I. 3 ma 57*" Jaargang. Zondag 5 en Maandag 6 Juli 1903. No. 11202, m 3, Tweede Blad. Het verradelijke touw. bïmenland. ke, li), J tl i.50. d.d. llen. iBtere. lelefooa Ho. 123. DE LANDWEER. US. UIT DE PERS. :nd i nuf. nur. met <tcn. nlmid stuit- aim- ddsgs SCUIVISGHi: l OURANT. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25. Franco per post 11. 1.65. Prijs per weckVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent, Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bureau bezorgd zijn. Bureau t Boierstraat 6$. Prijs der Adverlentiën: Van 16 regels 11. 0.92iedere xegel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentie» bij abonnement op voordeelige voorwaarden, Taneven hier; van zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worfen zoogenaamde &ïci«se «eëeew<«»ïêS«a opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. In een der Mei-nummers van het „lïbld."' en in artikelen in „Allen Weerbaar'' as uitvoerig uiteengezet wat de invoering der Landweer ons zal brengen. Waar dit oen onderwerp betreft, dat elk Nederlander dient te wc ten, hebben wijl den inhoud om gewerkt, zoodat wij liet voornaamste betref fende de Landweer thans kier laten volgen. Bij, Kon. besluit van den 14en Januari jl. werd de invoering van do Dandwcorwct Vastgesteld op den Ion April d.a.v., doch eerst don len Augustus a.s. zullen de pi*ac- tiache gevolgen daarvan zich kenbaar ma ken. Waarin die zullen bestaan, wat de betoe- kenis is van die wet, welke veranderingen zij: in 't algemeen in do wecrplichten van onze burgers zal brengen D'ezo of dergelijke vragon zullen gerezen zijn bij belanghebben den en bij belangstellenden. Tor beantwoording daarvan moge het vol gende dienen. Dat onze weermacht niet meer kan ge acht worden op do hoogte te staan van de eischen van den togcuwoordigen tijd, daar omtrent bestond, al sedert lang, zoomin oij de ïksgeoring als bij, de Natie, eonige twij fel. Wel was door de afschaffing van do plaatsvervanging (op 1 Sept. 1S98) een stap in dö goede richting gedaan, maar afge zien Van het feit, dat liet leger en zijin reser ve een te geringe sterkte hadden eisehtci, volgens de, meest bevoegden, do inrichting op eenigo punten ingrijpende, wijzigingen en was het, met name, noodig d© schutterij! cp geheel andere leest te schoeien of wel op to heffen. Tot dit laatste werd besloten. Nu zal ©en niemvo instelling hij! onze weermacht de Landweer ten deelo in vervanging komen van de schutterij; met de invoering van de Lanclwccrwet, op den len April j.l,, is het opheffingsproces van de schutterij! feitelijk ingetreden. Dit proces zal ziüli over vijf jaren uitstrekkenden len Augustus 1908 wordt do laatst© schutter naar huis gezonden, van verderen dienst ont heven. Een nieuwe insehrijv Ing voor de schutterij lieoft inlussdien niet plaats, ter- wijjl, krachtens -do bepaling van art. 78, in lijd van nood slechts zij zullen worden opge roepen, die op dat oogenblik lid zijn van de schutterij Bijl Kon. besluit kan voorts worden be paald, dat een dienstdoende kan worden ver anderd in een rustende schutterij. Boven werd gezegd dat do Landweer „ten deelo" in vervanging komt van do schutte rij!; daarmede wordt bedoeld dat do nieuwe instelling, door het geheel verschillend ka rakter dab zijl draagt vergeleken bij1 dei al oude schutterij1, de positie van deze ook slechts ten deelc kan innemen. Het grootste onderscheid tusschen beide is wel daarin go- logon, dat de schutterij oen geheel plaatse- Het was een wolkenloozo dag in 't begin van September in do Iloogalpen. Twee da mes zaton ouder do veranda