't
56s" Jaargang.
IESRAAR in ie Merlanflsclie taal a
letterluie aai het Gpasin,
IEIRAAR in ie MerMsÉe taal ea
letterluie aai ie Hooiere Irpr-
school.
NA VEERTIG JAREN.
Woensdag 3 September 1902.
No. 10946,
p
"1
VI 1
ue,
m
Steun aan onze stamverwanten.
Tot dusverre hebben wij ontvan
gen f 138.50.
Tot onze spijt kunnen wij lieden
geen meerdere bedragen verant
woorden.
Wij blijven gaarne allo bedragen
in ontvangst nemen.
rib*»
Gymnasium en Hoogere Burger-
schooi te Schiedam.
BUITENLAND.
V
V
V*
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
ob,
rs,
ra,
37.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal"Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1,25. Franco
per post fl. 1.65,
Prijs per week: Voor Schiedam en VI aard in gen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
BureauBoterstroat 68.
Te Schiedam vaceert do betrekking van
en van
Jaarwede (1900, benevens flOO.voor
den graad van doctor vei kregen aan een
Nederl. Rijks-Universiteit en f 100. voor
ieder wekelijkseh lesuur boven het getal
van 24.
De jaarwedde kan wegens 3-en lO jarigen
dienst bij bet Hooger- of Middelbaar Onder
wijs verhoogd worden met 5 en 10
Sollicitatiestukken vóór 8 September a.s.
franco in te zenden aan den Burgemeester.
Ak«E!HJBKN OVERZICHT.
SCHIEDAM, 2 September 1902.
ti I d - Ik t r I k a.
Uit Johannesburg wordt aan do „Daily
Express" "bericht dat generaal Piot Cronjé,
m een Sterview, verklaard' heeft dat hij den
eed van trouw aan Engeland' aflegde. Do ge
neraal zal niet naar Europa komenhij
blijft op zijn boerenhoeve to Klerksdorp.
Het bekende Engdsclio tijdschrift de
„Truth" zegt hot volgende over den tegon-
woordigen toestand in Zuid-Afrika.
Zoolang men geen andere, politiek zal' vol
gen, kan Zuid-Afrika niot welvarend wor
den. In do voormalige republieken mo'.r,
open kaart gespeeld' worden in do steden en
mijndistrictcn, terwijl, niet gepoogd moot
worden in do landbouwdistricten het Hol-
landschc olcmcnt te, onderdrukken.
.Mannen als Botlia, en Do ia Rey moeten
leden zijn van do "Wetgevende Vergadering,
evenals dezulken, die beschouwd kunnen
worden als dei vertegenwoordigers te zijn
van de Ui tl anders.
E. DEBANS.
Zoo spoedig mogelijk moet deze kolonie
een Grondwet gegeven worden, in denzelfdcn
geest als elke autonome kolonie lieeft. Een
zoo ruim mogelijke decentralisatie moet in
gevoerd worden, en. in de landbouwstreken
moet een vertegenwoordiger van liet gezag
komen, in wien de landbouwers vertrouwen
hebben.
In de sleden als Johannesurg en Pretoria
moeten gemeenteraden ingesteld worden,
waarvan de leden gokoze.il worden met alge
meen stemrecht. Verder moet het werken
van inboorlingen uit <1? Portugeosche stre
ken in de mijnen verboden worden.
De „Times"-corrcspondent te Pretoria
wijst erop dat nu do schadevergoedingen
aan de burgers worden geregeld door twee
commissies, een militaire en oen burgerlijke,
verwarring ontstaat. De regeling wordt ver
traagd en is een bron van onrechtvaardig
heid en bodrog. Zoo kunnen burgers, die
hun vee tegen ontvangstbewijzen aan d'e mi
litaire overheid overgaven, of die op andere
wijze, recht op schadeloosstelling hebben,
op grond der proclamatie van lord' Roberts,
nu hun rechtmatige eischen niet ingewilligd
krijgen.
