56*** Jaargang.
Zondag 15 en baandag 16 Februari 1903.
No, 11085
jEerste Blad
buitenlanik"
De macht van het papier.
KENNISGEVING.
Versteeg.
V
V
België.
i-
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco
per post £1* 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
v Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Boterstraat 68.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels 11. 0.92iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Meine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents
per advertentie, bjj vooruitbetaling aan het Bui eau te voldoen.
Interc. Telefoon Wo. 133.
BJBUOJBP9WET.
hannesburg dab men in d-e goudmijn Celdre-
la Dteöp aldaar een ertsader heeft ontdekt
op een diepte van 3300 voet. De dilkte van
den goud-ader is 16i voet. De mijnen Bags-
burg en VogeMontein, waardoor de ader
zich voortzet, zijn het eigendom der regee-
ring ©n vormen op die wijzo een batig saldo
dat, naar men verwacht, de oorlogsschiuld zal
verminderen. De waarde van den uiteuwen
goudLadcr wordt geschat op IJ millioen. pond
stealing.
DE BUUQEMECSTER VAN SCHIEDAM
brengt ter openbare konnis
lo. dat ingevolge art. 14 van het Kon. besluit
van 8 December 1902 (Staatsblad no. 212) de
aanvragen lor bekoming van een kaart als weik-
gever of werkman aan de Afd. A. dar gemeente
Secretarie van 16 Februari tot 30 April a. s.
van 's morgens 9 tot 's middags 4 uur voor
ieder ter lezing liggen;
2o. dat aanvragers van kaarten voor go-
machtigden worden uitgonoodigd hun aanvragen
mondeling, doch onder overlegging van 26
kaarten van werkgeveis of 62 kaarten van
werklieden te doen aan de Afd. A. der gemeente
Secretarie, tusschen 9 uur 's morgens en 4 uur
's namiddags en dat deze aanvragen uiterlijk
7 Maart a. s. moeten zijn ingekomen
3o. dat de voordracht tor benoeming in den
Raad van Beroep moet geschieden op de kaarten
der gemachtigden, door het vereischt aantal ge
machtigden gelijktijdig in te leveren, uiterlijk
19 Maart a. s., ten gemeentehuize van de woon
plaats van den candidaat.
Schiedam, den 14den Februari 1903.
De Burgemeester voornoemd,
«VEK'MCaïTr.
SCHIEDAM, 14 Februari 1903
Sulrl-Afrika.
Uit Pretoria wordt bericht dab d© Engël-
söhe regearing don generaals Botha, do ia
Rey en. Smuts aangeboden! heeft zitting te
nemen in den Wetgeveuden Raad. Deze drie
mannen sloegen echter dit aanbod! af, met
omdat zij, ongeneigd zijn met- d'et regcoring
mede te werken, doch -omdat, volgens hun
nieening, de manier waarop deze nieuwe
raad samengesteld wordt, niet in het belang
van hot land1 kan zijto.
In een Vrijdag te Graaf Reinet gehouden
rede zei minister Chamberlain, dat hesm op
dien dag gelijkluidende verzekeringen van
loyauteit waren gegeven als aan Miïner.
Niettegenstaande deze verzekeringen, Mil-
nea- gegeven, was het grootste deel dar 'be
volking, boen d'e oorlog uitbrak, anti-Britsdh.
Chamberlain wild's gaarne weten wat deze
beloften clan beteekenden. „En wanneer
twee vechtende koloniën den toestand aan
vaarden, waarom kunt gij! dat dan niet, in
's hemel sn aam. V'
Do „Daily Telegraph" verneemt uit Jo-
Naar het Duitsch van
FED'OR VON .ZOBELTTTZ.
54)
Toen had Dürem verklaardof "Wemer
zou uit het contract treden öf zijn schelm
streken werden aan de groote klok gehangen.
