m
I
Woensdag 18 September 1901.
No. 10653.
nlmar In Natuur- en WtrtMiMe,
Miologie en Cosiirajlile,
Leeraar ia fis-, NatmrMe, Weit-
teltai en Mnoloiie
Lente-Orakel.
DB TROONREDE.
fo a
emi
Jaargang.
)EHf.
'AI
Hn
it.
«da»
U.I.
hoe
I -
Middelbaar Onderwijs.
Middelbaar Ouderwijs.
B e p i c li t.
5»
Mijne Heer en.
Het is Mij aangenaam, voor de
opening van de nieuwe zitting der
Staten-Generaal inf Uw midden te
verschijnen, en Ik acht Mij gelukkig
dit thans te mogen doen, verzelcl
van Mijn Doorlucntigen Gemaal.
De betrekkingen met de buiten-
landsche Mogendheden bleven van
zeer vriendscnappelijken aard. Door
den Nee1 erlandscnen Mi nister-resident
te Peking is, gezamenlijk met de ver
tegenwoordigers van andere belang
hebbende Mogendheden, eene over
eenkomst met China gesloten, waarbij
dat Rijk zich verbindt tot schade
vergoeding wegens de vernieling der
Legatiën.
Het personeel van Zee- en Land
macht, en van de overige takken
van 's Rijks dienst, gaf Mij, zoo hier
als in de overzeesche gewesten, door
de loffelijke volvoering van zijn taak,
reden tot tevredenheid.
De algemeene volkstoestand stemt
in velerlei opzicht tot dank. Intus-
schen mag niet worden voorbijgezien,
dat, zoo op geestelijk als stoffelijk
gebied, eene wijziging van toestanden
is ingetreden, die meer dan tot
dusver de Overheid tot het geven
van leiding en het verleenen van
steun noodzaakt. Hierbij behoort zij
voort te bouwen op de* Christelijke
grondslagen van ons volksleven.'
De bestaande Zondagswet eischt
herziening. Het zedelijk karakter
van het openbare volksleven zal op
meer afdoende wijze door de wet
beschermd moeten worden. Zonder
de persoonlijke vrijheid te na te
komen, zal op openbaar terrein de
speel- en drankzucht krachtiger moe
ten worden beteugeld. Voor de vrij
making van het onderwijs, in zijn
onderscheidene vertakkingen, zal op
den ingeslagen weg worden voort
geschreden.
Niet minder blijft de stoffelijke
zijde van het sociale vraagstuk Mijne
aandacht trekken. U zal een ontwerp
worden aangeboden om aan den
landbouw eene rechtstreeksche ver
tegenwoordiging te geven. Door haar
voorgelicht, zal de Regeering beter
zijne belangen kunnen behartigen.
De vervalsching der voedingsmid
delen en de oneerlijke mededinging
behooren te worden bestreden. Voor
de ontwikkeling van de practisehe
volksopleiding, ook door regeling
van het leerstelsel, zal Uwe mede
werking worden ingeroepen. Het
octrooirecht voor uitvinding behoort
op nieuwe grondslagen hersteld te
worden. Het consulaatwezen wensch
Ik in toenemende mate aan de be
langen van landbouw, nijverheid en
handel dienstbaar te maken. Het
arbeids-contract vereischt nadere
regeling.
De verplichte verzekering door de
ongevallenwet voorgeschreven zal
onverwijld worden uitgevoerd, zoo
dra de regeling van het beroep zal
zijn tot stand gekomen. Ook tot de
zeevisscherij en den landbouw zal
deze verzekering zijn uit te breiden.
Daarnaast wordt de verplichte ver
zekering tegen de gevolgen van
ziekte,, invaliditeit en ouderdom
voorbereid.
Overmits de toestand van 'sRijks
schatkist niet voldoende is, om deze
geestelijke en stoffelijke sociale her
vormingen tot stand te brengen,
wordt versterking van 's Rijks in
komsten vereischt, waarvoor aller
eerst herziening van het tarief van
invoerrechten in aanmerking komt.
Bij deze herziening zal tevens naar
bevordering van den nationalen
arbeid te streven zijn. Indien de
minvermogende door deze herziening
mocht gedrukt worden, zal hier
mede rekening worden gehouden
bij de bepaling van zijn bijdrage in
de verplichte verzekering.
Ter voldoening aan de desbetref
fende bepaling der Grondwet zal eene
regeling van de administratieve
rechtspraak worden voorbereid.
