54"" Jaargang. Vrijdag 27 Juli 1900. Uit één wieg. No. 10302. BUITENLAND. stuks, soort isesse- sel- 0.65, telein 0.65, 47 a rs 38 en 14 SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, prijs per kwartaal"Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco per post fl. 1.65. Prijs per -weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. Bureau t Koterstraat 68. Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven hier van zjjn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummersdie Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde leleins advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Interc. Telefoon Mo. 133. Algemeen ©rerslcht. SCHIEDAM, 26 Juli 1900. Zuld-Afrlka. Reuier seinde Dinsdag uit Bronkhorstspruit: »De algemeene opmarsch in oostelijke rich- ting is begonnen. Generaal French is met twee brigades in het Zuiden, Pole Carew in het centrum. Jan Hamilton en overste Mahon in het Noorden. De kolonne is hier aangeko men bijna zonder tegenstand te ontmoeten." Denzelfden dag meldde de coriespondent ran het nieuwsbureau, eveneens uit Bronk horstspruit sDe Boeren hebben, het oprukken der Engelselien vernemende, alle stellingen ont ruimd. Naar verluidt tukken zij thans naar het Noordoosten, naar Lijdenburg, waarheen president Kruger zich ook begeeft. »Een deel der Boerenmacht blijft in bet Noorden van het boschveid, waar zij wil trachten de Engelsehe verbindingslijnen te onderbreken. De bruggen zijn hier volkomen vernield, alsook twee kleinere bruggen, twee mijlen westelijk. »Het wordt onwaarschijnlijk geacht dat het oprukken der Engelschen naar Middelburg op tegenstand zal stuiten." Lord Roberts heeft, naar uit Londen wordt gemeld, deze berichten bevestigd. Uit een ander telegram zien wij dat Roberts zelf zich Dinsdag nog te Van der Merwe-station bevond. De eindstrijd schijnt dus begonnen. Roberts rukt op naar de laatste stellingen der Boeren- hoofdmacht. Botha ontwijkt hem weder, blijk baar bet terrein nog niet geschikt oordeelend. Roberts speelt dunkt ons gewaagd spel. Volgens berichten van recenten datum be wogen zich om Pretoria aan alle kanten afdeelingen Boeren, en Roberts zelf ontving Zondag nog bericht van Baden-Powell dat deze ten Oosten van Rustenburg met Boeren slaags was geweest. - Daarenboven big ven nu ook ten Oosten van Pretoria Boeren achter in het boschveid met de waarschijnlijke bedoeling de vei bin ding af te snijden. Bet plan der Boeren kan dan ook zeer wel zijn de Engelsehe hoofdmacht terder te lokken en daarna de gemeensehapsüjnen te verstoren en zoodoende de verschillende Engelsehe legerafdeeüngen te isoleeren. De Wet blijft in dit opzicht een illuuster voorbeeld geven. In zijn telegiam uit Van der Merwe zegt Roberts sDe spoorweg- en de telegraafverbinding zijn hersteld. ïln den door den vijand by Roodeval in beslag genomen trein met voorraden bevonden zich 2 officieren en 200 man van de Wales- fuseliers. De meesten van hen zijn gevangen genomen". Hoe nu 200 man Wales-fuseliers, terwijl wjj eerst van 100 Hooglanders hoorden Heeft De Wet dan een tweede succes behaald? Het kan moeilijk anders. De correspondent van sCentral News" te Kaapstad spreekt van een tweede voordeel door de Boeren behaald en het departement van oorlog te Londen bevestigt het indirect door aan Robert* telegram toe te voegen sdat het niet duidelijk is of de trein die bij Roodeval met 200 fuse liers is genomen, dezelfde is als de trein met Een roman VAK IDA BOY-ED. 21) Binnen, waar bet ear volstrekt niet zoo heel erg uitzag, veegde juffrouw Riecluuann nog aldoor sporen van asolx van de tafel af en verdreef daartusschen, met