t,
56"* jaargang.
Zaterdag 7 Maart 1903.
No. 11102.
|jf-4
De macht van het papier.
w*sm
BUITENLAND.
AkUStë.iifiSKS «y*<;sasr,ïesH'2\
SCHIEDAM,- 6 Maart 1903
li i li A r t k a.
^««Maasde Sfededecltngcfi.
Italië.
BINNENLAND.
-vit
ik
SCHIEDAMSCHi: COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen ft. 1.25. Franco
per post il. 1.65.
'Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
dan het bureau bezorgd zijn.
ftarcauBotcrsirant 68.
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels 11. 0.92; iedere ïege!
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Ttleine nniïsrtentiün opgenomen tot den prijs van 10 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Xntere. Telefoon No. 123.
Lord Milner, die eergister ie Johannesburg
de eerste zitting der commissie tot uitbrei
ding van de spoorwegüjnen in Transvaal en
den Vrijstaat, opende, wees er op dat voort
aan bet wezen der spoorwegen in de nieuwe
koloniën niet meer een speciale organisatie
zal vormen, maar dat do spoorwegen zullen
zjjn gemeenschappelijk eigendom der bewo
ners van de beide landen.
Vijf millioen pond sterling zijn reeds ge
dekt op de leening benoodigd voor de uit
breiding van het spoorwegnet.
De heer Albu, de voorzitter van de Meijer
and Charlton Goldmine-Company, liwld
Woensdag een redevoering op dealgemeene
vergadering van mijneigenaars te Johannes
burg. Hij gaf den tand de politiek von ver
zoening door minister Chamberlain gepredikt
en geprezen te huldigen en zeide dat de
welvaart van het land zich alsdan zal ver
meerderen.
Engel and.
Dc zlt'lng vnn liet hngcrhuls.
Ilct Lagerhuis nam gisteren na beraad
slaging 'hot voorstel van minister Balfour
aan, waarin verklaard werd dat do steeds
toenemend behoeften van hei rijk de be
noeming van cm permanente commissie
voor do landsverdediging voreischeu.
Balfour betoogde dat dc vroegere commis
sie voor de landsverdediging slechts een ka-
binctseommissie was. Do nieuwe commissie
zal samen gestel cl worden uit ecnigo leden
van het ministerie, uit den eersten admira'n-
teits-lord, den opperbevelhebber, de direc
teuren der militaire en maritieme verken-
mngsdiiensten. Do opdracht dor commissie is
de strategische behoeften van liet rijk in
haar geheel na te1 gaan, en dienovereenkom
stig haar onderzoekingen, to voeren.
Minister Balfour deelde vervolgens mede,
dat de regcering besloten heeft een marine-
station en haven aan to leggen te Saint
Margarets Hope aan de noordzijde van de
Firt.li of Forth in Schotland.
ü'o minister-president bracht in herinne
ring dat in 1900 een commissie werd be
noemd om do gcheolo quacslio van het nla-
tionnecrcn dcir oorlogsschepen to onderzoe
ken.
Het rc'gceringsbesluit is in overeenstem
ming met het advies der commissie.
Hot feit d'at onderhandelingen gevoerd
moesten worden to verkrijging van grond te
Saint Margarets Hope, belette do regcering
het Huis eordor Michti ngen to vors chaff en.
Woensdag nam hot Lagerhuis een wets
ontwerp aan, strekkende tot vergrooling
van het aantal marine-matrozen on vrijwilli
gers in allo takken van dienst.
Naar het Duitsch van
FEDOIt VON ZOBELTITZ.
Op een vraag antwoordend, zoido Bro-
drick, do minister van oorlog, dat er geer
reden was to gciloovcn dat do expedi+'e in
Somaliland' langer zou duren dan men heeft
vooizicn. ITet is dhs niet waarschijnlijk dat
nieuwe crcdieton zullen moeten worden1 aan
gevraagd.
71)
Bertram keek! zijn broeder vragend' aan.
Hij: wachtte op diens antwoord.
