53"c Jaargang. Donderdag 26 October 1899. No. 10073. Eerste Blad Maar een mensch! BUITENLAND. BINNENLAND. SCHIEDAMSCHE COURANT ])eze courant verschijnt djageiijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl, 1.25. Franco M post fl. 1.C5. Prijs per weekVoor Schiedam en V 1 a a r d i|n g e n 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur m het bureau bezorgd zijn. Bureau Boterstraat 68. UIMHRVirwTH Prijs der Advertentiën: Van 17 regels fl. 0.90iedere regel meer 12 Va cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier van zijn gratis aan liet Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde Jtleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon Xo. 123. Algemeen overzicht. SCHIEDAM, 25 October '99. De oorlog. De positie der Boeren. Er is nog geen beslissing in Natal ge tallen. Vrijdag is er gestreden by Glencoe en Zaterdag bij Elandslaagte; daarna is de hoofdmacht der Boeren opgerukt tegen Dun ...enGlencoe en heeft blijkbaai aanvankelijk succes gehad generaal Yule heeft zijn positie achteruitgebracht. Hoe jammer toch dat alle berichten uit Engelsche bron komen of althans uoor En gelsche handen gaan. Elke oorlog leert op nieuw wat zoo'n censuur is. Men dtnke maar eens aan den Spaansch-Amerikaanschen oor log met zijn tallooze onware tijdingen. Daaiom is het noodig telkens cenige dagen lerug te gaan, om de goede draad terug te vinden, Laat ons zien hoe de zaken staan. Eerst is een vóórkolonne der Boeren, waarschynlijk onder bevel van Lucas Meijer, in gevecht geweest bij Glencoe. Het schijnt dat dit korps voorbarig is geweestbet kan ook zjjn dat het uitblijven van Erasmus met zijn kommando, op wien Meijer gerekend had, de oorzaak is geweest van het óchec dei- Boeren. Intusschen naderde Jouibert met de hoofdmacht om het legerkorps van Symons, na diens verwonding-de generaal blijkt inderdaad niet dood, maar zelfs aan de be tere hand te zijn onder bevel van gene rad Yule, aan te vallen en naar het Zui den terug te werpen. Blijkbaar is dus èn het matcricele èn het moreele effect van het eerste gevecht bij Glencoe niet zóó groot geweest, of de Boe ren konden onmiddellijk den volgenden dag den aanval hernieuwen. De 74-jarige Oom Paul en Piet Joubert voerden zelf hun landgenooton aan. Ter zelfder tijd viel generaal White van Ladysmith uit een kleine troep Boeren, ze ker geen 2000 man sterk, bij Elaudslaagte op het lijf. Hij behaalde de overwinning; de Boeren werden in de richting van Waschhanlk teruggeworpen. Maar die over winning was duur gekocht, en dat White niet op rozen sliep, blijkt wel uit liet feit dat hem uit Pietermaritzburg haastig ver sterkingen werden toegezonden. De bij Elaudslaagte geslagen Boeren trok ken, zooals wij zeiden, terug op Wasch- bank, waar zij de spoorwegbrug vernielden. Of generaal White hen hier andermaal heeft geslagen, blijkt niet duidelijk uit de aededeelingen van het legerbestuur in het Lagerhuis, Die mededeelingen zijn zeer eigenaardig. Waarom worden de depêches var. generaal White zelf niet meer ter kennis gebracht ran de natie? Waarom moet lord Wolseley ra ssamenvatten" en aldus een zorgvuldig preparaat aan het volk te slikken geven Durft de regeering niet met de volle waar- beid voor den dag komen DOOB IDA BOY-ED. 21>. Eindelijk eens een evenement! Eindelijk eens een uur, waarvan het de moeite waard was, het doorleefd te hebben, waaraan zij telkens en telkens weer kon denken. Ein delijk een mensch, die van haar hield, haar begreep, om haar leed, wiens hart vu rig wenschte, geluk in kaar leven te bren gen, die alles voor