Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
liINNENLAm
E echtzaken,
SPORT.
Gemengd Nieuws.
K olonië tl
F inantie-el.
Y i s s c li e r ij.
Scheepvaart.
Handel.
Gxdiuxï m Darcxxmur ▼- tL tkamauoon Cow»»*-
er thans voor hen die dit ncodig mochten
hebben, deze les uiit, dat men hier weer riet
hoe de bescherming van de oen© industrie
nadcelig is voor de andere, zoodat men met
protectie van het een in het ander komt.
Op welke wijze za men nu do moeilijkhe
den verhelpen 1 Tegen het denkbeeld om ex-
tra-accijns van spiritus uit melasse te heffen,
verklaarde de Minister in de Memorie van
Antwoord bezwaar te hebben en de heer Veo
gens kon daar wel in komen.
Deze deed nu een ander denkbeeld aan de
hand, dat niet heel duidelijk was en waarvan
hij zelf de praktische uitvoerbaarheid wel
©enigszins scheen te betwijfelen. De Minister
is daar echter niet op ingegaan, maar ver
klaarde ernstig te zullen nagaan, of er iets
aan do zaak te doen is, en daartoe thans Je
discussie over dit punt tot- een latere gelegen
heid te verschuiven.
De „N. R. Ct."-.
De heer Veegeus mocht de toezegging ont
vangen van 's Ministers bijzondere belang
stelling voor het nadeel, dat de graanbrande-
rijen ondervinden uit do fabricage van alco
hol uit melastee. Men heeft hier weer te deen,
merkte do Minister op, met een der „curio
siteiten van het protectionisme', welke den
regel staaft, dat het beschermen van den
eenen tak van niivenhaid gewoonlijk ge-
sdiicdt ten k-oste van den anderen. Het trek
ken van alcohol uit melasse is voor eeu deel
het gevolg van do Fransdie fiscale wetgeving,
waartegen van onze zijde mets te doen is.
Voor een ander deol wordt het echter veroor
zaakt door onze suikerpromiën, welko toege
kend worden in het belang van den land
bouw, doch wanneer zij het stclken van alco
hol uit graan belemmeren, den landbouw op
hun beurt benad'eelen. De Minister heeft in
de Memorie van Antwoord opgemerkt, dat
er door de graanbranders niet zonder over
drijving geklaagd wordt over een „doodende"
concurrentie, want dat slechts num. één. ze
vende van het in ons land verkregen gedis
tilleerd uit melasse gestookt wordt. Volgens
den lieer Veegeiu. is dit echter sedert 1898,
waar die opgaaf betrekking op had, gestegen
tot een zesde en do Minister zelf erkende, dat
inlichtingen, na hot schrijven der Memorie
verkregen, hem. het aandeel der melasse in de
spiritus-fabricaga reeds op bijna een derde
doen schatten. Was de minister tot dusver
niet geneigd het oor te leenen aan liet bij
adres tot hem gerichte verzoek om een extra-
accijns to heffen van 2 per hectoliter van
60 op melasae-spiritus, hij erkent de nood
zakelijkheid om de zaak opnieuw in ernstige
overweging t© namen. Het zoude hem aange
naam zijn een middel te bunnen vinden om
het uit de bescherming der suilcerfabrikanfen
vooitikomende gevaar voor de branderijen te
bezweren.
De „Standaard" zegt
Door den heer V&egens werd nog bespro
ken. do concurrentie, die de afcdbol-fabrieaigo
met melasse toebrengt aan de graanlbrande-
rijen, en concuiTenten tegenwver de graan-
branderijeu to onbillijker, waar wel de siukcr
maar niet het graan beschermd wordt. De
Minister erkende de onbillijkheid, doch
scheen vooralsnog geen middel te kennen om
die onbillijkheid weg te nomen.
