56*" jaargang.
Zondag 6 en Maandag 7 Jufs 1902.
No. 10896.
Eersle Blad
NA VEERTIG JAREN.
Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
a
BUITENLAND.
V
V
V
C3
-a
o
cn
IQ
o
s
s
w
se
4)
«5
SCHIEDAMSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau t Bofcrstraaf BS.
Prijjs der Advertentiën: Van 16 regels fl, 0.92iedere vege)
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zy
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Taneven hier
van zjjn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde IMm opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon No. 123.
AliGKMEKNf «VËKZICUT.
SCHIEDAM, 5 Juli 1902.
Kuld> Afrika.
Dé regeering van Transvaal heeft nu de
finitief het reeds aangekondigde landontgin-
ningsontwerp aangenomen. Zij zal men-
schen, die verstand van boeren hebben, op
boerenplaatsen vestigen zonder te letten op
het bedrag aan kapitaal, dat zij bezitten. De
regeering leent bet noodige vee, gereedschap
pen en zadenzoo noodig verstrekt zij rant
soenen. Do boor en staan daarvoor de helft
van hun winst af. 'Men stelt alles in het
werk om de 'lieden, die zich reeds gevestigd
hebben, te nopen zich voor goed aan het
land te verbinden, d. w. z. als zijl Enged-
schen zijn.
Dinsdag hebben bijna alle onderwijzers
uit Transvaal en Oranjerivierkolonie een. bij
eenkomst te Johannesburg gehad met den
directeur van onderwijs om algemeen© be
sprekingen over zaken, hun vak rakende, te
houden. Er moeten over de 500 onderwijzers
tegenwoordig zijn geweest.
D'o spoorwegen, zijn aan 'het burgerlijk be
wind overgedragen. Het tegenwoordige per
soneel, dat bijna uitsluitend uit burgerlijke
personen bestaat, blijft gehandhaafd.
Op 29 Mei begaven zich verscheidene poli
tic-agenten naar het terrein Geldenhuis, om
eenigo kafferhoofden in hechtenis te nemen,
van wie er een werd verdacht, dat hij' de in
boorlingen trachtte over te halen tot het
nederleggen van den arbeid en tot den te
rugkeer naar hun kraals. Terwijl d© in hech
tenis genomen gevangenen werden wegge-
voerd, deden eenigo inboorlingen-arbeiders
een poging om hen te bevrijden. De politie
nam evenwel den geheel en troep gevangen.
D'o aanvoerder bevindt zich nog in gevan
genschap de and'eren wei-den met geldboe
ten gestraft.
D'us zoo verschaft, zich Engeland werk
krachten
Uit Lorengo Marque,z wordt gemeld c'al
12,000 Kaffers onder Kanga, van den stam
der Baroeë in Zambesia, in opstand zijn.
Duizend blanke en gekleurde soldaten zijn
uit Lorenzo Marquez naar Ohinde vertrok
ken. Daar zullen zich 3000 inlandsche solda
ten uit Zambesi bij ben. aansluiten. De ex
peditie neemt 10,000 dragers mee.
E. DEBANS.
2)
Jacques Vil'lefranche had deze woorden
hoofdschuddend aangehoord1. Hij bedankte
evenwel den hotelhouder beleefd' voor zijn
inlichtingen, die 'hem. blijkbaar tot naden
ken stemden. Terwijl hij mot 'Robert en
Edith doorwandelde, vertelde hij hen uit
voerig van zij'n vriendschap met Bernard1
Moutliier, di© dateerde van den tijld', toen
hij nog te Havre als commies heel zuinig
moest rondscharrelen, totdat hij eindelijk 't
besluit nam, zijn zuinig opgespaard geld te
gebruiken om naar de nieuwe wereld te emi-
greeren en daar zij'n geluk te beproeven.
