1 No. 10248. 54*" Jaargang. Woensdag 23 Mei 1900. GOUD EN EER. am SCHIEDAM YOORUIT. BUITENLAND. SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco per post fl. 1.G5. Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan 'iet bureau bezorgd zijn. Bureau s Boterstraat 68. Pi-ijs der Ad verten tiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaais die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven hier van zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde fsleine ndvurtentègn opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon Ufo. 133. Binnen weinige dagen zal in onze stad een vonnis worden geveld dat op het wel eu wee van duizenden grooten invloed zal hebben. Schiedam's burgers en burgeressen houden het gericht. Wat za! het oordeel zijn Zal Schiedam leven of zal liet een langzamen hongerdood sterven? Reedt woidt rondge gaan om de stemmen te verzamelen het is eene ernstige ure die ons noopt een enkel woord te spreken tot hen die mede hebben te werken tot een beduit van in ons oog zeer ver reikende gevolgen. Men weet hoe wij denken over Schiedam's oeconomischen toestand. In weinige woor den kan onze meening worden begrepen het oude vergaat en wordt niet, althans niet voldoende vervangen. Ook weet men dat wij het oude, ons brandersbedrijf, verloren achten; wij zijn nooit teruggetreden, waar het er op aan kwam, te strijden voor de,rechten en bil lijke verlangens onzer brandersmaar wij oordeelen het verderfelijk optimisme nog op betere iyden voor onze plaatselijke indus trie te hopen. De oude beslaatisbronnen verdedigen en helpen waar het algemeen belang dit mogelijk en noodig maakt; maar daarneven bovenal de vestiging van nieuwe bedrijven, het openen van nieuwe bronnen van inkomsten begunsti gen, dat moet het streven zijn van ieder die Schiedam liefheeft. l)at is het streven van de geestelijke vaders •van »Schiedam Vooruit", dat van de honderd die zich reeds hebben aaneengesloten, inziende dat samenwerking noodig is, willea wij niet versmoren in het moeras, waarin wij dreigen onder te gaan, Is het niet droevig dal wjj ons reeds ver heugen in die honderd honderd in een stad van bijna '27.000 zielen Niet droevig dat de tegenspoed of is het vroegere voorspoed de energie zoo heeft verzwakt Niet droevig dat nog zoo velen de kleine stofjes zien, zichtbaar juist in het helle reine licht, dat uitstraalt van het grootsche ideaal een krachtig, bloeiend Schiedam Dat het groote doel nog zoo dikwijls lijdt onder persoonlijke overwegingen Dat moet anders worden. Wat die honderd kunnen, vermogen allen. Of is 't zoo moeilijk in te zien dat de toestand in Schiedam zoo donker mogelijk is; dat reeds te lung ge wacht is; dat een laatste poging, een krachtige poging bovenal moet gedaan worden om te redden wat te redden is, om te steunen wat steun behoeft, om het oude te bevestigen en het nieuwe te scheppen Wil die laatste, energieke poging slagen, dan moeten allen zonder onderscheid mede werken. Ieder Schiedamsch burger of burgeres moet en kan de goede zaak steunen die sSchiedam Vooruit" voorstaat. Moet.... want het verval onzer stad is een dreige ment voor ieder, voor den zwakke het eerst, voor den sterke óók; wie staat zie toe dat hy niet vaile 1 En die steun behoort te zyn evenredig aan Roman. uit. Transvaal VAN AUGUST NIEMANN. i9) Maar in waarheid droomde Joachim op dat oogenblik volstrekt geen schoon© droo- men, maar maakt© zich de bitterste verwij ten. Hoe was liet mogelijkHij was toch niet te verbeteren. Hij had voor zijn neef betaald en moest daardoor den dienst verlaten, maar zelf was hij' nergens aan schuldig, hij1 kon geen