D'at was afdreiging, en oen schurken
streek, 't was ongehoord Het ergste was dat
Wemer moest kiezen of deden. Ilij zag
reeds heb zwaard der gerechtigheid -boven
zijn hoofd als de groote trom werd geroerd
tand'eknarscnd gaf Wemer toe; liij ver-
wensclïtö do detectives die o-vetral hun neu
zen in steken en ik h-et verleden van een
niensch alles nasnuffelen.
'tWas waar, Dürem betaald© hem uit in
klinkende munt het beginkapitaal on
woeker-inteirest. Maar "Wemer had nog meer
te verlangen.
Do „Volksbode" had! een groote toekomst
vóór haar, er was geld' te verdienen met die
„colportaga-lectuur in den vorm van oen cou
rant" -©n de omzet der oorspronkelijke
colportagelectuur geraakte 'in verval. Do
„Non van Krakau", waarvan Wemer zich
gouden beugen, 'had voorgesteld, l'eed schip
breuk en bracht slechts schrale winst, do
„Kluizenaar aan het duivelsmoer", een uit
gezochte sensatie-roman, waarin het van
geestverschijningen wemeldle ©u op elke drie
bladen eeni nieuwe mooid' werd' begaan
maakte nog minder opgang. Wemer be
proefde het toen met handilg boerenbedrog.
Hij' liet oude romans opnieuw in den han-
Franhryk.
Be ataak Humbert en de „bouilleurs
de crü" In de Kamer.
De afgevaardigde Binder hield gisteren
oen inteapellatie over do rol, welke minis
ters en politieke personen gesepedd' 'hebben
in de Humbert-zaak, om to wijzen op de ze
delijke gedragslijn Van het kabinet-Combes.
De sprekei' viol' op zeer -heftige wijze do
parlementaire wereld aan. Na eerst tot de
orde geroepen to zijjn, weid vervolgen* do
censuur over hem uitgesproken.
Toen Biinder verzocht werd de tribune te
verlaten, bleef hij doorspreken, waarop pre
sident Lockroy zijn 'hoed opzette cn de zit
ting geschorst word.
Bijl de hervatting der zitting wordt Bin
der verboden op het spreekgestoelte te klim
men. Dte minister van justitie Valló voert
daarop het woord, en zeid© liet volgende:
,Ik -ben benieuwd ta weten of in dit land
schurken en dieven het retiht 'hebben eerlij
ke lieden in staat van beschuldiging te stel
len. Eerst wordt mijl verweten dat ik do
schuldigen niet heb doen vatten en nu
wordt mij er eon verwijt van gemaakt dat ik
hen heb laten arresteeren."
Op verzoek van minister Combes zal d'ezo
interpellatie gehouden worden na de an
dere.
In dezelfde zitting werden de besprekin
gen voortgezet over de „'bouilleurs do cru"
(landbouwers, wien het privilege geschonken
is voor ei-gen gebruik brandewijn te stoken).
D'e afgevaardigde Poincaré wijdt Tangen
tijd uit over zijn voorstel' om artikel' 17 en
volgende 'te splitsen. Hij1 aobt die concessie
van minister Rouvier denkbeeldig.
Deze verklaart zich tegen liet privilege,
den „bouilleurs da crü" steeds geschonken,
cm -bestrijdt splitsing der artikelen, welke
daarna verworpen werd1 met 219 tegen 212
stemmen.
«SaBaeiagde $todcdeel!bBgos>.
regeerilugen, door deze Taatsten te wijzen op
de regelen van internationalen omgang.
Met betrekking tot de samenwerking met
Duitschland, keurde minister Balfour ten
sterkste af de voortdurend opduikende in
ternationale vijandelijke gezindheid', wclko
een groote bron is voor internationale zwak
heid.
Het toenemend -gebruik* maken van sar
menwerking tusschen gro-otc mogendheden
is een wezenlijke waarborg voor het behoud
van den vrede, voor een giootere bescha
ving. Minister Balfour noemde als voorbeeld
den tegenwoordigcm toestand' in d© Balkan-
staten, welke thans bezorgdheid inboezemde.
