f ^«ri m m Uit de Staatscourant. Kunst cn Wetenschap. K e c h t z a It c n. Kerft en Scliool. SPORT. Gemengd Nieuws. 3 Vtiül? van 1840'42 meer cloor den tintelenden geest van den docent dan door zijn rijpe kennis do aandacht trokken. Maar allengs sloeg Mickiewicz, ook bij zijn colleges, ecu zonderlinge ricliting in. Hij was in aanraking gekomen met Towiansld, een dor apostels van liet messianisme, de nieuwe leer, die gcloofdo aan verbetering der maatschappe lijke toestanden door het menschdoui met war me geestdrift te vervullen. Mickiewicz propa geerde. die leer van don katheder. Men heeft don dichter verweten dat hij de gunst van don laturen Napoleon III zocht. Maar over hal geheel koesterden do aanhangers van hot messianisme grooto vereermg voor Na poleon I, en droegen die vereering op staatkun dig gebied over op do Bonaparte's. Hoe hot zij, de dichter werd van zijn profes soraat ontzet, en ecu hardo tijd brak nu voor hom aan, to moeilijker omdat zijn vrouw aan een ongeneeslijke zielsziekte leed. Opnieuw be gon zijn zwervend loven. Met Towianski trok hij naar Zwitserland, maar spoedig keerejd hij naar Parijs terug. In 184S trachtte hij in Italië Poolschc legioenen tc vormen tegen Oostenrijk; een jaar later richtte hij, weder te Parijs, een blad op, do „Tribune des Picuples", dat slechts drie maanden bestond; do regeering verbood het blad. Een betere tijd brak voor hem aan. toon Na poleon Bonaparte den Franschon keizerstroon had beklommen; hij kreeg een betrekking als bibliothecaris aan do Arsenaal-bibliotheek, waar hij drie jaar bleef. In 1855, toen de oorlog in het Oo®tcn uit- brak, reisde liij als afgezant dor Fransüke "0- geering naar Turkije, om de talrijke daar wo nende Polen tot vrijscharen tegen Rusland bij een te roepen Ivor ton tijd slechts in Turkije, stierf liij aan de cholera. Zijn vrouw was eemge maanden vroeger overleden. Zijn lijk werd naar Frankrijk overgebracht en op heb kerkhof te Montmorency begraven, waar een prachtige graftombe zijn nagedachte nis eerde. In 1890 werd zijn lijk naar Krakau vervoerd en daar in hst Koningsgraf bijgezet. Mickiewicz is de eigenlijke hei-vormer ge weest der Poolsohe letterkunde, on zeker de be langrijkste dichter dei- Slaven. Behalve do volks poëzie hebben Goethe, Shakespeare en vooral Byron grooten invloed op hem geoefend, zoodat hij de banierdrager der romantiek: in zijn va- derland werd. Maar hij wist op zoo gelukkige wijze gebruik te maken van de nationale gege vens, dab de Polen hem met recht als hun na- tionalen dichter ecren. Ia hem was de ziel van het Poolsche volle be lichaamd. De laatste jaren van den dichter mo gen met medelijdend stilzwijgen worden voorbij gaan; voor zijn volle blijft hij de vurige zangcr van den nationalen roem, de onvermoeide pa triot die den Poolsclien naam eerde en lioog hield. In 1S59 is voor Mickiewicz te Posen een standbeeld opgericht; maar grooter eer is dat zijri werken, ook die na zijn dood gepubliceerd werden, m de meeste Euro-peesche en ook in Oostersche talen zijn overgebracht. Eerste Kamer. De Eerste Kamer, welke n.s. Dinsdagmiddag bijeenkomt lot hervatting barer weikzaamheden, zal zich alsdan in de afdeelingen begeven tot ondeizoek der van de Tweede Kamer ontvangen spoedeischende wetsontwerpen en begrootings- hoofdstukken. Het voornemen bestaat de Indische begroo ting tegen den volgenden dag aan de orde te stellen, en na atdoening van deze en van de andere onderwerpen, op Vrijdag 30 dezer uiteen te gaan tot 9 Januari d. a, v., en op dien datum het sectie-onderzoek der staatsbegrooting voor 1899 aan te vangen. staat waren middelmatige leerlingen te volgen? 