Winkels kijken.
"STADSNIEUWS!
YLAAIII)INGEN7"^
R e c li t z a k e n.
Stateii-Generaal.
hob bedrijf een lioogo temperatuur veroisdht of
veroorzaakt.
Bohnlvo do hierboven aangeduide bedrijven
komt het vervoerwezen in aanmerking voor eono
spoedige regeling van don arbeidsduur. Uit den
aard der zaak Icon die regeling niet in hot thans
aangeboden ontwerp worden opgenomen, ver
mits dit zich bepaalt tot den arbeid in fabrie
ken on werkplaatsen.
Naast do bepalinge die het maximum aantal
uren vaststellen, gedurende walko arbeiders in
of voor bepaalde bedrijven werkzaam mogen
zijn, is oen voorschrift opgenomen waardoor
onmogelijk wordt gemaakt dat douzelfden ar-
bcider steeds werkuren in den nacht worden
aangewezen. Ofschoon d!oor dc. deskundigen niet
algemeen wordt erkend, dat hot werken gedu
rende den nacht voor do gezondheid schadelijk
is, mag dit wel als vaststaande worden aangeno
men waar zulks geregeld goscliiedb. Eindelijk
bevat bet ontwerp ook voorschriften die bo-
oogen den arbeider een zoo veel mogelijk weko-
lijksehen rustdag te verzekeren en zulks bij
voorkeur op Zondag. Een verbod sin op Zon
dag arbeid to doen verrichten zou naar 's Minis
ters mecning met dio voor enkele bedrijven krui
nen worden vastg steld.
Bij het ontweorpou van do wot is zooveel mo
gelijk rekening gehouden met do regelingen die
in. een tiental staten ten aanzien van hetzelfde
onderwerp gelden.
Do voornaamste bepalingen van het wetsont
werp komen iiierop neder:
Onder fabrieken en werkplaatsen zijn in deze
wet niet begrepen; lo. inrichtingen waar uit
sluitend in of voor de bedrijven van landbouw,
tuinbouw, bosclibouw, veehouderij of veenderij
arbeid wordt verricht2o. inrichtingen, waar
iemand in zijne woning oenig bedrijf uitoefent,
zonder hulp van anderen dam zijn echtgenoot©
of zij no bloed- of aanverwanten in do rechte
lijn; 3o. keukens en soort-gelijke inrichtingen,
waar spijzen en dranken voor onmiddellijk ver
bruik worden bereid; 4o. apotheken; 5o. vaar
tuigen voor zoover aam boord daarvan geen an
dere arbeid verricht wordt dan in of voor bet
schippers- of visschersbedrijf60. ambaohts- en
vakscholen, RijksopvoedingsgE»tich.ten en Rijks
werkinrichtingen, gevangenissen eii plaateen
waar werkzaamheden in militairen dienst ple
gen te worden verricht.
Het aantal werkuren voor in de bovenom
schreven schadelijke bedrijven werkzainen. ar
beider mag niet meer bedragen dan 11 per et
maal of met meer dan 10 per etmaal, wanneer
4 van clio werkuren in den nacht vallen.
Het aantal werkuren voor een arbeider,
werkzaam in een broodbakkerij, mag in een
etmaal ten hoogste 17 bedragen op voorwaarde,
dat heb etmaal, volgende onmiddellijk: op dat,
waarin liet aantal werkuren voor dien arbeider
meer heeft bedragen dan geoorloofd is, aan hem
-t l
als rusttijd wordt toegekend.
Tn bijzondere omstandigheden kan door den
Mm. met de uitvoering der web belast, in bij
zondere omstandigheden onvoorwaardelijk of
voorwaardelijk vergunning werden verleend om
een of meer der arbeiders Langer dan het ge
noemd aantal uren werkzaamheden te doen ver
richten, onverschillig hoevele van do werkuren
in den nacht vallen.
Geelurendu do eerste 5 jaren kan vergunning
tot overwerk worden verleend voor ten. hoogst©
3 uren per etmaal on vervolgens voor ten hoog
ste 2 uren per etmaal.