De „Tijd" oordeelt,
Ten slotte is de groot© vijand van. de sui-
kerpremies, de heer Veegons, weder eens aan
het strijden geweest. Er wordt meer en meer
spiritus gestookt uit de melasse, die uit de
suikerfabrieken betrokken wordt, en hier
door wordt nadeel toegebracht aan de graan-
brandardjen, die toch ook groot© neven belan
gen hebben, zeide de heer Voegen». En nu is
het den sti i kerf abri kan ten mogelijk de me
kusse goedkoop te leveren, omdat hun indus
trie wordt beschermd door do premiën. Dit
mag zoo niet blijven, en die premie moest
worden terugbetaald van de suiker, die door
osmosearing uit de melasse had kunnen wor
den getrokken, meende de afgevaardigde.
Dit Laatste zou wel zeer onbillijk zijner
zou premie worden terugbetaald, die niet ge
noten zou zijn, want voor de suiker die in de
melasse gebleven is, werd da premie juist niet
betaald. De Minister vond de quaestie dan
odk veel moeilijker dun de vaardige heer
Vocgens, en onder de klacht, dat hier alweer
een nadeel uit de protectie te voorschijn trad,
beloofde hij nieuw onderzoek.
Yan de tweede ambulance.
Uit een schrijven, gedateerd 8 Dec., van
mej. Slot, hoofd van de verpleegsters der
tweede Nederlandsche ambulance, aan boord
van de Herzog, bl'tfkt dat zij het zoo piet-
tig vindt dat de verhouding onderling zoo goed
blijft. Er heerscht een goede geest, allen zijn
opgewekt, flink, vroolijk en vol moed. Zon
dag of Maandag werd de aankomst te iVt
Said verwacht, Zij meldt, dat al dat geschrijf
over die tweede klasse vrijwel nutteloos is
geweestwij hebben het goed.
Dr. Koster, met de leiding der tweede
ambulance belast, schrijft o.a. dat de Her
zog den 6en Dec. des nachts om 1 uur uit
Napels vertrok, onder gezang van Italianen
in bootjes en onder accompagnement van
mandolines en violen. De gezondheidstoestand
van allen was op dat oogenblik uitstekend
en ook de geest liet niets te wenschen over
en dr. K. krijgt de overtuiging dat de Hol-
landsche zusterschaar op het schip een goe
den indruk maakt.
De Duitsche ambulance die te Napels aan
boord kwam, maakte een gunstigen indruk.
Aan het hoofd staan drie flinke jonge doc
toren en alles schijnt uitstekend voorbereid.
De Hollandsche ambulance spant evenwel de
kroon wat betreft het uitgebreide materiaal,'
en mag onder alle wel de rijke ambulance
genoemd worden. De verpleging aan boord
Saat niets te wenschen. De administrateur
Ihle maakt zich verdienstelijk door de ver
pleegsters geregeld les in het Engelsch te
geven.
Commandant Tan Dam.
Een Schiedammer van geboorte, de he*.-r
Van Dam, maakt als kommanidamt van een
korp» van 450 man bereden politie den veld
tocht in Natal mede. Wij vinden in-ni ge
noe-nul in de „Volksstem" van 1 November
in een telegram uit GLencoe, daltb 31 Oct.,
luidende
Nadat het kanonvuur gisteren tot twee
uur had aangehouden, moesten de Engelsen
'Irun twede positie opgeven en trokken in
grote wanorde naar Ladysmilh en waren de
Boeren meester van het slagveld.
Mogen de verliezen onzer mannen op dit
gedeelte zwaar geweest zijn, de Engelsen zijn
bij grot© ge talen doodgeschoten en zwaar go-
wond
Luit Du Toit werd do=or zijn been gt-sdho-
ten terwijl dne artilleristen sneuvelden en
vitr andoren, gewond worden.
Intu-schen hadden een gedeelte van het
Pretoria konwnando en de bereden politie on
der konuiu nida.ii t Van Daim, waarbij zich la
ter ecu afdeling Vrijstators voegde, ongeveer
veertien honderd man infanterie vastgekeerd
aan de vleugel en na een kort, maar lievig
gevecht mot gering verlies aan onze zijd© en
140 doden en zwaar gewonden aan de zijde
van de vijand', gaf deze zich over. Bij die ge
legenheid maakten onze meneen twoo
ui ixiin.s buit en 1170 manschappen en 42 of
ficieren en hoofdofficieren waaronder ©en
Luit Kol en een officier van de staf van Ge
neraal White.
