3
ïté.
APH
r&
n
52"" jaargang,
Woensdag 8 Maart 1899.
N#. 9878.
Eerste Blad
Strijdige Werelden.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
to Jim
UITGEVERH. J. C. ROELANTS.
BUITENLAND.
DY
ure.
11.30.
ELS.
noon
IDA BOY-ED.
56)
Ie 'olgeni
toofapp^
•*6 totai
tafeipersj
fr.
fr.
flauw.
GOÜRANT.
fr. 21.10,
Prijsh.
fr- U.M
25, kaüs
2 uur.
d, Musis
Ie Geua-
A. raster-
Cruditio,
Variété,
alsingel,
tr.,8u,
^^iBBimnu» Teer Schiedam, per kwartaal o.SO
omliggende plaataen, p. kwart. .1.06
franco per peet, p. kwartaal. - 1.30
i&mderiijka nonunerg- 0.02
BUREAU t BOTEKSTRAAT 70, Telephoon Ie. 123.
ABTMtMamspBus: Tan 1—6 gewone regole met inbe
grip wan eene Con/antf 0.52
Iedere gewone regel meer- 0.10
By abonnement wordt korting verleend.
V'G.
dao».
ncUf,
paleis
a:
38.
'I
ansers.
Q
rdy's.
Algemeen overzicht.
SCHIEP AM, 7 Maart. '99.
Esterhazy zorgt er mot roerende hartelijkheid
voor dat zijn landgenooten toch vooral de prik-
bleade emoties niet misse®, die de zaak-Drey-
fus tan reeds langer dan. een jaar verschaft.
'bis waar, zijn onthullingen, waarvan wij
gisteren een zeer beknopt overzicht gaven, be
vatten niet veel nieuws; maar de aandacht
heeft vooral getrokken de groote stelligheid,
waarmede de majoor over de rol spredkt die de
generale® staf en het ministerie van oorlog ge
speeld hebben.
Immers, Esterhazy vertelt zonder er doekjes
om te winden dat van generaal Billot, den mi
nister van oorlog, generaal De Boisdeffre, den
chfef van den generalen -staf, alsmede generaal
Gonss en generaal De Pellieux de intriges uit
gingen die ten d'oel hadden de campagne tegen
Esterhazy te onderdrukken of op een dwaal
spoor te brengen, en systematisch, d'e justitie
ie beïnvloeden en om den tuin te leiden, zoo
wel in het proces-Zola als tijdens de vervolging
van Esterhazy.
Esterhazy was in hun. handen het werktuig,
Dn Paty de Clam de vindingrijke geest en met
Eewy, den vervalscher van. documenten1, de
middelaar tusschen den majoor eax d'e hooge mi
litaire gezaghebbers.
Merkwaardig is het, dat de bladen van den
generalen staf blijkbaar verlegen zitten met deze
nieuwe onthullingen van Esterhazy. Sommige
nemen er in 't geheel niets va® over, andere
alleen. brokstukken, waarbij natuurlijk zorgvul
dig geschift wordt.
De „Gaiulois" gooit heb nog weer over een
anderen boeg en spreekt over een geheim stuk
waaruit Dreyfus' schuld) zou blijken. Casknir-
Périer aldus het blad zou zeer verlegen
rija wanneer men hem vroeg„Zweert gij d'at
gij geen kennis hebt gehad van zdker hoogst
belangrijk stuk dab geen twijfel overliet omtrent
Dreyfus' schuld V' De oud-president der Repu
bliek zou dan ontwijkend antwoorden of zich
achter zijn beroepsgeheim verschuilen, maar
zeer zeker niet den gevraagden eed! afleggen.
De dreyfusards rekenen er, volgens heb blad
op, dat deze getuige tot aan zijn dood het ge
heim zal bewaren dat Sandlherr en Henry met
ach hebben genomen in hun graf.
Men zal wèl doen, dit geheime st.uk van de
„Gaulois" in gedachte maar bij de overige ge
heime documenten te leggen, die alle of onbe-
teekenend of valsdh zijn gebleken, of wel alleen
hestonden in de verhitte verbeelding van dezen
of genen nationalist.
