il
-= 53,<e Jaargang.
Vrijdag 21 April 1899.
No. 9914.
ss,
Tweede Blad.
uit de pees.
Een indrukwekkende plechtigheid.
'eele
BINNENLAND.
-M
r»A^=w*'
i.
it- en
Jaar-
i.
rafie,
aten-
ngin.
stuur
enst-
n
Isclie
•kge-
voer,
I.
>gen,
enis-
igen,
epen
enen
-*=1
CTD
O-
C=3
P=ij
SI
SCHIIEDAMSCHE COJRAr,
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen II. 1.25. Franco
pgr post fl. 1.6e>.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan liet bureau bezorgd zijn.
Bureau .- Boterstraat 68.
Prijs der Advertentiën: Van 17 regels 11. 0.90; iedere regel
meer 12i/2 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letteis naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde tsleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon No. 123.
Socialistisch!-: Economie?
Naar aanleiding van het bericht dat op
het verzoek door den heer F. van der Goes
gedaan, om aan de Amsterdamsche Univer
siteit te worden toegelaten als privaat-do
cent in de „socialistische economie", waar
schijnlijk gunstig zou worden beschikt, zegt
de „Economist" het, zonder nadere toelich
ting, moeilijk te kunnen gelooven. Dit on
geloof wordt aldus toegelicht
,,In het feit, dat de beer Van der Goes
sociaal-democraat is, ligt natuurlijk geener-
lei grond om zijn verzoek af te wijzen. De
vraag is slechts of zijn wetcnschapelijke ca
paciteit voldoende is om zijn liabilitatie als
privaat-docent te rechtvaardigen. En nu is
er geheel daargelaten de vraag wat de
heer Van der Goes tot dusver heeft gedaan
om de wetenschap verder te brengen in
de wijze waarop hij zijn verzoek heeft inge-
diend, dunkt ons, grond voor twijfel of een
bevestigende beantwoording der genoemde
vraag wel geoorloofd is.
„Wij kunnen ons toch niet voorstellen
wat met „socialitische economie" bedoeld
mag zijn. Er is in de wetenschap der staat
huishoudkunde, wier taak het is de ver
schijnselen van het economisch leven oorza
kelijk te verklaren, immers geen. ruimte
voor schakeeringen en nuances aan heb ge
bied der politiek ontleend. Naar streng lo
gische methode, onpartijdig, ja tot op zeke
re hoogte met onverschilligheid voor de uit
komsten waartoe zij voert, moet de econo
mie, krachtens het enkel feit dat zij weten
schap is, worden beoefend. Haar resultaten
zullen dan, maar ook dan alleen, gelijkelijk
voor allen die in het economisch leven en
zijne ontwikkeling belangstellen, waarde be
zitten.
„Doch juist daarom herhalen wij de
vraag, wat met „socialistische economie"
toch wel gemeend mag zijn? Economie in
dienst van het socialisme Dit ware dienst
bare wetenschap, een wanbegrip dat louter
verwarring en kwaad sticht, en waaraan wij,
zouden wij meenen, nu wel gaandeweg ont
groeid zijn. Een verzoek om deze te mogen
doceeren, ware in zichzelf onwetenschappe
lijk, en, al ware het slechts hierom, het is
kwalijk aan te nemen dat daarop gunstig
zou zijn geadviseerd.
„Economie van socialistisch standpunt
beschouwd? Ook hieraan is wetenschappe
lijk geen gezonde zin te hechten. Er kan,
wij zeiden het reeds, slechts één. wetenschap
der economie bestaan. Nimmer is gebleken,
dat de socialisten een eigen denkmethode,
een bijzondere logica zouden bezitten, wel
ke, op dezelfde levensverschijnselen toege
past, tot andere conclusiën zouden leiden
dan de logica van Mill of Jevons. Ook de
heer Van der Goes heeft, voor zoover be
kend, nog geen eigen denkwetten ontdekt,
die het tie moeite zou loonen aan de Am
sterdamsche universiteit door hem op de
economische verschijnselen te zien toepas
sen.