Heb Europeescli concert Werkt niet -best,
maar is beter dan een afzonderlijke actie.
Ba-lfour zeid© nog dat hij eon bericht had
ontvangen van lord Lansdowne, waarin ge
zegd werd' dat alle moeilijkheden met Vene
zuela uit den weg geruimd waren.
Nu het Britsche en D'uitsch© protocol bei-
do waren aangenomen, bestond er geen hin
derpaal meer, welke een volkomen regeling
dor zaak, binnen een afzienbaren tijd, in
den weg zou staan.
Engeland.
Minister Balfour, die gisteren te Liver
pool een rede hield', betoogde dat de Monroe-
leer geen» vijlanden had in Engeland. Het
zou' echter een groot© winst zijn voor de be
schaafde wereld', wanneer d'o Verecnigde Sta
ten zdcb meer toelegden op hot voorkomen
van telkens terugkeereuda moeilijkheden tus
schen Europoesche en Zuid-Amerikaanscho
Bij- d'e -behandeling van het wctsontwci-p
op do verhoogïng van den alcohol-accijns zet
te de oppositie gisteren do obstructie voort
cn veroorzaakt© een reeks incidenten, die
een nieuwe nachtzitting in uitzicht stolden.
D'e gekeele Kamerzitting was niets dan
een serie -twistgesprekken tusschen de aan
hangers der regeering cn de oppositie.
Verschillend© afgevaardigden merkten op
dat men de zitting bost kon opheffen, daar
elke verstandige beraadslaging onmogelijk
is.
De minister-president drong er op aan dat
dadelijk over het wetsontwerp gestemd zou
worden.
Ten slotte' werd' de- zitting gisteravond om
zeven uur opgeheven. Hedenmorgen om tien
uur voortzetting.
F r a n k r ij k.
Alle voorname Fransche reeders hebben
zich tot een maatschappij vereenigd.
D'e hoofdzetel van het nieuwe syndicaat is
Parijs.
D© heer Lebon, ex-minilstcr van handel,
thans voorzitter van de „M-essageriess M&ri-
times", is president der trust.
uit hot politieke leven, en dus van geen groo
te belangrijkheid is en dat de groote menig
te ita Frankrijk niet de opvattingen is toege
daan van den sooialistemaanvoorder. De
„Swet" schrijft, d'at Jaurès en do zijnen uit
het openbaar leven zullen zijn verd'weuen
eer zij er in geslaagd zijto 'het 'bondgenoot
schap tusschen. beide l'anden omver te wer
pen, die te zamen den eenigen slagboom vor
men tegen de Duitscthe overheersching in
Europa,
Saksen.
Kroonprinses Louise- Antoinette of beter
gezegd prinses van Toskane, zooals zij voort
aan zal -lieeten, daar de echtscheiding haai
den titel van kroonprinses van Saksen heeft
doen verliczen.is in afwachting van do schik
kingen, die men in Dresden zal maken over
het terugzien van haar kinderen, en wat he-
slist zal wo-rden over het kind, dat over
eenige maanden verwacht wordt. De doo-r do
prmscs to volgen gedlragslijin zal voor do toe
komst van een en ander afhangen.
Uit Salzburg wordt gemeld dat groother
togin ATico van Toskano, de moeder van
prinses Louise, van den groothertog verlof
kreeg haar dochfceaj in het sanatorium de la
Métairie to Nyons een hozock to brengen.
De toestand van het prinsje Fredonk
Christiaan blijft bevredigend', D'ei tempera
tuur heeft in de laatste vier cn twintig uur
38 graden niet overschreden.
Oostenrij k-H o n g a r ij e.
Ofschoon de ziekte van aartshertogin Eli
sabeth, 4© nicht van keizer Franz Joseph,
volgons de» bulletins niet zorgwekkend is, be
sloot d'o koningin-moed'er van Spanje, Mario
Christine, een .dochter van hertogin Elisa-
bt Lli, dadelijk naar Weenon te gaan om haar
kranke moeder -te bezoeken.
de mogelijkheid van een gemeenschappelijke
tussehenkomst in Marokko voorloopig zijn
afgebroken, omdat indiscreties zouden zijn
begaan.
