56"* Jaargang.
H
Dinsdag 20 Januari 1903.
No. 11062
De macht van het papier.
31L
STADS-ZIEKENHUIS.
Herhcsteding.
BROOD,
BUITENLAND.
V
V
SCHIED1MSCHE CUIJRAN
Deze courant verschijnt dagelqks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prg's per kwartaalYoor Schiedam en Ylaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weck: Yoor Schiedam en Ylaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zjjn.
Bureau t BoterstraaA <S8.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere repel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die jij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeehge voorwaarden. Tarieven hnr-
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde ïtleitav aSmartenfiënb opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
luiere, felcfoos Wo. 123.
De COMMISSIE van ADMINISTRATIE
voor het Stads-Ziekenhuis te Sciiiedam, zal
op Vrijdag 23 Januari 1W03, opnieuw
aanbesteden de levering geduiende liet jaar
1903 van
ten dienste van het Gesticht.
De inschrijvingsbiljetten, vergezeld van eoo
monster, moeten, op den dag der aanbeste
ding vóór 's middags 12 uur aan het Zieken
huis bezorgd zjjn.
De voorwaarden van aanbesteding liggen
aldaar ter lezing alle werkdagen, des morgens
van 9 tot 12 uren.
De Commissie voornoemd,
YY. A. BEUKERS, Loco-Voorzitter.
W. A. v, BOLDER Dz., Secr. Penn,
m»it., i 1 1 rsssutm—
AJLeKfflEEW OVERZICHtl'.
SCHIEDAM, 19 Januari 1903
Aam een feestmaal dat öharaJberlain gis
teren te Johannesburg werd aangeboden,
hield hij' een rode, vaariln hij deed uitkomen
dat de inwoners de belangen hunner mede>-
burgers, Boeren zoowel als Engdschen, be
woners van bet platteland zoowel alls stede
lingen, in hét oog diendon te houden, daar
deze belangen identiek zijn.
De overeenstemming tusschen stad en
land, tusschen Boor en Brit was noodzakelijk
voor d'o toekomst van Zuid-Afrika.
De gesprakkon d'oor den minister met de
Boerenleiders gevoerd, hadden hom een gun-
stigen indruk gegeven van hun welwillend
heid en hij! 'geloofde daarom, dat als dö Boe
ren bemerken, dat wij hen rechtvaardig en
edelmoedig willen behandelen, hun gevoe
lens en zelifs hun vooroordeölen willen ont
zien, zij zullen eindigen alle verdenking en
vijandschap op te geven, welke ons zoo lan
gen tij|d verdeeld hielden.
Spr. hoopte dat de grooto mannelijke
deugden, dio deze heden kenmerkten, kracht
zullen geven aan do natie, die men wenschte
met hun hulp en goeden wil' in Zuid-Afrika
to kunnen grondvesten.
Vervolgens deelde Chamberlain mede, dat
de bedoeling was aan UieL Rijlks-parlemeut
een ontwerp voor te leggen betreffende den
waarborg eemor leening van vij'f-en-dertig
millioen pd. st., gedokt door de. hulpbronnen
van Transvaal cn de Oranj orivierkolonie.
Dezo leening zal word'en uitgegeven, zoodra
het Parlement haar heeft goedgekeurd; het
bedrag zal dienen ter aflossing der tegen
woordige schulden van Transvaal', d'e over
neming dor bestaande spoorlijnen, den booiw
van nieuwe lijhen in d'o beide nieuwe kolo
niën, voor openbare werken en landverdeo-
ling.
Transvaal en dö O ran j orivi er kol on i e zul
len onmiddellijk van de noodigo kapitalen
worden voorzien tor ontwikkeling van het
land gedlirende de eerste jaren.
Na d'o uitgifte der eerste leening zal zoo
spoedig mogelijk oen andere! leening van der
tig millioen pd. st. in jaarlijiksche termijnen
van 10 millioen pd'. st. worden uitgegeven.
