56st* Jaargang.
Woensdag 24 December 1902.
No. 11042
De macht van het papier.
2\ Oent stukken
Bericht.
G-A.tSFAJ3JRUSaS^
BUITENLAND.
X
BINNENLAND.
i
SCHIEDAMSCHE I! OURAIIT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weck: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Kurcau Botentnai 8§,
Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92iedere ref el
Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die rij
Prijs der
meer 15 cents,
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeehge voorwaarden. Taneven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- eu Zaterdagavond verschijnen, worten
zoogenaamde X(I«{sb0 adtfarStmtiSe» opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, by vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
teterc. telcfdOB Üo, 123.
Zy, die ziek met het nieuwe kwar
taal, aanvangende I Jan. a s»„ ojp
de „Scbiedamsche Courant" n!»on-
nceren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gvuti
De „Schledamsclie Courant" ver
schijnt wegens de Christelijke Feest
dagen op 28 en 26 December niet.
Xooals andere jaren zullen ook dit
jaar In de „Schiednmsehe Courant",
die Woensdagavond 31 Dcc. ver
schijnt, Kieuwjaarsgroeten
kunnen opgenomen worden tegen den
prjjs van VIJFTKG} CENTS.
in pakjes van fl.gedurende de bureau-
uren verkrijgbaar aan het Kantoor der
AlittEMEKN OVERZICHT.
SCHIEDAM, 23 December 1902.
K u 1 d - A i r I k a.
Chamberlain, is 'Zondag to Zanzibar aan
A frik a/s Oostlkust, aangekomen en daarop
door deal sultan in audiëntie ontvingen. Bij
bot déjeuner dat da Engolschc kolonie te
Zanzibar Chamberlain aanbood, betreurde
Engcland's koloniale minister hot feit dat de
handel van Zanzibar grootendeds iln handen
was van vreemdelingen. Hij moedigde de
Engelsche kooplieden aan, krachtige pogin
gen aan to wenden om den handel ook daar
weder te bemachtigen.
De Berlijtische correspondent van do „Pe
tit Bleu" deelt mede, dat den 10en Januari
in, die stad plaats zal liobben een groote ver
gadering van Duitsche aandeelhouders der
Ned.-Zuid-Afralkaansche Spw. Mij!, om te
beraadslagen over hot tot stand komen van
con overeenkomst met dta Eransche en Ne-
derlandsohe aandeelhouders, ton einde En
geland' te kunnen bewegen tot hot betalen
van «eai groote schadeloosstelling voor de
eonfiscatia van dezen spoorweg.
Laf fan seint uilt Pretoria, dat Hartzog,
Ewald en Ess eten ito Pretoria toegelaten zijn
als advocaat- bij) hot Hooggerechtshof.
Do correspondent van do „D'aily Telo
graph" be Johannesburg meldt dat, volgens
Naar heb Duitsch van
FED OR VON ZOBELTITZ.
madeidboliing van lord Maimer, vijf nieuwe
spoorwegen aangelegd zuM'on worden in
Transvaal en do Oramijet-nJvieadlsolonio.
1. Van Krugcrsdorp en Zeeiust naar Lo-
batsi (een lijn van Transvaail naar Rhodcisie).
2. Van Vcertien-Stroomen naar Kterkdorp
(rechbstreeksohei verbinding tusschen Knu-
bcriey ear Johannesburg).
3. Van Harrismitih naar Vereeniging, ter
ontsluiting van licit noordoostelijke. d'eel van
d'en Vrijstaat.
4. Van Ladybrandl door Fibksbung; uaar
Bethlehem.
5. Van Springs (bij Johannesburg) door
Etmel'oi on Swaziland, naar de D'ei'agoa-baai.
K
11)
Düren was op ceil stool tusschen betide
Echrij [bureaux gaan zitten. Hij) was niob op
rijn gemak. Dat dteze luidjes goede zaken
maakten, stond' als oen paal boven water.