Paul de Cassagnac is wijzer. Baat orus af
wachten wat het Hof van Cassatie ten opzichte
van de enquête der strafkamer besluit, is
de raad dien hij in da „Lilberté" geeft, en de
ets in
!B.
Salvatrix dankte Philip met een blik en ging
zitten. Haar gave om alles in" één blik te leg
gen, om door één oogopslag een reeks van vrien
delijke dingen te zeggen, deed Philip reeds gis
teren verbaasd staan. Als hij het van een wat
aftandsche coquette gezien lrad, dan zou hij bij
ach zelf hebben gedacht: nu, die kam. smach
tende oogen opzetten. Maar hier dat wist,
dat voelde hij kan er alleen van een natuur
lijke gave ,sprake zijn, om hartelijke en welwil
lende gevoelens te kunnen vertolken door wel
sprekende blikken. Hij bad denzelfden oogopsl'ag
van Salvatrix gezien, denzelfdten. glimlach van
dank om haar zwijgende lippen, toen de tyran-
ineke Kaatje haar meesteres gisteravond een
bonten kraag in den tuin bradht en haar wilde
verbieden in de tuin te blijven.
„Taate," zei Salvatrix verbaasd, „vrat voert
t daar uit?"
>>Ik sdhil asperges, mijn kind."
„Kan u dat dan?"
„Zooals je ziet."
».I>oet u dat altijd?"
- n. Zelf de hand aan 'b werk leggen doe
ik alleen wanneer er een. stoornis is in de huis
houding of ia geval van nood. Maar alles in huis
J^lep ea zorgen hat de huishouding geregeld
gaat nr elk opzicht, dat doe ik wel. En dab is j
belangrijk en kost zóóveel tijd, dat ik geen
„Figarobang voor een schandaal eager dan
.Panama, adhit Esterhazy's onthullingen van 't
allergrootste belang, maar hoopt vurig d!at zij,
ondanks de dubbele bekrachtiging, m Frank
rijk en in Engeland, van deze mededeelingaa
onder eede, toch nog omwaar mogen blijken.
Een redacteur der „Droits de l'Homme" heeft
van een oud-magistraat gehoord dat de relaties
tussdhen Esterhazy, Henry en Du Paty de
Clam niet nieuw rijn, schoon de eerste die
thans door bijzonderheden staaft. Daarentegen
kende de rechterlijke macht niob de werkdadige
rol die De Boisdeffre, Gonse ©n De Pellieux
hebben gespeeld. Al was er reden om aan te ne
men dat Esterhazy's straffeloosheid te danken
was aan de tusschenkomst van machtige perso
nen, nu weet men wie die personen zijn en tot
welke intriges zij zich verlaagd hebben.
Ook in de Kamer zal de rol van den genera
len staf heden ter sprake komen. Zondag
heeft de socialistische afgevaardigde van Asisne,
Fouraière, van Rijssel uit aan den minister van
oorlog geseind dat hij hem gisteren in de Kamer
zou interpeUeeren over de rol die d'e generale
staf in het, proces-Zola en het proces-Esterhaizy
heeft gespeeld.
De Kamer stelde de interpellatie tot boden
rit, omdat de minister van oorlog niet aanwe
zig kon zijn. Vandaag zal de regeerimg die, nu
de zaak-Dreyfus bij het Hof van Cassatie is,
van Esterhazy's onthullingen geen practische
gevolgen verwacht, verdaging tab na aanneming
der begrooting vragen.
Dat belooft weer wat.
Bij de behandeling der koloniale begroeting
in de Fransche Karna-, werd de regeerimg giste
ren geïnterpelleerd over Mascaite. De interpel-
lant was de heer Brunet.
De minister van buitenlandschie zaken ant
woordde. Deleassé verklaarde dat de imam van
Mascate, onder bedreiging met EmaraLseh ge
schut, de concessie van een kolenstation dicht
bij Mascate aan Frankrijk had teruggenomen.
Toch had Frankrijk niets anders gedaan dan
gebruik maken van het recht dat de Framsiii-
Engelsehe overeenkomst van 1862 het toestond.
Engeland bezat reeds een kolenstation te Mas
cate. Waarom zou Frankrijk er ook geen heb
ben?
