56'" Jaargang.
Zondag 20 en Maandag 21 Juli 1902.
No. 10908
m
0
Eerste Blad
Ni VEERTIG JAREN.
gès.4
Volledige Cursus tor opleiding voor
liet Examen van Hoofdonderwijzer
of Hoofdonderwijzeres.
BUITENLAND.
België.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post 11. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags^vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureaus Boterstraat 68.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Meine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon Ho. 123.
5»
Aantal wekelijksche le-uien 15. (Maandag
avond, Dinsdagavond, Zalerdngrmmiddag),
Schoolgeld f25.
Zij die weosehen deel te nemen aan dezen
cursus, die den 2n September a.s. geopend
wordt, worden verzocht zich vóór 1 Aug.
a.s. schriftelijk op te geven aan
Dr. 0. J. VINKESTEYN,
Voorzitter der PI. Commissie van
Toezicht op het Lager Onderwijs.
Schiedam, Juli 1902.
ALCJKMEKK! WfiSnZIGflT.
SCHIEDAM, 19 Juli 1902.
Zuid-Afrik a.
Do Engefecko bladen bevatten don tekst
van een afscheidsbrief, door generaal I>o
Web op 17 Juni be Bloemfontein aan zijn
stafofficieren gericht. Zij voegen er echter
bij, dat de tekst een vrije vertaling is. Hot
is dus niet onmogelijk, dat conigo gezegden,
die voor hot Engélsoke publiek minder ge
schikt geacht worden, zijn weggelaten. De
brief, zooals hij weergegeven wordt, luidt
aldus
„Vaarwel aan de loden van mijn staf ge
durende den oorlog van 18991902.
Geliefde Broederhlct is mij oen zeer aan
gename plicht u in druk deze weinige rege
len to doen toekomen, welke uiting geven
aan mijn grooto waardecring; en de eonig©
vergoeding, dio ik u kan geven voor uw
dapperheid en uitmuntende diensten, aan
mij, onze regeoring, land en volk, is, n mijn
hartelijke dank aan te bieden.
Wanneer wij ook alt niet gekregen heb
ben, waai-voor wij streden, wij zijn ons nog
volkomen bewust, dat wijl onzen plichb de-
don, totdat allo middelen van verweer waren
uitgeput, en dat dient u~ als bewijs, dat uw
bevelhebber, uw regoering en volk uw dien
sten hoogelijk op prijs stellen. Uw afstam
melingen kunnen niet en zullen niet op uw
graven neerzien met een ander gevoel dam
van trots en zeggen: „Hier ligt een held."
Laat mij u zeggen, dat ik en iedere bur
ger het hart van onze nieuwe regeoring kan
winnen door ons toekomstig goed gedrag,
waaraan ik niet in het minst twijfel.
U nog eens allen voorspoed toewenschen-
de, verblijf ik uw dienstwillige dionaai,
C. DE WET,
Iloofdcomniandanb van de strijdmacht
van den gewezen Oranje-Vrijstaat.
Generaal A. P. Cronjé, "Vessels, Steyn,
eon broeder van don vroegeren president van
den Oranje-Vrijstaat, en 19 andere Booron-
officderon, zijn op bun terugreis van dc Ber
muda-eilanden, waar zij gevangen zaten, to
New-York aangekomen.Bij hen bevindt zich
ook een 12-jarige jongen, De Wet goheeten,
een neef van Qhristiaan dc Wet. In bet ge
heel bestond bet gezelschap uit 82 krijgsge
vangenen.
V
Over den terugkeer van Dhitsclie gevan
genen uit den Boeren-oorlog, deolt de „Nord-
deutsclic Allg. Ztg," bet volgende mede
Nadat de Engeïbclie regeering het terug-
keeren der zicli in krijgsgevangenschap be
vindende Dnitschers uit do kampen heeft
toegestaan en de Duitsche „Burem-Hilf-
bund" voor bet transport der zonder mid
delen zijnde gevangenen een som van 60,000
Mark heeft beschikbaar gesteld, heeft hot
bestuur overeenkomsten met Duilsche ree-
dorijen gemaakt, ten einde zoo mogelijk oen
spóedigcn en goedkoopen overtocht te be
werken. Van de op Ccylon gevangen gehou
den 110 Dhntschcrs, zijn 7 officieren en 48
man reeds den 8en dezer maand met het
stoomschip Oldenburg van de Nord-
deutscho Llöyd, van Colombo vertrokken.
