56'"" Jaargang.
Dinsdag 13 Mei 1902.
■no. 10850.
De zaaiende hand.
li
BUITENLAND.
V
V
«©JiMSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
„er post fl. 1.65.
Prijs per weck: Voor Schiedam en V1 a ft t- d e 10 (Wn
afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën vr.or het eerstvolgend nummer moeten des middags vóóv een uur
san het bureau bezorgd zijn.
BureauRotersrtraat 6®.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zg
innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde ttïeitse mdeeviGtaSiët» opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
luiere. Telefoon lo. 123.
B9BUBJI
Ali«E«IBI5W OVERZICHT.
SCHIEDAM, 12 Mei 1902.
Zuid-Afrik a.
Aan een schrijven van Router's correspon
dent te Pretoria van 19 April is het volgen
de ontleend
Allo Boeren-gedelegeerden schenen in goe
de gezondheid to verkeeren, uitgezonderd
Steyn die behalve aan een oogziekte, lijden-
do is aan langzame verlamming en er uiterst
slecht aan toe schijnt te zijn. De eerste con
ferentie 'had 12 April plaats. De gedelegeer
den stelden als grondslag voor do onderhan
delingen don eisch van onafhankelijkheid;
daarvoor waren ziji bereid aan de Ui tl anders
een ruim kiesrecht to verleenen en de forten
te slechteu. Toen deze eisch werd geweigerd
door de Britscke regeormg, kwamen de ge
delegeerden voor den dag met een reeks
voorwaarden, waarop zijl den burgers wilden
aanraden, op dit punt toe te geven. Lord
Jülner kwam en was met Lord Kitchener
tegenwoordig hij, alle conferenties. De eisch
om de wapens te behouden, werd dadelijk
afgeslagon, maar de regeoring betoonde zich
vrijgevig op het punt van schadeloosstelling
en het opnieuw van vee voorzien der boer-
derijon. De regeering wierp geen moeilijkhe
den op wat betreft do amnestie voor do
Kaapsche rebellen. De gedelegeerden gaven
toe dat oenige straf kon opgelegd worden
voor rebellie, maar 'hoopten dat men den
rebellen alleen het kiesrecht zou ontnemen
Deze quaestie bood geen onoverkomelijke
moeilijkheden aan. Do Britsche regeering
weigerde een datum te bepalen voor de in
voering van een vertegenwoordigende regee-
ring. D'it punt was het meest besprokene van
de heele onderhandelingen.
Hot bleek uit de onderhandelingen, dat
het fanatisme van Steyn nog geenszins ge
matigd is. De heele zaak hokte op het laat
ste oogenblik, omdat Steyn en Schalk Bur
ger verklaarden, dat zij geen volle bevoegd
heid bezaten. Hun is tot 13 Mei tijd gege
ven om met de burgers te raadplegen.
Het is dus volstrekt niet zeker dat de
Boerenleiders van plan zijn toe te geven.
Gister-en begon do 32o maand van den
Zuid-Afrikaanschcn oorlog. In Engeland
vertrouwt men, dat het nu de laatste maand
zal zijn, en dat de veelbesproken conferen
tie to Verceniging stellig tot den vrede zal
leiden. Zelfs wordt al do juste datum van
de proclamatie van den vrede genoemdnl.
20 dezer.
Deze datum wordt uit de meest vertrouw
bare bron aan de Engclscke bladen geseind.
Haar het bericht komt uit Dolagoa-baai via
Roman
VAN
EDA BOY—ED.
54)
In zijn uiterlijk leven veranderde hij
niets. Hij was nooit veel in gezelschap ge
gaan, gaf ook nu gehoor aan uitnoodigingen,
die niet goed afgeslagen konden worden,
zelfs aan dio van de Ivunovsky's, en ver
meed slechts den omgang met mevrouw Hel
lingen. Haar Woensdagavondjes kon hij
vermijden, haar zelf natuurlijk niet, want
zij werd overal in Liüistedt ontvangen.