De Engelsche regeerimg had dan ook niet
kunnen weigeren de rechten van. Frankrijk te
erkennen. Terwijl er tussehen beide staten, on
derhandeld wordt over de grensregeling in de
Afrikaansche bezittingen, kon Engeland het
moeilijk Frankrijk te Mascate lastig maiken
noch ook het vijandige optreden van een zijner
vertegenwoordigers goedkeuren. Engeland heeft
dan ook aan Frankrijk zijn spijt betuigd.
De minister dankte de Kamer nog dat rij
dezo quaestie eerst na haar oplossing ter sprake
had gebracht, boen zekere personen, van die op
lossing reeds als van een nieuwe vernedering
voor het vaderland genoten.
De minister verzekerde de Kamer dat zij kan
gelegenheid zou hébben, zelf mee te werken," sai
Charlotte.
Salvatrix dacht een oogenblik na,. „Waar heeft
u dat allemaal geleerd vroeg rij.
Charlotte lachte. „Het besturen van een huis
houding leert men als zijn moedertaalvan zelf,
gaandeweg, door de praotijk. Je moeder kon het
ook. Jij hebt haar alleen ziek gekend."
„Jawel, maar asperges schillen en diergelijke
dingen?" vroeg Salvatrix aarzelend.
Nu moest zelfs Philip lachen.
„Beste Philip," zei Charlotte, „binnen liggen
zeker messen op het buffet. Haal er eens een
voor Salvatrix.
Philip kwam met twee messen terug. „Be wil
ook helpen," zei hij. „Wat zullen wij van middag
trotsch onze asperges eten. Niet waar juffrouw
Wij zullen ds andere tafelgasten voor parasiete
aanzien en hen een weinig geringschatten, daar
zij zich van onzen arbeid voéden."
Met haar lange slanke vingers 'bewerkte Sal
vatrix een asperge. Bij de tweede bleek ro,-ri>
dat Salvatrix het handiger deed. dan. Phihp. De
tweede die hij beproefde te schillen, brak al on
der zijn handen.
Salvatrix kreeg een kleur van_ ijver, keek
voortdurend met jaloezie naar Phihp eni triom
feerde ten slotte over haar handigheid. „Maar
•dat is aardig," zeide zij.
Kaatje kwam oim het huis heen, als altijd,
blinkend van netheid. Zij wilde naar haar mees
teres kijken, of deze soms niet op een tochtig of
beschaduwd plaatsje was gaan ritten. Nu bleet
zij als versteend) staan. Zij zag haar meesterea
met een levendigen blos op het gelaat, zij' zag
liaar lachen en werken.
De juffrouw verhit rich. Dat is geen werk
rekenen op de energie der regeerwig waar hel
de verdediging van 's lands belangen geldt.
Daarop werden de algemeene beraadslagingen
over de liegrooting voor koloniën geopend, en
wel met een rede van Etienne, die in twee mi
nisteries onder-staatssecretaris voor koloniën
is geweest. Deze ging Frankrijfc's koloniale poli
tiek dér laatste 28 jaren na, en constateerde dat
die steeds vredelievend1 was, en dat niet Frank
rijk, maar Engeland een politiek van spelde-
prikken had gevoerd. Daartoe herinnerde hij
a.ui de bezetting van Zanzibar door de Eng-el-
sühen, de moeilijkheden die aan Franscbe expe
dities in den weg waren gelegd, o. a. aan don
Niger. En altijd had. Frankrijk toegegeven;
maar voor alios bestaat oen grens.
Etienne vestigde de aandacht op China waar
ernstige gebeurtenissen op handen zijn. Frank
rijk moet zich er op voorbereiden zijn rol te spe
len en zijn belangen te verdedigen, nu -geheel
Europa koloniën en afzetmarkten poogt te ver
werven. Maar de koloniale begrooting van
Frankrijk is daartoe onvoldoende.
Etienne kwam vervolgens op voor Frankrijk's
rockt om zijn eigen handel in zijm koloniën te
beschermen, en hij hoopte dat Frankrijk de
baas zou blijven over zijn tarief van invoer
rechten op Madagascar-. Generaal Galhcuï prees
hij als veldheer en bestuurder.