Maai' zijl schenen, weinig ondbmomilngsgeest
te bezitten. Op da kaper beschouwd waren
het kleingeestige kooplui, op oen klein voor
deeltje azend 'en mot hun beperkten geest
veeil groo tere winsten over 'het hoofd ziende.
■Heit was ook niet van hen te vergen. Werner
was tot voor een vijftal jaren meesterknecht,
op eeai zetterij geweest. Da magorei Pofahl
was lampen-koopman vaii rijtn beroep ge
weest. Helt toeval had beide vennooten saam-
gebracht, Düren kende lien van vroeger en
vertrouwde nöoli d'em> een noch d'en ancter.
Misschien zonden ze hem rustig uithooren,
hun voordeel' doen bijj zijn plan Het was
best mogelijk.
Terwijl Frans nog aarzelde of liet niet
verstandiger zijn. zou na nog een praatje over
koetjes en kalfjes op 'te stappen, begon Po
fahl, na een korte ein droge hoestbui
„Hebt gij weer oen nieuw plan onder de
leden, mijnheer Düren'"
Frans liet zijn blik snel van den oenen
naar den. anderen firmant glijden. Hij zag
111 twee opmerkzaam-spannende gezichten.
Zij hadden klaarblijkelijk nog niets van „do
■groote zaak" vernomen, maar zij waren
nieuwsgierig om te weten wat Düren wilde,
Venezuela.
De arbitrage en de bonding der
mogcndhcdcu.
Hel denkbeeld dat Roosevelt alleen arbiter
zal zijn, wordt le New-York algemeen af
gekeurd. De meeste bladen geven de voorkeur
aan het Haagsche Hof van Arbitrage, zeg
gende dat dit opzettelijk is ingesteld voor de
beslechting van zulke geschillen. Sommige
bladen wijzen op het feit dat Amerika even
eens aanspraken op Venezuela heeft, maar
de sterkste oppositie is gegrond op het feit,
dat een arbitrage door Roosevelt zou mede
brengen dat Amerika de uitvoering der be
sluiten waarborgt.
De ïSun" stelt voor, den president van
Mexico, Porfirio Diaz, tot mede-arbiter te
benoemen.
Uit Port-of-Spain wordt gemeld dat officieel
wordt aangekondigd dat er een Staatsblad
zal verschijnenbehelzende de oorlogsver
klaring tegen Venezuela. De oorlogsverklaring
is slechts een formaliteit om de blokkade te
wettigen.
Het Itaiiaansche oorlogsschip de Carlo
Alberto is Zondag van Sydney naar Ve
nezuela vertrokken om deel te nemen aan
de blokkade.
Uit Caracas wordt geseind dat, niettegen
staande arbitrage, loch nog een ootlogsdaad
is bedreven. Het Engel-ch-Duii.-che eskader,
dat voor het eiland Margarita lag, vond dat
de parelvisschers in hun bootjes te dicht
naderden. Een Engelsche kiuiser loste op
een dezer scheepjes, de Maria, een kanon
schot, De Maria zonk, de kapitein werd
gewond, de overige bemanning kon zich met
veel moeite redden.
Zeer toevallig kan het genoemd worden,
dat door de Engelsch-Duiische blokkade der
Venezolaansche kust het eerst nadeel is toe
gebracht aan den Duitschen handel. De
Engelsche kruiser Indefatigable legde
beslag op een Venezolaanschen schoener,
welke trachtte te komen binnen den ver
boden kring. Deze schoener was geladen roet
koopwaren uit Duiischland.
De Engelsche kruiser Tribun» nam
twee andere schoenets in beslag.
De sMalin" meldt, dat de Venezolaansche
opslandt h ^gen de vreemdelingen in Venezuela,
evenzeer a de nationale bevolking, belasting
laten betnle... Zjj dringen voostdureod op
betaling daarvan aan en ontzien zich niet
dreigementen te uiten.
Het „Journal dia Now York" public-ert
een telegram uit Caracas dat president Cas
tro plotseling en op geheimzinnige wijze o li
stig ziek is geworden.
