EI,
êté.
APH
KJfl 52*" jaargang.
Zondag 5 en IVIaandag 6 Maart 1S99.
N°. 9876.
Eerste Blad
Strijdige Werelden.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
\m.
Een Labour Church.
JK,
UITGÊVERÏ H, J. C. ROELANTS.
BUREAU» BOTSRSTRAAT TO, Telephoon No. 129,
NS,
EN
70.
AANGIFTE
LEERJLlNeEN
UIT 1)E PEKS.
IA.
DY
..11.30.
BUITENLAND.
Jnli.
255/8
'■C/4.
?6sjs
u''i- Ak|
1% -*1
'•i/4 -
»/a -
inb Ocïs
am, IiaL
'lp, Baar.
smuziek-
n, 2 «ar,
nd, Musis
t Amstrr
ij<jin<ü*!.rrspJUJTi ?osr Schiedam, por kwartaal f 0.60
omliggende plaataen, p. kwart. - 1,05
n franco par peat, p. kwartaal. - 1.30
Aftonderlpe nommera. - 0.02
ArTERTENTtEPRUBvac 15 gewone regels met inbe
grip van eene Conrut
Iedere gewone regel meer
Bij abonnement wordt korting verleend.
f 0.52
- 0.10
»[t nummer bestaat uit drie bladen.
ooisingel,
ïstr.,8n,
omen
ET-
iorgd.
men
VAN
voor de Openbare School voor Lager Onder
wijs met uitgebreid lelrplan voor Meisjes.
Oudeis of Voogden, die leerlingen voor bo\en-
genoemde school wenschen aan te geven, wordt
rerzoclit zich daartoe voor 1 April a. s, aan
te melden bij het hoofd dier school, mej. A.
K1MMIJSER.
'dam,
cneUP,
't paleis
na:1
!es.
dansers.
Wij lezen in het aSociaal Weekblad".
Een poging om te Utrecht een. „vrije gemeen
te" van arbeiders (Labour-Churoh) op te richten
is aanvankelijk mislukt. Heb denkbeeld werd
door een commissi©, grootendeels of geheel tot
de S. D. A. P. behoorend, geopperd!, doch stuit
te af juist op bezwaren van die plaatselijk© af-
deeling dier partij. De bezwaren waren ten doele
tegen de instelling zelve, ten deele togen de ar-
beidskerk als afzonderlijk© organisatie gericht.
Dit laatste omdat dan verbrokkeling van. krach
ten zou kunnen ontstaan. Nadat het plan alzoo
aanvankelijk mislukt was, is in een volgend!© ver
gadering besloten dat de afdeeling der S. D. A.
P. zou overwegen of zij iets in den geest der
voorstellers, waartoe o. a, mejuffrouw Etha Pies
behoort, kan doen.
Naar aanleiding van deze zaak schrijft de heer
[Tak in „De Kroniek" o. a. het volgende
„Ik meen dait dit comité zidh vergist, dab het
m de arbeiderspartij ©en vraagpunt stelt dub in
den Protestantenbond thuis hoort, en d!at juf
frouw Pies, eer dan seetaire geschilpunten te
stellen in die partij, een scheuring in don Pro
testantenbond had moeten uitlokken. Moet Ne
derland een arbeiderskerk rijk worden, dan zal
sij die niet kunnen spruiten uit de sociaal-deun o-
sratie. En heb comité dat zich hier vooropsteldle,
Kent wel een duidelijker verklaring van. zijn wil-
en te gevon dan nu heb publiek bereikte, vooral
f het de beginselen van de Engelsche Arbedds-
aanvaardb. Is dit zoo, wil het ©en vrijoge-
neente-socialisme van protestantschen huize
dachten, een verbroederings-socialism© diat al op
thische gronden den klassenstrijd eer zou wil-
en smoren dan dien voeren, dan is het een roe-
idoos en hopeloos bedrijf dien twistappel *n de
D. A. P. te werpen. En dan heeft mej. Pies
aeb do voortreffelijkst© bedoeling een vergissing
>egaan door zich aan te sluiten bij een partij,
V«8
en
DOOR
IDA BOY-ED.
irdy's. Onwillekeurig maakte Cliailotte een vergelij-
ure. Wverliefde mannen steken als de struxsvo-
ws bun hoofd in hst zand om d© gebreken der
diefde vrouw niet te1 zien, en meenen d!at zij
tardter ook an deren blind kunnen maken. Haar
ac had.in zijn geheel© leven alleen, zijn firma
IPflT "^jWief gehad. Hij. deed als een verliefde en
11 lid© geen vlekje op zijn firma zien, noch weten
PELS. al®£i' er een zag.
