52"° jaargang.
9796.
DE GELDDUIVEL.
Donderdag 1 December 1898.
3ÉS
SS
Êsba&fii
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
UITGEVER: II. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
'BINNENLAND.
GOURilT.
iMHiraaEKtspauo voer Schiedam, per kwartaal f 0.90
ï- n omliggende plaatsen, p. kwart. - 1.06
franco per poet, p. kwartaal. - 1,30
'Afzonderlijke r.emmers0.02
BUREAU^BÖ'B•®;R@ÏRAA.,Ï!, ffO, Teïeplioan Mo. 123.
AnvBaTBHTmrnus: van 1—6 gewsno regels met inbe
grip van cene Cocrant0.52
Iedere gewone tegel sneero.lO
Bij abonnement wordt korting vorleend.
AlgemV en ovcrrlcbt.
Schiedam, 30 November '98.
•j pe Fransche Kamerzitting van Maandag heeft
i te belangrijke momenten opgeleverd dan dat
zij niet aanleiding zou hebben gegeven tot zeer
verschillende besprekingen.
Wat 't vreemdst .schijnt, is de hoogst be-
i langiijke meeiderheid waarmede de motie van
'vertrouwen in het ministerie werd aangenomen.
De Fransche bladen zeil toonen zich er ten
hoogste verbaasd^pvei'. Sf, hrnige merken op ii.it
de minister-president zei. er wel niet op zal
2*'gerekend iiebben. Andere, die nog altijd tegen
Dieyfus en de revisie gUÈStrt zijn, kiaaien vic
torie en schreeuwen dat de nederlaag verme-
tig'end is geweest .oor de fanatieke paitijgan-
gers die op den ex-kolonel Picquart hun liefde
voor Dreyfus ovei brengen. Zoo het «Pelit
Journal", de «Inli ansige.uit", de «Éclair" het
«Journal" enz.
Toch is de onverwacht-groote meerderheid
die in Dupuy en zijn ambtgenooten haar vertrou-
/wen uitsprak, wel te vei klaren. De minister-
.''presidenl erkende, zooals uit vollediger beiidi
oten blijkt, dat de •regeeiing het echt had tus-
)'schenbeide te komen, .aar zij meent daarvan
'fgeen gebruik te moeten maken. En de reden
Idaarvoor voegde hij er aan toe met te zeggen
dat het llol'van Cassatie zijn bevoegdheid ker.de.
j M. a. w. de minister liet de mogelijkheid
doorschemeren dat het Hof de behandeling der
jfzaak-Picquart voor den krijgsraal zal vertragen,
;idoor K.l. het «petit bleu" op te eischen,
ff De senator Monis evenals Volland, die mede
£ftin den Senaat zou interpelleeren, Scheuier-
il*Kestner e.a. woonde hij de Kamerzitting bij
Monis verzochti <kn ook in zijn interpellatie
•y in den Senaat of iAguy een nadere verklaring
y jwilde geven van zijn"rede. "Welke rechten kende
)|de minister-president liet Hof toe? Kan het
tS|voor onbepaalderr tijd het do=sier-Picquart in
||handen liouden ei aldus bewerken dat de zaak-
yPicquart wordt uitgy^tpld?
t En toen las Dupuy den oificieelen tek«t zijner
verklaring in du 'I mer voor, waaraan hij nog
t toevoegde dtjipij -man de hand van ait. 445
Wb, v. Sv. tot de conclusie kwam dat het fiof
van Cassatie'een onbepeikte bevoegdheid heeft,
zoodat het hem niet mogelijk scheen het de
"stukken tp weigeren die het opeischt.
