52s<e Jaargang. Woensdag 29 Maart 1899. No. 9896. Eerste Blad. Strijdige Werelden. Be rich t. BUITENLAND. SCHIEDAn ISCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Prijs per kwartaalVoor Schiedam en V laar dingen fl. 1.23. Franco per post fl. d.Go. Prijs per week Voor Schiedam en V1 a a r d i n g e n 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. Bureau: Botcrstraat 08. Prijs der Advertentiën: van 1—7 regels 00 cents; iedere regel meer 12'z cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeclige voorwaarden. Tarieven hier van zijn gratis aan het Bureau to bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde lileine nrlt-erfenfiihi opgenomen tot den prijs van 10 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan liet Bureau te voldoen. Intere. Telefoon Xo. 123. Bet liet oog op den Goeden Vrijdag verscliijntde„ScliIedaniselie Courant" Vrijdagavond 31 Baart niet. Algemeen overzicht. SCHIEDAM, 28 Maart '99 Het Hof van Cassatie is gisteren begon nen met het onderzoek van liet geheime dossier van het ministerie van oorlog. Vier dagen zal dit onderzoek waarschijnlijk duren en om spoediger met zijn ondeiwk op te schieten, zal het'Hol manr vierdagen Paasch vacantie nemen. Het geheime dossier woidt van het minis-terie van oorlog naar het Hof gebracht door generaal Chanoine en kapitein Cuignet. Inlusschen houdt de quaestie-Freysiutter de gemoederen druk bezig. De »Ind. Beige' staat er vol van: de Notes du Jour en de brief van den Parjjschen medewerker die zich achter den naam Osioz verschuilt, handelen over de uitlatingen van Freystiitter ten huize van De Lanessan ook onder de telephonische berichten wordt er van gewaagd. Gedachtig aan zijn belofte komt Osioz met nieuwe bijzonderheden voor den dag. Hij eikent dat de officier van wieu hij sprak inderdaad kapitein Freystiitter is, een dapper, sympathiek officier, overtuigd republikein, onder vrijmetselaars bekend als een onbe vooroordeelde wijsgeerige natuur. Osioz wijat er op dat Freysiatter's verkla ring in de sTemps" op een punt met de zijne in tegenspraak is; de officier ontkent n.L verklaard te hebben dat hij thans over tuigd is van Dreyfus' onschuld. Volgens de personen die het gehoord hebben (Osioz vernam liet een week later uit den mond dier getuigen, toeD hij bij De Lanessan dejeuneerde), had Freystiitter zich aldus uit gedrukt «Op Madagascar ben ik op de hoogte ge houden; men zond mij pakken couranten; sinds achttien maanden ben ik overtuigd van Dreyfus' onschuld en ik heb liet aan koionel Liauté gezegd. Ik zeide hem Kolonel, men heeft ons om den tuin geleid. Dat hinderde mjj te meer omdat, toen ik te Versailles terugkeerde, ik velen mijner kameraden vast overtuigd vond van Dreyfus' sciiuld, en dat wel om mij. Daar zij mij kenden, zeiden zij Als Freystiitter hem veroordeeld heeft, dan is Dreyfus schuldig." Osioz dringt er op aan dat het Hof van Cassatie over deze quaestie de getuigen zal hooren. In de «Radical" zegt de senator Ratic naar aanleiding van Freysiiitter's verklaring it: de «Temps"«Onze lezers zullen ongetwijfeld van oordeel zijn, dat dit geen legenspiaak, maar eer een bevestiging, in verzachtenden vorm, is van het verhaal in de »Ind. Beige". Inderdaad is de als tegenspraak bedoelde verklaring van den kapitein zeer zwak. Het is heel gemakkelijk gezegd: ik wil niets met de zaak te doen hebben; zij gaat mij DOOR IDA BOY-ED. 74) Voordat zij nog door de eetkamer de gang kon bereiken, trad Baumeister baar reeds te gemoet. Het volle daglicht viel op zijn gelaat. Hot was grauvv-wit, vol scherpe rimpels van vermoeidheid of