Staten-Generaal.
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Gemengd Nieuw s.
T e 1 e g r a m m e u.
Laatste Nieuws.
In 1888 verliief keizer Frederik hem in deu
erfelijken adelstand.
Keizer Wilhelm is met zijn vrouw en een
paar kinderen naar den Elzas.
Een karavaan van pelgrims uit München
heeft aan keizer Wilhelm een telegram van
hulde en dank gezonden ter gelegenheid
van den eersten pleclitigen kerkdienst op
het grondstuk „Le Dormition de la Vierge
te Jeruzalem.
Het Engelsckê Lagerhuis heeft de be
grooting bij tweede lezing aangenomen met
280 tegen 155 stemmen.
Voor een zeer druk bezochte jaarvergade
ring der „Chartered Company" las Cecil
Rhodes, die levendig werd toegejuicht, gis
teren een statistiek van de opbrengst dei-
mijnen voor en verklaarde dat do tijd zal
komen, „waarop wij met voordeel zullen
kunnen concurreeren met de landen die de
vruchtbaarste goudproducenten der wereld
zijn".
Rhodes vervolgde „Ik spreek na rijpe
overweging volkomen bewust van mijn ver
antwoordelijkheid. Ik beu overtuigd dat
Rhodesië niet alleen zeer rijk is aan minera
len, maar de mineralen-productie ook ruim
schoots winstgevend zal zijn. De mijnen van
Rhodesië zijn buiten kijf uistekend."
In zijn verslag prijst Rhodes voorts zeer
warm den vrijzinnigen geest van den Duit-
sclien keizer en legt de voorstellen over tot
het verkrijgen van de noodige gelden voor
den spoorweg tot de Zambesi, die bij accla
matie werden aangenomen. Die voorstellen
houden in dat de Chartered een waarborg
zal geven van vier percent op drie nnllioen
pond sterling.
Ook de secretaris der Patriotten-liga te
Parijs heeft zijn 16 francs boete gekregen
met voorloopige vrijstelling van straf.
Te Albuquerque, in de Spaansche provin
cie Bajadoz, zijn onlusten uitgebroken. De
leider, een schoolmeester, werd gevangen
genomen. Er is cavalerie heen gezonden.
Het aantal interpellaties waardoor de
Italiaansche Kamer zich heen moet werken,
bedraagt niet minder dan zeven-en-twintig,
waarvan negentien over China en acht over
Tripolis.
Voor de ten opzichte van China gevolgde
politiek wierp de regeering gisteren de ver
antwoordelijkheid terug op het ministerie-
Rudini. Dezo eu de oud-minister Brin ver
zetten zich daartegen. Onder groote onrust
werd het debat verdaagd tot heden.
De sclir. betreurt het blijkbaar, maar
ziet geeus kans daarvan terug te komen.
Doch de wetgever is z. i. bij machte om de
droeve gevolgen af te wenden door ons la
ger onderwijs te reinigen van e
dienstloozc, goddelooze, van elke clencale
woekerplant. Dan eerst komt ook het
vraagstuk van den leerplicht tot zijn volle
recht en wordt de oplossing daarvan tot
aller bevrediging mogelijk. Ook de „neu
traliteit heeft z i. noch godsdienstvrede,
noch verdraagzaamheid gekweekt.
Geen grondwetsherziening, die onnoodig
is cn in sommige opzichten bedenkelijk zou
zijn. maar 't begmsel gehandhaafd, dat de
opvoeding is ouderpheht. Het verplicht la
ger onderwijs van Staatswege geve alleen
het onmisbare.
Leerplicht mag slechts worden ingevoerd
als „politiezorg", voor kinderen die geen
bijzondere school bezoeken en beperkt tot
het allernoodzakelijkste: lezen, schrijven
rekenen, algemeene feiten uit de vaderland-
sche geschiedenis en de gewone voorstelling
van de vaderlandsche geograpliie. Dat on
derwijs wordt van Staatswege kosteloos ge
geven, overal, voor armen en rijken, en de
Staat verstrekt dan tevens bij volstrekte
noodzakelijkheid", evenals voor bedee
ling in de armenwet geldt kostelooze
kleeding en schoeisel.