liaar zou willen doen, ■wat maar in zijn vermogen was, een mensch, die zich inwendig gedrongen ge voelde, aan liaar te donken, maar niet met dien dwang, welken de plicht oplegt, een mensch, aan wien haar persoonlijkheid een levensdoel gaf, wiens persoonlijkheid aan haar leven een nieuwe beteekenis bijzette. Haar schreden werden bevleugeld, kaar oogen fonkelden. En toch was er geen vaagheid en eigen lijk ook geen overdrijving in haar gedach ten. Zij wast, dat Arnold Yon Körlegg en rij nimmer in het publiek vriendschappelijk met elkaar zouden kunnen omgaan, dat de vooroordeelen der geheele wereld, althans der Mühlauer wereld, zich daartegen zouden sankanten. Een weduwe knoopt geen vriend- schapsbetretkkingen aan met den man, die Jaar echtgenoot doodgeschoten heeft, al heeft hij dit oo'k tegen zijn wil gedaan en al gevoelt hij er diep berouw over. Maar voor haar eigen rechterstoel achtte mj zich niet schuldig daarvoor, dat Arnold Jon Körlegg haar sympathie bezat, dab zij ot dusverre nooit een man had aangetrof fen, die haar zóó degelijk, zóó ernstig, zóó manlijk voorgekomen was. Tereciit merkt de BrusseFehe sPeiit Bleu op dat het de schuld der regeering zelve is, wanneer men uit haar mededeelingen di-til- leert dat de troepen ouder generaal Yule een nederlaag hebben geleden. Maandagavond kampeerde Yule 16 mijlen ten zuiden van Dundeewij zouden zeggen dat die terugtocht in zuidelijke richting een overwinning der Boeren beteekent. Blijkbaar heeft Yule toen de hulp van White inge roepen, zooi'at deze gisteren een poging heeft gewaagd om zich door de Vrijstaters die hem in den weg stonden, heen te slaan en zich met Yule te vereenigingen. In die poging schijnt White geslaagd te zijn. Hij zou zich volgens het door Wyndliam in het Lagerhuis voorgel;zen résumé gisteravond met Yule vereenigen. Is dit inderdaad zoo, dan wordt wellicht op dit oogenblik de beslissende slag geleverd tusschen de hoofdmacht der Boeren en de vereenigde korpsen van White en Yule. Zeker is die beslissing spoedig op handen. En nu wij dit schrijven, dringt zich ««.n ons op al de ernst, al hel klemmende bela-.g van dcz<*n grooten strijd, en oris bait vraagt de zege voor het kleine, dappere volk dat, sierk door zijn gued recht en zijn vast ver trouwen op goddeiijken bijstand, de worste ling aandurfde tegen het machtig Groot- Britannië, den erfvijand der Afrikaander natie. Bij den terugtocht van Dundee naar het Zuiden heeft generaal Yule blijkbaar ge- pioliteerd van het dampige weei-. De Engel- schen nemen nu een sterke stelling in de Biggarsbergen in. Hun aantal bedraagt onge veer 13000. Intu-jschen zwijgen de Engelsche tele grammen nog steeds over de Vrijstaatsche troepen die in bet begin der vorige week zich bij Acton Homes en Besters Farm zoo flink hebben gehouden tegenover White's troepen. Waar zijn de Vi jjstaatsche kommando's toch Een deel er van is wellicht in noordooste lijke richting getrokken om Joubert te hei pen een ander deel is misschien ten westen van Ladysmith blijven staan. Zou ook een deel der Vrijstaters in zuidoostelijke richting gerukt kunnen zijn om te trachten generaal White af te snijden van Pietermaritzburg en aldus het versterken der Engelschen te Lady-milh te voorkomen of althans te ver- ti agen De ïTirnes" bevatte in baar tweede editie van gisteren een tamelijk verward telegram, dat aanleiding geeft lot deze vraag. Uit dit telegram schijnt te volgen dat de positie der Engelschen te Ladysmith aan de zuidzijde is omgetrokken door de Boeien, die Colenso bedreigen. Zelfs zou het garnizoen van