BUITENLAND,
BINNENLAND.
cu 4. Ook haiiiUoekoneu wordt in toepassing
gebracht mol, hot vak. Wat het onderwijs ia de
andore vakken betreft, tiaar ligt nog een veld
open waarop veel to doen is. liet onderwijs ui
taal on rekenen kan nog meer practised worden
ingericht. liet schrijven van leerboekjes voor
den aanstaanden ambachtsman zou zeker een
dankbaa; werk zijn.
Met den wetisdi dat hetgeen hij dozen avond
over do burgeravondschool heeft kunnen zeg-
o o
gen, ook ten voordiele moge strekken van deze
stad, eindigt spr. zijn belangwekkende voor
dracht die luide toejuiching oogstte.
Van de gelegenheid tlic hierop door den voor
zitter gegeven werd tot hot stellen van vrug.u
aan den inleider werd ruim geuruik gemaakt.
l)o heer K. Snoijders de Vogel vroeg of
do inleider hot niet dringend noodig oordeelde
dat in do Commissie van Toezicht meer vaklie
den zitting hadden.
De hoer De Groot deelde die mooning niet.
Do commissie moot het onderwijs en zijn in
richting overlaten aan directeur cu leeraren.
Wanneer het daarin ingrijpt, is do ellende niet
to overzien. Want al in iemand goed vakman,
daarom kun hij nog niet over vatenilrrmji
oordeclen. Dat blijft altijd onderwijs.
Do heer J. I. van Wu.jckhuizo wensch-
to van den inleider tc weten hoe do meetkunde
in verhand vvercl gebracht met liet lijuteokeneu.
De in leid or zette uiteen dat aan beschrij
vende meetkunde als Dei-vak niet wordt ge
daan, en dat du vlakke meetkunde niet behan
deld wordt met lijnt eekenen in zulk verband als
op de II. B. S. gewoonte is, waar het lijnleeke-
neii op meetkundigen grondslag berust.
Du hoor J. A. IIingma.n stelde de vraag
of het tentoongestelde werk was van leerlingen
der burgeravondschool alleen of van dezulken
die ook de ambachtschool bezoeken. Daarenbo
ven wees liij er op dat do groote vellen papier
dm te Alkmaar worden gebruikt, zeer duur zijn.
Kunnen de leerlingen dat zelf bekostigen
Do heer Do Groot gaf too dat er zeker
tekeningen aanwezig waren van leerlingen der
ambachtsschool tevens. Zonder daarop te letten
zijn zo evenwel bijeengevoegd, en het overgroote
deel der leerlingen der burgeravondschool komt
van buiten Alkmaar en bezoekt de ombuehts-
acliool niet. Wat do leormiuoclen betreft, spr's
Commissie van Toezicht is zeer toeschietelijk
en wendt de beschikbare gelden ook geheel aan.
Heb gemeentebestuur heeft op spr's advies be
paald, dat de kostelooze leerlingen ook gratis
papier en teekenborden krijgen. Voorts worden
do laatste satnen gebruikt met do ambachts
school, en heeft spr. weten to bewerken dat do
boekhandelaren de gemeente goedkoop beditv
non, zoodat do gelieele uitgave niet meer dan
een paar honderd gulden is.
Op do vraag van den lieer nir. II. M. C.
Poortman hoo te Alkmaar voorzien is in
do moeilijkheid dat do bazen vaak jongens van
do school houden, antwoordde do inleider dat
door persoonlijke beozeken veel bereikt is, zoo
dat spr. op 't oogonblik maar één baas kent die
niet wil dat zijn jongens naar de burgeravond
school gaan.
Den heer J. II. A. Zoetmulder komt 'fc
voor dat juiA de verbinding met de ambachts
school zoo'n groote kracht geeft, vooral ook
voor 't vinden van goed onderwijzend personeel.
