►j
■I
563ta jaargang.
No. 10951
a-'
Dinsdag 9 September 1902.
er,
NA VEERTIG JAREN.
Steun aan onze stamverwanten.
Y
I
311
Tiende L ij s t.
Sedert onze vorige opgave ont
vingen wij van mevr. de wed. II.
f5."van M. P. f 1.zoodat het
totaal van het door ons ontvangene
met de vorige opgave
f 154.50.
bedraagt
BUITENLAND.
V
Haïti.
BINNENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 4.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan liet bureau bezorgd zijn.
BureauBoterstraat 88.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Uleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon No. 133.
iltti
O
ALGEMEEN «VKfilKICSITF.
SCHIEDAM, 8 September 1902.
aSutd-jt Sri ke.
D'e reeds veelbesprok-cn conferentie van
de Boerengeneraals met minister Chamber
lain heeft Donderdagmiddag plaats gehad.
Veel valt er met van te vertollen, wel dat do
besprekingen fiasco maakten, in één woord
do conferentie was voor Chamberlain een
échec Ook den generaals is geen belofte go-
daan.
Om drio uur 's namiddags lieten do gene
raals zich aandienen bij' den minister van
Tvolonen, die na verloop van oen kwartier
gereed was bon to ontvangen. De Londen-'
sclie correspondent van do Matin" geeft
ook verder eon beschrijving van hot gesprek
waarbij lord Kitchener on lord Onslow, do
algomcone secretaris van kolomen, tegen
woordig waren. Do generaals worden in do
kamer van den minister binnengeleid. Het
is een groot, vierkant vertrok. Verscheiden
breedo vensters zien op do binnenplaats uit.
In den rechterhoek van do zaal1 staat oen.
bureau. Links bij de deur een grooto tafel,
waaromheen stoelen staan. Aan dern wand'
hangen photographieën van landschappen en
beroemdheden van Zuid-Afrika. Ook hangt
er een portret van Cecil1 Rhodes.
Chamberlain, in gekleed» jas, met don mo
nocle in het oog, do orchidee m het knoops
gat, ontvangt db vier Boeren, Botha, Do
Web, D'e la Roy en Db YiHicrs, en veront
schuldigt zich, hen niet eerder te hebben
ikuimen ontvangen. De generaals schudden
lord Kitchener, die achter Chamberlain
staat, linrtdlijk' d'e band, en maken een bui
ging, terwijl zij lord Onslow de hand' geven.
Men gaat zitten; do beide stenografen be
ginnen hun werk. Do minister begint mot
te zeggen, dat hot hem onmogelijk zal zijta
om over d© voorwaarden Van hot verdrag
van! Pretoria to diseussiëeren, en dat daar
niots aan te1 veranderen valt.
Botha vertaalt do woorden van den niihiis-
fcer in hot Hollandsch, want Do Wet en De
la Rey verstaan slecht Engelsch. Botha
geoft' uitlegging van da tegenwoordige
moeilijkheden in Zuid-Afrika, hot gebrek
aan voldoende fondsen om tot een econo
misch goeden toestand te komen enz. enz.
D'o minister antwoordt, d'at Idji op heb
E. DEBAHS.
oogonblik niets kan doon; men moet geduld
hebben, later misschien enz.
Lord Kitchener voegt er oenige hartelijke
woorden aan toe. Men verbaalt ze in heb
Hollandsch. Do Villiers antwoordt uit naam
der Boeren en de discussie gaat voider, maar
zonder resultaat. D'e Bóeren-generaals gaan
staan, men geeft clkand'er de hand, en den
generaals wordt uitgeleide gedaan tot aan 't
rijtuig door lord! Kitchener.
Zijl rijden weer naar hun hotel onder toe
juichingen van de menigte, die overal' o-p
hun weg staat wachten.
Volgens de Daily Mail" hebben de gene
raals de volgende oischon ter sprake ge
bracht
le. Binnen twee jaar na afl-oop der vijan
delijkheden. moebon aan de Boeren de volle
burgerlijke rechten toegekend wordenook
moot liet l'and' in autonome districten wor
den ingedeeld, op het voorbeeld van de Ca-
nadeescho provincies, omdat anders do in-
dustrieelo bevolking de Boerenbevolking zou
kunnen verdringen en do nationaliteit van
do Boeren zou vernietigen.