Het hoofd of de bestuurder van een fabriek
of werkplaats is bevoegd het aantal werkuren
voor arbeiders, daaronder niet begrepen die in
broodbakkerijen, vast te stollen in een etmaal
op ton hoogste 14. Van deze bevoegdheid kan
ten aanzien van denzelfden arbeider niet meor
dan 12 malen in een kalenderjaar woorden, ge
bruik gemaakt.
Aan een arbeider worden in ieder tijdvak van
11 achtereenvolgende etmalen ten minste 7
rusttijden toegekend, in elk: waarvan een ge-
heelo nacht moot begrepen rijn.
Aan de arbeiders, die de bij algemeenen
maatregel van bestuur aangewezen werkzaam
heden in bepaalde bedrijven verrichten, worden
ter keuze van het hoofd of den bestuurder der
Dat was een aaidige verrassing 1 Verbeeld
u, mijn vrienden brachten, vei leid door liet
heldei-mooie weer naar zij xeideo, bun vrouwen
mede. Natutnlijk stemde ik volmondig too rial
liet weer allerverrukkelijkst was; maar de ge
dachte kwam zoo bij mij op dat Schiedam's
winkelstand toch nogal een gunstigo.n indruk
op de beide hecien inoest gemaakt hebben. Ik
zei evenwel niets, en onder vroolijk gepraat
gingen wij op weg.
't Kwam mij zoo voor dat ik goed zoude
doen, nu vooral de dames eens iets te laten
zien wat haar a! zoo kon interesseeren. Maar
een klein ntteutietje mocht wel voorafgaan.
Nu, daarvoor kon ik mij veilig tot Mej.
MELCUERtS, Lange Nieuw straat 141, wenden.
En het bleek ook dat de dames haar fijne con
fituren en viuchtenboi SI plaat op deu juisten
waarde wisten te schatten.
Weg was de cavalier, en ik weid weer een
heel-gewoon wegwijzer.
De Hoogstraat inwandelende kwamen we
al spoedig bij Gez. WILLEMS, no. 7, terecht. Met
echt mannelijke onveisehilligheid voorde band
werkjes daar in zoo ruime keu/e voorhanden,
wilde ik voorbijloopen. Maar iio Idat was
buiten den waard, in dit geval de dames ge
rekend.
De firma E. C. PAPENHUIJZEN, daar recht
fabriek of werkplaats in ieder tijdvak van 2
wülcen toegekend:
a. dén rusttijd van ton minste 36 achtereen
volgende uren, waarin de Zondag begrepen
moot zijn, of
b. twee rusttijden waarvan in den. eeno van.
den ten minste 30 achtercenvolgonde uren eon
Zondag moot begrepen en do andere van. ten
minste 24 achtereenvolgende uren aanvangt tus-
schen 6 en 10 uron des namiddags, of
c. twee rusttijden, waarvan de oon van ton
minste 30 achtereenvolgende uren. aanvangt tus-
sehon 6 en 10 uron dos namiddags. Van. elke 4
op olkandea* volgende zoodanige rusttijden moot
er een tenminste 36 achtereenvolgende uren du
ren en daarin moet eon Zondag begrepen rijn.
Am de arbeiders die niet de bij algemeenen
maatregel van bes-tuur aangowezen werkzaam
heden in bepaalde bedrijven, verrichten, wordt
in iedere week een rusttijd toegekend van ten
minste 30 achtereenvolgende uren, waarin de
Zondag begrepen moot zijn.
Behoort een arbeider tot oen kerkgenoot-
scnap, dat den wekelijkschan rustdag niet op
Zondig viert, dan treedt voor don rusttijd,
waarin een Zondag begrepen moet zijn, in do
plaats een rusttijd, waarin heb etmaal begrepen
is, dat door zijn kerkgenootschap als wetkefijk-
sche nistdag is aangenomen, wanneer hij aan
liet hoofd of den bestuurder van dc fabriek of
werkplaats zijn ver-langen daartoe lieoft te ken-
nou pc-even.