van een liotel, gobouwd op een Qioogto vanwaar men naar voren ne'orkeek op de lange, enge vallei, die nu door roet sneeuw bedekte berghellingen was ingesloten, terwijl een snelvlietende, door gletschers gevoede stroom, zich er ten weg door baande. De zomergasten werden biji don dag ge ringer in aantal, want 's avonds word liet al koud en vorstig en de eerste sneeuw, die er gevallen was, had algemeen schrik ver spreid. Aan den anderen Ikant der vallei kon men twee wandelaars ondcrschoiden, den buitenkant 'houdende van 't lager gelo gen uiteinde van hot somber pijlubaomen- woud, waaruit ze zoo juist te voorschijln wa ren gekomen. „Daar lieb jo Apollo en mijnheer Grant, zei do jongste der dames, cem moisjo van een jaar of zeventien. „Ada, ik wilde toch, dut jo die nare ge woonte! afleerde van iedereen een bijluaam 'to geven." „Wel, mama, hij is heel passend in dit geval, dat moet u toegevenhet is zoo'n knappe man. Apollo Belvedère hebben we hem. gedoopt. Hij! woont in 'b Belvedère- lintei, zooals u weet," zei het meisje, het ver ivijlb, in 'b algemeen geuit, handig ontwij- lijik of .gemeentelijk karakter draagt en als zoodanig ook onder liet dept. van binnenl. zaken ressorteert, terwijl do Landweer, even goed als het leger, een Rijiks-instelling is en ondor liet gezag van den minister van oorlog komt. De landweorplicht kan dan ook be schouwd wo-rden als een verlengden miliitie- pllclib; do landweerman zal, evenals de mi licien, ouder do militaire webbon staan. Tor Uieri 11 nering worde hier ingelasclit, dat met de regeling van do Landweer ons weeirstelsel nog niet compleet zal zijn; de nstolling van een derde onderdeel, den L a n d s t o' r m, door den minister Elaud de „sluitsteen" van ons Wcerstolsel genoemd, moet nog volgen Bij) de oude regeling waa doza hoewel' in 1832 enkele nadere wette lijke vooisdhriflen werden gegeven in de Schuttcrijrweb begrepen. Wat gaf nu aanleiding dat men do schut terij afschaft en een landweer instelt? Wijl wijzen er op dat daarvoor als hoofd motieven altijd klonken onvoldoende oefe ning en samenhang en slechte discipline. Maar, wanneer dan hier aan die klachten uiting wordt gegeven, gebiedt do waarheid onmiddellijk eraan too te voegen, dab on danks de slechte wet vooral door do am bitie van officieren en kader, dikwerf in ver houding tot de omstandigheden, op buiten gewoon .goede resultaten koii .gewezen wor den. Hot stond intussolion, om zoo te zeggen, biji iedereen vast, dat bij een eventueel© her ziening van de inrichting onzer strijdkrach ten, de schutterij in haar tegenwoordigen vorm geenszins kon blijlveu bestaan. Do herziening van ons krijgswezen deed afgescheiden van do opheffing der plaats vervanging na een lijdensgeschiedenis van ettelijke tientallen van jaren, den eer sten grooten stap door do aanneming van de „Militie-wet 1901", die don len Jan. 1902 werd ingevoerd; met die wet houdt ver band de onmiddellijk na dc aanneming daar van door de Tweede Kamer behandelde cn thans in working getreden Landweorwefc. Bij do nieuwe Militie-wet, waai bij het jaarlijkscli contingent wea-d verho-ogd van 11,000 op 17,500 man, waarvan 5200 voor koi-to oefening (zgn. vier-m aan dors) en de diensttijd vastgesteld op S jaren, word be paald dat de mgolijfden bij do militie te land, die dien diensttijd hebben volbracht, op den dag van dienst-eiudiging zullen over gaan naar d L a n d w e e r, mot uitzonde ring van hen die belmoren tot do bereden korpsen. "Voor dien dag van dienstcindigiug is in de wet aangewezen den Ion Augustus van het jaar, waarin door hem den aolit-jarigen