„Onder andere omstandigheden zou ik
geen oogenblik aarzelen om morgen met je
mijn ouden vriend te gaan bezoeken, maar
wat do heer .Dubois vertelde doet mij aar
zelen. Het zal beter zijiu als ik bem eeist
schrijf om mij, aan te dienen. En dan zal ik
eerst alleen gaan om te zien wat er na ver
loop van jaren van dien goeden Bernard1 is
terecht gekomen."
Het was al "bijna duister toen het rijtuig
met mevrouw Vasselin en Sabine, haar
dochter, de kleindochter van don heer Mou
tliier, haar huis naderde. Yóór dat de straat
weg van de begroeide hoogten naai- het dal
afliep, waarin die fabrieksgebouwen van
Montsombre .gelegen waren, zag men aan
den rechterkant op een open plaats tusschen
het hout een klein huisje, waarin licht
brandld©. Het was een in kwaden reuk staan
de en deswege door fatsoenlijk© measchcn
Do „Norddeutsche Algsmeine Zeatung"
meldtDe Engelsohe regeering heeft aan de
plaatselijke koloniale autoriteiten bevél ge
geven om aan de keizerlijke consuls te Co
lombo, St. Helena en op de Bermuda-eilan-
d-en die Duitsche krijgsgevangenen ter be
schikking te stellen, die op eigen kosten
wenachen terug te koeren naar Iran vader
land. Dit geldt voor ongeveer 250 D'uit-
schers. Buiten deze consulaire gebieden be
vinden zich geen Duitsche gevangenen.
De Duitsche Burenhülfsbimd heeft nu be
sloten de 250,000 Mark, die hij nog in kas
heeft, aldus te besteden60,000 Mark voor
de reiskosten en de verzorging van onvermo
gende Duitsche) s; 80,000 Mark voor onder
steuning van invalide, zieke en nooddruftige
Boerenstrijders en hun gezinnen en voor de
terugreis van Behoeftige Boerengezinnen;
30,000 -Mark voor ondersteuning van wedu
wen en weezen. Een commissie zai liet over
blijvende naar behoefte ook voor een of meer
der drie genoemde rubrieken besteden.
D'a B-oeren-krijgsgevangenen, die zich in
Peniche bevinden en den eed van trouw aan
Engeland hebben afgelegd, zullen 10 Juli
Lissabon aan boord van een Engelsck trans
portschip verlaten, met bestemming naar
Kaapstad. 'Kolonel Ricchiardi zal eenige
Boerenfamilies naar Argentinië begeleiden,
met het doel- om kolonies in Patagonië te
stichten. Ricchiardi zal ook een bezoek aan
d'e Boeren in 'Nederland brengen,
v»
Dinsdagavond' is er brand ontstaan op de
Nederlandsche aanlegplaats te Lorengo Mar
quez. Materiaal voor het Engelsohe leger,
ter waarde van meer dan een -half mülioen
pond Sterling, is geheel vernield.
Een aantal houbwerven grenzen aan die
Nederl. aanlegplaats liepen gevaar; de be
lendende werf van Wilcken Ackerman was
op het oogenblik dat geseind werd, reeds
aangetasthet lot van andere werven hing
af van den wind. Indien deze naar het Zui
den liep, werden alle door het vuur ver
nield.
'De „Magdeb. Ztg." bevat een telegram
uit Brussel, volgens hetwelk mevrouw Bo
tha een telegram heeft ontvangen, dat ge
neraal Botha -6 Augustus daar zal aanko
men.
Uit een brief van lord Metbuen's schoon
broeder, aan, het comité tob voorbereiding
van zijia ontvangst, blijkt dat de generaal
niet geheel van zijn wonde hersteld is on hij
een operatie aan de bil zal moeten ender
gaan.
Het stoomschip Monarch is te South
ampton aangekomen met 500 paarden, oor
spronkelijk voor Zuid-Afrika bestemd, n aar
die nu in Engeland voor den militairen
dienst zullen worden gébruikt.