Het toezicht op de naleving dezer wet wordt,
onder dc bevelen van don Minister, opgedragen
aan inspecteurs en verdere ambtenaren, wier
werkkring en bevoegdheden bij algemeenen
maatregel van bestuur worden geregeld. Heb is
aan dio ambtenaren verboden middellijk of on
middellijk deel te nemen aan bedrijven of on
dernemingen, van fabrieks- of kandwerksnijver-
heid.
Tot tweeden correspondent van de Neder-
landsche Bank al hier is door de directie dier
Bank te Amsterdam, benoemd in plaats van
wijlen den lieer C, J. Loncq, d heer mr. D.
Lodder.
lieden werden ten stadhuize aangegeven
twee gevallen van mazelen.
Ook typhus komt hier op het oogenbük
nogal veel voor.
Gisteravond is alhier uit enkele vakvereeni-
gingen een Comité gevormd, hetwelk ten doel
heeft hiunenkoit eene openbare vergadering
te beleggen, ter veikrijging van revisie van
het vonnis v,,r> gebioeders Hoogerhuis.
Door de politie werden heden aangehouden
2 personen die in het sAlgemeen Politieblad"
gesignaleerd stondenG. S. voor de betaling
van fl boPte subsidair 1 dag hechtenis en L.
1. voor f 20 boete subsidiair 20 dagen hechtenis.
B-iden hebben de boete betaald, waarop zij
weder op vrije voeten zijn gesteld.
Gisterennamiddag te 5 uur zou een passagier
vau den vertrekkenden tram abpringflri, omdat
hij in een café zijn parapluie had laten staan.
Ongelnkkigei wijze is hij daarbij gevallen, zoodat
h'y geheel met slik bedekt en klagende over
pijn in vug en aim het café weder binnentiad.
Na aldaar gereinigd te zijn bleek dat de man
een bloedende woud aan den bovenarm had.
Hij drong er echter op aan om naar zijn woning
te Delfshaven te gaan, waai heen hij door den
kastelein werd begeleid.
Genee-kumlige hulp werd ingeroepen en nu
hieek dat de bovenarm ernstig gekneu-d en
opengereten was, Vooiloopig is nu een ver
band gelegd.
Gisterenavond waren aan de vKcbmarkt aan
gevoerd 2 manden voorn de prijzen waren van
f 0.30 tot f 0.45hedenmorgen waren aange
voerd 2 manden schol en 1 mand spiering
de prijzen voor schol waren van f 0.50 tot
f 0,92i,'z, spiering 10 30, alles per koop.
tegenover, no. 22/24, moeit wel de aandacht
trekken, en zonder een heerlijk brokje marse
pein kwamen wij er niet vandaan.
Nu stonden we al spoedig voor den para-
pluie-winkel van L, GUBBI, no. 38. Wat gingen
die vrouwenmondjes! Deze was zoo mooi, en
die zoo lief, en eigpnlijk wisten ze zelve niet
welke wel 't mooist en 't elegantst wa«.
Bij BRINKMAN VAN DIJK, iets verder,
bleven we als echte kinderen van onzen tijd allen
vanzelf staan om op de rywielen van verschil
lende fabrieken, ook die door de firma zelve
vervaaidigd, een bewotuierenden blik te slaan.
Juist zoo ging het met de sierhjke en moderne
Fransche en Engulsche meubeltjes die in zoo
gruole verscheidenheid bij Geur. BEAUSAR,
no 39, geëxposeerd waren, Tiouw-ms my n uit-
stedige vrienden kenden dit adres.
Een eindje verder waren het alweer de dames
die den weg wezen, naar den winkel nl. van
G. ALERS, no. 02, waar de uitgebreide sor
teering van bontwerk een onweerstaanbare aan
trekking-kracht oefende. Nu, ik moest eerlijk
bekennen dat bet de moeite waard was,
Ik begreep dat ik liet best zou doen met de
dames maar stilletjes haar gang te laten gaan.