«Zeer goed 1" klonk het toen uit de rijen
der »beschreven vaderen", en zonder twijfel zal
dit «zeer goed 1" een weei klank vinden over
de gansche wereld, wanneer op die wijze be
reikt wordt dat de beslissing over de revisie-
aanvrage aan de behandeling der onzinnige be
schuldigingen tegen Picquart voorafgaat. En
daaraan valt niet te twijfelen. Het Hof zal
zeer stellig aan den vvensch der regeering
gehoor geven; trouwens reeds veeitier, dagen
geleden heeft het llof het dossier-Picquart op
geëischt. De «Figaro" zegt dat het andermaal
overlegging der stukken zal verlangen.
DOOR
S. WÖRISHÓFFËR.
*73)
De man haalde de schouders op. „De> commis-
eionnair heoft haar bagage naar het station ge-
bracht," zeide hij. „Verder weten wij er ook
niets van."
Erik snelde weg. Nog twee lange uren, voor
dat de trein vertrok.
De ruime wachtkamer stond open, evenals de
restauraties-zaalhij kon zoo goed het liem af
ging blijven wachten te midden van het gewoel,
en tien treinen zien wegstoornen, voordat do
zijne aan de beurt kwam. Er was niemand
die zich om hem bekommerde.
Heb horloge in zijn zak werd geen vijf mi-
'iintan. met rust gelaten. "Was het niet plotse
ling blijven stilstaan?
En hij luisterde. Neen, do wijzer bewoog zich
Werkelijk.
Eeni halve minuut was pas verloopen sedert
i hij voor 't laatst keek. Hoe kan een halve mi-
üuufc zoo ontzettend laag schijnen?
En hij liep weer voor de gesloten loketten
f rusteloos op en neer als een leeuw in zijn kooi.
„Zeker een verliefde," fluisterden do men
sehen met een glimlach. „Hij wacht op haar;
hij heeft een afspraakje. Daar kijkt hij alweer
op zijn horloge."
De afgevaardigde Massabuau hc-eft zich tot
den minister van justitie gewend met de vraag
wat er zou gebeuren, indien het llof de stukken
hield tot na den voor de zitting van den krijgs-
laad bepaalden datum.
De minister van justitie acblte het niet
waarschijnlijk dat dit zou gebeuipii Indien liet
dossier-Picquart aan het llof wordtovmgelegd,
dan zal liet tijdig moeten worden ter uggezoiulen
aan den militairen rechter; natuurlijk kan
later liet dossier naar het llof terugkeeien.
Maicel Habei t, de anti-semiet, ooi deelt ei nog
anders over. Volgens hem kan liet Hof gerust
hel dossier honden, daar het vonnis van den
krijgsraad alleen op de vei klaringen der ge
tuigen en niet op schriftelijke bewijzen za! rusten
Een tweede moment uit de Kamerzitting van
Maandag dat zeer de aandacht heeft getrokken,
is de door Barthou onderstreepte verklaring
van Poincaré die, schoon zeker zeer laat, ge
lukkig nog niet te laat is gekomen.
Op zijn eigenaar dige wijze geeft Cornély in de
«Figaio" zijn indruk weer van do wijze waai op
de oud-minister van 1894 »/ijn geweten heelt
ontlast".
«Toen ik zijn redevoering las", zegi de gees
tige journalist, «voelde ik een gewaarwording
waaraan ik vroeger gewoon was toon ik als
student de chirurgische kliniek bezochthet
was net of er voor mijn oogen ceu gezwel
werd opengesneden"
De Dreyfus-bladen wijden vooral aan die
bekentenis der oud-ministers hun besprekingen.
Zoo de «Am ore", zoo Sigismond Lacroix in de
Radical", zoo Jaurdsin de «Petite Republique",
De strafkamer van het Hof zet intusschen
liet vei hoor van Picquart nog voort.
Volgens de «Aurora" zal ook de rechter'van
instructie Beitulus, en we! op zijn eigen ver
zoek, worden gehoord. Hij wil het Hof de
plaats aanwijzen waar een blief van Estcrhazy
in beslag kan worden genomen, die liet bewijs
levertvan de tussehen den majoor en Henry
bestaande geldelijke relaties, welke bei ïvklr ïugen
door Herny indertijd geloochend zyn.
