Ingezonden Mededeelingen.
Eene martelaar van negen maanden
INDISCHE PENKRASSEN.
ALLERLEI.
Handel én Bed r ij f.
,»«v
"negeetrihig, evenals die onzer oostelijk© na-
buren, door voorschrift en voorbeeld hem
steunde in en in staat stolde tot een af
doende bestrijding der meest voorkomende
en der schadelijke onkruiden.
V ooral die onkruiden, welke zidh door
zaad vermenigvuldigen en dus gemakkelijk
van het eene stuk op het andere worden
overgebracht, zijn als een goed voorbeeld te
noemen, dab bestrijding door enkelen, hoe
goed ook uitgevoerd, al heel weinig resul
taat geeft. Al heeft men toch van meet
aan, geen kosten ontziende, zulk onkruid
verwijderd, üi heb najaar, soms reeds in den
nazomer, voorziet buurmau's akker of de
publieke weg ons toch behoorlijk van het
ongewenschte onkruidzaad. Niet honderd,
maar duizendvoudig is de vrucht van zulk
onkruid. De echto kamille, om één voor
beeld te noemen, bau per plant 60,000 kieon-
krachtigo zaden geven. Vindt deze plant
derhalve gelegenheid op een akker rijip zaad
voort- te brengen, dan ligt de oorzaak barer
snelle verspreiding immers voor de hand.
Zulk onkruid kan alleon dan met goed
gevolg bestreden worden, zoo meu de han
den inéén slaat. Eeu tot zulk een maatregel
•dwingende wet en het voorbeeld der
overheid op en langs de publieke wegen
heeft in Duitsehland menige streeik bevrijjd
van onkruidplagen en verschillende, soms
zeer moeilijk te bekampen plantenziekten
met goed gevolg bestreden.
Een feit is het, dat een veeboer veel min
der klaagt over onkruid in zijn land, dan
ds teelboer. En dit is best te verklaren.
Zoolang het onkruid in een weide niet
bepaald s c h a d e 1 ij 'k is, of voor de go-
zondheid van het vee in het algemeen öf
voor de melkopbrengst in het bijzonder,
springt het nadeel, door 'het onkruid veroor
zaakt, minder in het oog. Heeft men veel
tladonkruid, bijjv. paardebloemen,
dan vindt men dit hinderlijk, omdat op zul
ke plekken weinig ras staat, maar overi
gens: ,.ze vreten 'het toeh ook'' en daar
blijft 'het bij. Alleen als de hooiopbrengst
van zulke stukken gewogen wordt, valt het
gewicht tegen, dan ziet men de schade on
der cijfers gebracht en dat maakt menigeen
wakker;'. Dan gaat hij deuken over de ge
ringe voederwaarde van het. blad-ou!kruid in
i ergelijking met die van het gras, dat op
zulk een plek had 'kunnen staan; dan be
sluit hij er een eind aan te maken, maar het
,,hoe", daarop is 'het antwoord niet zoo ge
makkelijk te geven. Do paardesla wortelt
diep en ze dient, vroeg in het voorjaar diep
afgestoken te worden, anders loopt de
„kop" weder uit. Het ondereind van den
wortel rot bij goed afsteken in en de plant
is voor goed opgeruimd Neemt men echter
piet in wijden kring dezen maatregel, dan
helpt hij maar voor zeea- (korten tijd. Elke
paardebloem in naast bij gelegen land
en elke plant kan er in één jaar heel wat
voortbrengen di© tot zaadvorming 'komt,
brengt 100200 rijpe zaden voort, welke,
op den. wind voortgedragen, in wijden kring
duizenden nieuwe paardeslaplanten het aan
zijn geeft.
Stekels, zij mogen een gunstig getuigenis
afleggen van de bodemgesteldheid, het zijn
en blijven onwelkome gaston in onze wei
den. Overbekend zijn de rijimpjes: Stekels
maaien, stekels zaaien; Stekels trekken,
stekels nekken, ook bij de boeren. En wat
ziet men Alen begint met den plukker en
eindigt met de zeis. Het kost te veel tijd,
zegt men, en schijnt maar niet te willen
begrijpen, dat een volgend jaar de bestrij
ding nog meer tijd izal eisdhen en er d a n
dus nog minder van zal komen.