opgeheven handen in de luclit slaande, den sigaren walm, die in blauwachtige kringen in de ka mer hing. Walcker maakte met zijn duim een vlugge beweging naar de richting der deur toe. „Laat den rook er maar uitvliegen," be val hij. „Als de juffrouw maar niet wil rondkij ken,"'' smeekte juffrouw Rdeclimann nog bij de deur. „Die overdreven netheid van deze vrouw verbittert mijn leven," zeide hij en ging, een weinig hinkend, naar de tafel toe, waar hij een leuningstoel voor Malve rechtschoof. „Zet je daarop neer, lieve kind. Ik heb al» tijd opgemerkt, dat alle menschen zich meer op hun gemak gevoelen en beter spreken, als zij tusschen zich en het publiek een ta fel hebben." „Loopt n mank, oom?" vroeg Malve, die baar voile opsloeg en haar jaquet losknoopte. begrafenis van je vader ant- Hooglanders, die volgens een vroeger bericht den vijand in handen is gevallen." Een pleister op de wond moet dan zijn dat Broadwood vijf wagens van De Wet beeft buitgemaakt. Uit alles blijkt hoe precair de toestand is. Intusschen begint Carrington zich in het Noorden te roeren. Hij heeft een gevecht geleverd aan de op de kaarten niet te vinden Selous-rivier. Te Komati-poort zou kommandant Lom bard. vroeger de bekwame bevelhebber van het Holianderkorps, gedood zijn, blijkbaar door de Engelschen die indertijd in de Kosi- baai zijn geland en al meer naar dezen kant tochten hebben gedaan. Kommandant Van Dam, een geboren Schie dammer, zou gevangen zijn genomen. Boven twijfel verheven zijn deze berichten echter allerminst. De ergerlijke wijze waarop de Engelsehe autoriteiten tegen de Boeren optreden, bljjkt uit het gebeurde te Johannesburg. Toen daar «samenzweerders" door de stra ten der stad naar het spoorwegstation wer den gebracht, vanwaar zij naar het Zuiden zouden worden gevoerd ais krijgsgevangenen, zongen eenige vrienden op hun voorbijmarseh het Transvaalsche volkslied. Zij werden on middellijk in hechtenis genomen en in den trein gestopt met de andere gevangenen om ook te worden weggevoerd. In het Engelsehe Lagerhuis werd gisteren de begrooting voor koloniën behandeld. Te dezer gelegenheid meende Sydney Buxton te moeten opmerken, dat zijns inziens het ontnemen van het stemrecht onder zekete omstandigheden de beste straf was voor de rebellen in de Kaapkolonie", Hij voegde er evenwel bij dat hij zich geen ongeschikter tijdstip kon voorstellen voor de toepassing dier straf dan het tegenwoordige daar zij dadelijk de regeeringsstaatkunde verdacht zou maken. Willried Lawson ging veel verder. Hij ver oordeelde den Zuid-Afrikaanschen oorlog, die tot de vernietiging van de onafhankelijkheid van twee republieken leidt. Hij stelde voor als bewijs van afkeuring, de begrooting met 100 p. st. te verminderen. Daarop nam Chambeilain het woord. Hij noemde het noodzakelijk dat men zijn .stand punt ondubbelzinnig zou uiteenzetten. Naar de meaning van het gouvernement wa* de oorlog onvermijdelijk en rechtvaardig. Hoe denkt de oppositie er over? vroeg hij. Chamberlain achtte natuuilijk de ont neming van het stemrecht voor het leven een niet te zware straf voor de rebellen, maar de regeering neemt het voorstel van het Kaapsche gouvernement over om het stemrecht voor den tijd van vijf jaar te ont nemen. De staatkunde der regeering is niet wraakzuchtig. Zij wil alleen maar een waar borg tegen rebellie, die al te gemakkelijk de kloof verwijdt tusschen twee stammen. Volgens Joe berust die verdeeldheid tus schen de blanke rassen tot dusver op een verkeerd begrijpen van het Brit=che kaïakter en de Britsche macht door de Boeren. Is eenmaal dat misverstand weggenomen, dan zullen de Boeren zich