ïïin^eSlanïk STAJDSMEÜWST™" YL A ARDIN GEN. Kunst en Wetenschap. De oisch dor Vereenigdo Sta ton, dat Spanje do geheelo oilandongroep dor Plulippijnen zal afslaan, heeft in Spanjo groote ontroering go- wekt. De meerderheid in den ministerraad besloot oveAwol do onderhandelingen niet af Ui bi eken, daar er niet te orkenen viel op hulp van Euro pa. Alleon is den Spaansellen gedelegeerden op gedragen Spanje'» onbetwistbare re oh ten op do i'hilippijnon lo verdédigen. Do Times" verneemt uit Philadelphia dat do secretaris van staat vorldaard heeft dat do Oregon on do Iowa in do Brasdliaanscho wateron vertoovon; zij zijn bestemd voor Ha waii. Dit als antwoord op hel protest van Span jo togen heb zenden van oorlogsschepen naar Manilla. Zooals verwacht word hoeft do Ilongaarseho deputatie do voorgestelde quote* verworpen, Mot groote instemming is door alle partijon in Honganjo hot besluit van don Koning begroet dat liet standbeeld voor koningin Elisabeth, waarvoor reeds een half millioon aan vrijwillige bijdragen bijceu is, geplaatst zal worden op het St. Georgesplein ie Ufon, waar nu heb stand beeld staat vaii generaal Hontzy, dab bij de Hongaren altijd onaangename henmieringou op wekt. 'tWaa namelijk generaal lietilzy die in het revolutie-jaar 18'18 met zijn 5000 man tob twin tig maal toe een bestorming van 30,000 Honga ren afsloeg, totdat don 21slen Mei na een strijd van 17 dagen de vesting viel. lienlxy werd dien dag zóó ernstig gewond dat hij den volgenden dag stierf. Do dappere generaal zal nu weggeborgen wor- den op de binnenplaats van een kazerne. To Cabana zijn gistermorgen ccn paar ge duchte aardschokken gevoeld. Hedennacht zouden de internationale troepen Ivreta volledig in bezit nemen. Hedenmorgen moesten dan de vlaggen der- vier mogendheden te Kanen worden gehesclmn. Vandaag wordt het bestuur van het eiland door do admiraals overgenomen. Keizer Wilhelm heeft te Jeruzalem ook, in tegenwoordigheid van den staatssecretaris Yon Biilow, den Pranselieu consul ten gchoore ont vangen. Later deed Von Bülow den Keizer rap port van zijn onderhoud mot don consul. Naar het „JTemdenblattV mededeelt, heeft do eenige dagen geleden to Ta-iien-Wan. aangeko men Oostenrijkseke korvet Frundsborg een detachement matrozen aan wal gezet en is daarna vortrokken. Heb detachement is be stemd voor Peking om mot heb oog op de te genwoordige omstandigheden in China te die nen voor bescherming van hot gezantschapsge- bouw. Ook de andere mogendheden zullen hun ambassades door troepen beschermen. Een communiqué aan do Engelsche bladen zegt dab de regcering besloten heeft een weten schappelijke commissie naar Voor-Iudië te zon den om rapport uit te brengen over de pest. Volgens geruchten is de Fransche karavaan onder Lagarde met do Abossynischo afgezanten bij Dsckibuti aangevallen door oen troep Dana- Irils. De Fransche minister Dolcassó heeft daar van echter geen bericht ontvangen. De „Politique coloniale" te Parijs deelt mede dat Duitschlaiid besloten heeft majoor, Wiss- mann met 3000 soldaten, 12000 dragers en een aantal stukken licht geschut naar het IVcluul- meer te zenden. Reeds meer dan 1000 gevallen van gele koorts zijn er voorgekomen iti de staten Louisiana- on Missisippi. Do sterfte is echter gering; tot nu toe waren er maar 69 sterfgevallen. Yerkiezing te Eludlioven. Voor de verkiezing van een lid voor de Tweede Kamer in het district Eindhoven, vacature Smits van Oyen, zijn gisteren candidaat gesteld de heeren mr. D, II. van den Acker en V. van den Heuvel, Haven to Schevonlngen. Het Uaagsche x>Dagblad" schrijft: In welingelichte kringen wordt verzekerd, en 't doet ons leed aan de juistheid niet te kunnen twijfelen, dat dc Commissie van Onder zoek, uit de Provinciale Staten over bet voorstel van Gedeputeerde Staten van dit gewest omtrent toekenning van een subsidie van drie-honderd duizend gulden