3. Bij hoeveel is ziekte oorzaak? 4. Bij hoeveel te late plaatsing"? 5. Bij hoeveel to grooto klassen (Leerlingen, die wel op tijd zouden zijn verhoogd, als zij in kleinere klasson hadden gezeten.) 6. Bij hoeveel gebrek aan personeel? 7. Bij hoeveel armoede? 8. Bij hoeveel werkten twee of meer dezer oorzaken samen? 9. Bij hoeveel leerlingen is dit nog dcor an dere oorzaken geschied? (Men wordt verzocht, die oorzaken op te geven.) 10. Hoe groot is het aantal gevallen, waar van de oorzaak niet is na te gaan? SclioolTcrzuim. De Beschrijvingsbrief van de algemeene ver gadering van het „Nederlandsch Onderwijzers genootschap" tc Wageningen, bevatte_ heb vol gende voorstel, afkomstig van de afdeeling „Am sterdam 1" „De algemeene vergadering draagt heb hoofd bestuur op in het begin van 1899 een onder zoek te doen instellen naar de oorzaken van do slechte resultaten van het Lager Onderwijs in Nederland." Aan dit voorstel was een uitvoerige toelich ting toegevoegd. - Hoewel dit voorstel xüt gebrek aan tijd te Wageningen niet in behandeling kwam, nam het hoofdbestuur toch op zich, bedoeld onder zoek in te stellen, indien mocht blijken, dat zulks nog kon geschieden vóór de openbare be handeling van het wetsontwerp op den leer plicht. Het belastte hiermede een «jmmissie, bestaande uit de heeren H. W. J. A. Sohook, J. Wr. Teepo en P. de Geus. Deze commissie heeft zich nu tot de hoofden van scholen in Nederland gewond met heb ver zoek dc antwoorden op de volgende vragen voor 1 Februari a.s. aan den heer De Geus, Prins Hendrikkade 137 te Amsterdam, te willen op zenden. Na de bedoeling dear vragen te hebben toegelicht, spreekt de commissie haar vertrou wen op de bereidwilligheid der heeren hoofden uit, te meer, zegt zij, daar het hun^ thans niet veel moeite zal veroorzaken, nu zij toch ver schillende gegevens aan de Regeering moeten verstrekken. Die vragen luiden: 1, Hoeveel leerlingen hebben dit jaar na hun 12den verjaardag uw school verlaten, zonder de hoogste klasse te hebben bereikt? 2° Bij hoeveel moet dit geweten worden aan zwakke geestvermogens waardoor zij niet in Een ondenvijzersfjunesliö. Op den 30 Augustus 11. werd door eon onder wijzer te Arnhem medewerking geweigerd aan ecu foost voor de schoolkinderen, georganiseerd door de Algemeene Connnissao tot feestelijke viering van dc meerderjarigwording van H. M. de Koningin. Dezo onderwijzer voelde zich nl. gekreukt door do wijze, waarop hij en zijne collega's be handeld waren door den voorzitter cber feest commissie, terwijl B. en W., die op 30 on 31 Augustus vaeanhie had'don gegeven, om dat feest te doen plaats hebben, zioh in een schrijven aan ecu ander onderwijzer bepaald hadden tot het uitspreken van het vertrouwen diat de onder wijzers adsistecren zouden bij liet feest. Verplicht scheen het dus niet. Naar aanlei ding van een ongunstig advies, uitgebracht door hot hoofd der school, stellen B. en W., naar wij int goede bron vernemen, nu echter voor, aan bedoelden onderwijzer met de periodieke sala- nsverhooging van f 100 toe te kennen, waar-op hij wegens zijn dienstjaren aanspraak kan ma ken. Het plan-Gooien. Men schrijft aan de »N. R. Ct." Met de toepassing van liet plan Coolen is men te Stompwijk volkomen geslaagd. De militie raad te 's-Giavenhage heeft 6 vrijwilligers aan genomen die de