smetje vinden op 't blank© schild zijner eer. En nu was hij omringd door een gezel schap dat hem er werkelijk aan deed twijfe len of hij1 zich als man van een- daarin kon bewegen. Deze William Pudge was de indi recte oorzaak van zijn ruïne, want liij was do groote knoeier van de „Truc Blue" geweest. En die zelfde Pudge gebruikt© hem, graaf van PoyritzrHclfenbarg, als handlanger voor verder© knoeierijen. En hij, de graaf, was in. de boeien van dezen man gekluisterd door beleefdheden, financieel© hulp en door eigen onmacht. En dan die brutale Arnstern', die zich inti miteiten; durfde veroorloven. Zulk een om gang, zulle een conversatie moest hij, Joachim Poyritz, zich laten welgevallen. Maar had hij dam zelf ook geen twijfelachtig karakter als hij zich dit liet welgevallen? Daarbij ieders krachten. Want zijn niet de belangen het giootst. waar de meeste oeconomische kracht is? Staat daar niet het meest op het spel Zul daar niet de achteruitgang het moeilijkst ie dragen zijn En ieder kan nSehiedam Vooruit" steu nen. De vereeniging wil en, wij twijfelen er niet aan, zal werken ten bate vau allen; ieder wie hij ook zij, kan. afgezien van het aigenrreene belang bij Schiedam's welvaart, de arbeid dezer vereeniging ten goede komen. Het is duidelijk dat, wil er kracht uitgaan van een vereeniging als sSchiedam Vooruit", veel geld noodig is. Het comité deed goed, reeds dadelijk met geformuleerde plannen voor den dag te komen, reeds nu te zeggen op welke wijze, volgens zijn inzicht, eene vereeniging als deze zal moeten arbeiden. En mogen die voorloopige plannen ook al voor wijziging vatbaar zijn, dit ééae staat vasteen groot jaarlijksch inkomen is noodig en bovendien de zekerheid dat de arbeid der vereeniging zich althans over eenige jaren zal kunnen uitstrekken. Gehoopt wordt op subsidies van de ge meente in de eerste plaats. Maar men kan er zeker van zijn dat, waar de burgers zeiven niet toonen offervaardig te zyn voor het be lang van allen, dat eens ieders belang is, de gemeente qua talis moeilijk ern«tigen steun zal kunnen verleenen. Want deze zaak is er eene van paiticulier initiatief in de eerste plaats. Wat zou gemeentelijke steun baten, indien de energie van Schiedam's burgers zich uit in centen, waar het guldens mopsten zijn Hoe zal het vonnis luiden dat deze week onze stad zal brengen Wij hopen en ver trouwen dat het zal zyn een vrijsprekend vonnis; dat niet op ons allen worde gelegd een schuld, die ons zal neerdrukken onder liaie zwaarte, de schuld voor den algeheelen ondergang onzer stad. Ditmaal wordt niet gevraagd voor anderen, maar voor ons zelvnn. Ditmaal wordt niet geviaagd een gilt, maar een aandeel in eene onderneming, die, wanneei allen zich aan sluiten, liooger dividend, grooter winst zal at werpen dan eenige partieulieie onderne ming. Zij zal openen eene beteie toekomst voor onze stad en hare burgers. Daarom worde een ieder lid van »Schie- ditm Vooiuit"en eeu ieder naar zijne krachten. Wij achten het niet oveibodig hier de voornaamste artikelen der statuien vau »Schiedam Vooruil", zooals die thans luiden, te doen volgen Artikel 1. De vereeniging „Schiedam Vooruit" is gevestigd te Schiedam Art 2. Zij heeft ten doel Schiedam's bloei te bevorderen. Art. 3. Zij tracht dit doel te bereiken door, met terzijdestelling van godsdienstige en po litieke partijbelangen, a. de bestaansvoorwaarden voor de han dels- en nijhrcrlieidsondernemingeu te verbe teren. b. te bevorderen de vestiging in de gemeen te van zulke ondernemingen en van gegoede personen. c. de belemmeringen voor die vestiging weg te nemen. kwam nog de vrees dat hij Ottilie zou