Kalm wandelden wij met baar mee, en wan
neer het noodig was, gaf ik zoo eens een in
lichting.
Dat was bij D. BAL-GABEL no., 41, waar
lijk niet noodig. Wat was daar al niet te zien I
De dames konden blykbaar van de sierlyke
BU RG ERLIJ K E STAND.
l»chuwd
30 Nov. N. van der Plas, 22 jaar, en A.
Yeihoeekx, 24 jaar.
behoren
29 Nov, Christiana Frederica, dochter van
C. F, Lcefiang en J. H, Diöge, Villastraat.
Johiiu Hendrik, zoon van A. M. Nijs en P. van
Uilen, Bakkerstraat.
Overleden
30 Nov. Jacobus Schot, oud 75 jaar, St.
Pietersteeg.
^Gisterenavond had' alhier in de zaal „Har
monie" de eerste volkslezing plaats vanwege do
afdeoling Vlaardingon van do Maatschappij tot
N. van 't A. Als spreker hierin trad op dr. L.
Bleekrode van 's-Gravenhagc in plaats van c'en
lieer Molkenboer, die wegens ongesteldheid ver
hinderd was. Zijn onderwerp was: „Reisin
drukken in Noord-Amerika", toegelicht door
lichtbeelden; inzonderheid kwamen daarbij uit
do vorschillendo teekeningen enz. van de water
val van de Niagara. Een hartelijk woord van
dank van den voorzitter en een daverend ap
plaus van het publiek mocht den spreker ver
werven.
"Door deu inspecteur van politie alhier, werd
eergisteren pi oces-verbaal opgemaakt tegen
mej. A. E. v, G. wegens het verkoupeu van
sterken thank in het klein, zonder tlaai toe ver
gunning te hebben.
BURGERLIJKE STAND.
Gehuwd
30 Nov, Teunis van der Velden en Cornelia
Kalharina van der Valk, Philippics Jacobus
Buitendijk en Katbarina Adriana de Graaf.-—
Maarten van Rijn en Pietemella Strijbos.
Geboren
30 Nov. Johannes, zoon van J. Bravenboer
en A van den Berg, Afrol. Jacobus Johannes,
zoon ran J. Vink en A. v. d. Zwet, Oosterstraat.
Vonnissen v a n h e t K a n 10 n g e r 0 cht
te Schiedam.
Zitting van 30 November 1898.
Wegens openbare dronkenschap
B. J. A,, J. J. G. en N. A. M., allen to Schiedam,
ieder tot f 1 boete, subs. 1 dag hechtenis.
Wegens visscherij-overtreding
Th. J, II., te Schiedam, tot f3 boete, subs. 3
dagen hechtenis.
Wegens overtreding der regelwet
J. M, M. en J. N., te Schiedam, ieder tot f 2 boete,
subs. 2 dagen hechtenis.
Wegens politic-overtreding:
C. H., B. v. d. W., J. Z., H. C v. S. en G. A. S„
ieder tot f 1 boete, subs. 1 dag hechtenisH. J. en
H. B. D, ieder tot f2 boete, subs. 1 dag hechtenis;
J. C. v. d, K., tot f 5 boete, subs. 2 dagen hechtenis
H. V., tot f 10 boete, subs. 4 dagen hechtenis ;B. V.,
tot 3 maal f 10 boete, subs. 3 maal 5 dagen heehtcnis,
en Th. W. H. J., tot 2 maal f2 boete, subs. 2 maal
2 dagen hechtenis.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 30 Novemler11 uur
{Per telegraaf.)
Besloten is, Vrijdag n.s. na- do pauze eenige
wetsontwerpen in do afdeelingen to onderzoe
ken, en ook Zaterd tg u en 17 December voor-
middags 11 uur en Maandag 12 cn 19 Decem
ber lj uur te vergaderen.