Verder echter bepale de Staat zich tot
de zorg voor de opleiding van onderwijzers,
voor toezicht op het ouderwijs vooral door
aanmoediging en geldelijke tegemoetkoming
aan goed ingerichte scholen, die tijdelijke
nulp noodig hebben. Ook als 't wezen moet,
verleene de Staat subsidie in geld aan elke
bijzondere school, zooveel per hoofd voor
elk schoolgaand kind, op wettelijke voor
waarden, waartoe steeds moet belmoren dat
waarden, waartoe steeds moet belmoren dat
laten, maar op wenscli der ouders niet ver
plicht is aan het er te verstrekken gods
dienstonderwijs deel to nemen.
De geletterde en de godsdienstige opvoe
ding wordt aldus overgelaten aan de ouders
op bijzondere scholen, met voor allen gelij
ken steun, en ouderwijzers die het vertrou
wen der ouders bezitten. In zulk een wet
telijke regeling behoeft aan christelijke eu
maatschappelijke deugd geen plaats inge
ruimd te worden, noch gezegd waarvan de
onderwijzer zich behoort te onthouden. De
ouders hebben hier het hoogste woord naar
de behoeften van liun hart. En de ouders
betalen voorzeker. Maar ook dan als dit
hun te zwaar wordt 'l Dan zal de Staat kun
nen helpen en bijstaan met gebouwen, met
leermiddelen, met geld.
Hedenmiddag te 2'/s> uur ontstond een
begin van brand in de woning van de wed.
Van den Berg aan de Kreupelstraat, doordien
bet behang achter de kachelpijp had vlam
gevat. De aldaar wenende Vink wist liet
vuur nog bijtijds met wat water le blusschen.
Gisterenavond te circa 6'A uur had de
8-jarige Jan Stikkelman het ongeluk om,
terwijl hij langs den kant der Schie liep,
onderuit te glijden en te water te geiaken.
Door een paar vooi btjgungers werd hij weder
spoedig op het droge geholpen.
Hedenmiddag ongeveer halfvier had in de
nabijheid der R.-K. Singelkerk een palfrenier
liet ongeluk van den bok te tallen, waarbij hij
eene ernstige wond aan het hoofd bekwam.
Bij mej. wed. H. werd hij binnengebracht,
alwaar hem geneeskundige hulp werd ver
ieend.
Hedenmorgen waren aan de vischmarkt
aangevoerd 2 manden leng en 4 manden
schol en gi ietde prijzen waren voor leng
van f 0.50 tot f2.schol van f 0.25 tot
f 1.05, giiet van f 1.05 tot f 1.55, alj - per
koop.
BURGEKL1JKE STAND.
Gehuwd
3 Mei. J, Bergman, 23 jaar, en 11. M.
Berkhout, 23 jaar. M. Groesbeek, 33 jaar,
en H. van der Hoek, 21 jaar. A. YV. van
der Heiden, 21 jaar, en J. Kok 24 jaar.
C. Landzaad, 22 jaar, en P. F. Rijnlalder,
22 jaar.
Geboren
29 April. Gerrit, z. v.*T. C. Putters en
A. A, Grimmelikhuizen, Otterbuuit.
30 April. Elisabeth, d. v. G. Verkade eu
A. van der Zee, Tuinlaan.
1 Mei. Petrus Adrianus, z. v. "W. de Bie
en G. C. Nauman, Buitenlmvenweg. Adri
anus, z. v. T. de Vlaming en J. M. Scheur
kogel, Dwaisstraut.
Overleden
2 Mei. Catharina Stegman, 02 jaar en
8 maanden, echtgenoot van C. van den Berg,
lange Achterweg.
Mei.