Gisteren werd te Parijs weer door drie it
vieiliondeid jongelieden ren betooging gehouden
ten gunste van Picquart en Zola. De manifes
tanten begaven zich naar de Cherche-Midi-ge-
vangenis, maar de betoogers werden al spoedig
door de politie verstrooid. Er warden maat
regelen genomen oin dergelijke manifestaties to
voorkomen.
Gemengde Sleiicdeciingca.
In den Franschen Senaat is gisteren door
Delpeuch een ontwerp ingediend tot wijziging
der samenstelling der krijgsraden wat betreft
den vooizitter en den rechter-eommissaiis.
Jenn Dupuy betoogde de wenschelijkheid om
teistond tot stemming over le gaan over het
vooistel-Consians om ook voor krijgsraden de
geheime instiuctie al te schallen.
De Marcère wenschte daarvan uit le zonderen
alle zaken die de nationale verdediging raken.
Overleden is de Fransche senator voor het
leven Brun, reactionnair in meig en been. Hij
was een der bevveikers van den val van Thiers
en hielp in 1874 ook De Bioglie ten val brengen.
Te Bessèges, in Zuid-Frankrijk, is bij een
mijnwerker, zekeren LevCque, een kist gevonden
bevattende 26 dymuniet-patronen err ander
materiaal voor bommen,
;;^Toen de man ondervraagd weid over het doel
dier ontploffingsmiddelen, begin hij te huilen.
Men denkt dat hij een onbewust werktuig van
anarchisten is geweest.
Te Marseille is bij de advocaten-sociëteit der
handelsrechtbank een bom gevonden; de lout
was niet aangestoken.
Pm ijs is gistermiddag omstreeks twaalf uur
door een eigenaardige opeenhooping van wolken
in bijna volslagen duisternis gedompeld geweest.
Tegen het voorste! van den voorzitter om
ter eere van 's Keizers regeeringsjubilee den
2den December niet te vergaderen en een adres
van gdukweiiseliing tot deu keizer-konitig te
ichlen, verzette zich Ko-sulh in liet Ilongaar-
<-che Huis van Afgevaar ihgrien, omdat Oostenrijk
zich in 1892, toen Finns Jozef vijf en twintig
jaar koning van Hongarije was, eveneens van
dee'ncming had onthouden.
De minister-president Banfly verdedigde liet
voorstel, waarover de stemming tot heden werd
uitgesteld.
Op bevel der regeering zal liet jubilee den
2den December in (et geheele land gevierd
worden door godsdienstoefeningen en school
feesten.
Het agentschap Havas is gemachtigd om, in
tegenspiaak met ongunstige belichten, mede
te deelen dat de Spaansclte coupon den lsten
Januari zal worden uitbetaald.
„Goeden dag, Wolframsprak hem nu
iemand aan, die door een zoo juist aangekomen
trom was aangebrachthet was eon buurman
van hem. „Wat doe jij hier, oude jongen?"
„Ik moet naar de hoofdstad," antwoordde
Enk, wian het eerst op dit oogeiihbk als een
steen op het hart viel, dat hij eigenlijk eenigs-
zins in den hlmde op weg ging. Wie kon ook we
ten welken kant Adcle was opgegaan?
Waarschijnlijk wel muur de hoofdstad, maar
misschien ook wel naar den tegenovergestelden
kant.
De ander kefk op zijn horloge. „Dan gaat je
ti om eerst over «en uur en drie kwartier, Wol
fram Je wilt toch niet zoo lang voor het loket
blijven staan V'
„He vyil althans het station niet meer ver
laten."
„Dwaasheid' Wij kunnen best oven naar
mijn huis rijde» en een flesch wijn drinken.
Kom mee."
„Naar je ,huis?" herhaalde Enk. „Naar je
huis? Hoe kom jo daaraan, in '«hemels naam?"
De andeir schudde uiterst verbaasd het hoofd.
