Woensdag 4 Januari 1899.
2 jaargang
9824.
Strijdige Werelden.
uitgever" h. j. c. roelants.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen,
BUI'iI AND.
SCHIEDAM, 3 Januari '99.
BINNENLAND.
len
tore
5SE
i'K
II
isoxxxKBKTSPxut veer Schiedam, pst kwartaal f 0.90
omliggende plaatsen, p. kwart -1.05
"k port, p. kwartaal. 1.30
.esdrjliirl na -n. 0.02
BÜHtBAUi B9TERSTRAAT 70, Tclephooa So. 133,
Adybhtenthpeub: van 1—5 gewone regela met intc-
grip van eene Courantf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
Bij abonnement wordt korting verleend.
Algemeen orertieht.
Het begin van het laatste, of volgens som
migen het voorlaatste, jaar der negentiende
eeuw heeft Hongarqe den absoluten regeerings-
vorm gebracht.
Een eigenaardig absolutisme. Hier is het niet
een koning of ke-zer die als Frans Jozef in
1851 de grondwet weder opheft, maar een
parlementaire regeering, een regeering die haar
aanzijn dankt aan dezelfde grondwet welke zij
thans krachteloos verklaart.
Het is begrijpelijk dat het de Hongaren, die
niet behooren tot de staatkundige vrienden der
Tisza's, hard moet vallen, aldus te zien vernielen
wat de beste zonen des volks dei tig jaar ge
leden onder moeite en strijd den monarch wisten
af te dwingen. Het staat thans de regeering
vrij om Hongarije's souvereiniteit op tolgebied
prijs te geven, de oeconomische onafhankelijk
heid te ondermijnen, het Oostenrijksche bank
biljet met gedwongen koers in Hongarije in
omloop te brengen, op eigen hand voor de ver
langde geiden te zorgen en het volk desnoods
met geweld tot betalen te dwingen.
Aan wie de schuld van dit alles? Aan de
meerderheid die met de regeering door dik en
dun ging, of aan de minderheid wier obstiuc-
lionisme de onmiddellijke aanleiding was tot
de schorsing der grondwet?
Aan geen van beide, ten minste op de eerste
plaats. Baron Banffy, den minister-president,
treft de verantwoordelijkheid allereerst. Immers,
hem kan de beschuldiging zeker niet ont
gaan dat hij, door een kunstmatige meerderheid
in het parlement te kweeken, den wil der natie
geweld aandoet, terwijl juist aan den volkswil
bij de grondwet de mogelijkheid werd geopend
tijdelijk der regeering zelfstandige rechten te
verleenen.
Want het valt niet te ontkennen dat de
minderheid juist de beste krachten des volks
onder haar leden telt, terwijl van de mannen
der meerderheid, op de Tisza's beruchter
vermelding na, niet veel meer dan de naam
bekend is.
Maar bovendien had Banffy, door vrijwillig
zijn ambt neer te leggen, een verzoening tus-
schen de vijandige partijen mogelijk kunnen
maken.
Banffy heeft dit echter niet gewild.
Dat de stand van zaken ook Banffy's partij
gangers drukt, valt niet te ontkennen.
Dit blijkt ook wel eenigermate uit de toe
spraak die graaf Stephan Tisza bij de nieuw
jaarsreceptie tot Bariffy hield. Het kon niet
geloochend worden, meende hg, dat de toestand
moeilijk is, en vooral hierom droevig, omdat
nog niet lang geleden de juist geordende parle
mentaire toestand in Hongarije overal in Europa
de meaning had gegrondvest dat Hongarije de
basis en het vaste punt in de monarchie was.
Zoodoende zou het voortduren der parlemen
taire crisis bij de bondgenooten het denkbeeld
kunnen doen ontstaan dat hun vertrouwen in
Hongarije's kracht een dwaling was geweest.
Men moest dus de hoop op een vreedzaam
compromis der partijen niet opgeven, maar een
vergelijk mocht niet gepaard gaan met een dee-
moediging van enkelen of der liberale partij.
Het moest een duurzame basis voor den vrede
zijn, door eenerzijds de beraadslagingen van
Het parlement te beschermen, anderzijds de
eerlijkheid der verkiezingen ie verzekeren en
het kiesrecht te hervormen. Ten slotte gaf
Tisza namens zijn partij den minister-president
de verzekering van onwrikbare trouw en aan
hankelijkheid.
Banffy antwoordde daarop met de vei klaring
dat hij Tisza's gevoelen omtrent de toestand
en de middelen om tot een vergelijk te komen
deelde. De regeering is zich harer algemeene,
meer in 't bijzonder harer politieke en staats
rechtelijke verantwoordelijkheid bewust, en
zij zal zich tot de hoogstooodige regeerings-
daden bepalen.