De heer Do Groot geeft toe dat daarin iets
waars ligt. Toch is altijd een degelijke theore
tisch en praetisch ervaren hoofdieeraar te vin
den aan een der ambachtsscholen, dien men
later bij voorkomende vacature directeur zou
kunnen maken. Ook is voor een goede reorga
nisatie een ambachtsschool niet noodig. In Alk
maar is jui.-t dc laatste (Me jaar na de reorga
nisatie opgericht, toen deed zich juist door het
hiirgeravondschoolondei-wijs de behoefte aan
een ambachtsschool gevoelen. Een verbinding
van beide is echter liet ideaal, en spr. hoopt
dat men ook in Schiedam daartoe moge komen.
De heer J. IIvan Westendorp J.Dz.
vi aagt hoe 't komt dat vele bazen laag neerzien
op de leerlingen der ambachtsschool.
De inleider ziet (te reden daarvan in een
vooroordeel. De jongen, pas van de ambachts
school komende, is vreemd in de werkplaats.
Maar wat kan men vergen van een jongen van
gelijken leeftijd die op den winkel wordt opge
leid In 't eerste jaar verdienen de leerlingen
der ambachtscholen nooit veel, 't Ls waar;
maar opmerkelijk is het dat zij juist in het
tweede jaar, wanneer zij dus de eigenaardig
heden der werkplaats he .en loeren kennen,
zooveel meer gewaardeerd worden. Spr. meent
dat de ambachtsscholen meer met cijfers en
statistieken behoorden to komen, dan zon het
vooroordeel wel geheel verdwijnen.
Do lieer Snel dankte den spreker voor zijn
leerzame voordracht, en sloot de vergadering
met den wen.-ch dat wanneer ook in Schiedam
liet biu-geravondschoolonderwijs herzien mocht
worden, men Alkmaar tot voorbeeld zou ne
men.
De tentoonstelling van teekeningen vervaar
digd door ieeilingen dergereorgani-eerde burger
avondschool te Alkmaar, was een bezoek en
aandachtige beschouwing ten volle waard. Ook
zonder de zeer belangrijke lezing van den heer
II. J. de Groot en de door hem gegeven inlich
tingen, bleek uit het tentoongestelde werk zelf
reeds, dat de richting waarin het onderwijs daar
gestuurd wordt, een geheel andere is, dan die,
welke tot nog toe op de meeste burgeravond
scholen gevolgd wordt.
Van het de leerjaar zagen wij, wat het lijn-
teekenen betreft, aari alle leerlingen (behalve
de schilders) hetzelfde soort teekenwerk opge
dragen, ten einde hun het goede gebruik der
teekengereedschappen, en eenige eenvoudige
meetkundige constructie te loeren. Reeds voor
het eind van dit leerjaar luieft splitsing plaats,
en wordt met het eigenlijk vakteokerim be
gonnen, hetgeen in de volgende klassen wordt,
voortgezet.
Timmerlieden, meubelmakers, smeden, schil
ders, metselaars enz. ontvangen afzomlei lijk
onderricht, zoodat ieder leerling juist dat too
kemverk verricht, dat hij voor zijn vak noodig
heelt. Uit de teekeningen blijkt tevens dat het
onderwijs in het vnkteekenen, steeds zoo gege
ven wordt, dat het in verband geschiedt met
de aanverwante vakken. Zoo teekent bjjv. de
timmerman, ook steen verbanden, an luns en
dergelijken de smid enkele nuichine-omlerdeu-
ien enz. Hieruit blijkt, dal het ondeiwijs ge
baseerd is op de praktijk.
Dat deze nieuwe richting in het avondschool-
onderwijs veire te veiktezen is boven de oude,
daarvan is het tentoongestelde wel het beste
bewijs de resultaten aan ne Alkmaarsche
school verkregen, kunnen dan ook niet anders
dan uitstekend genoemd worden.
Allf'nieen overzicht.
SCHIEDAM, 23 November '98.
In de Fransche Kamer waarde, gisteren we
der liet „cierieale spook" rond. Heftige debatten
werden gevoerd naar .aanleiding van ecu voor
stel vun Levrauil om den „grooten invloed der
geestelijken te breidelen", door de geestelijke or
den ou de geestelijkheid zelve hot recht van on-
dt-rwijv-geven to ontnemen.