Het stoomschip moet, volgens de dienstrege
ling, don 8en Augustus to Bremerhaven
aankom en. Acht man zijn den 9en detzer
maand met bet stoomschip Sultan van
de Duitscbo OostAfrika Linie, van Colom
bo den overtocht naar Oost-Afrika begon
nen. Aan do overige gevangenen zal waar
schijnlijk den 12en Augustus met het Noord-
Duitscko stoomschip Cera, dat den 19en
Soptember te Bremerhaven zal aankomen,
gelegenheid gegeven worden om Colombo te
verlaten. Van de D'uitscho gevangenen op 't
eiland Bermuda zijn 13 man met de trans-
portstoomboot Roland, van de Norddcut-
sclio Lloyd, don llen dezer maand naar
Europa vertrokken. Het stoomschip wordt
tegen den 24en dezer maand te Bremer ha
ven verwacht. De terugzending der gevan
genen op Sb. Helena zal waarschijnlijk in de
eerste helft der komende maand met het
stoomschip II er z o g van de Duitsche Oost
Afrika Linie kunnen plaas bobben. Voor
den terugkeer der gevangenen in In'dië wordt
eveneens de bemiddeling van de D'uitsdho
Oost-Afrika Linie in 't vooruitzicht gesteld,
daarbij zal misschien een omweg over
Duitsch Oost-Afrika gemaakt worden. Voor
zoover de gevangenen zonder middelen van
bestaan zijn, krijgen zij op do terugreis, be
halve vrije verpleging, nog een dagelijksch
zakgeld, en bij eventueel aan land gaan in
een vreemde haven, krijgen zijn, als 't noo-
dig is, zekeren geMelijken steun.
Do censuuur op telegrammen uit Kaap
stad, roet uitzondering evenwol voor porste
legrammen, is opgeheven.
Men is in Engelscbo Jingo-kringon in de
E. DEBANS.
14)
De jonge vrouw gaf den kamerdienaar ver
schillende hevelen, waarop deze zich ander
maal naar den heer Villefranche begaf. Hij
bracht hem den dank van zijn gebiedster
over voor de baar betoonde deelneming, en
voegde er biji dat mevrouw Vasselin. hem
dringend liet verzoeken om voor den nacht
de gastvrijheid van haar woning aan te ne
men de avoud begon reeds ta vallen en in
het naburige dorp was geen hem passend
logies te krijgeu. Een logeerkamer was ge
heel1 dn orde om boni te ontvangen en zijn
koetsier en diens paarden konden ook ge
makkelijk onder dak gebracht worden. Do
heer Villefrauoho behoefde ailzoo geen vrees
te koesteren bun last te veroorzaken, inte
gendeel zou movrouw Vasselin bot aanne
men van haar uitnoodiging beschouwen als
een bevestiging zijlner vriendschappelijke
gevoelens. Zij hoopte hem te Parijs, waar de
overledene begraven zou wonden, daarvoor
mondeling haar dank te betuigen.
Aangenaam getroffen d'oor zooveel 'harte
lijkheid, zeid© Vill ef ran oho d'at hij, onder
deze omstandigheden, gaarne wilde blijven
Noel bracht hem naar zijn kamer on zorgde
als een voortreffelijk onderricht kamerdie
naar, uitstekend voor zijn gemak en liet het
zich zelfs niet uit de banden nemen, om den
vriend! van zijn overleden meester bij| het
souper persoonlijk te bedienen,
Nadat dit afgoloopen was, ging Villefran-
clio nog even naar buiten om een sigaar te
rooken cn eens rond te zien. Het was intus-
sclien reeds lang donker geworden, maar de
heldere, volle maau verlichtte alles zooda
nig alsof heb dag was.