In de sTijd" komt een allerinteressantste
beschrijving voor, ontleend aan het agent
schap Wolff over de sCapella papale" Zon-
dag j.l. in de St. Pieterskerk te Rome ge
houden. Zeker zal ieder lezer van ons blad,
zonder uitzondering gaarne tie beschrijving
hiervan vernemen, die wij hier laten volgen.
sDe Paus woonde heden in Sint-Pieter de
'pontificale Mis bij ter viering van den ver
jaardag zijner kroning. Een ontzaglijke men-
schenmassa, waaronder veel vreemdelingen,
stroomde reeds in den vioegen morgen naar
de basiliek; op het Sint-Pietersplein waren
Italiaansche troepen opgesteld ter handhaving
van de orde. De plechtigheid begon halfelf.
Voorafgegaan door de prelaten, bisschoppen
en kardinalen, daalde de Paus uit de ver
trekken van het Vaticaan af naar de H.
Sacramentskapel. Toen hij, gelooid met de
tiara en de pauselijke insigniën en omgeven
door de flabellionder een baldakijn op een
?etel gedragen, in het middelschip verscheen,
werd hij met luide toejuichingen begroet, die
bet koorgezang Tu es Fetrusenz. overstem
den en aanhielden totdat de Paus was geko
men bij den troon, die achter in de basiliek
was opgericht.
j»Hier nam de Paus plaats te midden van
de koorstoelen der kardinalen, van het corps
diplomatique, het patricaat en den adel en
Woonde, op den troon gezeten, de plechtige
Mis by, die door kardinaal Mazella werd
gecelebreerd, terwijl het zangkoor zich deed
hooien. Daarna schonk de Paus den zegen.
>0pnieuw werd hij begroet door geest
driftige toejuichingen, toen hij tegen half één
ff Sint-Pieterskerk door de kapel van het
Sacrament verliet. Er heerschte een vol-
„Of is het de bedoeling het socialisme
tout pur? Het is niet ondenkbaar, ,dat de
heer Van der Goes, met het oog op de po
pulariteit^ waarin de uitdrukking „sociale
economie" zich verheugen mag, heeft ge
tracht zijn begeerte om voor het socialisme
propaganda te maken te bemantelen door te
spreken van „socialistische economie". In-
tussclien merken wij op, dat liet socialisme
geen wetenschap doch een systeem van eco
nomische politiek is, en de universiteit het
domein der wetenschap, niet der politiek.
En voor zoover heb socialisme heeft ge
poogd zichzelf een wetenschappelijke basis
te geven, moet deze van zelf ter sprake ko
men bij de behandeling der economische
grondbegrippen, welke, indien wetenschap
pelijk, slechts naar één methode geschieden
en tot één resultaat slechts voeren kan. Ook
in dit geval dus ware het verzoek van den
heer Van der Goes, als zijnde wetenschappe
lijk niet gefundeerd, voor inwilliging uit-
teraaid onvatbaar.
„Het is daarom dat wij, indien bovenbe
doeld courantenbericht juist mocht blijken,
zeer verlangend zouden zijn te vernemen op
welke gronden dit verzoek zou kunnen zijn
gesteund. In onzen tijd, waarin zooveel ver
warring keerscht op wetenschappelijk eco
nomisch gebied, zeker geen laakbaar verlan-
11
Van her Zwaag en de S. D. A, P.
Onder dit opschrift schrijft de „Sociaal-
Democraat"
Van der Zwaag roept, naar aanleiding
van den wenk, door Vredevoogd op ons con
gres gegeven, om ook Schoterland te bewer
ken, de lezers vau „De Klok" op om hem
krachtig te steunen.