„Het lijkt wel of men altijd zijn objectief oor-
pel kwijt raakt, wanneer men zich al te harts-
jchtelijk aan iet? hecht," dacht Charlotte toen.
nar zij gaf het op, ooit Baumedster's vertrou-
»te winnen.
O1 z'ï d^ar ook dezen amrnd weer awij-
®d te, peinzen om te radien wat hem op den
raten avond van haar thuiskomst kon hebben
®g gehpuden.
Het moest, well flie Australische onderneming
Pt geweest, Daarover bewaardb hij bij, voort-
^ng -ou volkomen stilzwijgen.
Baumeister at zeer langzaam; men zou heb-
kunnen zeggen; plechtig.
"oen op zijn'antwoord een vrij lang stilzwij-
•JolgdB, voelde hij zich. verplicht een gesprek
.liets
«uren
tot welke geen economisch belang haar kan drij
ven, en waar zij van haar standpunt zich slechts
mag aanmelden, als nauwgezette studie en zelf
onderzoek haar met volle overtuiging de begin
selen van die partij hebben doen aanvaarden."
De redacteur van de „Sociaal Denitkrr at"
zegt naar aanleiding van deze woorden
„De heer Tak staat buiten de S. D. A. P., en
kan dus allerminst van enghartig dogmatisch
drijven worden beschuldigd. Des te meer aan
leiding is cr voor personen die in dezelfde om
standigheden verkeeren als mej. Fles, en die
door den drang van gemoedsredenen tot ons ko
men deze woorden ernstig te overwegen1"
Dit laatste zou kunnen slaan, op den Sehie-
damschen predikant Hugeriholta, van wiens air-
beid en strijd wij hier al meer dan een; iets hdb-
ben medegedeeld. Deze is nl., na nog zeer on
langs als zijn meaning verkondigd1 te hebben,
dat het socialisme geen monopolie was van hen
die direct aan den klassenstrijd deelnemen,
thans, zoo al niet van opinie veranderd, dan
toch tot gevolgtrekkingen gekomen, die nicit zoo
voor de hand liggen. Hij heet nl tor wille van
dc eendracht in en den bloei van zijn gemeente
zijn ontslag als voorganger genomen en stelt zijn
aansluiting aan de S. D. A. P. vcor als zeer aan
staande, en zijn optreden als propagandist als
een kwestie die alleen nog studio en voorberei
ding eischt. Dat hij, waar hij ook zijn blaadje
„Onze Kring" blijft redigeeron, zijn ethisdi-gods-
dienstige begrippen niet prijs geeft, is duidelijk.
Doch dat liij daarvoor bij, zijn nieuwe partijge-
ncoten een harden strijd zal heibben, en dat doze
op hem mot zijn twistappels niets gesteld zijn,
blijkt wel uit hot bovenstaande citaat en uit dte
omstandigheid dat de „Sociaal Demckraat" met
geen onkel wooid van dos heeren ITugenholtc'
voornemen, dat toch in de dhgbladpers do ronde
heeft gedaan, melding maakt.
.ttneniecn omziciil.
SCHIEDAM, 4 Maart '99.
Te laat om nog in ons blad te kunnen wenden
opgenomen, werd ons gisteren da uitspraak Van
het Hof van Cassatie te Parijs in do zaaik-Pie-
quart geseind. Die uitspraak stelt de vrienden
van den kranigen kolonel niet te leur.