Men spreekt wel eens van„hoeren in
't land" en „boeren op stal", en wil daar
mee te kennen geven, dat de eersten voor
al 'hun land in orde houden, terwijl de laat-
sten meer werk van de verpleging van hun
vee maken. Deze o> it" scheiding moest niet
lauger bestaan. E; ^er op stal èn boer in
't land mo-et elke veehouder zijn. Dan al
leen kan men verwachten, dab zijn bedrijf
voor zoover het althans van hem afhangt
zal slagen.
Een helaas in onze provincie maar al te
bekend onkruid dient hier ook vermeld te
worden, de Veld- en de 'Moeraspaardestaart
(Equisetum arvense en Equisetum palustre).
IJnjer, Hermoes, Roobol, Kwadenaard zijn
de namen waaronder ze bij de plattelands
bevolking bekend staan, deze beide paarde-
staart-soorten. Het is een zeer gevreesd on
kruid en de meeste boeren zijn dan ook hui
verig voor zulk El waden a-ardsland.
En dit behoeft niemand te verwonderen als
men bedenkt, dat het onderdrukken, laat
staan het geheel uitroeien van dit onkruid,
trot3 moeite en kosten niet dan na jaren
gelukt.
De Equisetum arvense of V eldpaar-
desbaart is de lastigste van de twee,
vooreerst is "hij het moeilijkst te bestrijden
en in de tweede plaats is hij; voor heb vee
zeer gevaarlijk. Waarin het kwaad eigenlijk
schuilt, is wel bekend. De deeleu dezer
plant bevatten eeu giftsfcof. welke men eerst
kort geleden uit de plant heeft kunnen af
scheiden, doch waaromtrent eerst een nauw
gezet en langdurig onderzoek, gevolgd door
proeven, op dieren genomen, ons later meer
zal kunnen leeren aangaande de eigenlijke
werking van het gif. Dan zal men ook mis
sen, en spoedig de middelen kunnen aanwij
zen ter bestrijding der nadeelige gevolgen.
Weiden toch waarin de Veldpaardestaart
voorkomt, al is het ook in betrekkelijk klei
ne hoeveelheid, zijn beslist ongeschikt om
er runderen in te weiden: ze worden er
ziek.
Heb begint gewoonlijk met sterken af
gang, welke tot buikloop overgaat, Het af
zetten van 't kalf en bloedpissen zijn ook
gevolgen van het gebruik van dit onkruid.
De melk wordt slijmerig en blauw en heeft
meestal een bitteren smaak.
En niet alleen iu verschen, groenen toe
stand, oo!k gedroogd in het hooi voorko
mend. roept do paard est aait bij het rund
vee dat er van eet dezelfde stoornissen to
voorschijn.
En hoe moet men dit onkruid bestrijden
Reeds in Maart komen de lichtbruine,
soms rood gekleurde vruchttakken te voor
schijn, aan hun top met dikke, stompo
vrucht aren. Deze aren bevatten duizenden
sporen we zullen zc maar zaadjes noemen
en elke spoor kan een nieuwe plant
voortbrengen. Deze zaadstengels Verzamelen
en verbranden is noodzakelijk. Spoedig na
de vrucht- of zaadsteugels komen overige
kransstaudig vertakte stengels te voorschijn',
doch deze moet men geeu gelegenheid gov on
tot ontwikkeling te komen. Men steke den
boven kom enden kop diep af en verwijder©
ze ook van het land. Kon men zich maar
steeds meester maken van de uiteinden der
onderaardsche wortelstokken, dan zou men
spoedig gewonnen spel hebben, maar juist
die onderaardsche uitloopers verspreiden
zich zeer diep en zeer ver en daarin
sdhuilt. de moeilijkheid. Uittrekken gaat
moeilijk, daarvoor breken do stengeldeelen
te spoedig af. Zwaar bezanden en straf be
mesten geven nog de beste uitkomsten.
