56'" laargang.
V/oensdag 21 Mei 1902.
No. 10856.
De zaaiende hand.
Transvaal en Oranje-Vrijstaat,
ver
coir
3$
BUITENLAND.
'V
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dageljjks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Yoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zjjn.
Bureau s Boterstraat 68.
Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel
Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zy
Pry's der
meer 15 cents,
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeehge voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan bet Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde k(«ia« md#«rtentiëM opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon Mo. 123.
ALGEMEEN OVEBXICllT.
SCHIEDAM, 20 Mei 1902.
Zuid. Afrika.
Do Boeren-afgevaardigden hebben Don
derdag en Vrijdag langdurige vergaderin
gen gehouden.
De „Times" verneemt uit Pretoria, dat er
160 Boeren to Voreeniging vergaderd zijn,
bijna allen wolbekend. Wat ook het resul
taat zij van de beraadslagingen der Boeren,
liet einde van den oorlog is in ieder geval
niet meer ver af. Do bijeenkomst te Ver-
oeniging zal waarschijnlijk gevolgd worden
door overgaven in massa op verschillende
punten van bet oorlogsterrein en een zoo
groot aantal manschappen zal aldus beschik
baar komen, dat wij elk nog niet onderwor
pen district op zijn beurt met troepen kun
nen overstroomen.
V*
'De „Times" verneemt later uit Pretoria
De meerderheid der Boeren-afgevaardigden
toonen goen besef van hun verplichtingen te
genover ons in de tegenwoordige omstan
digheden. Integendeel schijnt hun houding
er op to wijzen, dat zij zullen stemmen voor
voortzetting der vijandelijkheden.
Bij een drijfjacht op de Beclmanaland-
blokhuislinie zijn 400 Boeren, onder wie 100
rebellen, gevangen genomen.
Commandant Pienaar en drie anderen
werden den 12en op oen 40 Iv.M. ten zuiden
van Carnarvon verrast. Een man werd ge-
"vangen, een gedood en oen gewond. Pienaar
ontsnapte in de duisternis.
Uit do verlieslijst blijkt, dat drie man van
de Imperial Yeomanry zijn gesneuveld, vier
gewond en zeventien gevangen genomen zijn
to Vleiplaats, op 12 Mei.
Bijzonderheden omtrent het reeds vermel
de gevecht bij Vrijjheid op 6 dezer tussclien
do Boeren en de Zoeloes doen zien dat 69
Boeren zijn gesneuveld, terwijl do Zoeloes 40
gesneuvelden en 45 gewonden hadden.
Laifan beweert to weten dat Jack Hin
ten, do bekende treinvernieler, zich heeft
overgegeven en gevankelijk te Pretoria is
binnengebracht. Het bericht is nog niet be
vestigd.
Do Londensdie correspondent van het
„'Hblü," schrijft
Van middag had ik gelegenheid het oor
deel te liooren van een Engalsdi soldaat over
den toestand te volde in 'Zuid-Afrika.
Zijn mededeelingcn dekken geheel do be-
Hainan
VAN
IDA BOY—ED.
60)
„Hiernaast?" fluisterde tante Louise,
«hiernaast? God, hoe vreeselijk! 'De gedach
te alleen, zoo dicht bij oen lijk te zijn, is me
hl verschrikkelijk 1"
En toen schoten haar plotseling duizend
dingen te binnen. Zij zag hij iedere gebeur-
fenis hoofdzakelijk altijd slechts de kleinig
heden, nooit liet belangrijkste. Iedere om
standigheid was voor haar zoo gewichtig, dat
te voor de hoofdzaken geen blik over had.
„Ach," zeide ze huiverend, „er behoorde
Voor mij veel moed toe, me over liet plein to
wagen. Daarom heb ik ook gewacht, tot hot
donker was. Do menschen zouden me andei's
zeker herkend hebben. En men weet, dat ik
eigenlijk familie was van Kunowsky, en ook
weet men, dat ik wat geld lieb. Zeker, zo
zouden, me vastgegrepen 'hebben en van me
fêëisclit hebben, dat ik hun verliezen zou
dekken."
„'Maar ik vraag u," zeide Andrec, „dat
zo,a toch in niemands hoofd opkomen."
Zegt u dat niet, zegt u dat nietDe men-
Num hebben dikwijls zulk© naïeve godaeli-
''°3 Als men do eenige in de familie is, die
*°ld heeft, dan moet men altijd! voor alles
fdraaicn."
Ebba stond voor de deur, die naar de zïe-
Akamor leidde, met de linkerhand op den
top, 'Ze scheen binnen te willen gaan,
richten van mr. Vei- Loren van Tliemaat.