zes hoogste nummers van de door de gemeente te leveren manschappen vrij maken, en daar dit getal op 8 is bepaald be hoeven slechts de twee langste nummers die aan onvermogenden ten deel vielen, op te komen. Tentoonstelling van Vrouvrouarbeid. Het tweede jaarverslag is verschenen van de vereeniging „Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid". Er wordt daarin met voldoe ning gewezen op hotgeon tol stand is gebracht, terwijl de slotzin luidt: „In hoeverre onzo arbeid succes zal hebben, zal de toekomst leeren; wij meenen echter nu reeds te mogen constateeren, dab deze beweging vale slapenbem heeft wakker geschud eu heb so lidariteitsgevoel onder de Nederlandscho vrou wen heeft versterkt. Op ons allen rast thans de plicht te zorgon, dab de belangstelling levendig blijve." Openbare examens. Het „Vad." vindt de klacht van een dame, dat bij liet afnemen van examens M. O. aan mannelijke adspiranten hot publiek toegang heeft, sterk overdreven. „Bij de examens M. O., die hier in Den Haag worden afgenomen, zitten de toehoorders achter don examinandus, hij ziet hen dus niet cn het zal wel tot do zeer hooge uitzonderingen behooren, dat een toehoorder hem door gegiegel eu gepraat hindert. Mocht het echter eens voor gekomen zijn, dan zal do examencommissie er ongetwijfeld wel onmiddellijk een einde aan ge maakt hebben. „Dat bij heeren wel, bij dames geen toehoor ders mogen zijn, bepaalt de wet. Het beginsel van openbaarheid stond voorop, doch men hoeft voor de dames een uibzondei'ing gemaakt, om dat zij, toen de bepaling werd opgenomen de wet dateert al van '63 nog algemeen als zwakker en nerveuser werden beschouwd dan de mannen." De Minister van Marine ontving gisteren tel" audientie den commandant van Hr. Ms. Fries land Lamie, die de volgende maand met de zen bodem naar Indié vertrekt. Het lid van de Tweede Kamer, baron Mi chiels van Veiduynen, is sedert de eerste dagen van deze week door ongesteldheid vei hinderd de vergaderingen bij te wonen. Burgerlijke Stand van Overscbie. Geboren: 17. Hartens, z. v. L. Ifoogorbrugge en M. van der Meer. Heinrich, z. v. Ch, A. Witte en P. de Bree. 20. Isa.iK Jacobus, z. v. J. F. van der Kleij en M. Boekhout. Francisca Cornelia, d. v. G. do Wit en J. M. Matthijs. Overleden: 21. C. van Spronse 32 j'. cchtg. van II. Eekman, 22. T. Schonk 3 w. Bij Kon. besluit is lo. de officier van gezondb. lo kl. bij de zeemacht, dr. D. P. van Nouhuy3, op zijn verzoek eervol uit den zeedienst ontslagen; 2o. bij de zeemacht bevorderd tot off. v. gez, lo kl. de idem 2e kl. Nutnans. Bij Kon besluit is aan den 2e luit. bij het korps mariniers J. A. Barrau, met 1 Jan. a.s. op zijn ver zoek eervol ontslag uit den dienst verleend. Bij Kon. besluit is benoemd tot reservc-Sle-lmt. bij het wapen der inf., en wel bij het le reg., de vaandrig C. Pesmau, van genoemd korps. Bij Kon. besluit is voor den tijd van vijf jaren, gerekend van 10 Juni 1898, benoemd bij het perso neel van. den geneeskundigen dienst der landmacht, tot reserve-offie. v. gez. 2e kl. de heer A. Tuyl, arts. By Kon. besluit is aan A. J. Kluppel, op zijn daar toe gedaan verzoek, eervol ontslag verleend uit zijne betrekking van notaris te Ilaarlem. Bij Kon. besluit zijn benoemd tot leden van do geneeskundige radon voor Znid-Holinnd dr. T. H. Blom Coster te 'e-Gravenhago, dr. G. P. van Tienhoven tc idem, dr. J. Viocsom do Haan te Rotterdam, J. Brooksmit, heel- en vroedmeostcr te Zwijndrcckt, dr. P. A. Vos en dr. A. Robbcrtson, bei