BINNENLAND.
Uit de Staatscourant.
STADSNIEUWS.
VLAARDINGEN.
Kunst en Wetenschap.
R e c h t z a k e n.
Kerk en School.
Landbouw en Veeteelt.
G e in e ngfl Ni e n w s.
Laatste Nieuws.
Telegrammen.
witte paarden en waren In het wit gekleed,
het was voor de Eugehchen onmogelijk om
hen te treffen en telkens werd het Engelsche
leger door hen in verwarring gebracht. Die
Boer antwooidde hierop: Dat zijn die Engeieo
die voor ons strijden. Wel mogen we zeggen
dat de Engelen Gods voor ons strijden, want
naar menschelijke berekening zou het onmoge
lijk voor ons zijn om het tegen zoo'n over
macht uit te houden.
Bij de presidente van den Vrouwen-Bond
ter Int. Ontwapening kwam een particulier
schrijven in van mevrouw Selenka te Miln-
chen. Deze dame meldt hoe zij een beweging
tegen den oorlog heeft op touw gezet, uit
sluitend zakelijk en van staatkundigen aaid.
Zij heeft zich wel is waar gewend tot het
hoofdbureau te Bern, maar wil niet alleen
daarop vertrouwen, doch zich zooveel moge
lijk overal medewerking verzekeren.
Zij verèoekt daarom ook mevrouw W., zich
te richten niet alleen tot Vredesgenootschap-
pen in ons land, maar in de eerste plaats
tot invloediijke politieke personen, met het
verzoek zoo spoedig mogelijk haar betuiging
vau bijval te doen toekomen voor haar plan.
Het ontbreekt Jiaar nl. vooral aan toetie-
ders in het Buitenland en aan geldmiddelen
om tot uitvoering te gei aken. Het is niet de
bedoeling dat de beweging zal zjjn anti-
Engelsch, maar wel Inteanaiionaal, van een
neutraal standpunt.
Mevrouw Selenka verwachtte dat in Hol
land het Fonds van bijstand aan de Boeren,
gelden zou storten voor het volgend doeleinde.
Een internationaal bewijs zou raadzaam zijn
om de beide oorlogvoerende pai tijen uit te
noodigen tot staking van de vijandelijkheden
en tot het maken van vredesvoorwaarden.
Tevens zal men de onzijdige volken oproepen
tot bemiddeling volgens art. 27 der Haag-
scha conferentie.
De oproeping ligt reeds gereed. Kan ech
ter nog verbetert worden bij eventueele
voorsteilen tot wijziging,
Mevrouw W. wendde zich tot verschil
lende personen, o a. den pres. van de Z.
A. Y. Allen waren van oordeel dat het niet
op hun weg lag, zich met de zaak in te
laten.
Daar de pres. van den Ned. Vr.-B. ter
Intern. Ontw. zich allerminst geroepen acht
aan dit verzoek gehoor te geven, blijft het
werk ongedaan, tenzij iemand zich uit eigen
beweging tot mevr. Selenka wil wenden,
wier adres is te Munchen, Leopoldstrasse 9.
Be Friesland.
De Minister van Marine heeft den com
mandant van de Friesland telegrafisch
opgedragen om met dien bodem naar Durban
te vertrekken, tot het aan boord nemen en
van daar naar Lorenyo Maiquez overbrengen
van het personeel en materieel van de am
bulance-Koster, thans aan boord van de
H e r z o g.
Wq vernemen, dat aan den commandant
van de Friesland door den minister
van Marine is opgedragen om de voor dat
vaartuig bestemde levensmiddelen te Durban
van de Herzog over te nemen.
„Hbi;
Hollanders op Nieuw-Guinea.
Een particulier telegram aan liet
uit Batavia luidt:
Op de Zuidkust van Nieuvv-Guinea zijn
vijf officieren van de stoomboot Pel aan
land' gegaan; twee er van zijn door Pa
poea's gevangen gemaakt; een van hen is
gewond. De stoomboot heeft de plaats weer
verlaten. Er is een oorlogsschip heengezon
den.