Dit bericht ia wal ito strijd met de verkla
ring der Spaansclic regeering, dat a-la tus
sehenkomst noodig was, niemand inbreuk
zou maken op het recht van Spanje in'Ma
rokko op te treden.
Ver. Staten.
Do Senaatscommissie voor den handel
heeft gisteren met 8 tegen 6 stemmen z'ch
tegen de benoeming van den neger dr. Crum
tot ontvanger -te Chardestowm verklaard.Allo
democratische leden en de repu-blikeinsoho
senatoren Jones en Perkins waren tegen
dezo 'benoeming.
De meerderheid in d'on Senaat besprak
niet do bevoegdheid van dr. Orum, zij deed
eenvoudig gelden hot feit dat dr. Crum is
'n neger en als zoodanig onsympathiek voor
hot grootste deel der bevolking van Char-
lestown. President Roosevelt is van oordeel
dat do volledige Senaat zich voor do vacan-
tie moet uitspraken. Worden er door de sena
toren uitvluchten gezocht, dan zal Roose
velt in den. loop der vacantia dc benoeming
doorzetten.
D!© oppositie var do Senaatscommissie» is
een afkeuring van Roosevelt's regcerin-gsbe-
leid, daar dc president de rassenkwestie weer
heeft opgewarmd.
Rusland.
Vol'gens een d'oor Reuter gepubliceerde
nota Ï3 men in Russihch© regeeringskringen
zeer ontevreden over d'e redevoering van Jau
rès omtrent het Fransch-Russisck verbond
ook bladen als „Novoja Vremja", „Swet" en
het voornaamste Moskousche blad critisee-
ren de redevoeringen van den. nieuwen vic-e-
presideut der Fransche Kamer. Het eerst
genoemde -blad spreekt d'e hoop ndlt, dat het
gesprokene niets meer is dan een incident
del brengen onder veranderd!© titels die hij
zelf uitvond' en het waren titels die trekken
moesten. Maar zij'trokken niet. Hoe
kwam dat?
Wemer was der vertwijfeling nabij; hij
werd melancholiek. Het volk keerde hem
blijkbaar den rug toe. iHet was ondankbaar.
Zoo ïlang had hij het van geestelij|k voedsel
voorzien en thans liet hot hem in den steek.
En waarom?
O, hij vond spoedig het antwoord op' dit
vvaaro-m. Die ©oTportage-lectuur in den vorm
van een courant die Was het, d!ie hem den
kop indrukte. Dit wektei meer de belangstel
ling bijl d'e lui. 't Werd: dedea-e-en thuis go-
bracht. Ze verschafte ieder» dagelijks niet al
leen een stuk roman, maar bovendien ook
allerlei gemengd! interessants, spannends ear
aangrijpends. Die Dürem had het goede deel
verkozen en hij', de rampzalige Wemer,
Iiij had nog zijn eigen 'geld1 gegeven om die
lectuur op pooten te zetten en waarmee hij
zijn eigen graf had' gedolven.
Een wilde woed!© tegen Duron maakte zich
van hem meester. In het zijgebouw kwam
hij nikst meer. D'at was geheel aan den vijand
verhuurd en Dürem had eenvoudig verklaard
van zijp recht als eigenaar gebruik te zullen
maken als 'het hem noodiig toescheen.
klaar van ui-t zijn raam zag Wemer do
„Volksbode" werken. En dan knarsetandde
liii weer. Het gebouw schudde o-p zijto grond
vesten. Ware! het maar in puin gevallen
Werner had' nog een idéé fixe, dat het oude
huis onder heb geweld1 der machines zou be
zwijken, voor altijd' en eeuwig. Eu dan zou
den zijto rom a n-af 1 e v erin gen weer ingang
vinden en weder de vroeger© willisten afwer
pen. Maar da krakende wageu aan de
overzijde dreigde slechtsca- stortte niets in.
