56'"° Jaargang.
Dinsdag 3 Juni 1902.
Be teller m flen Smokkelaar.
!Mo. 10867.
BUITENLAND.
België.
Italië.
SCHIIEDAMSCSIE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau t Bofcrstraat CS.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven hier
van zjjn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, wor'en
zoogenaamde ttleimi* i opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
uitere. 'telefoon No. 133.
ALWEJIEKN UVKKX1CUT.
SCHIEDAM, 2 Juni 1902.
Zuid-Afrik a.
De vrede gcfcekend!
Pijnlijk nieuws doolde ons de telegraaf
mede, bericlitondo dat een telegram van lord
Ivitehoner, d.d. 31 Mei, luidt:
Het document, inhoudende do voorwaar
den van capitulatie, weid hedenavond half
elf door allo Boerenafgevaardigden, Lord
Milner en Kitchener getcckond.
Wij hebben dus de verklaring van minis
ter Balfour in liet Lagerhuis beloofd, niet
af te wachten, wij weten 't reeds.
Maar wat is er dan toch gebeurd, dat dc
Boeren den strijd zouden moeten opgeven 1
vragen wij ons af. Wel is waar zagen wij' ook
gaarne dat er vrede gesloten was, maar niet
nu in do tegenwoordige omstandigheden, op
een oogenblik dat verwacht word dat spoe
dig elke onderhandeling zou afgebroken wor
den door do Boeren, dio op hun eigen kracht
konden rekenen.
Uit Londen is slechts to golijker tijd het
volgende geseind
De bekendmaking, dat de vrede gesloten
is, werd door de bevolking met de grootste
geestdrift ontvangen. Vóór liet Mansion
Houso is een wit plakkaat aangeslagen,
waarop in roode letters to lezen staat„De
vrede is afgekondigd."
Do Lord-Mayor verscheen op het balkon
en hield oen toespraak.
Een groot aantal personen loopt onder het
zingen van patriottische liedoren door do
straten. Do menigte groeit zonder ophouden
aan. Do klokken van de kerken en van do
andere gebouwen luiden. Er licorseht een
grenzenlooze geestdrift.
Maar over de waaide van de woorden
geen woord. Wat beteekent dat woori capi
tulatie? Is liet ecu volledige overgave of
wijst hot op ecu eervol bijleggen van dm
strijd 1 Het eenigc wat betreffende de plan
nen van Engeland bekend is, is dat
een proclamatie is uitgevaardigd, waarin,
ondanks do proclamatie van President Kru-
ger, hevelende do schorsing van do rentobe-
taling van de bons van Transvaal gedurende
den oorlog, gezegd wordt, dat zo weor vanaf
1 Juni betaald zullen worden.
Dit wil dus zoggen dat Engeland de
schuld van Transvaal overneemt. Voor ve
len is dit besluit van belang, omdat rente,
waarvan men lang verstoken biecf weder
zal worden uitbetaald', maar doet liet niet
pijnlijk aan, deze proclamatie in werking tc
zien treden op het oogenblik dat de vrede
door do afgevaardigden dor Boeren wei f ge-
teekend
0, waf zouden we gaarne do voorwaarden,
van weerszijden gesteld, inzien en kunnen
medodeclen. Ons vertrouwen in het beleid
der Boerenleiders doet ons haast zeggen, dan
Naar het Franscli
van
ANATOLE LE BïtAZ.
1)
I.
„Do goede tijd van do smokkelarij op zee,"
zeido de oud-kapitein der douane, Le Dem-
mafc, terwijl1 wo een luchtje schepten op zijn
aan do zee gelegen terras, „goloof mij, mijn
heer, dat ik dio -beleefd heb. Ik kan zelfs
zeggen dat ik het .heldentijdperk ervan heb
bijgewoond, en daar het u interesseert, wil
ik n oen verhaal opdisschen, waarvan de ge
ringst© bijzonderheden, om redenen die u
woldra begrijpen zult, mij1 zoo versch in het
geheugen zijn gebleven, als ware bet pas gis
teren gebeurd.