2o De Boerentaal moet in de volksscholen
bijgehouden, worden.
3e. D'e Boeren, dio als „National Scouts"
aan Engolsche zijde hebben gestreden, moe
ten niet tot bestuursbetrekkingen toegelaten
worden, daar de generaals den vrede niet in
de districten kunnen waarborgen, als meai-
sclien, die als verraders worden beschouwd,
betrekkingen bokleeden,
4 e. De opeommandeers-regucs van do Boe
ren! ogeering en andere aanspraken, moeten
door do Et gelsclie regeering erkend worden.
5e. Do som, voor het weder opbouwen Van
generaals wordt uitgeleide gedaan tob aan 't
millioen pond vermeerderd worden.
6e Do generaals zullen aandringen op
zachtheid van behandeling der Kaapsche ro
te li en en v-rzathüii'g van straffen, wolko
over de 1'oei enaanvoerders zijn uitgespro
ken.
7e. Zij wenschen de opheffing van d'e pro
clamatie van lord' Kitchener, waardoor vele
Boerenaanvoerders hun eigendom bobben
verloren.
Het blad meent, dat als Cliamborlain, ge
negen is op de wenschen van dü generaals in
te gaan, Botha en Do la Rey zich waarschijn
lijk bereid' zullen verklaren aan d'e vertegen
woordigen do regeering des lands deel to ne
men; zoo niet, dan houden zijl zich er bui
ten. Do Web zal' in geen geval' een betrek
king aannemen.
Botha had Zaterdagmiddag een onder
houd onder vier oogen met Chamberlain in
diens particuliere kamer in liet departement
van koloniën. Heb gesprek duurde bijina
een uur eu stond in verband met de op de
conferontiei besproken onderwerpen
De „Petit Bleu" constateert dat de confe
rentie dor Boerengeneraals met Chamber
lain op een volledig échec is uitgeloopen en
zegt dab het onjuist is, dat de Boeren er
over d'enkoni om in grootcn getale te emir;ree-
ren naar db Dintscho bezittingen of naar
Angola. Zij zijn integendeel besloten bun
rangen aaneen te sluiten. Om 'b volk er bo
venop to helpen, zullen zij een beroep doen
op hot Vasteland van Europa eu de Verco-
nigde Staten om to verkrijgen, dat door deze
iets voor lien gedaan zal worden.
Binnenkort zullen zij hierover een procla
matie uitvaardigen.
To Louden li'ep het gerucht dat de gene
raals zich na afloop dei' conferentie naar
Ierland, zoudbn begeven, om het eorebui'gor-
schap, dab hun door den gemeenteraad van
Limerick is aangeboden, iu hot openbaar in
ontvangst te nemen.
D'e! Boerengeneraals zullen, waarschijnlijk
Dinsdag, naar Don! Haag torugkeeren en zul
len D'onderdag a s. bij een monsterbetooging
teAmsberdam te hunner cere aanwezig zijn.
Vrij'dag zullen zijl te Brussel komen, waar zij
ocnige dagen zullen blijven.
Omtrent den ui euwbenoemden luiten ant>-
gouvemeur van Transvaal, sir Arthur Law-
ley, wordib inl „heb Vad." een zeer gunstig
getuigenis afgelegd' door den heer W. Sieben-
haar te Perth in West-Anstralieo. m.
schrijft dezo
„The Honourable! Sir Arthur Lawley is
een der beminnalijjcsto menschen die zij met
mogelijkheid hadden kunnen hopen als gou
verneur to krij'gen.
In West-Australië, waar hij slechts kor
ten tijd de Engelsche regeering vertegen
woordigt, zag men licm met leedSvozeu ver
trekken.