Des avond's zagen de rcd'actie-bureaux er
een weinig vriendelijker uit dan overdag. Do
slechte verlichting en de duisternis verbor
gen een deel van het schrikkelijk verval, de
klassiek© liane-balken, de kal© muren met
scheuren van uitgevallen kalk en half ver
gane vloeren.
In het bögin hadden doctor Rolo Metzen-
thien, een voorn alige onderwijzer, d'ie als
hoofdredacteur fungeerde, Axel Pawel en
nog -twee jongere heeren Schnipphalhn en
Sardowski genaamd, de redactie alleen ge
voerd. Latea- werd het personeel belangrij-k
uitgebreid. Men pakte het personeel bijeen
in do enge ruimtenhet schold! voortdurend
op do onhoudbaarheid' van den toestand' en
telde de dagen die nog moesten voorbijgaan
voordat dte triomfmarsch naar d© Krausen-
strassö kon worden aanvaard.
Pawel, die de» feuilletons bewerkte, had
een kamer met doctor Metzenthien en den
stadsnibuws-redacte-ur. Laatstgenoemde was
een klein, beweeglijk personage met brutah
oogeu, ©on voormalige handelsreiziger, die
op do hemel weet welke wijze in de journa
listiek beland was. Do kalme waardigheid
van doctor Metzenthikm, iemand met baar
deloos "gelaat, versierd met. een gouden bril,
deed hem nog steed's als de vroegere plülo-
loog temen.
Naast de schrijftafel van Sardowski stond
de rechtzaal-repo-rtor Schlottke, die juist een
uitvoerig verslag over naar hij; zeide -
een -belangwekkend' echtschoMingsproc-es had
aangebracht.
Sardowski keek het verslag in. Het scheen
T u r k ij e.
In Constantinopell loopt het gerucht vol
gens den correspondent van dc „Times", dat
de pas sedert kort benoemde groot-vizier Fe-
rild' Paclia zijn. ontslag liad! gevraagd, aan
welk verzoek echter door den sultan niet
werd voldaan.
Marokko.
Geloofwaardige .koea-iers, die uit Fez in
Tanger zijn aangekomen, deel en mee dat het
legea- van den minister van oorlog in zijto
opmarsdk tegengehouden is door d'e troepen
van den pretendent. Deze beweegt zi-ch met
zijl* versterkingen, welke hiji in d© laatst©
weken kreeg, in d© richting van Fez.
De sultan is woedend op den oorlogsminis
ter El Meneh'bi. Ilij heeft hem verboden
naar Tanger terug te -keeren, voor Bou Ha-
mara vea-si'ageii is.
De „Voss. Zitg." heeft een bericht uit Tan
ger, meldend, d'at onderhandelingen tus
schen Engeland en Frankrijk gevoerd over
hem echter blijkbaar niet aan te- staan. Hij
schudde, terwijl1 hiji las, gedurig met het ge
friseerde hoofd.
„Mijnheer Schlottke," zei hij eindelijk,
,,'giji zijt te weekhartig geworden. Gij gaat te
genwoordig met pikante geschiedenissen om
als iemand die bang is, zich aan koud water
te branden. Gij vermijdt stelselmatig alles
wat sensatie kan wekken. En waarom Wij
vinden onze lezers toch niet op d'e kinderbe-
waarplaats
„Mijn hemel, mijnheer de redacteur," zei
Schlottke, „hoe moet ik 't dan aanloggen
Ilier zoo cn daar weer op ©en andere wijze.
Hier zoo pikant moge-lijk cn bij liet „Mor-
gcnblnd"' hoogst welvoeglijk, en bijl de „Al
gemeen©" de juiste middenweg. Ik weet niet
mee-r waaraan ik mij to houden heb."