Do Italiaansclie kruiser Giovanni
Ba us an heeft nu ook oen Vemezolaan-
schcn schoener buitgemaakt. Het Duitecho
fregat Stosck is to La Guay aangekomen
en mevrouw PiiLgrim-Baltazzi, de zieke echt
genoot van den Duitschen gezant hoeft zicli
aan boord begeven om naai' Curasao! te wor
den vervoerd.
Generaal' Matos verwacht dfe oVergave van
Card om op d'o 'kust te kunnen landen.
Hot manifest van patriottSfedhei Verzoening
■Ivor den insurgento-goueraal El Mocho Her
in andjez uitgevaardigd1 heeft ceni koele ont
vangst genoten.
Door de blokkade zij'n do koopwaren aan
zienlijk in prijs gestegen. Te Caracas heeft
men nog slechts voor een maand' voldoende
mondvoorraad. Vee komt niet meer in d'o
stad' dlaar het onderweg door de insurgentcn
wordt onderschept.
Uit Port-of-Spain wordt gemeld dat do
insungeuten-generaal Matos zich heeft mees-
tor gemaakt van Ciludad-Bolivar, waar thans
het hoofdkwartier d'er opstandelingen is ge
vestigd.
In financieels kringen to Neiw-York
lieerscht volgens de Morning Post" groote
angst dlaar ite Caracas een groote financi-
cele crisis aanstaandb is.
D'o "Venezolaansche igoelbts Mercedes
en Immaculata buitgemaakt door den
Engelschon kniülsei- T r i b una, belinotden
aan een Franschman, maar* zei voerden do
vlag va® Venezuela Een commissie hoeft
zich aan boord de»' T r i b n n a begeven om
den command'anit to vorwitbigeni d'at de blok
kade nog niet van kracht was toen liiji do
goelets inpikte eu daarbij) was de vracht hot
eigendom van vreemdelingen. D'o Engelsche
commandant 'weigerde de schepen lbs te
l'aten.
Het DWtscliei handelshuis Blolirn te Cara
cas lieoft biji den consul' der Vereenilgdo Sta
ten geprotesteerd 'tegen het buitmaken van
ecu goolet die met Duitsche koopwaar was
bevracht.
De Duitsche gezant to New-Yoiik ontkent
formeel dat rijfn regeoring besloten zou ziijn
liat eiland Marguerite in bezit 'te nemen.
De Franschci kruiser Pre»dei is volgens
insta-uctie der Franselie legatie, naar Wil
lemstad vertrokken, omdat de aanwezigheid
van den oorlogsbodem to La Guayra als een
demonstratie tegen Venezuela zou kunnen
worden beschouwd.
D'o Amerikaansche oorlogsschepen Köar-
sage eai Alabama zijp, Zondag M. te
Port-of-Spain aangekomen. D'o M a s s a s u-
c h e 11 s en do I o w a worden, lieden aldaar
verwacht.
Smeagde Mededeelingeta.
Engeland.
Do „Tiimes" bevat oen gedicht van. den
bekenden Engelschen dichter en schrijver
Rulyardi KipfLmg, waarin de dichter van
Duitschland spreekt als van een „verklaar-
den vijand".
Do „Times", dio de woorden „verklaarde
vij'and'" verwerpt, maakt do opmerking dab
'heit gedicht van Kipling zonder twijfel hot
aligomeeu gevoelen weergeeft in. verband
met hot Engelsch-Duitsche samengaan itn
V enezueia.
F r a n k r ij k.
Telgen drie geestelijke! zusters, die clandes-
ticnci godsdienstigo scheden hadden geopend
te Plomod'ieni, Gleden, Polier en Cast is een
strafvervolging ingesteld op aanklacht der
„inspection d'Académie".
Italië.
Gisteren heeft de paius ita. plechtige
audiëntie ontvangen d'on Oostenrijk-Hon-
gaarscliani ambassadeur dio hem namens
keiizor Frans Joseph rei' gelogenheid van
's pausen aanstaand1 jubileum, een beeld in
goud heeft aangeboden, voorsbellendo den
Verlosser.
ofschoon Zij koel do onverschillige kooplui
veinsden te zijn.