Dezo burgers, dio zich reeds in den loop
van den oorlog overgaven, kunnen geen aan
spraak maken op een aandeel' in de drie
millioen pond, waarover de burgerlijke auto
riteit beschikt. Dat dit een grove onbillijk
heid is, behoeft geen nader betoog.
Zooals liet nu gaat, zullen er jaren noodig
zijn, voordat alles is geregeld en is het dus
mogelijk, dat zij' die zich heb eerst hebben
onderworpen, minder voordeelig behandeld
worden dan zij1 die tot het einde hebben
doorgevochten.
Het Britscho bestuur te Pretoria lieeft de
hutbolasting vervangen door een jaarlijksclie
belasting van twee pond van eiken meerder
jarigen Kaffer, alsmede van elk zijner vrou
wen op één na, op wlo de Kaffer naar in-
landseli gebruik recht heeft. De belasting
wordt geïnd' in Januari.
13,000 van do 27,000 Boeren, die in do
concentratie-kampen in Natal waren gehuis
vest, zijn thans naar den Vrijstaat en Trans
vaal teruggezonden. Zeven rebellen, die in
do gevangenis zaten, zijn door den gouver
neur van Natal op vrije voeten gesteld.
Bij do uitdecliiig dor ooriogsmcd'aiUes to
Birmingham lieeft Chamberlain sterk den
nadruk gelegd op d o m e n s c h 1 i e v e n d-
li e i d en d e edelmoedigheid van
den Engelschen soldaat»tegenover den vijand
in don Zuid-Afrikaanschen oorlog.
Nooit is een oorlog door do geschie
denis geboekstaafd, waarin er ernstiger naar
gestreefd werd, do ellende van den oorlog tot
een minimum terug te brengen, en zooveel
mogelijk de gevoelens en de persoonlijke be-
en i
der
vee
lis
tal
L
on.
,RS 1
52)
„Doordat wij u dit manuscript torugge-
vcu, leveren wij u wel het beste bewijs hoo
versehoonoud wij u zullen behandelen,"
voegde Villcfrancho or nog aan toe.
„Mijnheer Villefranehe," zeido mevrouw
Vassolin, die nu kalm genoeg geworden was
om haar tegenstander koelbloedig in de
oogen to zien „U spreekt van edelmoedig
heid, versoliooning en dergelijke mooie diu-
gen en waagt liet desniettemin om mij in 't
gezicht to zeggen, dat u mijn vader voor ceil
genieenon misdadiger lioudt en hem als zoo
danig zult aanklagen. Ja, dwingt mij, zelfs
om do zoogenaamde schande van mijn vader
door een schriftelijke verklaring te bevesti
gen."
„Veroorloof mij, mevrouw
„O, ik weet liet wal, u hebt deze zot lang
genoeg voorbereid en mij met uw toespelin
gen gemarteld. Nu hebt u het masker afgc-
legd, en nu is hot aan mij om u oven open
lijk te verklaren: „U klaagt mijn vader
aan. GoedMaar bewijs dan ook uw aan
wacht zoo niet, dan heet ik u een schan
delijken corroovor."
„U wilt dus de verlangde verklaring niet
geven
„Nooit! Ver-der bestrijd ik beslist het be
staan van de zoogenaamde zelfbeschuldiging
van mijn vader. Waar is het stuk dan?"
„Hier," zeide Vi 11 of ranch e op do blauwe
enveloppe wijzende, doch Bertha schudde 't
hoofd.
„Daar ben ik niot mede tevreden. Laat
mij, al is -het ook van verre, het schrift van
mijn vader zien, als ge wilt, dat ik u geloof
zal schenken."