Hans worstelde nog steeds tegen zijn
schaamtegevoel. Hij kon heftig en jiarsch
zijn, doch was niette min oen gemakkelijk be
Ibidem natuur. Een oogenblik overlegde hij
zou bijl don gekrenkte en den bclcedigdo
spelen of toegeven? De slimheid eischtc
toegevendheid, want aan do ,.hittoro ernst"
van Bertram was niet to twijfelen.
Dus Ilaus lachte, spottend cu gemaakt,
terwijl' bijl zoilde
„Ik kan alles wanneer liet moot zijn,
Bert. Je bent oen weinig ironisch, van stapel
geloopon. Hot zijl zoo. Ilr wil niet beweren
dat ik mijn uitgaven niet meer zou kunnen
beperken. Noen ik wil mijn gedrag niet
verdedigen. Waartoe- ook? Jij) bobt mij ver
klaard! dat er moest bezuinigd worden ter
wil'iei van do onderneming. Good, ik zeg je,
ik zal er mijl naar schikken. Verstandige uit
eenzettingen heb ik nog nooit weerictgd. En
daarom was hol onrechtvaardig van je, om
mij niet van hot bogin af openhartig mede
de-cliug to doen van je plannen in do toe
komst.'
Hij richtte zich wodor hoog op. Bertram
behoefde niet to weten dat inderdaad hot
schaamtegevoel' kern zoo deed besluiten.
Maar Bertram was slimmer dam hij dacht.
Ook hij gaf too.
„Ik vraag jc naÜVnkkalijk om excuus,
Hans," zei hij1. ,,Eu tegelijkertijd dank ik
je voor jei tegemoetkoming. Het stelt ons in
Engeland.
Dc Londenschc hl'adon geven verslag van
een redevoering, uitgesproken door don heer
Wanklyn, d'en boezemvriend van Joe Cham
berlain.
Wanklyn veilklaardo dat waar de regce
ring cx-koloncil Lynch vcroordeoldb wegens
hoogverraad, zijl onmiddellijk professor Bricc
had moeten vervolgen wegens opruiing.Deze
professor heeft gedurende den oorlog in een
vreemd dagblad een artikel geschreven,
waarin hij do regcering en liet Engolsohe le
ger beschimpt, do vijanden van Engeland
moed inspreekt en een heroop doet op dc in
terventie der mogendheden.
Do heer Wanklyn is van meening dat do
regcering zich schuldig maakt aan bijna
mfedadigc zwakheid, wanneer zijl een dörge-
iijik gedrag van do zijde van cenpademonts-
lid, hoogleeraar van dei grootste Engolschd
universiteit, en tevens rcgceringsambtenaar,
ongestraft Iaat.
F r a n k r ij k.
In het departement Puy-de-D5me zijn
thans 34. congrogatic-gebouwen gesloten.
Lagardo, do buitengewoon gezant aan liet
liof vam nogus Meueiik, zal' Ethiopië binnen
enkelo d'agcn verlaten. Een officieclo nota
zegt dat do gezant, in Frankrijk terugkee-
rend, op zijn, post blijft gehatidliaafd, maar
liet is waarschijnlijk dat do incidenten en
do hevige campagne ikt do pers togen den
gezant de oorzaak zijn van dit vertrek. La
gardo zal wol niet in Abcssyniö terugkoeren.
Do Kamer nam gisteren na lange debat
ten met 371 tegen 82 stemmen de gcheolo
begrooting aan, waarvan een artikel bepaalt
dat voor 25 miWiben francs scihatkistboiis
zullen worden uitgegeven, mot G-jarigen
ooptijd.
De „Matin" meent dat do crisis over do
bisschoppelijke investituur een scherp sta
dium is ingetreden. Homo weigert too to ge
ven. D'rio bisdommen zullen bijgevolg tot
nader order zonder titularissen blijven en
twee andero blijven vacant, daar da Raad'
van State weigert d'o bcïioemings-bullen
goed' to ikouren.
Combes zou in den Senaat met opzegging
van het Concordaat dreigen om liet Vati»
eaan te doen buigen.
Do directeur van „L'Aurore", do hoor Er-
nest Vaughan, en de moesten zijner mede
werkers, zij'h hevig uitgevallen tegen den
heer Urbain Goliioir, tengevolge van de door
hem ingebrachte beschuldigingen tegen hen
in zijn laatste werk: „Do geschiedenis van
een verraad."