Persoonlijk is liijl een der beste typen van
den .Engelsehen edelman: humaan, zacht,
welwillend, bescheiden en eenvoudig,in ieder
opzicht mannelijk, en naar den indruk dien
hij gemaakt heeft, is hij een man van eerlijL
ke plichtsvervulling, niet onkreukbaron
reek tvaard igh eidsz i n
De Boer, Hollander of cosmopoliet moet
natuurlijk daarbij in 't oog houden dat sir
Arthur Lawley in do eerste) pilaats een En-
gelscTiman i's, en dab zijn handelingen vóór
alles zullen gelden 't belang van Engeland."
Laffan verneemt nit Pretoria, dat de Ja-
pansehe minister van Landbouw en Handel
daar is aangekomen tot liet instellen van oen
onderzoek naar de mogelijkheid van Japan-
sche immigratie, cn van den invoer van Ja-
pansehe handelswaren, "beuevens het itnstel-
lan van een directe stoomvaartverbinding op
Zuid-Afrika.
Gemengde Wededecllngess.
B7>-
Zijl poogden hom te troosten en te kalmoe-
ren, maar hij was zich volkomen bewust van
zijn 'toestand. „Ik zeg jullie, or bestaat geen
roclitvaardiglieid meer op dezo wereld," ver
klaarde hij. „Maar ik wil er tocli niet uit
verdwijnen, zonder de justitie eenmaal al
thans den 'blinddoek te hebben afgenomen
dien zij voor de oogon lieeft." Daarna wenk
te hij Barbazoi.Uo om zicli nog dieper over
hom hoon to huigen en fluisterde: „Zeg me
nu zonder omwegen de waarheid, oude
vriend. Onze oude principaal heeft oen do
cument nagelaten, niet waar, waarin hij zich
zelf beschuldigt van declito dingen. Het be
treft vijf en zeventig duizend francs, Aio des
tijds te Havre gestolen werden. Heb ik ge
lijk
Barbazeilite knikte toestemmend.
„Welnu, Villofransclio en Berger zijn
er gelieel onschuldig aan, maar de oude
Moutliier evenzeer. Hij was al niet goed
moer bij zijn hoofd toen hij dat schreef
hij heeft zich die bede zaak maar verbeeld.
Hij, evenals zijn vrouw en zijn' dochter heb
ben mijl nit-ts dan goed! gedaan; ik weet dat
ze nu in groote droefheid zitten, maar zo
zullen geholpen worden. Ook jou en vooral
George, die een flinke vent is, zal ik daar
door een dienst bewijzen, denk ik."
Dijn beido toehoorders zagen 'licm vragend
en twijfelend aan. Maar Carcagneux ver
volgde steeds ernstiger„Gelooft mij gerust,
het is zoo al s de oudla pechvogel Valemtijn
Engeland.
D'e onderkoning van Voor-Indië, lord Our
zon of Kedlston, deelde Vrijdag officieel
mee dat de hertog en do hertogin van Con-
naught naar Delhi zullen komen om hij' die
grooto kroniugs-durbar {plechtigheid) tegen
woordig te zijn.
Do onderkoning had den koning zelf ge
vraagd om te komen, maar hoe gaarne d'eze
ook zon willen, hij durfde Engeland niet te
verlaten voor zoo langen tijd. Daarom zond
hij den hertog van Connauglit als zijn ver
tegenwoordiger.
Lord! Curzon sprak d'o geruchten tegen,
dat hij zou aftreden na de durbar, In elk
geval blijft hij tot zijn jaren van benoeming
verstreken zijn.
Duitsohland.
De nieuwe koning van Saksen zal aan
staanden Zaterdag naar Potsdam komen om
keizer Wilhelm te bezoeken.
De ontvangst van de 'Engdscheta Roberts,
Brodrick, French, Jan Hamilton enz., door
de Bei-lij'ners, is zeer koel geweest. De Duit-
sche bladen vermelden ternauwernood hun
tegenwoordigheid, enkele zelfs nogoeren hen
totaal.
Zaterdag woond'en, dei Keizer de Keizerin
en do Kroonprins te Markendorf nabij
Frankfurt am Oder do parade van hot 3a
legercorps bij'. Allo genoodigden waren oven
eens tegenwoordig. De stad was feestelijk
mot vlaggen versierd.
