I SS*" Jaargang. Vrijdag 18 Juli 1902. No. 10906. iF. NA VEERTIG JAREN. I' Kennisgeving. BUITENLAND. V V V* V V /ï1 SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dageljjks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prqs per kwartaalVoor Schiedam en V1 a a r d i n g e n fl, 1.25. Franco per post fl. 1.65. Prjjs per weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Acvertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan he., bureau bezorgd zijn. Bureau t Boterstrout 68. Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeehge voorwaarden. Tarieven hier van zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde Xcfoftc* mtfoirtrnmtiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. latere. Telefoon Ufo. 123. Inrichtingen welke gevaar, schade ol hinder hunnen veroorzaken. Buuoe meester en Wethouders van Schiedam, Gelet op de bepalingen der Hinderwet Geven kennis aan de ingezetenen dat np heden aan de firma LUTTERBACH Co. te Rotter dam en hare rechtverkrijgenden vergunning verleend is tot oprichting van een fabriek tot vervaal diging van drijfriemen, slagricmnn en bindriemen cn plaatsing van een stoomwerktuig van 3 paardenkracht en ketel met een vei war- mingsoppervlak van 3 Mz, in het pand staande alhier aan den Noordvestsingei no. 33, kadaster sectie II no, 302. Schiedam, den löden Juli 1902. Burgmeester en Wethouders voornoemd, Mr.W, H.JANSEN, w.b. Be Secretaris, WIJTEMA. is le eiteii ir. ten« ys sem- NG. lek* ture. 1.37. EU». AliCSBSIEEK OVERZIC11T. SCHIEDAM, 17 Juli 1902. Zutd-Afrtka. Da „Telegraaf" heeft van' haar corres pondent to Kaapstad! eert zeer belangrijken brief ontvangen. Déze bevat nl, een verhaal hoe d'o dappere Herzog zich tegenover zijn mannen heeft uitgelaten en. waaruit 'blijkt dat de berichten van verbroedering geen ge loof verdienen. „Broeders van den Vrijstaat en van de Transvaal," zoo begon Horzog, „veilen, heb ben ons informatie gevraagd omtrent do toe komst; do militaire autoriteiten hebben me toegestaan u die te verschaffen en daarvoor mob u to vergaderen. Ik kan u niet alles zeggen wat in do laatste maanden gebeurd is, maar toch eon en ander u mededeelen wat u to doon hebt." En na oen kleine inleiding vervolgde hij „Er was met geen grondl te verwachten, onder deze omstandigheden, dat wo in de zen oorlog meer konden doen dan wo gedaan hebben, we 'kondon niot verder voortgaan. Eu 't is daarom, dat ik u ook aanraad u maar neer te loggen bij wat gedaan ïs.^Met genoegen kan ik u zeggen, dat Zr. Ms. re- geering eon ruime amnestie wil schenken aan 'Zr. Ms. onderdanen die aan den oorlog hebben deelgenomen. "Wat de kolonische broeders betreft, heb ben we do verzekering van Zr. Ms. regee ring, dat zij in Natal cn de Kaapkolonie dbor d'o Burgerlijke justitie zullen behan deld worden, nl. die na 12 April 1901 met ons meegedaan bobben. Zij moeten bij hun overgave oen document teekemen cn zullen E. DEBANS. 