Komman dan t Van Dtwn kreeg een schot
door het vlees van zijn rechter zij, terwijl eeu
van zijn manschappen gedood cru vier licht
gewond werden.
Bij Generaal Meijer die onder een bom
bardement van de Engelsen oen, kopje be
stormde, schijnt het verlies aan gewonden
het zwaarst te zijn geweest.
Een beroep op de vrouwen.
De briefschrijver van sliet Vad" te Johan
nesburg doel een ernstig beroep op de Hol
landsche vrouwen in Nedei land en in Neder
landsche koloniën
#De nood hier is zeer grootde arme
vrouwen in de Transvaal en den Vrijstaat,
wier mannen op het slagveld zijn gevallen,
zijn bioodeloo» ucbteigebleven, hunne kin
dei en en zij lijden gebrek.
Kommer en ellende is het vooruitzicht
van alle weduwvrouwen, moeders en weezen
wier echtgenooten, vaders, broeders, kinderen
of nabestaanden, die voor hen zorgen, door
den erfvijand gedood en voor het iand ge
vallen zijn. De slaat doet reeds vee), maar is
onmachtig alles te doen. De staat komt de
arme, diep beklagenswaardige van alles be
loofde vrouwen en kinderen tegemoet en
geeft hun 't allernoodigste, het dageljjksche
voedsel.
Vi ouwen en moeders in Nederland. Steekt
gij de helpende hand uit en ondersteunt
met ruime hand de arme, van alles beroofde
weduwen en wee2en, moeders en kinderen
der op het slagreld gesneuvelden en aan be
komen wonden overleden gevallenen, waar
onder zich ook Hollanders bevinden. Opent
een nationale inschrijving.
Hoe weinig ook een ieder Echenkt, hoe
onaanzienlijk de bijdrage is, hoe luttel het
penningske dat gestort wordt ten bate der
arme verlaten weezeu, moeders en vrouwen
hel zal dankbaar worden aangenomen. Ik
smeek u richt een fonds op, waaruit de armen
die dit weikelijk behoeven, gesteund worden
en hun lijden eenigszins verzacht.
Redt en helpt de diep beklagenswaardige
Boerenvrouwen, die alleen achtergebleven om
de eenzame hoeve te bewaken, achtereen
volgens de verpletterende tijding moesten
vernemen, dat zij man en zoon en soms meer
familieleden hier op aarde nimmer weer terug
zullen zien, omdat hij bg de verdediging van
zijn land sneuvelde.
Verscheidene gevallen zijn mij bekend, dat
uit een familie 3 a 4 familieleden tegelijk
sneuvelden voor hun land en hun God 1 Steekt
de helpende, troostende, reddende iiand uit,
gij vrouwen en moeders van Nedeiland en
Indié, en het bewustzijn een goede daad te
hebben verricht, zal uw loon zijn."
Uit een entrefilet in »De Standaard" blijkt,
dat een artillerie-officier zyn ontslag uit den
Nederlambehen krijgsdienst heeft genomen,
om aan de Boeren zijn diensten te gaan aan
bieden. Men deelt ons mede, dat dit is de
luitenant Keulemans, die een 14 dagen ge
leden op verzoek zijn eervol ontslag uit "s lands
dienst beeft verkregen en die nu reeds op
weg is naar Zuid-Afrika.
De kabel tusschen Mozambique en Lorenco
Marquez is gestoord. De telegrammen voor
Zuid-Afrika kunnen derhalve uilsluitend langs
den westelijken weg via Tenerifle of Madera
worden verzonden. Zij blijven onderworpen
aan de bekende beperkende bepalingen. (Stct.)
Staatsbegrootlrig 1900.
Vestingbegrooting.