bena- deelen. Het was zeer goed mogelijk dat hij het arm© meisje nog de positie ging bederven die zij als laatste toevlucht zich in een vreemd land had weten te verwerven. Ja, hij was een lompe stommeling, dat hij haar was nage reisd. Joachim werd van zijn zelfpijnigingen af geleid door een luid snurken. Verdrietig en geërgerd stond' hij op, ging naar binnen en wierp zich op heb bed. Hetegeluid kwam uit do kamer van den heer tArnstem, die zijn buurman was en eveneens de balkondeur had laten openstaan. De heer Ar astern was ook door onrustige gedachten, gekweld geweest. Hij maakte zieli bezorgd over Victoria, die hij gaarne wilde trouwe», en. die hij zelfs liefhad of geloofde lief te hebben. Hij ergerde zich over alles, maar bovenal dat Victoria zich zonder twij fel bijzonder veel met den graaf bemoeid1 had. Hij' dac-lit dat, al had de graaf ook zijn Wooi-d gegeven hem niet m den weg te staan, hij toch wel van meening kon verande ren en inzien dat Victoria een prachtige partij was. Het moest er de graaf toch om te doen zijn zich fortuin, te- verschaffen, want ongetwijfeld had hij zich thuis in con of an dere fatale geschiedenis gestoken, die hem de uniform had gekost. Waarom was hij' naar Afrika gekomen, als het niet was wegens ver lies van vermogen of reputatie? Een donke re, mysterieus© geschiedenis. Overigens was de graaf bijzonder elegant, dat was niet te ontkennen. Wat zat hem zijn d. het alom bekend maken van de goede gelegenheid, die Schiedam aanbiedt voor zul ke ondernemingen. e. do stichting van een inlichtingenkan- toor. f. te bevorderen, dat de gemeentenaren de hier gevestigde ondernemingen en winkelne ringen steunen. Art. 4. De vereeniging bestaat uit leden, tevens begunstigers, die minstens jaarlijks f 10 of in eens f 100 bijdragen en leden, die minstens*) jaarbjks /"2.50 of in cons 25 bijdragen. Werklieden of met hen gelijk te stellen personen, ter beslissing -van het 'bestuur, kunnen lid worden tegen een bijdrage van minstens*) f 0.50 per jaar. Wij cursiveercn. Red. „Scb. Ct." Algemeen overzicht. SCHIEDAM, 22 Mei 1900. DB OORLOG. De toestand. Nog altijd is de smartelijke spanning niet opgelost. Nog weten wy niet wat het lot is geworden der Boerenschaar die Mafeking hield omsloten, en vooral over een deel der belegeringsmacht hebben wij reden groote- lijks ongerust te zyn. Batlen-Powel, nu tot genei aal bevorderd, meldt óók dat 250 Boeren onder Elofl de stad binnendrongen, maar omsingeld werden. 10 hunner zouden gedood 19 gewond, 108, onder wie Elofl zelf met 9 officieren, gevan gen gemaakt zijn. Het is zonderling dat deze poging van Elofl zou samengevallen zijn met den gelijk- lijdigen aantal op de aanrukkende ontzet- tingskolonne onder Mahon. Zou het waar zyn wat uit Lorerifo Marquez uit Engelsche bion eenige dagen werd gemeld, dat de be legerden door het opsteken der witte vlag Elofl en de zijnen in de stad hebben gelokt Dan zou Baden-Powell zich schandelijker hebben gedragen dan wij van hem konden denken. Eigenaardig is ook dat generaal Hunter die nu met mondkost naar Mafeking optrekt Mahon's uitgelezen ruiierkorps had een paar maxims, maar geen bagage medege nomen, dat genei aal Hunter reeds een ambulance-trein voor Mafeking inricht. Het is bijna ondenkbaar dat de spoorlijn Kimber- ley-Mafeking niet geheel vernield zou zijn. Men verwachtte dat Hunter langs de Vaal op zou rukken dit schijnt nu niet te zullen geschieden. Trouwens, een deel zijner divisie onder Barton is reeds te Taungs. Iuimers, in een telegram van Milner aan Chamberlain, uit Kaapstad verzonden, wordt gezegd: »Ge- neraal Baiton telegrapheert van Taungs, dat