Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
Y1A All DINGEN.
Staten-Generaal.
II.II. M.M. worden ontvangen door inr. II.
graaf van Hogondorp, voorzitter en jhr. inr,
C. II. Bcelaerts van Blokland, seerelurE dor
afdeeling, ett woonden tot do pauze do uitvoe
ring bij, door liet. publiek bij het komen en
gaan op do gebruikelijke wijze begroet.
Gmlsilionsloofening aan boord.
l)o minister van marine hoeft bepaald
»dut de in tuükel 0 van liet teglement op
den inwemligen dienst voor komende bepaling,
nopens liet Viydelleu van de bijwoning der
godsdienstoefening in zee, aan boord van Mr,
Ms. schepen, moet worden opgevat in dier
voege, dut kunnen vvotden vrijgesteld, indien
zij dit verlangen:
a. de personen die tot geen erkend kerkge
nootschap behoorertb. du personen, die
verklaren, dat hunne godsdienstige overtuiging
gewold zoude worden aangedaan door bet uan-
liooren der leerrede.
Wanneer geen muziekinstrument beschikbaar
is, waarmede do zang kan worden geleid en
de commandeerende olficrer oordeelt dat liet
zingen zonder begeleiding ongevven-cht is, kan
liet zingen vervangen worden door de voor
lezing van het lied.
Generaal Emlorleln. f
Gisterenavond is te VGravonhago plotseling
overleden do heer Enderleiu, gep. generaal-ma-
joor, oud minister van oorlog. Slechts korten
tijd bekleedde hij het jMini.->ter»utibt. 2D April
1875 als hoofd van het Departement van Oor
log opgetreden, kreeg hij in December wan het
zelfde jaar op zijn verzoek eervol ontslag. De
overledene was ridder in do orde van don Ned.
Leeuw en van do Eikenkroon en bereikte den
leeftijd van ruim 77 jaar.
Hond run Nod. Onderwijzers.
Ingeleid door eerie voorloopigo verg iduring
van hoofdbestuur on afgevaardigden op Woens
dagmiddag, werd des avonds in de „Harmonie"
te Rotterdam do 23ste algemeens vergadering
van den Bond van NederlaiuLehe onderwijzers
gehouden.
Do voorzitter, de heer Severijn, opende do
vergadering met een rede waarin hij, uitgaande
van het beginsel in vereeniging ligt kracht, met
genoegen constateerde dat op verschillende pun
ten, zooals de beweging voor pensioen voor we
duwen, ondersteuning van hulpbehoevende col
lega's, enz., samenwerking tuwehen Genoot
schap en Bond geen vrome wenseli meer is.
Hij betreurde het dat dezelfde verhouding
niet bestaat lunchen den Bond en de nog zoo
jongo hoofden-vereeniging en ook een deel der
sdioolpers vaak een vijandige houding tegen
den Bond aannam.
Dat do Bond niet is een groot lichaam, doch
lijdende aan bloedarmoede, integendeel do agi
tatie door den Bond gewekt, resultaten heeft,
toont spr. aan met verschillende Kamer-debat
ten.
Na herinnerd te hebben aan het voorgeval
lene to Arnhem, gelooft spr. zonder overdrij
ving to mogen conAateereu, dat de invloed der
vereeniging wassende is.
Voorts brak spr. een lans voor de schoolver
gaderingen., het nut daarvan aantoonendo, om
ton slotte aan to dringen op wederzijdscho
w nordeering, gedachtig aan een der mot tos van
het orgaan: Verbeter maar verbitter niet.
Mtït°eea woord van welkom aan allen opende
spreker de vergadering.
I)oor den algemeenen secretaris werden eeni-
ge mcdedeelingen over liet afgeloopen jaar go-
daan, waai uit bleek dat het aantal afdeelmgen
met 3 verminderde doch mot 19 toenam en al-
zoo thans 158 bedraagt. Ilot aantal leden groei
de aan van I960 met 70G vrouwelijke tot 53G3
leden waaronder 951 vrouwelijke, aizoo een toe
name van GOO leden.