De Boeren zijn goed gevoed' en bereden en
meestal goed gekleed. Ilij had Botha te
Klerksdorp gezien en die zag er best uit.
Bij Tafelkop werden niet karrevrachten
gewonde en gedoode Boeren wcggeredenz o o-
als de Engelsche bladen melddenzo verlo
ren daar precies 2 dooden en 17 gewonden.
Hij prees overigens den moed en de volhar
ding in liet gevecht der Boeren.
Do Engelsche troepen zeggen dat ze hot
nooit van do Boeren kunnen winnen, die
kunnen nog wel 12 jaar doorvechten.
'De reusachtige opgaven van gevangenen
verklaarde hij op twee wijzen. Vooreerst tol
len vrouwen, kinderen en kaffers mee, doch
bovendien als een colonne to weinig of geen
gevangenen heeft, 'koopt ze er oen partij van
een andere colonne, die do 'hare reeds aan
lord Kitchener gerapporteerd heeft!
De „Chicago Tribune" bevat een telegram
uit Saint Joseph, meldende dat do aankoop
van muilen op groote schaal in Missouri
voor rekening van de Engelschcn, heeft op
gehouden. Engelsche agenten hier hebben
in do laatsto weken opdracht gekregen dat
de groote menigte muilen van Latlirop uit
moeten verscheept worden. Daarna zal het
Engelsche verschepingsde-pot te Lathrop ge
sloten worden.
8 p a n J e.
Dc krontngsplcchtlghedcn.
De inhuldiging van den jongen Spaan-
schon konig heeft pl'aats gehad met al den
oogverblindenden praal, waartoe in Europa
slechts het Spaansche Hof in staat is.
lil een zeldzaam rijken stoet ging het naar
liet Parlementsgebouw.
Do Koning werd daverend toegejuicht
door do massa volk, die zich achter de afzet
ting verdrong; hij groette onophoudelijk
naar allo zijden.
Voordat de Koning do zaal van het Parle
ment binnentrad, bogaf de secretaris dei-
Kamer zich naar den voorzitter cn fluister
de hom iets in het oor. De voorzitter ver
bleekte, maar zeide luideStelt u genist,
liccrcn 1 Een gok of oen booswicht heeft een
aanslag willen plegen op den Koning, maar
gelukkig slaagdo hij niet in zijn poging.
Na een levendige ontroering herstelde de
kalmte zich. Toon de Koning binnentrad,
was hij hot voorwerp van oen onbeschrijfe
lijke hulde.
D'e misdadiger is aangehouden.
Ziehier de bijzonderheden. In den namid
dag naderde een persoon in den stoet do Ko
ninklijke 'karos, terwijl liiji zijh hoed! in do
lucht wierp. Ilij werd dadelijk gearresteerd;
men vond goen enkel wapen op hem, maar
alleen een liefdesgedicht op de infante M.v
ria Theresa.
Bij het verhoor van bet individu consta-
lecrdo men dat hij gek was. Hij heet José
maar liicld liet gelaat naar do spreekster
toegekeerd.
„Wees gerust! Niemand zal aanspraken
op u doen gelden. En dit ongeluk zal voor u
geen lasten met zich voeren."
„Ho 07, o o geen aanspraken Hoezoo geen
lasten I'k ben geen onchristelijke vrouw, ik
zal mijn hand niet dichtknijpen. Iets moet
er toch voor Helene gedaan worden, als ze
blijft loven. Hier zullen de scliuldcischers
haar spoedig genoog uitzetten. En wie weet
of er wol zooveel geld is, om den man te be
graven I Natuurlijk zal ik helpen. Wat zou
den de menschen anders van me denken
En zo begon weer te 'huilen over al liet
ongeluk, dat haar levensavond verduisterde.
Toen sprak Ebba eu ze zeide het maar zoo
bij' zichzelf, stil en eenvoudig, terwijl tranen
haar over de wangen rolden en met een bit
teren zoutsmaak haar lippen bevochtig
den
„Helene heeft het brood met mijl gedeeld
in mijn jeugd. Er zal ook voorbaan vcor
haar genoeg zijn. Al zal het soms wat droog
zijn En voorde begrafenis van den armni
Richard zal ik zorgen daarvoor heb ik ge
noeg voor dc laatste rustplaats vau den
armen, annen man
En zachtjes ging ze de kamer binnen,waar
de jonge vrouw zweefde tusschen leven en
dood.
'De beide achtergeblevenen spraken lan
gen tijd geen woord. D'e wouw weende stil
voor zich heen. Do man hield de hand vcor
de oogon.