Maieking den 17rn ontzet is." Dat ook Methuen zijn tocht over Koop stad niet voortzet, ma .r met Hunter zal samenwerken, bewijst dat Roberts zijn plan de campagne beeft gewijzigd. Blijkbaar zal, zooals wij reeds in onze beschouwing over iiet ontzet van Mafeking zeiden te vreezen, van Mafeking uit opgerukt worden naar Johannesburg en Pretoria, misschien ook, indien de Boeren daarheen werkelyk terug trekken, naar het district Lijdenburg, Bevredigend is bet te vernemen dat de ten Nooiden van Kroonstad gevangen geno men Botha niet de kommandant-generaa!, maar Philip Botha is, en dat De Wet die civiel prachtig, en wat kon hij' zich netjes voordoen. Als de graaf met hem wilde con- curreeren was het bedenkelijk, want jonge meisjes hadden, dat wist de heer Arnstern, weinig vatbaarheid' voor de innerlijk© kwali teiten van een man, maar lieten zich verlei den door uiterlijkheden. Ten slotte kon hij Victoria toeli niet zoo geheel onverschillig zijn, dat was duidelijk. Aan elegantie en een correcte manier van ontreden ontbrak bet hem in 't geheel niet -en hij had gezien hoe liet haar gehinderd had dat hij Ottilie het hof maakte. Maar de heer Frederick Arnstern ergerde zich nog over andere dingen. De heer Pudge had vandaag den heer Barnat» bijzondere at tentie geschonken, Barn'ato, de zoon van een clown. En de jonge Barn aio liad niet alleen met Victoria gesoupeerd, maar zich verwaar digd licm, Frederick Arnstern, koel en neer buigend te behandelen. Hoogst onbeschaamd van dat individu, dat met zijn geld poseerde omdat hij geen andere qualiteiten had. Maar hij' zou liet- den heer Pudge betaald zetten. Als dte heer Pudge zich voorstelde liem aW weiktuig te kunnen gebruiken, dan' vergiste hij zich geheel en al. Ook zijn vader, die hem hierheen gezonden had, zou raar opkijken. Zoo handig als zijn vader was hij ook nog, en als men hem als dón dom men jongen wilde behandelen, zou men wel anders gewaar wor den. Hij' wist best hoo het met d© berichten stond die naar Berlijn gingen. Hij keek den heer Pud'ge in d© kaart. Hij wist genoeg van mr. Pudge's aangelegenheden, va» zijn poli- zicli wil overgeven, is Pieter de Wet en niet Christiaan, de held van Sanna's Post en Red dersburg. Overigens is bet oorlogsnieuws zeer schaarsch. Louis Botha maakt bekend dat de burgers naar zijn leger stroomende moed is er dus nog niet uit, althans niet bij de Transvalers. In den Vrijstaat trekken nog altyd Boeren rond die het generaal Rundie lastig maken deze heeft nu Ladybrand bezet. Uit Natal hoo ren wij dat Buller niet verder kan, wat niet zepr verwonderlijk is. Een deel zijner macht schynt bij door Zoeloelarid naar Vrijheid te hebben gezonden. De Boerendeputatie. De Boeren-deputatie blijft in de Vereenigde Staten geestdriftige sympathie ondervinden, ook in toongevende kringen. Op een meeting in de Groote Opera te Washington waren Zondagavond weliswaar noch Mc Kinley, noch een der officieels per sonen aanwezig, maar toch eea groot aantal senatoren en congresleden. De senator Suizer riep der deputatie het welkom toe, en zeide dat negen tienden der Amerikanen tegen Engeland waren. Ilij drong aan op liet sluiten van vrede, in naam der menscheiijkheid. De Boeren kunnen alleen worden onderworpen als zij worden uitge roeid EDgelands misdadige vernietigingskrijg moet daarom worden tegengegaan. Fischer antwoordde, met een herhaling van de verklaring die hij te New-York had afgelegd, terwijl Wessels en Wolmarans het Amerikaansche volk dankten voor zijn sym pathie, Courke Cokran sprak over de nabijheid van Canada, dat, naar hy zeide, als Britsche bezitting het handhaven der Monroeleer be