De procureur-generaal Manau die uiteenzette
hoe door het noodzakelijk nauwkeurig onderzoek
do behandeling dezer zaak door liet Hof ver
traagd was, die het Hof op het hart drukte zich
bij zijn uitspraak uitsluitend, te stellen op het
standpunt van het recht en de jurisprudentie,
kwam tob de conclusie dat er, wat Picquart's po
gen. om Dreyfus' onschuld en Esterhazy's schuld
te bewijzen en de mededeeling l'an stukken aan
mr. Leiblois betreft, niet alleen connexitoit be
stond tusschen de voor den burgerlijken en den
militairen rechter aanhangige gedingen, maar
dat die metterdaad één en hetzelfde waren, wes
halve Manau requireerde om Piequart voor den
burgerlijken rechter te doen terechtstaan.
De strafkamer van heb Hof ging in raadka
mer. Vier en ©en half uur duurde de beraad-
„Heeft Salvatrix een goeden indruk van ons
huis gekregen?" vroeg hij.
„Een uitstekenden indruk," antwoordde Char-
lotto. De wijze waarop haar man sprak, oefende
op haar steeds een zekere suggestie uit en maak
te haar karig met haar woorden.
„Je hebt verzuimd mij te schrijven hoe het
mot dte afwikkeling van Salvatrix' finamcdeele
omstandigheden is afgeloopen. Te Genipt moet.
gxvote besparingen hebben gemaakt. Behalve de
rente die ik van het kapitaal mijner zuster dat
in do firma steekt, aan hem uitbetaalde, had hij
een hoog salaris. Het waren kalme, ziekelijke
mensohen. Met hun levenswijze was heb onmo
gelijk jaarlijks zestig duizend mark te verteren."
„Wat Te Gempt bespaarde, is Salvatrix's va
derlijk erfdeel."
„En
„Heb geld wordt door haar voogden in Hol
land beheerd totdat Salvatrix meerderjarig is
Baumeister knikte.
„Dat dacht ik wel."
Bedden zwegen weer een vijf minuten. „Hoe
veel is het 1" vroeg hij toen en hij nam een slok
uit zijn glas.
„Bijna honderd zestigduizend gulden."
„Salvatrix is een goede partij. Wij zullen moe
ten oppassen vcor jongelui die op haar bruid
schat azen," merkte hij op. „Jammer dat Ro
bert Pebrbrand) getrouwd is."
„Jammer, da,b Guy getrouwd is!" riep Char
lotte uit. Baumeister zag haar verbaasd aan.
„Guy Fabarius?" zei hij toen. „Met mijn
nicht? Je vergeet dat dat jongmensch met van'
goede familie is. Ik mag hem graag. Je hebt
slaging. Het arrest luidde, dat Piequart en.mr.
Leblois venvezen worden naar de (burgerlijke)*
kamer van inbeschuldigingstelling wat betreft de
aanklacht van vervaardiging van een valscli
stuk (het „petit bleu"), gebruikmaking daarvan.,
en mcdcdoaling der geheime dossiers omtrent
Esterhazy en Dreyfus (aan Leblois nl.).
Wat nu de aanklacht van modedeeling van
het pcridulven dossier cn hel dossier omtrent
de spionnnge-zaak Boulot betreft, achtte de
strafkamer geen eomiexiteit aanwezig en verwees
Piequart naar den krijgsraad.
Nu schrijft art. 60 van liet Militair Strafwet
boek vcor, da.t het misdrijf dat met de zwaarste
straf wordt bedieig'J, het eeast behandeld wordt.
In easu komt dus het eerst aan do orde het mis
drijf van vervaLching van een «tuk en gebruik
making van dut variolic stuk. De militaire redh-
ter moet dus Piequart afstaan aan zijn burger
lijken collega, cn Piequart verhuist van de Cher-
ehe-Midi-gevaiigeriis naar de Santé.
Wat door Piequart en zijn vrienden verlangd
weid.
De twee feiten, waarover de militaire rechter
later te oordeclen zal hebben, zijn van weinig
belang. De hoofdzaak is de beschuldiging om
trent het „petit bleu".
De „Temps" vertelt dat, naar gistermorgen
door den minister van justitie Lobrc-t in den
ministerraad werd medegedeeld, het Hef van
Cassatie 'heden reeds volgens de nieuwe wet
een zitting zal houden van alle kamers in ver-
eeniglng over de zaak-Dreyfus.
Blijkt dit inderdaad zoo te zijn, dan mag er
zeker wel uit opgemaakt woidcu dat men voor
nemens is nu ook spoed achter de zaak te zetten
om Frankrijk zoo spoedig mogelijk van deae
ruehtiiiorn© te verlossen.