Om 121 uur trok de Keizer met don
Kroonprins aan het hoofd van het corps
do stad binnen en aan heb gejuich dor menig
te 'kwam geen eind. 's Namiddags kwamen
dte stedelijke autoriteiten de 'keizerlijke fa
milie bezoeken.
Te 51 uur waren da keizer en zijn verdere
familie in hot nieuwe paleis te Wildpark te
ruggekeerd.
de nota van het Vaticaan, waarover do Mi
nisterraad zou beraadslagen, terwijf wcpi
anderen aan don dreigend' wordenden stand
van zaken in Marokko denken.
Verschillende bladen waarschuwen nu al,
dat Spanje zich er voor wachten moei als
sbroopop gebruikt to worden.
Rumenië.
'TJit db geheime archieven van den Ru-
mcensehen generalc-n staf zijn belangrijke
stukken gestolen, vooral vesting- en mobili
satie-plannen. Men verdbnkt Bulgaarsclie
agenten, in Russischen dienst van dit mis
drijf.
Matokko.
Do Madrileensche „Impareial" meldt uit
Tanger, noordwestkust van Marokko, nader
over den nieuwen opstand der stammen in
de omgeving van Mokines: de poorten van
do stad moeten gesloten' zijn en binnen de
muren hoorscht een geweldige paniek.
Officieel wordt niet tegengesproken, dat
do oproerlingen Multey Mohammed bevrijd
hebben. Van Fez werden 4000 soldaten reeds
uitgezonden en dezen zullen weldra door nog
3000 gevolgd worden.
Een Frauscko en een Duitsche postbode
werden beroofd.
Rusland.
Omtrent don 'toestand van de Csaiina,
verneemt de „Darmstadtor Ztg, dat deze
zeer bevredigend' kan genoemd worden.
In Rusland' zijn in Volliynië en in het gou
vernement ICiew nienwei boerononlusten uit
gebarsten. Db boeren vielen de goederen der
grootgrondbezitters aan, die om hulp bij de
gouverneurs aanklopten. D'oor middel der
militaire mac-lib is d'e rust thans hersteld.
O o s tenr ij 'k-Hongar ij e.
De onderhandelingen tussclien do Ocsteu-
rijlkscliQ en de 'Ilongaarscho regeeringen heb
ben geleid bot een minnelijke oplossing van
het grootste deel der moeilijkheden die ont
staan waren over de toltarieven. Do onder
handelingen zullen voortgezet worden over
de artikelen waarover nog geschil bestaat.
Volgens een telegram uit Kaap Haiti is
de Firministisclie kanonneerboot C r t e-a-
P i o r r o t door het D'uitsclie oorlogsschip
P a n t h e r m den grond geboord bij den in
gang van de reexlc van Gonaives. D'e beman
ning wist zicli te redden.
Carcagneux zegt. 'Zorgt er voor dat d'e direc
teur van heb hospitaal met zijn secretaris
zoo spoedig mogelijk lner komt, om op te
teekenen wat ile to zeggen heb. Gij beiden
kuilt dan, als getuigen, mede ondertceke-
iieii."
Er werd onmiddellijk aan d'en wensch van
den stervende voldaan. Zijn, meermalen door
zwakte afgebroken on gedeeltelijk slechts
moeilijk te verstaan getuigenis, luidde als
volgt
„Ik liad in mijn jeugd liet slotenmakers-
vak geleerd, maar nadat ik eens wegens een
klein misdrijf veroordeeld was geworden,
kon ik norgens meer werk krijgen. Dat was
in het begin van 1854. De heer Lukas Mar-
reau, liot hoofd van de firma van dien naam,
was van veine aan mijn familie verwant en
nam mijl uit medelijden in dienst. Ik moest
's nachts voor de deur van het lokaal, waar
do brandkast stond, slapen; daarmede ver
diende ik juist genoeg om niet van honger
tc sterven. Gewoonlijk ging ik 's avonds om
zes uur naar mijn kamertje; op dat uur
sloot de lieer Bernard Moutliier, de eerste
kashouder, do boeken af en deed hij de
'brandkast op slot. Ik was er alle avonden
bij tegenwoordig en zond'er een bepaald doel
keek ik er altijd naar, zoodat ilc al' heel spoe
dig wist ho© hot alles in het werk ging.