De onlangs vastgestelde wetten
tot regeling der levende strijd-
krachten zullen, ook door krachtige
bevordering van de vooroefening,
zonder vertraging worden uitge
voerd. De regeling van den Land
storm kan eerst daarna volgen. De ont
werpen voor de militaire pensioenrege
ling en de militaire rechtspraak
wachten op afdoening. De invoering
van snelvuurgeschut, die niet kan
uitblijven, zal aanzienlijke geldelijke
offers vergen. In de richting van de
bevordering van godsdienstzin en
zedelijkheid op de schepen van oorlog
en in de kazernen en kampementen
zal worden voortgegaan.
Als Christelijke Mogendheid is
Nederland verplicht in den Indischen
Archipel de rechtspositie der in-
Tandschc Christenen beter te regelen,
aan de Chiistelijke zending op vaster
voet steun te verleenen, en geheel
het regeeringsbeleid te doordringen
van het besef, dat Nederland tegen
over de bevolking dezer gewesten
een zedelijke roeping heeft, te ver
vullen.
In verband hiermede trekt de
mindere welvaart der inlandscbe
bevolking op Java Mijne bijzondere
aandacht. Lt wensch naar de oor
zaken hiervan een onderzoek in te
stellen. Aan de bepalingen der be
scherming van de onder contract
werkende koelies zal gestrengelijk
de lif.nd worden gehouden. Naar
decentralisatie van bestuur zal ge
streefd worden.
De toestand op het noordelijk ge
deelte van Sumatra zal, naar Ik
vertrouw, bij handhaving van - het
thans gevolgde stelsel, eerlang tot
algeheels pacificatie leiden.
Op de ontwikkeling van de kolo
niën Suriname en Curasao blijft Mijne
aandacht gevestigd.
Van Uwe bereidwilligheid, Mijne
Heeren, om Mij, bij datgene, wat tot
heil van Land en Volk kan strekken,
Uwe medewerking- te verleenen, houd
Ik Mij overtuigd.
Moge bij de gewichtige taak, wier
volbrenging U wacht., God Almachtig
U leiden, en doe Hij op Land en
Volk Zijnen zegen rusten.
Ik verklaar de gewone zitting der
Staten-Generaal te zijn geopend.
*12;
Hill,
^6 flos
SCHIEDAMSCHE COURANT.
(.Hot
It, ho
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen il. 1.25. Franco
per post 11. 4.65.
Prijs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
"jan het bureau bezorgd zijn.
Bureau x Boterstraat 68.
Prqs der Advertentiën: Van 46 regels fl. 0.92iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zyn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummersdie Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde mdvartmntiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon Wo. 123.
e.y
Aan de HOOGERE BURGERSCHOOL met
B-jarigen cursus te Schiedam wordt gevraagd
op eene jaarwedde van f 2000.voor ten
hoogste 20 lesuren per week te geven aan
het Gymnasium of de Hoogere Burgerschool.
Voor elk wekelijksch lesuur boven 20 wordt
100.— betaald.
In de laatste jaren bedroeg hetaantal les-
nren 15 aan de Hoogere Burgerschool en 2
jan het Gymnasium evenals voor den loo
penden cursus.
Voor het bezit van den graad van doctor,
verkregen aan een Nedeilandsche Rijksuni
versiteit of aan die der gemeente Amsterdam,
wordt de jaarwedde verhoogd met 5 ten
honderd tot een maximum van 100.
Bovendien kan de jaarwedde na 3- of 40-
jarigen dienst bh het Hooger- of Middelbaar
Onderwijs hetzij hier of elders verhoogd wor
den met 5 of 10 ten honderd.
Sollicitatiestukken vóór 23 September
franco in te zenden aan den Burgemeester.
te
Aan de BURGERAVONDSCHOOL
Schiedam wórdt geviaagd:
op een salaris van ƒ50.per wekelijksch
lesuur (duur van den cursus primo Septem
ber—ultimo Maait). Aantal lesuren 7.
I Voor het bezit van den graad van doctor,
verkregen aan een Nederlandsche Rijksuni-
siteit of aan die der gemeente Amsterdam
wordt de jaarwedde verhoogd met 5 ten
jhonderd tot een maximum van ƒ100.
Bovendien kan de jaarwedde na 3- of 10-
jarigen dienst bij hel Hooger of Middelbaar
Onderwijs, 'hetzij hier of elders, verhoogd
worden met 5 of 10 ten honderd.