Mevrouw Vasselin, die boven voor hot
raam stond, vermocht de trekken van haar
gast duidelijk te herkennen. In angstige
spanning keek zij naar den man, wiens naam
ze eenige uren geleden voor 't eerst verno
men had en die toen plo'tselig zulk een over
wegenden invloed op haar gemoedsrust had
uitgeoefend. Met zijn slanke figuur en zijn
langen, zwaren baard maakte Villefranche
dadelijk een overweldigenden indruk op
haar. Als de bekentenis van haar vader ten
slotte niet ontsproten was uit de verbijster
de zinucn van oen niet meer normaal brein
maar afschuwelijke waarheid behelsde en
zij bleef natuurlijk in dezen twijfel verkee-
ren dan zou se in Villefranche zeker een
geduchton tegenstander hebben. Zoodra
men dozen man aanzag, kon men er geen
oogenblik meer aan twijfelen dab zijp toom
en zijn verzet ontzettend zouden wezen in
dien hij eenmaal te weten kwam welk een
schande men hom berokkend had, zo-ndcr
dat hij er tot nu toe iets van vermoed had
En even duidelijk was het haar dab Ville
franche baar zonder genade zou verplette
ren, zoodra bij in kennis werd gestéld, dat ze
hem den waren toestand had kunnen mede
deel en <m dit niet had gedaan.
En nochtans was Bertlia Vasselin vast
besloten de aan haar stervenden vader ge
dane bol'ofte niet na te komen. De gronden
waarop zij dit voor haar geweten veront-
Kaapko-lonie nog steeds zeer ontevreden
over het besluit, dat in Londen is genomen,
dat de grondwet der kolonie niet zou wor
den geschorst. Dr. Sraavtt, de groote voor
tander voor de schorsing, is van een rond
reis door de kolonie, om reclame voor de
zaak te maken, te Kaapstad teruggekeerd.
Hij verklaarde bij zijn terugkeer, dat de
loyale kolonisten, en voornamelijk ook de
loyale Hollanders, er nog inniger van over
tuigd waren, dat het bevel uit Londen ver
keerd is, dan hij zelf had verwacht. Do loya
listen golooven, volgens Smartb, dat Cham
berlain een verkeerde voorstolling van dm
toestand in Kaapland hoeft. Anders had hij
nooit dit bevel kunnen geven. Overigons be
staat er geen twijfel, seint do correspondent
van de „Tim-es", waaraan dit nieuws ont
leend is, of de progressisten zijn vast beslo
ten hun steun aan den tegemvoordigon pre
mier, Sir Gordon Sprigg, to verkenen, waar
het geldt dé behartiging van Britscho belan
gen terwijl zij: tevens geen enkelen maatre
gel, die den Afrikaander Bond ten goede
zou kunnen komen, zullen helpen doorvoe-
n.
Het „waakzaamheids-comité" te Kaapstad
heeft Donderdag wem- oen bijeenkomst ge
houden, onder voorzitterschap van Sir Hen
ry Juta. Db aanwezigen meenden dat het
Kaapsdie parlement de loyale bevolking dei-
kolonie niet behoorlijk vertegenwoordigde,
en dat men niet bang behoefde te zijn voor
tweedracht indien de grondwet gesehorst
wei-d.
Do benoeming van sir Arthur Lawlcy, die
als administrateur van MatabeJ.cla.nd in de
gelegenheid geweest is zich met de toestan
den in Zuid-Afrika vertrouwd te maken,
heeft klaarblijkelijk geen andere böteekenis,
dan om lord Milner voor Transvaal een
medewerker te geven, zooals hij in majoor
Goold Adams voor de Oranje-kolonie gevon
den heeft.