De minister ging te rade met zijn geweten,
en had niet verder onderzocht in hoeverre zijn
peisoonlijke houding de afschuwelijke aanvallen
kon rechtvaardigen, waaraan hij sedert, maanden
blootstaat. Hij geloofde dit echter niet, en even
min dat het piogram der regeeiing zoo ver
derfelijk is, dal daartegen wanhopig moet ge
streden worden.
Hij prees de gematigdheid der liberale partij.
De ernstige openbaie meening, die door de
meerderheid der natie wordt gedeeld, kiest
partij voor de regeering die harerzijds tot het
uiterste zal volhouden en eerst dan de wapens
zal neei leggen wanneer het staatsbelang dit
gedoogt.
(■emengde Mededecllngen.
giootzegelbewaarder. De hertog was een der
rijksten onder de Engelsehe rijken.
Zijn zoon Henrys John Percy, lid van het
Hoogerhuis, erft den titel.
Keizer Wilhelm heeft per kabinetsorder voor
geschreven dat verschillende uitheemsche woor
den in het leger vervangen moeten worden
door Duitsche of althans op Duitsehe wijze
geschieven worden. Zoo wordt voor het vervolg
sLeutnani" in plaats «Lieutenant"geschreven;
zoo vervallen de uitdrukkingen «Piemier-" en
iSeconde-Lieutenant" en maken plaats voor
«Obei leutnant" en «Leutnani" enz. enz.
den Khalif te be^tiijdeu die de Aiabieren in den
omtrek beoorlogt.
De civiele commissaris van Erybhrea sein
de, in antwoord op een telegrafisch verzoek der
Italiaansche regeering om inlichtingen over de
naar Europa gekomen verontrustend© berich
ten, dat die geheel onjuist zijn, en dat Italië
met Menelik en met ras Makonnen zeer good©
betrekkingen onderhoudt.
ontving een draad-
DOOR
IDA BOY-ED.
2)
Haar gelaat was, evenals het zijne, niet regel
matig schoon, en toch maakten beiden den in
druk van schoonheid. Daartoe droeg evenzeer
de fiere, voorname houding als d© intelligent©
uitdrukking o.p hun gelaat bij.
Maar Charlotte. Baumeester was bleek getint,
terwijl Guy's jeugdig gelaat gloeide in het war
me coloriet van een donkerder gelaatskleur. En
zooals bij alle bleek© vrouwen nam Charlotte's
.gelaat in oogenblikben van opwinding een
roode, koortsige tint aan, en als bij alle donkere
mannen werd Guy's gelaat bij toom vaal-bleek.
Nu zij daar stonden en naar het. onweer ke
ien, dat boven Meran en heit dal der Etsch los
brak, kwam hun bloed tot kalmte en keerde
de gewone, opgeruimde uitdruMdng op hun. ge
laat terug.
Onwillekeurig Legde Charlotte haar hand op
zijn amn, en hij bracht die hand aan zijn lip
pen. Toen bleven zij arm in arm staan on za
gen, hoe de hagel, die in diohte lagen op de hou
ten balustrade der veranda lag, reeds glazig be
gon weg te smelten.
Een grijze zuil gelijk, die dreigend van den
hemd tot de -«arde reikt, stroomde de Muhro
door het Etschdal naar beneden. Nog goot de
regen, maar reeds zag men het roodbonte hui-
zengeweanel van Meran, door den wit-scihuimen-
den Passer doorsneden. En als een ontzagwek-
Naar aanleiding der door Ciiina toegestane
uitbreiding derFransche nederzetting te Shanghai"
zegt de iTimes" Het zou goed zijn reeds bij
voorbaat te laten blijken dat wij niet van plan
zijn ons bij zulk een behandeling neer te leggen.
Duitschland, de Vereenigde Siaten en Japan
hebben er niet minder belang bij dan wij, dat
Frankrijk's afgunstige politiek tot uiting komt.
Welken invloed de Franschen ook op de regee
ring te Peking mogen doen gelden, wij kunnen
onze kracht meer rechtstreeks en nadrukkelijker
doen gevoelen.
Overleden, op 89-jarigen leeftijd, de hertog
van Northumbeiland. Van 1852—1865 had hij
zitting in het Lagerhuis, waar hij tot de tory-
partij behoorde; in 1858 werd hjj lord der
admiraliteit, een jaar later onder-vooizilter van
den Board of Tradeen lid van den Privy Council.
Van 18781880 was hij onder Beaconsfield
Volgens nationalistische bladen zou het Hof
van Cassatie reeds veertien dagen geleden be
sloten hebben tot Dreyfos' terugkomst; maar
de minister van justitie bad het Hof er op ge
wezen dat het onmogelijk zou zijn Dreyfus te
beschermen tegen de fanalbclie woede zijner
vijanden. Daarop iiad het Hof zijn besluit uit
gesteld.