Het blad teekent hierbij aan
Do stoomboot Generaal Pel behoort
tot de vloot van de Kon. Paketvaartmaat-
schappij.
•Het is een ijzeren stoomschip van 1300
tons bruto, in 1876 gebouwd' en onder bevel
staande van kapitein J. B. Rijnberg.
Op do Zuidkust van Nieuw-Gumea be
vindt zich onze nieuwe vestiging te Fak-
Fak, waar do ijverige en ondernemende
heer J. A. Kroeson controleur is. Tot nn
toe hebben wij van die vestiging nog niet
veel pieizier beleefd. Men heeft er nog al
te lijden gehad van ziekte en van onaan
genaamheden met d'e inboorlingen.
Volgens bij de directie der Paketvaart
ontvangen bericht is heb gebeurde geschied
bij Sileraka.
De minister van Koloniën verleent deze
week geen audiëntie.
De commissie van voerbereidiog uit de
Eerste Kamer voor de Ongevallenwet heeft
zich geconstitueerd en benoemd tot voor
zitter den heer v. Boneval Faure.
Deze zaak zal waarschijnlijk nk Paschen
voor openbare behandeling door de Kamer
gereed zijn.
De Minister van Buitenlandsche Zakeu,
mr. De Beaufort, geeft den 23sten dazer een
diplomatiek diner.
De Commissaris der Koningin in Zuid-
Holland, mr. C. Fock, geeft den 28en dezer
a.s. zijn eerste officieel diner aan leden van
het corps diplomatique en hooggeplaatste
civiele en militaire autoriteiten.
De eerste avondreceptie bij mevrouw De
Beaufort, echtgenoote van den Minister van
Buitenlandsche Zaken, is vastgesteld op 25
Januari a.s. De volgenden op 22 Februari
en 29 Maart
OYERSCH1E, 40 Jan. De beer F. J. Dun,
hoofd der Christelijke School alhier, werd
gisteren op zijn geboortedag door schoolkin
deren en personeel, aangenaam verrast met
een prachtige vulkachel.
Door mej. M. Salm werd den jubilaris een
kernachtig gedicht overgereikt.
By Kon. besluit zjjn benoemd metiogang
van 45 Jan.a. tot substituut-officier van
justitie bij de Rechtbank te Assen mr. P.
Buijs, thans subst. off. van justitie bij de
Rechtbank te Zierikzee b. tot subst. off. van
justitie bij de Rechtbank te Zierikzee, mr.
J. P. Hofstede, tlmns griffier bij het Kanton
gerecht te Leeuwarden.
Te Rotterdam heeft een vergadering van
distillateurs plaats gehad, waar verschillende
voorstellen zijn besptoken in zake de notee
ring van moutwjjn. Een besluit wera niet
genomen.
Ilet plan om een distillateursbond op te
lichten, vond bij velen instemming. De on
derteekenaars van den uitnoodigingsbiiefzijn
als vooi loopig bestuur nangewezen. Komt
deze bond tot stand, dan zullen door het
definitief bestuur voorstellen ter tafel ge
bracht worden betreflende de noteering van
den moutwijn en ook betreffende andere
aangelegenheden, met het distillateursvak in
vei bami s'aande.
Wij vernemen nog dat deze beweging
alleen omvat de distillateurs met binnen-
landsch debiet; beoogd woidt in de eerste
plaats het herstel der vroegere distillateurs-
noteering.
Naar wij vernemen zal de tweede uitvoe
ring van het kmdeikoor dei 4e openbare
kostelooze school plaats hebben op Woensdag
17 Januari a.s. Wij maken er onze lezers
op ntient dat slechts een beperkt getal
kaarten door den heer Kerdel worden ver
krijgbaar gesteld.