Colenso de stad verlaten hebben en teruggetrokken zijn op Pietermaritzburg. Zoodoende zou White in den rug bedieigd worden en van Pieter maritzburg zijn afgesneden. Evenwel, het bericht, dat uit particuliere bron komt, is zeer vaag en kan wel geheel oagegrond zijn. Over de vorige gevechten valt nog dit op te merken. Hoezeer lxad zij tot dusverre geleden, als zij 's morgens wel eens ontwaakte uit be langrijke droomen tot een onbelangrijker, dag! De tegenstelling van de werkelijkheid met haar behoefte aan geluk folterde haar dan met steeds nieuwe kracht. Dab was nu voorbij. Het geluk, waarnaar zij haakte, was wel is waar niet gekomen; maar er was nu toch iets, waarin zij belang stelde, een groot, vurig belang stelde. En juiso het ongewone der geheele lotsverbinte- nis tusschen haar en Körlegg had een phan- tastisdie bekoorlijkheid. Dicht bij de poort ontmoette Sabine haar kinderen, die aan de hand van Lize eon wandeling deden. Met een juichtoon ont sloot Sabine, in bet stof der straat neer knielende, liaar armen, waarin zij liaar kin deren opving. Wat waren zij mooi I Hoe teeder had zij ze lief! Welk een geluk, ze te bezitten! Lachend en in hun aardige kromme kin dertaal met hen sprekende, ging Sabine verder. De Mühlauers keken uit de ramen en spraken er over, dat de mooie weduwe zich reeds getroost scheen te hebben; want zij lachte al zoo vroolijk, en een grijze japon droeg zij ook al. En in haar grijze japon, met den zwarten hoed op het hoofd, haar verheugd gezicht en haar donkere oogen, zag Sabine er ook zóó mooi uit, zóó jeugdig, zóó levenslus tig, dat kapitein Von Hallendorf vóór zijn raam zich op de onderlip beet. „Morgen zal voor de tweede maal aan den overkant een bezoek afgelegd worden," besloot hij hij zich zelf, „en bij Re in aid Deuben op Heinsdorf zal ik ook eens uit- vorsehen." De kinderen keken naar het raam op. Reeds wezen wij er op dat de Engelsche berichten blijkbaar de verliezen der Boeren en het behaalde succes overdrijven. De Boeren daarentegen hebben ?ich weder Voortreffe lijke scheipschutters beloond; ook nu weer schynt hun taktiek te zijn den vijand van zijn officieren te berooven. Bennet Burleigh, een der Engelsche oor logscorrespondenten, noemt ook het Mauser geweer, waarvan de Boeren zich bedienen, een geducht wapen. Vandaar de groote ver liezen door de Engelschen bij Elandslaagte geleden, waar vooral de Gordon Highlanders vreeselijk geleden hebben. De Engelsche soldaten hebben bij den aanval op de Transvaalsche positie zich wei nig om dekking bekommerd, maar zijn on versaagd voortgerukt. De gevangen Boeren zijn Daar Pieterma- ritzbrug en Durban gezonden. De gouverneur van Natal heeft de burgers aangespoord zich van vijandige demonstraties te onthouden tegenover dappere vijanden. Van de Westgrens komen weer tegenstrijdige berichten. Te Kiinberley is volgens Engelsche berichten salles wel", en uit Mafeking komen mede voor de Engelschen gunstige tijdingen. Zonderling klinkt de mededeeling dat pre sident Steyn een deel der Kaapkolonie be noorden de Vaalrivier zou hebben gean- nexeeid. Wat beteekent die blijkbaar valsche of verkeerd overgebrachte tijding? Want de Vaalrivier vormt de grens tusschen Transvaal en den Vrijstaat. Annexatie door Transvaal zou mogelijk zijn maar door den Vrijstaat....? Zou soms de Oianje-rivier bedoeld zijn in plaats van de Vaal, zooiat het gebied der diamantmijnen in West-Griqualand bij den Yrij«taat wordt getrokken - Maar waartoe die annexatie? Gaan de Boeren op verovering uit? Wij zullen nadere berichten dienen af te