De »New-York Herald
bericht van haar coi respondent !e Cayenne dat
deze, in een onderhoud met den gouverneur,
van dezen vernomen had, dat er geen verandering
was gebracht in het strafsysteem ten opzichte
van Dreyfus, dat deze den 23<ten in kennis
was gesteld met het hem toegezonden dossier,
en dat lieden Dreyfus' antwoord per stoomschip
van Cayenne werd verzonden.
Eslerhazy's vriendiD. mme. Pays, ontkentin
een schrijven aan de «Libre Parole" de haar
toegeschreven bekentenissen.
Van de nieuwjaarsbetoogingen in Frankrijk
schijnt niet veel gekomen te zijn. Alleen te
Bordeaux werden de o'ficieren door een paar
honderd personen toegejuicht.
Bij de opening der Portugeesche Cortez ver
klaarde de Koning gisteren dat het voor Por
tugal niet voldoende was zijn koloniaal bezit
in zijn geheelen omvang te bewaren als een
heilig eitdeel der vaderen, maar het moet het
ook ontwikkelen en er de voordeelen van weten
te verktijgen, het makeu tot een solide funda
ment voor den oeconomisciien opbloei des lands.
Het voorbeeld van Spanje stemt blijkbaar
Portugal tot nadenken.
De koningin van Griekenland heeft gisteren
80 jonge meisjes, die in den oorlog met Turkjje,
als verpleegsters hebben dienst gedaan, ten
paleize ontvangen en haar met een toespraak
een lierinneringsmedaille overhandigd. Prinses
Marie en prinses Sophie ontvingen die het
eerst.
SphakianaMs zal door prins George van
Griekenland tot voorzatter van den raad van be
stuur wordon benoemd.
De prins ontving zes bey's ton, gehoore en ver
zekerd© dat d© Mohammedaansche bevolking
dezelfde rechten liecft als de Christelijke.
Er gaat een troopenmacht naar Dulin om
kende muur rezen daarachter op de rotspun
ten van het gebergte. De toppen van den Muth
hadden zich gedurende het onweer in versche
sneeuw gehuld, die lot diep op do helling, tot
waar het woud eindigde, zich uitstrekte. Aan
den bewolkten, onrustigen hemel vertoonden
zich reeds blauwe vlekken.
Het paste merkwaardig goed bij do stemming
dier beide, in stilzwijgen verzonken mensahen,
te zien hoe er langzamerhand een verandering
kwam in de weersgesteldheid en de belichting.
Plotseling schoot een bundel zonnestralen tus-
sehen scheuren in de wolken naar buiten en
trilde door een streep van den stroomenden
rc-gen. Het was of er een lach door do natuur
vloog. Men zag reods dat het ergste doorstaan
was, en dat straks weer de gewone, stralende
vroolijkheid haar schoonheid over het dal zou
uitstorten.
Hoeveel krachtiger en kouder waren a-He kien
ren geworden. De regen had de hitte uit de
lucht gewassdhen en haar lijnen en tinten om
hullenden sluier vac. dichtbij en in de verte op
geheven.
De vensters waren beslagen. Guy veegde met
do rechterhand het glas droog. Het uitzicht
was zoo schoon, dat zij het in haar volle pracht
wilden genieten.
Als een uitbouw aan een mizenkasteel, zóó
was Charlotte's kasteeltje hoog tegen de berg
helling aan gebouwd. Aan de voorzijde daalden
wijiiaanplax! tingen als een schuine vlakte neer
tot aan de hoogstliggende huizen van Oberman.
Nu, in den glans van regen-natheid, geleken die
aanplantingen een glimmend groen doek. Naast
het slot strekte zich rechts en links een ka-
Aan de x>N. Y. Herald" werd uit "Washing
ton gemeld, dat met het oog op de ernstige
berichten van generaal Otis, Zondag een kabi
netsraad gehouden is op het Witte Huis; na
afloop der bijeenkomst werden belangrjjke in
structies gezonden aan generaal Otis.
Volgens andere mededeelingen is de bouding
der opstandelingen op Liifon dreigend, hoewel
er oneenigheid onder hen is uitgebroken. Het
verdwijnen van Aguinaldo verwekt de vrees,
dat hij zich gereed maakt om den Amerikanen
weerstand te bieden.
Havas meldt dat de opstandelingen Ilo-Ilo
willen overgeven, wanneer hnn eerst de regee-
ringsvorm wordt medegedeeld die zij te wachten
hebben.
De Spanjaarden op de Ladronen weigeren
het Amerikaansche voorloopig bewind te erken
nen. Na liet vertrek van het Amerikaansche
oorlogsschip hebben zij een Spanjaard lot gou
verneur benoemd.
Omgekeerd heeft de inheemsche bevolking
tan Ponape, een der Carolinen, het Spaansche
garnizoen in de pan gehakt en een gouverneur
benoemd, die den Amerikanen welgezind is.