Villefranehe zag zich nu in zijn eigen val
gevangen. D'e enveloppe bevatte natuurlijk
alleen onbeschreven vellen, die hij er in ge
stoken had, om het uiterlijk hét overeen
komstige aanzien te geven. Hijt had er in 't
ge-heel niet aan gedacht dat Bertha zou kun
nen twijfelen dat hij hot noodlottige docu
ment van Sampi gekocht had. Er bleef hem
nu niets anders over dan terug te trokken,
want de verrassende houding dor dame liet
zich, naar zijn inzicht, alleen daardoor ver
klaren, dat zij door een nog hoogere som
daarvoor te betalen, het. document thans in
haar bezit ha-d.
,;Ik kan mij door u geen voorwaarden la
ten voorschrijven, mevrouw," zeide hij. „U
verwerpt do onze, nu blijft ons niets anders
over dan handelend op te treden. De gevol
gen daarvan komen op uw hoofd neder."
„D'oo wat u goeddunkt, ik zal' het kalm
afwachten. Ik heb natuurlijk dadelijk de
kleine comedie begrepen, die n hier wildot
opvoeren." En mob eon zegevierend glim
lach ja vervolgde ze: „Wil ik u eens zeggen
wat er in d'e blauwe enveloppe zit?"
Terwij,1' Villefranehe van ontsteltenis geen
woorden kon vindon om haar te antwoor
den, kwam een bediende do kamer in en zei-
de: „Dokter Dupont laat vragen of u hem
ontvangen kunt."
Mevrouw Vasselin knikte bevestigend, ter
wijl de verwarring van 'liaar tegenstander
nog steeds aangroeide.
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven bier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde hleinc advertentie** opgenomen tot den pry's van 40 cents
pei advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon Hio. 123.
langen van den overwonnene te sparen
Nooit te voren is meer omzichtigheid oa
edelmoedigheid betoond door oen veroverend
leger, nooit is in een veldtocht minder wreed
heid minder opzettelijke wreedheid
aan den dag gelegd, of mind'er noodeloos
leed god aan
Do „Times" oordeelt in een -hoofdartikel1
dat de minister „bewonderenswaardig" heeft
gesproken (of gelogen?). Een verzekerde op-
atting van Chamberlain's gezegde, dat „bet
land wel nooit de offers zal willen dragen,
noodig om altijd gelieel voorbereid te zijn op
een oorlog", zou in de eerste plaats door
Chamberlain zelf betreurd worden, zegt liet
blad ten slotte.
Een particulier telegram van bet „Ilbld."
meldt over dc komst der Boerengeneraals in
Engeland'
„D'e „Standard" bevat een hoofdartikel,
waarin liet blad de verklaring der Boeren
generaals bespreekt, dat zij en president
Kruger eensgezind zijn. liet blad zet uiteen,
dat dit den Engelschen onverschillig kan
zijn, wijl Kruger, evenmin als do gedelegeer
den of de generaals, politic-ke botcekonis
heeft. De generaals mogen medewerken tot
don herbouw van Zuid-Afrika; doch wij
kunnen ook buiten hen.
Voorstellen doen of eischen stellen kun
nen zij evenmin als onderhandelingen voe
ren. Alleen do Engelscho regccring beslist
over de Kroonkolonies
Ook do Bondsleden in de Kaapkolonio
moeten voorzichtig zijn en zich niet door den
steun van het ministerie laten verleiden om
do loyalisten -to vervolgen. Alle overwegin
gen tegen de schorsing der Grondwet moe
ten wijken, waar het geldt de bevestiging
der Bribsclie suprematie in Zuid-Afrika,
waarvoor ook de oorlog gevoerd is."
Het volgende geeft eon blik op de wijze
waarop d'oor do Engelschen de vredesvoor
waarden werden nageleefd. Het is uit een
brief van mcj. Lily Rautenbach, die zwaar
werd gewond bij de beschieting van het
Vrijstaatsche hospitaal le Bctlilebein, aan
den beer H. J. Poutsma.