Do Minister van Oorlog zegt> in zijn Mem.
van Antwoord ernstig verzet te moeten aan-
teekenan tegen het denkbeeld om, zoolang de
reorganisatie van het leger niet is tot stand
gekomen, geen gelden voor da doode weer
middelen toe te staan. Evenmin zou hij kun
nen goedkeuren, het vraagstuk van onze de
fensie aan het oordeel te onderworpen van
en parlementaire commissie. In de vrees, ah
zou in de toekomst aan de brisante spring
middelen een zoodanige toepassing kunnen
gegeven worden dat bij de thans gevolgde
wijze van afwea-ken van de stelling de kans
wordt geloopen, dat die stellmg, is zij een
maal voltooid, niet meer te verdedigen zoude
zijn, wordt niet gedeeld. Het maken van
bomvrije gebouwen in de forten wordt door
den Minister volstrekt noodzakelijk geacht.
De bij het maken, van bomvrije gebouwen m
de forten gevolgde werkwijze heeft tot dus
ver geen aanleiding gegeven tot bezwaren.
De Minister kan. niet toegeven dat het nut
van groot flankement en hmndatieliniën twij-
fel'aditig 'is.
Vermoedelijk zal in die geheel© stelling
voor groot flankementsbatterijen een som
van nog niet ten volle ƒ200,000 gevorderd
worden. Dit bedrag zou evenwel niet vrijval
len indien afstand werd gedaan vam het
groot fianlkementsvuur. De getheele stelling is
ten aanzien van. ovengenoemd vuur aan een
nadero beschouwing onderworpen, waarvan
de resultaten ia een kaart zijn weergegeven.
Uitvoerige beschouwingen worden weder
om geleverd over d!e quao.stie der woon- of
wadht forten.
Yan het als eerste termijn, voor heb aan
brengen van de koepels in het fort Velsen en
voor uitkijkposten uitgetrokken, bedrag van
202,000, is een betrekkelijk klein gedeelte
bestemd voor het maken van uitkijkposten.
De totale kosten van de 3 koepels in het fort
Velsen welke 270,000 zullen bedragen, zul
len vermoedelijk over twee termijnen kunnen
worden verdeeld.
Do Minister heeft geen bezwaar aan de
Kamer mede te doelen waar de depots en
parken zullen komen en heeft die doen mede-
deelen op de kaart, die onder geheimhouding
ter kennisneming aan de leden is gezonden,
ƒ26,500 is uitgetrokken voor het maken van
buisleidingen naar de grachten van sommige
forten.
Een afdruk van het rapport der thans ont
bonden Staatscommissie tot het uitbrengen
van advies omtrent de vraag op welke wijze
binnen de stelling van Amsterdam in tijd
van oorlog voldoende zal kunnen voorzien
worden in de bohoefte aan drinkwater, isaan
elk der leden van de Staten-Generaal aange
boden. In dab opzicht is de verdedigbaarheid
van de stelling volkomen verzekerd.
Maatschappelijk werk.
Naar alle waarschijnlijkheid zal het
weekblad! „Maatschappelijk "Werk" vanaf lo
Januari a.s. uit twee bladen bestaan, daar
men voornemens is aan het bestaande week
blad een tweede blad te verbinden, dat spe
ciaal gewijd zal zijn aan de theorie en prak
tijk der kinderopvoeding. Veel nut zal door
deze nieuwe uitgave kunnen worden gastidiit.
Van een deugdelijke meühodo van opleiding,
op grondige kennis van de lichamelijike, ver
standelijke en zedelijke behoeften vaai den
jeugdigen mensdh gebaseerd, lean groote in
vloed ten goede uitgaan op de individuen en
daardoor op do gansche maats* ippij.
Bij t© dragen tob verspreiding van die ken
nis, op te wekken tot het vormen van cursus
sen, liet alom verkrijgbaar stellen van op-
voedikunidig onderwijs ligt geheel op den weg
van Maalsel ua-ppe lijk Werk".
Het nieuwe blad (waarin wellicht ook ie
sociale hygiëne meer in 't algemeen zal wor
den behandeld) staat evenals het thans be
staande weekblad, onder hoofdredactie van
mr. dr. H. S. Veldman te Delft. Mede-redac
teuren zijn: mevrouw M. E. H. Saudberg
Goisweit van der Netten, te Amersfoort, en
mr. Joh. J. Belinfante, te 's-Gravsukage.
De voorloopiige indeeLLng dar opvoedkundi
ge rubriek van .^Maatschappelijk Werk" volgt
hieronder, met de namen der medewerkers.