12) „En zoodoende ontwaakte mijn geweten en van dien tijd af begon mijn lijden, dat na dien tijd mijl altijd gepijnigd heeft." Met eon gelaat, waarop doodsangst to le zen stond, poogde Mouthier zich op te rich ten in do kussens, een lievig beven deed zijn geheel© lichaam schudden. „Maar i'k kan niet sterven, vóórdat ik zekerheid heb dat- jij mijn misd'aad boeten wilt." „Hoe kan ik dat doon riep Berfclia uit. „Ik begrijp u mot!" „Do tweo personen, die ik als misdadigers heb aangeklaagd, leven nog. Jacques Ville- franche is als een rijk man onlangs in Frankrijk teruggekeerd. Slcóh ts eenige uren geleden kreeg ik eon brief van hem, waarin 'liij mij' van zijn komst verwittigde. Hij heeft geon vermoeden van zijn onteerende veroor- d'ealing ©n heeft nooit getwijfeld aan mijn ■vriendschappelijke gevoelens to zijnen op zichte. Ik draag u op, hem allesmede te deelon." Mevrouw Vasselin vroeg misnoegd: „Waarom hebt u zelf al niet lang geléden gedaan, wat u. nu vair mij eischt?" „Omdat ik 'te lafhartig was," gaf de oude man ten antwoord. „Ilc hoopte altijd dat er iets zou gebeuren wat mijl ontslaan zou van de noodzakelijkheid' om mijn misdaad' te be kennen." - „En ik zal evenmin aan uw verlangen voldoen," Varklaard'e Bertlia beslist. „Hoe dan na instructies van het Hooggerechtshof door de magistraten of door een speciaal hof gehoord worden. De doodstraf is buiten gesloten. U behoeft u ov'er een en ander niet te verontrustenwat hierover in de kranten stond dezer dagen, scheen wel slecht, maar ik heb gisteren den heer G-raham (procu reur-generaal) gezien en die h'ec-ft de instruc ties volgons 't geen bepaald was te Vereeni- ÉÓiig. „En nu over don eedl van getrouwheid. U zult vragen moeten, wijl dion afleggen ?Wel, ik zou zeggen, het hindert niemand, zoo'n formeelc-n eed' af tte leggen. Maar or is be paald, dat de krijgsgevangenen, thans buiten Zuid-Afrika, alleen een declaratie moeten teekenon. En ik meende dat die binnen Zuid-Afrika daar ook mee vol staan konden. Ik bezocht daarom generaal Settle (basis-commandant te Kaapstad) cn die zei' mijt dat u allen den eed moest afleg gen. Aangenaam vind ik dit niot, want uw hart is toch niet bijl dien oed. Maar i'k zal lord Kitchener Maandag zien als hij hier komt, en i'k twijfel niet of die zal alles schik ken. Ik heb juist oen brief van hom'ont- angen. Er is iemand hier gekomen uit Zuid-Ame rika mot mooie aanbiedingen om u daar te gaan vestigen. Broeders, ik moet u daarte gen waarschuwen. Do oorlog heeft niet ge bracht wat wo verwachtten, hot is helaas zoo, maar laten wo als mannen, dragen wat niet anders kan. D'e strijd in 't veld' is voor bij, een anderei wacht ons. Het is uw eigen belang te blijven. Mannelijk hebben we ge streden, u. cn ik, 'b zou onmannelijk zijn, nu weg te loopen. Wo hebben don .eerbied af gedwongen van onzen sterkeren vijiand en van de geheole wereld', blijft u die waardig toonen, blijft hand! aan hand! staan. De gren zen van Transvaal en "Vrijstaat zijn c-t niet meer; er zijn nu andere grenzen. Een taak staat voor ons, grooter dan die in 't veld. Strijden in 't veldl is gemakkelijk, de harts tochten leiden u van zelf. Harder is de strijd waar het geldt een vijand die nu een vriend ia, cn men zorgen moet do perken der vriendschap niet te buiten te gaan. Ons volk blijve hier en moot vooruit; wij, de leiders van den oorlog, hebben, besloten hi ei- te blijven, en alles te doen om het land voor uit te brengen. Zuid-Afrika moet toch voor do Z.