dienst is of zou worden volbracht, en dan gaat hij tevens bij do Landweer over. Ook voor do miliciens die nn, volgens de oude mililiewefc bij' het leger dienen, wordt de dicnsttijld met zeven jaren verlengd, wel ke door lien moot worden volbracht biji de landweer; plaatsvervangeis en nummervar- wisselaars zijn niet verplicht tot dien ver lengden diensttijd. D'o miliciens-lotolingen van de lichting kond met een pleidooi tot haar verdediging in dit speciale geval. „Maai- zelfs al past dc naam, liet past niet voor een jong meisje om op die manier over do inenscheu te praten, ten minste niet om er een gewoonte van te maken, zooals jij doet." „Kijk nu eens, wat voor een dwarskijk- ster u is. Maai- ik zal mijn best doen 't af te leorcu. De twee 'hecren, laat ik dan maar zeggen, komen klaarblijkelijk dezen kant uit. Ik denk, dat het in Hotel Belvedère al even leeg wordt .als 'hier bij ons." ,,'tlvomb me voor, dab je heel veel belang in die lieeren stelt." „In wolkö van dc twee, mama.? T-oo, zeg me dat eens, want beiden zijn interessant, vindt u niet? Voor zoover ik ze heb leoren kennen, vind ik beiden aardig, wat ik zoo vrij bon hierbij to biechten." ,,'t Zou wat al to vrij van jo zijn, kind lief ,a.ls 't niet tegen mij allöen werd gezegd, Ik hob 't oog op mijnheer Lawrence." „Op Apvergeef me, daar was 't me bijna weer ontglipt „Wees nu eens voor een oogenblik wat minder lichtzinnig, Ada. Ik wilde je in al len ernst vragen, wie van de twee het zijn zal. Jo vader en i'k 'hebben samen over de zaalk gesproken en we willen 't heiden graag weten." „En dat moet ik zoo opeens maar belij den V' „Ja." „Nu dan, geen van do twee ten minste 1895 worden dus op den len Augustus a.s. 1 andweoniiaun en" Een groot onderscheid blijkt ook hieruit tusschen schutterij en landweer; onze nieu we instituut zal alleen bestaan nib man schappen die reeds hij heb leger hebben ge diend, terwijl, zooals bekend is, bij depehut- terij ook menschen werden ingelijfd, die te voren nooit soldaat geweest waren. De dienstplicht bijl de landweer duurt 7 jarenin geval van ooidog of andere buiten gewone omstandigheden kan do wet tot lan goren dienst verplichten. De landweerman dient met een enkele uitzondering (de mili ciens van de pantserfoil-artillerie worden namelijk bestemd voor de vesting-artillerie dor landweer) bijl heb wapen of dienstvak, waarbij hij in het leger was ingedeeld. Evenals biji do militie worden de land- weer-pliehti'gen in compagnieën en bataljons vereenigd, waarbij', voor zooveel noodig, of ficieren en verder kader van het leger wor den ingedeeldde bedoeling is voorts do zoogenaamde viermaanders van do militie te bestemmen voor do depóts van de land weer. Wat nu do oefeningen in vredestijd be treft, deze heeft do wetgever tot oen mini mum beperkt. D'e dienstplichtigen met uitzondering van hen die tot de hospitaal soldaten of tot de admmisbratietroepeu be lmoren behoeven, gedurende hun gehec- len zevenjarigen diensttijd, slechts twee ma len onder cto -wapenen to komen, telkens voor ten hoogste zes dagen; de dagen van opkomen onder de wapenen en van vertrek met verlof zijn daaronder begrepen. Vergelijken we liiermeo den oefentijd voor de schutterij (dienstdoende), welke van den len April tot den len October op twee uren in de veertien^dagen is bepaald, dan blijkt wel dab do wetgever met de vaststel ling van die twaalf of eigenlijk slechts acht oefeningsdagon in do zeven jaren, tot 'hot uiterste minimum is gegaan. In elk jaar, waar-in zij niet onder de wa penen komen, worden do verlofgangers van de landweer door den districtscommandant onderzocht, d. w. z. zijl maken alsdan inspec tie voor dien -commandant, zooals dei mili ciens nu reeds verplicht zijn te doen. voor don militie-commissaris. Het Rijk wordt daartoe verdeeld in landweer-districten. Geleidelijk zal worden overgegaan tot de vorming van 1 andweerafdeeliugcn. uit de dienstplichtigen bijl de landweer. 