Ai-mu kv.um aan de orde de stichting van
ttu ondersteuningskas.
Eerst moest deze zaak in principe uitgemaakt
v-orden. Iïet hoofdbestuur had daartoe* een voor
ste! gedaan, luidende „Naa-i de weerstancUkas
wordt door den U. v. N. O. een onderAecuiings-
kas gesticht".
Aangenomen, nadat een ingediend amenuo-
ment-De Punt was ingetrokken.
Het hoofdbestuur stolde aïmu voor, art. 1
lett, a van het reglement der weerstandskas te
lezenOnderwijzers en onderwijzeressen, die
niet overeenkomstig eigen verzoek werden ont
slagen en wier ontslag niet een gevolg is van
het bepaalde in art. 2-1 der wet op het L. O,
■van 17 Aug. 1878, kunnen ondersteun worden.
Dit voorstel werd met verwerping van eenigo
amendementen aangenomen, nadat hot hoofd-,
bestuur overgenomen had eenige amendemen
ten, nl. van Arnhem om to lezenOnderwij
zers, onderwijzeressen en hoofden van scholen
van Amsterdam om achter do woorden: „en
wiel' ontslag niet het gevolg is" in te lasschen
„van ziekte of'.
Alsnu kwam aan de orde het outwerp-regle-
niettt voor een ondersteuningskas.
Het hoofdbestuur wen sell te vóór do behande
ling van de artikelen van het reglement de
vraag uitgemaakt te zien: Is het gcwensclit
dat er samenwerking zal zijn tussehen het On
dersteuningsfonds van het N. O. G. en do On
dersteuningskas van den Bond?
Dit denkbeeld vond algerneeiie instemming.
Het debat liep verder inzonderheid over do
vraag of niet-ledeu al of niet zullen ondersteund
worden.
Bij stemming werd uitgemaakt, dat ook met-
joden zullen ondersteund worden, in 't algemeen
zij, dio bij het Lager onderwijs werkzaam zijn.
Daarna werden de verschillende artikelen
van het reglement besproken en vastgesteld,
regelendegevallen van ondersteuning, vorming
der ondersteuningseoiminissiü, wier zetel Arn-
1 em zal zijn, wijze van behandeling der aan
vingen enz. In oveigangsbepaling wordt be
paald, dat do grondslag van het fonds zal ge
legd worden uit de helft der gelden op 1 Jan.
1899 aanwezig in do weerstands-kas.
Wegens heb vergevorderd uur werd de verga
dering te 12 uur gesloten.
Vereeniging voor Pnerlogogiek.
Oncler presidium van den heer C. II. Den
llarfog werd gisteren to Utrecht dc 42ste al
gemeen» vergadering van do Vereeniging voor
FaecLigogiek gehouden.
Do voorzitter opende de vergadering met een
woord van welkom aan do vrij talrijke aanwis-
"zigen, waaronder eoirigo dames.
Na afdoening van eenigo huishoudelijke werk»
zaandieden werd als plaats der volgende alge-
meene vergadering Utrecht aangewezen.
Uit de rekening en verantwoording van den
penningmeester, den lieer C. A. C, Kruijder,
bleek, clat in heb afgeloopen jaar ontvangen
werd ongeveer 100 meer dan werd uitgegeven,
welk bedrag f 32,965 is. Ilot ledental bedraagt
thans 19G.
Aangenomen werd een voorstel van hot be
stuur om een bedrag van f 50 beschikbaar te
stellen tot aankoop van paodagogische werken
en een voorstel om honorarium uit te koeren
aan leden, clio uitgonoodigd worden een artikel
voor liet jaarverslag af to staan, welk voordel
door den heer J. Verduys, onder-voorzitter,
werd toegelicht.
In plaats van heb aftredend bestuurslid, den
heer J. Versluys, niet herkiesbaar, en in de
bestaande vacature werden gekozen do hoeren
J. Tli. Sehcphorst, loco-secretaris, die zijn be
noeming aannam, en l'rizlewitz van der Horst,
vroeger penningmeester der Vereeniging.