Naar aan liet „Evening Journal uit Ma
nilla wordt gemeld, overhandigde de afge
zant der Philippino's, kolonel Arguelles,
gisteren aan generaal Otis de rechtstreek-
sche voorstellen van Aguinaldo, die in
hoofdzaak dezelfde zijn als de voorstellen
van generaal Luna van verleden week. Ge
neraal Otis wees de voorstellen van Agui
naldo van de hand en zeide tot Arguelles
dat het voor de Philippino's nutteloos is
binnen de Amerikaansclie liniën terug te
keereu, wanneer zij niet bereid zijn de
eisehen van de Vereenigde Staten aan te
De Minister van Financiën maakt bekend,
dat het saldo van 's rijks schatkist op 29
April II. bedroeg
bij de Neder!. Bankf G8G,522
bij de betaalmeesters- 1,588,711
Te zamen 2,275,233
Cambon, de Fransche gezant-te Washing
ton, heeft de schadeloosstelling van 20 mil-
lioen dollars, die de Amerikaansche regee
ring hem heeft ter hand gesteld, gisteren
aan een bank gedeponeerd om naar Spanje
te worden overgemaakt.
Het bezoek der Koninginnen san Rotterdam.
Omtrent het bezoek dat H. M. de Ko
ningin aan den Doele te Rotterdam zal
brengen, kan de „N. R. Ct." het volgende
mededeelen.
H. M. zal daar te ongeveer 12A uur aan
komen, ontvangen worden aan den grooten
ingang Vestzijde, en zich Vervolgens langs
de versierde statietrap naar boven begeven.
Van daar begeeft H. M. zich door den foyer
(lange zaal) naar het daarachter gelegen
viertal vertrekken, voor Haar en het ge
volg in gereedheid gebracht.
Tijdens het dejeuner, dat in de groote
zaal plaats heeft, zal een strijkorkest-, ge
vormd uit de leden van de stafmuziek der
schutterij, zich doen hooren. De groote zaal
wordt versierd in style-Empire, waarbij
o. m. een schat van bloemen gebezigd zal
worden.
De aan het dejeuner deelnemende heeren
zullen te voren bij de receptie ten raadhui-
ze aan H. M. worden voorgesteld.
Tijdens dit dejeuner in de groote boven
zaal zullen de ruiters van de eerewaclit de-
jeuneeren in het salon op de plaats.
Het vertrek van H. M. uit den Doele zal
waarschijnlijk ongeveer 2 uur zijn.
's Avonds wordt er een concert op de
plaats gegeven voor de leden en hun dames,
en ook voor niet-leden toegankelijk.
Voor verschillende andere plannen en
voornemens zal eerst zekerheid kunnen ver
kregen worden na den 22en tiezer, als H.
M. in het land zal zijn teruggekeerd.
Een nieuw schoolstelsel,
Naar aanleiding van het wetsontwerp op
den leerplicht ontwikkelt mr. P. F. Hu-
brecht in „De Gids" een nieuw schoolstel
sel. Voorop stelt hij een bestrijding van den
invloed van kerkelijke of dogmatische in
stellingen en vereenigingen op staatkundig
gebied. Hij keurt daarbij af de oprichting
van kiesvereenigingen op kerkelijken grond
slag.
De kerkelijke practijk van het kiesrecht
ligt echter buiten het bereik des wetgevers.
De kiezers moeten weten of ze zich op staat
kundig en maatschappelijk gebied aan
eenig kerkgeloof willen onderwerpen.
Met de practijk van ons volksonderwijs
is het iets anders. Daarin heeft Ide wetgever
het hoogste woord. Met een der beginselen
van de Grondwet van. 1815 door Van Maa-
nen vermeld in zijn aankondiging„Wij
zijn allen burgers van den Staat, in een
Grondwet moet niet gesproken worden van
Roomsch, van Onroomsch, van Christen of
Jood' heeft de wetgever in 1889 gebroken.
Blijkens een telegram van den gouver
neur-generaal van Nederlandsch-Iudië van
29 April 1899, wordt de gouvernements-
koffieoogst op Java voor dit jaar, evenals
vroeger, geraamd op 198,000 pikols.
(„Stct.")
Ook dit jaar en wel in het najaar zal
onder de ambtenaren bij den actieven dienst
van 's rijks belastingen weder een aanzienlijke
promotie plaats hebben, in het bijzonder
onder de kommiezen 3e en 4e klasse.