-Afrikaanders zijp. Db vrienden in Europa zullen ziali niet beklagen ons 'urn vriendschap geschonken te hebben. En wij hebben recht op wat wij meenen. Bord Kit chener heeft ons te Pretoria gezegd„Gij sluit een vrede met eer. Uw volk zal geres pecteerd worden." Bedenkt, dat Australië en Canada ook tot het Britsche rijk belmo ren. U staat voor een voldongen feit. Onder werpt n als onderdanen van don koning, geeft hem do verschuldigde gehoorzaamheid on verder blijken we die wij zijn. Naast onze nieuwe vrienden zullen we voortgaan ons zelf vooruit te brengen. Maar gaat nu niet uit mismoedigheid hot land verlaten. Er is een groot werk te voltooien. In tijden toon wo het hard' te verantwoorden hadden, heb ik soms aan Shakespeare gedacht: „To thine own self botruo", wees getrouw aan uzelfvecht om uw rechten als mannen. „Ik gevoel' dat uw harten zeer doen, dat u den eed moet afleggen. I k was vrij en ik zou den eed ook niot afgelegd hebben, maar in uw geval, als u sm o o t, denkt dan dat de plicht jegens uw land grooter is dan die je gens uzelf. Daarom, legt don eed af als het moet. Toont har-ten te bobben." Hierna was de gelegenheid opengesteld om vragon te doen. "Verscheiden personen maakten hiervan gebruik. Do meesten leer den niet veol' nieuws. Zekere mijnheer Visser, een Transvaler, vroeg daarna: „Generaal, als we den eed niet willen afleggen, wat dan?" „Wel, dan blijft u aangenomen dat men den eed eischt vreemdelingen on krijgt u geon b urgorsch apsrechten Een ander vroeg, of het geld nog uitbe taald zou worden, dat de Transvaalsche regee ring achterstallig was aan hare anibteuaren. Generaal Herzog antwoordde, dat de Trans vaalsche schuldbekentenissen erkend zouden worden men kon daarmee betalen. De heer Maas vroeg of allen, die uit het land gegaan of gezet zijn, terug mogen komen. Antwoord Ja. Ook de heer Hartman vraagt daaromtrent bijzonderheden, die ook bevestigend beantwoord worden. Generaal Herzog had hierbij gelegenheid op te merken, dat men toch niet denken moest, dat de 3 millioen pond sterling eenig gewicht in de schaal hadden gelegd bij het sluiteu van den vrede. De toestand en de toekomst van ons land, het lot der krijgsgevangenen en dat der kampbewoners zijn onze eenige drijfveer ge weest. Die 3 millioen was eer een beleediging, daar meer dan 50 millioen noodig zullen zijn alles eenigszins in den ouden toestand le brengen. Ds. Marchaad, van de Nieuwe Keik te Kaapstad, vroeg ten slotte nog waarom alleen de rebellen van'na 12 April 1901 onder de bepalingen en amnestie zullen vallen. Herzog antwoordde dat de anderen onder de aTreason Bill" vallen, maar dat de toekomst wel zal toonen dat men tevreden kan zjjn. »Wy, als voormannen, zijn tevreden." Dit laatste gezegde swij, als voormannen, zijn tevreden", bewyst wel ten duideïpste dat er geheime voorwaarden aan de overgave zijn verbonden. De quaestie van het dynamiet, benoodigd voor de exploitatie der goudmijnen in Trans vaal, keeit zich nu tegen de Engelschen, evenals zooveel quaestie^, door den oorlog ontstaan. Aan de regeering van President Kruger verweten de Engelschen, dat het dynamiet- monopolie aan een maatschappij was verleend, die den prys zeer hoog hield. Nu meldt een telegram uit Johannesburg, dat de Engelsehen kunt u ook maar een oogenbhk van mij eisclion, dat ik naar die mensehen zon toe gaan en hun zeggen: „Mijn vader is een dief" „Je moet liet doen," hield, de grijsaard ernstig aan. „Nooit." De krachten van don stervende schenen ten einde te loopen, d'oeh nog eens vermand© hij zich mot oen uiterste poging om verder te gaan. Julius Berger, het tweede slacht offer, is al lang terug uit Zuid-Amerika, even arm als bijl daar heen. ging. De straf kon niet meer op hem worden toegepast om dat de zaak al lang verjaahd was, maar als een vloek bleef het over hem uitgesproken vonnis op hem rusten, ofschoon hij! in het bewustzijn van zijin onsdlruld