Door den lieer C. A. C. Ivruijder werd be
sproken do stellingHet detormiriismc, dit ont
aardt in fatalisme, is verderfelijk voor dei op
voeding, waar het echter rekening lioudt mot
do vrijheid die de memch heeft of althans ver
krijgen kan, al is dio betrekkelijk, geeft het aan
de opvoeding de besta ontwikkeling.
Over deze inleiding werd een uitvoerige dis
cussie gevoerd.
De heer J. Sclironder besprak de z. i. voor
iiet onderwijs schadelijke uitbreiding der school
litteratuur, terwijl do heer C. van Riet do voor
treffelijkheid van steil- boven schuinschrift zou
bespreken, doch wiens taak wegens ongesteld
heid werd overgenomen door den heer Lustig
uit Rotterdam.
Do Minister van Buitenlandsehe Zaken ver
leent deze week geen audiëntie.
Blijkens een telegram van den Gouvevneur-
Genenml van Nc-derlandsch-Indië van 28 Decem
ber 1898, wordt de gonvernenients-koffieooost
op Java voor dit jaar thans geraamd op 94,000
pikols. (sStct.")
liet besluit van Gedep, Stalen van Noord-
Brabant tot goedkeuring der wijzigingen van
do begrootingen der gemeente Tilburg, Helvoirt
(gemeentelijke subsidies zaak-Coölen) is opnieuw
geschorst tot 1 Maart 1899. (sNoordbr,")
Bij Kon. besluit is met 1 Mei aaa den directeur
van het postkantoor to Amsterdam A. \V. M. ran
der Upwich op zijn verzoek eervol ontslag verleend
uit 's Rijks dienst, met dankbetuiging voor de vele
en goede diensten door hem aan den lande bewezen.
Bij Kon. besluit is met 1 Jan. benoemd tot onder
wijzer aan de Rijkskweekschool voor onderwijzers
te Haarlem W. II. C. Schmülling, aldaar, thans
tijdelijk onderwijzer bij die inrichting.
Bij Kon. besluit is mr, G. Blom, commies bij
's Rijks Munt, aangewezen otn gedurende het jaar
1899, ingeval van afwezigheid van een der leden
van hot Muntcollege, diens plaats te vervullen bij
do behandeling der onderwerpen bedoeld bij art. 3,
7 cn 10 der wet ran 1 Juoi 1850.
Bij Kon. besluit zijn voor don tijd van vijf jaren
gedetacheerd bij hei wapen der infanterie van het
leger in Ncd.-Indiü de le luit. A. H. De Bnlbian
Verster, van het Ge. en de 2e luit. J. A. W. Ncpveu,
van het 8e rcg. int'.
Bij Kon. besluit is aan den gepens. opperwacht
meester van het korps rijdende artillerie A. L. Vink,
thans biljetteermcester der gemeente Arnhem, toe
gekend de zilvcreu eeretncdaille der orde van Oranje-
Nassau.
Aan (le Zonnezij.
Waaneer men zich zooals gisteravond in den
sTuin" overgeeft aan ongedwongen vroolijk-
he.dwanneer men eenige oogenblikken de
zorgen van het dagelykscb leven van zich werpt
en zich onder den invloed stelt van Oscar Blu-
menthal en Gustav Kadelburg, wier welbekende
namen alleen reeds een vergenoegden glimlach
op het gelaat roepen, dan houdt men zicli
een korte wijle op aan de zonr.ezij des levens.
Een korte wijle, dat mag. Maar zoekt
men zon en niets dan zon in het leven, jaagt
men bet vlinderachtige geluk na van pret maken
en vroolyk zijn, dan gaat het als met Botho
van Sandorf en Richard von Brick inhetDuitsche
blijspelvermogen, maatschappelijke positie, rang
vlieden heen, en zelfs do eer, tenzij men zich
met mannelijke kracht zelf in den bestaansstrijd
werpt als graaf Botho, o' een even lieve als
verstandige doctores ontmoet gelijk Richard
von Brick in de zuster zjjns vriends vond.