In die brief kwam o. m. voor:
„Ik kwam Dinsdag S Juli hier aan en
met mijn aankomst moest ik de bitterste on
dervinding opdoen, namelijk te vernemen
hoe dat onze dappere, brave en getrouwe
burgers behandeld worden.
„Zeven van de kloeke helden, waaronder
commandant Jacobus van Niekerk, land
drost Fourie en andere, werden gearresteerd
voor daden die gedurende den oorlog werden
gedaan, dus kunt giji wel beseffen hoe dat
de droefheid van een ware Afrikaner steeds,
van dag lot dag vermeerderd wordt in plaats
van af te nemen. Wij verlangen allen dus
terug naar do dagen toon wij steeds onder
dc bravo en dappere Chris. R. de Wot en
President Stoijiu waren, toen wij steeds onze
broeders onder do wapens konden ontmoeten
en hun met d'e zusterliefde aan te moedigen.
Ik zou liever ondt-r al de moeilijkheden mij
bij uwe kleine gezelschap willen voegen,
maar nogtbans zal ik mij' maar bij de arme
Afrikaansclie volk voegen, die onder al de
zware verdrukkings verkeren, want ik ben
toch niet hotel- dan de geringste Afrikaner."
11 a 11 U.
Do Berlijusche correspondent van de
„Mattino", oon Italiaanscb blad dat beken-
do relatiën heeft met minister Prinetti, seint
liet volgende aan zijn courant over liet be
zoek in Bei-lijn.
„De Koning heeft in alle kringen en bij
de bevolking den besten indruk gemaakt. De
ontvangst den Iialiaansehen vorst bereid,
was spontaan en sympathiek.
Ik kan met zekerheid verklaren dat in de
besprekingen tusschen de beide vorsten, tus-
sclicn den Koning en graaf Von Biilow, Wil
helm II en Prinetti, en Von Bülow ten Pri-
roi'i d'e voornaamste punten van liet Drie-
vouebg Verbond aangeraakt zijn. Het Ver
bond is in al zijn kracht hernieuwd,
Ook is besproken het tot stand brengen
van een Italiaansch-Duitscli handelsverdrag.
Dc moeilijkheden, welke zich bij zoo'n ver
drag voordoen, zijn roods opgelost."
Ten aanzien van Victor Emanuel's bezoek
betuigt de gebeolo pers van het Drievoudig
Verbond haar ingenomenheid mot de beslis
te uitingen van den Koning. Ook de groote
Italiaansclie bladen verklaren hetzelfde. Do
Tribunal' zegt o. m.
„In dc toekomst is elk misverstand onmo
gelijk geworden; het Drievoudig Verbond
blijft in zijn geheelen en grooten omvang be
staan."
En liet „Giomale d'It-alïa":
„Dé woorden des Konings hebben een
groote politieke beteekenis als de bekrachti
ging van den vrede en een bevestiging en er
kenning van de hartelijke betrekkingen tus-
sclien Duitsclfland en Italië."
Ook de Oostenrijkscho bladen bespreken
liet gevalen liet Weener „Fremdenblatt",
liet orgaan van minister Goluchowsky, zegt:
„De toosten der beide heerscliers krijgen
groote politieke beteckenis d'oor do uitingen
over liet Drievoudig Verbond, op welks
waarde in do toosteu ill hot bijzonder gewe
zen wordt. En waar de Keizer zeido, dat dit
verbond in alle kracht voortbestaat, daar
heeft men de zekerheid' met een stevig en
hecht gebouw te doen te hebben."
Daarmede in verband' staat do verwijzing
van den Keizer naar zijn vriend en bondge
noot Franz Joseph, die evenzoo medewerkt
om den vrede langen, langen tijd te behou
den.
Zoo staat dan, na het bezoek van Victor
Emanuel aan Berlijn, de Driebond vaster
dan ooit, als ecu waarborg voor bet beden,
als een bron van vertrouwen voor do toe
komst.
43eracagde Bededecïlngcn.
Emgel&nd.