Hij spreekt heb vermoeden uit, dat de
S. D. A. P., indien hij niet tot haar over
gaat, bij de volgende verkiezing een candi-
daat tegenover hem zal stellen.
Dat v. d. Zwaag tot de S. D. A. P. zal
overgaan, achten wij ondenkbaar en, zoo
lang hij zijn tegenwoordig standpunt blijft
innemen, onmogelijk.
Iemand, wien het als Kamerlid voorna
melijk te doen is om de f 2000, zooals hij
18 Maart weer te Amsterdam verklaarde,
en die die f 2000 liever met steenkloppen
zou verdienen, heeft een zóó zonderlinge op
vatting van den politieken strijd der arbei
dende klasse, dat hem in onze partij het le
ven zeker erg lastig zou worden gemaakt.
De kiezers in Schoterland stellen in dit op
zicht minder liooge eischen.
Van iemand, die het voornaamste voor
deel van zijn Kamerlidmaatschap hierin
ziet, dat het hem tot een soort staatsbe-
deelde ad f 2000 maakt, kan zeker niet wor
den verwacht, dat hij vanuit de Kamor erg
agiteerend voor het socialisme zal optreden
wat dan toch volgens v. d. Zwaag zeiven,
nog altijd kan gebeuren.
En als liet alleen om de agitatie te doen
is, daarvoor is v. d. Zwaag met meer in de
Kamer noodig, nu daar ook andere socialis
ten zijn, die meer werk maken van hun
baantje, dat dan ook voor hen het voorna
me middel ia, om aan hun roeping te arbei
den, en die, als „agiteeren" het eenige doel
is, dat alleen wel af kunnen.
maakte orde. De Paus zag er voortreffelijk
uit, evenals vóór zijn ziekte. Hij scheen zeer
voldaan over zooveel bewijzen van genegen
heid en liefde."
Als aanvulling van dit bericht volge hier
een gedeelte van een beschrijving dezer plech
tigheid, voorkomende in het nBerliner Tage-
blatt; een beschryving, die behoudens een
enkele onjuistheid, vooral daarom merkwaar
dig is, wijl zij gepubliceerd werd van niet-
kalholieke zijde. Meu leest iu genoemd libe
raal Berlijnsch orgaan het volgende
»Was bet wonder, dat na de bange dagen
van 's Pausen ziekte heden tienduizenden
zich over den Tiber begaven naar de meest
indrukwekkende kerk der Christenheid De
onzekerheid omtrent den toestand des Kerk
vorsten, zoo pas van een ernstige ziekte ge
nezen, het verlangen om den grijzen Paus
misschien voor de laatste maal in Sint-Pieter
te zien en hem nogmaals toe te juichen zoo
als in de dagen van het jubilé, waren zoo
groot, dat reeds tegen het einde der vorige
week geen toegangbiljet meer te krijgen was.
ïNfl een lange reeks dagen van regen was
het heden eindelijk het prachtigste Keizer-
of, liever gezegd, Paus-weder. Reeds om vijf
uur in den ochtend rukten infanterie en
bersaglieri op naar het Sint-Pietersplein, om
de kerk af te zetteu, voor welker trappen
zich langzamerhand een geweldige massa
nieuwsgierigen samendrong. Intusschen
stroomde uit alle deelen der stad een ware
zee van menschen naar het Vaticaan. Einde-
looze Jiles van rijtuigen stremden het verkeer
voor voetgangers, en velen hadden een uur
noodig, om te komen waar zy wezen moesten.
sTegeu 8 uur werden de deuren der
Sint Pieterskerk geopend en brak de menigte
als een hoog opgestuwde golvenmassa door
het vierdubbele militaire en het daarachter
Vd. Zwaag behoort ook om andere rede
nen niet in onze partij thuis, daar hij ons
optreden bij de verkiezingen eD ons aandrin
gen op hervormingen niet begrijpt of niet
wil begrijpen. „Wij van onzen kant", zegt
hij, „willen niet anders propageeren dan m
eenvoudige taal en met een beroep op het
gezond verstand, zonder voorspiegeling van
zaken, waarin we niet kunnen gelooven, zon
der paaien met beloften, die we niet kun
nen volbrengen, zonder te trachten, een
geestdrift te wekken, die niet van langen
duur kan zijn."