Het leerplicht-congies zal gehouden worden
op Zondag 4 Juni te Amsterdam. Voorzitter
van liet congres is de heer A. H. Gerhard
te Amsterdam, secretaris de heer J. A. Berg-
meijer te Doidrecht.
Het reservekader bij de verschillende
korpsen van het leger, dat thans reeds eene
sterkte heeft van 1200 man, zal belangiijk
woiden uitgebreid; bij de regimenten infun
terie voorloopig met 50 per regiment.
De jaarlijksche algemeene vergadering
van het „Ned. Genootschap tot verbetering
der Gevangenen" zal dit jaar te Amster
dam gehouden worden op Donderdag 18
Moi des morgens te 10A uur in het Nuts
gebouw.
Hedenmiddag had ten Stad huize de eer
ste vergadering plaats der commissie voor
dc gas-tentoonstelling enz. in den nazomer
van dit jaar hier ter stede te houden. Na
dat dc leden door den eere-voorzitter waren
geïnstalleerd, ging men over tot de benoe
ming van een penningmeester, waartoe de
heer A. Gouka werd gekozen. Verschillen
de bepalingen werden hierop vastgesteld
omtrent inzending, tarieven enz. Een com
missie voor de reclame, bestaande uit de
hoeren J. A. M. Zoetmulder, W. A. Beu
kers en P. van Groningen, werd benoemd
en bepaald dat de tentoonstelling vennoe-
delijk in de Officieren-Vereeniging in het
laatst van Augustus zal worden gehouden.
Het Meifeest der afdeeling Schiedam van
den Ned. R.-K. Volksbond za! gevierd wor
den op Zondag 14 Mei des avonds le 8 uur
io de Officieren-Vereeniging te Schiedam.
Ats feestredenaar zal optreden de geestelijke
adviseur van de Haagsche afdeeling.
In het Bondsgebouw der afdeeling Schie
dam van den R.-K. Volksbond zal op 7 Mei a.s.
een tentoonstelling worden gehouden van £ee-
keningen van de leerlingen der teekenschool.
De heer A. Kluit alhier is benoemd tot chef
van den roerdienst (dienstgeleider) in plaats
van den heer Van der Poel, die naar Rotter
dam overgeplaatst is.
De brandersknecht H. Hendriks, werkzaam
in de branderij van den heer M. J. "Wouter-
lood aan de Westerkade, had heden morgen
te ongeveer 9!/s uur het ongeluk te stappen
in een emmer heet water, die hij even te
voren in een kuip had gezet. Het gevolg was
dut hij het rechterbeen verbrandde tot aan
de kuit. Hij is naar zijn woning in de Gas-
straat gebracht waar hem geneeskundige hulp
werd verleend.
TWEEDE KAMER
Zitting van Woensdag 3
(Per telegraaf.)
Nadat gisteren nog het wetsontwerpje op
de Linge behandeld was en de spoorweg
overeenkomst beti-effende de
der vordering van de II. S. M. op de Ned.
Locaal spoorwegmaatschappij was goedge
keurd, werd de zitting tot heden verdaagd.
De lieer Schepel rapporteert omtrent na
dere inlichtingen op liet adres van meelfa
brikanten. De meerderheid der commissie
zegt de Regeering dank; de minderheid
geeft in overweging f 1 inkomend recht op
100 KG. tame te heffen. Over de conclusie
zal nader worden beraadslaagd.
Bij de daarna gevoerde algemeene be
schouwingen over het wetsontwerp tot toe
kenning van een renteloos voorschot uit
's Rijks schatkist voor den aanleg van een
stoomtramweg van Hulst naar Walsoorden,
verklaart de heer Van Gilse, die tot dusver
met volle syniphatie de subsidiën toestond,
dat bij hem, vooral met het oog op het vele
voor en tegen do subsidie voor de stoom-
tranx op de Zuid-Hollandsche eilanden
twijfel is gerezen of men met het tot nu
toe gevolgde stelsel wel op den goeden weg
is. Vandaar dat hij in overweging geeft
voortaan een anderen weg in te slaan, en
bijv. dat het vaststellen van lijnen meer in
handen komt van het centraal gezag, dat
z. i. beter dan particulieren, het algemeen
belang kan behartigen.