Toch is bijna een halve eeuw sinds dien
verloopcn. Ik ben vandaag drie cn zeventig
jaar geworden, cn toen was ik nog nauwe
lijks vijf en twintig. Twee buitenkansjes
waren me gelijktijdig ten deel' gevallen
eerst mijn promotie tot den rang van luite
nant, en daarna mijn benoemnig te Treguig-
nec, op de noordkust van Bretagno, bijna op
don drempel van mijn geboorteplaats, daar
'k afkomstig ben uit 'Perros. Tot dien tijd
toe had ik een plantenleven geleid in. do
brigades der groote landbezittingen, één
voor één mijn sporen verdienend, dan op de
•ówitsorsclie grens, dan weder op do Belgi
sche grens, en u -kunt begrijpen, niet waar 1
met hoeveel -blijdschap ik mijn land terug
zag en do zee! Ik bob eens ergens gelezen,
zou het voor een ieder duidelijk zijn, waar
om is toegestemd. Nu, nu we rondtasten in
het duister, is hot alsof een lijkstatie voor
bijgaat, met zicli voerende het overblijfsel
van iets dat ons lief was dc eer van den
vrijen Boer.
We kunnen or ons niet in donken dab op
eenmaal do Transvaalsche en Vrijstaatselie
machten zouden gebroken zijn. Bestaat er
dan geen De Wet, geen De la Roy, of Botha
meer? Een van do dappere voorvechters,
president Sbcijii, zou zich van do deelne
ming aan do conferentie tc Vcrceniging heb
ben onthoudon en is op parool naar Kru-
gersdorp gegaan, lijdende aan een verlam
ming. Vreemd, dat op parool gaan]
Men zou er uit moeten afleiden dat de
President zicli in de macht der vijanden had
bevonden en door lien werd vrijgelaten.
Maar niets van dit alles is tot ons gekomen.
Nogmaals, wat is er gebeurd
Volgens de uitingen in Engeland gedu
rende de afgcloopen week, is niet de staat
kundige- vrijheid toegestaan, wel het recht
om wapens in huis to hebben. Maar tussclicn
deze tweo voorwaarden zijn zooveel scliakee-
ringcn mogelijk, dat het ondoenlijk is, te
gissen in welke mate de vrijheid is beteu
geld-
Zal liet grondgebied van do Boerenrepu
blieken onveranderd blijven? Zullen de re
bellen allen ongestraft blijven?
Wij weten er niets van. Alleen dat weten
wij', dat 't bericht dat de vrede, nu gesloten is
pijnlijk aandoet. Mogen do middagtelegram
men deze bekommering wegnomen, ons ze
kerheid gevqn omtrent Je voorwaarden en
concessies en ons doen inzien dat onze vrien
den d'aar ginds zich een eervollen vrede heb
ben bevochten.
In Engeland juicht men natuurlijk. Daar
moest oeu dergelijke verklaring ook wel' ra
zende vreugde verwekken. Toen de broeders
en zonen naar Zuid-Afrika werden gezonden
en verminkt of in het geheol niet weder in
Engeland terugkeerden, toen riepen dc moe
ders cn zustors reeds om den vrede. Maar
nu de kosten van tien oorlog zoo hoog zou
den worden dat graanrechten geheven moe
ten worden, nu schrikte hof lieelo volk te
rug, het hield als liet ware den adem in om
in allo stilto hot woord van Balfour af te
wachten.
Voor dat Balfour in het Lagerhuis kon
spreken, is de tijding van den vrede bekend
geworden. Is het wonder dat liet volk, lovend
in de spannende stilte van de vorige weck
nu is uitgebarsten En de Londenaars zijn
„uitgebarsten", want evenmin als hier kun
nen zij- met ecnige zekerheid jniclien over de
overwinning van een der partijen. Zij zijn
dronken van geluk, al-leen op liet hooren van
de woorden „do vrede is gesloten".