Hij was geschokt. En toch was het hem,
al's vervulde een groote, 'heilige vreugde zijn
hart.
Eindelijk stond tante Louiso op.
„Och toe," zeide ze, „breng me toch even
Ruiz, geboren te Crevillente in de provincie
Alicante, en is 23 jaar oud. Hij verklaard©
van plan te zijn, de hand dor Infante te vra
gen.
Zoodra do vorstelijke personen versche
nen, verhieven allo leden zich van hun ze
tels en bleven staan totdat de Regentes bun
zeide„zot u".
Hierop deed de president mededecling van
den vermelden aanslag op den Koning, welk
beriebt aanleiding gaf tot een gloeiende be
tooging.
En nu ving do pleclitigbeid aan.
Tussclien de beide oudste secretarissen
trad do markies de Yega di Annys naar den
troon en zeide tot don Koning
„Schor, de Cortcz zijn door Uwe Majes
teit bijeengeroepen cn zijn vergaderd om den
eed te ontvangen dien Uwe Majesteit zal af
leggen krachtens artikel 45 van de grond
wet eu die aldus luidt
„Ik zwoer bij God en heb Heilig Evango-
lio dat ik de Grondwet en do wetten van do
monarchie zal' handhaven en van anderen
eerbied voor de wetten zal eisehen. Ik zweer
mij in al mijn daden te laten leiden door heb
wolzijn van het volk.
„God moge miji beloonen, als ik zoo han
del maar mocht ik niet aldus doen, dan
moge de straf vau don hemel over mij' ko
men,"
'De president trad daarop met den bijbel
ter rechterzijde van den koningde secreta
rissen hielden den vorst het boek met het
eedsformulier voor.
De Koning stond op en met hem verhie
ven zich alle aanwezigen. Hij legde de rech
terhand op den bijbel cn legde met luide en
vaste stem den eed af.
NauwoLijiks had hij de laatste woorden ge
zegd, of luid© jubelkreten weerklonken in de
zaal.
Do president keerde naar zijn zetel u ,ug
en sprak van daar de volgende woorden
„De Cortes hebben den eed ontvangen
dien Uwe Majesteit heeft afgelegd om de
Grondwet en de landswetten te handhaven."
1 'iemede was de plechtigheid afgeloopon
De Koning werd met hetzelfde cciemome-1
ais hij de ontvangst uitgeleid naar de presi
dentskamer, waar de voorzitters van ho.de
huizen hem kwamen goluki -"schcn.
Vervolgens trok do stoet i.aar de keik van
den H. Franciscus In het portaal werd de
Koning door drie kardinalen en dertig bis
schoppen ontvangen. Zes geestelijken dToe-
gen een baldakijn boven des Vorsten hoofd.
Omstuwd door de bisschoppen, voorafgegaan
door do kardmaleu, begaf de Koning zich
naar liet altaar, waar de primaat van Span
je, aartsbisschop van Toledo, kardinaal San-
cba een „Te Deum" celebreerde. De kerk
was met extra versierd, alleen was het aan
tal e.lcctrisclie lampen vermeerderd tot dui
zend.
naar den overkant men kan hier toch
niets doen maar men moet Ebba vandaag
maar niets kwalijk nemen Mijn hemel,
ik durf weer niet alleen door die woedende
menigte 1"
„Ik zal mot u meegaan", zeide hij kort.
Ze gingen zwijgend do trap af.
Op hot plein scheen de menschonmassa
uiteen te zijn gegaan. De weituge gaslan
taarns, die er stonden, verspreidden een on
zeker licht, ieder oogenhlik scheen de storm
er het leven te willen uitwaaien en dan flik
kerden ze toch weer hoog op.
Ook do stemming onder do menschen
scheen veranderd,
„Hij heeft de depóts niet aangeroerd,"
hoorde Androe iemand zeggen. „Ochdat
is maar een los gerucht!" „Neen, neon,
toen Nevcrmann buiten kwam, heeft hij het
gezegd!" „Als het toch eens waar was!"
Zoo gingen do praatjes.
Gaarne had mevrouw Heldingen Andreo
nog mee naar boven genomen. Er viel nog
zooveel te hesprekenHet kalmeerde de zenu
wen wat, als men eens rustig alles besprak
Maar Andreo sloeg het af, om bij haar to
blijVen. Hij nam hij de voordeur afscheid
en zelfs zeer haastig.
Door den bruisenden, suisenden lente
storm keerde bij huiswaarts Hij vond zijn
moeder iu do grootste opwinding op hem
wachten. Zij zat in zijn werkkamer met eon
kleine .Tamp voor 2ich, als verzonken in go-
dachten, te opgewonden om zich ergens ge
zellig neer to zotten.