voor een visseherslmven te Seheveningen een ongunstig advies, althans wat haar meerderheid betreft, zal uitbrengen. Het rapport is wel is waar, zoo werd ons verzekerd, nog niet vastgesteld, maar ondanks de warme verdediging in den boezem der Com missie van 't voorstel door de heeren Evers en De Mos, is 't helaas te voorzien, dat de meer derheid, gesterkt vooral door de critiek over de technische zijde van 't liavenontwerp, een ongunstig oordeel over de doeltreffendheid van een haven op zulk een kleine schaal zal uit spreken. Voor 'toogenblik zouden van de negen leden der commissie vijf tegen en vier voor de goed keuring van liet subsidie-voorste! zijn. Er zitten ook Vlaardingers in de Commissie. Van een andere zijde verzekert men ons, dat het technisch lid der Commissie, de heer Conrad, een amendement zal voorstellen, dat den havendiepgang van het eventueel door de Staten toe te kennen subsidie losmaakt. Ned.-Ind. Militairen. Op uilnoodiging van, eon comité, bestaando uit de heeren mr. W. H. baron van Heemstra, voorzitter, II. Stap, penningmeester, en de da mes gravin Van Randwijek, gob, bar. Van JIo- geudorp, secr. voor Indië, mevr. Idsinga, geb. bar. Van Hogen dorp, secretaresse voor Neder land, kwamen Woensdag te Utrecht bijeen eon aantal belangstellenden in den arbeid, dien do lieer Joh. van dor Steur sinds een zestal jaren te Magelang (Ja-va) onder militaire on onver zorgde kinderen heeft geleid, daarin bijgestaan door zijn zuster mej. M. van der Steur. ITeb doel van heb comité bleek te zijn, aan de hier to lande bestaando en nog op te richten Cents- on andere vereenigingen tob steun van dien arbeid meer-dere vastheid te geven door op te treden als hoofdbestuur, dat een tweomaandelijkseh blaadje zal uitgeven, en voorts do tusschenper- soori tusschen Van der Steur's arbeid en do Ned. Christenen to zijn, voor zoover die zijn werk wonscheu te steunen. Dat Van dor Steur niet vcol zogen en tot Jioil der militairen werkt, bleek uit de in dozo vergadering gedane tiicdedeclingcn. Steun iu geld, om tot don bouw van een eigen Tehuis over to gaan en van personen die zich aan dien arbeid willen wijden, is noodig en zeer gewen.scht. Men verzoekt ons hierbij to willen mededcelen, dat heb adres van den pen ningmeester is, Westerdijk 15, te Utrecht. Yivesectio. Door den Ned. Bond ter bestrijding der vivi sectie is een enquête ingesteld naar de meeniiig der geneeskundigen in Nederland betrekkelijk de vragen of zij onbeperkt voorstander der vi visectie zijn of voorstanders mits beperkt door wettelijke bepalingen, of wel tegenstander; 'b zij volstrekt tegenstander of behoudens zoor speciale gevallen en met volstrekte afkeuring van vivisectie voor onderwijsdoeleinden. De enquête worclb geleid door jkr. F. L. Ortt te VGravenhago. Nedcrhimlsclm Protestantenbond, In de kleine zaal van nMusis Sacrum" te Arnhem, werd Dinsdagavond de openbare samenkomst van bovengenoemden bond gehou den, onder eero-voorzitterschap van prof. mr. J, de Louter, hoogleeraar te Utrecht, die de vergadering opent met een kort woord van welkom aan de aanwezigen. Nadat door de aanwezigen en een koor, onder leiding van den lieer C. II. Coster, eenige lie deren z(jn gezongen, met medewerking van een dubbel strijkquartet der »Arnh. Orcbest-Ver- eemgïng", gaat prof. De Louter voort. Hij legt er den nadiuk op. dat de «Protestantenbond" is eene godsdienstige vereeniging, waarvan godsdienst de giondslag en het karakter de kracht en de kroon is, Dit karakter moet de bond behouder), het is een levensvoorwaarde. Spreker gaat hierop na, welke verschillen er bestaan tusschen godsdienst aan de eene zjjde, wetenschap, kunst en moreel aan de andere. Godsdienst is natuurlijk geen wetenschap, een godsdienstige vereeniging beoogt geen weten schappelijk doel. Het vereenzelvigen van gods dienst on godsdienstleer" is een vry wel overwonnen