wachten, alvorens hierover een oordeel uit te spieken. Voorloopig verdient het bericht ernstig voorbehoud. Uit Mafeking is bericht ontvangen van 19 dezer. Natuurlijk uit Engelsche bron, en evenals andere berichten klaarblijkelijk niet geheel der waarheid getrouw. Het handelt alweer over het gevecht met de Boeren waarvan reeds andere berichten eewaagden. Wij geven hier de nieuwe lezing weer. Om half zes 's morgens geraakte een pa- tiouille onder lui'tenant Cavendish slaags met de Boeren. Om bij half zeven werd daarop een gepantserden trein uitgezonden om de Boeren aan te vallen. De trein was aewapend met maxim- en Hotchkin-kanonnen Men stiet op 509 Boeren, die met geweer vuur en een maxim-kanon het vuur van den trein beantwoordden. De trein dreef de Boeren voor zich uit. Zonderling is dat Baden-Powell toen bevel gaf dat de trein zou terugkeeren en zelfs een escadron uitzond om den terugtocht te dekken. En dat terwijl de Engelschen de overhand hadden? Hier is iels niet in den haak. Sterker blijkt dit nog hieruit dat het esca dron het benauwd kreeg en niet terug kon zonder hulp. Een nieuw escadron werd uit- Mijnlieer Von Hallendorf was hun vriend, zijn oppasser liet Leo dikwijls op het paard zitten, en de kapitein sprak de kinderen al tijd op straat aan, waarbij hij het gesprek steeds met een „De complimenten aan ma ma" afbrak. Hallendorf maakte een buiging tegen Sa bine en wierp aan Milly een kushandje toe. Zijn hart klopte onstuimig, hij was be dwelmd. Er bestoud geen twijfel aan: die mooie vrouw had hem met een vriendelijk lachje teruggegroet. Dus tochDus einde lijk! Naar hij hoopte, bad zij niet gemerkt, dat hij juist een liecl oude, heel vlekkerige cbambercloak aanhad. Neen, Sabine had dit niet gemerktzij wist niet eens, dat zij zoo vriendelijk gegroet had. Met een vroolijk gelaat, onder schertsende gesprekken, liet zij Leo en Mil ly de trap ophuppelen. Boven op heb portaal, waar heb niet erg licht was, omdat men de kleine keuken vóór het raam had gebouwd, stond G-usta eu poetste de kruk van de deur der eetkamer. De krukken van de beide andere deuren, die insgeijks op liet portaal uitkwamen, glommen reeds als spiegels. Hierdoor werd Sabine er aan herinnerd, dat het Zaterdag was. „De jonge Mijnheer is erdeelde Gusta haar mede. „Vandaag?" riep Sabine uit. Op een Za terdag dat was iets heel ongewoons. Des Zaterdagavonds toch had Reinald de loonen uit te betalen en niet den inspecteur het werkplan voor de volgende week vast te stellenmaar het was liaar toch recht aan genaam, haar broer weer eens te zien en te spreken. „Neem de kinderen maar naar achteren gezonden en eerst bij twaalven utoen de Boeien hun stellingen verlaten hadden", kon het eerste escadron zicli terugtrekken. De trein keerde toen in volle vaart naar Mafe king lerug. Wij zouden zoo zeggen dat het verlaten van liun positie door de Boeren een aanval lende, geen wijkende beweging zal geweest zijn. Dat kommandanl Cronjé in banden der En gelschen zou zijn gevallen, is reeds weder tegengesproken. liet schijnt dat ook vrouwen te Mafeking geweren hebben gevraagd om mede te si rijden. Burgers van Wingfontein di»* door de Vrijstaters gevangen zijn genomen en latei- losgelaten werden, verklaren dat zij zeer goed brhandeld rijn. Verschillende berichten. Te Kaapstad en te Durban zijn weer twee bataillons aangekomen, samen 1900 man. Er zullen nu geen troepen aankomen vóór die welke Vrijdag l.l. scheep zijn gegaan. In het geheel zijn in de laatste dagen 22.000 man verscheept van de 47.000 die in Zuid-Afi ika de Britsche troepenmacht