„Dat is uw ongeluk, waarde Schlottke. Do
artikelen voor ons blad moeten van bijzon-
deren bijsmaak zijto. En daarvoor betalen we
ook royaal. Verzin eens zelf belangwekkende
histories; het komt op een greintje waar
heid volstrekt niet aan. Koop u een Bocac-
cio en een Casanova, daarin zult ge stof in
kleuren en geuren vinden, dio gij sleolits
hebt om te werken, en tot actueel© feiten
hebt te maken."
Schlottke trok een dom gezicht en scheen
te- overleggen. Intusschen wendde doctor
Metzenthien zich om, schoof zijn bril op zijn
voorhoofd' en knikte.
„D'at ils zoo," zei hij, „de baas heeft on
langs weder zijn. beklag gedaan dat de toon
van do „VoTksbod'o1' te water-en-molk-aohtig
werd. Collega Pawel, dat kunt ook gij1 u aan
trekken."
„Collega Pawel haai het realisme," viel'
M i d d e n-A merika.
Uit Panama wordt gemeld dat volgens be
richt uit San José de Costa-Rica, een diplo
matiek© commissi© uit San Salvador t© dicr
stede is aangekomen met geheime voorstel
len voor de vorming van een verhond tn -
sehen San Salvador, Honduras en Costa-Ri-
ca tegen Guatemala.
De' Amerikaansch© gezant te San Salva
dor seint aan zijn regeering dat de president
van San Salvad'or hem mededeelde dat het
bericht van een oorlogsverklaring onge
grond' is.
V ©nozuola.
Bowen verwachtte dat de onderteekoning
der Britsche, Duitsch© en Italia-aiiSche pro
tocols gisteravond tusschen zeven en acht
uur zou plaats hebben in het gebouw der
Britsche ambassade te Washington.
Itahë zag af van zijn eisch om een ver
hoogde contante betaling.
D© F-ransch© kruiser Troude en het
wachtschip Canada zijn te- La Gnayra
aangekomen, en hebben -hun anker neerge
laten ito de blokkade-lijn.
Volgens de „Matia" brengt do kans dat
de blokkade spoedig opgeheven zal warden,
weer wat leven in Caracas. Het was er in
de laatste tijden doodstil, zakon worden niet
gedaan. De gclicele bevolking snakt naar het
eindte der binnen- cn buitenlandsche twitten.
Sardowski in do rede; „do verheven stijl van
zijn tooneelverslagen zou goed zijto wanneer
het Attische zout niet ontbrak."
Pawel' stoof op van zijn schrijftafel.
„Mijnheer, Sardowski, spaar mij uw aar
digheden, ik schrijf zooals ik gestemd ben.
De quasi-humoristisch© wijze zooals vele cri
tici en ook giji gaarne volgt, staat mij niet-
aan."
„Pardon," gaf de hoofd-redacteur ten ant
woord, „de- wcnschen van 'hot publick Eg
gen hier slechts gewicht ito de schaal. Les-
singscho critioken passen niet voor onze le
zers. Die houden van een kwinkslag, en bij
tijden ©en krasse uitdnikking. Ook de feuil
leton gaat weder den verkeerden weg op, r
is geen handeling in te bespeuren, slechts
gemoedsstemmingen, collega Pawel, cn on
der ons: do patroon ie niet bijster geslicht
over rw feuilleton
Over het blecke gezitóht van Pawel vloog
een rooden gloed. Eensklaps wicip hij' zijn
pen nedci-, nam jas en hoed van den spijker
aan d!en muur cn wendde zich naar do deur,
Hij keerde zich nog eens om.
„D'us dat heeft hij gezegd riep Axel met
bevend© stem. „Hot is goed, mijne heeion.
Hiji zal het niet ton tweeden male behoweu
t© zeggen. Liever honger lijden dan zijn
overtuiging verzaken. Go-eden avond
Hij1 gmg heen en wierp do deur woedend
achter zich dicht. D© collega's keken liem
verbaasd na.
„Pawel1 mensch, ben je krankzinnig
riep doctor Metzenthien.
Maar Axel hoorde hem niet meer.
Sardowski Lachte.
(Wordt vervolgd.)