schikken in den stand van zaken, die hun niet de minste reden tot klagen zou geven, daar Engeland hun zoo spoedig mogelijk het zelfbestuur wil geven dat andere Britsche kolonies genieten. De beide Boerenrepublieken zullen ingelyfd woordde hij, en wees naar zijn rheumatisch been. „Nu, en jullie maakt de koude bnii- loftsschotels van de warme van den begrafc- nismaaltijld, om met Hamlet te spreken, die overigens rni jn man niet is; hij had bf hal lucinaties, en dan had hij het te kwaad met de zenuwen, bf hij zag zijn vader werkelijk, en dan behoort do alleenspraak: „Te zijn of niet te zijn" tot de literatuur van het over bodige." „-Bruiloftsschotels maken wijl nu juist nog niet klaar, ofschoon ik denk, dat Lydia en Jobst wel spoedig, en in alle stilte natuur lijk, zullen trouwen. Wat zullen mijn broer en zuster doen? Dat twee engagementen, die toch reeds vóór papa's ziekte aangegaan wa ren, hier in de stad niet geheim kunnen blij ven tot na het einde van den rouwtijd, dat is duidelijk genoeg." „Zeker, mijn kind, zeker. Bovendien ben ik van meening dat de levenden den voor rang boven de dooden moeten hebben. Van het tegendeel kan ik je een bijzonder leer rijke geschiedenis van een Japannees vertel len, die, trouw de godsdienstige voorschrif ten van zijh stam opvolgend, liet houten beeld van zijn overleden vader altijid met zich meenam en altijd eerst dit beeld bedien de, eer hij zich zelf iets gunde. Bij een zeke re gelegenheid kwam hij in een bosch in een eenzame hut. Er was slechts één bed daarin, en een weinig vruchten stonden in de schijn baar verlaten woning. Mijn Japannees legde da houten pop op het bed neer, en de' vrueh- worden en haar zal geen staatkundige onaf hankelijkheid worden gelatendaarna zal voor onbepaalden tijd een militair bestuur wordeu ingesteld, wat w'g in den aanvang niet voornemens waren, en middelerwyl moet het burgerlijk bestuur worden georganiseerd. Chamberlain geloofde niet dat de oorlog of zelfs de guerilla lang zal duren. De taak der regeering is moeilik, maar zij is vol vertrouwen op een goed einde. Zij gelooft dat zij den ondubbelzmnïgen en onbetwijfel- baren steun heeft van het volk. Ais zij ook den steun van de oppositie had gehad, zou de oorlog reeds afgeloopen zijn. De hoop op een ommekeer verlengt den oorlog, evenals de hoop op buitenlandsche tusschenkomst verderfelijk is geweest bij den aanvang. Zooals te voorzien was, werd de motie- Lawson verworpen, en wel met 208 tegen 52 stemmen. Treurig is het dat de leider der liberalen Campbeil-Bannerman niet den moed vond vóór de motie te stemmen hij stemde niet. Sir Edward Grey stemde tegen de motie; Bryce daarentegen er voor. Het Lagerhuis heeft aldus andermaal de irnmoreele Chamberlain-politiek gesanctio neerd. Het is noodig even stil te staan bij deze verklaringen van Chamberlain. Eerst wat de ICaapsche rebellen betreft. Uit de nu gepubliceerde correspondentie tusschen sir A. Milner en het departement van koloniën blgkt dat Chamberlain verlies van stemrecht als straf ehchte voor die «rebellen" die op bevredigende wijze kunnen nantoonen dat zij alleen aan dwang gehoor hebben gegeven. CliamberlaiD wilde verlies van stemrecht voor het levenhet ministerie-Schreiner achtte dit te zware straf en trad af. En wat zien wij nu gebeuren De Engel sehe regeering accepteert toch het verlies van stemrecht voor vijf jaren. Intusschen is het ministerie-Schreiner, dat niet imperialistisch genoeg was, van de baan. Van meer belang is de door Chamberlain aangevoerde quaestie van de toekomst der republieken. Dat hij den oorlog rechtvaardig en onvermijdelijk noemt, wie die er eenige