dreigde. Hy viel de Britsche regeeiing heftig aan, die, naar hij zeide, nooit aarzelde op het eene of andere roofpUn in te gaan. Er moe ten middelen gevonden worden om de thans plaats hebbende schending van de beschaving te doen eindigen. Senator Wellington kreeg de opdracht Je motie van Teller, waarin sympathie wordt betuigd met de Boeren Republieken, in den Senaat voor te stellen. Da regeering volhardt intusschen bij haar afwerende houding. i x x v-^vx Gemengde Mcdedccllngca. De Russische telegraaf-agentuur te St. Pe tersburg meldt, dat de Keizer eergisteren alle door de Haagseh© Vredesconferentie aange nomen akten heeft bekrachtigd. Meer en meer werpt Chamberlain het masker af. Gisteieu deelde hy in het Lager huis mede dat de Koningin van Swaziland onder Engelsch protectoraat wl komen. Geheel Zuid-Afrika Engelsch, daar moet het heen, Hot Lagerhuis heelt gisteren de wet be treffende den AusLralischen Statenbond m tweede lezing aangenomen. Chamberlain doolde mede, dat men over eengekomen; was, dat er beroep zou zijn op den Privy Council" m alle aangelegenhe den, behalve waar liet uitsluitend Australi sche belangen, gold. O O De onderstaatssecretaris voor buitenland- sche zaken sir John Brodnck bevestigde gis teren in hot Lagerhuis dat Rusland een ter rein voor een kolenstation en een maritiem tieke en fmancieele speculaties, om tegen hem te kunnen optreden. Hij zou den ouden Pudge wel dwingen hem Victoria tot vrouw te geven. Den volgen ten dag reeds zou hij er eens met hem over spre ken. Men zou zich over Frederick Arnstern nog verwonderen. Toen hij zoovol- was met zijn beschouwin gen, nam hij ee» douche. Aan zijn gezond heid was hem veel gelegen. Na het bad legde hij zich eeu natte doek om het hoofd, ging naai- bed, en snorkt© in vijf minuten. Het smartelijkst van alien dio sliepen ou d-er het dak van het gouden huis, ging de nacht voor Ottilie voorbij. Zij beschuldigde zich de oorzaak te zijn van Joachim's onge luk in liet verleden en in de toekomst. Toen zij uit Duitschlanid ging, wist zij van hem dat hij' zijn ontslag genomen had, maar kon niet verwachten dat hij ook iDuitschland den rug zou toekoeren. Dit feit leerde haar, dat hij, geheel met zijn tante gebrouilleerd, zon der middelen van bestaan was. En dat was haar schuld. Zij combineerde liet wedejrvin- den van Joachim met den heer Pudge. Zij wist dat die in Neder-Poyritz geboren was, maar hoezeer moest Joacliim wel in verlegen heid geweest zijn voor hij zich bij den lieer Pudge aansloot om naar Afrika te gaan. Of, wanneer het alleen uit liefde voor haar ge weest was, hoe verderfelijk werd dan die lief de, die hem van zijn familie en van! zijn var derland wegtrok. Want welke goede hoop kon nu nog vervuld worden' Zij! was ©en on bemiddelde gouvernante, Mi dven afhankelijk hospitaal heeft verkregen in de verdragslia- ven Masampho. Echter zijn geen uitsluiten de rechten aan de Russische regeering toege staan on zijn de verdragsrechten der Britsche onderdanen door deze overeenkomst niet ver kort. De obstructie in den Duitschen Rijksdag tegen de lex-Heinze, heeft aanvankelijk geze gevierd. Von Ballost rem stelde gisteren, na de interpol laf ie-Smger, \oor eerst d© vleesch- keuringswet te behandelen, ©n niemand ver zette er zich tegen, tot stil genoegen der so ciaal-democraten. Voor de zitting van heden werd wederom do iex-H einze nummer één op do agenda ge plaatst. Er wordt gestreefd naar een vergelijk tus- schon de partijen. Het centrum zoekt naar een manier om mot goea fatsoen te retiree- ron in deze quaestie, waarin liet belachelijk ver is gegaan. Bovendien wordt dte> poeitie van