Op de vraag van Lord Camperdown,
reeds in het Iluis der Lords gedaan, of ei-
maatregelen waicn genomen of nog zouden
genomen worden, om de Nederlaudsche
Znid-Afrikaansohe Spoorweg-Maatschappij
to straffen voor krijgsoperaties gedurende
den Zuid-Afri kaanschen oorlog, antwoord
de Lord Onslow, dat bet duidelijk was, dat
or verschil1 bestond tussclien houders van
schuldbekentenissen en houders van aandeo-
len. Hij zeid'e, dat de houders van schuld
bekentenissen niet bob-oorden te lijden voor
daden, waarover zij geen controle kouden
uitoefenen, maar wat do aandeelhouders be
treft, de maatregelen, omtrent heil te ne
men, lagen geheel in banden der regeering,
welke nog bezig was to overwegen, wat ge
daan zou worden in het geval van peiscmen,
die bona fide hun geld in do maatschappij
haddon gestoken. De schade, gedurende den
oorlog aangericht, zou in rekening gebracht
worden, bij oen mogelijke beschikking, die
uit gunstbetoon mot d© aandeelhouders zou
worden getroffen.
De kapitein Jool Mo-lapo heeft Donderdag
terecht gestaan wegens hoogverraad voor
den resident-commissioner. Hij werd veroor
deeld tot een jaar gevangenisstraf en een
boete van 500 runderen.
Reuters correspondent te Pretoria lokt do
Engelschcn niet bijzonder aan om zich iu
Transvaal te vestigen, wegens de hoog© kos
ten van het leven daar. Hij zegt dat een
goed huis, voor iemand die geen hoogo
eischen stolt, 3600 gulden huur por jaar
doeteen keukenmeid kost 84 tot 100 gld.
per maand'; een Kafferjongen, als huis
knecht, 48 tot 72 gld. per maand; het on
derhoud van een paard 720 gld. per jaar,
enz. Officieren, die geen eigen vermogen
bobben, zegt hij1, kunnen er in Transvaal
van liun tractement niet komen.
tüesncngde ISetiedecïingea.
schuldigdc, waren in de eerste plaats do om
standigheid, dat zjji de belofte alleen gege
ven had om den stervende to kalmooren, en
ten tweede dat het telkens weder hij: haar
opkwam dat het onmogelijk waar Icon we
zen, wat haar vader baar bad medegedeeld
maar dat het alleen een fictie was geweest,
die hem misschien al jaren lang gekweld
had. Als Bernard Moutluer do som niet ver
duisterd had die destijds uit d'e kas der fir
ma Marreau en Cite, to Havre ontvreemd
was, dan zouden Villefranche cn Berger dit
zeker gedaan hebben, cn volkomen recht
vaardig veroordeeld zijn geworden. Toen la
ter db gesetvormogens van Mouthier in do
war raakten en hij! ia een soort van vervol
gingswaanzin verviel, had hij zich verbeeld
dat bijl zelf de misdaad begaan had, die zijn
vrienden destijds pleegden. Maar toch kon
de door hem geschreven bekentenis, zelfs
dan wanneer Bertha bewijzen kon, dat bet
opgesteld was door iemand die niet meer
beider bij1 zijn hoofd was, de ergste gevol
gen na zich sleepen. Villefranche en Berger
zonden natuurlijk zoodra bet bekend werd
alles aanwenden om bet te bunnen gunste
te doen uitleggen. Iloogst waarschijnlijk zou
Viltefi-ancko dus, ua korter of -langer tijd
haar tegenstander worden, indien 'heb haar
niet gelukte hem voor dien tijd tot haar
vriend te maken, en dan nog tot een vriend
die haar zelfs onder alle omstandigheden
goedgezind en trouw bleef.
Ondertusscben was haar gast- over de brug
heen naar de binnenplaats der fabriek ge
gaan. Hij ontmoette daar don wachtmeester
der gendarmen, aan wien hij zich bekend
maakte en, -wien hij een sigaar presenteerde,
geen land is, waarmede Engeland meer
wenscht op vriendschnppelijker voet te slaan
dan Italië. Er is ook geen land, waarmede
het op dit oogenblik op meer vriendschap-
pelijken voet staat dan Italië.
Er is volstrekt geen reden waarom de
Fransch-Itaiiaansche entente wantrouwen zou
wekken in Engeland.