Doze tweedo leening zal' worden beschouwd
ails oorlogsschuld' cn gedekt worden door do
Transvaalscha 'hulpbronnen. Wat do anbesids-
quaestie betreft, merkte Chamberlain op,
dat er voldoende arbeidskrachten zouden
zijn in Zuid-Afrika. als men de Kaffers tot
wenken dwong, maar .het meest noodigo was,
quantateit en qualiteib der blanke arbeids
krachten te verboogen.
Het zou niet juist zijn, meer ingrijpende
maatregelen ta nemen, «foolang niet deze
middelen waren uitgeput.
Bord Mxbie-r had toegestemd, -onmiddellijk
een interko-loniailo conferentie hijeen te roe
pen ter belhandaling der gemeenscihappalijt-
ke behangen, waaronder ook behoorden be
stuur en wetgeving voor do inboorlingen.
Hij' had ook voorgesteld dat do rijlksregee-
ring 'n ikoninldijke commissie zou benoemen
om de zaken te onderzoeken. De rijlksregee-
ring was gaam-a beredd zelfbestuur aan do
nieuwe koloniën toe te staan, zoodra vol
doende was gebleken dat de koloniën gereed
waren dit to aanvaarden.
Volgens een Reutor-bericht zou. men te
Johannesburg gaarne zien, dat door deBrit-
sohe regeering do dertig millioen oorlogs
schatting zullen worden gebruikt voor den
aanbouw van oorlogsschepen.
Men gelooft, dab het plan om do Oranje-
riviei-kolonio dn de schatting te laten bijdra
gen, weer zal worden opgegeven.
Omtrent de arbaiders-quaestie voor de
Randmijnen heeft minister- Chamberlain
nog geen beslissing genomen. Men weet dat
onder de mijlamagnateu grooto neiging be
staat om ter voorziening m den arbeider-s
nood werkkrachten uit China in to voeren,
maar bier-bijl stuit men op hot vei-zeb der
koloniale rogeeringon. In de „Financier"
wijpt een mijneigenaar er op, dat hot bedrijf
der- mijnen alleen winstgevend kan zijn, als
'goedkoope werkkrachten worden aange
voerd en daar de Kaffers goen 'lust hebben
om in do mijnen te werken moet men wel
zijn toevlucht hemen tot China.
Intusschen echter is men begonnen de loo-
nen der- Kaffers weer te verhoogen, ook
ten gevolge van Chamberlain's critiek op dlö
politiek der mijneigenaars, die d'eze loonen
telkens hebben verlaagd. Het schijnt dua
toch dlat het ontgkuien van goudmijnen nog
wol ioonendi kan zijn, ook bij lioogero werk-
'loonen.
Do Indische arbeiders in dei mijlnen van
Koffy-fonteïn zijn naar hun land terugge
keerd, omdat het werk hun tö zwaar was.
Dezo proef met Aziatische arbeiders is dus
mislukt.
Toen Chamberlain wei'd medegedeeld, 'dat
heb gerucht, als zou hij to Johannesburg zijn
vermoord, een ongunstige uitwerking op de
stemming der Parijsche cn dor Berlij'nsche
beurs 'had gehad, gaf hij te kennen altijd ta
hebben verondersteld', d'at die twee steden
wel de laatste zouden zijn om zich door het
bericht van, zijn dood te laten in de war
brengen.
Baden-Powell is tob inspecteur-generaal
der cavalerie van het Engeilsche leger be
noemd.
Uit Kaapstad wordt geseind dab zich se
dert kort in Transvaal weder luipaarden en
een groot aantal jakhalzen vertoonen, die
onder da tooh reeds zoo gedunde veestapels
groote verwoestingen aanrichten.
Naar het Duitsch van
FED'OR TON ZOBELTTTZ.
Graaf Brecsen had weer naast zijn onge
zellige tafelbuurvrouw plaats 'genomen. In
do voorkamer toclitto 'het vreeselijlk. D'au
wildo bijl nog liever do nabijheid van gravin
Yli'eszen veadragen, dio stom oils een visch
het patroon van het tafellaken, bekeek.