'Hiertoe wordt het grondgebied van het Bijk ver deeld in 48 landwcerdistrictcn.De landweei- districtseommandaut heeft don rang van hoofd-officier. In tijd van vrede! heeft hij alle landweortroepen in zijn district onder zijin bevelen; in tijd van oorlog treedt hij op als commandant van het in zijn district te vormen bataljon 1 andwceriufanberio. In 1903 zullen worden aangewezen commando- inenten ter standplaats Zwolle, Amersfoort, Amsterdam, 's-Gravonhage, Rotterdam,Mid delburg; tevens zullen d© provinciale adju danten in Friesland, Groningen, Drenthe, Gelderland, Noord-Holland, Noord-Brabant en Limburg belast worden met de functie van landweordistriolscommandant, met do hoofdplaatsen dier provinciën (Groningen voor dc provinciën Groningen en Drenthe) tot standplaats. Behalvö voor de geoeinde oefeningen en inspectie kan, in vredestijd, do landweerman nog opgeroepen warden tot handhaving van dc openbare orde in geval van oproerige be- weging en dergelijke. Die zaak is voor de landweer nog niet ge regeld; wel komt in de wet een bepaling voor, dat, alvorens in geval van oorlog, oor logsgevaar of andero buitengewone omstan digheden, do landweerkorpsen met heb leger te doen optreden, bij Kon. besluit oen deel dier korpsen zal worden aangewezen om ter beschikking te blijven tot „medewerking, desvereischt, tor handhaving of tot horstel van do openbare orde in geval van oproerige beweging, samenscholing of' andere stoornis dim- ordo of biji vrees voor oen of ander" maar daarmede schijnt do quaestie niet op gelost voor gewone tijden. Of do landweer dan in allo gevallen de schutterij zal kun nen vervangen, blijft twijfelachtig, ook mot het oog op een tijdige beschikking over wa pens en uitrusting. Wellicht zou hot moge lijk zijn -om in do 'leemto te voorzien door het oprichten in elke gemeente waar geen garnizoen is van een soort „Burger wacht", uitsluitend voor dat dodl bestemd, d.w.z. om op te treden biji opstootjes, c. q. brand enz. Natuurlijk dat dio wacht bij- meer ernstige of langdurige rustverstorin gen zou moeten vervangen Worden door militaire troepen uit nabijgelegen garni- zoenplaatsen. En welke bestemming krijgt nu de land weer in oorlogstijd Volgens de wet dienon de landweerafdeelingcn tob versterking van O het leger on kunnen zij ingedeeld bijl of ver eenigd met de korpsen van heb leger optre den. Een speciale taak is hun dus niet aan gewezen. Toch is het gelet op verschil lende uitingen in meer of minder officieelo stukkon Waarschijlulijik dat do bezetting van -onze liniën cn stellingen voor een groot deel uit landweer-afdeelingen zal bestaan en lang niet onmogelijk, dat aan een deel dei- landweer zal worden opgedragen do mobili satie te dekken. In allen gevalle! zullen we bij dc landweer geen „bans" hebben, dio achtereenvolgens zouden worden opgeroe pen, zooals voor de schutterij was bepaald wanneer door de Regeering tot mobilisatie besloten is, moet de geheole landweer tege lijk mobiel worden dei dienstplichtigen van alle jaargangen komen dan onder de wape nen. Of dit dan tegelijk geschiedt met de mobiliseering van het leger, zal waarschijn lijk van de omstandigheden, d. i. van do oorzaak van de oproeping dei- lichtingen af hangen. Besluiten We ons overzicht, waarin