„Moeder, ik heb haar gezion. Zij was er.
Ze heeft dat uur vol schrik meegemaakt. Zij
waakte alleen bij den dooden man en do ster
vende vrouw onder hot gevloekte dak. U
hadt haar eens moeten zienl Moedig en ge-
Db Koningin-Regentes richtte als af
scheidsgroet aan het Spaansche volk don
volgenden brief aan den minister-president:
„Aan hot eind van het regentschap gevoel
ik behoefte aan het Spaansche volk mijn
dank to betuigen. Zonder de loyauteit en
hot vertrouwen van het volk zou het mij
onmogelijk zijn geweest mijn moeilijke taak
to vervullen. Ik word daarvan te meer over
tuigd, wanneer ik terugzie op hot langste re
gentschap dat Spanje ooit gehad heeft en tij
dens hetwelk do Voorzienigheid ons zulko
zware beproevingen heeft opgelegd. Dank zij
dezen gevoelens en eigenschappen van het
volk kan men met kalm vertrouwen de toe
komst te gemoot zien.
„Ik hoop dat alle Spanjaarden zich zuilen
scharen om dén jongen Koning om hem de
vervulling van zijn taak te vergemakkelij
ken Dit zou de belooning zijn voor een moe
der die haar geheelo leven heeft gewijd aan
do vervulling van haar plichten en thans
Godo bidt dat hij Spanje wede en geluk
moog' schonken.
„Ik verzoek u, mijnheer de president, deze
mijn gevoelens ter kennis van het Spaan
sche volk te brengen
Er is een samenzwering ontdekt van anar
chisten tegen den Koning; 6 personen zijm
in 'hechtenis genomen. Het plan was om hij'
het voorbijtrekken van de 'koninklijkekoets
met dynamietpatronen te werpen. De anar
chisten hebben bekend.
Setacngde EfcdedeclSngees.
Du it s cb 2 a nd.
Graaf Paid von ïloensbroech, liet gewe
zen lid van de jezuïeten-orde, heeft van zijn
uitgebreid werk„Das Papstthum in seiner
sozial-kulturellen Wirksamkeit" hot tweede
deel1 laten verschijnen. Evenals het ceistc
deel, is ook dit tweede een arsenaal vol wa
pens tot de bestrijding van hot ultramonta-
nisme, welke de schrijver zooals liij in do
voorrede herhaalt, als zijn levenstaak be
schouwt. Op grond van vele uitspraken van
ultramontaanscho theologen, meest jezuïe
ten, richt hij zich in dït deel vooral tegen
de probabihteilsleer van do roomscho kerk.
Zweden.
Het comité der arbeiderspartij! heeft be
sloten de algemeeno staking Zaterdagavond
een einde te doen nemen.
Rusland.
Ambtelijk wordt medegedeeld, dat Bal-
masjef, de moordenaar van den minister Si-
puaguine, den 9on werd veroordeeld tot den
dood door middel vau de strop zijn verzoek
om cassatie wercl den 12en geweigerd, cn 't
vonnis den 16en voltrokken.
dccideord als een mail. En toch geheel
vrouw, één en al medelijden."
Dat was het eerste, bet gewichtigste, wat
bij te zeggen bad,
Zijn moeder liet liem toen alles vertellen
wat hij wist en wat hij vermoedde. Hij ein
digde ermede, dat hij probcercn wilde, tot
zaakwaarnemer benoemd te worden. Al kon
liij in die hoedanigheid Helene ook niet
meer voordeel aanbrengen dan een ander,
bij kon haar toch zacht en ridderlijk monig
pijnlijk oogenhlik besparen.
„En," voegde zijn moeder erbij, „je kunt
haar ook nog op do een of andere manier
steunen, zonder dat ziji het ook maar ver
moedt. Want wat weet die af van zaken en
wetten V'
Andreo trad op zijn moeder toe cn knsto
haar op het voorhoofd.
„Wij begrijpen elkaar, als altijd!" zeide
hij-
„Eu en zij? Hoe was zo?" vroeg de
moeder nu aarzelend. „Ik meen, tegen jou?"
Hij hield haar met beide handen van ach
teren hol hoofd vast, zoodat ze zich niet
omdraaien kon, 0111 hem in de oogen te zien.
„Moedor," sprak hij zacht, „als ik haar
nog eens vraag zoudt u haai- dan ook
weer wolkom he-etcn?"
Maar zijn moeder maakte zich vrij; van do
haar omvattende handen. Zo sprong op en
viol 'hem om den hals.
Zo spraken geen woord.
In zijn oogen blonk do hoop.