te -Vergeefs pro testeerde. Iedereen beschouwde hom als een misdadiger en daarom moest hij tot nu toe een leven vol ontberingen en ellende lijden." „U liad't hem de helft van uw vermogen moeten afslaan en hem weer in zijn eer moe ten herstellen," zeide de jonge vrouw toor nig- „'Zeker, ha'dl ik dat moeten doen, maar ik hadi er dein moed niet toe, en daarom moet ik nu angstig en ellendig sterven. Maar jij „Gelooft u dan werkelijk, dat ik aan do gebed© wereld bekend zal maken, wat uzelf altijd hebt verzwegen?" viel' Bertlia haar vader iii de rede, die 'diadelijk daarop, het spoor bijster, vervolgd'©: „D'en kleinzoon van Berger, den zoon van zijin dochter kent ge. Het is George Lance- niont." Mevrouw Vasselin uitttó een kreet van toom. Zij liaatte'd'en1 jongen opzichter, die het'gewaagd' had',' liaar' dochter hét hoofd der goudmijnen dit zoo zeer gelaakte mono polie wenschen te bezitten. De meerderheid van de commissie van uit voering der Kamer voor de mijnen ie Johannesburg stelt namelijk voor het dynamiet komende uit het buitenland, te belasten met een recht van 5 A 7 shillings per kist bij de ontscheping in Zuid-Afrika, ten einde de plaatselijke dynamiet-industrie te beschermen, die in handen der mgnmaatschappijen zelfs is gevallen en voorts de oprichting van fa brieken in Zuid-Afrika aan te moedigen. Georges Albi voert een heftige oppositie tegen deze geheele uitsluiting der buitenlaud- sche concurrentie. Hij wil vrijhandel, omdat de ontworpen wetten ten gevolge zullen heb ben, dat het dynamiet-monopohe aan de Engelsche De Beers maatschappij (Werner, Beit Sc Co.) komt. Bovendien is er een fusie te vreezen van het Nobel-syndicaat en dat van De Beers, zoodat dit dynamiet-monopolie erger zou zij o dan hetgeen ten tyde van President Kruger bestond. Deze quaestie is van groot belaDg voorde mijn-industrie. Van Liverpool zijn voor verschillende regi menten aanvullingsdetachementen naar Zuid- Afrika vertrokken, Een deputatie van Kaapsche parlements leden heeft haar opwachting gemaakt bij den gouverneur, om by dezen aan te dringen op vervulling der bestaande vacatures. De gou verneur antwoordde dat hij de kwestie aan zijn raadslieden zou voorleggen. In het Engelsche Hoogerhuis is de quaestie ter sprake gekomen van het verleenen van faciliteiten aan Engelsche onderdanen, die zich in Zuid-Afiika wenschlen te vestigen. Lord Onslow, secretaris-genei aal aan het ministerie van Koloniën, verklaarde, dat de rijksregeering, evenals die van Transvaal, deze zaak van het hoogste gewicht achtte, De regeering, die reeds uitgebreide terreinen heeft aangekocht, is bereid haar vollen steun aan Lord Mtlner te geven, die een kolonisatie plan op uitgebreide schaal wil verwerkelijken. Een commissie, bestaande uit vertegenwoor digers van de ministers van Oorlog en Kolo niën, is benoemd, om de zaak in den grond te bestudeeren. De regeering zal ook. aan vrouwen faciliteiten verleenen, die zich in het nieuwe Britsche gebied wenschen te vestigen. Uit Varsoria woidt gemeld dat sinds de vrede in Zuid-Afrika is hersteld de stroom van emigranten die zich naar de Vereenigde Staten richtte, naar Transvaal schjjnt ver legd te zijn. Verscheiden Poolsche joden schepen zich in en ondervinden alle moge lijke hulp van het Russische gouvernement om naar Zuid-Afrika te gaan. Brodrick deelde in het Lagerhuis mede, dat aan de Boerenkrjjgsgevangenen, die ge neigd zijn den eed van trouw af te leggen, en