ge tracht werd de taak aan to geven, welke meer bepaald op de aanstaande dienstplich tigen hij, ons nieuwe instituut zal rusten, met den wenscli dat de instelling werkelijk aan de verwachtingen moge 'beantwoorden,' en mettertijd een niiet te veronachtzame vei-sterking van onze weermacht zal blijken. Afschaffing! Staatsloterij. De »Haag«che Ct." vreest, dat de afschaf fing der staatsloterij ander kwaad zal doen toenemen. sNeem aan dat de wetgever er in slaagt, Friesche en dergelijke sgroote verlotingen" te beletten, nooit zal 't hem gelukken, het debiet van buiteniandsche loten te voorkomen; want de debitanten daarvan zgn, gedekt door 't postgeheim, der justitie te slirn af, ïBovendien: waar is de grens tusschen een loter'y en een premieleening? En heeft de regeering nu nooit gehoord van den handel in z.g. certificaten van premieloten, door zekere ï>efleclenkantoren"eniimaatschappijen" aan den man gebracht, waarbij men voor een kanslot van zéér twijfelachtige waarde en van vaak nog betwistbare soliditeit (vooial als er een grooie prijs valt) tot flOO heel gemakkelijk in termijnen 1 betaalt, terwijl de beurswaarde door de-kundigen wordt berekend op,, f 17.50 of nog minder." »En dan het nog veel grootere gevaar: het drijven van menschen in de nriten der binnen- en buiteniandsche kantoren, die nu werkelijk de speelzucht, de noodlottige, ru'ineerende, aanvuren door te verleiden tot speculeeren aan de Beurs in olieriet dobbel- fondsen, een spel, waarbij in de laatste jaren honderden niet enkele guldens, maar hun geheele bezit lieten. »Neen 1 de theorie der regeering is zeer juist, maar haar praclijk deugt niet, t- en is die van splinter en balk." Eerst zou het blad willen optreden tegen quasie sociteiten, die speelholen zijn, particu liere loterij-maatschappijen en lotenzwrnde- laars en eerst in de laatste pluais tegen de staatsloterij. Do regeering doe niet, alsof daar nu de wortel des kwaads lag. sfot zoolang late zij aan den man, die geen kans heeft om zelf door zijn vlijtigen arbeid ooit iets anders dan »de oude knecht" te wor den, althans dit omehuldige uitzicht om er althans eens door een gelukje van de iortuin bovenop te komen, als hem 't lot in dsn schoot mocht worden geworpen." in dc eerste 3 jaren nog niet. 't Zal me niet gaan als zekere dame, die u en mij' beter be kend is dan iemaud anders, die met 18 jaar trouwde en nu voor mijp zuster wordt aan gezien. Och, ik arme, maar wolk een voldoe ning moet haar dat geven, moederlief. Maar doen we niet beter van onderwerp te ver andoren, daar do heeron naderbiji komen V' „Zoo dadelijk, lieve: cn als die drie jaar om zijn of ingekort, zullen we maar zog gen? Ik veronderstel, dat het mijpheer Lawrenco zou worden, is 't niet?" „Het staat u natuurlijk vrij, dat to ver onderstellen, ik zou zelf bijna hetzelfde ver moeden." Onderwijl waren do beide vrienden uader gekorreu. Zijl waren van plan binnen twee dagen naar Engeland ie vertrokken, en wil don dien morgen een laatsten to-ebt wagen over den gletscher, wiens witte massa, m koude, vreedzame rust, zichtbaar was boven de toppen der pijnboomeu. Twee maanden lang waren ze thans samen in Zwitserlandze waren boezemvrienden geweest, van hun jeugd af aan tot nu voor een paai* weken. D'e komst van den lieer cn mevrouw Morland met hun mooie', levendige dochter, had langzamerhand en onmerkbaar con verandering in hun verhouding teweeg gebracht. Beiden voelden zo zich tot mejuf frouw Morland aangetrokkendo artist Lawrence werd vooral geboeid door kaar schoonheid, terwijl dö ander in de naive be koorlijkheid van haar