„Waarom zou dat zoo onmogelijk zijn? „Bloe
menhof" ligt immers maar tien, minuten ver."
Erik verschoot van kleur. „Dat weet ik im
mers," antwoordde lnj, „maar er komt dit
of dat onvoorziens tussehen en men blijft han
gen. En vandaag mag ik tot geen prijs den trein
verzuimen."
De ander drukte hem de hand'. „Je bent ze
nuwachtig, Wolfram," zeide hij. „Ik zal je niet
langer plagen."
Zoonis te verwachten was heeft de Czanr
den Sultan heel beleefd geantwoord dat zijn
Vriendschappelijke gevoelens voor Tuikije geen
verandering hebben ondergaan, maar dat prins
George als hooge commissaris der vier mogend
heden naar Kreta gaat; dat evenwel desouve-
reimleit mn den Sultan over het eiland biijft
gehandhaafd.
Heden zou het besluit van prins Geoige's
benoeming voor deu tijd van twee?jaar officieel
ter kennis der Porte worden gebiacht.
De geloofsbrieven van den nieuwen Russi-
sciien ge/ant le Peking zijn aan den Keizer
gericht. Men mag liiei uit opmaken dat Rusland
de regeei'ing der keizerin-Weduwe niet erkent
De Yeieenigde Staten hebben van Cosla-Rica
het eilandje Chinqui gekocht om het nis kolen-
slation te gebruiken.
Nu de quaeslie dei Philippijnen opgelost is,
worden 30 ii 40.000 vrijwilligers naar hun
haardsteden tei uggezonden.
Hevige stormen hebben op de Oostkust der
Veieenigde Staten ter hoogte van Boston onge
veer 35 schepen doen vei gaan, waarbij waar
schijnlijk een dertigtal peisonen om het leven
zijn gekomen.
Uit Tiipoli wordt bericht dat bij Ghateen uit
Soudan komende karavaan is aangevallen. Vijf
personen werden gedood es een groot deel der
goederen geroofd.
Gisteren heeft de Eerste Transvaalsche Volks
raad een geheime zitting gehouden, waarschijn
lijk om de regeering te machtigen een leening
van 2Vs millioen p. st. aan te gaan.
„Later vertel ik je alles wel, Nollau."
„Mooi. Goed succes dan."
Zij scheidden, en Erik begon weer heen. ©n
wesr te loopen. Zeven minuten geleden dat Nol-
dau hem aansprak. Heb was om wanhopig te
worden.
Hij zag eon trein het station verlaten en
dacht ei' aan dat die dezelfde was wdke in een
op drie mijlen afstand gelegen sta'di moest zijn
aangekomen voordat de trein dien hij zelf ver
wachtte, dat station mocht verlaten.
Drie mijlen. Welle een afstand!
Hij ging op een bank zitten en dacht na. In
d© hoofdstad zon hij toch wol de hulp der po
litie moeten mroepon. Daar werden de draden
zoo dooreengestrengeld', zoo verward; daar
heerschton zoo heel andere toestanden; zij die
hij zocht, kon hem hl liet gewemel der man-
söhcn zoo gemnkkelijk ontsnappen.
En hij zuchtte ongeduldig. „Als ik er eerst
maar was'" daohb liij.
Voortdurend greep zijn hand van tijd tot
tijd naar zijn portefeuille. Van dat velletje par
pier met de afgebroken woorden hing zooveel
afmisschien zelfs laven en diood.
En liij huiverde; zijn hart stond stil.
Nu moest de trein dit, en straks woer dat
station hebben bereikt. Het duurde nog maar
een half uur en dan zou hij aankomen om na
een korte raat verder te ijlen, met even onweer
staanbare macht als het noodlot voortschrijdt
en alle levende wezens in zijn warreling mee
sleurt.
Nu nog maar tien minuten. Het loket ging
Verkiezing te Deventer.