In de Kaapkolonie wordt de agitatie voor
de schorsing van de Grondwet nog teeds
krachtig voortgezet. Te Kaapstad hebben
20,000 inwoners een verzoekschrift tot
schorsing onderteekend.
Semcngde iededeclIngCB.
niet gezochte heiberg, die het meest br zocht
werd door de uitlanders van Montsombre en
hun kameraden.
Toen d'e equipage voorbij rolde, wierp me
vrouw Yasselin een triomfeerenden blik in
clie richting. De pliilantropische handelin
gen van haar vader waren haar van diu be
ginne af een doorn in 'het oog geweest. Voor-
al de ontslagen misdadigers uit den verin-
de wekten haar achterdocht en angst op,
omdat zij niet geloofde dat zij berouwvol en
tot 'beterschap gestemd! waren, maar hen
veeleer alle mogelijke slechte eigenschappen
toekende. Zij had daarom geen rust gehad
voor dial haai' vader voortdurend liet infor-
meeren, wat die memsehen 's avonds uitvoer
den.
'Hij, die op dezen avond een blik,wierp in
de herberg „Dé roode haan", zoo heette de
kroeg in het bosoh, zou zulke angsten als
mevrouw Vasselin voortdurend 'koesterde,
niet als overdreven beschouwd hébben. De
mannen omstreeks twintig in getal die
daar bij! het licht van een slechte lamp neer
zaten in d'e met rook gevulde kleine ruimte,
maakten in 't geheel geen gunstigen indruk.
Zij hadden bijjna allen ruwe, door allerlei
ondeugden ge teekend© .gel au tsfcrek'kön
'Dé meest» bezoekers waren uitlanders,
slechts een paar bewoners van deze streken
waa-en er bij. De eersten spraken over bet
algemeen slechts gebroken Franscii, maar 't
wederzijds verstaan werd! zeer vergemakke
lijkt door 't veelvuldig gebruik maken van
de gauw'dieventaal, wier uitdrukkingen al
thans gedeeltelijk internationale waarde ver
kregen hebben. Eenigen speelden kaart, an
deren bespraken de laatste verordeningen
en gaven in nijdige bewoordingen uiting aan
bun misnoegen daarover.
Terwijl de waardin die 'gasten bediende,
niet zonder voor ieder glas van den .vergif-
Engeland.
Het bulletin van gisteravond luidde
De 'Koning bracht den dag kalm door.
Zijn. lichaamstoestand is bevredigend. De
wonde toont -een merkbare verbetering.
Frankrijk.
In de Kamer interpelleerde de afgevaar
digde Dënys Cochin over het verleden week
geteekende besluit iot opheffing van 135
geestelijke scholen.
Minister-president Combes, tevens minis
ter van biunenlandsche zaken, beantwoord
de de interpellatie met een. 'lange redevoe
ring, waarin bijl de maatregelen der re-gec-
ring verdedigde.
Spr. deed uitkomen dat de regeering vast
besloten is eiken tegenstand te breken en
zich sterk gevoelt door de meerderheid ïn
de Kamer die den geest der Fransobe om
wenteling wil doen zegevieren. „Men zal on
ze mecrd'erheid niet doen uiteenvallen door
spitsvondige commentaren op den tekst van
de wet. D'eze vo-rmt een geheel waaraan wij
niet zullen laten tomen. Zoo is de onwrik
bare wil van de republikeinsck© parcij.
„Wij hebben do wet toegepast met gi ma-
tigdheid, doch met den vasten wil om een
iegelijk te doen begrijpen dat wij voor on
zen plicht niet zullen terugdeinzen."
De Kamer-voorzitter Bourgeois deelde
mede dat een voorstel is ingekomen, om de
rede van den minister-president te doen aan
plakken. De Kamer besloot daartoe met 3(9
tegen 218 stemmen.
Yervolgens deelde de voorzitter mede dat
hij drie moties had ontvangen. Voor de mo-
tie-Ribot, waarvan de strekking is de oplos
sing van de zaak toe te vertrouwen aan do
justitie, werd de prioriteit gevraagd. Zij
werd evenwel door de Kamer geweigerd met
321 tegen 216 stemmen.
