%éÊ$M
52"° jaargang.
Zondag 20 en Maandag 21 November 1898.
N°. 9787,
Berde Blad,
'bin^enlakd.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
UITGEVER: E,TcTrÖELANTS.
UIT i> E PU us.
<x e rnfe iigü Ni e iiiw s.
F i na n t i c e 1.
S c li e e p V a a i* t»
U a 11 (l e 1.
courant.
Abonnementsprijs voor Schiedam, per kwartaal l f 0.90
n omliggende plaatsen, p, kwart. - 1.05
franco per post, p. kwartaal. - 1.30
Afzonderlijke noromers- o.02
BUREAUS BfflTTEKSTRAM 70, Teleplioon No. 123.
ADYEKTBNTtErRiJS: van 1—5 gewone tegels met inbe
grip van cene Courant. ƒ0.58
Iedere gewone regel meero.lO
Bij abonnement wordt korting verleend.
II OOG ERUUIZEN-ZAAK.
Wij lezen in hot „Vaderland":
Onder liet opschrift „Voortgezet onrecht"
geeft „De Sociaal-Democraat" een artikel tegen
de houding van het Hof te Leeuwarden in de
rechtszaak tegen de beleedigers van Dijkstra.
Daarm komen de volgende woorden voor
„Wat zal nu de pers tot deze dingen zeggen?
Waar blijft „Het Vaderland", waar „De Tijd",
waar het „Sociaal Weekblad"?"
Wat ons betreft en zeker ook wat het S. W."
betreft, ligt het antwoord voor de liand. Onzer
zijds is kritiek op do houding dea- Rechtbank
met uitgebleven. Wij zagen daarm een streven
om de zaak zooveel mogelijk in de doofpot te
stoppen. In diezelfde lijn beweegt zich ook liet
Hot Wij willen wel verklaren, dat sints dien
ons geloof in de juistheid van heb vonnis tegen
do Hogerlnüzen gewezen, ernstig is geschokt.
In de gegeven omstandigheden is het zaak
er met alle kracht op aan to dringen, dat het
aanhangige ontwerp betreffende de revisie van
strafvonnissen, zoo spoedig mogelijk web wor
de. Want langs anderen weg is er geen redding
mogelijk voor menschen, die misschien ten ge
volge van een rechterlijke dwaling in den ker
ker zuchten. Is dab ontwerp wet, dan kan het
niet uitblijven, of de vraag, of er revisie zijn
moet, wordt voor den bevoegden rechter ge
steld.
Gelijk men weet, zou onder dc bestaande wet
geving, revisie slechts mogelijk zijn, als andere
personen voor hetzelfde feit veroordeeld waren,
in een interessante brochure, voor eemgen tijd
verschenen, haaldo de oud-president der Gro-
ningscho Rochtbahk, mr. Guyot, een geval op,
dat een dertigtal jaien geleden eonige beweging
heeft gemaakt. Toen werd iemand to Gronin
gen, die steeds* zijn onschuld volhield, wegons
een aanranding tot eenige jaren gevangenis
straf veroo'deeld. Later werd een ander per
soon als do vermoedelijk schuldige aangewezen,
vervolgd, doch buiten vervolging gesteld op
overwegingen, die den heer Guyot tob ernstige
critiek toanldding geven. Do toenmalige Regee
ring eohter was door behandeling dezer zaak
zoo overtuigd geworden van do onschuld van
den eerst veroordeelde, dat zij hem onmiddellijk
gratie verleende. Dat was een gelukkige oplos
sing, waarop in dergelijke gevallen niet steeds
te rekenen is.
Dit deze geschiedenis trekt mr. Guyot deze
moraal, dab het niet goed is, als een twijfel
achtige zaak tob een veroordeeliug geleid heeft,
de meuwe zaak, die 't geloof aan de juistheid
der veroordeeliug moet schokken, voor denzelf
den rechter to doen behandelen. Niet do on
partijdigheid des rechters, maar zijn onbevan
genheid, zijn onbevooroordeeldheid is aan twij
fel onderhevig. Voorwaar, thans leert ons dit
ook de Hogerhuiszaak. De ontwerpers van 't nu
ingediende wetsontwerp, die van eenzelfde ge
dachte uitgaan, vinden hier in 'n uit rechter
lijke kringen zelf stammend oordeed een kraoh-
tigen steun.