Bij de voortgezette algemeen© beschouwin
gen over do Staabsbogrootmg, dienst 1899, be
antwoordde de heer Vermeulen de vraag: is
het regeerings-program en -beleid in overeen
stemming met de omstandigheden, meer spe
ciaal de finandeele omstandigheden S met een
beslist neen! Bij de steeds toenemende tekor
ten, hij don achteruitgang van het nationaal
vermogen; waar Rijk en gemeenten financieel
minder draagkracht hebben, is 't gewaagd,
galanterieën en de nuttige huishoudelijke arti
kelen niet genoeg krijgen, en 't duurde een
heulen tijd toordat we verder wandelden.
En zoo ging liet maar vooit.
Bij het depot der SINGER-MIJ. b.v., no. 71,
gelukte liet me niet ongemerkt voorbij te komen.
Dadelijk hadden de dames de mooie en dege
lijke naaimachines in 'toog, er ik geloof waar
lijk dat een mijner vrier.de' of buiden niet
zonder zulk een sietlijko machine van de reis
komen.
De tafelkleeden en gordijnen van J.
GOVAART, tegenover de pastorie, lokten al
evenzeer. De vrouwelijke leden van bet gezel
schap vonden ei «weel te kijken en te bewon
deren, dat een der beuren iiitus.scben even daar
naast aanwipte by den horlogemaker ALEX.
NIEBERG om een horlogesleuteltje te koopen,
en te gelijk op te merken dat men daar zeer
goed voor regulateur-klokken terecht kan.
Een paar huizen verder, bij J. G. JACOBS,
no. 106, hokte de wandeling alweer. Daar waren
het de mode-artikelen, do velerlei garneering
vooral, die tot een bezoek tioodigden.
Eerlijk gezegd vond ik al die dames-artikelen
nu niet zoo heul arnnsant, en daarom was ik
blijde dat wij thans
H. ADAMS, no. 101/103, bereikten. De ruime
voorraad luxe-aitikelun, de finaio salon-lampen,
de albums enz. boden eeu zoo aangenamen
aanblik, dat het geruimen tijd duurde voordat
wij onzen weg vervolgden.
kostbare hervormingen in hot Rogeoringspro-
gram op te nemou. Veeleer moot 't streven zijn
vermeerdering van volkswelvaart, door ophef
fing van cleti landbouw en audero industriën
en vooral verbetering van den finaneieelen toe
stand door bezuiniging. Dit laatste hangt alleen
af van do eneirgio van do Rogeering, Of 't so
ciaal program moot .achterwege blijven, of <i0
uitvoering daarvan zal leidoti tot onzen finan
eieelen ondergann-. De Rcgeering moet venneer-
dering van volkswelvaart en verhooging van.
do financieolo draagkracht niet zookon in ver
hooging van do sitccessio-bclasting, maar wel iu
hot loslaten van onzo vrijluuidelspolitiok. Hij
wijst op België.
Do heer Jansen verdedigt op do bekende
gronden het geven van subsidiün door gemeen
ten aan de müitio-vrijiwüligers-voreonigincren.
Do heer Van Gils© is ingenomeu met het Re-
geerings sociaal program, mits 't wordt fcot
stand gebracht. Ook de volgorde, waaromtrent
hij do Rogeering vrijlaat, ketu-b liij goed. Hij
dringt aan op spoedige wettelijke tijdsregeHnw
en oplossing van do inviiliditeitsverzekering.
Heb plan-Coolen bespreikondo, meent hij dat
aan de militio-vereenigingon niet de Kon. goed
keuring kan worden onthouden, echter hoopt
hij dat ze niet van gemeentewege gesubsidieerd
zulen worden. Z. i. mag niet berust worden in
de working van genoemde vereenigingen. Hij
woog pertinent of 't het voornemen der Regee
ring was door wetsherziening paal en perk te
stellen aan deze ongeoorloofd© wetsontduiking.
Do hoer De Waal Malefijt bepleit do arbei
dersverzekering tegen ziekte, samensmeltende
mot begrafenisfondsen, als bevorderlijk aan
Christolijko naastenliefde en arbeiders-organi
satie.
Do heer Troolstra betoogt dat er geen ver
schil bestaat tusschen de sociale politiek van
dit ministerie en heb ministeriet-Van Houten.