Ziehier de eigenlijke kwaal van Van der
Zwaaghij gelooft met aan datgene, waar
aan iemand, die de arbeiders tot organisatie
en beweging wil brengen, nu eenmaal wel
moet gelooven. De hervormingen door ons
nagestreefd, zijn voor hem „beloften", waar
mee wij de menschen „paaien". En dat ge
loof kan men hem niet geven, vooral niet,
waar dit waarschijnlijk ten gevolge van
lichamelijke oorzaken cn den invloed der
omgeving reeds gestorven is.
Dat ongeloof van Van der Zwaag staat
echter niet alleen zijn optreden als Kamer
lid, doch zijn geheele optreden als propa
gandist en organisator in den weg en ver
hindert hem niet alleen, bij de S. D. A. P.
te gaan, doch maakt hem tevens tot een
dood element van den Socialistenbond,
waartoe hij wèl behoort.
Waarschijnlijk gevoelt Van der Zwaag
het zelf wel, dat de fut er uit is, en is het
daaraan toe te schrijven, dat hij zijn f 2000
nog liever met steenkloppen dan met agi
teeren van uit de Kamer zou willen verdie
nen.
Wat het vermoeden aangaat, dat de S. D.
A. P. een volgende maal een eandidaat te
gen hem zou stellen, daarvan is niets be
sproken.
Ons komt het voor, dat dit een zaak is,
die aan het district Schoterland zelf moet
worden overgelaten. Zoolang daar de arbei
ders en andere vereerders van „Geert" met
diens optreden in de Kamer tevreden zijn,
bestaat er voor ons geen reden hem tegen te
werken, zoolang hij met onze mannen in de
Kamer één lijn blijft trekken. Iets anders is
het, dat wij daar onze organisatie vestigen,
die bij 't candidaatstellen in vereeniging
met de andere socialistische vereenigingen
ook haar invloed kan oefenen.
Evenmin is het waar, wat Van der Zwaag
beweert, dat de S. D. A. P. hem zou willen
dwingen tot haar te komen. Wat sommigen
ook nu en dan mochten beweren, wij zien er
noch voor Van der Zwaag, noch voor onze
partij, eenig heil in, dat hij tot ons komt.
Scliaepmau en Leerplicht.
Zondag sprak dr. Schaepman te Heeren
veen over leerplicht. Hij had echter zijn
rede betiteld ïDe eenheid in de Katholieke
partij", en betoogde, dat, zoo er eenig ver
schil over leerplicht mocht bestaan, de een
heid der partij daaronder niet behoefde te
lyden. Leerplicht streed in elk geval niet
tegen eenig Katholiek beginsel.
Was spr. er nu voor In hoofdzaak ja,
opgestelde politie-kordon. In het gedrang
geraakten sommige personen ouder den voet.
Tegen negen uur was in de basiliek een
menigte van minstens tachtig duizend [de
officieuze berichten spreken echter van zestig
duizend] personen saamgeperst. Het interieur
van Sint-Pieter bood inderdaad een over
weldigenden aanblik. Achter het met de kost
baarste tapijten gesierde hoogaltaar rees een
baldakijn omhoog twintig meter de ruimte
in van rood fluweel en bekroond met het
wapen des Pausen. Daaronder stond dezelfde
troon, welke.n Pius IX pleegde te gebruiken.
sTer zijde van dien troon waren tribunes
voor het corps diplomatique en het patricnat.