manieren en haar geestelijke ontwikkeling vergoeding vond voor de verstrooiingen van een litterair le ven in Londen. Geen van beiden had tegen over den ander ooit toespelingen gemaakt op zijn wonsehen en zijn hoop, maar vaak zijn er geen woorden noodig, om een toe stand te openbaren. „Is 't waar dat u ons zoo spoedig verlaten gaat?" vroeg mevrouw Morland, nadat do eerste begrooting voorbijl was. „Ja, we zullen Woensdag naar Londen terugkeeren," antwoordde Grant. „En zullen wij liet genoegen bobben u de zen winter in Londen te ontmoeten vroeg Lawrence aan mevrouw Morland. „Ik weet 't waarlijk niet. Mijphecr Mor land praat van San Ttemo en Florence, en Ada van Algiers dus vrees ik, dat we in geen geval naar het Noorden zullen gaan." Ondertusschen nam Grant de gelegenheid waar, mejuffrouw Morland voor oen kort, ernstig onderhoud oven 'tor zijde te nemen, wat Lawrence's gemoedsrust eenigennate scheen te verstoren, hoe aangenaam 't blijk baar ook aan de andere partijen was. Maar alleen scherpe oogen als dio van me vrouw Morland waren in staat dab op te merken, want de artist was geen mam om ie laten blijken, wat er in zijn binnenste om ging. Hoo 't zij!, do hoeren namen afscheid, zonder dat er iets bijzonders voorviel, en keerden naar hun hotel terug. De morgen verrees helder on wolkeloos, toen de beide voetgangers al een heel eind op weg waren naar de hoogste berghellin gen, waar, aan weerskanten door rotsen er Audiënties. D'e audiëntie van den minister van wa terstaat zal a s. Dinsdag in plaats van t« lialf twee, te twee uren plaats hebben. Eersto Kamer. De leden der Eersto Kamer van de Sta- ten-Genera&l zijp ter vergadering bijeenge roepen tegen Woensdagavond a.s. to half negen. Parade. Door den Min. van Oorlog is bepaald, dat do parades in de verschillende garnizoenen voor H. K. H. prinses Mario niet op Zon dag 5 maar op Maandag 6 dezer zullen wor den gehouden. Uit den üondscken gemeenteraad. Do gemeenteraad te Gouda verwierp gia- teren mot 9 tegen G stemmen een voorstel van de commissie voor de strafverordeniu- klippen en puntige steenblokken ingesloten, zich do gletscher bevond, het doel van hun tocht. Ze hadden afgesproken door do St-ief- lerpas in do aangrenzende vallei af te dalen, om 't dorp Fluela te bereiken, waar zo ij- tij ds zouden aankomen om de avonddiligen- co terug naar Dörfle te krijgen. Do gids had zijn bescheid gekregen, daar er met hun geoefendheid in liet bergbestijgen m ver band met do betrekkelijke eenvoudigheid van dezen toolit, geen behoefte aan was. Over den gletsohor was de weg lastig. De sneeuw was den vorigcu dag door de hitte dei- zon gesmolten en gedurende den nacht met een gladde ijslaag bedekt, terwijl in de hoogere streken een beetje sneeuw gevallon was, die, verraderlijk als dit was, mogelijke gevaren, dio in den afgrond schuilden, voor het oog verborg. De vrienden kwamen ech ter veilig op het .ho-ogst gelegen ijsvlak, men zag ze daar een paar minuten halt hon den, als om eens even adem te scheppen, en dan hun moeilijken weg vervolgen, om langs de andere helling to verdwijnen. „Hier, Lawrence, ik wil jon 't voordeel gunnen den hij! te dragen den weg naai- he neden," zei Grant, ,,als er steunpunten moe ten worden uitgehouwen, zal ik 't je bijtijds zeggen." Grant ging vooraandat had hij steeds gedaan sinds ze de steenen aan den voet van den gletscher hadden veria ten. Een dik tou v van een 20 cd, met. beide uiteinden oin hun zij gelegd, boud hen aan elkaar. 'Db halve afstand was afgelegd over den M

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1903 | | pagina 5