De Moeraspaardestaart (Equisetum pa
lustre) komt zeer veelvuldig in onze sloten
voor. Daar zijn wortelstok alleen in slijlkeri-
geu of zeer vochtigen bodem vooit kan drin
gen, is hiji bij goede behandeling van het
land tot de sloot te beperken. Is echter door
slechte afwatering of te langdurigen beo
gen waterstand deze paardest-aartsoort in
de gelegenheid ook op het land post te vat
ten, dan zal 'hiei- drooglegging het aangewe
zen middel ter bestrijding zijn. Zorgt men
bovendien voor goede en zware bemesting,
dan zal verder voortdringen voorkomen
kunnen worden en gaheele uitroeiing vol
strekt geen onmogelijkheid zijn.
Is het te verwonderen dat kwadenaards-
land in kwaden reuk staat?
30 cent per regel.
De heer A. M. Burbach Jzn., brievenbe
steller, wonende te Diesen bij, Zwolle, heeft
een ernstige ziekte gehad, ui. de influenza,.
Hij is thans hersteld. Hij, heeft veel geleden
tengevolge der influenza een verarming van
het bloed. Met ons te veroorloven zijn ge
nezing te publiceeren verkregen door de
Pink Pillen, veroorlooft hij ons een les te
geven aan al de personen die zich in den
treurigen toestand bevinden AVaar uit hij' op
zoo'n 'gelukkige wijze gc-raakt is.
Ik heb, zoo verklaart hijs ons, de influ
enza gehad en de gevolgen zijn niet uitge
bleven, want gedurende 9 maanden heb ik
gelijk een martelaar geleden. Geen eetlust,
slechte spijsvertering, steken in de zijde,
kortademig, duizeligheden, slapeloosheid,
veel last van koude voeten, ziehier in eenige
woorden het verhaal van mijn lijden. Dat
alles maakte mij lusteloos en wat ik ook al
beproefde alles was te vergeefs. Een mijner
kennissen mijl in dien toestand ziende, raad
de mij, aan de Pink Pillen eens te probee-
ren en werkelijk zijn raadgeving was goud
waard. In korten tijd gevoelde ik de heil
zame uitwerking dezer pillen op mijn gestel,
van lieverlede bekwam ik eetlust en door
de voeding kwamen mijn krachten terug en
verricht met lust mijn werk. Bet geval van
den heer Burbach is dat van al de personen
die de influenza geliad hebben. Deze ziekte
gelijk andere epidemische ziekten, typhus
koorts bij voorbeeld, laten noodlottige ge
volgen na zich. Het lichaamsgestel is zoo
danig beproefd dat het als buiten gebruik
is. Om hetzelve in beweging te stellen is er
een geneesmiddel noodig dat een grooten
invloed op het bloed uitoefent en op het
zenuwstelsel. Het geneesmiddel is geheel
aangewezen, men kan zelfs zeggen dat het
eenig ishet zijn de Pink Pillen, die even
eens genezenbloedarmoede, bleekzucht,
neurasbhénie. algemeene zwakte, maagkwa
len, rheumatiek, gevolgen ,van lichamelijke
en geestelijke overspanning, schele hoofd
pijn, zenuwpijn, heupjicht. Als men deze
ziekten bij hun aanvang aantast, vindt men
nog eenige kracht in het lichaam en het is
veel gemakkelijker de zieke te genezen als
wanneer hij de verwoestingen eener epide
mische ziekte zooals de influenza heeft
doorstaan die hem van alle hulpbronnen
ontbloot heeft.
Prijs f 1.75 de doos f 9.per Bdoozen.
Verkrijgbaar b'j Snabilié, Steiger 27, Rot
terdam, hoofdfepothouder voor Nederland en
Apotheken. Franco toezending tegen post
wissel.
XXVT.