Hedenmiddag te 42-'/i uur werd rook ont
dekt die kwam uit het pakhuis der firma
Schulze Sc Brouwer aan de Lange Haven 400.
Bij onderzoek bleek dal een ton met oud
karton en papier op de een of andere wijze
aan het smeulen was gegaan en dit de sterke
rook ontwikkelde.
De politie was spoedig ter piaatse, doch
het gevaar was zonder moeite voorkomen.
BURGERLIJKE STAND,
fiehuwd:
10 Jan. A. Kloos, 24 jaar, en J. P. Alblas,
22 jaar.
Geboren
7 Jan. Jacvba Johanna, dochter van W. J.
C. Willeinse en J. P. C. Heinsbroek, Noord-
molenstraat.
8 Jan. Gerard Johan Antoon, zoon van A.
de Bruijn en J. van Pelt, Hagastraat.
9 Jan. Bei nardus Petrus Hendiicus, zoon
van B. P. H. Janse en M. M. C. van Waar-
Franhestraat.
Overleden t
9 Jan. Theodorus Coineiis Eogering, 69
jaar en 10 maanden, Lange Haven.
40 Jan. Sophia Ilenrica Wamsteker, 81
jaar en 3 maanden, Forste Tuinsingel.
denburg,
'Maandagavond deed iu de zaal jHarmo-
nie" de penningmeester van het uitvoerend
comité der Transvaaluitvoeringen rekening
en verantvvooidiug van zijn gehouden finan
cieel beheer. Er bleek dat beide uitvoeringen
een netto bediag van f300.hadden opge-
bincht.
De Voorzitter bracht hierna aan allen, die
(ot het welslagen der uitvoeriagen hadden
medegewerkt zijn dank.
Ieder der vereenigingen gaf hierna een
nommer ten beste, terwijl verschillende per
sonen voordrachten hielden.
Tot laat in den avond bleef men gezellig
bijeen.
Naar wij vernemen zullen de werkzaam
heden in de Suikerfabriek van de Muatschü.
sHoliandia" den 45n Januari aanvangen.
De Geref. Jongelmgsveieeniging sSoli Deo
Gloria" houdt hedenavond hare jaarver
gadering bq welke gelegenheid ds. Los uit
de Lier, in het kerkgebouw aan de Land-
straat, als spreker zal optreden.
Aan het bureau van politie alhier zijn als
gevonden gedeponeerd
Een geldstuk, een duimstok, een jongensjas
en een pet.
De rechthebbenden kunnen zich ter terug-
bekoming vervoegen aan gemeld politiebureau.
Tevens zijn inlichtingen te bekomen om
trent een m bewaring genomen zwart hondje
met bruine borst en pluimstaart.
BURGER LIJ K E STAND.
Gehuwd i
10 Jan. Arie Maan en Hendrika Johanna
Moerman. Adriaan Arend Bollee en Teuna
van Toor. Diik van Oosten en Leentje
Cornelia Mastenbroek.
Overleden
8 Jan. Teunis van Bree, oud 2 jaren, Qed.
Biersloot.
9 jan. Leendert van Loon, oud 9 jaren,
Koningstraat. Klaas Brobbel, oud 78 jaren
wedn, van J. Goedknechl, Callenburgstraat.
10 Jan. Johannes Vermeer oud 3 maan
den liofjesstraa t.
De uitgave van het sedert 28 jaar te
Zwolle verschijn md Kath. blad, de sNieuwe
IJseibode", is sedert 1 Jan. gestaakt.
De rechtbank te Rotterdam bekrachtigde
gisteren het bij verstek gewezen voorns
waarbjj J. v. d. L., 19 jaar, zeevisscher te
Vlaardingen, wegens desertie van een Ned.
zeevisschersvaartuig tot 14 dagen gevangenis
straf was veroordeeld.