Rechts onder het kolossale standbeeld' der
fl. Helena bevond zich de van tralies voor
ziene loge der pauselijke zangers, onder lei
ding van den directeur Mustafa. Van het
altaar af tot aan het hoofdportaal was het
middeischip behangen met roode draperieën,
terwijl de palatynsche lijfwacht voor den
pauselyken stoet een acht meter breede ruimte
openliet, waarachter, schouder aan schouder
gedrukt, een onoverzienbare menschen massa
stond opeengepakt.
Daaronder bevonden zich een groote me
nigte vreemdelingen, welke de zeldzame
plechtigheid naar de Eeuwige Stad had gelokt.
»Het geduld der menigte werd op een
harde proef gesteld. Elk oogenblik was het:
uHy komtHij komt 1" en dan gingen allen
op de teenen staan en rekten allen den hals,
maar het was steeds tevergeefs.
Eerst om half elf spleten zich de rood-
fluweelen gordynen, die het middelschip van
de Sacrarnents-Kapel afsluiten, vaneen. Van
de loge boven het hoofdportaal schalden de
zilveren bazuinen, en de schitterende pause
lijke stoet verscheen.
»Ginds, boog in de lucht, worden eindelijk
uaar het schijnt. Dat Staatstussehenkomst op
dit gebied beslist noodzakelijk was, ontkende
hij, maar overwegende bezwaren had hij toch
ook niet. Het relatieve schoolverzuim werkte
zoo nadeelig, dat het in elk geval krachtig
moest bestreden worden. Hij waarschuwde
echter tegen te veel voorschriften en regle
menten. Maar hij was bepaald tegen ver
plicht herhalingsouderwijs. Ilij eindigde met
alle Katholieken in Nedeiiand toe te roepen:
»Laat ons trachten de wet zoo goed te
maken, als zij maar wezen kan, opdat zij
krachtig medewerke tot ontwikkeling van
de verstandelijke welvaart van Nedeiland.
Is de eerste plicht van den Katholiek in het
onderwijs te storten den geest van God, laat
hij niet vergeten, dat zijn plicht ook is te
zorgen voor onderwijs, waarin ook een zede
lijke kracht ligt, die den geest verheft."
Vrcde-comité.
De heer W. C. J, Passtoors, president van
liet centiaal-bestuur van den Ned. R.-K.
Volksbond, heeft bedankt als lid van de hoofd
commissie van het Vrede-eomité te 's-Gra-
venhage.
ïHoezeer ook instemmende met het doel,
tot welks bereiking de afgevaardigden der
mogendheden te 's-Gravenhage zullen ver
gaderen, acht hij door het niet-uitnoodigen
van Z. H. den Paus, den Vorst des Vredes,
den arbeid nutteloos en niet in staat eenige
vrucht voort te brengen.
»Als protest tegen d i e uitsluiting en ook
het niet uitnoodigen der Nederlandsch spre
kende Staten, die voorai in het recht den
grondslag van vrede moeten vinden, neemt
hij zijn ontslag."
Voldoend Onderwijs-
Dooi- een. groot aantal werkliedenvereeni-
gingen e. d., o. a. den Bond van Onderwij
zers, de S. D. A. P„ den Socialistenbond, de
Typografenbond is de volgende circulaire
verspreid
Al jaren lang is door de. vooruitstrevende
arbeiders met kracht aangedrongen op be
ter, of liever op voldoend onderwijs. Nog
altijd moet het gezegd worden, dat het on
derwijs, dat het arbeiderskind, over het al
gemeen genomen, ontvangt, bij lange na
niet is, wat het wezen moet.
Aan wien de schuld? Voor een groot deel
aan de arbeiders zeiven, dio zich maar wei
nig er van aantrokken, lioe en wat aan de
kinderen wordt onderwezen, en die maar
niet schijnen te beseffen, van lioe groot be
lang liet onderwijs is voor hun kinderen.
En daarom is het noodig, zeer noodig, dat
wij arbeiders er eens anders over gaan den
ken en niet meer praten, maar handelen.