De rogeoring verklaarde zich to vereeni
gen met de motie-Dhbief en geen van do
andere mo-ties te kunnen aanvaarden.
D'e motie-Dubief, luidende
„De Kamer, goedkeurende de verklaring
van de regeering en rekenende op haar vas
ten wil' om de tenuitvoerlegging van de wet
op de verecnigingen en de noodzakelijke ver
dediging van den wereldlijken staat te ver
zekeren..." enz., werd met 333 tegen 210
stemmen aangenomen.
De vergadering werd daarop gesloten.
De „Matin" verneemt dat een der verle
den week opgeheven geestelijk© scholen bij
den Rate van State in verzot is gekomoo
tegen -het besluit der Fransobe regrering.
De pateuoi van Bon, de abt Russai q, lieert
den Vssekop van Orleaos ontslag gevraagd
uit zijn bediening omdat de geestelijkheid
zich te veel inlaat met de Staatkunde en dit
zelfs van haar loden verwacht.
Reed's in do Dreyfus-zaak, schrijft hij den
bisschop, stuitto hem de inmenging van de
geestelijkheid tegen de borst. Hij' heeft zich
toen onthouden en ook bij de laatste ver
kiezingen alle tegemoetkomingen van candi-
daten en propaganda-aanbiedingen van co
mités geweigerd. Yast besloten om het hei
lig priesterambt niet te compromitteren
door de politiek, heeft hij zelfs niet gestemd.
Dan schrijft hij verder:
„'Het schijnt echter dat deze houding een
fout is wélke de meerderheid van mijn con
fraters mij niet kan vergeven. Zijl omgeven
mij met een atmospheer van wantrouwen en
vijandschap, waarin ik niet langer kan le
ven. Ik 'heb daarom de eer u mijh ontslag
aan te bieden als pastoor van Bon."
tigen foezel dien ze dronken, dadelijk beta
ling te eischen, stond haar man achter de
toonbank. Daarvoor stond een vreemd we
zen op hot lichaam van een jongen stond
een misvormd, groot hoofd, met gespleten
gelaatstrekken, wiens oogen oogenschijrilijk
stompzinnig rondkeken, maar tegelijkertijd
boosaardig flikkerden als de kastelein hem,
zooals daareven, weigerdb een tweede glas
te geven.
„Maalk dat je weg komt, Krielkip," riep
de eigenaar van do kroeg kwaad, „of ik gooi
je er uit."
D'e ongelukkige mismaakte, die in heel
den omtrek zoo .genoemd- werd, heette eigen
lijk Jail Dblamare en was omtrent -twintig
jaar oud. Hij' had als klein kind. zijn ouders
reeds verloren zijn vader was aan delirium
ges to wen en zijn moeder aan de tering. De
Krielkip hoedde het vee, bakte hout en ver
leende meer dergelijke kleine diensten bij
de boeren in den omtrek, voor een karige
bezoldiging, maar het liofst van alles bedel
de hij. Hij was overigens geen volslagen
idioot, maar kon zich gemakkelijk verstaan
baar maken en verstond) ook alles wat men
hem zeide. Als hiji geld had, kocht hij er
het liefst brandewijin. voor, maar als hij ge
dronken had, werd hij dadelijk kwaad en ge
vaarlijk; dikwijls viel hij ook meisjes en
vrouwen lastig, zoodat allen hem, angstig
en bevreesd, ontliepen.
Toen de kastelein liem niets meer geven
wilde, gmg hij naar iemand toe en op diens
glas wijzende, zei'd'e hij: „Laat mij drin
ken."
Dé aangesprokene, Paul Matthias Zarap
geheeten, gaf hem verachtelijk geen ant
woord.
Toen werd' de Krielkip kwaad en riep
„Ik .wil mijin geld terug hebben. Geef mij
de franken terug, die ik je geleend heb."
hervormingen tot verbetering van den toe
stand.