Vervolgens werden vereordeeldJ, J. K.,
47 jaar, zonder beroep te Maasland, H. K,,
18 jaar, knecht op een sleepboot te Maassluis,
A. S., 19 jaar, knecht op een sleepboot te
Rotterdam en A. B., 21 jaar, varensgezel te
Maassluis, wegens wederspannigheid, elk tot
één maand gevangenisstraf; P. V., 20 jaar,
fabrieksarbeider te Vlaardingen, wegens mis
handeling, tot fl boete, subs, één dag hechte
nis; J. de K., 25 jaar, sjouwer te Schiedam,
wegens openbare schennis der eerbaarheid,
tot 7 dagen gevangenisstraf.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: Te Randwijk, G. Nijhuis.
te Veenendaal,
Aangenomen: Naar Vlijmen, A. Ver
waal, cand.
Bedankt: Voor N.-Stadskanaal, door
H. Smelt, te Haarloo; voor Oosteiland en
Stroe, door M. Jongebreur, cand. te Ouder
kerk a/d. IJsel; voor 's-Giavezande, door
Visser, te Woudenberg.
Gerei-. Kerken.
Beroepen: Te Reukum, A. van der
Slays, te Arnhem te Delftshaven, S. Da-
tuma, te Vrqhoeven-Capelle c.a.
Doopsgezinde gemeenten.
Aangenomen naar Helder ds. J. Keu
len, predikant te Hindeloopen.
R.-K.Kerk.
De bisschop «an Haatlem heeft benoemd
tot kapelaan te Delft (H. Joseph), den pater
A. J. M. Looijaard.
Mgr. F. A. H. Boermans, bisschop van
Roermond, heeft benoemdtot pastoor te
Bmgelrape den heer A. De Warrimont, thans
pastoor te Cabergtot pastoor te Caberg
den heer L. A. Vallen, kapelaan te Horst
tot kapelaan te Horst den heer G. F. Mun-
nocorn, kapelaan te Maasbrachttot kapelaan
te Maasbracht den heer H. J. Boyens, kape
laan te Limbrichttot kapelaan te Limbricht
den heer J. P. H. Vossen, assistent aan de
kerk van den H. Servatius te Maastricht
tot assistent te Maastricht den heer T. P.
L. Bollen, van het Seminarie; tot kapelaan
te Heithuizen den heer P. J. L. Litjens,
kapelaan te Sevenumtot kapelaan te Se-
venum den heer J. P. A. Cremers, kapelaan
te Heithuizen.
Hooger Onderwijs.
Door B, en W. van Amsterdam worden
aan den Gemeenteraad voorgedragen, ter
vervulling van de vacature van hoogleeraar
in de faculteit der Godgeleerdheid, ontslaan
door het eervol ontslag, vrleend aan deri
heer dr. P. D. Chantepie de la Siussaye:
dr. A. Bruining, te Krommenie dr. Y. H,
Groenewegen, te Rotterdamdr. P. J. Muller,
te Haarlem
als buitengewoon hoogleeraar in de facul
teit der letteren en wijsbegeerte, ter ver
vulling van de vacature, ontstaan door het
eervol ontslag, verleend aan deo heer dr. C. C.
Uhlenbeck dr. R. C. Boer, leeraar aan het
gymnasium te Leeuwarden dr. J. II. Kern
privaat-docent aan de Universiteit te Leiden;
als buitengewoon hoogleeraar in de natuur
kunde dr. P. Zeeman, lector aan de Univer
siteit,
Lager Onderwijs.
De minister van bmnenlandsche zaken
heeft voorloopig ter kennis van belangheb
bendeu gebracht:
1o. dat in 1900 slechts eenmaal gelegen
heid zal worden gegeven tot het afleggen
van het examen ter verkrijging der akte van
bekwaamheid, bedoeld in ait. 56, onder a
der wet tot regeling van het lager onrieTwijs,
zooals die is gewijzigd bjj de wet vet 8
December 1899 (Staatsblad no 175). en dat
voormeld examen in dit jaar zal aanvangen
op 3 April
2o, dat in 4900 eenmaal gelegenheid zal
worden gegeven tot het afleggen van het
examen ter verkrijging der akte van bekwaam
heid, bedoeld in art. 65bis der voorschreven
wet, voor huis- en schoolonderwijs in het
vak, vermeld onder j in art. 2 der wet (de
vrjje- en orde-oefeningen der gymnastiek)
en dat dit examen zal aanvangen op een
nader te bepalen dag in October.