Daardoor werd ik een misdadiger. Als ik
's nachts daar geheel alleen, soms uren ach
tereen wakker lag, kwam telkens weder de
gedachte biji mij op om de brandkast te ope
nen, mij den kostbaren inhoud toe te eige
nen en mij daarmede uit de voet", te ma
ken.
„Maar ik was liet daarover nog niet ge
heel met mijzelf eens, toen er iets toevalligs
Spanje.
Do onverwachte komst in Madrid van den
Spaansclien gezant te Parijs, Leon y Castilo,
eu diens langdurig onderhoud met den Mi
nister-President, Sagasta, hebben bijzonder
do aandacht getrokken van. de Madrileen
sche bladen.
Enkele willen dit in verband' brengen met
V enezuela.
D'e laatste strijld is waarschijnlijk in Ve
nezuela in vollen gang en de insurgentan
winnen nog steeds veld'. 'Zij bezetten de hoog
ten rondom Caracas en waren gedurende
vier uren slaags mot de regeenngslroepen
waarna zij terugtrokken. In de hoofdstad
is men verslagen; president Castro's toe
stand is uiterst hachelijk en de verwikkchn
Hofberichten,
Morgen, Dinsdag 9 Sept, is er bij H. M.
de Koningin diner ten paleize Het Loo,
waartoe zij d uitgenoodigd baron van Pallandt
van Oud-Beijerland, opper-jagermeester der
Koninginbaron Mollerus van Westkerke,
commissaris der Koningin in Gelderland en
mevrouw; baron Sweerts de Landas "Wy-
borgh, burgemeester van Arnhem en me
vrouw; mr. Van Lennep, zaakgelastigde te
Athene en mevrouw; douairière baronesse
van Heeckeren van Molecaten.
Hare Majesteit de Koningin, zich dit jaar
niet naar de in de provincie Gelderland te
houden veldoefeningen zullende begeven, heeft
gebeurde. De lieer Lukas Marreau was
iemand die op zeer groeten voet leefde en
van wien men te Havre allerlei dwaze ge
schiedenissen verbet do. Ik poogde mijzelf
vnj's te maken, dat voor iemand, die het geld
zoo met handenvol weggooide, een paar d'ui-
zend' francs meer of minder niets te bedui
den hadden. Laat in den nacht kwam hij
soms nog op liet kantoor geld halen, waar
schijnlijk omdat hij mot spelen alles wat hij
bij zich liad, verloren had. Hij haalde dan
geld. uit zijn privé kas, dio hij bewaaide m
de schrijftafel van zijn particulier bureau,
om dan dadelijk daarop weer te verdwijnen.
Dikwijls bad hij dan een rocs in on zeilde als
een schip op een stormachtige zee
Om zoo iemand te benadeclen, scheen mij
steeds meer als iets niet misdadigs toe. Ik
maakte toen een sleutel om d'o deur te kun
nen openen, om zoodoende in het lokaal te
kunnen komen, waar do brandkast zicli be
vond!. Hij paste prachtig, maar ik had er
nog niets aan, zoolang ik niet eveneens den
sleutel van de brandkast zelf had, en. die kon
ik niet namaken, ofschoon ik een knap slo
tenmaker was. Maar de duivel kwam mij te
hulp. Op een nacht toen ik, als gewoonlijk,
op mijn post was, kwam Lukas Marreau
weer eens om zijn zakken met gold te vullen.
Hij was erg dronken en teen ik, daar hij
bijzonder lang in zij|n kabinetjo bleef, eens
ging kijlkon, vond ik liom voor zijp schrijf
tafel op den grond liggen. Zijn sleutelbos
stak op een der laden van zijn schrijftafel.