Officieuse uitslag Uitgebracht wei den op
Jhr. mi' W. II. de Beaufort 2091 stemmen
J. van Loenen Martinet. 1209
Jhr. mr. R. E. W. van Wende 417
W. II. Vliegen37ö
G. J, Bielemanj(J7 K
Zoodat herstem m i ri g moet plaats heb
ben tussehen de hoeren Lie Beaufoit ei: Van
Loenen Maitinet.
Bet up arbeitis- en rusflijtlen in
fabrieken enz.
Do minister van waterstaat heeft ingediend
een wetsontwerp betreffende arbeids- en rust
tijden in fabrieken en werplaatsen voor perso
nen op wier arbeid de Arbeidswet mot van toe
passing is
Da Minister toont aan uit de verslagen van
de inspecteurs van den arboid over 1895 en
J896 dat hier ie lande m vel© fabrieken cn
werkplaatsen langdurige werktijden voor vol
wassen mannelijke arbeiders bestaan. In meer
dan 33 todi van het aantal fabrieken en
werkplaatsen, waar onbeschermd© personen
werkzaam waren en die door de ambtenaren
der arbeidsinspectie werden bezocht, bestonden
voor die personen werktijden van mem dan II
uren per etmaal in don zomer. Een arbeidsduur
van 11 uur por etmaal geeft, naar 's Ministers
overtuiging, voor de arbeiders, werk mum in
sommige bedrijven, reeds het maximum aan
van don tijd gedurende welken die arbeiders m
genoemde bedrijven werkzaam behooren te wor
den gesteld Er beetaat naar 's Ministens mea
ning alleszins aanleidin"- oini door dwang tob in
korting van den arbeidsduur, althans m som
mige bedrijven, te geraken. TocJi komt het niet
geraden voor reeds dadelijk overschrijding van
dien arbeisduur voor allen arbeid iu fabrieken
en werkplaatsen bij de web te verbieden, maar
schijnt het wenschehjk daarmede te beginnen
voor die bedrijven, waarvoor zulks hot meest
noothg is, dab is voor de meer schadelijke be
drijven, met name de arbeiid in brood-, koek-,
beschuit- of banketbakkerijen en in bij algemee-
nen maatregel van bestuur aan te wijzen fabrie
ken en werkplaatsen of gedeelten daarvan waar
giftige stoffen ontstaan of worden bereid of ver
werkt; schadelijke dampen ontstaan; de damp-
kringluchb kan verontreinigd worden door stof
open en met een paar groot© stappen was Enk
de eerst© die voor do beambto stond.
Terwijl deze hem zijn biljet gaf, hoog Enk
zich over liet loket heen. „Mag ik u iets vragen,
mijnheer V'
„Wat belieft u?"
„Zou ii zich misschien bij toeval ook herin
neren of gisteravond een mooie, jonge, iu die
pen rouw gelde-ede dam© hier voor demelfden
trein een biljet naar d© hoofdstad heeft geno
men
De beambte glimlachte. „Het spijt mij wel,"
zeide hij. „Maar gisteren deed een ander dienst
aan dit loket."
„Zoo
Erik voelde hoe zijn half ontwaakte hoop
weer heenvlood. Toen de deuren naar heb per
ron geopend wei-den, drong hij naar voren en
slaagde er in een hoekplaatsje van een couple
te veroveren. Zoo ingeklemd te zitten, met die
verterende onrust in zijn hart, van roclits eu
linies door buren bekneld, zonder een blik naar
buiten te kunnen werpen hij zou het niet
uitgehouden hebben.
Eindelijk rolden de wielen; de trein stoomde
weg, naar buiten, iu het besneeuwde landschap
zwarte schaduwen gleden voorbijeen dorp ver
scheen en verdween weer. Steeds lager zonk de
zwarte sluier van den naolit over al dat einde-
looze wit, waarmede de sneeuw vlokken al wat
zij maar konden bereiken, als met een dik kleed
vast omsloten.
(IVordl vervolgd.)