Ten slotte drong hij e. op aan, dat Frank
rijk zijn overzeosche bezittingen flink zou exploi
teer-en, em hij ontvouwde rijn denkbeelden ovor
de wijze waarop dat het best kon geschieden.
Nadat de likerzijde nog als de oorzaak van
den geringen bloei der Fraaisohe koloniën het
treurige regeeringsstelse! had aangewezen, wer
den de algemeene beraadslagingen gesloten en
de zitting verdaagd.
De liberalen rijn in Spanje weer verdrongen
door de conservatieven. Het kabinet-Silvela
neemt de taak van Sagasta en de rijnen over on
zal met een nieuwe volksvertegenwoordiging be
proeven Spanje door do crisis heen te helpen,
die het thans doormaakt.
De vraag is echter; hoe zullen de verkiezin
gen uitvallen. Hét is waar, Spanje behoort tot
db landen waar de regeering groote® invloed
pleegt te oefenen op de verkiezingen; maar d'.t
noemt niet weg dat hét een harde strijd zal
worden. Want de liberalen, tot wie Romero Ro-
bledos, de vroegere conservatief, thans wor
soed is overgegaan, zullen met die republikeinen
alles in 'hot werk stellen om die conservatieven
weer uit den zadel te lichten.
Dat Romero Roibledos rich aan Sagastu's
zijde schaart, vindt rijn oorzaak voornamelijk
hierin dat in het nieuwe kabinet drie reactio
nairen ritting hebben. Met name generaal Po-
l'avieja en de minister van onderwijs moéten heb
ontgelden.
In de gisteren gehouden eindritting dei- Oor-
tez bleek reeds hoe krachtig het verzet zal zijn.
De republikeinen garven in heftige en spottende
taal lucht aan him anti-dericale gezindheid, en
voor de juffrouw. De juffrouw zal weer pij® in
haar rug krijgen of steken in haar borst," zoide
zij op bijna scherpen toon, meer bestraffend dan
onderdanig.
Salvatrix bloosde. Sedert zij wist d!at rij ge
zond was, koesterde zij hot verlangen dat ande
ren haar ook voor gezond zouden houden. Zij
wilde rich in Philip's tegenwoordigheid en ia
die van niemand anders als oen zieke laten' be
handelen.
„Ik krijg geen pijn in mijn rug en ook geen
steken in mijn borst, Kaatje," zSde rij. „Het
gaat mij hier uitmuntend, en als ik je noodig
héb, zal ik je wel roepen."
Kaatje ging een stap achteruit. Zij verbleek
te hoe kleurloos haar gelaat ook reeds was,
kon men toch zien dab 'heb nog valer werd Toen
liep zij haaistig weg.
Salvatrix keek Charlotte aan. Men ken weer
in haar blik lezen dat rij bijval en aanmoedi
ging vroeg.
„Goed zoo, mijn kind," zei Charlotte. „Je
moet je werkelijk een beetje vrij maken van
Kaatje's controle. Haar trouw heeft zoo lang
zamerhand het karakter van tyrannic aangeno
men."
Vreedtiaam zaten zij toen bijeen in gemeen
schappelijke bezigheid, waaraan Philip al spoe
dig niet meer deel' nam.
Hij babbelde met de dames. Den vorigen dag
had hij in het huis rondgesnuffeld, en zijn hoofd
zat vol plannen.
Hij durfde wedden d'at het schilderij boven
Salvatrix' kast met de verzameling Da'itsclie
vaasjes een Ribera was. Wanneer men 'hom het
schilderij eenige dagen -wilde toevertrouwen,
dan zou hij het schoon maken en een half uurtje
toen Salvola het koninklijk besluil voorlas, waar
bij de Cortez ontbonden worden, riep de repu
blikein Hanez: „Weg met de Jezuïetenen
Sahneron„Leve de Republiekterwijl de li
beralen hun „Leve de vrijheid!" deden hooren.
In dan Senaat jouwde graaf Almenaa liet
nieuwe ministerie uit. Ook daar wekte het ont-
bindingsbesluit groote on-tavredanheid.
Ook in meetings uit zich de ontevredenheid
dor vooruitstrevende®, en do „National", het
orgaan van generaal Weyler, laat zitlh daarbij
niet onbetuigd.