„Ja ik heb een nieuw plan. in mijn
hoofd," gaf Frans na zich kort bedacht te
hebben ten antwoord; „en ik beai naar Ber
lijn gekomen, om mijj met een, kapitaal
krachtigen compagnon in contact te stellen."
„Hot geld ligt op dei straat," merkte Wer-
nur op. „Overigens zouden wij voor een wer
kelijk goed plan wol te vinden zijn."
„Ook voor oen courant?" vroeg Diiren loe
rend.
„Neieu!" riepen Pofahl n Werner gelijk
tijdig, en de laatste Voegde er lachend! hij:
„Waaide kern- Düren, wij' zijn geen botte
rikken Maar wc willen gcl'd verdienenEr
zijn immers genoeg 'kranten te Berlijn."
„Ja, maar niet zulke, als ik op heb oog
heb."
„Zoo en? Welke hebt gij dan op 't oog?"
Nog aarzelde Düren een kort oogcnblik,
toen sprak hiji haastig
„Een courant voor dezelfde groote en
breed-onontwikkelde massa's volk, waaraan
gij uw colportage-lectuur slijt laten, we
heb voor mijln part noemen een blad voor het
o vertui ginglooze gepeupel
Werner en Pofahl lcokcn ernstig naar den
slanken jongen mail met liet intelligente,
vröól'ijlke gelaat. Zij1 had'den datgene dat
Düren wem-elite nog niet goed begrepen.
Pofahl kwam van achter zijn lessenaar
vandaan en ging schrijlings op de groote ta
fel ritten. Hij) gaf geen antwoord, doch
speelde zenuwachtig met zijn horloge-ket
ting. Wemer daarentegen uitte zich meier
krachtdadig. Hij dloeg met de vlakke hand
op zijn tafel) en riep
„Domierwetter, het idee is prachtigEen
Wad voor het plebs dat bestaat nog niet!
We hebben bladen voor db „bovenste" tien
duizend, voor de bravo bourgeoisie, voor het
dëmocratfeche en sociaal-democratische volk.
Maar voor de altler-ondersbo honderdduizend,
die onze romans verslinden, voor dieneen
dat habben we nog niobDe gedachte is zon
der weerga En welke politdbke partij zal
dat blad dan moeten voorstaan? Toch alleen
de socialistische. Ik ben zelf wel een libe
raal, maar ik heb maling aan mijn politieke
overtuiging, als het op gel'd verdienen aan
komt 1"
Dure® voelde dab hiji veld won. Nu weid
hij voorridhtdlg.
„Ik ben een koopman zooais giji, mijne
hoeren," ging hij' voort, „en ik moat ecu
waarborg hebben. Geeft mij een verklaring
waarin gijl op boete van honderdduizend
mark u verplicht, het toekomstige blad, dat
ik de „Volksbode" zal doopen, niet zonder
mijln medewerking en mijn voorkennis te
zullen uitgeven en dan zult ge nadere bijv
zondhrheden van mij vernemen
Wemer keek zijn compagnon vragend
aan. Pofahl Vertrok zijn gezüchb, schraapte
zijp keel en zei daarop
„Daartegen is geen bezwaar. Zaken zijn
zaken. Stel gij de verklaring maar op, Wer
ner 1"
Werner's grove hand gleed reeds over een
vel papier. 'Hiji was zóó nieuwsgierig en
schreef met bevende vingers. Düren nam de
verklaring aan, las het stuk aandachtig dooi
en stak liet in zijn portefeuille.