IntuKsehen doet deze quaestie de vraag rij
zen, of het ontwerp niet vollediger behoorde te
zijn. Volgens dit ontwerp zal de zaak naar een
anderen rechter verwezen worden, als er zich
eenige omstandigheid heeft voorgedaan, die- ten
processe den rechter niet bekend was en die
op zichzelf of in verband met de vroeger gele
verde bewijzen vrijspraak of ontslag van rechts
vervolging zou kunnen ten gevolge hebben.
Hiernevens echter blijft bestaan de bepaling,
dat revisie moet geschieden, indien twee of
meer beklaagden bij onderscheiden arresten of
vonnissen als daders van hetzelfde strafbare feit
zijn veroordeeld. Ook hierbij staat wel voorge
schreven, dat in dit geval met vernietiging dei-
beide arresten, de beklaagden naar een anderen
rechtbank verwezen worden, maar de moeilijk
heid is, dat niet licht tweo zulko tegenstrijdige
veroordeelende aires ten "verkregen worden, als
niet* van moot af de zaak voor verschillende
rechters behandeld was. Dit is liet waarop nu*.
Guyot aandringt. Er is zonder twijfel, zooal
niet strijd tusschen de nieuw voorgestelde rege
ling en de bestaande, dan toch een zekere mate
van incompatibilitatie. Het komt ons echter
Voor, dat 't niet noodig is overeenstemming hier
in te brengen, daar 't veel eenvoudiger eu logi
scher is geheel mot 't stelsel van art. 375 to
breken, dit artikel te schrappen, en ten gevolgo
daarvan het nieuw voorgestelde artikel eonigs-
zms ruimer te redigeeren. In elk geval zal heb
geval van art. 375, sub 1 nooit meer voorko
men. Een tweede veroordeeliug voor eenzelfde
zaak tocli is niet mogelijk, of er moet zich eerst
een omstandigheid hebben voorgedaan, als in *'t
bovenaangehaalde artikel is bedoeld. Alvorens
die omstandigheid zou hebben kunnen leiden
tot een t/wiede veroordeeling, zou de ïïoogo
Raad daarvan gesaississeerd zijn on zou* dus de
procedure van 't onbweip gevolgd zijn. Daarme
de heeft art. 375 sub 1 geheel zijn beteekenis
verloren.
Hetzelfde kan gezegd worden van de andere
m art. 375 voorziene gevallen. Het is ons al
thans niet duidelijk, hoe de procedure van 't
beslaande wetboek en de nieuw voorgedragen
procedure naast elkander kunnen bestaan zon
der dat er zich botsingen voordoen.
Tweede Kamer.
Do afdeelingeu der Tweede Kamer hebben
benoemd tob rapporteurs over de wetsontwer
pen betreffende: toekenning van een renteloos
voorschot mt 's Rijks schatkist voor den aan
leg van een stoomtramweg van Hulst naar
Walsoordentoekenning van oen renteloos voor
schot tlib 'sRijks schatkist tea behoeve van den
aanleg van een stoomtramweg van Iloogeveen
naai- N ïouw-Amsterdambevordering van den
aanleg van stooimramwegen op de Zuidholland-
sche eilanden; vcy.hooging van het IXe Hoofd-
sLuk der Staubsbegrootms' voor 1897 en wijzi
ging van het IXe Hoofdstuk der staaibsbegroo-
tmg voor 1897, de heeren: "Van Gijn, Van
Dernso, Smeenge, De Boer en Ferf.
Over do wetsontwerpen betreffende aanvul
ling en verhooging van Hoofdstuk III der
Staatsbogroobmg voor 1898; onteigening voor
uitbreiding en hetero beveiliging tegen brand
gevaar van gebouwen, baiioorende tot het de
partement van Oorlog te 's-Gravenhagowijzi
ging van het VIHo Hoofdstuk der Süaatsbe-
grooting over 1897naturalisatie van P. J.