De heer Van Dedem dringt op matiging
aan van den aanleg van dergelijke lijnen.
Zijns inziens was 't voor den Staat ook voor-
deeliger aandeelen te nemen dan rentelooze
voorschotten te geven. Zijn bezwaren be
treffen vooral den stoomtramaanleg op de
Zuid-Hollandsche eilanden, en hij zal dan
ook aan het daarvoor aangevraagde rente
looze voorschot van anderhalf millioen zijn
stem niet geven.
De heer Smeeuge bestrijdt de door den.
heer Van Dedem beoogde schorsing. Het
betreft liicr een streek welke door den aan
leg tot welvaart kan worden gebracht.
De heer Van Gijn zou gaarne zien dat
wanneer de Staat in 't vervolg havens en
aanlegplaatsen maakt, daarvan niet uitslui
tend de betrokken tramwegmaatschappijen
zullen kunnen profiteeren, maar ook ande
ren in het belang van de ontwikkeling van
het verkeer.
De Minister van Waterstaat acht de ur
gentie van den aanleg der onderhavige
tramlijnen boven twijfel verheven. Van
Staatsexploitatie van solvalelijnen kan nog
geen sprake zijn, zoolang de groote lijnen
nog niet dool* den Staat geëxploiteerd wor
den. Het nemen van aandeelen is voor den
Staat bezwaarlijk. Aan den heer Van Gilse
antwoordt de Minister dat wanneer niet
de Maatschappij de richting van de lijnen
aangeeft maar wel de Staat, er sprake kan
zijn van het toezeggen vati subsidie. Bijv. in
dit geval had de Rotterdamsche Tramweg
maatschappij aanvankelijk een geheel an
dere richting aangevraagd, als thans in het
wetsontwerp betrekkelijk de lijnen op de
Z.-H. eilanden wordt voorgesteld.
De Minister meent ook dat elk plan op
zich zelf moet beschouwd worden ter beoor
deeling van de noodzakelijkheid van Rijks
steun.
Aan den heer Van Gijn verklaart hij dat
de steiger van het Volkerak ook voor an
dere dan veerbooten zal gebezigd mogen
worden. De havens en alle kunstwerken
voor ieder kosteloos beschikbaar te stellen,
gaat echter niet.
Het renteloos voorschot ad f 95000 voor
de tram HulstWalsoorden wordt zonder
stemming goedgekeurd.
Bij de behandeling van het w. o. tot toe
kenning van het renteloos voorschot voor
de tramwegen op de Z.-H. eilanden, sprak
de heer Van Gijn zijn groote teleurstelling
uit, dat de richting van de lijnen zoodanig
is, dat alles zich concentreert naar Rotter
dam en de eilandengroep geheel geïsoleerd
wordt van Dordi-echt. De Memox-ie van Ant-
wooi-d heeft spreker nog meer teleurgesteld
Want daarin erkent de Minister wel het
groote belang dat die eilanden en Dor-
dx-echt hebben bij een goede verbinding,
maar aan de gemaakte bezwaren komt hij
niet tegemoet en bepaalt zich eenvoudig
door te zeggen dat wanneer de gewenschte
vex-bindingen later noodig blijken, de Maat
schappij tot den aanleg wel zal besluiten
Maar, vraagt spreker, moet eerst de zaak
vei'loopexi Dat is vex-keerd. Genoegen heeft
't hem gedaan dat de Minister zich bereid
heeft verklaard voor een verbinding Zijpe
Numansdorp. Echter wil spreker van die
vex-binding reeds in dit ontwerp melding
maken en daartoe zal hij een amendemexxt
voox-stellen. Uitvoerig bepleit spr. voorts
het belang dat Dox-drecht en Goedereede
en Flakkée hebben bij een verbinding
RhoonMiddeldijk. Legt men deze lijn
niet aan, dan komt alles te Rottei-dam te
recht, Ten slotte verzoekt hij dat de lijn
Zwijndi-echtMiddeldijk 't eerst in exploi
tatie wordt gebracht.