Wees ik in de vorige Penikrassen nog
eens weêr op de onverschilligheid in het
moederland, thans is 'b mij een genot U op
een grootsch voorbeeld te kunnen wijzen
van landgenooten, die toonden hart te heb
ben voor den bruinen broeder.
Die drie mannen van de daad zijn de hoe
ren P. W. Janssen, J. Nienhuijs en H. C.
van den Hon er b, de stichters van de nieuw
gebouwde School tot Opleiding van Inland-
sdlie Geneeskundige, in de wandeling dolc-
ter-djawasdhool, genoemd.
Het duurde tot 1856 alvorens do regee-
ring inzag, dat er toch. iets gedaan moest
worden, oen der bevolking van Necrlandsch-
Indië geneeskundigen bijstand te versahaf
fen. Heb was als 't ware een begin, hoe
zwak dan ook nog, van de erkenning onzer
zedelijke verantwoorde!iljheid tegenover den
omtiondigc-u overheexschte, In dat jaar toch
werd door het gouvernement iu de drie
groot© militaire hospitalen van Batavia,
Semarang en Soerabaia aan inlaudséhe
jongelui gelegenheid gegeven, om eeu soort
cursus in de geneeskunde te volgen. Het
doel was toen nog slechts om. practisch
eenigszins bruikbare mannen te vormen,
dfe bij1 eenvoudige ziektegevallen hulp zou
den 'kunnen verleenen.
Aanvankelijk werd het aantal leerlingen
op slechte 10 gesteld voor elk der hospita
len. De jongelui genoten er '.-rije huisves
ting, een klein zakgeld en -ceding. Die
cursus nu duurde 3 jaar en het onderwijs
bepaalde zich tot de meest voorkomende
ziekten en kwalen. 'Na afgelegd ednd-exa-
men kregen de leerlingen dan eeu plaatsing
als dokter-djawa en wel' in gouvernements
dienst en zooveel mogelijk in de streek,
vanwaar ze afkomstig wareu.
"Veel medkche kennis hadden die „dok
ters" natuurlijk niet. Ze waren er primo
niet voldoende wetenschappelijk voor on
derlegd en secundo konden do lieeren docen
ten, officieren van gezondheid, zich over
heb algemeen maar zeer slecht in het Ma-
leisch verstaanbaar maken.
Langzamerhand bracht de regeering ech
ter verbetering in 'het onderwijl. {Reeds in
1859 werden de drie cursussen te Batavia
vereenigd en dit mag zeker wel als de eer
ste stap in de goede richting worden be
schouwd.
In die dagen bestond er intussdhen maar
weinig lust om voor dokter-djawa te wor
den opgeleid. Het onderwijs, waarbij na
tuurlijk sectio's op mensidhenlijken, faeces
en andere viezigheden te pas kwamen,
stuitte vooral den recihtzimiigen Muzelman
tegen de borst en dat er tegenwoordig juist
zoo veel animo bestaat om inlandscih arts
te worden, 'bewijst wel, dat ook 'de Moham
medaan met zijn tijd meegaat. De adspiraüt
dokters moesten volgens de bepalingen fei
telijk uit de best onderlegde en fatsoenlijke
leerlingen der inlandsc'he- lagere scholen ge
trokken worden, doch biji gebrek aan lief
hebbers, behielp men zich met minder ge
schikte elementen, ja werden zelfs gewone
handlangers uit de hospitalen voor dokter-
djawa opgeleid
Dit gesukkel duurde zoo tot 1875.
Toen word de school opnieuw gereorgani
seerd en werd gelijktijdig ook het Neder-
landsch als voertaal bijl het onderwijs aan
gewezen. De van de inlandsche school af
komstige jongelieden moesten nu eerst een
3-jarigen cursus in de Hollandsche taal
doorl iepen en gingen pas, na voldoend afge
legd examen, bij de zgn, geneeskundige af-
deeling over, die dan nog 5 jaren duurde.