Brandts e. a.; naturalisatie van P. A. Diolil
e. a,, en aanvulling en verhooging van het
Vile Hoofdstuk A der Sbaatsbegrooting voor
1S98de hoeren Van Gijn, Van don Berch van
Heemstede, Van Alphen, Roessingh en Kolk
man.
Ouderwijzer en Redacteur van „U. y, A."
Dezer dagen verscheen m de couianten een
bencht, dat de heer J. A. Bergmeijer te
DordrecSit benoemd is geworden tot verant-
wooulelyk redacteur van sRecht voor Allen."
De heer Bergmeijer is onderwijzer aan een open
bare lagere school le Doidrecht.
Naar aanleiding daarvan vioeg de heer J. J.
Sleurs in de sDordr. Courant" of de betrekking
van verantwoordelijk redacteur van »R. v. A."
wel vereenigbnar is met de betrekking van
onderwijzer aan de gemeenteschool. Dij meent
van niet.
De lieer Bergmeijer beroept zich in zijn
antwoord op de Grondwet, die aan ieder Ne-
detlandseh burger, mits voldoende aan de ver-
eischte bekwaamheden, het recht geeft om
alle beambten en bedieningen te vei vullen,
»Zoo!ang ik mijn plicht, en meer dan dat, al»
ondeiwijzer vervul, heeft niemand het recht
mij een haar te kt enken."
Wat het redacteurschap van nR. v. A." be-
tieft, do heer Bergmeijer deelt mede, dat hij
die betrekking a! sedert Apnl bekleedt. De
wet kzaamheden, daaraan vei bonden, kan hij
in zijn vrijen tijd af.
De heer Beigmeijer eindigt aldus »Mm kan
gerust zijn, de boven mij gestelde autoriteiten
zijn mans genoeg mij tot mijn plicht te bren
gen. Uelpeis als de heer Sleuis, die ais onbe
zoldigde rijksveldwachters dienst willen doen,
hebben wij heusch niet noodig."
jgwunfflMnrwrmiM/tr'^Tr^
Zetters voor 's Rijks belastingen.
Aan den minister van Financiën en in
afdruk aan de leden der Tweede Kamer is
een adres gezonden door iiet college van zetters
voor 'h Rijks directe belastingen te Arnhem,
houdende vetvoek om, in afwijking van de voor
gestelde tegeliiig der beiooningen, met het oog
op de zich steeds uitgebreid hebbende werk
zaamheden, de vergoeding alsnog in evenredig
heid te brengen met die, welke voor het college
te Amsterdam wordt voorgesteld.
Het goedkeutingsmerk bij den "tjk en herijk
van maten en gewichten zal in '1899 zijn de
letter h in den gewonen schrijfvorm voor gas
meters de Koninklijke ktoon.
Te Breda is overledeu de heer J. II. Roosmale
Nepveu, rentmeester van liet kroondomein.
De pot en de kelel.
Blijkens eene correspondentie in cene te Rot
terdam verschijnende volkscourant, had zicdi
aan do redactie van dat blad iemand aangebo
den als buitenlandsch correspondent. Eehter
seheeoi de kennis der moedertaal bij den canch-
daat met te best, althans de redactie leest hein
daai'over de les. Editor geschiedt dit op do vol
gende wijze, die van de kennis der redactie op
dit gebied geen vleiend getuigenis aflegt:
„Was hot niet govmischb, dat gij editor eerst
nog een paar lessen nam om goed. Hollandseh
(bedoeld is Nedeiiandsch.) te leoron schrijven!
Het is voor een correspondent, in don vreemde
zoo gemakkelijk, wanneer hij vlot zijn eigen taal
lean schrijven; dan behoeit de redactie dat
(wat?) niet te vertalen.
Den honderdjarige,
Hat „Dagblad van Gouda" schrijft:
Maar 10 maanden heeft onze stad do onder
scheiding gehad een honderdjarige tot hare in
gezetenen to mogen rekenen.
Mevrouw de wed. KoekDe Wit is gisteren
zacht en kalm, na een korte ongesteldheid ont
slapen.
Do velen, dio ter gelegenheid van liet eeuw
feest aan de familie. Koek hunne blijken van
belangstelling gaven, zullen nu ook zëlcor van
harte deelnemen in de smart dier familie bij
haar geleden verlies.