bedwongen ontroering. Hij scheen wel tien jaar ouder. Charlotte beefde. „Ben je a! terug? Er scheelt toch uiets aan?" vroeg zij. Haar echtgenoot gaf haar volgens ge woonte een kus op het voorhoofd vluch tig en onverschillig. „Ik maak het best. Alleen een beetje moe van de reis natuurlijk," zei hij met klank- looze stem. „Wij verwachtten je eerst overmorgen," zeide zij aarzelend. Men kon hooren dat zij eigenlijk, wilde vragen waarom hij terug keerde. En Baumeister dacht bij zich zelf dat zij de reden toch wel uit courantenbe richten te weten zou komen. Terwijl hij langzaam zijn handschoenen uittrok, sprak hij„Het doel van mijn reis was weggevallen. Fielding Brothers hebben hun betalingen gestaaktalle pogingen om uitstel te krijgen, waren vergeefs. Het fail lissement wordt aangevraagd." Charlotte was doodsbleek geworden. „Fielding Brothers dat is verschrikkelijk s.ï.dat is dat zal „Ja, dat zaFnog wel den val van vêrschil- niot aan. Maar wanneer men getuigt, zooals dit lid van den krijgsraad, overtuigd te zyn geworden van Dreyfus' schuld door ver klaringen die men voor waar houdt, en deze blijken later onwaar te zijn, zooals de ge tuigenis van kolonel Heniy, dan dienen persoonlijke lust en gemak achter te staan bij de rust van liet land. En die staat op het spel. 't Is er mede als met de vraag, die Osioz zich stelt: mag men een particulier onder houd in een dagblad publiceeren? Gewoon is dit zeker niet; het schijnt onbehoorlijk, onwellevend, en André Honuorat vau de «Rappel", dia mèt kapitein Freistütier bij De Lane«san dejeuneeide, schrijft in Zijn blad dat hij paiticuhere gesprekken ten huize van personen, die hem* met hun achting en hun vriendschap vereeren, niet tot onderwerp van dagblad-polemiekeo wil maken. Indien hij moet getuigen, dan in de eerste plaats voor Je rechters. «De heer Honnorat heeft volmaakt gelijk", teekent de redactie der «Iud. Beige" hier (helaasniet zonder reden) bij aan, «maar wanneer de justitie hardnekkig verblind is, wanneer zij op een valsch spoor wordt ge leid door politieke personen die er belang bij hebben een schandaal waarvoor zij be vreesd zijn, in het duister te laten, dan is het de plicht van ieder eeilijk man luid en krachtig zijn stem te laten hooren; en de pers dient juist om de publieke opinie in kennis te stellen van feiten die schuldige lechters niet willen kennen of waai van hun gelast wordt onwetend te blijven." Trouwens, Honnorat zelf heeft nu aan den vooizitter van het Hof van Cassatie geschreven, dat hij vvenscht gehoord te wor den audeis zal hij publiceeien, wat luj te zeggen heeft. Sedert eeuige tijd is de spanning tusselieo Engeland en de Zuid-Afrikaamche Republiek weer giooter dan sinds lang het geval was Yooial Chamberlain's redevoering in het Lagerhuis, waarin itij Kruger verweet geen enkel zijner beloften te zijn nagekomen, heelt in Transvaal een onaangenamen indruk teweeggebracht. In zijn toespraak te Rustenburg, waarvan wij gisteren melding maakten, is Kruger's antwoord op Chambei laio's beschuldigingen niet achterwege gebleven. De President ont kende zijn beloften te hebben gebroken hy wiide geen kwaad van Chamberlain zeg gen, maar mocht diens rede door de dagbladen goed zijn weergegeven, dan had de minister onbedachtzaam gehaneeld door zich aldus over hem, Kruger, uit te laten, zonder zicli eerst volledig m te lichten. Nu is onbedachtzaamheid een eigenschap die Joe Chamberlain bij meer dan eene ge legenheid heeft geloond. Met dat al ziet het er voor de Zuid-Afrikaansclie Republiek weer onaangenaam uit, vooral nu niet minder dan 21.00Ü Uitlanders