middelen van bestaan bezitten, zal wor den toegestaan, naar Zuid-Afrika terug te keeren op eigen kosten, behoudens de goed keuring van Milner. Zg mogen ook elders heengaan, maar zy hebben geen recht op repatrieering op gouvernementskosten. Zjj zullen niet naar Zuid-Afrika mogen terug- keeren, indien z(j heengaan zonder den eed van trouw te hebben afgelegd. Met de 0 rotana, de boot waarmede Kitchener is teruggekomen, zullen een dui zendtal gevangen Boeren uit Portugal naar Afrika vertrekken. Gisteren is President Steyn van Kaapstad, op reis naar Europa, vertrokken, om zich in Engeland onder geneeskundige behandeling te stellen. Sir Arthur Lawley, gouverneur van West- Australië, is benoemd tot gouverneur van Transvaal en zal onverwijld naar Zuid-Afrika scheep gaan. Milner krijgt de leiding over geheel Zuid- Afrika, fiemeagde Hededcellngen. op hol te brengen en nu zou ze zich zoo zeer voor hom moeten verootmoedigen, dat ze hem bekend'© wat haar vader misdaan bad. „Misschien zal ik .hem nog moeten vra gen om do oor zijn schoonmoeder to wor den f" riep ze boos uit. „Misschien wel," antwoordde Mouthier mot bot egoisme' van diegenen, die slechts met een enkele gedacht© vervuld' zijn. ,-,Ik weet dab ik sterven moot, maar Villefran- che cn Berger zullen mij! niet volgen vóór dat hun onschuld algemeen bekend zal we zen. Je zult mij dus gehoorzamen," en toen Bertlia, al tegenstrevend, de hand omhoog hief, vervolgde hij!' „cn je kunt ook niets anders doen dan mijl gehoorzamen, want daar ik je trots ken, hen 'ik er op bedacht geweest, do vervulling van mijn laatsten wensch te verzekeren, zelfs dan wanneer jij mij jo medewerking zoudt onthouden. Ik heb een door mijfeelf geschreven bekentenis ergens gedeponeerd1. Indien je drie maanden na mijn dood nog niet bobt ten nitvocr ge bracht wat ik ja opgedragen heb, dan Geheel uitgeput, moest de stervende plot seling ophouden met spreken. „Roep den dokter," lispelde hij met een dikke tong on nauweüjlks verstaanbaar. Mevrouw Vasseliu zag wel nl, dat indien haar vader stierf vóór hij haar nog .verder had ingelicht, zijl in eon moeilijke, positie zou geraken. Zijl was dan geheel weeiloos tegenover den onbekende die in het bezit was van do door Mouthier geschreven be kentenis. Spoedig riep zijl dus den dokter boVeai, dio daddlijik inzag dat do fabrikant, al stervend© was. Toon bij moedeloos de schouders cplrok, fluisterde Berëlia hom dringend in het oor „Ik' bezwec-r' n, dokter, bracht mijn vader nog eons weder tot bewustzijn te brengen. Het betreft hier zeer gewichtige zaken." Hot gelukte den dokter index-daad. Toen Bertha andermaal' alleen met haar vader was, vroeg zij„Wie ds de persoon w;cn u uw bekentenis hebt toevertrouwd Ik moet alles precies weten." „Dab zal je ook, daarom lieb ik er een af schrift van gehouden." Met bevend© hand' nam hij oen sleutel van het nachttafeltje, gaf dezen aan zijn dochter en wees op een. vak van. de aan do overzijde staande commode. Zij! opende het en vroeg: „Bevindt het stuk zich in dat blauwe couvert, d'at met zwart lak is verzegeld?" „Ja," steunde de grijsaard, wiens krach ten andermaal afnamen. „Hot bevat alles wat je weten moet." „Goed," maar aan wien liebt u h&t origi neel gegevén?" Mouthier bowoog zijn lippen, me ar ver mocht geen woord meer to Triton. Zijn blik werd dof. „Spreek toch, "riep Bertlia liem in liet oor. „Ik moet 'dèn naam weten." •Maar de stervende had geeu kracht