1 Sollicitatiestukken, franco in te zenden aan
den Burgemeester vóór 23 September a. s,
Z||, <l£e zich met het nieuwe kwar
taal, aanvangende 1 October a op
de „Scliledamsclie Courant" abon-
necren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
„Gij booze, oude winter, nu is uw heer»
schsu vut 1zongen de kind eren, en tooh had
den ze maar ,heol weinig van de heerschappij)
va 'it den oudien heer gemerkt
„Zulke winters ads m onzen tijd zijn er te
genwoordig niet. meerzeide de grootouders
hoofdschuddend, „zuilce echte, strenge win
ters, met meterhooge sneewi met ijsbanen,
^oo dik en uitgestrekt, dat zware vraehtwa-
Qt gens over rivier en meer rolden'Be tegen
woordige jeugd weet in heb geheel niet meer,
kat „vriezen" beteekent; roodbevroren neai-
zm, en ingesneeuwde dorpen, waarin de
I domklokken om hulp luiden, zijn er niet
I meer! De winter zelf is ook oud en dor ge
worden, evenals wijl -oude lieden; hij! heeft!
geen energie en geen kracht meer om de
sneeuw- en ijsmassa's te regeeren en daarom
z't die brutale rekel, de lente-, liöm op het
hoofd en werpt met Kerstmis al primula's in
lé tuinen en in Januari de warme, lachende
^iinestralen all over1 de groene weiden! Dab
Bode zich erbarm©D'e ijispadliters maken
AJSjla beste zaken, zijl behoeven hl. 'geen belas
ting meer te betalen en het laatste schaat-
I) inrijdende paar zal men Weldr-a als rariteit
)Cri 111 oen museum ophangen
Zoo klaagden de oude menschen en waren
s' loch in hun liart Mij; dat ze door liet zachte
riuterweer, zooveel dure kolen bespaard
as padden, on de jongelui redeneerden ook
•ter het onnatuurlijke wteer en het gemis
'an sleepantijjeu en ijsfeesten, maar heel em-
gemeend was hun gemopper ook niet,
P »ant prins Karnaval 'liaidi er niet naai" ge
vraagd of heb buiten steen, en been vroor, -
ure, ijl hield zich aan d'o letter,"aan detn kalender
liét zich zijn recht, niteb ontnemen! Vio-
•i en fluiten) hadden er in de kange nachten
-klonken, en Amortje, die dikwijlte van We-
1.31,
H. M. de Koningin, die zicli heden
middag te 1 ure vergezeld van Haar Door-
luchtigen Gemaal met het voor de opening
van de vergadering der Staten-Generaal voor
geschreven ceremonieel naar liet gebouw van
de Tweede Kamer begeven heeft, hield de
volgende openingsrede
ge de hevige koude door zijn bezorgde mama
op den Olympus gehouden werd, zweefde
met dit, zachte weer des te overmoediger en
ondernemender op de wereld rond en richt
te meer schade aan, d'an ooit te voren
Hoe kan men ook met mof en handschoe
nen aan, den boog zoo zeker spannen?
Dan mist menig© pij'l zijfn deel""en me
nige laat slechts een schrammetje achter,
waaruit de bloeddruppels dn den vorm van
lyrische gedichten droppelen, die menig re
dacteur meer smart berokkenen, dan den
verwonde zelf! Amortje blaast echter
toornig in de koude handjes en trappelt met
de rozige voetjes in de sneeuw en jam
mert over de slcohte zaken die hij; maakt1
Hé, lioei anders was dat in dezen waimen,
zae.hten winterDaar trof Iedere pijl het cen
trum in roode, gloeiende niensohenharten,
en de goudsmeden maakten de gouden rin
gen met twaalftallen tegelijk, en die, couran
ten lieten extra, bladen uitkomen, om al d'e
verlovingsadvertenties 'te kunnen plaatsen
Zooals het vanzelf spreekt, hadden me
juffrouw Friedcheu en mijnheer Richard
zich ook aan het hooggeëerde publiek als
bruidspaar voorgesteld, en als ze. zich soms
verbeeld hadden, dat do mensclven met opien
monden zouden staan kijken, dan vergisten
ze zich. De naast© omgeving weet het steeds
een heelen tijd vroeger, dan het betreffend©
paar, wanneer het zich reddeloos zal vedoo
von!
E'n bij Rriedchen en Richard had men heit
reeds 'den .afgeloopen whiter vast en zeker
verwacht, dat hun lot beslist zou worden.
Het sprak zoo van zelf, liet lag zoo voor de
hand
Zij kenden elkaar van kindsbeen af,
ihet bekoorlijke, schelmscho Frieidchen had
reeds op de dansles ,den gymnasiast IRiichard
tot zelfmoordgedachten toe vervoerd, en als
hij ni'et zoo glansrijk als dei trots van zijn tee.
dere ouders het verwacht hald, door zijn ex-
amc-u als referendaris gekomen was, dan was
dat Friedchen's schuld.