Ten slotte stelt spreker de volgende twee
amendementen voorlo. om de stoomtram-
lijn van Middelliariiis niet te doen eindigen
te Voltgensplaats maar aan een aanleg
plaats aan het Volkerak, en 2o. een lijn aan
te leggen van StrijenBlaakschendijk en
van Zuidhoek over Middeldijk naar Zwijn-
dreclit (Dordtsehe veer).
Do heer Van den Bosch vreest dat bij
aanneming van deze amendementen al deze
belangen zullen worden geschaad.
De heer Goekoop heeft de indiening van
dit wetsontwex-p toegejuicht. De Zuid-Hol-
landsche eilanden, die hooge grondlasten
aan het Rijk opbi'engen, zullen er door uit
hun isolement geraken. Ten aanzien van de
vraag van den heer Van Gijn merkt spre
ker op dat het Provinciaal Bestuur reeds
de uiterste pogingen heeft aangewend om
de lijn Rhoon (Zuidhoek)Middeldijk in
het ontworpen net op te nemen, 't Heeft
:r niet mogen baten. Thans is echter
een amendemexit ingediend onr de lijn waar
zooveel bezwax'en tegen bestaan bij den
Staat, toch in het net te brengen. Spreker
vraagt zich af of 't wel goed is om door dit
idement het gelieele net in gevaar te
brengen. Ook betwijfelt hij of dit lijntje
wel bij amendement in do wet gebracht
kan worden. Hij raadt de Kamer aan met
dit amendement niet mede te gaan.
Met het tweede amendement gaat spr
mede mits in 't midden wordt gelaten het
punt van aansluiting met Dordrecht en de
Regiering geen bepaald bezwaar heeft te
gen dit amendemexxt.
De heer Smeenge meent dat niet met de
ontworpen tram verbinding met Dordrecht
moet worden gezocht, maar meent dat dit
doel beter zal worden bex-eïkt door het ma
ken van een aanlegplaats te St. Jacob, te
meer daar de stx-oom in het Volkei-ak zeer
onzeker is en ook Ooltgensplaat een minder
geschikt aanlegpunt is. In geval door xnist
bijv. van het veer ZijpeNumansdorp geen
gebruik kan gemaakt worden, zou de door
den heer Van Gijn gewenschte lijn Rhoon
Middeldijk het verkeer met Dordrecht
zeer vergemakkelijken.
De nuni-ter van waterstaat betoogt dat hij
ran den aanvnng af de belangen van Dordrecht
in 't oog heelt gehouden en dadelijk gewensch
heeft dal er een lijn MiddellijkZwijndrecht
zou worden aangelegd en 'tligt inzijnxoor,
nemen bij aanneming van het wetsontwerp
die lijn zoo spoedig mogelijk aan te leggen.
Hadden de belangen van Dordrecht gevor
derd den aanleg van de lijn ZuidhoekMid
deldijk dan zou de minister niet tegen de
kosten daan oor hebben opgezien.
Maar zijn oude overtuiging is dat die lyn
voor Dordrecht noch noodig x.och wensche-
lijk is. Bovendien zal die lijn de snelheid in
het verkeer op Z.O. Flakkee niet bevorderen.
Uitvoerig zet de mini-ter zijn standpunt uit
een, en hjj zou geneigd zijn le vragen of men
met het bedoelde lijntje 't voornemen heeft
van het verkeer xan Rotterdam afudeiden in
plaats van gelijkheid te beliachten. De argu
menten van het ad re-' van bewoners van
Flakkee, ten voordeele van den aanleg van
het lijntje, zijn uiterst zwak.
De RegeerÏDg vindt geen aanleiding advies
van Gedep. Staten in te winnen. Een mede-
deeling dat liet provinciaal bestuur bereid is
in de kosten bij te dragen, lieeti de Minister
nog niet ontvangen. De Minister verklaart,
dat de Rotterdamsche tramweg-maatschappq
den aanleg van het bewuste lijntje weigert.