Natuurlijk gaf dit voorstel aanleiding tot hef
tige interrupties van rcdits, die Levraud ver
hinderden achter elkander door to spreken, ,,'fc
ls een schandaal", riep cte Oassaguae uit. „En
do vrij mote laars, kent go hun wol hot recht
toe om onderwijs to geven?" vroeg Marcel Ha-
bert.
Paul do Cassagnac, graaf do Altin en ande
ren vroegen het woord; do eerste* verkreeg het
nadat Levraud nog eerst verklaard had af te
zien van do urgentie voor zijn voorstel, die ech
ter door Ilaberb werd overgenomen.
Dc Cassagnac betichtte er do Republiek, dio
gesticht is in naam der vrijheid, van dat zij
thans liet vaandel der tyrannic wil opheffen.
De republikeinen sidderen; zij zijn bang voor
de concurrentie der geestelijkheid. De spreker
stelde do prealablo quaestie. Er mocht niet be
raadslaagd worden over dit schandelijk voorstel.
Millerand voerde daartegen aan dat er drin
gend maatregelen behooren genomen te worden
tegen een gevaar welks bestaan niet to looche
nen is. liet eenige middel Lsterugkeeren tot
het oorspronkelijk republikeinsch program, dat
scheiding eischt tusschen beide machten. Het
clericale gevaar bestond volgens Millerand voor
al in de ophooping van bezit in do (loodo hand.
„En do joden dan 1haastte dc Lasios zich
te vragen.
„Ook do financieelc machten zullen wij be
strijden," was Millerand's antwoord dat van
rechts werd toegejuicht, Dc spreker verklaarde
zich tegen do prealabele qimestie.
Aynard noemde hierop Levraud's voorstel
een aanslag tegen do vrijheid. Ten dage waarop
de Eepubhek de vrijheid aanrandt, zal zij ver
dwijnen. Hot maakt juist de eer der Republiek
uit dat zij vrijheid van onderwijs heeft gede
creteerd.
Deze woorden werden door het centrum wam
toegejuicht.
Hierop nam de minister-president Dupuy het
woord. Hij verklaarde zich tegen de prealabele
quaestie; alle voorstellen moeten onderzocht
•worden. De universiteit vreest noch concurren
tie noch vrijheid. De republiek heeft flink de
onderwijs-quaestie geëntameerd. Niet gelooven-
de in de klacht van scheiding van Kerk en
Staat, zag de minister alleen heil in een wet
op de vereenigingon waarvan hij oen ontwerp
toczeide.
Terwijl Cassagnac zijn voorstel introk, even
als Lc ;raud zijn urgentie-aanvrage, bleef Hu
bert op de laatste aandringen.
O wuif De Mun bestreed de urgentie; de aan
neming zou piejudieieeron ten gunste van het
voorstel.
Onder hevige opgewondenliehi do uiterste
linkerzijde o. a. was verdeeld werd de ur
gentie met 303 tegen 149 stemmen verworpen.
De uitslag werd begroet met den kreet: „Leve
do Republiek!"
Maar men was er nog niet. De radicaal Ra-
bier kwam nu met een ingewikkeld voorstel dat
beoogde aan de universiteit en den Staat het
monop Jie voor onderwijs terug to geven. De
ontwikkeling van het vrije onderwijs achtte hij
een gevaar; daarom wilde hij afschaffing van
alle wetten die tegen het staatsmonopolie gr-
richt zijn.
Toen de spreker zich beloodigencl uitliet over
de katholieken was een heftige woordenwisse
ling ontstaan tusschen hem en Massa beau, dio
hem met den vuist dreigde en tot do orde moest
worden geroepen.
Dupuy bestreed ook de urgentie voor dit
voorstel, dio daarop door Rabier werd prijs ge
geven. Maar toen de Lazies liem toeriep„Ge
zijt bang do kous op de kop to krijgen!"
handhaafde Rabier onder toejuiching van het
centrum zijn urgentio-voorsteL
Nog eenige sprekers voerden het woord, \va ir-
op de urgentie met 298 tegen 243 stemmen
werd verworpen.