standpunt. Godsdienst is ook niet identiek met kunst, maar gaat veel dieper. Evenmin is godsdienst hetzelfde ais moraal, vooral tegen dit begrip moet gewaakt worden, juist om de groote ver wantschap. Vandaar toch, dat nog in onze dagen de moraal meest de waardemeter van eiken godsdienst is, Toch is dit uiet goed, de moraal is vrucht, geen stam, veel minder wortel, ge dijt ook op anderen akker. De Protestantenbond bewijze, dat de gods dienst een zelfstandig recht van bestaan heeft. Dit bedoelt niet, dat wij onverschillig moeten zijn tegenover wetenschap, kunst en moraal. Spr. gaat ten slotte na wat wetenschap, kunst en moraal voor de leden van den Protestanten bond moeten zijn. Alsnu krijgt het woord mej. Etha Fles uit Utrecht met het onderwerp: »Beeldende kunst in verbinding met de godsdienstige opvoeding." Spreekster noemt het leven zoo vol, er is zooveel materieels dat onze aandacht iu beslag neemt, dat wij de onzienlijke wereld uit het oog dreigen te verliezen. Dit geeft een gevoel van beangstigingdaarmee toch verliezen we het beste, wat het leven geeft. Vele zijn de materieels, vele de geestelijke nooden dezer dagen. De vraag diingt zich aan ons op: Hoe kunnen wij ons leven waardiger leven. Deze vraag is een bewijs, dat een vonk van het goddelijke in allen leeft. Nu zijn er onder hen, die een antwoord op de vraag zoeken, een aan tal van sterk ascetische richting, die alle schoonheid willen bannen, als uit den booze zijnde, doch hij hun: zoek eerst het Koninkrijk Gods, vergeten zij, dat dat Koninkrijk juist in kunstwerk zoo vaak geopenbaard wordt. Zonder schoonheid kunnen wij niet leven, zij leeft iu ons en om ons, al is er veel, dat haar verduistert. Te midden van leed en tranen moeten we het schoone in alles gelooven de kunstenaar ziet die schoonheid beter dan wij daarom kan hij haar ons openbaren. Hoor slechts een Mis van Palestrina, een Adagio van Beethoven of de sParsifal" van Wagtier en het is alsof onze geest samenvloeit met dien van de wereld. Poëzie opent soms een wereld van gedachten. Ook de beeldende kunst bezit den toon, die tot ons spreekt, al is die moeilijker te begrijpen. In «luizenden vormen laat zij de schoonheid zien, gedistilleerd uit de dingen om ons. Nu is het moeilijke tank voor allen, dio aan do jongemenschenzielen iets van het goddelyke willen latonjfzien, om zelf iets van het schoone in kunstwerken te zien te voelen van den adem Gods, die er in trilt. Spreekster behandelt daarna de eischcn, te stelten aan platen met bijbelsehe voorstellingen. In de geweldige kunst van Egypte en van de Middeleeuwen spreekt het geloof. jjjJMaar ook bij de nieuwere kunstenaars zijn er sommige aangewezen om het reiigieuse geioi-1 bij de jongeren to versterken, Millet bv., dio de heiligheid van den arbeid predikte, wiens werklieden ai beiden met koninklijk gebaar. "Wie als Israels toont in zijn stukken een zoo groote deernis met de onterfde? SfjWij moeten ons inspannen om dc taal van de kunstenaars te leeren verstaan, maar als wij uitgaan om de goddelijke schoonheid te zoeken, zuilen wij die vinden. Religie en kunst is niet één maar de kunstenaar moet toch zooveel van het goddelijke ontvangen hebben, dat hij ons naar het goddelijke kan wijzen, goddelijke din gen kan onthullen. Een hartelijk appiatis volgde op deze rede voering, waarna de voorzitter de vergadering met de gewone plichtplegingen sloot. Do Ministers van Binuenlandsche Zaken en van Waterstaat, Handel en Nijverheid begaven zich heden naar het Loo. Op Maandag 28 November zal in het gebouw „Irene" te Utrecht, do jaarlij'ksclio algemeeno vergadering 'worden gehouden van don Ckristo- lijk-IIistorisclien Kiezersboncl. Bij do op heden van elf tot twee uur plaats gehad hebbende verkiezing van 4 loden der Kamer van koophandel en fabrieken alhier, ter vervulling der vacatui en wegens periodieke aftreding van de heeren