Breeson haatte langdurige dinars, omdat
hij moeilijk 'kon stilzitten. Maar ecu kwel
ling als van avond was hem nog zelden over
komen. Ieders zenuw in hem trilde.
Do oud'e D'assol was stil' en in zichzelf ge
keerd. Zijta grooto gestalte in Jolianniter-
uniform. domineerde de ganscho omgeving.
Over 't ntreuge, sympathieke gelaat lag een
droeve schaduw. Ofschoon hij, do keuze van
Gerda voor een zeer gelukkige hileld, kwam
zijn hart in opstand. Met haar verliet ook
do opgewektheid TJttenhagen. En dat niet
alleen. Ook do huishoudster 'trok weg, die
de teugels van het dageldjfcsoli loven met
jeugdig-krachtige baud had bestuurd'.
D'assol besefte hoezeer hij haai- zou missen.
Hij was een slechte landjonker, ziju belang
stelling werd slechts door de politiek gaan
de gemaakt, waarin hij opging, waarin hij
leefde, atroefde en arbeidde.
Een korten tij'd had' hot hem bijna be
rouwd dat 'hij gezworen had Dittmar niet o.p
te nemen; doch slechte oen koïbna tijd.
omtrent gevechten na 23 December zijn ver
zonnen.
©®saeag«ïü Mededeel Ingec.
B elg ië.
De regeering van den Congo-staat heeft
•besloten een aanklacht wegens afdreiging in
to dienen tegen den Engelscliman Burrows,
omdat deze, ten einde zich! te wreken over
do met-hernieuwing van zijn dienstcontract,
een boek schreef, waarin hij den Congo-staat
en zijn ambtenaren van wreedheden jegens
do inboorlingen beschuldigde. Do aanklacht
zal' worden ingediend bij. oen Engelsdhö
rechtbank.
Landjonker te worden dat was nitet de
harde leerschool dio hij voor zijn lichtzikmi-
gon zoon verlangde. Een armoede-procf wil
de hij! voor Dittmar, met moeite moest hij
zijn dagélijksoh brood verdienen al moest
het ook zijta met arbeid dien D'ittmar van
zijn hoog standpunt als aristocraat voor ont-
eerend moest 'houden en dio toch de eer we
der in hem zou opwekken.
De oude Dassd bezat veel familietrots,
maar of Dittmar zijp. titel wilde negearon of
als mijnheer de graaf wilde werken als een
handwerksman of als pakjesdrager, dab was
■hem 'hetzelfde. Alleen moest hij werken, re
delijk en eedijlk werken moest hij leuren, en
had hij heb 'geloerd, dan stond UUenhagcn
weer voor hom open.
In elk ander geval was Dassol vast beslo
ten dio bezitting aan Gerda te vermaken
En Dittmar had, daar lrijl meer dan het hem
rechtmatig toekomende deel had' ontvangen
en verspild', geen enkel betoog tegen deze be
paling ikunnen doen geilden.
Op Volckcr's cn Gerda's wemsrih zou Ditt
mar aan 'het „Morgenblad" verbonden wor
den. Op de 'koper beschouwd, was dit D'assol
niet geheel naar den' zin. Hij! geloofde wel
aan do journalistieke bogaafdhoid Van zijn
zoon, maar oen zoogenaamd onafhankelijk
beroep scheten hem 'toch niet het ware toe
voor Dittmar in alle geval geen goede
voorbereiding Voor den boekomstigen he
li eerder van Ubtouhagen, die vóór alles eon
zeer standvastig man moest zijn. Eindelijk
gaf hij toe' op aandringen van Gerda.
D'e betrekking van redacteur der sporbru-
briek was nog niet bezet; het was slechts
eon onbeduidende werkkring, dia met hon-
Marokko.