Aan de „Voss. Ztg." wordt uit Rome ge
mold dat ondanks do aanwezigheid van bij
na geheel het kardinalen-college en de tal-
loozc prelaten en het ongekende pracht-vor-
toon bij do plechtigheid op d'en 3en dezer in
do Basiliek bij, do groote menigte ontbrak
meer dan anders do aandacht en de innerlij
ke ontroering. In do geestdriftige huldebe
tuigingen aan Leo XIII voerden meer liet
fanatisme en do partijgeest don boventoon als
in het gcwijjdoi heiligdom passend waren.
Dc paus, wien dr. Lappouil onmiddellijk
na afloop dbr plechtigheid rust voorschreef,
sprak zeer voldaan over de feestelijkheid en
verklaarde zich wel te voelen.
Aan do „Indóp. Beige" van hedenmorgen
werd geseind' dat dö paus, zeer vermoeid', 'c
bed moet houden. Iliji is zwaar verkouden
cn hoest veel. D'o plechtigheid van 11. Dins
dag is noodlottig voor hem geweest.
's Pausen lijfarts, dr. Lapponi, sprak gis
teren het gerucht tegen d'at do paus ziek zou
zijn. Hij, is volkomen genezen van zijn ver
koudheid' cn voelt zich zeer goed.
staat met vertrouwen de toekomst tegemoet
te zien. Ik ben geen profeet en naar mijn
karakter to oordeelen ook gcc-n optimist.
Maar ik verwacht veel van dei courant, zoo
dra ziji zich uit do belachelijke afhankelijk
heid heeft losgemaakt. Je schoonvader is
voor mij' als politicus oen voorbeeldige ver-
schijhilng. Hij vertogenwoordigt de partiji
staande op den grondslag van hot gezond
m c 11 scli onvers tand, en daarbij laat hij zicli
bij zijn onafhankelijk denken door niemand
van do wijs te brengen. Ik zeide reeds d'at de
afhankelijkheid van dc pors steeds oen
groot kwaad is. Toen de „Speue-rscilio Ztg."
in haar laatsto stadium verkcerdd, liet zij'
zich d'oor graaf Harry Amiin, een vermo
gend Parij'zcnaar, op sleeptouw nemen. Dat
was haar volkomen ondergang.
„Wijl kunnen slechts succes hebben, als
wij ons van dwang en boeien ontslaan. Ik
verheug mij, Hans, dat je mijd inziohi.cn
deelt
Hans knikte toestemmend, maar zijn ja
maakte oen koelen indruk cn scheen slechts
onder voorbehoud te zijn uitgesproken.
„Ik hen 'heb met je eens," zei hij, „ten
minste in vele opzilchtcn. Ik bcgrijip dat we
slechts hervormend' kunnen werken, wan
neer wij ons onafliankelijik houden. Maar
maar donk alsjeblieft ook aan mijn persoon
lijke positie in de leiding der partij. Hoe
moet mij|u houding zijn als eandiidaat te
genover de courant?"
„Je moet terugtreden," antwoordde Ber
tram eenvoudig.
Hans schudde beslist ontkennend het
hoofd.
„Dat igaat niet. Dab was gemis aan ver
trouwen."
„Naar mijn meening is daarvan geens-
Oostenrij k-H o n g a r ij o.
Een groote provinciale deputatie heeft
den voorzitter van den Rijksdag graaf Al-
hert Apponyi meegedeeld, dat ziji, spreken
de- namens vele Hongaren, ten sterkste zicli
verzet tegen de aanneming der wetten op
do vermeerdering van hot lcger-contingent.
Fnterdag zai in Budapest een groote pro-
testmeeting gehouden worden, 's Avonds op
tocht door de stad met banieren en flam
bouwen.
T u r k ij e.
De „Temps" verneemt uit Sofia dat de
Bulgaarscho politie beslag heeft gelegd op
10 rijtuigen met igcwcrcn, bestemd om naar
verschillende plaatsen op de grenzen tc wor-
d'en gezonden.