Een gebeele staf van beöcwaone vrouwen „n
mannen heeft zich volgaarne 'bereid verklaard
medewerking te verleemen aan de verwezan-
lijking van het schoon© doel, dab „Maat
schappelijk Werk" zich stelt met deze nieuwe
rubriek. De namen der medewerters staan
borg voor het welslagen van het plan van
Maatschappelijk Werk".
Opvoedkundig© Rubriek van Maatschap
pelijk Werk.
I.
Do lichamelijke opvoeding,
a. De lichamelijke ontwikkeling van hot
kind; b. Meer in 't bijzonder do spra&kont-
wikkeiinga Gezondheidsleer; d. In "t bij
zonder: de voeding; e. Eeume wenken om
trent de eerste hulp bij ongelukken.
De zedelijke opvoeding.
a. De zödelijice ontwikkeling van het kind
b. De invloed der ouders op de handelingen
van het kind c. Godsdienst in de opvoeding.
Hl.
De verstandelijke opvoeding.
a. De verstandelijke ontwikkeling van het
kindb. De ontwïk&dingsleer van Fröbel _ii
haar beteeken is voor moedersc. De invload
dea- ouders op de gedachten van het kind;
d. De ontwikkeling van kunstgevoel bij eb
jonge kind; c. Bespreking van de nieuw uit
gekomen boeken voor de jeugd. Iets over
sprookjes en verzen; f. Kennis der natuur;
g. De verhouding der ouders tot de school.
Appendix.
a. Voorbereidend' onderwijs voor ouders en
wat er op dit gebied in het buitenland wordt
gedaan; b. Geschiedenis der opvoedkunde.
Medewerkers: dr. W. L. de Vos, Rotter
dam, I; dr. Knappert, Amsterdam, I a., c.,
d., e.E. Hdksraa, Groningen, I a., e., d., e.
II a. en III a.H. van Kreel, Utrecht, I a,,
c.dr. H. J. W. Droogleever Fortuijn, Rot
terdam, I a., c„ e.dr. Voute, Amsterdam
I a., d.dr. B. P. B. Plamtenga, den Haag,
Imevrouw E. DiepenJbroekde Jong van
Beek en Donk, Amsterdam I b.dr. A. J. C.
Snijders, Eutfen, ld.; dr. Qaiuajer, Maas
tricht, Ie.; dr. J. H. Gunning Wm, Huirn-
meloo II a.Pater Familias II b.mejuf
frouw E. C. Knappert, Leiden, II c.J.
Klootsema, Amsterdam, Hl a., appendix b.
mevrouw J. Wierts van CoehoomStout,
Amsterdam Hl b.mejuffrouw Hendri'ka
van Tussenbroek, Utrecht, III d.mejuf
frouw A. A. van Proogen, Groningen, III
d.mejuffrouw M. Beid'enis van Barlikom,
Middelburg, IH d.mejuffrouw Louise Alm,
Den Haag, III e.G. C. Hoogewerff, Amers
foort, III e.J. P. Thijsse, Amsterdam, in
f.F. Wesseling, Amersfoort, Hl g. Door de
redactrice, mevrouw Saudberg, zullen de ru
brieken m c. en appendix a. speciaal behan
deld worden.
Voor allen die belang stellen in de opvoe
ding, in 't bijzander echter voor jong© dames
en jonge moeders, is eon kennismaking met
dit nieuwe blad, waaraan, tal van bevoegde
krachten medewerken, van heb grootste nut.
En zij zelve eu de door haar op te voeden
kinderen zullen er de heilzaamste vruchten
van plukken.
Mogen, dan zéér velen in den lande zich
op de nieuwe uitgaaf abonneeren, en zoo
Maatsdhappel ijk Werk" in staalt stellen de
zegeningen van goede paedagogisdhe kennis
te verspreiden door gansch Nederland, tot
..heil van de komende generatie
Het vice-consulaat te Kiukiang is opg-
lieven. (mStct.")
Adv.-gen. mr. Patijn heeft gister voor den
Hoogen Raad conclusie genomen in de be
kende zaak van de vischhal te IJmuiden.