meer om een enkel woord uit t© brengen. Dr. Brunior, dien mevrouw Vasselin er ander maal bijriep, 'kou thans ook niets meer doen dan na verloop van ©enig© oogenblikken haar bet overlijden van den fabrikant mede deelen. Aangedaan en gebroken viel Bertlia op do knieën om te bidden. Maar te vergeefs poogde zijl er haar aandacht hij te bepalen, steeds doken er smartelijk© gedachten bij haar op, welke"haar afleidden. Indien zij ten uitvoer bracht, -wat zij; haar thans'ov'er - leden vader beloofd had', vóór z© wist waar- Eingel And. De prins van Wales heeft een bezoek ge bracht aan zijin vader te Cowos. De „Daily Mail" verklaart machtiging te hebben ontvangen om bekend! te maken, dat do kroning stellig bepaald is op Zaterdag den 9en Augustus. Het schijnt, zegt do „Westm. Gazette", dat heb met het aftreden van sir Michael Hicks each als minister van financiën nog niet uit is. Onder degenen, die eveneens plan hebben bet voorbeeld van lord Salisbury te volgen cn „staatsman in ruste" te worden, noemt men lord Halsbury, don lordkanse- lier; lord1 James of Hereford, don kanselier van Lancaster; lord Ashbourne, den kan selier van Ierland; en lord Cadogan, den lord-luitonaut van Ierland. De „D'aily News" gelooft stellig dat de heer Chamberlain met de portefeuille van financiën zal belast worden. In Ierland zijn weor troebelen ontstaan in het protcslantscho ©n Engohahc gedeelte, vooral in don omtrek van Belfast, en wel tusschen "Engelsche loyalisten en de natio nalisten en katholieken. Bij verschillende vechtpartijen worden ernstige wonden opge- loopen. Ondanks haar toestand hebben de genees- h eer en aan d© Koningin gisteren verlof ge geven een kortlen rit in een rolstoel' door het park te doen. F r a n k r i ji k. D© Oostenrijksche luitenant blijkt te Lyon door do politie opgenomen wegens over het handelde, dan moest ze diope schande en een leven vol smart en zorgen cp zich nemen. En indien zij: haar belofte niet hield, cn Villeframche en Berger niet mede deelde, wat do stervende haar had toever trouwd, dan kon zij daardoor niet veel win nen, voor 't geval dat de bekentenis door dengene, aan wien Mouthier heb had mede gedeeld, aan de bedde mannen werd bericht of aan d© rechtbank werd overgegeven. Toen ze eindelijk opstond om Sabine bij het bed van liaar overleden grootvader te roepen, kwam eensklaps d© vertroostende ge dachte bijl haar op dat all'es onmogelijk waarheid en werkelijkheid kon wezen. Hoe bad zo toch kunnen gelooven dat haar va der, wiens pijnlijk oergevoel en wiens stten- ge zienswijze zij zoo goed kende, eenmaal zulk een lage misdaad had' kunnen begaan. Zouder twijfel waren zijn kersenen gekrenkt en had de oucte man geleden onder kerschen- sohiriimen en ziekelijk© voorstellingen. Hoe was het mogelijk, dat zij dit niet dadelijk had ingezienze schreef het nu toe aan den treurigen toestand, benevens aan de overtui gende manier van spreken van den grijsaard 'dio natuurlijk zelf geloofd©, wat hij' zijn dochter vertelde. Mot het oog op liet docu ment, dat hij 'liaar in d© laatste oogenblik ken voor zijn verscheiden gegeven had, 'kon zijl er niet aan twijfelen, dat bijl in zijn zins verbijstering de bekentenis werkelijk had opgesteld en aan een haar onbekend persoon had1 toe vert rou wdi D czen uit te vinden moest van nu af aan haar eerste en voornaamste bezigheid zijn. (Wordt vervolgd-l

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1902 | | pagina 1