Vreemd is het dat zoo kort voor den vrede
nog een bericht als dit is gepubliceerd.
Het Britsclio muilezelkamp te Latlirop in
dat do Grieksche soldaten tranen van aan
doening stortten toen zo .haar terugzagen,
na een afwezigheid van vele maanden, of
schoon het niet dezelfde was die de kusten
van hun vaderland bcspoelde. Zoo ging heb
ook miji, toen ik, tob op den uitersten zoom
van het Tregorisch hoogland gekomen, plot
seling den onmotelijken gordel van blauw
water zoover mijn oogen reikten, ontrold
zag tegen den achtergrond der lucht.
Het was ik herinner het mij nog leven
dig den 12cn Juli, op een van die heer-
lijike zomermorgens, als het licht zachtkons
trilt op het lover en aan alles een niaagde-
lijiko gratie en geiieimzinnigo bekoring ver
leent. Zelfs de onvruchtbare bouwgrond van
Trcguigncd scheen m-o een paradijs toe en
met eou blijmoedig bart ging ik heb rotsach
tige voetpad af, dat busschen meidoornha
gen cn cenigo schrale dennenboschjes naar
het dorp leidt.
Gij kent ze, niet waar, deze soort van
dorpjes. Zo lijken allo op elkander. Slechts
één straat, met aan den ecnen 'kant een rij
kleine huizen met het front naar de zee, cn
aan den anderen den zandigen oever, be
zaaid met reusaclitigo rots groepen of gepla
veid' met een mozaïek van strandkeiendit
is liet type van al de kleine havens van deze
streken, en Troguignec is gebouwd naar het
model der naburige plaatsjes. Maar wat go,
bij voorbcold, nergens anders zult vinden,
dat is do menigte van kleine eilanden die
zich langs de kust bevinden alsof ze gezaaid
zijn. Waarheen men do blikken ook richt,
in do richting van het noorden, van het oos
ten of hot westen, men ziet niets dan harde
granieten schaduwbeelden verspreid over do
watervlakte. Sommige, zooals de groote kale
Missouri zal onmiddellijk naar Toronto (Ca
nada) worden verplaatst. Binnenkort wor
den tweeduizend paarden, nu to Latlirop,
daarheen verscheept.
De beweging in Amerika tegen don ver
koop van paarden cn muildieren aan de En-
gelschen schijnt toch niet hcclcmaal vruch
teloos te zijn geweest.
De A sco t met 503 paarden aan boord
(het schip nam er, na zijn vertrok van Lon
den, nog 97 te Quccnstewn in) is Vrijdag
naar Zuid-Afrika vertrokken. Het is de eer
ste reis van dit schip.
Vier bronzen beelden, Booren-figuren, be
stemd tot versiering van liet standbeeld voor
Kruger to Pretoria, zijn te Lorenzo Mar-
quez aangekomen en over Pretoria na-ar
Kaapstad gezonden.
desicngile üededceHncen.
Koning Leopold is wonderbaarlijk be
spaard gebleven voor een misschien groot
ongeluk oven voor het vertrek van den Ko-
ninkl. trein naar Ostcndq, bemerkte men,
dat de machinist, die sedert 14 jaar steeds
dezen dienst vervult, plotseling krankzinnig
was geworden. Men was genoodzaakt hem to
binden eu thans is hij in een gesticht opge
nomen.
Duitschla nd.
D'e Groothertog van Baden heeft het voor
nemen opgevat om de kronigsfccslelijklicden
in deze maand in Londen bij te wonen.
De commissie uit het Pruisische Iluis van
Afgevaardigden heeft met 13 tegen 7 slem-
men do zoogenaamde Polcnvorlage aangeno
men.
De jaarlijkselie groote voorjaarsparade te
Berlijn is gehouden bij prachtig weer, in te*
gemvoordigheid van den Shah van Perzië
in een open rijtuig; de kroonprins van Si am
zat te paard. De Keizer voerde zelf het gar
de-regiment aan don Shall voorbij, die staan
de hi zijn rijtuig groette.