opnieuw in een adres aan koningin Victoria huu gueven hebben neer gelegd. De «Times" blaakt van verontwaardiging. Het blad eiridigd een hoofdartikel over de Transvanlsche toestanden inet een opsomming der wetsbepalingen, waardoor de positie der Uitlanders in de laatste drie jaar nog ver eigerd i«. Het blad herinnert aan de peiswet, lende firma's te Londen en te Hamburg ten gevolge hebben," zei hij met vreemde kalmte. Alleen was zijn stem geheel toon loos. „En jij en wij waren Fielding Bro thers niet de firma die mede betrokken wa ren in die Australische onderneming?" vroeg Charlotte sidderend. „Van wien weet je dat?" vroeg hij haas tig en scherp. ,Ixi den afgeloopen winter had ik aan een diner, ik geloof bij de Pehrbrand's, den ouden Rassmus naast mij. Hij wenschtc mij geluk met de onderneming die hij daarom ceds schitterend oordeelde, omdat Fielding Brothers er bij geïnteresseerd waren." Haar antwoord scheen, om welke reden dan ook, Baumeister gerust te stellen. Mis schien was hij er bang voor geweest, dat Charlotte met een of ander ongunstig beurs- gerucht aan zou komen. „En wij V' vroeg Charlotte nog eens met aandrang. Hij stond in de deur der veranda. Het hoofd trotsch opgericht overzag hij het land schap daar huiten. Ginds op de rivier scheen iets zijn aandacht te trekken, dat van veel meer belang was dan dit weinig beteekenen- de gesprek over den val eener Engelsche bank. Wij zei hij. „Wij loopen volstrekt geen gevaar. Wij zijn de firma Konrad Pe ter Baumeister die vandaag over een jaar haar tweehonderdjarig bestaan viert Kijk eens, is dat niet al de C o i m b r a, die stroomaf vaart? Dus al half vijf. Ik moet oxn zes uur nog even naar stad." Nu wist Charlotte dat hij niet wilde spre ken. die den President het recht geeft naar wille keur ten opzichte der bladen te handelen aan de Uitlanderswet die hem vergunt En- gelschen zxnder vorm van pioces uit het land te zetten. De «Times" wijst op de alleen uil Hoeren samengestelde politie en justitie en klaagt over de hooge belastingen. 't Is de bekende litanie der mijnkoningen die, legen de verdrukking ia, in bloei zijn toe genomen. Maar van meer belang is de opmerking waarmede het blad eindigt. Want het is waar dat Kruger, wel niet door zijn «draaierijen", zooals het City-blad het uit drukt, maar door zijn onverzettelijk vast houden aan zijn lot nu toe gevolgde politieke gedragslijn, Frankiijk en Duitschlnnd "van zich vervreemd heeft. Dat dit ook het gevat is met do Kaapsche stamger.ooten, den Afrikaander Bond, is niet juist. Met roerende bezorgdheid vraagt de «Times" of Kruger zulke waarschuwingen in den wind zal slaan, totdat het te Iaat is, De «Morning Post" spreekt ook over den toestand, naar aanleiding van Kiuger's rede te Heidelbeig. Het blcui vindt het begrijpe lijk dat menige Uitlanuer misschien wel ora handelsredenen zou bukken maar er kan geen viede en rust in Transvaal heerschen zoolang Engelscben, Duitschers en Franschen er niet even hoffelijk worden behandeld als Hollanders (leesBoeren) iri Europa. Maar dnaiop opent Kruger's rede, naar het blad meent, vooralsnog weinig uitzicht. Gemengde Mededeel Ingcn. Delcassé heeft gisteren bij de Fransche Kamer het wetsontwerp ingediend tot goed keuring der overeenkomst met Engeland van 21 Maart jl. De minister verklaarde alle op deze conventie betrekking hebbende stukken zoo spoedig mogelijk te zullen over leggen. De Fransche Kamer heeft een voorstel van den afgevaardigde voor Pas-do-Calais, Boudenoot, tot wijziging der methode van werken van de Kamer naar de commissie verzonden. Het voorstel gaat uit van