Zij die de overledene van nabij konden, we
ten welke hoogc plaats zij in het gcodn innam en
hoe met haar is heengegaan een type van de de
gelijk begaafde en arbeidzame vrouw.
De schutter met gemoedsbezwaren.
De auditeur bij den schuttersraad to 's-Gra-
venhago verzoekt ons mede to doelen, dat er iu
Den Haag geen schutter is, die T. de Gelder
heet, en dat in d© laatste geen enkel schutter,
voor den schuttersraad to 's-Gravenliage terecht
staand© wegons absentie bij de exercitiën, zich
hoeft beroepen op gemoedsbezwaren. Do audi
teur verklaart op grond daarvan dat het be
richt, medegedeeld m ons Eerste Blad B van
Woensdag 16 dezer, betreffende den Haagsdien
schutter T. de Gelder onjuist is.
(„N. R. Ot.")
Fin de siècle.
Als historisch deelt de „Echo" liet volgende
mede
Volgens oud gebruik krijgt mevrouw K. op
6 November te Amsterdam ecu nieuwe dienst
bode.
Mevrouw is over heb algemeen nogal over
hare handigheid en vlugheid tevreden.
's Avonds van dan tweeden dag is do dienst
bode wel zoo vriendelijk om op te merken
„Mevrouw, het bevalt me liior wol; ik zal
morgen me fiets laten brengen."
Tableau1
Mtevrouw: „Je fiets? Ben jo dwaas?
Dat zal ik niet permiteeren
Zij„Maar mevrouw, dat is toch niet zoo
dwaas. Stel, u hebt een haastige verre bood
schap, dau bob ik mijn. costuum maar even aan
te doen en ik hen in een oogwenk terug."
Mevrouw gaat zonder te antwoorden keen,
denkende dat het meisje het niet meent.
Den volgendon ochtend komt echter inder
daad de fiets. Mevrouw is woedend over zoove&l
onbeschaamdheid en weigert de fiets in huis te
nemen.
Het nieuwe meisje kleedt zich aan, komt in
fietscostmun beneden, en zegt mevrouw, dat ze
bij zulko achterlijk© lui niet blijvon wil; stijgt
op en rijdt groetend heen.
Amsterdam in 1898
Den opvatting.
Uit het volgende blijkt, hoe door sommige
ouders het schoolonderwijs op prijs wordt ge
steld.
Een jongen to R. in de provincie Drente had
dezen zomer, evenals andere jaren, waken en
weken de school verzuimd.
Toen nu de onderwijzer naar den knaap het
vragen en er op wees, dat hij zoodoende met
vooruitkwam, kreeg hij ten antwoord„Mien
jong huuft gien perfester worden. As ie laotcr
inaor zoo wied hen is, dab i© een rieksda'older
kan wisselen, dan is ie klaor. Meer gold heb
wij toch nooit en as ie meer krig, dan zal ie
zich der ook nog wel met redden".
Weervoorspelling
Do aarts-weervoorspeller Rudolf Falb lieofb
zijn bevindingen over de eerste helft van 1899
openbaar gemaakt. Zij luiden niet zoor gunstig.
Januari geeft vorst eu sneeuw iu den beginne.
Mot don 12deoi komt echter zaoht weder tot het
laatst dezer maand. Dan weder stijgende vorst
tot half Februari, gevolgd door dooiwodor, maar
in 'b eind der maand komt veel sneeuw. Maart
heeft een koud begin en een warm cindo, met
zware regens en overstroomingen. April krijgt
eerst sneeuw, dan vorst, ton slotte warmte met
omveer. Mei zal zeer trourig zijn: eerst veran
derlijk, dan koud, zelfs niet sneeuw, zware ra-
gonbuien in liet midden. Juni zoor nat, wolk
breuken en overstroomingen.
Den parapluio-verkoopors zal het dus voor-
doelig gaan, als Falb een ware profeet blijkt te
zijn
F a 1111 s i c in c n t c n.
Uitgesproken:
10 Nov. L. M. uilenhui g, vioeger veehandelaar te
Goiinchorn R.-coinin. mr. 0 van Tienen Jansse. Cur.
mt. A C Vissoi.