mr. W. H. Jansen, II. R. M. A. van Gent, D. F, W. Prins en G. C. Beukers, hebben van de '182 kiezers slechts 24 van hun stemrecht gebruik gemaakt. Dc uitslag is dat gekozen zijn de heeren mr, W. 11. Jansen met 20, II. R, M. A. van Gent met 21, D, F. W. Prins met 22, on G. C. Beukers met 22 stemmen. Op de heeren J. Tak, D, Hammes, II. Plant, J. C. van Mervennó, W. A. Beukers, J. J. G. Nolet, M. Kranen en P. I.oopuijt werd elk een stem uitgebracht. Voor het examen vrije en ordeoefeuingen gymnastiek (L. O.) is te Rotterdam geslaagd de heer D. Lamers, alhier. f Gisterenavond was de groote zaal der Offieie- ren-Vereeniging geheel gevuld met bewoners van het Singelkwartier en hunne genoodigden, die in een laatste feestelijke bijeenkomst daar vereenigd waren, om enkele huishoudelijke werkzaamheden af te doen en daarna als ver eeniging van elkaar te scheiden. Nadat de muziek der schutterij, die au grand complet, onder haren kapelmeester, den heer B. A, Verhallen, aanwezig was, den avond had geopend met het «Wilhelmus" in de nieuwe zetting, nam de voorzitter van het Singelcomité, de heer P. van Groningen, het woord om de aanwezigen eon welkom toe te roepen. In het kuit herinnerde hij aan de dagen der kroningsfeesten, die achter ons liggen en ge dut ende welke de Singeibnurt geen onwaardig figuur heeft gemaakt. Hij bi acht daarbij den dank van het comité aan de bewoners voor hun eendrachtige samenwerking en dankte die bewoners welke iiem een vriendelijke herinne ring aan de feesten hadden geschonken,daarvoor in het openbaar. Hierop bracht de penningmeester, de heer Humalda van Eysinga, zij n kas verslag uit. Het bleek, dat er in liet geheel ontvangen was f 767.17 en dat de uitgaven hadden bedragen f722.13'/2, zoodat er een overschot was van f45.03'/s, hetwelk dezen avond stond geabsor beerd te worden. Voorts was men met de vaas, waarvoor V» van de totaalinkomsten mochten besteed worden, gebleven binnen die grens; de vaas kostte n.i. met bijkomstige zaken f231. Eene commissie, bestaande uit de heeren W, Drektraan, M. P. Feltzer, G. YV. de Groot en H. Kreuger, werd hierop benoemd om deze rekening en verantwoording na te zien en te conti oleeren met de bescheiden. Bij monde van den heer Drektraan bracht deze commissie rap port uit, dat strekte om den penningmeester onder dankbetuigiug voor het gevoerde beheer te déchargeeren en de rekening goed te keuren. Hulde werd tevens gebracht wegens het zuinige beheer; »er was gewoekerd met het geld", gelijk de rapporteur zeide. Na deze huishoudelijke werkzaamheden ten einde te hebben gebracht, snakte de vergade ring naar het ontspannende deel van het pro gramma. Dat liet niet op zich wachten, Nadat de muziek zich weder had doen hooren, rees het scherm en daar vingen de svoordrach- ten, het comité welwillend en belangeloos aan geboden" aan. Michel Solser was uit zijn kist verrezen om den Singelbewoners nog eens de lever te doen schudden; de heer A.de Winter met zijn vrienden hadden daartoe een opzettelyk bezoek aan Schiedam gebracht. Bijzonder vielen do verschillende nummers bij liet overtnirijke publiek in den smaak en vooitdurerul daverde de zaal van ongekunstelde toejuichingen. Nadat een paar nummers aldus gegeven wa- icn kwam een niet minder aanlokkelijk deel van den avond: de verloting, waarin ieder buurt bewoner-contribuant een gratis lootje had. Met noeste vlijt en onovertroffen koopmansscimp had een der leden van het comité dagen achtereen Schiedam's magazijnen bezocht en vandaar een keurige collectie voorworpen van kunst en smaak" bijeongegaaid, die thans op een groote Uriel prijkten en den gauselie avond al begee- rige blikken der nevenzittenden hadden uiige- lokt. De schoone zaken zouden verloot worden. Eu er kwam een goudvischkom inet lootjes* die een onschuldig knaapje trok; zoo kreeg ieder een beurt. En er waren juffrouwen, die met sigarenkokers, en