de overweging dat do Kamer zeven maanden zit en daarvan vijf besteedt aan de begroo- ting, exx beoogt do afschaffing der algemee- no beraadslaging der begrooting en die dei- afzonderlijke hoofdstukken om liet jaar, zoo dat elk tweede jaar de besprekingen tot het strikt noodzakelijke bepei-kt blijven. Ter navolging! Gisteren vroeg Trarieux in den Fran sehen Senaat waarom de regeering maar 5 van de 33 bestuursleden van den Bond der Rechten van den mcnsch vervolgt. De nixnistcr van justitie antwoordde dat liet doel niet was straftoepassing, maar een vonnis dat ontbinding van den Bond toe liet. Trarieux protesteerde nog, waarna het in cident gesloten werd. Provost de Launay heeft gevraagd de re- geeriug te mogen interpelloeren over de handelingen van het parket en den rechter van instructie te Rijssel in zake de beschul diging tegen den kloosterbroeder Flami- nien. Dc datum der interpellatie zal later wor den bepaald. Bleek en zwijgend stond zij daar. Eu liet was of weer die derde, onzichtbare gestalte tusschen haar en haar man stond, en of een kille ademtocht die haar deed rillen, de ka mer in kwam. VIII. Tautc Wies ging van huis tot huis. Er was in deze dagcii zooveel tc vertellen en zooveel te informeeren, en overal huilde tante Wies oprechte tranen. Rassmus Co. waren gefailleerd; dat Heller Maurer zich niet zouden kunnen staande houden, was een openlijk geheimen Meijer Meijer werden eveneens bedreigd. Tante Wies heette van zichzelf Rassmus en of schoon zij met den firmant alleen door een gemeenscliappelijken grootvader geparen teerd was, leed haar familietrots toch diep. Er lag voor haar en de gansclie wereld een zekere troost in, dat dit faillissement door een crisis veroorzaakt was, die al lang in de lucht had gezweefd en door den val van Fielding Brothers tot uitbarsting was geko men. Het scheen minder vernederend, aldus in een handelscrisis getroffen en in den af grond meegesleept te worden en met ver scheiden firma's die groot aanzien genoten, hetzelfde lot te deelen. Het gaat met het ongeluk als met de zondehet schijnt zachter wanneer men metgezellen heeft. Het opzienbarende, het geruchtmakende van een alleen staand geval wordt aan de gebeurtenis ontnomen. Tante Wies herinnerde zich, even goed als de oude Pehrbrand en andere bejaarde meuschen, nog de vreeselijke crisis in de ja ren tusschen '40 en '50. Toen brak te Ham burg geldgebrek nit, als waarvan men zich Do Fransche Senaat heeft gisteren bij de behandeling van de aanvrage van twee voorloopige twaalfden de credietcn voor deelneming der velschillende ministeries aan de tentoonstelling van 1900 verworpen. Het ontwerp gaat nu naar de Kamer te rug. die vermoedelijk die credietcn zal handhaven. Le Gall, die directeur van Fame's kabi net is geweest, laat door 1 lavas tegenspre ken dat de overleden President ooit aan zijn vriend, dr..Gilbert, verklaar'j zou heb ben tc weten, dat in 1S94 aan cK n krijgs raad geheime stukken zijn overgelegd. Hij zegt dat Faure altijd Krachtig tegen die geruchten is opgekomen, en onder zijn papieren die hij (Le Gall) ordent, bevindt zich een nummer van de „Cri de Paris" van 27 Februari jij waarin bedoeld gesprek met dr. Gilbert wordt verhaald, met deze aan- teekening van Faurc's hand er onder: ..Dit is een leugen." De „Voltaire" daarentegen belooft de be vestiging der aan Faure toegeschreven woor den door Casimir-Pcrier, cn de Dreyfus-pevs staaft door verschillende aanwijzingen de waarheid van den door Gabriel Monod gc- publiceerden briof van dr. Gilbert. De „Siècle" stelt deze vragen „Is het waar dat dc heer De Freycinet