Men zetid'o dab hij van het Romeinscho
recht slechts zooveel afwist, als voor een
koninklijk Pruisisch huwelijk noodig was
Friedchen hechtte nog weinig gewiekt aan
rang en stand en lachte den gedropen Ri
chard even botooverend toe, als zo later den
met „g'lans ter door gekomene" met ■een van
geluk stralend gezicht de beid© handen ten
geluikwensch toestak en deze fcameraadsckap-
pelijike trouw roerde don tockomstigen mi
nister het meest en deed hem den pleohtdgen
eed zwerendeze of geeai
Het werd gelukkig „deze"al was bet ook
el te! ijk o jaren later, on heb hoog© woord
kwam eruit, 'toen de jonge assessor .do teer
beminde na een dansavondje tikuis brengen,
mocht. O, .die heerlijke, zachte winter, date 'o
mogelijk maakt, dat men te voet naar hu/is
kan gaan
Bij 15 graden koude zou natuurlijk heb
vonschnMcélijko rijtuig voorgereden zijn, dat
Richard's geluk jammerlijk in den wqgi zou
hebben gestaan maar in den heerlijken,
warmen, door de maan verlichten winter
nacht, toen bij met Friedchen zoo stil en
zalig 'achter baar ouders aanliep, toen bijl
naar haar lief gezichtje! keek, Welks neusje
niet blauw bevroren was, evenmin als da
oogen door koude tranen omfloersd waren
toen nu, Am or mikte en trof en de
werking van bfcib schot was zoo. geweldig, daib
liij, met zijn tajjd meegaand als altijd, slechte
één triomfcereiide vergelijking daarvoor
wist: „die zaak is in orde!" Eb dat was ze
ook.
Men kocht twee gouden ringen, 'n grooten
en eten1 kloineai, vierde bij' reebout, jjanzon-
le.voi-pastiji en champagne de gelukkige ge
beurtenis en was voor de twee volgende da
gen bet ondea-werp van élk gesprek. Toen
bad de verrassende echtscheiding van een
echtpaar plaats en daar ©en schandaaltje!
steeds interessanter is dan de naïeve, God©
welgevallige vreugde, Wei-den Friedchen en
Richard, ad acte gelegd en verheugden zich
ver van het marktgewoel van bet leven, ia
ihiui stil jong geluk.
De lente was gekomenDait wil zeggen het
weer werd nog mooier dan het geweest was.
De groen© weide .tooide zich met witte en
géle bloemen, de krokus en bot meizoentje
speelden kiek! kiek! uit bob herfstloof van
het vorige jaar, de hemel was heerlijk blauw1;
•de natuur prijkte rondom met groen gras
en groene boomeu, waarboven een goudach
tige zonneschijn, en dat was mooi, zoo onbe
schrijfelijk mooi on heerlijk, dat Friedchen
en Richard zich op een kleine bank aan het
eind' Van het stadspark nederzetten en el
kaar zoo onverzadelijik 'kusten, alsof zij! jaren
lang van elkander gescheiden geweest Wa
ren
Opeens keek de jongen-dame toevallig, op
en een zachte jubelkreet kwam over baar
lippen.
„Kijk toch eens Richard' zwaluwen! De
eerste zwaluwen, ach! en twee werkelijk
twee tegelijk'"
D!e 'assessor kijkt vluchtig een anderen,
kant uit en zegt geroerd: „Werkelijk, dte
eerst© zwaluwenwant reeds de gedach
te alleen aan' di© eerste lenteboden stemt ge
lukkige menschen week.
„Twee zwaluwenTwee vliegen er samen i"
jubelde Friedchen met klem. „Kijk toch,
Richard, 'twee!"
„Ah zoo dat- dunkt me nog een be teute
garantie, daar één zwaluw in den regeli nog
geen zomer maakt!" lachte hij.
Zij schudde haastig met het hoofdje, haar
blauwe oogen keken bijiua verwijtend' naar
hem op.
„Maar RichardWeet je niet, wat dat be
teekent?"
„Neen
„Neten? O, jij! barbaar! Als men de
Gelyk telken jare op den daarvoor door
de Grondwet aangewezen derden Dinsdag in
September, heeft ook heden wederom de
opening van de gewone zitting der Staten-
Generaal met het daarbij behoorende ceremo
nieel plaats gehad.