stoere branderaknechis die met geparfumeerde zeep gingen loopen; het was een spanning, die niet eindigde voor het laatste nummertje met een niet uitkwam. Toen keerde de rust terug en was er weer aandacht voor de verschillende dilettanten op het tooneel. Het laatste nummer «Robert en Bertram of de lustige vagebonden", had een ïousachtig succes, wei de boste hulde die ge luncht kan worden aan deze ijverige en bekwame dilettanten, die geheel belangloos hun gewaar deerde diensten aan het comité haddon aan geboden. De klok wees even voor twaalf, toen het pro gramma was afgeloopen. Het comité verklaarde toen -zijn mandaat neder te leggen en den avond te sluiten, wat echter niet mocht beletten, dat wie nog een dansje wilde maken, daartoe cele- genheid had. Nu er hieven er heel wat. De stoelen wer den opgeruimd, de muziek speelde danswijsjes en nog lang bleef men samen. Naar wij vernemen zal door het bestuur der te Amsterdam gevestigde vereeniging «Steun voor Weduwen zij ons doel" op Maandag en Dinsdag a.s. alhier een collecte worden gehou den met gesloten bussen. De collecte geschiedt niet met instemming van het gemeentebestuur alhier. Hedenmorgen te 8"/i uur werd de koopman Jacob Hartogh op den Rotterdamschen dijk door een hond in het linkerbeen gebeten. Het wondje, dat de man daarbij bekwam, is in de apotheek van den heer A. F. van Lissa verbonden. Hedenmorgen waren aan de vischmarkt aan gevoerd 4 partijen schol, tong, bot en voorn de prijzen waren voor schol van 10.40 tot f 1.00, tong een koop f2.35, bot van f 0.55 tot f 1.25, voorn van f 0.15 tot f 0.55, alles per koop. Geveilde en verkochte onroerende goederen. Geveild4 November. Notarismr. II. M. C. Poortman. Een winkel- en woonhuis en een beneden en een bovenwoning, erve en open plaats, aan de Nieuwe Haven nr. 49, groot 126 vierk. ellen, f2400. Not, mrs. De Kuijpek en Minderop, te Rotterdam. Een blok van vier panden bestaande elk in woning, zolder en erve, aan de Stationsstraat nrs. 22, 20', 203 en 205, te ïamen groot 2 aren, 10 centiaren, f 1840. BURGERLIJKE STAND. Ondertrouwd 3 Nov. J. Kool, 28 jaar, en J. van Leeuwen, 25 jaar. F. J. Putteis, 22 jaar, en P. G. Wuisman, 24 jaar. W, Staub, 23 jaar, en A. B. Busscher, 22 jaar. - - B. de Jager, 35 jaar, en W. Tettelaar, 30 jaar. S. J. Nie- beig, 24 jaar, en G. J. van Giezen, 24 jaar. J. A. Reynard, 26 jaar. en A. P. van Dijk, 25 jaar. Gisterenavond trad alhier iu de -zaal „Har monie" do heer Willem van Zuijlen op met een zestal voordrachten. Do zaal was goed bezet en dat deed ons ge noegen, daar do lieer Willem van Zuijlen zijn ouden roem weder handhaafde. Na iedere voor dracht werd hij daverend toegejuicht en bij bet naar huisgaan hoorde men van versckillendo personen zeggen „Ik heb nog nooit zoo ge lachen". Wij hopen hem dan ook dezen winter nog eens te zien optreden. BURGERLIJ KE STAND. Ondertrouwd i 3 Nov. Thomas van der Kuijl en Catharina Bastemeijer. Gen it Johannes Wissenburg en Adriana Yerburgh. Gozen van den Berg en Everdina de Romph, Geboren i 3 Nov. Hendrik, zoon van J. Willemse en D. Schippers, Spoorstraat. Dirk Jan, zoon van N. Droppert eu A. J. Duijnhouwer, Qed. Biersloot. Overleden i 3 Nov. Paulina Dijnipiina Maria Schuiten, oud 15 weken, Westhavenpl. 4 Nov. Engelina Wijnandioa Kriens, oud 3 jaar en 11 maanden, Qed. Biersloot. Door hot Willemsfonds, gevestigd tc Antwerpen, is het initiatief genomen tot ecu waardige viering van don SOOsten geboortedag van Marnix van Sfc.- Aldogondo. Don 12den dezer zullen afgevaardigden van ver schillende vereenigingen bijeenkomen om daarover to beraadslagen. Het „Bcrl. Tagebl." vertelt dat er spoedig een roman vau Leo Tolstoi verschijnen zal, waaraan do schrijver vorsehoidon jaron heeft gewerkt. De titel zal zijn „Woskrcssenje", hetgeen zoowel „Zondag" als „Qg

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1898 | | pagina 2