Dan eerst doet zich de ware zonnezij op voor
hei door valsche schittering verblind oog;dan
eert men den braven, eerlijken, eenvomïigen
pottenfalrikant Heïnrich Wulchow en lacht om
zijn malle, aan hoogmoedswaanzin mank gaande
vrouw. »Ann de Zonnezij" is eori nieuw bor
duursel op een oud stramien dat al voor heel
wat Duitsche blijspelen dienst heeft gedaan.
Maar wat doel dat er toe, wanneer de makers
voor de noodige aardige tafreolen en geestige,
luimigo zetten hebben gezorgd. En bovenal,
wanneer de rollen in goede (muilen *:jn.
Daaraan haperde liet waarlijk mui. Brond-
geost was een heerlijke Kavalier-Stutzer, in
wk'n ten slotte toch een ernstige Jcern blijkt
te schuilen, die echter niet dan nameen harde
les door de schil van oppervlakkigheid en los
zinnigheid heenbi eekt. Zijn niet gemakkelijke
re! voerde Brondgeest tot liet eind toe vol
komen doorzijn poseeren als de man die
naust liet geluk staat, ziju zelf-boetpredikalie,
vooral ook zijn liefdesverklaring in do toekomst
aan barones Thossa waren zeer goed.
Maar ook de andere personen gaven goed
spel. Van mevrouw Wulchow was door mevr.
Fuassen wellicht wat al te veel een charge
gemaakt, en misschien kwam Kütlie, haar
dochter, den man die zij lief had, wat meer
te gemoeUdiin een jong meisje gewoonlijk doet;
toch gaven ook zij vele goede oogenblikken te
genieten.
Mevrouw van Eijsden-Vink was een beschaafde,
gracieuze barones Thessa von Sandorf, terwijl
de heer Van Eijsden den fleren baron Botho
zeer goed uitbeeldde.
Van den lakei Jetui maakte tie jonge Van
Zuyleu inderdaad een hoogst «miserabelen
kerel", zooah zijn meester zich uitdrukte.
Over 't geheel mag dit stuk een goede keuze
genoemd worden; het publiek toonde zich zeer
voldaan en was niet karig met applaus en
gelach, zeker wel de meest sprekende hulde.
Onder onze scheepsberichten vindt men ver
meld dat het stoomschip J. C. Jacobseu
van Roval naar Rotterdam gecharterd, Sohie-
cam ia gepasseerd. Dit schip heeft o. a. in la
ding 300 last graan voor Schiedam. Van be
voegde zijde wijst men er ons op, dat een schip
met zoo groote lading voor deze gemeente, zon
der bezwaar naar liier had kunnen gecharterd
zijn. Wij kunnen dat moeilijk beoordeelen, doch
drukken, zoo onze berichtgever welingelicht is,
ons groot leedwezen er over uit, dat do lading
niet hier ter stede gelost wordt. "Waar van ge
meentewege zooveel gedaan wordt ten behoeve
onzer haven, is een klein beetje medewerkmg,
vooral waar die zonder schade kan geschieden,
van de zijde onzer induslrieelm broodnoodig.
Gisterenavond had in »Musis Sacrum" de
nlgemeeno repetitie plaats van de Symphonie-
vereeniging, waartoe, zooals wij vroeger aan
kondigden voor een geringe entree toegang werd
verleend. Een vrij aanzienlijk getal personen
maakte van deze gelegenheid gebruik.
Hedenmorgen aan de vischmarkt aangevoerd
2 manden voorn; de prijzen waren van f 0.25
tot (0.45.
BURGERLIJKE STAND.
GcIiuhiI
29 Dec. L. de Kooning, 22 jaar, en C. Nobel,
21 jaar.
Geboren
20 Dec. Gerardus Jaeobus, zoon van Q, van
Dijko en A. C. van Schendelen, Noorderstraat.
27 Dec. Willem Autonius, zoon van L. P.
Rue Iers eri L. A. vau Grootveld, Kriupehtraal,
28 Dec, Adriana Helena, dochter van J. P.
van Velzen cn C. ter Horst, JBrocrsveld.