Prins ïleinriéh is van zijn kruistocht in
do lerselie wateren te Kiel teruggekeerd.
kreeg van den Onderkoning van Ierland
een jachtwagen ten geschenke. De matrozen
zijn in de wolken over do vriendelijke ont
vangst die zij' bij de Ieren vonden.
Aan dc „Köln. Ztg." wordt uit Kiel ge
meld, dat liet jacht II o li e n z o 1 1 c r n,
met den Keizer aan boord, 4 Augustus naar
Reval vertrekt. Do kruiser N y m p li o en
tweo torpedo-booten zullen liet jacht verge
zellen.
F r a n k r ij' ik.
Ter zako van een proces, door cenigo op-
kruin van do Tomré, schijnen kapen, pas se
dert kort afgescheurd van het vast© land,
waarvan ze eigenlijk alleen tijdens den vloed
zijn gescheiden; andere, zooals Brak, Graa-
guez, Saiub-Gildas, Enez-Kreiz, verheffen
zicli trapsgewijze langs de kust, als een reus
achtige golfbreker, waar do hevigste glofsla-
gen van La Manche tegen slaan en gebroken
worden. Ecu derde groep, ten slotte
die
der zeven eilanden waagt zich stoutmoe
dig in de mime zee en gelijkt op een berg
van voorwereldlijke z&ogdieren die tussc-lien
luclit cn water spelen.
Toen ik voor hoe eerst, in plaats van over
de daken van Treguinec mijn blikken liot
weiden over dit schouwspel, mijn beroeps-
blikken, dio geoefend waren om het uiterlijk
der landschappen evenzeer te doorgronden
als dat der menschen, kon ik mij niet weer
houden om deze reeks van archipels te ver
gelijken met sommige afschuwelijke oevers
en den uitroep uit te stooten, die echter niet
alleen betrokking had op het prachtige uit
zicht van dit plokje:
„Sapristi. Welk een eenigo streek voor hot
uitoefenen der smokkelarij
„Ja, maar liet geslacht der smokkelaars is
uitgestorven,zeido eensklaps oen stem
Jinks van mij. op een dei- akkers die aan den
weg gelegen waren.
Ik keerde mij om, eenigszins verbaasd
door liet -wederantwoord. Do man, die ge
sproken had, vortoondo zich op do helling.
Hij was een stevige kameraad, met een ros
achtig voorkomen, en volgens zijn kl ceding
oen vissclier.
„Goeden dag," zeide hij, terwijl! hij met
de hand aan zijn muts raakte.
Eu dadelijk daarop begon hij zich te ver-
iclilers van do Panama-Kanaal maatschappij
iti overweging genomen, om hun rechten te
doen gelden op do baten, dio er nog zijn of
kunnen komen, een proces, gegrond op
beweerde verval selling van de oorspronkolïj-
ko lijst van oprichters, is deze weck bij
Charles on de wed. Ferdinand do Lesscps
een huiszoeking gedaan, om die oorspronke
lijke lijst in beslag to nemen. Men meldt
niet of 't stuk gevonden is.
Rusland.
Het internationaal congres van do vcrce
niging „Het Roode Kruis" heeft liet volgen
de besluit genomen.
De vorecnïgingeii van „Het Roode Kruis"
in do verschillende landen, worden verzocht
dc vraag te beantwoorden, of zij bereid zijn
do voorzorgen voor do krijgsgevangenen,
waarin bij de bepalingen van de Haagsche
conferentie is voorzien, over te nemen.
Oostenrijk.
In den loop der debatten iu liet Oostcn-
rijksche Hoerenhuis, die de aanneming der
begroeting' voor 1902 voorafgingen, licoftdc
minister-president Von Körbcr een belang
rijke verklaring afgelegd, die door de verga
dering gunstig is ontvangen,
Do Premier zeide, dat hij voor het llec-
renhuis zijn ongerustheid niet kon verhelen
over het resultaat der onderhandelingen, dio
nu reeds zoo lang met Hongarije over het
compromis cu do instelling van een gemeen
schappelijk douane-tarief worden gevoerd.