Van dit denkbeeld uitgaande kwamen op
18 Juni 1898 in „Palais Royal" eenige ar
beiders bijeen, allen bestuursleden van ar
beidersverenigingen, om te bespreken. v> at
er gedaan kon worden om bij de arbeiders,
meer dan tot nog toe, belangstelling voor
het onderwijs te wekken. Het initiatief
daartoe was genomen door A. H. Gerhard,
hoofd eener school en J. W. Gerhard, klas
se-onderwijzer te Amsterdam en in deze bij
eenkomst werd door den eerstgenoemde uit
voerig uiteengezet, waarom hij deze uitnoo-
de beide groote witte waaiers van struis
vederen zichtbaar, en daarlusschen, op de
sedia gesiatorta, de blanke figuur des Pausen,
wiens hoofd bedekt is met een van goud
schitterenden mijter. De grijze Kerkvorst,
die naar alle zijden meteen vriendelijk glim
lachje groet en zegent, maakt volstrekt niet
den indruk van iemand, die kort geleden een
ernstige operatie heeft ondergaan. Ja, men
zou zeggen dat Paus Leo er sterker uitziet
dan in de laatste jaren. Hij zit kaarsrecht
in den zetel en haalt alleen meermalen
eenigszins zwaar adem.
jTerwijl de pauselijke stoet zich naar het
hoogaltaar voortbeweegt, klinkt van alle zijden
een ontzaglyk gejubel. De dames wuiven met
haar zakdoeken en alles juicht in opgewon
den geestdriftEvviva il Papa I (Leve de
Paus 1) Evviva Leone (Leve Leo 1) En da
orkaan van gejuich, die in deze reusachtige
gewijde halle voortrolt en als 't ware geen
grenzen schijnt te kennen, komt eerst tot
bedaren tien minuten later, wanneer de Paus
voor het hoogaltaar afstapt en na een kort
gebed zonder eenige hulp plaats neemt op
den troon.
ïNu verstomt de fanfare der trompetten.
Een plechtige stilte treedt in, en onder het
heerlijk gezang der pauselijke kapel begint
de door een kardinaal gecelebreerde ponti
ficale Mis. Gedurende deze plechtigheid, die
langer dan een uur duurt, krijgt menigeen
het in de kerk te kwaad. Verscheiden vrou
wen rallen te midden van het dichte gedrang
in onmacht en worden gebracht naar de
geïmproviseerde lazeretten in de zijbeuken.
ïOp de tribune voor de vorstelyke perso
nen wonen ook de kroonprinses van Zweden
en de bourbonsche prinses van Trani de
solemniteit bij. Het tabernakel en de troon
des Pausen worden uit de koepelvensters be-
diging had rondg- zonden. Tevens deelde hij
mede, hoe tal vau personen, die niet aan
wezig konden zijn, toch hun betuiging van
instemming hadden toegezonden. Vervol
gens deelde liij mede, hoe het huidige
oogenblik juist daarom zoo gunstig was, om
dat thans door de indiening van een wets
ontwerp op den leerplicht de aandacht be
ter dan anders op het volksonderwijs geves
tigd kon worden.
Het plan, dat hij zich voorstelde te vol
gen, was als volgt
Eerst zou in kleinen kring het een en
ander worden besproken om daarna op een
congres van zoo mogelijk alle arbeidersver-
ecnigingen deze punten vast te stellen en
uit te breiden.
Het te maken program zal de wet op den
leerplicht en daarna het onderwijs omvat
ten in zijn ganscheu omvang.
Aan de aanwezigen stelde hij voor om J.
A. Bergmeijer als loco-secretaris te benoe
men, omdat liet toch wenschelijk was, dat
van het gesprokene behoorlijk aanteekening
zou worden gehouden.
Mot, de leiding der vergadering werd A.
H. Gerhard belast.
Deze stelde thans de volgende vragen
a. Zal alleen leerplicht behandeld wor
den?
b Zal het onderwijs in zijn ganschen om
vang behandeld worden?