De republikeinsche imperialisten zullen, naar
beweerd wordt kolonel Roosevelt van de «Rough
Rid Iers", die pas gekozen is tot gouverneur van
den staat New-York, candidaat steilen bij de
eerstvolgende presidents-verbiezing. De demo
craten zouden dan admiraal Dewey tegenover
hem stellen.
't Bericht is van de Brusselsche »Petit Bleu".
Bal ten Hove.
Ruim 1000 genoodigden namen deel aan het
gisteravond ten Hove ter gelegenheid van het
Nieuwjaar gegeven bal.
Hare Majesteit de Koningin verscheen ten
9'/« uur met Hare Moeder in de luisterrijk
verlichte en met prachtige gewassen getooide
zalen van het Paleis.
De Koningin nam deel aan twee quadrilles,
waarvan zjj de eerste danste met den Russischen
gezant, deken van het corps diplomatique en de
tweede met den opperceremoniemeester, baron
du Tour van Belinckhave. De koninklijke Mili
taire kapel voerde de dansmuziek uit.
Ten 12 ure verlieten H.H. M.M. het bal, dat
tot 1 uur duurde.
Behalve de gewone genoodigden uitdediplo-
stanjebosch uit, dab aan de achterzijde, liooger-
op, overging in de wouden die den steilen berg
afe een donkergroen Meed omhulden, tot waar
hij zijn rotstop naakt en grauw verhief.
„Zeg, waarom, hebben wij ons eigenlijk drif
tig gemaakt?" vroeg Charlotte.
„ik heb mij volstrekt niet driftig gemaakt,
jij alleen," beweerde hij.
Zoo twistten zij lachend oen poosje, wie zich
het meest driftig had gemaakt.
Inlussohen was het daglicht weer terugge
keerd, en ook het groote vertrek werd van lielit
vervuld. Arm in arm liepen Guy en Charlotte
op en neer. Het scheen bijna dat zij de quaestie
vergoten hadden. Elkaar met schertsende ver
wijten overstelpend, spraken zij over liet verle
den© als twee menschen die daaraan alleen dier
bare en goede herinneringen hebben, die zij
zidi gaarne voor den geest roepen.
„Het is bij jou altijd zoo geweest dadelijk
sloeg de vlam het dak uit. Dat heb ik je, helaas
nooit kunnen afwennen," zeide zij.
„Toen Baumeister mij eens wildó '«straffen
can mijn drift, hoorde ik je zeggen„Ik heb een
afschuw van menschen zonder tamjperamenifc.' Ik
kan het je nu wel vertellen van toen aan dadif.
ik dat het je imponeerde wanneer ik ondeugend
was. Ik dacht dat ik je mijn aanleg het best
toonde door dolle streken uit te halen.
„Dat zou een gedachte zijn geweest die een
bind niet hoeft. Dat verzin je op het oogemblik
maar om hot te laten voorkomen dat je vroeger
niet bang voor mij "bent geweest!" riep zij
lachend uit.
„Bangheid heb ik zeker nooit gevoeld. Daar
voor hield ik te veel van je. Maar respect
kolossaal! Als je dat nu zoo graag wilt weten.
Totdat de verhouding tusschen ons omkeerde
en ik de baas werd'," zeide hij.
„Op zooveel aanmatiging en. petanferio zou
ik bijna het antwoord schuldig blijven," zeide
rij, „jij en de baas!"
„Dat ligt in den aard van den man. Dat kan
je dagelijks zien. Moeders laten zich op het
laatst eommandeereii door hun zoons en huigen
zich voor de hevelen van hen die zij eens met
de roede afstraften op een plaats die ik maar
niet noemen zaï. Oudere zusters die eerst hun
kleine broertjes streng getyranisseerd hebben,
zijn later him Schepper ootmoedig dankbaar als
die broers al mannen haar met raad en daad
ter zijde staan," constateerde hij met welgeval
len in zijn positie als de sterkere.
„Wanneer heb je mij met raad en daad bij
gestaan? Ik geloof dat het omgekeerd is ge
weest," sprak rij.
„Ik ben ook je zoon noch je broeder," zeid©
hij overmoedig, aldus de logische ontwikkeling
van liet gesprek afsnijdend, daar hij maar al
te goed wist dat Charlotte gelijk had.
„Het laatste toch bijna. Weet je nog hoe ik
je tien jaar lang genegeerd heb?"
Daar heb je genoeg spijt van gehad. Je hadt
tien jaar langer het geluk kunnen genieten, mij
lief te hebben en op te voeden."
„En tien jaar langer de zorg je stijfhoofdig
heid te bedwingen on je aanleg te ontwikkelen.
Herinner je je nog die geschiedenis van het
reisje naar Helgoland?"
Wordt vervolgd.)