Moge deze plechtigheid, daar zij ieder jaar
terugkeert, ook al een zekere plechtige gelijk
vormigheid vertoouen, dit jaar verleende haar
een nieuwen glans, nu H. M. de Koningin
voor het eerst op dezen tocht vergezeld was
van Haar Doorluchtigen Gemaal.
In den aanhef van de troonrede wijst II. M.
zelf op dit voor Haar zeker heuglijke feit.
Thans zijn wjj dan toch bekend geworden
met den inhoud der troonrede, naar welken
inhoud wij leeds zoo lang reikhalzend hebben
uitgezien.
Zeker is deze rede, het werkprogram van
liet heden te beginnen nieuwe arbeidstgdperk
van deze volksvertegenwoordiging in 's lands
vergaderzaal van bijzonder belang, nu ten
gevolge van de jongste algemeene verkiezin
gen de meerderheid van de linkerzijde naar
de rechterzijde is verplaatst en daardoor ook
het liberale Kabinet is afgetreden om plaats
te maken voor een Christelijk ministerie.
Tal van gissingen zijn reeds gedurende de
laatste maanden gemaakt over den inhoud
van de komende troonredede dag van heden
heeft ons de zekerheid daaromtrent gebracht,
wij weten thans, wat wij in de eerstvolgende
periode van wetgeving van het nieucv opge
treden ministerie te wachten hebben
Een vluchtige lezing van dit staatsstuk
maakt het ons al dadelijk zeer duidelijk, dat
er, een verandering van Kabinet heeft plaats
gehad en dat wij thans staan onder het
bestuur van een regeering samengesteld uit
de verschillende fracties der ^christelijke"
partijen.
Reeds in de vierde alinea valt het onmid
dellijk op, dat daar gesproken wordt van een
wijziging van toestanden, die zijn ingetreden
zoo op geestelijk als op stoffelijk gebied, sdie
meer dan tot het geven van leiding en het
verleenen van steun noodzaakt". Vooral waar
gezegd wordt, dat »zy (die overheid) behoort
voort te bouwen op de Christelijke grond
slagen van ons volksleven".
Verder wordt nulling gemaakt van den
eiscb naar sherzieuing der bestaande Zon
dagswet" en Dvoor de vrjjmaking van het
onderwijs, in zijn onderscheidene vertakkin
gen, zal op den ingeslagen weg worden
voortgeschreden."
Een tweede kenmei kende zinsnede is dip,
waarin met het oog op den onvoldoenden
toestand van 's Rijks schatkist om de in het
stantsstuk genoemde geestelijke en stoffelijke
sociale hervormingen tot stand te brengen,
herziening van het tarief van invoert echten
wordt aangekondigd.
Eindelijk zien wij vermeld, dat Nederland
als christelijke mogendheid verplicht is de
rechtspositie der inlandsche Christenen beter
eerste zwaluwen ziet, en twee vliegen er sa
men, dan beduidt dat: „men trouwt nog in
dit jaar!"
„Ah brillant I Wait oen verstandig ora
kel'! Zullen we niet werkelijk binnen drie
maanden ons ©igen nestje gaan bouwen?"
„O en daar zie je, d'aar boven vliegt dei
eerste ooievaar
Ditmaal keek) Richard aanmerkelijk
nieuwsgieriger en ijveriger op. De punten
van zijn snor bibberden keel vreemd.
„Beduidt dat ook iets?" vroeg hij snell.
„Natuurlijk ach ik zag hem vliegen,
niet zitten I" jammert het bruidje en ziet er
plotseling zeer terneer geslagen uit: „als
men den eersten ooievaar vliegend ziet, dan
beduidt dat, dat men nog in dit jaar van
woonplaats verandert! O Richard het
zou verschrikkelijk zijn, als je naar G. ver
plaatst werd, maar pas op je zult zeker
verplaatst worden
„Onzin, lieveling! Daar is geen sprake
van, praatjes zijln liet!"
„Maar de ooievaar vloog! En de fente-ora-
kels zeggen altijd de waarheid1" hield ze vol
met een wanhopigen1 blik „Ach, als ik zoo
ver van mama weg moet
Richard maakte een ongeduldige bewe
ging.
„Maar liefste! Ik geloof werkelijk, dab je
bijgeloovig zijt
„ZekerIs 'dat een zonde?" Zij staat op en
gaat naar het weddepad.
„Zonde? Dat nu juist niet, maar neem
het me niet kwalijk in dezen tijd!
nog van dien onzin te gelooven dat
„Onzin V' Zij trekt een heel béieedigd ge
zichtje eai drukt de witte tandjes in de lip
pen. „O, zeg het maar eerlijk, dab je me
dwaas en dom vindt!"
(Slot volgt)