In antwoord op eene vraag verklaarde
lord Lansdowne nog, dat de hartelijkste
betrekkingen bestaan met Italië. Er is geen
bondgenootschap, maar er was een nentente"
over het handhaven van den sstatus quo"
in de Middellandsche Zee, welke sentente"
een samenwerking tot dat doel medebracht.
Kleine wolken ten opzichte van Erythrea en
Tripoli zijn weggevaagd door de verzekering,
dat Frankrjjk en Engeland geen verandering
in de Middellandsche Zeo beoogden. Engeland
wenscht zichzelven geluk met deltaiiuansch-
Fransche overeenkomst, die de internationale
positie van Italië verbetert.
Engeland.
Uit Cowes wordt gemeld dat het mooie,
warme weer de genezing van den Koning
in ua hand werkt. De Koning zal den Ssten
Augustus van Cowes vertrekken en na de
kroning daar terug keeren
Men noemt als mogelijke opvolgers van den
afgetreden onderkoning, graat Dudley en den
hertog van Marlborough.
De Sord-kanselier van Ierland, lord Ash
bourne, zal wellicht vervangen worden door
sir Edward Carson, den solicitor-general.
ïCential News" meldt dat Sir Michael
Hicks Beach er in heeft toegestemd kanselier
van de schatkist te blijven tot het eind van
de tegenwoordige Parlemeritszittiug.
In den Donderdag om halt twaalf voor
het eerst door Baltour gepresideerde minis
terraad waren alle ministers tegenwoordig,
ook Clmmberlain. Hij zag bleekjes en was
door zijn vrouw naar het departement van
buitenlandsche zaken gebracht, waar de ka-
binetsiaad plaats had.
Hij achtte het vermoedelijk niet geraden
do eerste byeenkomsl van het kabinet onder
Balfoui's leiding buiten zijn persoon om te
doen plaats hebben.
In antwoord op een reeks vragen in bet
Hoogerliuis over de buitenlandsche staat
kunde der Regeering verklaarde lord Lans
downe dat in China Engelands politiek is
alle maatregelen te vermjjden die zouden
kunnen leiden tot een verdeeling van China
of dit ('ijk zouden brengen onder de voogdij
van een vreemde mogendheidvoorts een
grootere vrijheid te verkrijgen voor den
handel en overigens samen te werken met
de andere mogendheden.
Sprekende over de betrekkingen tusschen
Engeland en Italië zeide de minister dat er
In de gisieren gehouden zitting van het
Pan-Armenisch congres te Brussel stelde de
voorzitter namens de commissie voor een
voorloopig internationaal comité te benoemen,
ten einde eenheid te brengen in het werken
van de reeds in do beschaafde landen be
staande comités, door dezen samen te brengen.
Het voorstel werd bij acclamatie aangenomen.
Voor Nederland zijn tot leden van dit
comité benoemd de heeren Troelstra, Lief-
tinck, De Waal Malefijt, Van der Vlugt en
Schaepman.
Het congres nam met algemeene stemmen
een motie aan, waarin, otuler teiugwijzing
van eiken aanslag op de integriteit van bet
Turkscbe rijk, aan het pennanente inter
nationale comilé wordt opgediagen bij de
pailomenten, de persen de openbaie me-mng
piopagandu te maken voor ili' volledige toe
passing van art. Cl van liet verdiag van
Bei lijn.
Ook werd een tweede motie aangenomen,
waarin den bladen van Euiopa woidt aan
bevolen de grootst mogelijke opmbiarlmid
te geven aan betichten uit Armenië.
Als zetel van liet permanent comité werd
Brussel aangewezen, Dmr zal ook aanstaand
jaar het volgend congres vergaderen,
De zitting werd daaiop gesloten.
Hierdoor spraakzaam geworden, vertelde
doze hom alles wat er rvas voorgeval!on. Een
zijner manschappen liep op en neer voor 't
lokaal waarin men do misdadigers had op
gesloten, do andere zat op hot bureau; hij
sprak met Georgo Lancemont, dien Ville
franche door liet raam met belangstelling
gadesloeg, nadat zijn geleider liem eenige
bijzonderheden betreffend© den jongen man
had medegedeeld. In een daarnaast gelogen
vertrek rustte Carcagneux op een bod dat
men daar liad opgeslagen.