den lCdon Augustus zijn voornomen te ken nen zou hebben gegeven, Du Paty de Clam in hechtenis to laten nemen „Is het waar dat de hoeren Dupuy en Le- bret zich daartegen veizet hebben Cjstercn moest het bestuur van de „So- ciétó des Geus de Lettres" voor 1899/1900 worden gekozen. Er waren twee candidatcn- lijstenvóór en tegen Zola. Er werd druk en hartstochtelijk gewerkt, o. a. door Clare- tie cn Vandal, Jules Lemaitre, Francois Coppée en Gyp. Gekozen zijn alleen vrienden van Zola, en wel Jules Clère. Jacques Norm and, Paul Hervieu, Charles Chincholle, Daniel Riche, Gustavo Toudouze, Paul Robiquct, Joseph Montct c:. Estauiuer. Voorzitter is gewor den Marcel Prévost, de schrijver der „Demi- Vierges". Toen de uitslag bekend was, werd er ge roepen„Weg met Zola1" en .Leve Zola' Leve de SociétéGeen politiek hier1" Zola blijkt door do „Touring Club" niet van de lijst der eeroleden te zijn geschrapt. Toen do schrijver door den Raad van het Legioen vau Eer geschorst werd, besloot de Club dit voorbeeld te volgen, in afwachting an het definitief besluit van het Legioen van Eer, waarnaar men zich zou schikken. Generaal Rebillot is ook niet met 1G00 bedankjes voor den dag gekomen, maar met één, van zich zelf. Le Passant merkt in dc „Figaro" zeer geestig op dat niemand meer dan Zola ver dient lid tc zijn van de Touring Club, want de schrijver scheidt maar niet uit met rei zen. De senator Joseph Fabre vervolgt de „Libre Parole" wegens beleediging en las ter. Op 72-jarigcn leeftijd is overleden graaf de Chaudordy, Franseh diplomaat, die in 1870 tijdens den oorlog een vrij belangrijke bij den stand der tegenwoordige geldcircu latie geen voorstelling kan maken, en de oude Pehrbrand had het bijgewoond hoe aan het station de drie groene goederenwa gens vol zilveren thalers aankwamen, die Oostenrijk naar Hamburg had gezonden. De menschen hadden geweend van blijd schap en de soldaten omarmd, die liet geld transport escorteerden. Nog noemde men de groote en de kleine firma's die toen over den kop gingen. Op de lippen van tante Wies zweefde nog een andere naammaar zij durfde dien zelfs niet vragenderwijs in de verschillende huizen uit te spreken. En niemand noemde dien hardop. En toch wist men dat hij van oor tot oor werd gefluisterdde naam van Konrad Peter Baumeister. Eindelijk vroeg zij op zekeren dag onder vier oogen aan den ouden Pehrbrand of het werkelijk mogelijk was, dat Hij kon mis schien wel begrijpen wien en wat zij be doelde. Natuurlijk begreep de oude Pehrbrand wat zij bedoelde. Maar ook hij liet eerst nog even zijn oogen door de kamer dwalen waar niemand buiten hen was, voordat hij antwoordde„De beurs was gedrukt en on rustig. Niemand wil het geiooven. Men hoopt algemeen dat het maar een gerucht is. Weet u nog, tante Wies, lioo vijftien jaar geleden die groote krach in de koffie kwam Toen werd er ook gezegd dat Kou- rad Peter nu, en later werd het al heel gauw stil. Maar het is waar dat er voor Bau meister veel op één kaart staat Maar zoo'n oude, solide firmaEen eerste Ham- burgsche firma. Neen, dat wil er bij mij toch nog niet in. Maar het moet gezegdhij rol speelde In 1S71 werd hij in de Nationa le Vergadering gekozen. In 1878 vertegen woordigde hij Frankrijk op de diplomatieke conferentie tc Konstantinopel Hij was een vriend van Gambctta; na den val van diens „groot ministerie" in 1882 verliet hij den diplomatieke» dienst. Een Belg, zekere Claeys, en zijn vrouw, zijn te Parijs gevangen genomen wegens spionnage to Cherbourg. Zij hadden topo grafische kaarten, photografieën enz. bij zich. Te Kief (Rusland) heeft