Ten slotte ontraadt de Minister ten steikste
het eerste amendement van den heer Van
Gijn, daarbij er op wijzende dat omtrent de
kosten alles onzeker is.
Het tweede amendement-lijn Middelhnrnis
naar aanlegplaats aan liet Volkerak, strookt
geheel met de inzichten van de Regeering
en daartegen heeft de Minister dan ook geen
bezwaar.
De heer Van Gijn verklaart namens de
Commissie van Rapporteurs dat deze éénstem
mig voor het eerste amendement is, en de
giootte meerderheid der Commissie ook voor
het tweede amendement is.
De heer Van Gjjn handhaaft zijn amende
menten, ook dat wat betreft het lijntje Zuid-
hoek-Middeldgk, omdat de minister het
amendement niet onaannemelijk verklaard
heeft.
De heer Kerdijk had van het debat den
indruk gekregen, vooral uit de rede van den
heer Goekoep, dat bij aanneming van het
eerste amendement—Van Gijn het geheele
tramplan in gevaar zou gebiacht kunnen
worden aangezien sprekei de tot stand koming
niet in gevaar wil biengen. Kan hij niet
voor dat amendement stemmen, al erkent
hij het bezwaar der centralisatie op Rotterdam.
De Minister ontraadt nogmaals sterk het
amendement. Hij onthoudt zich er van om
het onaannemelijk te verklaren, om de vry-
heid der Kamer te eerbiedigen. Echter kan
hij niet zeggen dat bij aanneming van het
amendement het werk zal worden uitgevoerd.
Hij neemt over het tweede amendement.
(Volkerak.)
De heer Van Ggn trekt na de pertinente
verklaring van den Minister het eerste amen
dement (lijn Zuidhoek-Middehiijk) in.
Bij de oriderdeelen spreekt de heer Smeerde
den xvensch uit in het belang der s-cheepvaan
dat de overbruggingen niet zullen beiemmeien.
De minister verklaart dat de belangen dei-
scheepvaart i:, 't oog zijn gehouden.
Het wetsontwerp, in stemming gebracht
xvordt aangenomen met 82 tegen 1 stem.
Tegen de heer Van Dedem?
Voorts werden aangenomen de bepalingen
tot wering der schildluis.
De Kamer nam xoor kennisgeving aan (fs
conclusie ten gunste der verbetering xan de
gelegenheid tot het ontvangen van godsdienst
onderwijs op de openbare scholen.
Bij het ontwerp tot verbetering der ge.
r.eeskundige opleiding van inlandsch- viou-
wen, bracht de heer Van Kol hulde aan de
mannen die f 17.000 daarvoor beschikbaar
stelden.
Maar in Indië is meer behoefte aan ver
loskundige dan aan geneeskundige hulp.
Den heer Pijnaeker betwistte dit. JJjj
juichte de subsidie aan liet zendings-zieken
huis te Madjowarno toe.
Hij en de minister protesteerden tegen de
insinuatie van den heer Van Kol dat bij de
opleiding van vioedvrouwen onzedelijkheid
zou worden gepleegd.
Het ontwerp weid goedgekeuid evenals de
nadere regeling van het Cuiagaosche munt
wezen
Aan de orde is de motie-Troelstra over
het algemeen kiesrecht.
De voorsteller betoogt dat beperkt kies
recht als grondslag voor het xvetgeveud li
chaam niet deugt en dat geen hervonnin-
gen van socialen aard kunnen gegeven wor
den tenzij aan lietk iesreckt xvorde getornd.
Hierover vraagt hij het gevoelen der Ka
mer. De motie beoogt een kiesrecht, los van
maatschappelijken welstand als grondslag
voor alle democratisch gezinden.
Daax-om verschuift hij het vrouxvenkies-
eclit tot een grondwetsherziening, maar
deze is z. i. noodig, xvil men algemeen kies-
recht invoeren.