Het tijdstip waarop, ea de autoriteit, bij
wie zij die zich aan deze examens wenschen
te onderwerpen, zich daartoe zullen behoo-
ren aan te melden, zullen nader overeenkom
stig de voor deze examens bestaande voor
schriften worden bekend gemaakt.
(»Stct.")
De Nedeilandsche Boerenbond, die haar
hoofdzetel heeft te Utrecht, bestaat volgens
het pas verschenen jaarboekje uit 20,250
gewone leden en de eere-leden dr. H. J. A. M.
Schaepman en mr. M. J. C. M. Kolkman,
leden van de Tweede Kamer.
De provinciale afdeelingen zijn ingedeeld
als volgt: de Noord-BiabantscheGhristelqke
Boerenbond met 82 afdeelingen; de Provinciale
Noord-Hollandsche Boerenbond met 46; de
Christelijke Limburgsche Boerenbond met 78,
de Overijselsche Boerenbond met 46, de
Geldersche met 39, de Utrechtsche met 42,
en de Zuid-Hollandsche met 6, terwij! de
provinciën Friesland, Zeeland en Drenthe
geen afzonderlijke afdeelingen vormen, doch
uit 4, 3 en 2 locale afdeelingen bestaan.
Een officieel orgaan van den Nederland-
schen Boerenbond wordt als maandblad
uitgegeven.
Brand in het Trij entrepot te Botterdam.
*Men meldt ons uit Rotterdam
Tot cL groote opslagplaatsen voor koop
mansgoederen te Rotterdam behoort het
van ouds bekende Oost-Indische Huis aan
de Boompjes. Op een binnenpaats van dat
gebouw bevindt zich een. ijzeren, loods, be
stemd voor het bergen van brandbare en
gevaarlijke stoffen.
Hedenochtend ruim 8 uur zag het perso
neel van liet entrepot rook of damp komen
van onder de ijzeren deur dezer loods. Bij
een ingesteld onderzoek door den entrepot-
baas J. L., sloegen, bij het openen van de
ijzeren deur de vlammen circa acht meter
naar buiten, waardoor genoemde persoon
ernstige brandwonden kreeg aan. handen,
voeten en onderlijf, zoodat hij in gevaar
lijken toestand naar het Ziekenhuis moest
vervoerd worden.
Inmiddes hadden de vlammen ook een op
een afstand liggende partij van. 135 balen
suiker van bet Leidscheveem aangetast,
waarvan een 30-tal balen ten deele ver
brandden.
In de loods bleek bii nader onderzoek een
vat verfwaren vermengd met nafta ge
sprongen, dat daarop geheel leeggéloopen
was. Ook bleken eend ge kisten lucifers en
andere zaken in emballage aangebrand.
Men slaagde er in, een dergelijk fust als het
gesprongene intijds in veiligheid te bren-
gen.
Het personeel van het entrepot en brand
spuitgasten slaagden er in, in een half uur
tijds den brand tot een gedeelte van den
inhoud van de loods te beperken. Had het
ongeval zich des nachts voorgedaan, de
schade zou niet te overzien zijn geweest.
Be influenza in Amsterdam.