Mevrouw Altencck had het .uitgehouden
een jaar lang te zwijgen. Er werd in huis ge
daan, alsof de zoon nooit verloofd was ge
weest. Ebba's portretten verdwenen uit de
kamer en van zijn schrijflessenaar. Maar
mevrouw Alteneck geloofde zeker, dat haar
zoon in zijn brieventasdh nog een portret
van Ebba had.
In don zomer hoorde ze 'toen, dat Ebba
haar examon als onderwijzeres met glans ge
daan had. Hoe ver Ebba ook geweest was,
het was toch altijd nog een ïhcolc taak en
Ebba had daarom in Berlijn er niet zooveel
tijd voor amusementen af .kunnen nemen.
'Mevrouw Alteneok verbeold'do zich, dat
iemand dat aan haar zoon gezegd had. Hij
scheen minder stil en somber.
Maar iederen.dag zag ze liet duidelijker,
dat hij Ebba nog altijd liefhad. Haar hart
Werd steeds bezorgder. Ze probeerde hem te
verstrooien en gebruikte haar eigen behoef
ten als voorwendsel. Ze zeide, dat zo zich
Diet good gevoelde en meende, dat do berg
lucht haar goed zou doen. Dadelijk verklaar-
Lissabon, dus is verdere commentaar over
bodig.
Uit Vrijheid wordt dd. 6 Mei gemeld:
Gisteravond trokken de Kaffers, wier
kraals onlangs door do Boeren waren ver
brand, uit naar Sclieepersnek in het Noor
den om het door de Boeren gestolen vee te
rug te halen. Zijl kwamen onverwacht aan
een Boerenlagcr en vielen dit aan, dertig
man, de meerderheid van het commando,
doodende. Drie gevangenen werden inge
bracht en aan do plaatselijke overheid uitge
leverd. De Kaffers hernamen ook hun vee.
Lord Kitchener heeft geseind van het
spoorwegongeluk 'bij Daspoort op de lijn
PretoriaPietersburg en van liet onderzoek
dat ingesteld zou worden. Het is wellicht
niet ondienstig reeds vóór het bekend wor
den van den uitslag van het onderzoek, wat
mogelijk wat lang kon duren, er op to wijr
zen, dat deze spoorlijn in de richting loopt
van het gebied waar Colenbranders colonnes
tegen Beyer's commando's opereeren. Een
„ongeluk" in deze omstandigheden zou dus
wel eens een Boerenstreek geweest kunnen
zijn om versterkingen voor Colenbrander af
te snijden. Soortgelijke „spoorwegongeluk
ken", waarbij de resultaten van een nader
onderzoek ook niet gepubliceerd werden,
kwamen 30 Maart en 13 April op de Preto
riaDelagoa-lijn voor, en kostten toen even
eens aan vele Engelsolie soldaten bet leven.
Het moet vervelend voor lord Kitchener
zijn, dat nu zijn blokhuizen de spoonveglij-
nen zoo veilig maken, de machinisten zoo
slordig gaan rij'den.
Franbr j|k.
Be herstemmingen.
Dö verkiezingen hebben in volkomen
kalmte plaats gehad. De Parijzenuars profi
teerden van den vrij mooien avond en vul
den de boulevards, waar zijl manifesteerden
voor de dagbladbureau's. Daar de resultaten
gunstig waren voor het ministerie, heerschle
cr onder de nationalisten niet veel opge
wektheid. Tegen middernacht keerde ieder
een huiswaarts.
Het resultaat der verkiezingen in do
hoofdstad is, dat gekozen zijn: in het 12e
arrondissement 'Millerand, in het 3e Puech,
aftredend lid, in het 18c do socialist Gerdet,
in het le de nationalist Archdeacon. Bij' de
28 herstemmingen zijn gekozen 19 ministeri-
celen en 9 anti-minislcrieeleii; de laatsten
winnen 3 zotels.
Terwijl wiji dit schrijven, zijn van do 174
herstemmingen or 130 gekend. Daarvan wa
ren gekozen 13 nationalisten, 2 conservatie
ven, 8 anti-ministericelo republikeinen, 27
republikeinen, 36 radicaal 'Risten, 24 so-
do hij. zioli bereid, met zijn moeder naar
Zwitserland te gaan. Het was een heel saaie
reis.