De Keizer zou ongerust zijh geworden
door do véle staatkundige moorden en aan
slagen in den laalsten tijd. De Keizerin moet
hem aangespoord hébben, zicb persoonlijk
op de hoogte te stellen.
Aan de „Morning Post" wordt .geseand
dat de Keizer den geestelijken heeft voorge
schreven hun gemeenteleden te waarschu
wen tegen do zonden van het socialisme tn
hun te preeken over liet goddelijk recht van
do alleenheerschappij des Keizers.
Duii'tsohla nd.
De Tweede Kamer van de Volksvertegen
woordiging in het Groothertogdom Hessen
heeft, na dikwijls zeer opgewonden bespre
kingen, in tweede lezing ten einde gebracht
do behandeling van het wetsontwerp voor
de verkiezingen van den Landdag.
Het artikel dat voorziet in de invoering
van het algemeene, directe en geheime stem
recht, werd goedgekeurd met 38 tegen 2
stemmen. D'e bij' de eerste lezing besloten
kiesplicht echter werd met 20 tegen 18 stem
men verworpen.
Daar over de nieuwe samenstelling dei-
Tweede Kamer geen vergelijk getroffen kon
worden, keurde de Kamer met groote meer-
derliedcl van stemmen een voorstel goed om
de nu nog geldende kieswet nog tot 31 De
cember 1907 van kracht te doen zijn.
Bij de eindstemming werd de nieuwe kies
wet aangenomen met 32 tegen 4 stemmen.
Rusland.
Naar Laffan seint, zou keizer Nicolaas,
ondanks het verzet van zijn ministers, beslo
ten hebben ruim twee honderd personen uit
alle standen, hoogleeraren, redacteuren,
publicisten en zelfs politieke gevangenen en
verdachten in particuliere audiëntie te
ontvangen om met hen van gedachten te wis
selen over den no-od en de ontevredenheid
onder het Russische volk en over geschikte
In plaats van hem antwoord te geven, gaf
Zarap hem een schop, waarop de Knalkip
de vuisten balde en op hem wilde toevliegen,
'Maar de ander gaf hem. een stomp, zoodat
hij viel', pakte hem toen beet en sleepte lmm
naar de deur, om het 'logge lichaam van den
Krielkip met geweld buiten te gooien, zoo
dat alles buiten dreunde, (en daarna ging hij
weer zitten alsof er niets gebeurd was. Men
hoorde hoe de Krielkip, nadat hij met moei
te weer overeind gekomen was, luid huilend
wegliep, maar niemand lette er op.
Niet lang daarna kwamen er weer audcie
menschon in de kroeg. Het waren cwee Ita
lianen. De eerste, Silvio Rani, zag men zijn
zuidelijken landaard dadelijk aan, terwijl de
andere, Domenico Sampi, evengoed voor
een Franschman of een Duitscher kou dooi-
gaan. Deze laatste was nog een jonge
man, met niet onaangename gelaatatrekktn,
en zag er in 't geheel niet uit als een ccds
meermalen gestrafte misdadiger; zijn hféle
uiterlijk toonde aan dat hij een beteie op
voeding genoten lia'd'; hij sprak ook niet al
leen ItaKaansck, maar ook vloeiend Fransch,
al was het dan ook met een vreemd accent.
Toen ze beiden bij de kroeg gekomen wa
ren, keek Sampi door de beslagen ruiten
naar binnen. Daarna, hield hij zijn makker,
die reeds naar de deurklink greep, terug,
door hem bij den arm te vatten.
„Wat wil je?" vroeg deze hem.
„D'ie verwenschte Caragneux zit er weer
bij. Ik vertrouw dien vent niet, hij is zeker
een spion."
„Maar we behoeven toch niets te zeggen
wat hij niet hoeren mag?"