Steekt Amsterdam in gewone omstandig
heden gunstig af bij andere groote plaatsen,
zoowel hier te lande als in het buitenland,
wat betreft de sterfte, op het oogenblikkan
dat niet gezegd worden. Sedert eenige weken
heeft het sterftecijfer hier een buitengewone
hoogte bereikt, wat vooral is te wijten aan
de heerschende influenza-epidemie en de
groote toeneming van de daarmee in verband
staande gévallen van sterfte ten gevolge van
ademhalingswerktuigen. Nooit nog heeft hier
de influenza in die mate slachtoffers geëischt;
het aantal dergenen die in den winter van
1890/91, toen ook de influenza in zoo sterke
mate heerschte, door de ziekte werden weg
genomen wordt nu verre overtroffen,
Sterven hier gewoonlijk 450 5 460 men-
scheo per week, in de vorige week was dit
aantal geklommen tot 413, waarvan 59 ge
vallen zijn te wijten aan influenza, 99 aan
acute- en 39 aan chronische ziekten der
ademhalingswerktuigeo en 29 aan tering.
Op alle begraafplaatsen is het dan ook
bijzonder druk, heel den dag door volgen
de iijkstaties op de wegen daarheen elkaar
np en vaak komen er drie, vier of meer te
gelyk aan. De begrafenis-ondernemingen
kunnen het werk haast niet af, op zoo'n
sterfte is het personeel niet berekend, waar
bij nog komt, dat ook onder da aansprekers
veel, zeer veel zieken voorkomen. Want is
het aantal personen die sterven groot, dat
der zieken is verbazend.
De doktoren rijden van 's morgens tol
's avonds hun patiënten af, zonder rust,
voortdurend maar van den een naar den
ander en nog kunnen velen er dan maar
juist komen. Een dokter, behalve op zjjn
spreekuur, thuis te zullen treffen, daar is in
deze dagen niet meer op te rekenenhg is
op ziekenbezoek, wanneer men zich ook aan
zijn woning aanmeldt.
Overal zijn zieken, het personeel van ieder
kantoor, van elke maatschappij, uit elke
werkplaats is, doordat er een of meerdere
peisonen van ziek zqn, kleiner dan gewoon
lijk bq de politie eo de brandweer bij
voorbeeld zijn ongeveer 46 pet. van het aan
tal manschappen ziekvan verschillende
babkerspersoneelen, die door de influenza
al zeer sterk bezocht worden zelfs 22 tot
30 pet. enz.
En het gevolg daarvan is, dat de niet-
zieken die in deze dagen ook nog lang
tr allen gezonden kunnen genoemd wor
den nog wat harder moeten werken dan
anders, vooral de apothekers I (H.)
Be Bidderzaal.
Eerstdaags zal aangevangen worden met
de afbraak van een gedeelte van het uitbouw
sel aan de Zuidzijde van de Ridderzaal tegen
over het Kantongerecht te 's-Gravenhage.
De lokalen in gebruik bij het parket van
het Gerechtshof blqven behouden tot rik de
estiging van dat college in het nieuwe
rechtsgebouw.
PFerkeloozen.
Voor ongeveer 4000 werkeloozen trad
gisteien in d'Geelvinck te Amsterdam de
bekende Samson op. Hq raadde hen aan om
evenals vroeger geschiedde een optacht door
de stad te houden en om het stedeljjk ba-
stuur om werk en brood te vragen. Na afloop
der vergadering trokken eenige honderden
langs de Heerengracht, doch werden daar
door de politie verspreid. Bij het aan- en
uitgaan der beurs was er veel volk op den Dam.
Be moord te Koewacht.
Men meldt uit Middelburg:
De justitie is van hier naar Koewacht
vertrokken. Ook Misseghers, de van den al
daar geplcegden moord verdachte, is, tot
nader onderzoek der zaak, naar Koewacht
gevoerd. Gedurende de laatst© d'agen zijn
tal van personen uit Koewacht en omstre
ken als getuigen voor den recliter-commis
saris alhier gehoord.
Hit Koewacht meldt men;
De justitie uit Middelburg is hier met
den verdachte Misseghers aangekomen. Er
is veel volk op de been. Een sterke politie
macht zorgt voor de orde. Er zijn verschei
dene getuigen gehoord.