Later verklaarde zijl zich eenzaam te ge
voelen, to verlangen naar wat jeugdig gezel
schap en sloeg voor, een nichtje van haar
overleden man uit te noodigen, een meisje,
dat voor mooi en rijtk doorging en op den
huiwbaren leeftij'd was.
Ditmaal zag hij' zijn moedor glimlachend
aan.
„Wat u 'hoopt, zal toch niet gebeuren,"
zeide. hij, „als u Lena Altenedk echter toch
uitnoodigon wilt, is het mij natuurlijk
goed."
Toon liet mevrouw Altencck haar plan
varen. Met Kerstmis brak er in Liinstodt
een influenza-epidemie uit, die vele geval
len van longontsteking met zich sleepfe.
Twee oude menschen stierven eraan en daar
de fantasie nu hevig werkte, heette het ieder
oogenblik dat dezo of gene op sterven lag.
Ook professor Herringen werd dadelijk voor
dood verklaard.
D'at deed mevrouw Alteneok 'toch erg aan.
Ze had den kinderlijken, ouden man met 't
reine hart zeer lief gekregen. Zo wist ook,
hoeveel Ebba van haar vader hield. Als hij
'heenging, stond ze in werkelijkheid heel al-
loon, want aan Helens Kunowsky zou „e
wel niet voel steun hebben.
D'o angstige spannig waarin ze verkeerde,
liet haar geen rust.
Zc ging naar juffrouw Moller en liet. zich
op de hoogte brengen van den toestand van
den ouden man. Ze hoorde dat er wel gevaar
was, maar dat er toch nog hoop was en dat
Ebba dien avond nog thuis zou komen. Een
heel jaar lang was het voortdurend zwijgen
voor mevrouw Alteneck geen moelij'ke taak
■geweest. Maar van nu af aan werd het een
kwelling.
cialisten, 20 radicalen, to zanten 107 minis-
tcrieelen tegen 23 oppositienianncn.
Tob do gekozenen belmoren do beide mi
nisters Leygues en Millerand, vervolgens do
ministerieeion Brisson, Rouanet, Buissou en
do Pressensé; de oppositieleden Auffray,
Bougon en Lepelletier.
Niet gekozen zijn de ministerieelen Vivia-
ni, PJaissièrcs, burgemeester van Marseille,
do oppositieleden Humbert, Sabran, Daus-
sot en Laguerro.
'Do conservatief Lorbhiois, die te Rijssei
gekozen is, bleef dood toen hij' zijn succes
vernam.
Heb ministerie heeft een besliste overwin
ning behaald.
Bultschland.
De dlctatuur-paragraapli.
Onder do telegrammen van Zaterdag
avond was het besluit opgenomen, waarin
keizer Wilhelm den Stadhouder van Elzas-
Lotharingon machtigde om met den Rijks
kanselier in onderhandelingen te treden om
trent de opheffing van de beruchte dicta-
tuurparagraaph. Een zeer belangrijke be
slissing, die bewijst, dat Wilhelm II, hoe
dikwijls men ook zijn autoritaire gevoelens
moet betreuren, ook bewijzen weet te geven
van politioken zin en zich weet te richten
naar den raad, hem door zijn ministers ge
geven. Dezo paragraapli machtigde den
Oberpriisident der Rijkslanden, „bij gevaar
voor do openbare veiligheid onverwijld alle
maatregelen te nemen, die hij! tot afwending
van het gevaar noodig acht". Door de wet
van 4 Juli 1879 averd deze bevoegdheid over-
gedragon op den stadhouder. Zij veroorloof
de aan de regeering des lands, bij haar maat
regelen „in het belang van de openbare vei
ligheid" een erg rekbaar begrip zich
niet te bekommeren om de bestaande wet
ten bijtv. inwonors des lands konden over
de grenzen worden gezet, couranten verbo
den en vereonigingen ontbonden worden.