D'e Morning Leader" meldt dat, ofschoon
de politie de gebouwen van het Macedoni
sche Comité bewaakte, dc zegels in den
nacht van Woensdag door dieven verbroken
zijn. Men neemt aan, d'at do inbrekers in
dienst waren van de Turksche regcering
vele gewichtige stukken on geld zijn ont
vreemd.
Volgens bericht uit Constantinopel aan
de bladen to Wccneii heeft de Porto, gevolg
gevende aan de wcnschon der gezanten van
i
Rusland ear Oostenrijk, in liet memorandum
bcfcrcffendö de amnestie, aan den vali van
zins qu-ake. Je fungeert thans slechts als
sier-candillaat. Van het begin af heb ik mij
tegen jo candidatuur verklaard omdat ik
conflicten voorzag. Overigens: wil je aan
blijven, dan kan ik er natuurlijk niets aan
veranderen. Je komt dan waarschijnlijk
slechts in gevaar, je op oen standpunt te
plaatsen tegenovergesteld' aan d'at, waarvan
het blad van je firma, uitgaat. Waarschijn
lijk, zeg ik. Denk daarover na, Hans
Hans werd korzelig.
„Nadenken nadenken, dat is steeds do
dooddoener!" riep hij geërgerd, ,,'t Mooiste
van all'cs is, dat je mij geen tijd tot naden
ken gunt, maar mij eenvoudig 'hot nies op
de kool zet. Je hebt me overrompeld, Bert
„D'eed ik liet, dan geschiedde het tot ons
alter bestwil. Desondanks je bent nog al
tijd vrij in je doen cn daten. Wat ei- op het
spel staat, dat weet jeniet meer en niet
minder dan de eer van ons huis Wil me
thans verontschuldigen. Ik heb nog een be
spreking tö honden met onzen papier-leve»
rancibr en ik moet naar d'e 'Bchrcnstrassc.
Bl'ijf jei hier
„Tot zes uur."
„Dat is me oen genoegen, Iïct is moge
lijk dat een vertegenwoordiger der firma
Riffartlv Co. mij wcnscht te spreken. Bin
nen een uur of twee ben ik zeker terug
O ja, nog ietsje nieuwe beschermeling
maakt hot goed naar 't schijnt."
„Wie is dat?"
„Pawel. Hij hoeft zich met ware geest
drift aan den arbeid gezet. Iliji is een idea
list zooals Escliwege, maar hij, hoeft moer
plichtsgevoel. Ik hen zeer ten-eden over
hem Tot weerziens, Hans!"
De broeders reikten elkaar de hand. Ber
tram hield de rechterhand van. den ander
Saloniki telegrafisch order gegeven alle ge
vangen Bulgaren op vrije vo-oten tc stollen.
In verband' met do in to voeren hervor-
miiigsmaatregelcn in Macedonië heeft do mi
nister van oorlog met Duitscho wapen-fabri
kanten oen contract gesloten tob de levering
van 270,000 kilogram roekeloos buskruit!
B u 1 g a r i j e.
In Sofia vierde men Woensdhg feest. Het
was do gedenkdag van do onderteekening
van liet San-Stcphano-vcardrag dat oen eind
maakte aan den Russisch-Turksehen oorlog
cn waarbij bepaald we-rd dat Macedonië,Ru-
menië cn Armenië vrij zouden zijn. De stad
was dn vlaggcntooi, dc openbare gebouwen
waren gesloten. De leden van liet ministerie,
de voornaamste civiele en militaire autoritei
ten, db consulaire ambtenaren woonden den
plechtigcn dankdienst hij in do kathedraal.
Deze fccst-uiting was in volslagen dishar
monie met den a'lgemoencii geest van versla
genheid, welke thans in dit land hcerscht
en waar niemand' meer gelooft aan een door
voering der hervormingsmaati-egclou.
Db Bulgaarscho bladen profestecren ton
sterkste tegen d'en invloed der vreemde mo
gendheden, welke toch huns inziens geen
gevolgen zal liobbcn. Dc „Vecherna Poshta"
zegt zelfs, dat Rusland do Slavische bevol
king opofferde, om zich elders voordcel te
kunnen versohaffen.