Ten einde raad.
Wij hebben onlangs gemeld, dat bij den
heer Mees te Rotterdam, van iemand die
onbekend wensckte te blijven, een gift van
f 10,000 was ingekomen, met vrijheid' daar
aan naar eigen inzichten een bestemming te
geven. Als gevolg van dat bericht zijn, naar
de „N. R. Ot." meldt, zoowel van commis
sies als van particulieren zooveel aanvragen
om onderstand bij den heer Mees ingeko
men, dat hij beter heeft geoordeeld den ge
ver te verzoeken, hem van bewuste op
dracht te ontslaan en de verdeeling dezer
som persoonlijk ter hand te nemen. Aan dab
verzoek is gevolg gegeven.
Ongevallen.
In 't afgeloopen jaar bedroeg het aantal,
krachtens de Veiligheidswet in den Haag
aangegeven ongevallen 365 Iedere dag één
men ziet hoe noodig hat is, dat er wettelqke
bepalingen komen.
Alcohol uit de schillen van doperwten.
Gelijktijdig dat er van verschillende zij
den gezocht en gedacht wordt over midde
len om het onmatig drankgebruik te beteu
gelen, houdt de distilleerderij zich steeds
bezig met het zoeken naar nieuwe produc
ten waaruit alcohol te halen is.
Laten wij er echter meteen bijvoegen, dat
die verschillende nieuwe soorten van alco
hol niet bestemd zijn voor huishoudelijk
gebruik, doch hoofdzakelijk voor indus-
trieele doeleinden, zooals voor de chemische
industrie, beweegkracht, verlichting enz.
Er kan reeds op verschillende variëteiten
gewezen worden b.v. wijn- en vruchten-alco
hol, graan-alcokol, aardappel-alcohol, beet
wortel-alcohol, alcohol uit rietsuiker, cicho
rei enz. Naguere, een Tuneezer of Algerijn,
vond alcohol ia Turksch vlas en thans wor
den wij verrast met alcohol uit dorperw-
teschillen.
En dat blijkt waarlijk de slechtste niet te
zijn.
Het voordeel van deze ontdekking, waar
van de eer toekomt aan 'n Fransckman, de
heer Mommirel, een groot pachter in de na
bijheid van Parijs, is, dat thans het tot dus
verre bijna waardeloos groente-afval, dienst
baar wordt gemaakt.
De erwteschillen waren tot dusver slechts
voor den mesthoop bestemd of dienden als
slecht veevoeder.
Niets mag verloren gaan, is de leuze, al
leen moet men sommige dingen maar weten
aan te wenden
De verduurzammg van doperwten ge
schiedt, zooals bekend, in Frankrijk op
groote schaal,* en men kan zich dus voor
stellen, welke enorme massa's schillen er
komen, in de weken dat alle fabrikanten
zich gelijktijdig bezighouden met het eon-
serveeren dezer zoowel in als buiten Frank
rijk gewaardeerde peulvrucht.
Uit dezen schillenberg zal dus een bron
van alcohol wellen. De heer Mommirel
houdt zich in zijn landbouwinrichting, op
groote schaal bezig, met de besproken in
dustrie. Zoodra de erwten bijna rijp zijn,
worden ze geplukt en zoo snel mogelijk in
bussen gedaan, opdat d'e volle smaak en
aroma bewaard blijve.
Om heit werk te bespoedigen, geschiedt
heb doppen machinaal, door middel van een
vernuftig toestel, dab in minder tijd dan
men noodig heeft om heb te schrijven, de
erwten aan d'en eenen en de doppen aan
den andieren kant uitwerpt. De erwten
gaan vervolgens door sorteerders en zoo ko
men de verschillende soorten (nummers)
groot, midden, klein enz. bij elkaar.