Gedurende 31 jaar hebben de bewoners
dor Rijkstanden de behandelingen onder
gaan, die de overwonnene van een overwin
naar to verdragen hooft. Altijd heeft men zo
uit vrees voor oen omwenteling, als verdach
ten beschouwd. Men hooft getracht in hen
dat gevoelen van trouw aan Frankrijk te ver
stikken, waai van men op den een of ande
ren dag een gewelddadige uiting vreesde.
Dio vrees was ij delwant Elzas-Lothavingen
heeft zich sedert jaren in zijn lot geschikt
on do annexatie aan Duitschland aanvaard.
Slechts de Fransclie nationalisten spraken
nog wel eens do hoop op revanche uit en zij
onderhielden in Frankrijk de gevaarlijke .il
lusie, dat de bevolking der geannexeerde
provinciën Frankrijk krachtdadig zon bij
staan, wanneer een nieuw Franscli-Duitsch
conflict zou uitbarsten. De autoriteiten van
Door Ebba's terugkomst in de ouderlijke
woning werd de geschiedenis weer opnieuw
opgerakeld, en de opwinding daarover weer
gaando gemaakt. Misschien slechts, omdat
nu eerst alle pijnlijke, kleine gevolgeu voel
baar werden, zooals de mogelijkheid van ont
moeting, do onwillekeurige controle, die de
con over hot leven van don ander kon uit
oefenen. Do groote veranderingen, die een
smartelijke gebeurtenis teweeg brengt, ver
draagt men mot stille waardigheid. De klei
ne gevolgen maken 'liet dagelijlksch leven on-
genoegclijk,
■Maar toch bedwong mevrouw Alteneok
zich cn zcido er niets van, dat zo Ebba in
het Bürgerpark gezien had, dat ze door juf
frouw Moller, als zijl ze op straat togon
kwam, nauwkeurig op do hoogte gehouden
werd van alles water bij'de Herlingens voor
viel.
De advertentie in het morgcnblad hrak
echter haar volhardingsvermogen.
„Heb je het gelezen?" vroeg ze haar zoon.
En bijl logdo het gesloten glazen buisje, dat
hij zoo in gedachten bekeken had, op tafel
en zeide„Ik 'hoop, dat het haar gelukken
zalZe zal haar best moeten doen, om geld
te verdienen."
Goddank! eindelijk een woord! Dat gaf
eenig vooruitzicht, dat er voortaan gesprek
ken over Ebba mogelijk waren. Het was als
een ontheffing van een onnatuurlijker)
dwang.
Een paar dagen later had mevrouw Alte
neck reeds den moed van een ontmoeting te
spreken.
liet was vochtig weer, maar het regende
niet. In een grauwen nevel werd do sneeuw
gehuld, zoodat men geen vijftig sölireden
voor zich uit kon zien. De breede wegen in
het Bürgerpark waren doorweekt, dus 'koos
mevrouw Alteneok een smaller pad, dat
de Rijkstanden hebben echter de overtuiging
dat do inwoners, wat men noemt, loyaal zijn
en dio overtuiging berust op goede gvouden.
Een veertion dagen geleden, toen de quaes
tie van de afschaffing der dictatuur voor do
tiende maal in den Rijksdag ter sprako
kwam, heeft de Staatssecretaris voor Elzas-
Lotliaringen verklaard, dat er geen princi
pieel bezwaar tegen een dergel ij ken maat
regel' bestond en dat het zelfs zeer wonsche-
lij'k zou zijn, dozen door te voeren. Do Rijks
dag heeft verscheidene malen bdwijaen van
golijko mcening te zijn, maar steeds stuitte
men op de oppositie van den Bondsraad.
Wilhelm II, die pas cenigen tijd in Elzas-
Lotharingon verblijf heeft gehouden, zal
zieli er rekenschap van hebben gegeven, dat
wat de bevolking der geannexeerde provin
ciën vroeg, zeer billijk was en dat de ophef
fing der dictatuur den Rij'kslanden de noo-
digo rust zou geven. Toen moest de Bonds
raad natuurlijk toegeven; nog slechts do
formeele beslissing, die binnen enkoio dagen
kan plaats hebben, behoeft uitgesproken te
worden en voor de bevolking der Rijkslan-
den zal het systeem, waaronder zij geduren
de 30 jaren veel te lijden heeft gehad, tot
het verleden behooren.