Men was in het algemeen er over eens,
dat lioewel met leerplicht begonnen zou
moeten worden, de behandeling van het on
derwijs in zijn ganschen omvang, de taak
der te vormen combinatie zou zijn. Thans
werden door den voorzitter eenige punten
opgenoemd, die tot punten van bespreking
in zake leerplicht zouden dienen.
Die punten waren
a Omschrijving van den leerplicht.
b. Gemoedsbezwaren omtrent het gedwon
gen bezoeken der openbare school.
c. Vrijstellingen.
d. Controle.
e Lichamelijke verzorging.
Over deze punten werd in deze en vol
gende vergaderingen van gedachten gewis
seld en werden de volgende stellingen aan
genomen.
Ie. Onder leerplicht worde verstaan de
plicht tot liet doen doorloopen van. een vol-
ledigen schooleursus, omvattende minstens
zeven leer- of cursusjaren.
2e. Wat de gemoedsbezwaren betreft, zoo
moge de erkenning van deze nimmer leiden
tot ontheffing der verplichting der overheid
om aan de kinderen de noodige schoolken
nis te doen verschaffen.
3e. Wat de vrijstellingen betreft, werd be
sloten, dat, daar omtrent de vrijstellingen
voor veldarbeid nog twijfel bestond, het
daarom wenschelijk was eenige vragen op
te stellen en rond te zenden, opdat men op
de hoogte der toestanden op het platte land
kon komen waardoor men dan teven te we
ten kwam hoe de veldarbeiders zeiven over
dit vraagstuk dachten.
Deze vragen waren de volgende:
a. In welken tijd en hoe lang in het jaar
wordt door kinderen bij u ter plaatse veld
arbeid verricht?
b. Hoe lang duurt die arbeid per dag?
straald door het zonlicht, dat ook over het
geheele hoogfeestelijke interieur der kerk een
heerlijken glans werpt.
sEindelyk liep de plechtigheid ten einde. De
Paus, die in een aigesloten ruimte achter den
troon een kop bouillon heeft gebruikt, heft
zich nu op van zijn zetel en schenkt met
krachtige, tot op verren afstand in de basiliek
hoorbare stem den zegen. Dan bestijgt hij
wederom de sedia gestatoria, de trompetten
schallen, en nu volgt een tafereel, dat spot
met alle beschryving.
^Plotseling worden hier en daar uit de
menigte enkele sEvtva's" vernomen, en het
tienduizendvoudig koor stemt daarmede vol
geestdrift in. De een roeptLeve Paus Leo I
de anderLeve de Paus-Koning en evenals
bij de Italiaansche volksmeeting herhaalt de
menigte dien kreet, totdat zich op het laatst
een ware storm ontketent. Alles roept:
ïEvviva il Papa Re i Evviva il Papa Re
(Leve de Pauskoning 1 Leve de Pauskoning
Dit duurt geruimen tyd, terwijl de Paus zich
telkens vriendelyk glimlachend in de »Sedia"
verheft, zegenend en groetend.
sAlvorens het roodfluweelen gordijn zich
achter hem sluit, wendt hij zich nogmaals
om, de menigte rriendelyk met de hand
toewuivend.
Tot zooverre het verslag van het sBer-
liner Tageblatt". De correspondent voegt er
de volgende woorden aan toe: Indien men
Rome en Italië beoordeelde naai hetgeen
heden in Sint-Pieter heeft plaats gehad, zou
den het italiaansche liberalisme en de liefde
tot het ééne, vrije Italië en tot het »Roma
intangibïle" van koning Humbert slecht weg
komen. Inderdaad, ondanks koning Humberts
»Roma intangibile" wortelt de liefde tot den
Paus-Koning diep in de harten der Romeinen".
13
*Si
- Êf.l LsMf
1 "•'"ft V
'Is? vNbiL'