Deze dopmachines, uitvinding van een
werktuigkundige te Parijs, den heer Navar
re, doen gemiddeld het werk van ca. 300
geroutineerde arbeidsters.
Wanneer men weet, dat de erwten in zeer
korten tijd moeten geprepareerd zijn, daar
het plukken niet langer dan een bepaalden,
tijd duurt, kan men gemakkelijk begrijpen,
hoezeer de machinale behandeling de voor
keur heeft.
Er steeds over denkende, wat aan te van
gen met den berg van doppen die in en na
den inmaaktijd zijn hoeve omringde, kreeg
de heer Mommirel d'en gelukkigen inval,
de peulen te laten gisten en daarna aan '.en
zorgvuldige distillatie te onderwerpen.
Zijn succes was volkomen. Hij gaat als
volgt te werk:
In de eerste plaats gaan de peulen in een
kneusmachine, die de schil breekt waardoor
het suikerhoudende sap gemakkelijk weg
vloeit; daarna worden zij gemacereerd (in
de week-kuipen gebracht).
Hetgeen volgt, is volkomen dezelfde be
handeling als beetwortels ondergaan. De
sappen zijn echter een weinig minder krach-
big.
Tengevolge van het tijdstip waarop de
erwtenoogst in de streken nabij Parijs
plaats heeft, moet de bewerking meestal bij
groote hitte geschiedende heer Mommirel
heeft daarvan echter niet den minsten last
ondervonden; niettegenstaande de hooge
temperatuur, had de gisting een normaal
verloop.
De producten dezer nieuwe distillatie
zijn een we;nig zuurachtig en. van een niet
onaangenamen smaak.
Heb alcoholgehalte der peulen is geens
zins hoog. Zoover als thans geconstateerd,
van 2ih liter per 100 kilo, doch in elk
geval is deze toepassing een onverwacht
voordeel voor de conserven-fabrieken.
Ten slotte blijft het afval, evenals eerst
de versche peulen, toch nog eenige waarde
behouden als voer en meststof.
(„M. t. d. V.")
De Minister Borgesius is gisteren naar
Alkmaar vertrokken, waarschijnlijk om een
bezoek te brengen aan de kerk en huishoud
school aldaar.
AMSTERDAM, 10 Januari.|
Koffie goed ord. Java 35, Santos 211/3.
Suiker vaster met weinig aanbod.
Tarwe op levering zonder noteering.
Rogge op levering onveranderd; Maart f134,
133; Mei f133, 132.
PARIJS, 10 Januari,
bpiritus. Jan. frs. 37.25; Febr. frs. 37.50;
Maart/April fr. 38.vier maanden van Mei
fr. 38.—.
BERLIJN, 10 Januari.
Spiritus per loco fr. 47.40.
MOLTEN O, 8 Jan. Een verkenning met
een sterke troepenmacht werd van Sterk
stroom uit in den afgeloopen nacht onder
nomen. Men bevond' dat d'e Boeren met een
aanzienlijke macht Sbonnberg bezet hiel
den. Op hetzelfde oogeniblik werd een groot
aantal levensmiddelen en ammunitie van
Molteno medegenomen.
LOND'EN, 10 J-an. De „Daily Mail" ver
neemt, dat die vervanging van nog een derr
kommandeerende generaals in Zuid-Afrika
weldra zal worden bekend gesmaakt.
LONDEN, 9 Jan. De Duitsche rijkspost-
stoom'boot Her zog is door de Engelsche
autoriteiten te Durban in vrijheid gesteld'.
LONDEN, 10 Jan. De „Daily Graphic"
verneemt, dat de regeering van Duitschland'
twee nota's richtte tot de Engelsche regee
ring, waarin ziji het recht van Engeland
bestreed, om eenig schip, zeilende tusschen
twee neutrale havens, aan.te houden. Op
deze nota's heeft de Engelsche regeering
■Me
.-"VS.
oi* 4 - 7 I 1
«u jmtrGM