Jen apothekers te Rotterdam Ci tot plaatsvervangende leden voor Zuid-Holland dr. C. J. "Vftiüant te Schiedam, dr. F. H. G. van Iterson te Gouda, F. R. Vechtman, apotheker to 's-Gravenbage, L. van Itallié, apotheker te Rotterdam. In het begin vnn Januari zal te 's-Gravenhago verschijnen een weekblad onder den titel van „Maat schappelijk Werk", en gewijd aan do behandeling van alle soeiaal-ooeonomisehe vraagstukken. Het zal geen stukken opnemen van sociaal-democratische strekking, doch er zal geen actie tegen de socinnl- democratio uitgaan. Als hoofdredacteur treedt op mr. Veldman, te Delft, als mederedacteuren do hee ren Ritter en mr. Joh. Belinfantc, te 's-GraTenhage. Eerlang zal verschijnen, een nieuwe pennevruchfc van Jan Holland getiteld„Over vrouwen voor vrouwen."„(Tijd.)" „Hot Nederlandsch Tooncel" zal opvoeren G. Hauptmann's jongste werk „Fuhrmann Henschel", in een vertaling van Taco II. de Beer. Bouwmeester speelt do titelrol, net stuk gaat nog vóór „Corio- lanus". Eenigen tijd geleden deelden wij mede dat te Rotter dam, bij Pschorr, een kleine compositie van een jeugdig stadgenoot ten gehoore was gobracht. Do „Jiugo-Marsch" van den heer Walr. Jansen, is thans door" don componist in druk uitgegeven, in een be- Imgelijk kleed gestoken, 'tls een prettige marsch die zekere originaliteit niet mist. Het ongeval met het st. Prinses Marie"' Dondordag werd cloor den „Raad van tucht op de Koopvaardijschepen" eon onderzoek begonnen in zake het ongeval op 19 October aan het ut. Prinses Mario, van do Maatschappij Nederland, overkomen. Zooals uit do berichten in dc Indische bladen ge bleken is, vertrok dit scbip met kapitein T. v. d. Lee als gezagvoerder, op 19 October van Tandjong Priok naar Padang, als eerste haven op weg naar patria, Nog denzelfden dag stootte het stoomschip op een klip en moest naar T. Priok terngkeeren. Voor ditmaal waren opgeroepen J. v. Dobbenburg, J. G. Pabst cn H. L. v. d. Bruel, stuurlieden, en W. G. Simmer, kwartiermeester-roerganger. Daar laatstgenoemde ziekelijk is, werd hij liet eerste gehoord. Deze deelde mode, dat hij op 19 October te 1 uur op dc brug kwam als roerganger. Daar waren ook de kapitein, de le olüeier Stobbe en de 4e officier Pabst. Na het verlaten van T. Priok was reeds het eiland Tappershoedje gepasseerd en daarna zag Simmer op ccn halve Eugelsche mijl afstands 3 streken aan bakboordszijde de Stroomkiip. Er werd gestuurd W. N. W. en toon zag get. hoe het water bij het schip levendig begon te worden, er was een hevige stroom, welke het schip als naar de klip toezoog. Er werd hooger op gestuurd, maar het schip kwam dichter bij. Toen word gecommandeerd: Bakboord je roer. De kop van het schip ging stuurboord om, en kort daarop stootte het schip. Eerst ging het bakboord eu toen stuurboord over, toen het" weer stil lag bleek aan het roer iets te mankeeren en maakte het water. Get. hoorde hoede pompen werden aangezet. Et werd scheepsraad ge- liouden en besloten terug te keeren naar '1'. Priok. Toen het schip stootte, was de klip volgens get. nog een scheepslengte ver. Hot schip liep full speed cn is bij het veranderen van koers van W.N.W. tot N.W. gedraaid De stuurman L. v. d. Briel kon niet anders mededeelen, dan dat het stoomschip don weg be noorden Dwnrs-in-den-Weg volgde, den weg die meermalen genomen wordt, o. a, ook onlangs met dc K o n i n g i n-R e g e n t e s waarmee get. thuis was gekomen. Tijdens het ongeval was get. achter en sliep. Hij