waarde aan hecht Dat hij bovendien nu openlijk uitkomt voor het voornemen de republieken te annexeeren, kan geen vei hazing meer wekken ria de vioegere verklaringen. Maar een krankzinnige waan is liet te meenen dal het misverstand bij de Boeren zal worden weggenomen en dat dan alles in orde is. Neen, er is geen verkeerd begrijpen, juist te goed begrijpen bij de Boeren van den Engelschen aard. En do wijze waarop deze oorlog uitgelokt en gevoerd is, za! de Boeren den Engelschen aard nog beter doen begrijpen en verafschuwen. Maar nog dwazer is Chamberlain's meening dat de oorlog of de guerilla lang zal duren. Menschen die het weten kunnen, oordeelen daar gansch anders over. Zoo dezer dagen de bekende ooi logscorrespondent Winston Chur chill, die vaak getoond heeft een goeden kijk op den toestand te hebben. Churchill is te Londen teruggekeerd en heeft zich door een collega laten interviewen. Volgens hem is niet de oorlog, maar zijn alleen de groote krijgsverrichtingen geëindigd. Een deel van het Boerenleger is onverzoen lijk. Dit zal vechten tot den dood of tot het ten plaatste bij daarvoor. Hij zelf versobool zich hongerig in een hoop bladeren. In den nacht echter kwam de draak, die deze blade ren voor val gebruikte, en verslond de ge stalte, die op het bed lag, en die hij voor den reiziger hield. Het was echter, zooals wij we ten, de houten vader, en door het opeten daarvan stikte de draak, terwijl mijn Ja pannees, voor zijn kinderlijke trouw beloond, gezond on wel verder ging- Sterk niet waar Hij zette zich steunend tegenover Malve neer. Haar gezicht was in het licht, het zi|Ue in de schaduw: zóó plaatste lrij, altijd zijn bezoekers. Malve was vuurrood geworden. „Heeft u den indruk, dat het ons aan pië teit ten opzichte van onzen overledene ont breekt?" vroeg zij gekrenkt. „Ach, men moet niet altijd al mijn ver halen persoonlijk opvatten. Althans jou, Malve, gold het niet. Maar ik denk er tocli wel eens over, of ik bij gelegenheid de ge schiedenis eens niet aan Henri en Liesbeth zal viertellen." Malve zweeg een oogenblik. „Wij zijn allemaal menschen," begon zij toen zachtjes. „Papa's dood heeft ons broers en zusters in zulk een verschillenden toe stand gebracht. Ons heeft hij armer ge maakt, Henri en Iiesbeth in een gunstiger positie gebracht. Het zal wel moeilijk val len ,zioh in zulk een verandering te schik ken. Voor de lijdende partij valt het gemak- in een positie gedrongen wordt, waar alle verdere tegenstand hopeloos is. De groote uitgestrektheid van het land maakt het zeer moeilijk deze Boeien te onderwerpen. Churchill was nogal gerust op Roberts' verbindingslijnen Hg kende toen nog niet de laatste gebeurtenissen in den Vrijstaat, die bewezen hebben hoe zwak die verbin dingslijnen zjjn. En wordt le spoorweg gestoord de correspondent der «Daily News" teekent de positie waarin Roberts zich dan zal bevinden iu dezen welsprekenden uitroep «Geve de Hemel dat niets gebeurt aan den spoorweg tusschen lord Roberts en zijn basis. Want als Inj van zijn transportdienst moet afhangen, dan zal het hem gaan als Napoleon I na Moseou." Merkwaardig is ook wat de Londensche correspondent van het »Ubl." schrijft: «Bijna op hetzelfde oogenblik dat de cou rantenjongens uitriepen en de courantenbil jetten te lezen gaven dat De Wet opnieuw de verbindingslijn van lord Roberts verbroken heeft, hoorde ik hoe een overtuigde Jingo, die pas uit Pretoria is teruggekomen en die meermalen getoond heeft goed uit zijn oogen te kunnen kijken, verzekerde dat de Boeren nog voor 2 jaar voedsel en ammunitie in voorraad hebben en minstens 5 groote ka nonnen bezitten. «Hij houdt vo! dat