Daax'voor roept bij alle democratische
gezinden op, nl. om mede te werken tot het
politieke doel van grondxvetshei-ziening in
het belang van het algemeen kiesrecht.
Maar clan moeten zooxvcl libei-ale als snei-
rcvolutionnaire democraten samengaan met
de arbeiders en niet met de conservatieven.
Morgen voortzetting.
Gedeeltelijk ongecorrigeerd).
De vergifligiw/ssntik te Rotterdam.
'Men meldt ons uit Rotterdam
Thans is de instructie gesleten in zake hel
vergiftigingsdrnma uit de Oiarijebooimlraal
waarbij de wed. Söiensen geb. Viegen betrok
ken i<. Door den recbleicominissuiis mi.A,
O. H. Teilegen Bzn. is liet lijvig dos-ier m
hnnd'*n van de lechtbank gesteld ex)d>»stuk
ken van oxeituiging ter giilfxe van de recht
bank gedeponeerd waai onder ook het fie^clije
met aisenicum.
Mar ine-jachtclub.
In eene den 29en April 1899 te Nieuxve-
diep gehouden vergadering van zee-officieren,
werd besloten lot het oplichten \an de
Marine-jachtclub, waarxan het hoofdbestuur
weid samenge'-teld als volgt: kapt.-ierzee
H. Yellhuizen, pi'esident Imt.-ler-zee leid.
F. Buuduin, secietaris; luit.-ter-zee le kl.
C. W. de Visser, penningmeesterluit.-ter-
zee le ki. A. L. Boelen; luit.-D r-zee lek!.
W. O. J. Smitluit.-ter-zee 2u kl. D. E.
van Dijk en officier v. gez.4e kl. J. V,astman.
Een noodlottige vechtpartij.
Te Tilburg heeft de drank weer een
slachtoffer geëisclxt. Zekex*e R., die in de
herbei-g van W. ruzie begon te maken, om
dat hem drank geweigerd werd, ontving bij
de worsteling, die ontstond om hem te vex-
xvijderen, met een groote schaaf zoo'n lievi-
gen slag op het hoofd, dat hij gistermorgen
is overleden. Gearresteerd zijn drie perso
nen. W„ v. V. en B. De verslageue was een
berucht en gevaarlijk sujet, die dien dag
drie processen wegens dronkenschap en ver
zet tegen de politie beliep.
Van de beide gcarresteei'den W. en K-
heeft de eerste bekend den slag toegebracht
te hebben, zoodra hij zag dat de gebroeders
R. zijn broeder, den herbergier, met een
mes te lijf wilden. Beiden, W. en K., zijn
txvec te goeder naam bekende personen. He
den heeft het gerechtelijk onderzoek door
de justitie uit Breda plaats. De beide ge
arresteerden B. en v. "V. zijn dadelijk xx'eer
x-rij gelaten.
Een goed zaakje.
Iemand te Tiel kocht te Mourik twee
porseleinen wij waterbakjes voor fl. Eenige
uren later verkocht hij ze aan een antiqunar
voor f226.
BERLIJN, 3 Mei. {Part.) Wegens afwe
zigheid in de werkplaatsen op 1 Mei hebben
5000 ai beider» van hun patx-oous gedaan
gekregen.
BERLIJN, 3 Mei. Keizer Wilhelm en de
Keizerin zijn te Straatsburg aangekomen, waar
H.H. M.M. door den stadhouder en diens ge
malin, de militaire en de civiele autoiiteilen
verwelkomd werden, Iu de geheele stad xvei'd
gevlagd. Er heerschte groote geestdrift.
Het hoofdcomité voor de vredesmauifestatie
heeft thans de onderteekende adreslijsten,
alsmede liet door de leden van het hoofd-
conxité onderteekende geealligrafeerde adres
van huldebetuiging aan den Minister va"
Bnitenlandsche Zaken doen toekomen, ten
einde door tusschenkomst vau Z.E. aan den
Russischen keizer te worden toegezonden.
Het totaal aantal adhaesiebetuigingen be
draagt thans 206741.