een gewezen Fransch officier, FaLn, met den Rus Kort- chnisky geduelleerd om een woordenwisse ling over de zaak-Dreyfus. Fabri kreeg een schot in de knie. In verschillende provinciën van Rusland hcersoht groote ellende. Samara, Ufa, Sim- birk, Kazan woidcn door honger en typhus geteisterd. In een nieuw rondschrijven aan de gezan ten wordt dezen opgedragen den dank des Czaren te betuigen aan allen die hun sym- tliic liebhcn doen blijken met diens ontwa- peningsplannen. Do „Economista" vestigt de aandacht op de ontzettende toename der Spaansche schuld, waarvan de rente in de laatste acht maanden met ruim 67 millioen peseta's is Volgens de „Liberal" zijn de gemoederen te Barcelona zeer opgewonden en heerscht cr ongeveer anarchie. Turatti en De Andreis, die nog altijd te Milaan gevangen zitten wegens de onlusten van verleden jaar, zijn resp. te Milaan en te Ravenna tot lid der Kamer herkozen. De Kamer had vergunning gegeven tot hun vervolging en had nieuwe verkiezingen uitgeschreven om hen te vervangen. Emiu-pacha, eerste chirurg van het pa lcis, is wegens een door zijn vrouw aan het licht gebrachten beraamden aanslag op het leven van den Sultan tot levenslange ver banning veroordeeld. De'Italiaansche regeering heeft op En geland s verzoek het vervoer van materiaal, noodig voor den bouw van een fort aan do Atbara, door Erythraca toegestaan. Een expeditie wordt door den Congo- staat uitgerust om de provincie Bahr-cl- Ghazal die door Engeland bij het verdrag van 12 Juni 1894 aan den Congo-staat ver pacht is, in bezit te nemen. Tot nu toe was dit door Frankiijk belet. Naar het schijnt lieeft de Britsche ver tegenwoordiger te Peking het verleenen dei- door Belgie gevraagde concessies in de pro vincie Han-Kau bepleit. Het Tsung-li- Yamen zou geneigd zijn, grondgebied af te staan aan dc Belgen, maar alleen aan de oevers der rivier. Gesteund door een staatssubsidie van 150,000 Kronen gaat een Deensche com missie, mot prins Waldemar, 's Konings jongstcu zoon.jian 't hoofd naar het Verre Oosten om dc handelstoestanden in China en Siam te bestudeeren. Maandag is er den geheelen dag weer he- lijdt wol een beetje aan grootheidswaanzin, om «ede Konrad Peter hij wil zich dooi niemand laten overbluffen. En hij heelt zeker gedacht dat hij den grooten hans moest uithangen met die nieuwerwets sclie koloniale ondernemingen Als hij maar niet zijn vingers verbrandt met dat Austra lische zaakje. Enfin wij hebben geen be lang bij de firma Baumeister. U kan bij deze gelogeuhcid weer eens zien, tante Wies, dat kleine, solide zaken beter zijn dan stoutmoedige, maar ousolide." Daar tante Wies haar geld belegd had bij dc firma Pehrbrand, was het haar niet on welgevallig, dat neef Pehrbrand een ouder- wetsch koopman bleef. Maar door hetgeen hij over Baumeister verteld had, was zij nog net zoo wijs als vroeger. Zij besloot eens bij Guy en Martina aan te loopen. Misschien was Guy bij Charlotte geweest cn wist die iets. Toch nam zij zich voor, er niet ronduit naar te vragen, vooral niet tegenover Guy's vrouw. Het jonge paar had intusschen stormach tige dagen doorleefd. Guv maakte zijn dreigement waar, dat Martina geen lief woord van hem zou hoo ren totdat zij tot inkeer was gekomen. En zooals bij bijna alle menschen die wrokken en boos zijn, ging ook bij bem door het onbehagelijke gevoel van in onmin te zijn, spoedig de eigenlijke oorzaak, waar over do twist was uitgebroken, verloren. En dan gaat, zonder dat men bet merkt, ge rechte toorn over in onverzettelijkeu trots. Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1899 | | pagina 5