moeten versterken. De Engelsche regeering moet bevel gege ven hebben geen gebruik te maken van de hollespitskogels no. 4. Er worden dan ook kogels van ander model naar Zuid-Afrika gezonden. Te Napels heeft de Italiaansche regeering drie jongelieden doen aanhouden die dienst wilden gaan nemen in Zuid Afrika tegen de Engelschen. Te Londen beweert men datEsterhazy verzocht heeft dienst te mogen nemen in liet Engelsche leger. Te Parijs veizekert men dat het monopolie van Engeland wellicht aanleiding zal geven tot internationale besprekingen am de tele graafkabels neutraal te verklaren. Het denk beeld is vroeger echter leeds afgestuit op den onwil van Engeland om zjjn recht prijs te geven. Ucmengcie IHededeclingca. De gezondheid van keizerin Frederik, kei zer Wilhelm's moeder, boezemt haar omge ving ongerustheid in. De Keizerin lijdt in de laatsten tijd aan hevige zenuwpijnen. Mgr. Simar, bisschop van Paderborn, is tot aartsbisschop van Keulen gekozen. Minister Balfour sprak gisteren in het Engelsche Lagerhuis de hoop uit dat de zitting van iiet Parlement Vrijdag zal kun nen gesloten worden. In den Fransehen ministerraad van gis teren heeft president Loub. een besluit onderteekend, bepalende dat de opperste raad van oorlog voortaan alleen zal bestaan uit officieren die in tijd van oorlog bestemd zijn cm een armee aan te voeren en in vre destijd een legerkorps kommandecren. Te genwoordig voeren de meeste leden van den raad geen kommando. Generaal Lucas is tot lid van den raad benoemd. Dc ministerraad keurde Waldeck-Rous- mec I" beval Sabine en voegde er, om de kleinen te troosten, bij: „Jelui kunt oom Reinald straks nog wel eens goedendag ko men zeggen." In de huiskamer trof zij een zonderlinge groep aan. Aan Reinalds borst weende liaar moeder; de opperbaljuw had zich omge keerd en wischto zich met zijn zakdoek de tranen af. „Is er een ongeluk gebeurd?" riep Sabine uit. Reeds vertoonde zich een sombere trek op haar gelaat. Juist was er een weinig moed en een weinig tevredenheid in kaar ziel gekomenen daar stond haar weer het een of ander leed te wachten. Het was, alsof het niet anders zijn kon. Maar ditmaal had haar wantrouwen in het noodlot liaar toch bedrogen. „Integendeel," zei de opperbaljuw diep geroeid. „Je broer is geëngageerd, en dat wel zoo recht naar mijn zin." Met een jubelkreet vloog Sabine haar broeder om den hals en duwde haar moeder daarbij een weinig op zijde. Bijna scheen het overdreven, zooals zij lachte en weende en zich verheugde en haar broeder kuste. Reinald was liet bijna wat te veel, maar hij was toch diep getroffen; want hij had er zich eigenlijk wel een weinig ongerust over gemaakt, dab Sabine deze mededeeling min der gunstig zou opnemen. Toen zij aan haar gevoel lucht had gege ven, was het haar vredig en rustig om het hart. Ach, liet leven kon toch nog weder rijk en mooi worden! „Vertel nu eens op!" zeide zij. „Wie is het? Hoe heet zij? Is het Martha Voigt- stedt?" „Ja," antwoordde hij, „de oudste van de Wendessener Voigtstedbs." Nu begon hij, ©enigszins onbeholpen, in de voordracht, te vertellen welke goede beau's ontwerp op dc vakvereemgingen goed. De minister van koloniën stelt voor, ge neraal Galik-ni te benoemen tot gouver neur-generaal van Indo-China en generaal Trentinian in zijn plaats tot gouverneur-ge neraal van Madagascar. Jules Guérin is overgebracht naai- een dei- cellen in het Senaatsgebouw, omdat liet daar warmer is. Guérin moet ongesteld zijn ten gevolge der m het „fort Chabrol gele den ontberingen. Men zegt dat de Fransche consul-gene raal