De correspondent van de „N. R. Ct." sein
de Zaterdag
Voor zoover zo reeds hun oordeel uitspre
ken over hot Keizerlijk besluit, laten zich
de Berlijnsdhe avondbladen van heden uit
in dien geest, dat dit een openlijk blijik van
vertrouwen is iu do bevolking van Elzas-Lo-
tharingeu -en dat dit de populariteit des
Keizers aldaar nog verhoogen zal. De „Ber
liner Neuesto Naolirichten" geeft echter
zonder omwegen te kennen de hooghartige
daad des Keizers is volstrekt niet onbeden
kelijk, Fransche invloeden en Fransche nei
gingen hebben in het Rijksland nog niet op
gehouden te werken en pas in tijden van ge
vaar, als revolutie en oorlog dreigen,zal men
kunnen nagaan of dezo afschaffing gerecht
vaardigd was. Ook de „Tagliclio Rund
schau" spreekt de hoop uit, dat de Keizer
zich met deze beslissing niet mag hebben
vergist.
Overigens düikt nu, ondanks de tot beden
gegeven officieele tegenspraak, opnieuw he t
gerucht op, dat de jonge Deutsche kroon
prins toch waarschijnlijk wel bestemd zal
zijiti, later als stadhouder van het Rijksland
te residecren in Straatsburg; voorlojpig
pleit de jeugdige leeftijd van den prins niet
voor dc waarschijnlijkheid van dit verbaal.
j y cv y* y j\y ->
•SesJCBgdc MedcdeeHnKcra.
men, tegen 3796 die werden uitgebracht op
den liberaal-unionist Lawson.
Toülmin vervangt den conservatief Ken-
yon die is afgetreden.
Portugal.
Het Hoogerhuis heeft bij de laatste lezing
het wetsontwerp tot conversie dor buiten-
landscho schuld aangenomen met 49 tegen
35 stemmen.
De Cortez zullen Maandag a. s gesloten
worden en eerst 2 Januari, den bij de grond
wet bepaalden datum, heropend worden.
Engeland.
Bij' de parlementsverkiezing te Bury werd
de liberaal Toulmin gekozen mot 4213 stcm-
langs tuinen liep, dio aan liet park grens
den. Dezo weg liep ook langs den tuin van
juffrouw Drews' schoolgebouw. En toen me
vrouw Alteneok daar voorbijl kwam, bracht
juist een (kinderschaar haar vrij uurtje in
den tuin door, niettegenstaande den opko
menden mist. Zeer dicht bij het afsluitend
hekwerk stond Ebba een boterham te eten,
lachte en was omringd van een troepje kin
deren.
„Niet eens oen hoed had ze op hij dit
vochtige weer. En ze scheen heel opgewekt
met do 'kinderen," besloot ze haar bericht.
„Ze was altijd lioel gezond en vroolijik van
natuur," zeide hij zacht.
„Je moet niet meer aan haar denken,"
smookte zijn moeder innig, „ze heeft jo ver
geten of is het toch geheel te boven. Dat is
zeker. Ik spreek juffrouw Moller dikwijls.
Dio zegt, dat Ebba don gokeelen dag door
vroolijk is, ofschoon ze het waarlijk niet ge
makkelijk heeft. Vrouw Vosz komt nog
slechts twee uur in den morgen voor hot
■grove werk. Al het andere doet ze zelf, als
zo uit school komt. En met dien cursus is
ze ook al begonnen. Zes jonge meisjes 'heb
ben zich aangemeld, tweemaal in de week
zal het zijn en overmorgen is het de eerste
'keer."
„Ik vrees, dat de toekomst haai- nog veel
leed zal brengen," sprak liijV
„Hoe gaat het met Kunowsky?" vroeg
mevrouw Alteneok, het gesprek op een an
der onderwerp leidend, „geloof je dat het
daar op een catastrophe zal uitloopen?"
Andree knikte.