„Ja, dat is waar, we hebben toch niets
meer t© hespreken. Dat we ons niet laten
wegjagen als honden, daar hebben we toch
't recht toe. We zullen wel gaan, maai- niet
voor dat de geldbuidel van den heer Mou-
Ver. S t a ten.
Presi'dent Roosevelt heeft in een redevoe
ring stilgestaan hij de moeilijkheid van han
delen ten opzichte van de vraagstukken, die
worden verwekt door liet toenemen van
groote persoonlijke en verzamelde rijkdom
men, dio voor do belangen van het rijk on
eindig zullen zijn wanneer er een goed ge
bruik van wordt gemaakt, doch die, worden
zij verkeerd aangewend, een ernstig drei
gend gevaar worden. Er bestaat behoefte
aan een nieuwe wetgeving, die noch in radi
calen noch in revolutionairen geest wordt
samengesteld, doch in den geest van het ge
zond verstand, eerlijkheid en liet vaste ver
langen do feiten onder de oogen te zien zoo
als zij' zijn.
De waarnemende gouverneur van de Phi-
lippijnen heeft uit Manilla geseind dat het
provinciaal bestuur den len Juli te Lagu-
na was geïnstalleerd, zoodat tbans over den
geheelen archipel het burgerlijk bestuur
was ingevoerd.
Uit Washington wordt gemeld dat de re-
gecring het noodig acht,, ten einde een on-
botwistharen en onbolasten rechtstitel op t
kanaal-eigendom van de Panama-maatschap
pij te krijgen, dat de Fransche Kamers den
eigendomstitel van do maatschappij bij af
zonderlijke wet bevestigen.
Ondertussclien heeft Knox, de Ameri-
kaansclio attomey-genoral, den heer Russell
naar Parijs gezonden, om hem de stukken
met betrekking tot den rechtstitel van do
Panama-maatschappij te laten onderzoeken.
Het Christelijk Nationaal Boerencomité
heeft gisteren uit Lissabon het volgende te
legram ontvangen»Uitgewekenen gaan
heden terug".
Ter gelegenheid van den verjaardag van
'H. K. H. Prinses van Wied was lieden van
den toren, van openbare gebouwen en uit
thier Wat lichter is geworden. Dat is een
schadeloosstelling die hij ons schuldig is.Wij
zijn nu de twee eenigen. Met Zarap héb ik
al gesproken, en een paar andere kamera
den heb ik reeds in vertrouwen genomen, en
als wij1 nu den toon aangeven, zullen do an
deren zeker mee instemmen."
,,'t Is te hopen dat de inlanders geen
streep door onze rekening halen."
„Och wat, dat kunnen hoogstens zij pro-
beeren die den oude onvoorwaardelijk trouw
blijven, zooals Cabus, Barbazeille en Lance-
mont, dio modeljongen, waar Moutkier zoo
op verzot is. In het ergste geval zullen we
lien door een paar revolverschoten uit den
weg ruimen. Je zult zien, dat al de anderen
me'thet grootste genoegen zullen deelnemen
aan de groote manoeuvre."
„D'euk je dat we veel geld zullen vinden
in de brandkast van den oude?"
„Wees gerust, ik wec-t er genoeg van; we
zullen heb spoedig genoeg in handen heb
ben om heb daarna in veiligheid te bren
gen. Als men te Rouaan of te St. Etienne
onze geniale daad verneemt, dan zijn wij al
lang do grenzen over."
„Goed dus. Maak jij alles maar in orde,
want jij bent de slimste van ons allen," ant
woordde Rani. „Ik verheug mij al verbazond
op de geschiedenis. De oude en zijn trotsche
dochter, die hem tegen ons ophitst, zullen
ondervinden dat wij ons niet ongestraft met
de voeten laten treden 1"
'Hij balde middelerwijl de vuist, in de
richting waar Montsombre lag.
Sampi klopte hem goedkeurend op den
schouder, daarna gingen zo samen de her
berg binnen.
(Wordt vtrvolgd.\