„D'us, mijne heeren," begon hij. „Mijn
blad zal in't geheel geen politieke par
tij voorstaan het zal volkomen kleurloos
zijn. -Het zal rich op politiek terrein bepa
len tot de 'bloote opsomming der feiten en
ea- Voor zongen deze aan het publiek in oen
Duitschland.
diet „Dresdner Journal" meldt een fami-
lievdlraina aan bet koninklijk Saksische hof
D'e kroonprinses heeft in dbn nacht van
11 op 12 d'czer m oen oogemschijrilijfc zieke-
lijken toestand van psychische overspanning
Salzburg plotseling verlaten, en zich, alle
betrekkingen met haai- verwanten alhier af
brekend, naar liet buitenland begeven. Aan
hot hof zijn voor d'ezen winter alle groote
feestelijkheden afgelastook de Nieuwjaars
receptie heeft niet plaats.
De prinses is Louise Antoihe Marie echt
genoot van 'kroonprins Friodrioli August, ge
boren 2 September 1870 en moeder van vijf
kinderen. Door haar liuwelijjk werd zij een
nicht van den koning van Saksen. Van ge
boorte is zij aartshertogin van Oostenrijk,
T u r k ij e.
Bij een plotseling uitgebroken brand in
de artillerie-kazerne van het tegenover Cou-
stantiiiopel liggend! Skutari, werd1 door mili
tairen biji het bl'ussdhingswerk assistentie
verleend, toe® onverwachts een, salvo werd
afgevuurd en oen aantal' soldaten in den rug
werd gewond. D'eze lafhartige daad. is een.
wraak van Al'bancezen, wien d!oor de Turk-
sehe regeoring onlangs verboden moet rijn,
naar Rome te reiken.
den opstand) in Kwaugsi te onderdrukken,
zijn aan het muiten geslagen wegens slechte
behandefling. De gouverneur van Kwaugsi i«
door rebellen omringd tusscben Kweilin en
Wuchow.
De Chincezen beschouwen den toestand
als zeer ernstig, daal- d'o overwinningen der
rebellen niet nalaten invloed te. oefenen op
de bevolking van Kwantung.
Volgens de Brussel schei bladen heeft ko
ning Leopold in China een belangrijke con
cessie aangekocht Voor België. De concessib
zal worden geëxploiteerd' in Februari.
Het -eva-cueeren der vreemde troepen to
Shang-liai schiet langzaam op. Een deel van
het Duitsche contingent is Zondag vertrok
ken. Een Engelsch detachement zal' zich he
den inschepen. Dc Franschen hopen gereed
te zijn om dbn 2 6 en. dezer te vertrekken.
Hofberichten.
H. M. do Koningin-M-oedcr zal zich mor
gen, bijl de begrafenis van baron Snouckaea-b
van Schanburg, laten vertegenwoordigen
door Hi*. Ms. kamerheer, den heer Ridder
Pauw1 van WMdi-edhh.
H. M. d'e Koningin-Moeder zal heden
avond de soiree ten hate der arme Javanen
m 'liet gebouw van Kunsten en Wetenschap
pen bijwonen.
'Z. K. II. de Prins dei- Nederlanden, Her
tog van Mecklenburg, zal' zich biji de begra
fenis van baron Suouckaerl van Schauburg,
in leven directeur van het Huisarchief en
van d'e Bibliotheek van II. M, de Koningin,
doen vertegenwoordigen door hoogstdtszelfs
adjudant den luitenant tea- zee le kl. Jhr.
Ilooft Graafland.
China.
Een Laffan-borioht uit Hongkong maakt
melding van nieuwe onlusten. Soldaten dlio
onlangs uit hot Noorden zijn gezonden om
zoo smakelijk mogelijken vorm voor te leg
gen. In plaats van vervelende hoofd-artike
len zullen fnssche en naar den volksaard ge
schreven causerieën treden, die den lezer op
allerhande gebied, ook an de koogo en lage
re politiek in quasi-humoristischen vorm,
om zoo te zeggen spelend zullen op d'e hoog
te stol'lcn. De arbeider heeft geen tijd om
zich door langdradige piuieimezLt-stcmogram-
men heen te werken en houdt zich ook door
gaans niet met politiek op. In zijn vrijen
tijd wil hij zich amuseeren. En daartoe zal
hij in staat zijp als hij de „Volksbode" tetr
band neemt. Het blad zal ribli reeds in uiter
lijke verschijning teekenenC. van alle ande
re bladen ond'ea-sckeddbn. Ik denk in het ge
heel met aan een regelmatige indeeling van
do artikelen en rubrieken, binnen- eu bui-
tenlandsshe politiek of plaatselijk nfeuws.