„Do regeering." verklaarde Von Körbcr,
„lieoft besloten, ten einde tot overeenstem
ming to komen en liet gemeenschappelijk re
gime te handhaven, tot de uiterste grenzen
van vriendschap te gaan. Maar zij kan er
haar hand niet toe leonen 0111 een nieuw
soort verband in te stellen, dat ons geen vei
ligheid zou geven en ill werkelijkheid bijna
geen verband zijn zou."
Ilij doolde liier klaarblijkelijk op dc per
soonlijke unie, die door de pnii-Gerniaiiisten
wordt voorgesteld. De verklaring van den
minister werd zeer toegejuicht.
lieden, den twintigste® jaardag van den
dood van Garibaldi, zou do vierde nationale
pelgrimstocht naar Caprcra plaats hebben.
Meer dan tien duizend pelgrims zouden uit
verschillende Italiaaiiseho havens scheep
gaan naar het eiland. Onder hen zouden zijn
vertegenwoordigers van de regeering, van t
departement van oorlog, liet parlement, de
lioogeseholcn cn van meer dan 500 Italiaan-
sclie steden. Er zou een opschrift worden
onthuld, gehouwen in do rots tegenover den
historiselicn eik, waaronder Garibaldi placht
to ruston cn waar zijn lijk is begraven.
T u x k ij
Do katholieke bisschoppen, de gecslclijk-
ontschuldigen over „zijn groote vrijpostig
heid". Ik viel hem in de rede.
„Ge behoeft u niet te verontschuldigen.
Integendeel. Go kunt me zelfs een dienst be
wijzen. In welk gedeelte van bet dorp be
vindt zicli bet wachthuis der douane?"
„Ga maar mee," antwoordde hij. „ik ga
dien kant uit, en ik zal u tot do deur toe
brengen, als go wilt."
Hij sprong vlug de helling op en we gin
gen samen op weg.
„Ik wed dat u de nieuwe luitenant zijt,"
begon hij onmiddellijk.
„Die hen ik inderdaad. En gij zijt van be
roep zeker zeeman 1"
„Hm!" bromde hij, terwijl hij bothoofd
schudde. „Ik ben vóór alles een arme drom
mel. Twaalf ambachten en nog geen brood
winning. In dit land kan men niets doen,
dan armoe lijden. En met alle respect, zijt
gij douane-beambten 't, die or op zijt geval
len als een vloek. Ilct recht van smokkelen,
het strandrecht, alles hebt ge ons afgeno
men. Als het gouvernement ons althans be
taalde, evenals bet u doet. Want als iemand
gemakkelijk zijn geld verdient, dan zijn jul
lie bet.-Langs liet strand slenteren, terwijl
ge een pijpjo rookt, plat op uw buik liggen
in bet gras onder den sterrenhemel, als 't
mooi weer is, en als 't koud of regenachtig
is, slapen in de gedroogde varens van de
wachthuizen, dat is toch nog zoo kwaad niet,
dat zult uzelf moeten bekennen."
„Maar dat neemt niet weg, dat men er
dikwijls het leven bij inschiet," antwoord
de ik.
„Ja, door rheumatiek 1 Door grootelui's-
kwalen 1"
„Of door geweerkogels die men van acli-
hcid en de notabelen zoo wordt uit Kon-
stautiuopcl gemold, hebben zic.li met bij
zondere klachten tot Rome gewend over den
patriarch van Cilicië, Emanuolian, die door
zijn volkomen ongeschiktheid de kerkelijke
belangen groote schade toebrengt cn waarte
gen onmiddellijk maatregelen noodzakelijk
zijn.
Venezuela.