In tusschen heeft de regeering twee fiinn-
cieelo besluiten genomen die niet van belang
ontbloot zijn. Allereerst wil rij de ministlors-
pensioenen afschaffen en aldus niet de bezuini
gingen van boven af beginnen.
Bovendien besloot de ministerraad onmiddel
lijk do achterstallige soldij aan d'e gerepatrieer
de koloniale troepen uit te betalen. Zeker een
heel verstandig besluit ten, minste als ar geld
voor is. De soldaten begonnon al mooi onge
duldig te word én.
Ook met do CarEste® kan d© nieuwe i cgoo
rirag rich meteen bezig hooiden. In Castilië on
in de bergstreken van Catatonia zijn de aan
hangers van den Pretendent weer ijverig bazig
met hun kuiperijen.
De „Liberal" noemt bovendien als de drin
gendste aangelegenheden den verkoop der Caro
line® en het losknopen der Spaansche gevange
nen op de Philippijnen.
Ccsncngdc ISciIcdccElnisf-n.
Ket Engelsche Lagerhuis heeft de regeering
gemachtigd wettelijke middelen te beramen tot
uitbreiding va® het telefoonnet in Engeland,
waarvoor zij 2 inilEoen pd. st. zal' mogen be
steden.
Over den toestand der Koningin der Belgen
worden maar schaars bulletins uitgegeven, zóó
zelfs dat het publiek er, volgens de Petit
Bleu", eenigszins ontstemd over is.
Het sclijjnt dat de algemeene toestand nog
zeer ernstig is, rnaar dal er eeriize beteischap
merkbaar is. De Koningin is tot gistermiddag
buiten kennis gebleven; Zondag trachtte zij
zich in een koortsaanval uit een der vensters
te werpen.
Gistermiddag tot bewustzijn lerugkeerend,
voelde de vor»tin zich zeer zwakde Koningin
is toen bediend. In den namiddag tiad eenige
beterschap in.
Prinses Clementine is te Laekeu aangekomen.
Aan prinses Steianiu is bericht gezonden naar
Miramar.
Ook in derde en laatste lering heeft de Duit-
sche Rijksdag het wetsontwerp betreffende den
Beierse/hen Senaat bij het. hoog militair ge
rechtshof te Berlijn aangenomen.
Loubet heeft gisteren de landbouwtentoon-
zijn photografie-toastel aan 't werk zetten; ze-
kor zon men dan Ribera's monogram vinden.
Ook maakte hij er Salvatrix opmerkzaam op,
dit die kleine, voortreffelijke kopie van het sla
pende, blonde kinderkopje naar Va® Dijk, waar-
va® het origineel te Venetië was, noodzakelijk
uit dte gouden lijst moest. Hij wild© te Ham
burg een zwarte koopen, die er goed bij paste,
e® die gee® streep breeder da®, ja, volkomen
gelijk moest rijn aan de eenvoudige lijst va®
het origineel In dat opzicht hadldon do oude
meesters ee® fijnen smaak. Denk maar aa® de
lijst van de „belüa Tiriana" in het paüazaa Pit-
li die had Titiaan vcor dat schilderij expres
uitgedacht.
Aan Charlotte vroeg hij of zij wist dat hot
portret va® Baumeister's overgrootmoeder in
het salon rechts een scheur had, va® onderen in
do groene japon, juist op de plaats waar de
doorschijnende gele sjaal va® de® vleerigen aim
der overgrootmoeder afhing, on of hij dat mocht
reparesren. Ook, moest hij bekennen dab zijn
oog pijnlijk werd aangedaan door de bier c®
daar opgefrischte fresco's langs de wamde® van
het salon Enks. De schilder wais wel wat al te
kleurig geweest. En dó mooie fresco's uit den
tijd va® Lcdewijk XVI, die zoo harmonisch
"erbleekt waren, hadden daardoor zeer geleden.
Phihp had zelf een procédé uitgevonden e® op
een oud kasteel dat een bankier te Berlijn, met
wien hij bevriend was, gekocht had, ook reeds
toegepast, om fresco's op te knappe®. Hij' zou
het prettig vinden, indien hij de al te bande
verfrissching der kleuren in het salon ©enigszins
mocht verzachten.
(Wordt vervolgd.)