Koning Eduard schijnt volkomen genezen
to zijn. Zaterdag ankerde bet jacht Victo
ria and Albert bij liet eiland önich,
Schotland. De Koning ging aan wal, en jaag
de daarop in het Kinloch-woud. Hij schoot
eenige herten. Toen hij weer aan boord van
zijn jacht stapte, was bij in bob geheel niet
vermoeid.
Bij, het voortgezette onderzoek naar de in
Ierland voorgevallen knoeierijen met den
aankoop van paarden voor liet leger in Zuid-
Afrika, bleek o. m., dat men aan liet War
Office paarden leverde, die 25 jaren oud wa
ren. En daarop moesten de Tommies Do
Wet nazetten 1
F r a n k r ij k.
Een merkwaardige proef zal dit jaar ge
nomen worden bij' do aanstaande Fra-nscho
manoeuvres. Op verlangen van generaal Do
Negrier zal toegepast worden bij' de manoeu
vres van de 16o divisie in la Nièvre de tak
lische beginselen van de Boeren in Zuid-
Afrika. Dit is de eerste maal dat men in
Europa de door de Boeren gegeven lessen in
de krijgstaktiek in toepassing zal brengen.
Dadelijk daarna kwam de werkelijke dok
tor de kamer in, begrootte zijn patiënte,
voelde baar pols en zeido: „Ik feliciteer u,
mevrouw. Men zou vanmorgen niet aan u
zeggen dat u ziek zijt geweest."
„Ik beu bet;r, niet waar vroeg Bertlia,
eveneens lachend.
„Ja, veel beter."
Jacques begon nu te begrijpen, dat men
hem een poets gespeold had, die hij nu on
geveer begreep. De papieren, die do zooge
naamde huisdokter verbrand liad, moesten
de zelfbeschuldiging van Mouthier geweest
zij'u. Daar viel niet meer aan te twijfelen.
Door een ontzettende woede aangegrepni,
maakte hij een dreigend gebaar tegen Ber
tha oil zeide„Op dit oogenblik triomfeert
u, mevrouw Vasselin, maar ik zweer u, dat
deze zegepraal' niet van langen duur zal
zijn."
Daarop verliet hij' do kamer, zonder het
antwoord af te wachten.
XX.
Barbazeille en Carcagneux waren iu Ra-
rijs aangeland en in ecu bescheiden loge-
mentje in de buurt van heb station van de
treinen naar Lyon. De inülioeimislad met
haar grootscho gebouwen, scheen op den ver
loofde van Johanna niet veel indruk te ma
ken, want hij bleef mismoedig en !er neder
gedrukt.
Zijn magere reiscompagnon zeide tegen
hem: „Zet tocli niet zulk eon zuur gericht,
oude jongen. Valt de uitvoering van jc op
dracht je dan zoo zwaar? Laat mij het dan
maar doen ik ben er gaarne toe bereid."
„Daardoor zou de zaak niet veranderen,
V e r. S t a t en.
President Roosevelt sprak te Vermont
weer over de Monroe-leerbij zeide, dat ge
loof in do Monroe-leer niet ebteekende, dat
do Vercenigdo Staten vijandig waren jegens
eenige macht, maar eenvoudig, dat als groot
ste maclit in liet werelddeel zij' vasthielden
aan hot beginsel dat Amerika niet moet be
handeld worden als een gelegenheid voor po
litieke kolonisatie door eenige Europecscho
macht. Het is een leer van vrede, maar zij
zal alleen wordon geërbiedigd zool'angs als
de Vereenigde Staten kunnen beschikken
over een voldoende vloot.
Chin a.
Te Peking is een bericht ontvangen waar-
iu de toestand' voor do vreemdelingen in de
provincie Se-Isjoen als zeer ernstig wordt
afgeschilderd. De opstand moet zich weer
ui tb reiden.
en daarenboven moet ik liet zelf doen daar
ik Cabus' plaats moet innemen."