te Kaïro, Cogordan, gezant te Bern zal worden. De Petiteville zou hem te Ivauo opvolgen. Graaf Torreanaz, gouverneur der Spaan- sclio Bank, is benoemd tot minister van jus titie. De Staatscourant kondigt de schoising der constitutioneele rechten aan voor Bar celona. Gisteren begon de Oostenrijiksche Kamer met de beraadslaging over de verklaring der regeering. De i'seehen maakten geweldig rumoer en scholden op den minister van justitie bij de behandeling der interpellatie over do geheime instructies, die met betrek king tot de opheffing der taalwetten aan de gerechtshoven in Moravië en Boheme zijn gezonden. Het oude spel begint weer; een afgevaar digde drong de ministerieele tribune bin nen er werd met papierproppen gegooid andere afgevaardigden wierpen, den muns ter van justitie papieren van de ministe rieele tafel na, toen de voorzitter onder ge weldig lawaai en gehuil van de Tseclien cle zitting gesloten had. Generaal Castro heeft nu het president schap van Venezuela aanvaard. Er is reeds een nieuw ministerie gevormd. Tweede Kamer. Gisterenavond hield de Katholieke Kamer- club eene vergadering. Transanal. De ambulance vao het Nederl. Roode Kruis vertrekt n.s. Zaterdagochtend ten 9 uur van Amsterdam per stoomschip K n i g. Het personeel wordt voorzien van legiti matie-bewijzen witte kaarten die onderteekend zijn door den president en se cretaris van het Hoofdcomité hier te lande. Op de achterzijde zijn in het Fransch afge drukt de artikelen 2 en 3 der Conventie van Genêve van 22 Augustus 1864 betrekking hebbende op de neutraliteit van «het genees kundig personeel van het Roode Kruis. Kwartguldcns-Yereenigiug. Onder voorzitterschap van den heer jhr. Hora Siccama werd gisteren te 'sGraven- hnge de jaariijksche nlgemeene vergadering gehouden der kwarfguldens-vereenigiog. In zijn openingswoord herdacht de voor zitter het 5-jarig bestaan der vereeniging, dankbaar gewagende van het vele goede, eigenschappen Martha bezat, en hoe hij haar om deze reden liefgekregen had en welk een rijken uitzet en welke aanzienlijke huwelijksgift zij zou meekrijgen. Hij was een rijzig, knap man, donker evenals Sabine, maar niet bleek zooals zij want zijn gelaatskleur had door de lucht een roodachtig bruine tint aangenomen, ter wijl zijn voorhoofd blank gebleven ,was. Zijn werk had aan zijn voorkomen iets ruws, aan zijn bewegingen iets lomps gegeven. Hij zag er, alles bij elkaar genomen, als een man uit, die weet, wat hij wil en kan, maar niet als iemand, die veel denkt. „Zoo graag zou ik willen, Sabine," zeide hij ten slotte, „dat jij en mijn Martha dat jelui beiden elkaar zoo recht als zusters liefhadt! Mijn Martha heeft mij ook be loofd, van haar kant het hare daartoe te zullen bijdragen." In tusschen was de opgewondenheid van Sabine langzamcrlieid wat tob bedaren ge komen. Zij luisterde eeuigsziois verstrooid toe. Het was zoo'n onschuldige zaak, zoo'n weinig beteekeneud voorval voor de wereld, dat Mijnheer Voigs teelt van Wen dessen heb engagement van zijn brave dochter niet Mijnheer Deuben van Heintsdorf goedge keurd had. En men kon er iethvat ongedul dig van worden, als Reinald om de twee mi nuten zeide: ..Mijn Martha." Maar toen eindelijk zijn stem van ontroering trilde en haar moeder daarbij telkens weder in tra nen uitbarstte, kwam zij zich zelf onharte lijk, onverschillig, strafwaardig voor. Zij stond op, omhelsde haar broer en be loofde, dat zij zijn Martha met open armen en een warm hart zou ontvangen. (Word} vtrvolgd.J

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1899 | | pagina 7