Gistermorgen heeft tnr, Labori andermaal in
do gevangenis Cerche-Midi een onderhoud van
een uur gehad mot kolonel Piequard. Toen de
advocaat om elf uur vertrokken was, heeft de
kolonel haastig ontboten, en is daarna, verge
zeld door tweo politio-agonten, in ecu rijtuig
naar du (Jougiorgerie gebracht, vanwaar hij
voor do strafkamer van tiet Hot van Cassatie
zou worden gebracht om verhoord te worden.
Dit verhoor schijnt echter nog niet te heb
ben plaats gevonden. Generaal do Boisilefiro is
van twaalf uur tot half drie door de strafkamer
ondervraagd, en na hem is generaal Gouso an
dermaal gehoord. Het llof liet l'ieqttard weten
dat hij met meer aan de beurt zou komen, zoo
dat do kolonel om half drie het i'a!' van Ju
stitie weer hoeft verlaten.
Omtrent Picquaixl is nog' altijd niets beslo
ten. Men wil weten dat generaal Êiirl inden eerst
een beslissing zal nemen nadat de kolonel door
bet Ilof van Cassatie is gehoord.
Volgens de „Tomps" zal cte gouverneur van
Parijs Donderdag beslissen ot l'icquarcl ver
volgd zal worden en of do krijgsraad terstond
bijeen zal worden geroepen. Het laatste hangt
at van den loop dio het onderzoek van het Hof
neemt. Het kan nl. wensehelijk zijn den krijgs
raad eerst later to doen bijeenkomen.
Dat du kolonel gisteren in vrijheid is gesteld,
zooals men verwachtte, is met gebleken.
Inmiddels heeft, naar de „Figaro" mededeelt,
do rechter van instructie Josso op aanwijzing
der strafkamer van hot Hof, opnieuw beslag ge
legd op een aantal brieven van Esterhazy.
Du „Droits do l'LIoiiuna" deelt dienaangaan
de mede dat er minstens 40 brieven van Ester
hazy in beslag zijn genomen bij een crediet-in-
stelling, allo geschreven op het bekende mail
papier van het borderel en gedateerd van 1894
tot 18Ü5. liet blijkt dat Esterhazy van liet ge
bruik van dat papier heelt afgezien, toen den
schriftkundigen bleek hoo zeldzaam dit soort
was. Do autoutieiteit van Esterhazys brieven
wordt verzekerd door cte antwoorden in het
eopie-boftk, die tevens voor zoover noodig, door
verwijzing naar persoonlijke onderhouden, do
brieven verduidelijken.
Van veel belang is ook wat dc „Union répu-
blicaino du Jura", het orgaan van Trouiltet, mi
nister van koloniën iu het kabimt-Brisson,
schrijft. Hot blad zegt dat „alles waaruit Drey
fus' schuld zou kunnen blijken, aan den minis
terraad is voorgelegd, gelezen en verklaard is".
Welnu, er is mets dat een doorslaand bewijs
van Dreyfus' schuld oplevert. Geheime dossiers
bed-aau er niet, en 't eetiigo dat men aan. de ju
stitie poogt te onttrekken, zijn stukken waar
van de valsehheid maar al te duidelijk geble
ken is.
Dfo oud-minlister heeft bovendien aan den
correspondent der „Ind. Beige" verklaard dat
dio inededeeliitgen volkomen juist zijn.
Gisteren zijn do brief van den minister van
justitie aan het llof van Cassatie en het re
quisitoir van den procureur-generaal naar Mar
tinique verzonden, vandaar worden zo naar
Cayenne? en vervolgens naar het Duivelseiland,
naar Dreyfus, verzonden.
Volgens de „Slatin" is majoor Forzinetti, die
wegens zijn openlijk uitgesproken overtuiging
omtrent Dreyfus' onschuld, ontslagen werd als
directeur der Clierehe-Midi-gevangenis, door
den vorst van Monaco benoemd tob minister
van financiën.
«ieuiengdc iflcdedecllngen.