Volgens den „Times"-correspondent te
Tanger -wordt dte toestand to Fez beter. Ver
scheidene Berberstammen, die tot dusverre
besluiteloos waren, kozen pairbijl voor den
sultan. De Engalsche consul' ziet geen reden
i'V-- te vei-] at en
In d'en omtrék van Tanger is het rustig.
Het .huis van den „Tinies'-correspondent,
dat nog tal' van vliuehtelingen herbergt,
blijft door troepen bewaakt.
Aan de „Imparcial" wordt uit Fez ge
mold, dat ook do machtige stammen dor Be
nt Megild en Beni Metir zioh hebben onder
worpen en hulptroepen hebben toegezegd.
Bou Hamara heeft zich in het Riatagebiod
teruggetrokken. Do sultan heeft liet hem
van Fransche zijde aangeboden ci-©diot van
50 millioen niet aangenomen. In Fez
heerscbt rust.
DO „Liberal" daarentegen heeft een be
richt omtrent een gevecht, tusschen de Hai-
nia's, aanhangers van Bou Hamara en do
Schca-a-Kabyleu, aanhangers van den sultan,
waarbij de eersten werden verslagen.
Uit Tanger wordt gemeld dat do gouver
neur een co'lonue heeft gevormd om in don
omtreik van Tanger te oporoeren. Deze maat
regel' 'geschiedt op raad van de vicemdo ge
zanten, voornamelijk van dien van Frank
rijk, die ernstig de aandacht dei- autoritei
ten vestigde op dfe consequenties dio moge
lijk uit de ongeregeldheden zouden voort
vloeien.
Volgens een bericht uit Tanger aan de
Temps" ia het onjuiisb dat d© sultan Fez
heeft verlaten om hot commando over de
troepen op zich to neanen. Allo beriahton
Spanje.
Dc gemeenteraad van Malaga heeft beslo
ten tot het oprichten van een standbeeld
voor Antonio Canolas del Castillo, een be
kend Spaausdh staatsman.
Do „Temps' verneemt uit Madrid, dat in
officifcöl'o kringen wordt tegengesproken, dab
do minister van financiën voornemens zon
zijn een 'leening te sluiten en het affidavit
op to heffen.
derd vijftig mark pen- maand werd bezoldigd.
Het was een 'begin.
Vijftig thaTer waren voorheen slechts een
bagatel geweest voor Dittmar, nilet de moei
te waard om een voet er voor te verzetten
en nu zou die som do grondslag worden van
zijn toekomstig bestaan. ïliji moest onder
deze omstandigheden leeren rekenen of voor
goed ondergaan, want vanaf het oogeublitk
dat Dittmar den diplomatielkon dienst vaar
wel zoido, hield ook zijn crodiet hij, do geld
mannen. op, dile tegen flinke interest do uit
zuigers der jeunesse d'orée zijn. Deze lieden
weten to juister tijd met hun fijnen nous in
welk stadium hun Cliënten zijn beland.
Gerda was 'het meest van alle over deze
oplossing verheugd, zij had na Dittmar's te
rugkomst een ernstig onderhoud met hem
gehad en baar opinie omtrent zijn gedrag
met onder stoelen of banken gestoken. En
juist tegenover zijn zuster wiens vermogen
■hij eveneons had verbrast, was Dittmar klein
en onderworpen.
Hij, 'ging zonder bedingingen op haar
raadgevingen in. Zij kwam met een goed'
plan cn begrootte.' voor hom op haar pracbi-
sclie wijzei de noodzakelijkste uitgaven: zoo
en zooveel voor toilet, voor logies, eten en
drinken, Voor extra-uitgaven. Ilct waren
maai- kleine 'bedragen, want zijn inkomen
zou daarmee geëvenredigd zijn.
D'ittmar verkeerde in stilte in vertwijfe
ling. Zijn garderobe enz, was zoo goed voor
zien dat hij jaren lang daannodo kou rond
komen. Dat was dus tijd gewonnen.
Maar do duizenden kleinigheden die heb
leven van een edelman veraangenamen, te
moeten missen, dat ergerde hom hot meeste.