werd door den schok wakker. Do Üo stuurman Dobbenburgh, 3o getuige, bad tot 12 uur do wacht gehad. Het schip was in peiling van de eilanden en de boeien op St. Nicolaaspunt aangegaan. Om 12 uur was gct.'s wncht om en ging hij vau de brug af. Get. had ook geslapen en ontwaakte door het over hellen van het schip. Hij kou nog meededen, dat men binnen Amstcidain langs was gegaan. De 4o getuige, J. C. Pabst, stuurman, had dienst, toen het ongeluk gebeurde. Hij was om halfeen op de brug gekomen als stuurmansleerling, dienstdoend 4e officier. De kapitein, do le officier waren op de brug aanwezig. Toen get. daar kwam was men St. Nicolaaspunt nog niet gepasseerd. Men ging bezuiden Tappers- hoedje om, benoorden Dwars-in-den-Weg op Varkens- boek aan. Toen ondervond men reeds stroom. Op aanwijzen van den Ion officier werd de koers ge bracht op N.W. Get. had toezicht op het sturen. Kort daarop volgde do stoot. Toon het scbip weer zicb gericht had is got. do pompen gaan peilen, bet schip maakte toen nog niet water. De machine maakte meer slagen dan gewoonlijk, waarom men dacht dat er iets aan de schroef mankeerde. Daarop is het water bemerkt, scheepsraad gehouden en besloten terug te keeren. Get. heeft er niet opgelet, hoever of Stroomkiip nog was. Het scbip helde en hij had moeito zich vasttehouden. 'tWas get.'s eerste reis. Bij de huis reis met de Koningin Regentes, was get. ongesteld cn hij weet niet hoe dit schip langs Stroom kiip is gegaan. Op een vraag van een der leden werd nog geantwoord dat de lo officier gepeild had en do Uitkomst met den kapitein besprak. Hierna werd de verdere behandeling geschorst. Ned. ïïkrv. Kehk. Beroepen: to Sas van Gent ca Philippine (Z.), H. Akersloot vaa Houten Roos, cand. to Kreukelen. Te Made en Drimmelon, W.J. Pijzei, te Erichem. To Enter, J. C. E. van Herwerden eand. Aangenomen: naar Eemncs-Binnon, door J. de Vlieger, te Maasland. Naar Zeerijp, door J. C. do Hoog, te Delfzijl. Bedankt: voor Oudenhoorn, door C. van der Voort van Zijp, cand. Voor Eist, door II. C. Briët, cand. Voor Watorlandkorkje, door H. Brink, cand. te Ruinerwold. Gep.ef. Keuken. Bedankt: voor Grootegast, door T. Rispens, te Oenkerk c. a. Hoooeu Onderwijs. Utrecht-. Bevorderd tot semi-arts; F. Dagevos en I. Alma. GroningenBevorderd tot doctor in de Ned, letterkunde, na verdediging van een proefschrift: „Do gedwongen Vereeniging van Stad on Lande," do heer E. Wioisum, geb. Uithuizendoctoraal examen in do wis- en natuurkunde II. van Gulik; kerkelijk voorbereidend examen R. H. Boerma. Leiden', practisek apothokers-examen, A. Oosthoek, voorbereidend examen in do wis- en natuurkunde A.' van Riesson Amsterdam. Doctoraalexamen in do scheikunde D. J. Hissink. Ver, voor voorb. Universitair Onderwijs. De Vereeniging voor Voorbereidend Universitair Onderwijs (op Goref. grondslag) te Amsterdam hield gisteren hare jaarlijksche Algemeene Vergadering. Gedurende het cursusjaar 1087/98 werd bet onder wijs geregeld voortgezet met een 118-tal leerlingen, terwijl van de 6de klasse 10 leerlingen met goed gevolg examen voor do Universiteit deden. Twee vorkregen in Don Haag diploma A en B. Dc staat der financiën gaf geen aanleiding tot nieuwe opnemingen. Waar een schuld van f 54.000 de Vereeniging nog drukt, kan dio staat moeilijk gunstig genoemd worden; ook werd, bij een iets grooter nantal Ieerlingon, ruim duizend gulden min der aan schoolgeld ontvangen, dan het jaar te voren. Wel een bewijs, dat het minerval niet