Sir John Fowler, do beroemde Eugelscho in
genieur, die o. a. den ondergrond-spoorweg in
Londen ontwierp ou medewerkte aan de ver
maarde Fortli-bnig, is op 81-jarigen leeftijd
overleden. Ilij is voorzitter geweest van liet
Britsehe Instituut van Burgerlijke Ingenieurs.
Baron do Courcel, tot nu too Franseh ge
zant to Londen, is gisteren derwaarts vertrok
ken om koningin Victoria zijn terugroepings-
sehrijven te overhandigen.
Do Fraiischo bladen zijn eenstemmig iu hun
goedkeurend oordeel over het nieuwe handels
verdrag met Italië. Er wordt in 't algemeen
een betere verhouding tusschen beicte landen
van verwacht.
Da „Nordd. Ailg. Ztg.", welker officieus ka
rakter bekend is, zegt dat de uitzetting van
Denen uit Sieeswijk-Holstein alleen ton doel
heeft het tegengaan van een agitatie dio do af
scheiding van een deel van Slees wijk van Prui
sen beoogt. Eerst walmeer die agitatie ophoudt,
zullen er geen uitzettingen meer plaats vindon.
Do Oostenrijkselio minister van oorlog von
Krieghanimer, zal, volgens de „Neue Freio
Preste' aftreden.
To Buda-Pest was het gisteren op straat zeer
woelig, vooral door studenten, dio om het par
lementsgebouw samenschoolden. Eu ook daar
binnen was men zeer onrustig. Do minister van
oorlog verklaarde zijn verwijt tegen, de opposi-
tio niet als een beleediging to bobben bedoeld
en trok liet iu. Daarop werd de vergadering
kalmer.
liet cassatie-beroep van Lueehetu, den moor
denaar van keizerin Elizabeth is verworpen.
De Parijsche correspondent van do „N.-Y.
Ilerald" verneemt uit Madrid dat don Carlos
er reeds in geslaagd is 12000 goweren Spanje
binnen te loodsen voor zijn aanhangers. De
pretendent rekent op do hulp van duizenden
ontevreden soldaten.
Zoodra do vredo gesloten is zal hij een mani
fest doen verspreiden, waarin hij er op zal wij
zen lioo vernederend do vrede voor Spanje is.
Daaraan, zal de belofte worden toegevoegd dab
hij zonder civiele lijst wil regeeren. Toegezegd
zal worden autonomie der provinciën, een bil
lijker verdecling van den belastingdruk en een
krachtig bestuur mot door den Koning benoem
de ministers en een parlement gelijk aan hot
oudo parlement van Castiliü.
I'rins George's aankomst op Kreta is ver
traagd. Do prins is nog te Athene.
Do admiraals hebben besloten clat slechts op
één punt van hut eiland de Turksohe vlag zal
blijven waaien, zonder cenigo militaire bewa
king echter, als toeken van do suzereiniteit des
Sultans.
Berichten uit Addis Abeba te Massowah ont
vangen, molden dat Menelik zich mot do Kei
zerin bij het leger bevindt, op negen uren af
stand van zijn hoofdplaats. De vertegenwoordi
gers van Italië, Frankrijk en Rusland vergezel
len hem. Eenige dagen geleden kwam do En-
geLehe vertegenwoordiger Harrington met ge
schenken en een vriendschappelijk schrijven
van koningin Victoria aan den Negus iu het
kamp. Alleen cte Italiaansche vertegenwoordi
ger, kapitein Cieeo di Cola, was bij de ont
vangst tegenwoordig.
Do KeizerinAVeduwo van China zou binnen
kort voor 't eerst ook Europeeseho dames in.
audiëntie ontvangen. Wegens eeromorüeete
moeilijkheden schijnt evenwel dit plan opge
geven to zijn.
Tegelijk wordt bericht dab do gezondheids
toestand van den Keizer zeer zorgwekkend is.
Zijn einde schijnt nabij.