Cornells, zoon van C. Hoi man en D. J. Luring,
Piet-lleinslraat. Mugdatena Ahda, dochter
van A. J. de Veld en J. M. Voogt, Tuinstraat.
Anna, dochter van W. Zonneveld en J. Rijnbende,
Maasstraat. Jan, zoon van A. Zagwijn en
M. J. Schotten, Singel. Johanna, dochter
van J. C. Maagdenburg en II. Simons, Ket hei
straat. Johanna Geeitruida Coi neliu, dochter
van J. P. üulhoven en A. W. Verbij, West-
molenstraat.
Door B. en W. wordt voorgesteld de ver
ordening op het havengeld zoo te wijzigen, dat
voor zeevisscherijvaartuigen in plaats van 4 cent
5 cent per MJ wordt geheven.
Door B. en W. wordt voorgesteld gunstig te
beschikken op een verzoek vau de afd. Tlaar-
dingeri van de Vereeniging ter Bevordering der
Neder!. Visschery om ten behoeve van de
Visscheryschool voor jeugdige zeelieden alhier
een subsidie te verleenen van f 190, ter dekking
van het kastekort over 1898 en tot voortzetting
dier school.
Het adies maakt melding van de sbalang-
rijke" bijdragen der reederijen, alles in totaal
te zamen over het geheele jaar 175. Ons dunkt
waar liet particulier initiatief zoo weinig praes-
teert, dat de gemeente haar geld beter kan
gebruiken dan ter dekking van kastekorten
over afgeloopen jaren.
Door B. en W. wordt voorgesteld de veror
dening op de inkomstenbelasting zoo te wij
zigen, dat ia art. 7 de verplichting aan de
belastingschuldigen wordt opgelegd om desge-
wen-ebt aan B. en W. alle schriftelijke en
mondelinge inlichtingen omtrent hun inkomen
te verstrekken en in art. 8 bepaald wordt, dat
de aanslag ambtshalve geschiedt, een en ander
in te gaan i Januari a.s. Ook in de verordening
op de invordering wordt eene geringe wijzi
ging voorgesteld,
Door B. en W. zijn bij den gemeenteraad
ingediend een drietul ontwei p-besluit«n tot wij
ziging der gemeente-begi'ooling dienst 1898
u. I.
a. tot verhoogitig dier begrooting in ontvang
en uitgaaf met 186460,88'/!;
I. tot verhooging idem met f 132507,50
C. tot het voldoen eener som van f425,03
uit onvoorziene uitgaven.
Door de afdeeiing Vlaardingen van den Ned.
Typografenbond was bij den gemeenteraad een
verzoek ingediend om bij gunning van drukwerk
voor de gemeente slechts aan die drukkers het
woik uit te besteden, die bepalingen hadden
ingevoerd omtrent loon en arbeidsduur.
0. en W. atlviseeren afwijzend op dit verzoek
te beschikken, omdat naar zij oouleelen derge
lijke partieele regelingen onvoldoende zijn en
ontduiking niet uitsluiten, maar in dit bijzonder
geval omdat liet drukwerk voor de gemeente
slechts een zeer gering onderdeel uitmaakt van
den arbeid eens uitgevers en aldus de bemoeiing
in zake loon en arbeidstijd eene aanranding zou
wezen vau de vrije concurrentie.
De klerk der posterijen en telegraphie J. P.
Hacquéltard alhier is bij liet laatst gehouden
examen voor het lelegraafradicaal geslaagd.
Door de politie alhier werd gisteren ten huize
van zekeren E. R. in beslag genomen een in
zes stukken gesneden gangloopor, die gepas-
seenlen Zaterdag door het 10-jiirIg zoom je vau
genoemden persoon bleek ontvreemd te zijn
ten nadeele van een ingezetene, wonende op de
Hoogstraat alhier.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren
20 Dec. Willem, zoon van H. van Zoltn en
W. C. Smith, Achterstraat.
EERSTE KAMER.