Het tegenwoordig ministerie zet slechts voort
de politieke gedragslijn van zijn voorganger.
De tegenwoordige P,egeering kan niet hervor-
mingsgerind zijn, omdat zij baheersöht wordt
door het conservatieve element, dab overwegend
is op de mannen van de sociale politiek, die in
dat Kabinet zitten. Hoe kan bijv. eon clier man
nen, Borgesius, het mot zijn sociaal-politiek ge
weten overeenbrengen om liet kiesrecht in den
steek te laten. Vooral heb conservatisme van
Borgesius ten aanzien van de arbeiderspension-
ncering mishaagt hem. Misschien is 'b daarom
wel goed dab er onder deze Regeormg van de
oplossing van dit vraagstuk niet veel komen
zal. Ook klaagt hij over gemis van hervorming
van dc agrarische toestanden. Alles wat dezo
Regeering heeft go geven, hadden wij ook van
een conservatieve Regeoring kunnen verkrijgen.
Do Regeering geeft opportunistisch, gescharrel,
blameerend voor democraten en sociale hervor
mers. De verschillende vraagstukken die deze
Rogeering wil oplossen, brengen ons niets nader
tot de sociale rechtvaardigheid. Wil men so
ciale hervormingen, dan moesten de traetemen-
ten van Staatsambtenaren worden herzien door
den groote wat minder en den kleine wat meer
te gevendan moesten de uitgaven voor Oor
log en Marine niet stijgen; dan moest iets ge
daan worden tot bestrijding van werkeloosheid.
Alleen, de ongevallenwet, echter reeds door de
vorige Regeering ingediend, is eon zwakke po
ging ten goede. Hij juicht toe dat do quaestio
van arbeidsduur ter liand is genomen. De groo
te militaire lasten staan elko sociale hervorming
in den weg. Uitbreiding der marine is ter be
vordering van de kapitalistische handelsbelan
gen. Overigens beschouwt hij liet militarisme
als een dure werkverschaffing voor de kapitalis
tische klasse. Oplossing van het vraagstuk der
werkliedenpensionneering is dringend noodig.
Voor een pensioenbulasting zijn du loonen
van de arbeiders te laag. Het stelsel mout zijn
pensionneering van staatswege. Uitvoerig cri-
tiseert bij het rapport van de Commissie, welke
z. i. te eenzijdig was. Spreket's slotsom is dat
wij niet in politieke omstandigheden veikeeien,
waarin flinke hervormingen kunnen woidun
tol stand gebracht.
Voor alles moet door uitbreiding van het
kiesrecht meer invloed aan de a:helders gege-
Bij G. DE BRUIN, no. 136 waren, wij heeren
al voorbij. Maar de vorscltende blikken der
dames waren de praclische gaskomforen en
badkachels niet ontgaan, en ook hier inoest
even getoefd worden.
Ook verderop bij I,. M. PLUIJM, no. 153,
openbaarde zich dio pructisehe huismoederszin
want boven al het fiaais trokken daar tie ver
bandmiddelen wel liet meest de aandacht der
dames,
Intusscheo waren wij bDE VLINDER", no.
158, niet onopgemerkt voorbijguloopen. Hoe
zou 't ook Da damesrokken, even degelijk
als mooi van dessins, konden evenmin onop
gemerkt blijven als de ruim gesorteerde zijden
foulards.
Een oogenblik hielden wij ons nu op bij J.
M. VAN LEEUWEN Korte Dam 2, oin een
stukje boterletter en Bensdorp's chocolade te
proeven, en 'teen smaakte al even goed als
't andere.
Maar toen kwam er scheiding onder ons.
Want terwijl do datnes zich meer interesseer
den voor de voeren boa's en dn boezelaartjes
van P. WOLSKY, Korte Dam 4, richtten wij
heeren liever onze schreden naar de overzijde,
no. 9, waar de heeren-uitikelen en de pariinne-
rieën derzelfde firma onze belangstelling ruim
schoots waard waren.
Wordt vervolgd.)