Ik hen van plan veeleer een uitgepluisd be
richt over een sensatiewekkenden moord
voorop te zetten
„Bravo!" nep Werner.
of do geschiedenis van oen belangwek
kende inbraak met do afbeelding van de
plaats der misdaad', bet portret van oen aan
geklaagde in een veelbesproken proces. De
„Volksbode" zal dus eeu nieuwtjesblad zijn.
Dat moet voorop staan. De kringen waarin
ons blad' zal gelezen worden, zijp geestelijk
te arui dJan d'at zijl politiek of wetenschap in
hoogdravende artikelen zonden kunnen op
nemen in hun hersens, d'ie meer geschikt
zijn voor weinig inspannende lectuur en
daarvoor is ons 'blad1- goed omdat het ia
colportage-lectuur in den vorm van een cou
rant
Pofahl wandoldlo heen en weer in heb ver
trek. Wat een ondernemende geest die Dü
ren Zijn mfelü'kte ondernemingen hadden
Corps diplomatique.
Te 's Gravenhage is aangekomen de nieuw
benoemde attaché bij de Belgische legatie
de heer André van der Eist.
Onze oorlogsvloot.
Blijkens bij liet Departement van Marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. pantserschip
Koningin Regentes, onder bevel van
den kapitein ter zee A. W. F. C. van Woer
den, 21 dezer te Colombo aangekomen.
Ongevallenwet.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
goedgevonden het aantal leden van elke der
plaatselijke commissiën, bedoeld in art. 96
der Ongevallenwet, te bepalendat van de
commissie te Amsterdam op negendat van
de commissiën te Tilburg, Arnhem, 's-Graven-
hage, Rotterdam, Leiden, Dordrecht, Haarlem,
Utrecht, Enschedé, Groningen en Maastricht
op zevendat van de overige commissiën
op vijf. (sSt, Ct.")
hem db oo-gen geopend, Hiji had het volk
leerexi kennen en hij beoordeelde het
juist. Zijn denkbeeld was schitterend. IIo-
mel, waarom waren zijzelf niet op dat idee
gekomen„Colportage-lectuur in den vorm
van een courant" Uitstekend' Eu de kal
me zelfkennis waarmede dat alles word uit
gelegd! Düren was een voortreffelijk koop
man. Dien moest men niet laten schieten.
„Van dit standpunt uit," gibg Diiren be
daard' voort, „moot het blad geredigeerd!
worden. Wij hebben geen plan heb volk te
onderwijzen dat kunnen we aan anderen
overlaten maar wij willen veeleer aan rijn
behoeften en neigingen tegemoet komen.
Het plaatselijke en liet gemengd nieuws zal
dus een groote ruimte in beslag nemen. Ook
moeten we veel waarde hechten aan een uit
gebreide rechtzaken-kroniek, ook buiten-
landsche bladen kunnen dienst doen, ze aan
te vullen er gebeuren genoeg misdaden
op db gehcele wereld' en de handwerksman
leest zoo iets gaarne. Als dageüjkscke feuil
leton moet natuurlijk een buitengewoon
boeieude sensatie-roman dienst doen; men
zou te gelegener tijd ook do „Graaf van
MonteChristo" onder een nieuwen titel'
kunnen afdrukken."
„D'at is goed," viel Wemer in de rede,
,,dib roman trekt nog altijd1- Ik zalf had ook
eens heb plan, db Monte-Chrisco om te wer
ken, de handeling naar Duitschland te Ver
plaatsen, de personen te herdoopen en heit
geheel als fonkelnieuw da wereld ,in to stu
ren. Misschien zou de titel 'kunnen luiden
„De Goudgraaf' of zoudit ge denken d'at „De
geheimzinnigheden, van het goldbol1" beter
was?"
{Wordt vervolgd