„Ik had' geen angst dat hij wakker zon
worden, en met mijn gewetensbezwaren bad
ik al' vroeger afgedaan. Ik nam dus don sleu
telbos, waaraan zich ook de sleutel der brandL
kast bevond. Met mijn nageniaakten sleutel
deed ik de deur van het vertrek open, zette
het fixeerslot op zijn plaats en maakte do
brandkast open met dbn sleutel van. den
heer Marreau. Ik zag op de toonbank ver
scheidene pakjes bankpapier liggen, die ik
meenam en vlug in mijn zakken deed ver
dwijnen. Daarop sloot ik de kast en de ka
merdeur weer af, schoof mijn bed er weder
voor en stak den sleutel weer in liet slot
van den schrijftafel. Toen maakte ik den
lieer Marreau wakker, die, in zich zelf
brommende, weer wegging.
„Nad'at ik mijn buit goed. verstopt had,
wachtte ik kalm den verderen loop der za
ken af. Do 'kashouder Mouthior ging in dc
eerste drie dagen als een zinneloozo te keer,
maar zeide niets van den diefstal. Ten slotte
beschuldigde men twee jongelui, Jacques
Villefranehe en Julius Berger, die tot kort
te voren daar op liet kantoor geweest waren,
maar sedert eenige dagen naar Amerika wa
ren vertrokken. Zij werden ook bij vei stek
veroordeeld, omdat zij hun laatste inkoopeu
betaald hadden met banknoten die, evenals
die, welke in mijn bezit gekomen waren, met
een zeker teekeu gemerkt waren.
„Ik was daardoor gewaarschuwd, en gaf
er in Havre niet een van uit. Te geiijkor tijd
word het ook bekend uil de behandeling dei-
zaak, dat men de nummers der ontvreemde
banknoten niet -wist. Toen ik daarom onge
veer vier maanden later eveneens naar Ame
rika uitweek, behoefde ik daar ginder geen
bezwaren meer te maken om mijn schat suc
cessievelijk in te wisselen. Maar er rustte
toch geen zogen op. Alles was betrekkelijk
spoedig opgemaakt en ik keerde, zoo arm als
een kerkmuis, naar Frankrijk 'terug, waar
ik veel armoede leed, totdat ik eindelijk bij
den heer Moutliier, den voormaligen kas
houder, op Montsombro een onderkomen
Vond. Daar Villefranehe en Berger in den
vreemde vertoefden, en daarom niet in de
gevangenis konden terecht komen, was mijn
geweten, wat hen betreft, niet bezwaard,
liet zelfde was het geval met betrekking tot
Moutliier, zoolang het liem goed ging. Maar
nadat ik vernomen had d'at men, na zijn
vreesclijk uiteinde, een document van hem
gevonden had, waarin de zwaarmoedig© en
in zijn hersenen benevelde man zich zelf van
den diefstal beschuldigd© toen ik later
hoorde d'at zijn dochter en zijn kleindochter
daardoor met allerlei ellende bedreigd wer
den, ontwaakte! ten slotte mijn geweten.
„Om liaar eer te redden en tevens om Jac
ques Villefranehe en Julius Berger van de
na hun terugkomst tegen hen ingebrachte
beschuldiging te zuiveren, wE ik in de ure
van mijn dood de waarheid bekennen. D'at
het Voorafgaande de zuivere waarheid is, be
vestig ik bij dezen mot een plecktigen eed
men zal een stervende wel willen geloo-ven,
dat hij niet met 'een leugen de eeuwigheid
in zal gaan."
Dit naar volgorde opgemaakte stuk, 011-
derteekendei Carcagneux met zijn laatste
krachtennadat do haastig geroepen geeste
lijke zijn plicht volbracht had en hij George
en Barbazeille nog eens flauw had toege
knikt, gaf hij den geest. D'e aanwezigen on-
dorbeekenden het protocol, waarvan George,
nadat liiji zijn verlangen daartoe aan den di
recteur had medegedeeld, een afschrift ver
kreeg, terwijl men het origineel naar do
rechtbank van het arrondissement zond.
Wordt vervolgd.)
f-lli