Nadat hiji gewond was gewoaxlen, was deze
naar d© pomp gegaan, die op de plaats
stond, om het bloed wat af to wasschem. De
gendarmen hadden hem daar gevonden, en
eveneens willen boeion, omdat zo 'hem voor
eon der aanvallers van het heerenhuis hiel
den. Cahus en Barbazeille helderden het
misverstand op, dat zonder de bijkomende
omstandigheden heel komisch zou geweest
zijn, maar Valentijn Carcagneux had nu au-
dermaal een onwcderlegbaar bewijs voor zijn
theorie d'at zijn ongelukkig uiterlijk hem
voortdurend verdacht maakte. Zijn verwon
ding was overigens niet levensgevaarlijk.
Dr. Brunier had hem verbonden voor hij
Montsombre verliet en geneesmiddelen voor
hom achtergelaten; ook de gewond© gevan
genen waren aan zijn zorgen toevertrouwd
geworden.
Do wachtmeester der gendarmen had tele
grafisch de bcnoodigde rijtuigen ontboden,
om do gevaugonen naar Rouaan over te
brengen. Eveneens had hij ten spoedigste
versterkingen gerequireord, omdat men. op
de mogelijkheid moest bedacht zijn dat de
ontvluchte misdadigers onderweg, waar de
F r a n k r ij k.
Nadat de gewe/en Fransclie minister-pre
sident Wahleck-Rous'eau op zijn Noorweeg-
scho reis eerst al lmt genoegen heeft mogen
smaken Keizer Wilhelin's gast te zijn, is hij
bij zyn aankomst te Christians met mevrouw
Waideck-Rousseau aan een dejeuner by
Koning Oscar genoodigd. Aan het dejeuner
zaten, behalve mevrouw Waideck-Rousseau,
ook de Noorsclie minister-president Blehr,
en verschillende andere hooge dignitarissen
aan. De Koning verleende "Waideck-Rousseau
het grootlint van de orde van Sint Olof.
Spanje.
Es-koningin Isabella II zal zich voorgoed
in Frankrijk metterwoon vestigen; zij heeft
landstreek daarvoor zoozeer geschikt was,
een poging zouden aanwenden om hun ka
meraden te bevrijden. Maar de stoutmoe
digheid van deze lieden, die tot alles in staat
waren, was nog grooter dan hij gedacht had,
Terwijl de wachtmeester in gesprek met
Yilltefrancho op de ruime opeu plaats der
fabriek op en neer liep, hoorde men opeens
een geweldig loven in het lokaal waar men
de gevangenen had opgesloten. Dadelijk
daarop vernam mon een vervaarlijk ge
schreeuw en vielen er verscheidene schoten.
Terwijl hij dcu. revolver uit zijn gordel
voor den dag haalde, begaf de wachtmeester
zich in allerijl naar de plaats, waar nieuwe
onheilen dreigden. Viüefrancho volgde hem
mot vlugge schreden. De tweede gendarme
en George Lancemont waren al voor hen op
de plaats des onheils en insgelijks Cabus,
Barbazoil'le en nog eenige iidandsehe arbei
ders, die men ten volle vertrouwde, on daar
om daar 'had gehouden. Zoodoend© gelukte
het om de met groote bekwaamheid in het
wak gestelde poging tot ontvluchting der
gevangenen te verijdelen.
Het scheen dat de ontvluchte misdadigers
zidh met hun gevangen genomen kameraden
in verbinding haddon gesteld. Van de laat-
sten gelukt© het enkelen hun boeien te ver
breken, en daarna maakten ze ook die van
de overigen los. De vluchtelingen waren on
gemerkt bmneiigealoopenSampi cn Rani
gaven de opgeslotencn een afgesproken tee-
ken en openden toen, terwijl de wacht hou
dende gendarme met don rug naar hun toe
stond, behendig dé van buiten dichtgegren
delde deur.
(Wordt vervolgd.)