Hij achtte L. Groen terecht ontslagen van
rechtsvervolging ter zake van overtreding van
het gebod tot liet doen \an aangifte, aange
zien het gebod alleen slaat op hen die in d<-
haven visch willen verkoopen, wat hij niet
wilde.
Daarentegen achtte hg hem schuldig aan
overtreding van de bij K. B. vastgestelde
verordening omtrent den vervoer van visch in
de haven, daar z. i. de haven van IJmuiden
wel onder de Waterstaatswet en de Kroon
bevoegd was voorschriften omtrent het ge
bruik der werken te gaven. Hij concludeerde
tot veinietiging van het vonnis op dit punt
en veroordeeling van L. Groen tot een geld
boete van ten hoogste f 50.
Uitspraak 22 Januari.
Uit Rotterdam wordt ons geschreven:
Nadat Zaterdag de politie officieel toestem
ming had gegeven, dat baanvegers hun beroep
op de Rotte, Boezem en langs de Plassen
mochten uitoefenen, begon de afdeeling «Rot
terdam en Omstreken" der Zuid-Hollandsche
IJsiereeoiging onmiddellyk met het aanstellen
van vaste baanvegers op routes, die tooi
schaatsenrijders liet meest gewenscht waiei
en voorts voste posten te zetten bij overbrug
ging en overstapplaatsen.
Als uitgangspunt werd de ijsclub »Kra
iingen" genomen en een baart getiokken lang-
Hoogen Boezem en Rotte naar de Hillegers-
bergsche Plassen in aansluiting aan de afd
Bei kei en Rodenrgs, der Zuid-Holl. IJsvereem
en zoo verder naar Den Haag.
Bij aanhoudend vriezend weder zai heden
een baan getrokken worden over den Kra-
lingsclien Plas in aansluiting met Nieuwei-
kerk en Gouda.
De breede Plassen werden Zondag [zei r
druk beieden, alhoewel te Kralingen nog een
paar gevaarlijke wakken waren (ter plaatv
waar Vrijdag een jongnaensch verdronk).
Overigens wus het ijs van voldoende sterkte,
doch permissie voor het opslaan van tenten
werd nog niet gegeven. Politie op schaatsui
handhaafde de orde.
Men pestlijder te Plymouth.
Het stoomschip Bal laar at, Zaterdag
van Calcutta te Plymouth binnengeloopen,
had een inlandsche stoker aan boord, die aan
pest lijdende was. De zieke is opgenomen
ann boord van een hospitaalschip en het Indi
sche vaartuig zelf heeft zyrt reis naar Lon
den voortgezet.
Mlectriciteit,
In een chemische fabriek te Roveroto is
een ingenieur gedood, die bij een inspectie
zoo onvoorzichtig' was een electrischen kabel
aan te raken.
Men dievenpaar.
Onlangs liep een bejaard heer te Parijs in
de Avenue Daumesnil, toen een groote bul-
hond op Item aansprong en hem omverwierp.
Een man en een vrouw snelden toe en hiel
pen den ouden heer weer op de been.
De heer wae vol dankbaarheid voor zijn
helpers, en hij was nog bezig hun zijn dank
te betuigen, toen opeens de politie kwam en
de hand legde op zijn weldoeners.
■Een der agenten verzocht den ouden heer
eens te zoeken in zijn zakken, of hij iets ver
loren had, en nu ontdekte deze, tot rij ver
wondering, dat rijn portefeuille, zijn beurs
en zijn horloge met ketting verdwenen wa
ren. Ze werden teruggevonden in de zakken
van den man en de vrouw, die hem zoo vrien
delijk hadden bijgestaan.
De bulhond was het eigendom, van dat die>-
venpaor en gedresseerd op het omverwerpen
van menschen, die dam citer de 'handige zak
kenrollers, onder het ophelpen, van hun geld
en kostbaarheden werden afgeholpen.
Spieyeltelegrafie (heliografie).