hun beslistheid door te vechten, tot het laatste toe, grooter dan ooit is en dat er geen sprake van is dat de oorlog «zoo goed als uit is". »Hij deelde ook mee dat ón lord Kitchener èn sir Redvers Bulier boos zijn. De eerste om lord Roberts straffe critiek op de noode- looze opoffering van 1800 man bij Paarden- berg, de tweede wegens de Spionkop-rap porten. «Met sir Redvers Buller is niets te be ginnen. Hij wil niet optrekken eo is op de meest krasse manier aan het drinken. De regeering zou hein dolgraag naar huis roepen, maar ze durft niet tegenover het Engelsehe publiek, en zelf is hij er niet toe te krijgen overplaatsing of ontheffing te vragen." Dc oorlog In China. 't Lijkt wel of de Qiineesclic berichten ons zoo 1,-ingzaamcriiand weer gaan prepareeren op den dood der Europeanen te Peking. Eerst die aanhoudende berichten, dat zij veilig naren onder bescherming der Chineo- sche regeermg. Toen de belofte dat de gezan ten naar Tien-tsin zouden worden gebracht. Daarop weer berichten dat dei Europeanen aangevallen werden, dat hun ammunitie schaarsch was; nn eindelijk dat die Boksers te Poking de keizerlijke troepen hebben ver slagen. Opmerkelijk is ook dat <etr nu ©en uitvoeri- gier telegram van Conger, den Amerikaan- schen gezant, komt van Juli. En toen was de toestand reeds hopeloos. Een typisch-Oosterscbe trouwelooze hou ding, met het doel den weg open te laten om zich te dekken, als de strijd misloopt. Even arglistig eu valsch schijnt ons do hou ding van Li-Hung-Tschang toe, en. onze mee ning wordt bevestigd door berichten uit Shang-hai. Li zou nl. tot de Keizerin telegrafisch het verzoek hebben gericht om den opstand dór Boksers spoedig te onderdrukken „als zijl ten minste herstel van dfe rust en orde wenscht". keiijker, tactvol te zijn, dan voor de zege vierende." „Zoo, zoo," zeide Walcker, als werd hem daar een verrassende nieuwe wijsheid mee gedeeld. „En mijl heb jo als stormram tus schen jullie eu Henri -en Liesbeth gescho ven." „Ik hoop maar, dat de voogdij u geen on aangename uren zal bezorgen," zeide Malve geduldig. „Nu, je bent immers al hier gekomen om er mij een te bereiden Zoo voor met kom jo toch zeker niet hier?" vroeg hij. „Zeker niet. Maar wat ik u wil verzoeken, heeft met de erfenis niets to maken." „Dus Malve keek vóór zich. Zij zocht naar woorden. Zij vond deze ook. Maar zij kon toch niet verhoeden, dat het bloed liaar naai de wangen steeg. „Ik geloof, dat wij iemand diep gekrenkt hebben, die onze dankbaarheid verdient. Daar ik papa gedurende zij'n ziekte hoofdza kelijk opgepast heb en het mij daarom voor komt, als hen ik vooral 'bij d-e zaak betrok ken, zou ik met uw hulp, 'beste oom, graag een poging willen doen om die krenking weer goed te maken. Do zaak betreft dokter Mauraoh." „Ik geloof, dat die allang is afgedaan en dat de man zijn vijfhonderd Mark gekregen heeft." „Waarvan hij driehonderd tachtig met be leefden dank teruggezonden heeft," riepMal- Verder heeft hij om troepen gevraagd om zich een weg naar Peking te banen. Am de Japanscko regeermg seinde hij „Onzo rijken zijn te nauw verbonden om elkander te beoorlogen. Er zij'n onverwacht© onlusten uitgebroken die door de regeeaing to Peking zijn aangemoedigd. Niettemin moet zij een middtel bedenken om ons te hel pen; als China ton1 onder wordt gebracht, zijit ge zelf verloren. Wij vragen u met meer troepen te zenden en de mogendheden te ver zoeken de zaak tot een eind' to brengen. Vraag de andere mogendheden wat haar be doelingen zijn en treedt dan op als bemidde laar. Vind't een middel om den vrede te verzekeren. As gij mij antwoordt-, houdt hot dan geheim." Aan do