Do Venozuelaansclic opstandelingen heb
ben zicli van Baraguana, Cumarebo cn ver
schillende andere kleine stadjes meester ge
maakt en trekken nu hun troepen samen
met die van generaal Ricra om tegen Coro
op te rukken. Van andere zijde komt na
tuurlijk weer oen tegenovergesteld bericht,
dat dc Vcnezuelaansche rcgccringstroepen
zich van Carupano hebben meester gemaakt.
China.
Do „Daily News" verneemt uit Shang-hai
dat in de provincie Szc-Tsjoean Boksers op-
gotiedcn zijn. De oprocmiakers hebben don
ambtenaren te Jang-tsjian laten weten dat
zo alle vreemdelingen zouden ombrengen en
hebben reeds katholieke en protcstantsclio
•kerken verwoest, vclo menschen gedood en
geplunderd.
Er zijn troepen afgezonden om het oproer
to onderdrukken.
Ver. Stat en.
Bij een officicelo plechtigheid to Arling
ton heeft president Roosevelt "breedvoerig
gesproken over do toekomst der Pliilippij-
nen en daarbij voor het eerst de mogelijke
onafhankelijkheid van deze eilanden in uit-
zicht gesteld. Do president zeide o. a.
„Eerst als zij door zichzelf te besturen,
zich de werkelijke vrijheid waardig hebben
betoond, zal bet oogenblik gekomen zijn om
te beslissen of do Philippijnen van ons onaf
hankelijk moeten blijven of met ons verhon
den zullen zijn door handen van wederzijd-
sehe vriendschap en gemeenschappelijke be
langen.
Do Duilscho ambassadeur van Ilollehcn
beeft zich Donderdag persoonlijk naar het
Dep. van Buitenl. Zaken begeven om moge
lijk misverstand uit de jongste geruchten
overliet standbeeld van Frcderik den Groo
te voortgekomen uit den weg tc ruimen
en den staatssecretaris Hay op uitdrukkelijk
bevel van zijn Keizer de uitnoodiging te her
halen voor liet zenden van drie Amerikaan-
sclio officieren naar dc Duitsclic lcgcr-ma-
nocuvrcs.
Do ambassadeur voegde er hij, dat de aan
wijzing van gcncraal-majoor Corbin, van den
geiieralcn staf, van generaal Young van het
bestuur van California en van generaal
Wood, gewezen gouverneur van Cuba, do
Duitsehe regeering aangenaam was en dat
dezo officieren konden rekenen op ccn zeer
hartelijke ontvangst.
ter de rotsen in zijn rug opvangt. Dat ge
beurt och ook wel eens, kameraadje!"
Ilij trok de schouders op en lachte spot
tend op een ietwat bitteren toon
„Do geweren, ei zooHot geslacht is uit
gestorven, zeg ik u, van degenen die zo han
teerden. Men is in deze streken verstandig
geworden. Onze ouders hadden een kapel ge
wijd aan onze lieve Vrouw van de smokke
larij cn wij zijn zoo laf geweest om haar af
te breken cn waarschijnlijk zou men van liet
beeld der heilige zelfs brandhout hebben ge
maakt, als de baas van het Treztol het. uit
eerbied niet bad weggenomen."
„Onze lieve Vrouw van de smokkelarij
Wat maak je mij nu wijs?"
„Ja zeker. Ik dacht er niet rum, dat u
voor 't eerst in onze stroken is aangeland
Vraag maar aan uw brigadier om liet u uit
te leggen."
Wo waren nu aan 'het wachthuis geko
men. dat zich aan den ingang van hot dorp
bevond, van waar zijn met cement bestreken
gevel schitterend helder afstak togen liet
sombere grijs vau de twee herbergen, ter
weerszijden gelegen. Ik bedankte mijn gids,
en wij namen afscheid van elkander.
Ik vernam ecnige oogonblikken later, dat
de persoon in wiens gczdscliaji ik mijn in
trede in Treguignec had gedaan, vier veroor
deel ingen voor smokkelen had ondergaan.
Dit begin had, zooals ga ziet, al dadelijk
iets eigenaardig prikkelends.
(Wordt vervolgd.)