Zij echter, do vrouw, deed haar best, haar
angst te overmeesteren. Haar- vrouwelijk ge
voel, dat de zwakheid van. heb vrouwelijk
hart kont cn begrijpt, zeide haar er nog niet
zoo vast op te rekenen, dat haar zoon gehoor
zou vinden.
Toen do gouverneur van Wilna, de luite
nant-generaal Walil, Zondagavond! den cir
cus verliet, vuurde een man, die den gouver
neur van achteren naderde, twee revolver
schoten op hem af, welke 'hem aan do lin
kerhand en den rechtervoet verwondden. De
misdadiger werd door de politie met behulp
van bot publiek gegrepen. Toen kiji op den
grond lag, vuurde hij een derde schot af.
De gevangene geeft op Hirsch Lekert te
booten cn een klein burgerman uit het gou
vernement Kofno te zijn.
Turkije.
De grootvizier, beeft zijn ontslag ge
vraagd. Hij bad onlangs met heel veel moei
te het bedrag bijeengegaard voor een maand
salaris voor de Staatsambtenaren en bad de
uitbetaling reeds aangekondigd. Nauwelijks
echter was de blijde tijding hekend of van
Yildiz Kiosk kwam bevel om aan de loden
van bot Keizerlijk Huis hun achterstallige
jaargelden uit te betalen cn daarmede was
dc geheel© bijeengebrachte som gemoeid. Na
deze ervaring oordcolde Said-pacha het maar
beter af te treden.
Y e r. Stat en.
Een telegram nit Washington zegt, dat of
schoon Lord Paunccfote's toestand geen da
delijk gevaar doet voorzien, hij toch zeer
ernstig ziek is.
"Venezuela.
De krijgswet is afgekondigdde regcc-
ring concentreert d'e beschikbare troepen te
Cumana en Barcelona om nogmaals Caru-
pano aan te vallen.
China.
Do „Times" verneemt uit Peking, dat
Telling aan Satof beeft verzocht op 17 dezer,
om in de herziening van de spoorwegover-
eeiikomsb toe te stemmen om Rusland te be
vredigen, maar een besliste weigering aan
China zal doen blijken, dat de Engelschcn
op hun recht zullen staan.
Dr. Leyds is, volgens de „Ind. Beige",
mot zijn familie van Brussel naar Utrecht
verhuisd om meer in president Krugcr's na
bijheid te zijnbij zal' echter, daar de zetel
van het Zuid-Afrikaansche gezantschap te
Brussel gevestigd blijft, dikwijls zich daar
heen begeven.
In do Boercnkringen te 's-Gravenhage is
hiervan niets bekend' en wordt bet bericht
zeer betwijfeld. Wel woont mevrouw Leyds
met haar kinderen sedert gcruimen tijd te
Utrecht, maar van een voornemen van dr.
Leyds zelf om daar to gaan wonen is niets
vernomen.
Men kan den moed hebben, het leed te
trotseeren, in tegenspoed het hoofd omhoog
te houden, iodoren last, icderen arbeid op
zich to nemen. Maar zichzelf overwinnen en
vergeven, als men zich doodelijk beleedigd
heeft gevoeld -dat is toch weer iets an
ders. Dan kail do trots licht sterker zijn
dan de liefde.
En trots en ongeduld waren dat niet
juist de vijanden in Ebba's groot, rein
hart
De gebeurtcniseu die nu volgden, waren
van kalmer aard.
De pathos van dat vreeselijk uur stierf
weg, zooals het godruiseli van een veldslag
wegsterft. En het ongeluk bleef over, slui-
pend, belemmerend, drukkend, als de lucht
cn de ketens van een kerker.
Andreas AJteneck was tot zaakwaarnemer
benoemd. En aTs zoodanig onderrichtte bij
Ebba nauwkeurig over den stand van zaken.
Niemand van de kleine luidjes, die van
heinde en verre bet buis Kunowsky en Wil
lem ami hun papieren liadden toevertrouwd,
was benadeeld. Daardoor sloeg opeens do
meening om. Richard werd daardoor tot een
martelaar. Men kon zijn eerlijkheid niet go-
oeg roemen. De volksopinie wendde zioli ge
heel tegen Helene. Do man was het slacht
offer van haar verkwisting, zij een vampyr,
die hem bet levensbloed' uitgezogen had, een
daemon, die hem. in den dood gejaagd had.
AlTe medelijden was voor hem, ieder hard
woord voor liaai". Bij, alleen scheen voor het
volk do verantwoordelijke persoon, de schul
dige: die vrouw kon alles van dien man
maken zij maakte een ellendeling vau
hem
(Wordt vervolgd.)