„Waarom verzet je je er dan zoo tegen
„Omdat het me tegenstaat iets te doen,
waardoor de herinnering aan den ouden heer
Mouthier bevlekt wordt eu wat zijn dochter
on zijn kleindochter verdriet moet doen."
„Laat liet dan liever nisten."
„Dat mag niet. Een. laatste wilsbeschik
king gelast het aldus. Ook om twee mannen
die jaren lang onschuldig bobben moeten lij
den, liun goeden naam eu huil eer terug te
geven."
„Die twee mannen lieeten Villefranehe en
Berger, niet waar?"
Barbazeille zag liem wantrouwend aan.
„Hoo weet jij dat?" vroeg liij. Eli teen Va-
leutijn Carcagneux stil in zich zelf lachte,
vervolgde liij„Vraag mo liever niets meer,
want ik zal je toch niet meer antwoorden.
Breng me nu maar naar het huis van me
vrouw Vasselin."
Carcagneux knikte. Ze stapten beiden in
een omnibus en een half uur later trok Bar
bazeille aan de bel van liet groote heereu-
liuis, nadat liij' zijn roismakker had gezegd,
buiten op hem te wachten.
Men gaf den nieuwen opzichter van Mout-
3ombre ten antwoord, dat de vrouw dés hui
zes zeer ziek" was, en wilde liem dadelijk aan
de deur afwijzen, toen de koetsier, dio mede
naar do hoofdstad was verhuisd, eu hem dus
keilde, aan de deur kwam. Deze zeide hem,
dat de dokter nu juist bij mevrouw was,
doch dat liiji door de kamenier zou laten we
ten dat Barbazeille daar was.
„En dat. ik haar gewichtige, zeer gewich
tige zaken heb mede te dooien, verstaat ge
me?" zeide Barbazeille op gegaagden toon.
Hofberichten.
De Koningin ontving gisteren buitengewoon
veel felicitntietelegrammen ook van buiten-
landsche Hoven; verder een schat van bloe
men in allerlei vorm.
Aan het personeel op het Loo werden
door H. M. buitengewone gratificatiën ge
schonken.
Te 4 uren kwam de Koninklijke familie
in een ft la Daumont gereden rijtuig met
voorrijder op het feestterrein. Door bet bestuur
werden de Koningin en de Koningin-Moeder
bouquetten aangeboden. De Vorstelijke per-
„Goedkom dan zoo lang maar mee naar
de kouken."
Nadat de dokter vertrokken was, bericht
te do kamenier dan ook dadelijk aan haar
meesteres, dat de opzichter van Montsombre
er was, en dringend verlangde om haar te
spreken.
Do laatste woorden van Villefranehe had
den Bertha opnieuw angstig verontrust en
larom antwoordde ze ongeduldig:
„Wat moet hij van mij hebben? Heb ik
dan nooit rust? Zeg hem dat hij mij maar
moet schrijven, als hij wat bijzonders te zeg
gen heeft."
Do kloeke Barbazoillo was echter vast be-
■jioton om niet onverrichter zake terug te
keeren en daarom moest Josopliiuo naar
haar meesteres terugkeeren met do bood
schap dat de zaak heel gewichtig en drin
gend was en niet voor schriftelijke behande
ling vatbaar.
Sabine, dio op dat oogenblik bij baar moe
der was, hoorde dezo boodschap en vroeg
haar: „Wil ik mot hem spreken, moeder?
Het zal tocli wel iets van belang zijn, indien
hij uit zich zelf naar Parijs gekomen is. Ik
wil hem ook graag eens terugzienik vind
hem zulk een attent, rechtschapen persoon."
„Mij goed, ga jij dan naar liem toe. Mis
schien is er een ongeluk in de fabriek ge
beurd', of een reparatie noodig aan heb hee
renhuis. Dat is in zijn oogen zeker iets heel
gewichtigs. Ga jij dus naar liem toe."
(Wordt vervolgd.)