Zitting van Donderdag 29 December.
(Per telegraaf.)
Bij het voortgezet algemoen. debat over do
Indische Begrooting voor 1899, bleven do hoe
ren Van Asch van Wijck en Brantsen v. d. Zijp
heb afkeuren dab gelden werden gegeven voor
lundoesfc-esten. Of dit nu offerfeesten of volks
feesten lieoten, doet niets ter zake, want luit
godsdienstig karakter wordt er niet door aan
de zaak ontnomen. De post is ongeoorloofd voor
een Christeimatie en de zending dien de Mi
nister overigens goed gezind is wordt er door
bemoeilijkt.
De Minbter handhaaft in deze zijne meoning
en tegenover do opmerkingen van de lieeren
Fransen van de Putte en Iloi'dijk zette hij na
der zijn standpunt in zako do gouvernements-
koffiecultuur tiiteen. Hoewel voor 't oogenblik
de cultuur nog niet gemist kan worden, heeft
hij er toch weinig vartrouwen in. Zoo spoedig
mogelijk moet de begrooting van dio cultuur
worden afhankelijk gemaakt, en gekomen moet
worden tot ontwikkeling van do vrije cultuur.
De heer Pijnacker Hordijk constateerde dat
de gou vernemen ts-koffieeultuur, sedert 1882
toen het Tweede Kamerlid Cremer voor do
motie Van Ilouten tot afschaffing van die cul-
tuu' stemde, circa 130 inillioen had. opgebracht.
Bij de bespreking van de Solo-vallei-werken,
werd door den hoer Schimmelpenniek van der
Oyo aangedrongen bij een herziening van de
organisatie van don Waterstaatsdienst, tevens
do verhouding tusselien ingenieur en aannemer
le regelen.
De heer Pijnacker Hordijk, warm voorstan
der van irrigatie werk, betreurde ten zeerste het
voorgovallene met do Solo-vallei-werken, vooral
met hot oog op do inlandse!» bevolking, die zoo
zeer irrigatie werken noodig heeft. Hij komt op
tegen beschuldigingen en de grieven over de
teleurstellingen aan het adres van do lieeren
Van den B jsse, Heskos on den ingenieur Pier-
son. Hij weersprak ook do grieven over over
haasting en ten slotte betoogde spr. dat do te
genwoordige Minister zijn ambtsvoorganger
Van Dedem tot de irrigatiewerkon gedreven
had.
De heer Rutgers meende dat hier niet van
vergissing oi misrekening kan gesproken wor
den, maar wel van misleiding, welke niet onge
straft mag blijven. Natuurlijk moet een onder
zoek worden afgewacht alvorens een oordeel
over de verantwoordelijkheid te vellen. Da on
derneming is begonnen met oen gafanfcaiseerd'
plan, en spreker constateert dat het groot ver
schil in kosten niet ontstaan is tusschen raming
eu beëindiging, zooals bij andere weaken wel
eens voorkomt, maai" tusschen raming en begin.
Het uitstel mag geen afstel zijn.
De Minister merkt op dat de instelling van
do commissie van onderzoek, bestaande uit de
gelijke mannen, een waarborg er voor is dat do
Minister geen plannen tot voortzetting zal doen,
die niot op deugdelijken grondslag berusten. Da
schorsing moet in 't belang van de bevolking
zoo kort mogelijk zijn. Vandaar dat de com-
nussie eerst zal onderzoeken de begane fouten
le verbeteren en eerst daarna de quaestio van
de verantwoordelijkheid wio de fouten heeft be
gaan. Overhaasting met een oordeel te vellen,
is verkeerd. De verantwoordelijkheid rust op
k eer dan drie personen. Hot advies van do com
missie moet worden afgewacht.
Do Minister komt er tegen op dat Minister
Yan Dedem slechts op aandrang van spreker tot
da werken is overgegaan. Dit verwijt aan den
Minister Van Dedem is ongegrond. Daarvoor
was hij voel te zelfstandig man. Noch als Ka
merlid, noch als Minister neemt spreker de ver-