Von Ballesbremlid van het centrum, als voorzitter bedreigd', wanneer de obstruc tie voortduurt. Het compromis bestaat hierin dat de wet opnieuw wordt voorgesteld uit den boezem van dan Rijksdag, maar zonder de artikelen' betreffende tooue-el, winkelétalages en. kunst, met uitzondering van do strafbedreiging to gen het ten verkoop aanbieden of verkoopen van ontuchtige platen enz. aan personen be neden 16 jaar. Dit ontwerp, waardoor daar het oud© ven-alt, zou dan zonder debatten worden aangenomen. De voorzitter Von Ballestrem heeft een be langrijk aandeel gehad m dit compromis. Dank zij onderhandelingen tusschen de di rectie en de stakers is de tramstaking te Berlijn met behulp van de bemiddeling van den eersten-burgemeester geëindigd. De sta kers hebben verklaard genoegen te nemen! met de aanbiedingen der directie, daar ver schillend© onderdeden in hun voordeel gere geld worden, on zij' belangrijke eischen inge willigd hebben gekregen. Be spoedige hervatting van hot geheelo trambedrijf wordt verwacht. De bezetting van do tramlijn en en de wa gens door politie eu soldaten, die 'tot hand having der orde was ingesteld, is nu weer op geheven. Wat do onlusten betreft, dient gezegd dat de stakers daaraan part noch deel hadden. Het waren de gewone kwade sujetten die va» elke gelegenheid! gebruik trachten te maken om lawaai te maken. Volgens do Berlijnsche ochtendbladen van gisteren zouden Zondag twee politie-agenten zwaar gewond, en twee werklieden, zwaar door sabelhouwen gewond!, in het ziekenhuis gestorven zijn, terwijl meer dan 50 personen lichter gewond zouden zijn. Bovendien zijn 103 personen in hechtenis genomen. Wolff's bureau deelt echter mede dat do beide- werklieden, die wegens verwonding in de Charité werden gebracht, niet gestorven zijn. Do eene werd dadelijk nadat hij was binnengebracht, en do andere reeds gisteren ontslagen. In het Huis van Afgevaardigden is over de ongeregeldheden geïnterpelleerd. Minister Von Rheiubaben nam die gelegenheid waar voor een aanval op de socialistische leiders der staking. Een officieelo nota der Fransch© rogeerinig geeft do volgende cijfers over de gemeente raadsverkiezingen. Van. 33,942 gemeenten hebben 24,832 repubikeinsche, 8519 reactio naire en 153 nationalistisch© gemeenterad van de familie Pudge als zij, en die coquette Victoria was verliefd op hem geworden, en stelde hem haax strikken. Zij was zulk een gevaarlijke mededingster, zoo ondernemend! en werkelijk aantrekkelijk voor mannen. Als zij vanavond koel tegen Joachim geweest was. o, zeker was gebrek aan liefde daar do oorzaak niet van geweest. Neen, zij wilde hem niet ongelukkig maken, dan deed zij liever afstand van hem. Hij moest vrij zijn te doen wat in zijn voordeel was, al was dit ook een huwelijk mot Victoria. Zij had te veel ge weend, ween en kon rij niet meer; zij was stom geworden in haar smart. Zijl stond op, ging voor haar schrijftafel zitten en nam pen en papier. Zij wilde hem een brief schrijven die alles opheldeid© en aan alles een einde maakte. Maar toen Ottilie begon te schrijven, be merkte zij dat het zeer moeilijk was, juist uit) te drukken wat zij wilde zeggen. Daar hoorde zij plotseling een gil, een an dere gil volgde, en verschrikt stond zij op. Het leek de stean van mevrouw Pudge wel. Eenige oogenblikken stond zij radeloos en wist niet of zij naar mevrouw Pudge sou gaan of in haar kamer blijven, 'toen er aan de deur geklopt werd en de Indisch© meid verschoen die haar zeide dab Stonia was ziek geworden en mevrouw Pudge om haar zond. Tjntoifl IMiililMiTlfo f Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1900 | | pagina 1