Tc New-York, Boston en Philadelphia, zijn
vereenigingon opgericht die weusehen te strij
den tegen do door de Vereenigde Staten thans
gevolgde politiek van annexatie. Aan 't hoofd
staan verschillende bekende republikeinsclie lei
ders als Andrew Carnegie en do .senator Hoar.
Luitenant Hobson, do held van do poging
tot versperring der baai van Santiago cte Cuba.
door het doen zinken der Merrimac, zal aan
tie „Century Magazine" het verhaal leveren van
dien tocht tegen een honorarium van 1200 p. st.
of f 14,400.
Tweede Kamer.
Üe afdeelmgen kozen tot voorzitters de heeren
Van Alphen, Stniih, Kolkman, Veegens en Sche
pel; tot onder-voorzitters de heeren Kerdijk,
Lieftinck, Dunner, Conrad en Unieker.
Verkiezing te Deventer.
De olficieele candidaten voor de verkiezing
van een lid der Tweede Kamer, voor het dis
trict Deventer, die gisteren ten iiiadhuize zijn
ingediend, zijn de heeren J. van Loenen Mar
tinet, Jhr. mi'. W. 11. de Beaufort, jtn'. mr.
R. E. W. van Weede, W. 11, Vliegen en G. I.
Bieleman, radicaal, hoofd eener school te Vorden.
Ycrliooging Jeneveraccijns.
Het hoofdbestuur van den b Volksbond", Ver-
eeniging tegen Drankmisbruik, heeft, zooals wij
de vorige week reeds in liet kort meldden, naar
aanleiding van het ontwerp van wet tot verhoo
ging van den accijns op gedistilleerd en wijn,
tot Hare Majesteit de Koningin een verzoek
schrift gericht.
Daarin wordt op grond van een o.n.in 1892
door 't genoemde hoofdbestuur uitgesproken
meening, alsmede, van een sedeit voortgezette
.studie betreflende dit onderwerp, te kennen ge
geven dat eene geringe verhooging vim den
e.cijns op liet gedistilleerd, zooals thans op
nieuw wordt voorgesteld, geen vermindering
van het gebruik en misbruik van sterken draak
zal ten gevolge hebben, daarentegen wel liet
gevaar zal doen toenemen voor vervalschingen
en voor wetsovertreding.
De vraag, of liet in practischen en moreelen
zin mag verantwoord heeton, dat door den wet
gever worde voortgegaan om dien accijns le ma
ken tot liet steeds dieper zinkend plechtanker
van de schatkist, werd ook thans weder, even
beslist als in 1892, eenstemmig ontkennend
door 't hoofdbestuur beantwoord.
De voorgestelde verhooging van den accijns
op alle wijnen, dus óók op die met laag alcohol
gehalte, komt !t hoofdbestuur evenmin ge-
wenscht voor. Immers het heeft tegen liet
matig gebruik van dergelijken wijn, evenmin
als tegen dat van bier met laag alcoholgehalte
bezwaar; liet zou 'tzelfs wensehelijk achten,
het gebruik van het gedistilleerd door het matig
gebruik dezer gegiste dranken te doen ver
vangen.
Het tioofdbestuur richt tot Hare Majesteit
het eerbiedig verzoek, dat het II. M. moge be
hagen de in 't adres opgenomen beschouwingen
in ernstige overweging te nemen en, wanneer
eene verhooging der aecynzen onvermijdelijk is,
het zoo mogelijk daarheen te leiden, dat deze,
zij het tot een belangrijk hooger bedrag dan
het thuns voorgestelde, alleen trelTe do wijnen
en bieren met groot alcohol-gehalte.
Van bevoegde zijde wordt de algehcete onjuist
heid bericht van de mededeeling in eenige
dagbladen dat II. M. de Koningin den wensen
zou hebben te kennen gegeven dat bij Haai
terugkeer in de Reddende al de officieren van
het garnizoen, die nog niet aan II. M. werden
voorgesteld, alsnog daartoe in de gelegenhei
worden gesteld.
De Minister van Koloniën verleent deze week
geen audiëntie.
De club van Katholieke Kamerleden houdt
hedenavond een bijeenkomst van die party.