Over liet dossier van het aanvullend onder
zoek der strafkamer weet men liet juiste blijk
baar nog niet. Er word eerst van 55, nu van 80
exemplaren gesproken waarin het lijvige dossier
zou zijn getiokkon. Wij meldden reeds dat liet
twee dikke deelen vormt, tezamen ongeveer 1000
bL'd'zijdcn.
In de „Daily Chronicle" werden intusschcai
w cdor onthullingen van Esterhazy aangekondigd
over de zaak-Dieyfus. Om dc lezers te waarbor
gen dat deze zeer belangrijk genoemde madedeo-
iingen wel degelijk van den majoor afkomstig
en- ovoi conkomstig de waarheid zijn, brengt liet
blad dez© eigenaardige verklaring:
„Ik, Jean Mane Charles Ferdinand! Estoiiia-
zy, oud-ciief van een mfanterio-batailkn van het
Ftanische leger, verklaar bij dezen, plechtig en
cp mijn woord, hetgeen volgt.
„lo. Het veihaal mijner betrekkingen met den
goneralen stof van liet Fransehe fegor; 2o. De
aanteekeningen omtrent kolonel Hcnry3o.
Mijn volledige verklaring voor het Hof van Cas
satie, met de bijvoegsels die de „Daily Chroni
cle" zrl publiceeren, zijn in alle opzichten waar,
en do pliotografieèn die er bij zijn geveegd, zijn
nauwkeurige photografische afdrukken van in
alle opzichten volstrekt authentieke brieven.
„Ik leg dazo plechtige vei klaring af, daar ik
voel voor hem gedaan, en dat vond ik goed. Maar
mijn nicht zou ik hem toch niet gegeven heb
ben,"
„Heb zou ook nutteloos zijn, daarover to rede
twisten. Hij is getrouwd," sprak Charlotte.
„En volkomen in zijn stand. Met een vrouw
uit den kiemen burgerstand. Geloof memen
went mcnsclien nooit do gewoonten on levens
opvattingen af van het nest waaruit zij gekro
pen zijn."
„Hoo bevalt jc zijn vrouw vroeg Charlotte,
die niet in een stemming was om met Baumeis
ter een gesprek te beginnen over den aard der
mouschen, vooral hierom niet, omdat een eigen
lijk „gesprek" met Baumeister onmogelijk was.
Hij zeide zijn meening, en die was ©noinsboo-
telijk.
„Zijn vrouw? Heel goed!,' zei hij. „Zij schijnt
zeer levenslustig te zijn. Mooie oogen. Haar ma
nieren zijn wel een beetje oppervlakkig als ver-
scho lak. Maar dan verwacht immers niemand
anders."
„Ik ben iroomcmens haar broeder uit te noo-
digen. J© herinnert je hem nog wel. Hij maakte
een zeer sympathieken indruk. Je vindt liet toch
goed Hij moet een portret van Te Gempt schil
deren naar phctcgxafirihi die er van hem zijn."
„Je hebt in dit huis te bevolen," zei Baumeis
ter zeer galant.
Toen zwegen zij. De bediende nam de tafel af.
Baumeister stale een sigaar aan.
Alles was stil. In de kamer daarnaast sloeg de
pendule één slag. Half twaalf. Charlotte verge
leek den tijd met het horloge in haar ceintuur.
Als had hij de aanwezigheid zijner vrouw ver
haar op mijn geweten voor waar houd. terwijl
'ifc mij onderwerp aan de bepalingen der Parle-
mentsacte van 1835."
Die verklaring, gedateerd van 28 Februari
1899 te Londen, stelt Esbsiliazy, wanneer zijn
modedeelingen onwaar zijn, bloot aan con ver
volging wegens, meineed en tuchthuisstraf ge
durende zeven jaar.
l>e plechtige verklaring dool dus interessante
bijzonderheden verwachten. Afa 't nu maar niet
tegenvalt, zooals de modedeelingen-van den ma
joor tot nu toe vrij wel altijd hebben gedaan.
Tegelijk dieigt Quesnay de Boaurep.oire met
onthullingen, waarin ook wel even over de zaak-
Dreyfus wordt gesproken, maar die toch m
hoofdzaak liet Panama-schandaal betreffen.