Wanneer ge des avonds aau een lange,
rechte spooibaan staat dan ziet ge de twee
gloeiende oogen van de locomotief reeds op
een afstand van een uur of meer. Is de trein
u genaderd, dan staat ge verbaasd over de
kleine lampjes en ge begrijpt, dat alleen de
blanke kopeien spiegels, die al liet licht op
vangen en in één richting terugkaatsen, die
lichtjes zoo groot deden schijnen. Maak gij
de lichtjes nog wat steiker, de spiegels nog
wat grooter en versteikt ge uw oog door een
verrekijker, dan kimt ge op vele uren afstands
zulk een licht zien.
Men heeft hiervan gebruik gemaakt om
te telegiafeerpn, b.v. door een ooi logvoerend
leger. Deze spiegellelegiaaf vangt de stralen
der zon in een grooten hollen spiegel op 1
die ze teiugwerpt naar een anderen kleineren
en deze is zóó gelegen, dat hij alle opgevan
gen stralen in éen richting verder zendt.
De gioote kunst bestaat nu in het stellen
van deze spiegels. De stralen moeten nl. van
het eene skanloor" in de open lucht juist
op het andere aankomen waar ze dan door
een verrekijker worden waargenomen. Daal
de zon haar loop vervolgt, moeten ook de
spiegels langzamerhand gedraaid worden. Is
dat echter in orde, dan kan elke gewone
telegrafist den heliograaf bedienen. Hij ge
bruikt daartoe hetzelfde alphabet dat hy ge
woon is en dat uit kortere eu langere strepen
bestaat.
Op een gewone telegraafkantoor drukt
men langer of korter op een knop: bij den
heliograaf bedekt men den eenen spiegel bij
kortere en langere tusschen poozen en zooals
bg de telegraaf op het ontvangkantoor korte
en lange strepen worden gezien, zoo bemerkt
men op het andere openluchtkantoor korte
en lange lichtflikkeringen. Het woord ivyand"
bv. komt op deze wgze over:
Het is dui lelijk, dat wie met het telegra
fische schrift bekend is, ook de lichifiikke-
ringen gemakkelijk »lezen" kan.
Natuurlijk moet men open terrein hebben
en kiest men I ef-rt heuvels uit, vooreerst om
over hinderlyk struikgewas en dergelyke
heen te kunnen telegrafeeren en ook om den
bolvorm van de narde. Op een afstand van
eenige uren zou dat reeds hinderen, en men
telegrafeert mi t spiegels wel tot op een af
stand van twintig, dertig uren. Zoodra ech
ter de zon achter de wolken gaat, is 't met
heliografeeren gedaan.
Atjeh.
Geseind wordt uit Kota-Radja, dd. 17
November:
In den nacht van 14 op 15 Nov. heeft
een overval door een patrouille onder kapitein
Snijders uit het bivak te Poesoeara plaats
gehad op een be ule van Panglima Tjoet in
Tjoeboée. De vyand liet 47 lgken, waaronder
ook de aanvoerder, en vele wapens, benevens
een groote hoeveelheid munitie liggen.
Onzerzijds hadden wy geen gewonden te
betreuren.
En dd. 13 Nov. mber
De colonne Van der Wedden nam op 14
dezer bg Tjotji ia Peusaogan de sterke
stellingen van Pol. in c. s. De vyand is naar
de Gajoelanden g. vlucht en liet 16 dooden
en 11 gevangenen achter. Tjotji blijft be
zet onzerzijds ges euveld 3 fuseliers. Zwaar
gewond werd de kapt. Vari IJsseldgk en 2
Europ. fuseliers; 1 eht gewond 8 Europeanen.
Ealltl-sewentcn.
Vit de 'taats-Courant
Uitgesproken:
13 Dec. A. C. Reus, magazijnmeester, te
Rotterdam. Rechter-, omm. mr. J. II. van Meurs.
Curator mi. P. L. ïl. Driebeek.
Opgeheven:
B. J. Peters, te VHertogenbosch, vroeger
wonende te Os.
P. Emont, sigaren uaker, te Alkmaar.
J. Adriaanse, te Middelburg.
A. Vreeken, te W irmond.
Pieter Maririus ÏI ybnrg, Amsterdam.
Gltiotlngcn.
LOTEN VAN PARIJS 4 pCl. a fr. 500 van 1865.
Trekking 15 Dee.