belangrijk verhoogd kan worden. De steun van allo vrienden blijft dus onmisbaar. De heer Th. Ituya Gz. die als directeur aan de beurt van aftreding was, werd herkozen. Dc nieuwe cursus werd in September 1898 ge opend met 116 leerlingen. Bij de nieuwe verordening op het rijden te Rotter dam werd door den gemeenteraad o. ra. bepaald, dat in straten, stegen enz., die door voertuigen e. d, slechts van ééno zijde mogen worden ingereden of in het geheel niet bereden mogen worden, wielrijders moeten afstijgen en hun rijwiel aan do hand bege leiden. Vole berijders en berijdsters vnn rijwielen onbe kend met deze nieuwe voor sommige straten zelfs zeer onbillijke verordening, kregen eenc bekeuring. Do „A. N. W. B." wenddo zicb daarop per request tot den gemeenteraad om bordjes to plaatsen aan dje straten, met aanwijzing dat wielrijders verpliebt zijn af te stijgen. Vnn gemeentewege is gisteren een aanvang gemaakt met het plaatsen van duidelijk zichtbare metalen bordjes waarop staat „Wielrijders afstappen". Tamelijk laat. Te 's-Gravenbage is de eed als advocaat- procureur bij den Ileogen Raad afgelegd door iemand die reeds in 1864 gepromoveeul is. In ondersoek. N. Men schrijft uit 's-Gravonliage aam do R. Ct.": Op last en in tegenwoordigheid van h'eit mi litair gerecht had gisteren in heit militair hos pitaal alhier de in- en uitwendige schouwing plaats van het lijk van den kapitein der infan terie O., t© Delft, die, zooals men weot, jl. Vrij dagavond op zoo noodlottige wijze door een pistoolschot in hot rechter oog, terwijl hij op d© kamer van een luitenant alhier zioh bevond, om 't leven kwam. Do zaak is in onderzoek. Eon sluwe oplichter. Een R. K. priester deelt in de „Noordbr." mede Een sluwe oplichter heeft in de omstreken van Helmond op het laatst dor vorige week zijn schelmachtige praktijken uitgeoefend. Do man belt aan de pastorieën on voorgevend schipper te zijn, dio anders geen tijd kan vin den om. zijno devotie te houden, verzoekt hij, liefst op een ongelegen uur, te mogen biechten bij den Eemv. Heer Pastoor of Kapelaan. Wordt aan zijn verzoek voldaan, dan weet hij na het houden zijner „devotie" een roerend! ver- haai op te dissdien over een ongeluk, dab hem aan zijn sdiip overkomen isgewoonlijk vraagt hij geld om een katrol te koopcai, wijl hij an ders niet kan lossen. Over eenige dagen, als hij zijn vrachtloon ontvangt, zal hij het geleende terugbrengen met nog een gulden voor de ar men overhoop1 De man doet zich zeer devoot voor. Hij gaf in sommige plaatsen op, dat hij van Gilsheeton uit Made afkomstig is. Hij is met toestanden vail die gemeente goed bekend. Reeds is hij op jaren; maar zijn beste hermneringsteökoa is een paar geweldige leepoogon. Op éénen Zater dag heeft hij in de streek tusschen Helmond en Eindhoven op een viertal pastorieën zijno sluwe en goddelooze praktijk uitgeoefend. Zijne doortrapte leepheid maakt eene> waar schuwing niet overbodig. Large streken. Donderdagnacht is te Dreim.pt door twee in gezetenen op heetor daad betrapt zekere Fran ken, betzig zijnde het kerkhof aldaar tb ver nielen. Reeds lang hadden verschillende baldadighe den in dat dorp plaats zonder dab d© dader be kend was. Meelfabriek. Tot aanvulling van een aan de Bakkerscou rant ontleend bericht dient, dat de meelfabriek van den heer Emile Burghoff te Roermond reeds sedert '1877 bestaat, zonder ooit door brand ge troffen te worden. ,»i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1898 | | pagina 6