De „Soir" kondigt het boek tegen vandaag
aan. Heb zal heeten: „Panama, en de Repu
bliek", eti zal hoogst belangrijke medodeehngen
bevatten, die ernstige, tot nu toe ongedacht©
onthullingen, zullen inhouden.
In de cerso plaats is liet op president Loubet
gemunt. Men weet dat De Boaurepaire hetieecL
vóór diens verkiezing in de „Echo de Paris"
ever Loufcet's houding in zake Pann.ma. had. Nu
komt hij altijd volgens de „Soir" met een
drietal brieven aandragen van Loubet, die diens
rol in de Panamazaak voldoende heeten aan te
Loonen.
In de tweede plaats schijnt dc oud-magistraat
Bourgeois en Brisson mot een veeg uit de pan
te willen bedeclen.
Dait Loubet zich ei' erg warm over zal maken,
gelcovcn wij niet. Kalm en waardig zal zijn hou
ding zijn, de beste zeker om allo lastering ter
stond den kop in te drukken. Hot is in ioder
geval te liepen dat het doel^ier lasteraars, nl.
het den President zóó oaaan jenaarn te maken,
dat deze zijn ambt neerlegt, mislukko.
Intussclien. is de Senaat er gisteren, boe over
gegaan een opvolger voor Loubet aan te wijzen
a!s voorzitter van den Seuaaf. De keus is geval
len op een outnder. De Candida ten die kans
heetten te hebben, waren Constans, gezant te
Kcnstantmopel, Peytral, minister van fmau-
i iên, en Fraiick-Ch a uveau, ondervoorzitter van
den Senaat.
Bij eerste stemming verkregen Fallicres 96,
Constaus S4, Franek-Chauveau 50 en Peytral 25
van de 263 uitgebrachte stemmen.
Bij tweede stemming kroeg Fallicres er 150
cn Constans 85, zoodat eerstgenoemde geko
zen is.
De nieuwe voorzitter van den Senaat, Clé
ment Amand Fallièros, is 6 November 1841 te
Mézin geboren, vestigde zich als advocaat te
Nérae en was tot 1873 maire dier stad, die hem
in 1876 na u- d!e Kamer afvaardigde, waar hij
rich aansloot bij de republikeinscïie linkerzijde
cn zich ah een goed spreker Kot kennen. Hij be
hoorde tot de ijverigste aanhangers van Ga,m-
huLta en werd daarom in 1881 door Constans be
noemd tot onder-staatssecretaris van binneoi-
laridsche zaken. Hij bezette teen alle invloed
rijke posten met aanhangers van Ganfbetta,
goten, zat Baumeister zwijgend aan liet hoofd
der tafel.
Als een luchtig lint trok de rook der sigaar
naar de lamp tee en verzamelde zich onder dc
kap.
In het huis liet zich geen geluid meer hooren.
En het was Charlotte of de nachtelijke stilte
daar buiten uit den donkeren tuin in. stomme
zwartheid cm het huis oprees, als drong zij
door alle leten en vervulde zij het vertrek, als
b indo zij met eon ondoordringbaren slu'er alle
leven van hier.
Zwijgend cn eenzaam -zat Charlotte bij den
pe.nzondcn man, zooals vele, vele avonden. En
zooals zco vaak, had zij ook dezen avond weer
hel gevoel of zij toch niet alleen waren.
Of do deur zonder geruisch openging, of een
onzichtbaro gestalte binnentrad, nader kiwam
haar voorbij sclirecd zij voelde den kouden
stroom die van zijn grauw geiwaad uitgirg
en aan de tafel ging zitten. Tegenover haar, aan
de andere zijde van don zwijgenden man, als
oen ongenoode, telkens terugkeerendo gast die
zich niet liet wegjagen.
De kruk van de deur kraakte. Charlotte gaf
een schreeuw.
„Wat is ea- vroeg Baumeister.
„Het was net of er iemand aan de deur was,"
stamelde zij.
„Je bent oververmoeid) en overspannen van
de reis. In een oud huis beweegt 's nachts altijd
wat. Kom, laat ons naar bed gaan."
(Bbrdt vervolgd.)