S aks en.
Volgens berichten uit Dresden hebben do
onderhandelingen der betrokken adVocaten
to Geneve geleid tot de volgende resultaten
Dc kroonprinses Louise Antoinette doet ai-
stand van haar rang en voorrechten en her
neemt haar ouden familienaam. Vanwege
den kroonprins ontvangt zii dan een iaar-
l'ijksohe som van 30,000 mark.
Schwartz, de commissaris in dienst van
het 'hof te Dresden heeft verklaard geen
mandaat tot inhechtenisneming der prinses
to hebben; hem was opgedragen over de
kroonprinses te waken. Zii| heeft hem drie
malen ba woord gestaan. De prinses toonde
zich zeer droevig gestemdi en weigerde zelfs
Giron te ontvangen. Eens, zoo verklaart
Schwartz, heb ,ik 'haar gevonden weenende
voor het portret van haar kinderen.
Zaterdagavond hebben Louise Antoinette
en André Giron Genèvei verlaten om zich
naar Mentone te begeven, waar zij onge
stoord cn in vergetelheid wensdlien te1 leven.
De aankomst to Marseille Zondagmorgen
bleef onopgemerkt.
O o s t e n r ij| k-H n g a r ij e.
Do zitting van den Rijksraad, die Vrijdag
morgen tien uur hei-vat weid', duurde! den
ge'heclen nacht door en weid. Zaterdag voort
gezet. En altijd door wordt beraadslaagd
over do moties van urgentie, door de radica
le Czecihen ingediend. Ernstige incidenten
hadden niet plaats.
Db obstructie in den Oostenrij'kseken
Rijksraad werd to haifdxie gestaakt na een
overeenkomst tusschen de Czechische radica
len cn de agrariërs.
Hot onderhoud tusschen zuster en broe
der vond plaats in het kleine hotel' waarin
Dittmar zijn intrek had genomen. En plot
seling ging Dittmar aan. de tafel zitten om
met het hoofd i!n de handen in snikken uit
te barsten.
Toen werd Gerda boos.
„Bali, Ditt!" riep zij. „Kom je weent
als een schooljongen! Je weent oandat je
moet werken 1 Is het zoover* met je geko
men, dab je te laf bent een nieuw leven ie
beginnen, dau zou ik je radenneem een
revolver en maak er een eind aan! Dan
zijb gij' niets meer waard dan een kogel !Dan
zij't ge ook de liefde van je ouders niet waa' d
geweest, die je vertroeteld en bedorven heb
ben cn heb je m ijn liefde met voelen getre
den, die je mijn bezitting gaf- Wat weeklaag
je nog, monsehVind je een traan, zoo laat
ie do erbanning der vergetelheid gelden
dan snol do oogen gedroogd en met helderen
blik in do toekomst gestaard! Ditt, zijb g
oen man of een kwajongen
Niet dc toom van Gerda-, maar de sterke,
moreele la-acht die van haar woorden uit
ging, maakte indruk op Dittmar. Hiji stond
op, wreef met de hand langs do oo-gen cn
'kuste db zuster.
„Wees niet boos, Gerda.het was slechts
con oogenbhk van kinderachtige zwakheid,'
zei hij. „Ik hen berdd' al'les te doen. Ik hen
een man en geen
Zij had in haar roerende bereidwi'lligbeid
hot meest noodzakelijke reeds vooruit be
slist.
Dittmar zou gaan wonen bij den chef der
tcukcii-afdecliiig in het 'huis Voicker, deu li
thograaf Steffens, die een kamer te verhu-
Na cle beraadslaging over een motie van
Steitn, ging de Rijksraad! over tot de eerste
lezing der bogrooting.
Bij stemming word vervolgens de urgentie
van de motie van. Stein verworpen en de
agenda verder afgehandeld. Hierbij kwam
in eerste lezing in diseussib de suikerconven
tie, die naar een bijzondere commissie werd
verwezen.
De zitting werd daarna, opgeheven. Zij
had 54 uren achtereen geduurd'.