vreemde gezanten te Peking einde lijk verzocht hij hun rogeeringeao, to willen vragen niet meer troepen te zenden. Li's verzekering dat de Ckineesehe regee ring do vreemdelingen naar Tien-tsin wil la ten vertrekken, heeft voor ons dan ook niet de minste waarde. Is 't ook niet zonderling, dat do Ckineesdhe regeering geen verklaring zelfs poogt te geven van het feit diat geregelde Chineescho soldai- ten de Russen in Mandscliurije liebhen aan gevallen 5 De gunstiger berichten over het lot dier vreemdelingen hebben au-ettemm indruk ge maakt t© Washington, te Londen en ook to Petersburg. De bladen aldaar meenen dafi de Chineesche regeeririg spoedig onderhande lingen zal aanknoopen, wat feitelijk reed's is geschied. Do bladen waarschuwen er 'dan voor dat men de onderhandelingen niet laat rekken cn aldus China gelegenheid geeft zich verder toe te rusten. Europa moet, naar hun meening, als eer sten onv-orbidd el ijken eisch stellen dat te Pe king niet meer dan hoogstens 20,000 man Chinoeecbe troepen zullen blijven, en dat daar een1 even groote Europeesclie macht zal zijn. Een bericht uit Tien-tsin dat wel lang on derweg is geweest het werd reeds den 1Oon verzonden, zegt dat, naar men nu ge looft, do tocht naar Peking door de Verbon denen vroeger begonnen zal worden dan men O O eerst voornemens was. Waarschijnlijk zal hot korps togen het eind der maand vertrekken. Echter zal niets definitief worden bepaald! voor do aankomst van generaal Gasel-ee, die in enkele dagen wordt verwacht. Volgens hetzelfde telegram meldten Chinee- zen uit den omtrek, die te Tient-sin zijn aan gekomen, dat de keizerlijke troepen db Bok sers dooden waren zij ze vinden, onder- voor geven dat do Boksers hen hebben misleid, door hen te betrekken in een liop-eloozen strijd. Moet dit soms een excuus zijn voor hot deelnemen aan den strijd door geregelde Clii- neesche troepen De lezer zal zich herinneren dat dei Ame rikanen geen deel hebben genomen in den strijd' bij. Ta-ku. Nu is van admiraal Kfempff per mail een rapport ontvangen, waarin hij verklaart waarom hij niet aan don aanval der mogend heden op del fort-en van Ta-ku deelnam. De admiraal was van oordeel dat zijn instructies hem niet toelieten aan dit gevecht mede t& doen. Immers liem was nadrukkelijk er op gewezen dat' China niet in oorlog is met de vo uit. Zij vergat eensklaps alle terughou ding en sprak vol hartstocht ton gunste van haar vriend. „Geheel koelbloedig heeft hij ons zijn visites voorgerekend vier en twintig. Ik had vooruit al vermoed, dat hij er de man niet naar was om een aalmoes aan te nemen. Juist hij moest gevoelig op dit punt zijn. Ik lieib zoo herhaaldelijk verzocht: laat ons hem een aandenken geven! Maar neen de grootheidswaanzin dor Werlhofs deed het niet onder een aanzienlijk bedrag in geld 1 En wat nog het ergste is, oom, is dit, dat wij zijn schuldenaars zijn voor de liefderijke, o, voor de zoo weldadige lrulp, die bij aan papa verleend beeft op straat. Als u eens wist, met welk een waaxdeering papa daarover sprakAs u de blikken eens had gezien, waarmee papa hem aankeek, als hij kwamZoo getroost, zoo gerustgesteld. En voor al die weldaden moet ik hem be danken, ik moet het, ik vind anders geen rust, en ik kom mij vcor als een ondankbare doebter. U heeft mij zooeven een geschiede nis van een Japannees verteld niet waar, u spreekt nooit een woord zonder er een be paalde bedoeling mee te hebben. U wilde er on? aan herinneren, getrouw aan de nage dachtenis van den overledene te blijven. Help mij, een heiligen plicht te vervullen!" Wordl vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1900 | | pagina 1