W. P de Beer, vroeger icUauiatenr, thanszon-
dei beioep, le Amsterdam, Waimoosstiaat 180. R.-
coinm. mr. P. Coninck Westenbeig. Cur. mr. S. R.
Batter.
II. Grebe, vroegei kastelein, thans tapper en
slijter te Maassluis. R-cornm mr. S. Giatarna. Cur.
mi. li Reeser.
Opgeheven
A. Boigmann Jr., vroeger mannfacturier le Tilburg.
IS c li n li i 1 i f a t i e.
Verroek door den heer II. J, E. Nietstrasz, ge-
pensionneeitl offieiei, vioegoi wonende te Utiecht,
thans te Amsterdam De proeuienr van denverzoeker,
mr M. W. I- S, Uildeidijk.
UDlotlngcn.
AMSTERDAM. 3 pc. leaning '05, gioot f42.350,000.
TiekUmg op 17 November 1898.
120 obligation, gioot ieder flOOO:
77 2010 4709 7400 MI43 120G4 14245 15881
81 2(185 4830 SI29 '13*21 42007 11269 15914
329 218 i 4885 8300 9817 12370 14386 15951
332 2537 4000 8337 0841 12412 15112 15950
453 2050 5031 8105 0949 42443 15204 16060
555 3108 5593 8440 10382 12732 15335 16199
663 3327 5722 8564 10424 12740 15374 4G226
819 3465 5980 8589 10562 12912 15425 10418
873 3545 6265 8595 10602 13155 15427 16476
404! 3907 645(5 8598 10884 43264 15465 16503
1046 4046 6501 8600 11488 13335 15539 19010
1291 4266 6721 8767 11535 13423 15561 19104
1395 4339 6768 8842 11098 13538 15563 19213
1417 4490 0993 8895 11884 13579 15643 19255
I552 4593 6934 89I0 11918 13765 15660 10403
1775 4061 7066 8942 119b2 14030 15795 19475
1883
Betaalbaar 2 Januan 1899.
ItoogwaJcr «e> ftetdcrïnm.
Nov. 20 v.m. 8 36 n m. 9.03
21 9 38 10.14
22 10.50 11.29
£on en AS aan.
'.01 wpgai g Nov. 20 7.31 v.m ondergang 3.59 n.m.
.21: 7.33 v 3.58
22: 7 35 9 3 57
Eeiste kwanter 20 Nov.
Volle Maan 28 Nov.
ANTWERPEN, 13 November.
Tarwe pnjsb. Amerik. fr 171/2 a ft.—; California
fr 177/a a fr.Donau fr. 16% a fr. 17%.
Mais vast. Amerik. Mixed fr. 11 a Ir. lll/a,
l.a Plata Fr. 97/a a lil/,; 0on.ui fr IS a fr.
Pen oleum vast. Dadelijk fr 19%, Nov./Dac. ti. 19%,
2 laatste mnd. Ir. !97/g, 3 eerste mnd. fr. 20.
HAMBURG, 18 November
Petiolenm ioeo 6.85 brief, dito -.— geld. Spiritus
per Nov. 17, Doe./Jan. 10% Stemming kalm.
BUDAPEST, 18 November.
Tarwe llamv.
PARIJsi, 18 November.
Tarwe. I-oopende maand fi 21.70, Dee. fr 21.40,
Jan/Febr. fr.21.40, 4 eemte indn. fr.21.40, kalm.
Kogge. Lonprnde maand fr 14.75, Dec fr. 14.75,
Jan/Febr, fr. 14.75, 4 eer«te mdn. fr. 14.50, kalm.
PETERSBURG, 18 November.
Tjmve in loco 11.25. Ilogge in loco 8.—.
LONDEN, 18 November.
T.u we, Geist en Maïs gi duikt.
BERLÏÏN, 18 November.
Spiritus. Loco 37.50
NE'W-VORK, 18 November,
a r vv e.
Nov. Doe. Jan. Maait. Mei. Oct.
18 Nov.73i/i 741/, 711/g
17 71741i4 70%
16 974%74% 71%
M ais.
Nov Dec. Jan. Maait. Mei. Oct.
18 Nov.3S1/439
17 38 383/,
10 a 38 383%