„liet is alsof die man het lioofd verloren
'heoft. Hij' springt met honderdduizenden
om, alsof het fiches zijn'het verlangen om
snel een millionair te worden heeft hem tot
waagstukken verleid, die eerst flink waren
en gelukten, toen nog dragelijk mislukten en
Spanje.
Allo bladen melden dat Canalejas onher
roepelijk is afgetreden wegens de circulaire
van den nuntius, waarin deze zegt, dat de
staat ondergeschikt is aan de kerk, en dat
de staat verplicht is de religieuso genoot
schappen te erkennen.
Italië.
Ilct gerucht is verspreid dat op den ko
ning te Turijn een aanslag zou zijn ge
pleegd; het wordt echter door de bladen be
slist tegengesproken.
Zweden.
De Tweede Kamer beeft IIcdin's voorstel'
verworpen, waarbij de regeering werd uitge-
noodigd slappen te doen om Zweden en
Noorwegen onzijdig te verklaren.
De minister van buitenlandsdhe zaken
zeide, vastbesloten te zijn, den Koning el-
ken stap in dio richting te ontraden. Overi
gens was cell ter de rogeoring vast voorne
mens, een volstrekte onzijdigheid in acht to
nemen, cn zich te onthouden van elke in
menging in geschillen welke zich tussühen
vreemde mogendheden mochten voordoen.
Rusland.
21 Mei zal een groote troepenrevue to
Tsarskoe-Selo worden gehouden ter eerc van
president Loubet. Er zullen 56 bataljons in
fanterie, 36 eskadrons cavalerie, twaalf af
deel ingon kozakkon plus 606 kanonnen aan
dit militaire schouwspel deelnemen.
Do „Times" ontvangt nit Petersburg liet
bericht, dat do onlusten in het district Mos
kon slechts voorioopers zijn van grootcr on
lusten.
Bul gar ij
Een correspondent van de „Neucste Naeh-
richten" te Miinohen seint uit Sofia, dat hot
Macedonisch comité aan zijn leden bevel zou
hebben gegeven den Scrviselien bisschop,
mgr. Firmilian, te vermoorden op den dag
waarop hij zijn intrede te Ustüb zal doen.
Do agenten van het comité zijn er in ge
slaagd in Macedonië uit Servië een groote
daarop zoo onzinnig worden, dat men van
eigen schuld kan spreken."
„]Dat is Helena's schuld," zei zijn moeder.
„Neen, moeder, zij n schuld. Slechts den
zwakken man kan de vrouw ten verdervo
leiden."
„En voor den sterken kan zc het leven
•bederven," riep mevrouw Alteneck verbit
terd.
„Moeder!" riep hij waarschuwend en
voegde er na een kleine pauze rustiger aan
toe
„Ik weet het al langik hen niet vrij' van
schuld; ik lieb haar karakter niet goed be
grepen. Maar nu geloof ik dat ik 'tgoed
begin te begrijpen."
„Nu 'het onnoodig is. "Want ik 'herhaal
het je, zo is zoo vroolijk, zo ziet er niet uit
als iemand die ongelukkig is; hot is onmo
gelijk dat ze nog van jo houdt."
„Misschien haat ze me wei," sprak hij en
dacht aan dien vlammendcn blik, waarmede
zo hem ibij Helene's portret aangezien had.
Zijn moeder ging naar haar kamer en
weende. Zo zag 'het welzijm leven was be
dorven. Hij zou nooit weer liefhebben, nooit
trouwen.
En midden in baar tranen viel het haar
in, dat ze verzuimd had, 'het gesprek over
de Kunowsky's voort te zotten. Haar zoon
zou daar toöh geen 'groote sommen gedepo
neerd hebben? Adk neon, hij was zoo voor
zichtig. En dan kon men heb zich in het go-
heel niet voorstellen, dat het zoo zou afloo-
pen. Er werd gefluisterd en gepraat maar
velen zeiden toch ook, dab het onzin was,
want dat een vermogen als dat van Kunow
sky, niet zoo snol opgemaakt kon worden.
(Wordt vervolgd.)