Marokko.
De „Imparcial" verneemt uit Tanger dd.
4 d'ezer dat Mohamed! Torres van oen spe-
cialcn renbode- uit Fez bericht ontving dat
dc troepen van den sultan het gebied waar
dc pretendent ziek schuil houdt, hebben om
singeld en een gevecht verwacht wordt.
Volgens de „Times" heeft een'groep
Spaanselie bankiers, op last van hoogerhand,
er in toegestemd met den sultan een leening
to sluiten. De cerate storti'ng zou reeds heb
ben plaats gehad
Ver. Staten.
Na een hevige oppositie is da marine-be-
grooting met inbegrip van 3 nieuwe pantser-
schepen van 1GOOO ton cn 2 van 13000 ton,
goedgekeurd. Hel totaal bedrag van dit
budget is 81.877. 000 dollar
De stad Ous in dei provincie Albay, op do
Filippijnen, is d'oor de- opstandelingen aan
gevallen, die do stedelijke politie hebben
ontwapend en bet garnizoen overrompelden.'
Twee so-ldaten zijn. gedood en 15 gevangen
genomen. D'e Amerikanen zonden er nieuwe
troepen op af Rondom Manilla te het land
rustig, behalve to Cordiite waar woelingen
voorkomen.
Nicaragua.
Uit Managua wordt gemeld dat de regce
ring verschillende insurgenten-chefs heeft
laten fusil'leeren en onder anderen generaal
Gilbert Castro.
Do constitutie van Nicaragua, waarbo-rgl
niettegenstaande do onschendbaarheid van
de perso-on. Do executies toonen aan in wol
ken staat van anarchile do republiek zich
bevindt.
vast en drukte zo stevig. Hot was als de be
zegeling van een nieuw verbond. Maar Ber
tram had het veria-ouwen in, Hans verloren.
Hij vreesde nog steeds voor onstandvastig
heid cn zwakheid van karakter die- Hans
eigen waren. Om deze wankelende natuur
lot vollodigen ommekeer te dwingen, waren
sterke invloeden noodig.
Bertram ging de strijdvaardige „deelge-
uoote" opzoeken. Op den hoek der Frie-
drïchsti-asse- nam hij- een rijituig. Maar hij
reed niet naar zijn papier-leverancier, doch
naar Gerda.
HOOFDSTUK XVII.
Graaf Vlieszen had slecht geslapen, was
laat opgestaan en had alleen ontbeten. De
kamenier had hem gezegd dat zijn c-éhtge-
noota aan migraine leed en zich liet veront-
sehuldilgcu.
Daaraan was Etienne -gewoon. Hij zat in
ccn warm-gcvoerde morgenjapon aan zijn
schrijftafel cn was druk bezig met o-rdo op
zijn zaken te stellen. Zijh besluit stond nu
meer dan ooit vasthij zo-u Huhnlioltz ver
gezellen op zijn expeditie! en reeds binnen
een paar dagen naar Napels vertrekken, om
hem aldaar op tc- wachten. Hij liunkcrd
naar ontspanning, het allcdaagsche leven
verhoogde slechts zijn Innerlijke onrust.
Van tijd' tot tijd -leunde hij, in zijp. gemak-
kelijlkcn bureau-stoel en keek met afgematte
oogen do rookwolkjes van zijn sigaret na.
Op do koper beschouwd, kon hij- zieh niet
begrijpen waarom hij zidi toch. zoo ongeluk
kig moest gevoelen. Nu ja zijn vrouw was
dc onaangename toogift geweest bijl den hesm
toegestroomden rijkdom. Maai- deze arme,
steeds lijdende vrouw hield' zich zoo selruw
cn angstig op don achtergrond!, dat het bij
na was alsof ziji niet bestond. Inderdaad was
Japan.
Aan do „Times" wordt uit Tokio gemeld
dat de- reeds bekend zijnde resultaten der
verkiezingen wijzen op 183 loden der oppo
sitie-pa rtiji Seiiyn-Gai, 92 progessisten, 14
imperialisten, 74 onafhankelijker, zoodat do
oppositie reeds 275 leden telt. Voor de
regeering ziet hot er dus niet rooskleurig uit.