Zwed en.
Bij de opening van het Zweedsche' parle
ment word, onder meer, aangekondigd:'
vlootuitbreiding, verhooging van rechten op
wijnen en sterke dranken en op mout. Do
rechten op brandewijn zullen met 15 öre
vord'en verhoogd en die van punch zullen op
60 öro per liter worden vastgesteld. Van
mout zal van de eerste 50,000 kilogram. 16
öro, van do tweede 50,000 kilogram 18 öra
en van partijen hoven dc 100,000 kilogram
20 öro per kilogram worden geheven.
Griekenland.
Uit Woenon wordt onder voorbehoud ge
meld dat do Cretenzische 'kwestie binnen en
kele maanden zal zijn opgelost. Overeenkom
stig het verlangen van prins George van
Griekenland zal Rusland het initiatief ne
men en zal het eiland! door Griekenland
worden geannexeerd.
T u r k ij e.
Uit Constantinopetl wordt gemeld dat
Rusland en Oostenrijk vreesaanjagiings-
maatregolen zullen nemen om do Port© tö
dwingen de beloofde heiworm ingen i'n Mace
donië te verwezenlijken.
Waars-ehij'nlijlk zal een Oostenrij'kscho
kruiser naar de Tuiksdlie wateren gezonden
worden om den sultan te doen hesluiten de
bewuste hei-vormingen in te voeren.
Damad Mahmoud Pacba, solioonbroeder
van den sultan van Turkije, leider der voor
uitstrevende Turksdie partij, die sedert vele
jaren uit Turkije was verbannen, its te Ue-
ele nabijl Brussel gisteren overleden. Zijn
zoon heeft verklaard, den door zijn vader ge-
voerden strijd tegen sultan Abdul Hamid's
regeering met onverminderde hardnekkig
heid te zullen voortzetten.
Mahmoudi pacha was in de vijftig jaren
oud. Zijn lijk zal gebalsemd en naar Oon-
stantinopel worden vervoerd.
Ver. Staten.
In een conferentie te Washington van
'loidars der beide partijen in den Senaat met
president Roosevelt gehouden, werd beslo
ten dat de rogearing een niet al te strenge
wet tegen do trusts in deze padementszit-
t ing nog zou doen afkondigen.
De samensmelting van twe© groote oabak-
ren over had. Ook Hans was daarin gekend,
die wenschte dat aan de middagtafel steeds
een plaats voor zijn zwager open zou gelaten
worden.
Aan alle zijden strekten zorgzame han
den zich uit naai- Dittmar, liefde van do fa
milieleden ondervond hij overal'. En juist dat
deed hem pijnlijk aan, dio angstvallige be
zorgdheid om dm verloren zoon. Moest cl
eans met allen worden gebroken dan ook
alleen en geheel op eigen wieken de wereld
in! Maar dat hield hij voor zich. Hij zweeg
daarover en bedankte Gerda.
Zij zag er mooi en gelukkig uit op haar
bruiloftsdag. Een „Walkure" zei baron
Hunding-lader tegen zijn buurvrouw. „Een
pracht van oen vrouw." mompelde baron
Hunding-zoon en dacht met weemoed aau
liet blauwtje dat Gerda hem had laten loo-
pen.
Hij had' als pleister op de hartewond een
bescheiden, blond vrouwtje genomen dat hij
zeer liefhad, maar voor Gerda droeg liij
nog stc'eds oen groote vercea-ing onder zijn
rcode huzaren-uniform.
Dat 'kon van zijn mede-minnaar inder
tijd', graaf Vlieszen, niet getuigd worden. Hij
vermeed' het duidelijk, Gerda's blik t© ont
moeten. Maar hijl was weder deftig als voor
heen, graaf Vlieszen was nog steeds ecu
„Honk
Bij het opdienen der koffie bleef het jon
ge paar nogmen wilde eerst met den trein
van dlven naar hot Zuiden.
Wordt vervolgd.)