No, 544694 fr, 1500 >0
348714
556392
343004
240949
408517
50000
10000
10000
10000
10000
Betaalb. 1 Febr,
No. 436995 fr. 5000
b 22627 5000
s 133543 5000
s 358854 5000
58057 5000
De volgende nummeis elk fr. 2000:
59259-2 439579 475691 250110 211557
247435 405092 122160 562024 332185
IJMUIDEN, 18 December. Heden waren aan
de markt de smomtrawleis Julie, Beisy, Hol
land IV en Assumbuig, niet partijen schejviscli,
kabeljauw, tong, tarbot, groote en kleine schol,
wieling. Twee kotters met 110 a 240 tongen,
wat tarbot griet, 15 a 25 mandjes schollotjes,
schar. Vijftien sloepen met 1500 n 2200 schel-
visschen, 5 a 12 kabeljauwen. Veertig kusl-
visschers met een weinig scholletjes.
Er werd betaald voor groote schelvisch f 10*50
a 14.50, middel f9 a 10, kleine f5.75 a 6 50,
groote schol f 11.50 a 14, middel f7.50 a 8. iö.
kleine f4.50 a 5.75, schar f 1.90 a 2.20, alles
per mand. Groote tovende schelvisch f73 a 89,
kleine f48 a 55, per groot honderd; croota
tongen ƒ0 80 a 0.90, middel f0.50 a 0.6Ö,
kleine f 0 25 a 0 30, groote tarbot f 7 a 8.50,
middel f4 50 a 5. kleine f 1.25 a 1,75, rog
f0.60 a 0.95 per stuk.
Hoogwater te Scbledam.
Doe. 20: v.m. 6.02 nam. 5.16
21: i 6.36 6.52
Hoogte van liet water op de Rivieren,
Berichten <an 18 December.
LOB1TH, 2 uur 's midd. 9 01 Gev. 0.15 M.
MAIN7., 12 uur 'smidd. 0.05 onder nul.
KOBLENZ, C uur 's morg. 1.01 Gev. 0.03 M.
1R1ER, 12 uur'smid. 0 51 Gew. 0.01 M.
KEULEN 11 uur 's morg. 0.90 Gev. 0 10 M.
RUHRORT, 8 uur 's morg. 0.31 Gev. 0.09 M.
Xon en Slaan.
Zonsong. Dec. 20: 8.12 v.m. onderg. 3.43 n.m.
21 8.13 3.42
Laatste kwartier 25 Dec.
LONDEN, 18 December.
Op de veemarkt worden aangevoerd: 900
luudrron, 6000 schapen en lammeren, kalve
ren en 20 varkens. Prijzenbeste runderen
3/0 a 4/10, schapen en lammeren 3/4 a 5/10,
kal eren a varkens 2/2 a 4/0 p. steen,
RAMBURG, 18 December.
Petroleum loco 8.35 brief, dito geld.
Spiritus per Dec. 20V<< Jan./lebr. 19Stem
ming kalm.
BUDAPEST, 18 December.
Tarwe kalm.
NEW-YORK, 18 December.
Dec. Jan. Feb. Mrt. Mei. Juli.
Tarwe. 73%7 (j '/t 761/4 76 Vs
Dec Jan, Feb. Mrt Mei. Juin
Mais 39%398/g
AGENDA.
20 Dec. Groote Schouwb. Rotterdam, Fran
sche Opera, Princessed'Auberge, 8 u.
20 Tivoli, Rotterdam, Een Trekvogel,
De Matroos, 8 uur.
21 Yereenigingslokaal, spr. Fr. Hogen-
dorp, 8 uur.
21 s Groote Zaal Soc. Harmonie, Rotter
dam, Concert Eruditio Musica, 8 uur.
21 Groote Schouwb. Rotterdam. De
Dame van Maxim, Operette, 8 uur.
25 a Tivoli, Rotterdam, De name van
Maxim, 8 uur. t
Te Rotterdam eiken avond Circus Variété,
Stationsplein, 8 uurCasino Variété, Cool-
singelj 8 uur; Pschorr Dameskapel, Korte
Boogstr., 8 uur.