Hofberichten
H.M.de Koningin Leeft ghteren aan tafel
vereenigd: luit.-gen. gr. Dumonceau, adj.-gen.,
chef van het milit. huis en gravin Dumon
ceau, dame du palais; mr, A. J» graaf van
Randwjjck en meviouw; baron De Smeth
van Alphen, kamerheer in b g. dienst en
mevrouw; Ridder Pauw van Wieldrecht,
kamerheer van H. M, de Koningin-Moeder
en mevrouw majoor jhr. Van Tets, adj. van
H. M,; baron De Vos van Steenwijk, refer,
bij het kabinet der Koningin.
Z- K. B. de Prins der Nederlanden heeft
aan de commissie uit de vereeniging Oost
en AVest, met de verzekering zijner sympaihie,
f 200 gezonden om in Indië de nijverheid en
de kunstnijveiheid te bevorderen.
Het aan de »0. 11, Ct..' ontleende bericht
betreffende eene door li M de Koningin-
Moeder tot den heer De Savornin Lobman
gerichte uitnoodigirig, ten eimte te wnrden
ingelicht omtrent d<> tegenwoordige arheids-
erisis en de riaaiuit voortvloeiende maat
regelen der regeeiirig, is volgens de »Ned."
onjuist.
Corps diplomatique.
De heer von Peoliius, Duits-di gezantechaps-
raad, heeft zich voor vier weken roet veilnf
naar het buitenland begeven.
Bij Koninklijk besluit is de heer J. D.
Viruly, adjunct-commies bij het departement
«an buitenlandsche zaken, benoemd tol kan
selier bjj ilr. Ms. gezantschap te Bern.
Raad van State.
Openbare vergadering van den Raad vnn
State, afdeelitig voor de geschillen van be
stuur, op Woensdag 11 Maart 1903, des
voormiddags te elf uren.
Tweede Kamer.
Ook lieden geen openbare vergadering van
de Tweede Kamer. De eerstvolgende verga
dering zal nu a.s. Dinsdag, des voormiddags
11 uur plaats hebben.
zij geen hinderpaal en goen lastpost voor
hem. -Ze was met alles tevreden en of hij nu
zijn tijd doorbracht op do renbaan en zijn
avonden sleet in vroolijko Qiecrenclubjes, ach
ter de coulissen of aan do speeltafel daar
naar vroeg zij niet.
Of liijt hier of daar heen reisde, op_ jacht
ging of eensklaps voor een week of twee
naar Ostende of Monte Carl-o 'verdween
zij had nimmer logenspi nak geopperd. Zij
hoorde hem aan, als hij' vertelde van zijn be
langstelling voor d'e automobiel-sport of voor
een industri'eclc onderneming, dan knikte en
lachte ze. Dat was alles.
Zij, was geen lastpost voor hem. En toch
was zijl eon vrecselijko last voor hem. Zij
was het spook van de leemte- en de trooste-
looze duisternis van zijn leven. Naarmate
zijn jaren stegen, werd de herinnering aan
vroeger tijden in hem wakker. Zijn hart was
niet dood. Hij vermoed Gerda cn kon haar
niet vergeten. Hij had! -berouw en hij wildo
het niet bekennen.
Het leven bood! hem geen vrengde meer.
Hij was naar alle krachten uitgeput. Daar
bij steeg ziju onrechtvaardigheidsgcvoel. Hij
kon zijn arme, lijdende' vrouw nauwelijks
moc-r zien. Alle verantwoording voor ziju
vergiftigd leven laadde hij op het hoofd d'er
onschuldige
Thans wilde hij weg. Hij verwachtte niet
veel van deeo nieuwe reis in den vreemde,
doch. het hood meer afwisseling, moor emo
ties aan. Dat was zeker ook iets waard. Zijn
uitrusting en wapens waren hom reeds voor
uit -gezond'eu naar Napels. Hot kwam nu
nog slechts aan op de regeling van enkelo
financieelc zaken, waarbijl Nathansohn hem
met raad en daad to hulp kwam.
(Wordt vervolgd
1-ïj
■•«Il