Een groote vooruitgang dus
In 1890 eindelijk werd de easdli tob toe
lating bij de voorbereidende afdeeling aan
merkelijk verzwaard, daar van toen af al
leen die Inlandsche knapen weiden aange
nomen, die behoorlijk onderwij's hadden ge
noten op eeu Europeesdho school. Het voor
bereidend onderricht op de dokter-djawa-
school kon nu zeer worden uitgebreid en
vooral werd toen voortaan veel werk ge
maakt van de wiskunde, de wetenschap zoo
noodig toch om logisch ta lecren denken.
Het gehalte der leerlingen verbeterde
hierdoor zeer en 't zijn thans voornamelijk
de zonen der Inlandsche aristocratie, dia
naar de betrekking van dokter-djawa din-
g6n"
Ik kom zeer ved in aanraking met onze
aanstaande inlandsche artsen en vind 't
werkelijk een genot op te merken, hoe gun
stig de "Westersdhe keonis en beschaving op
hun karakter en optreden 'heeft ingewerkt.
Er zijin op de school leerlingen uit alle
deelen van den Archipel. Voor mijl was 't
daarom al bijzonder nuttig de verschillende
bijzonderheden van land en volk te kunnen
vernemen uit den mond van jongelingen,
die zelker tot de besten van hun ras mogen
worden gerekend.
Toen ik in 189S te Batavia in garnizoen
lag, voelde ik miji ook reeds zeer tot die
meer geavanceerden aangetrokken, kwam
ik dikwijls in hun midden en ik mag wel
zeggen, dat 't denkbeeld om voor Inlanders
een nuttig Maleisch rijdschrift op te rich
ten, geboren werd uit den omgang met die
jeugdige studenten.
De leerlingen waren toen nog m'aar zeer
gebrekkig gehuisvest en ook de studiegele
genheid liet veel te wensohen over. Go be
grijpt dus, .hoo opgetogen ik was, toen ik
thans ©en nieuwe inrifehting mocht aan
schouwen.
Op oen zwarten steen, in den binnenmuur
der poort aangebracht, lezen we
„SCHOOL
tot Opleiding van Inl. Geneeskundigen
ter 'herinnering aan de Inhuldiging van
Koningin Wilhelmfna
en tot
'Heil der he-talking van Ned. Oosfc-Indië
gesticht door
P. W. Janssen,
J. Nienhuys en
H. C. van den Honert."
Hulde aan dat edele trio oudgasten, man
nen, die ziob in Indië een fortuin verwier
ven en, in Bolland teruggekeerd, Indië
dankbaar bleven gedenken.
Zulke Hollanders stemmen weer hoopvol.
Zij wijzen om op een gelukkige kentering
dei- gedachten!
Hun daad heeft indruk gemaakt op den
inlander. Hiji leerde er uit wat altruïsme is,
wat liefde voor den naaste beteékc-nt en hun
namen zullen niet licht hier in Indië wor
den vergeten
Het. nieuwe gebouw is voorzien van rui
me schoollokalen, flinke polikliuilekzailen en
een zeer goed ingericht laboratorium, waar
aan tevens een apotheek verbonden is. In
dat laboratorium wordt ook o. a. les gege
ven in chemie, pbysilca, botanie, zoölogie,
piactisdhe phavmaci© en pharmacognosie.
Verder bevat do inrichting ruime frissehe
slaapzalen, ciiambree's zou ik bijna gezegd
hebben, eeu ruime eetzaal en eeu gymnas-
liefcioods. Ook een flinke cantine met een
ruim voorziene leestafel en een biljart wordt
er aangetroffen.
In een volgende Ponkras zullen we nog
meer van de'zo zoo nuttige inrichting ver
tellen.
Lt. Clockener Brousson, b. et.
Batavia, 15 Juni 1903,
Eigenaardigheden van beroemde minnen
De- „Rassegna Intornatzionale" geeft eeu
opsomming van an coda ten over de eigenaar
digheden van beroemde mannen. Volgens
Suetonius was keizer Augustus ,zoa bang
voor oen omveer, dat liijl steeds een scha
penvacht bijl zich droeg als talisman en zidh
dan steeds in ccn onderaardsch gewelf ver
borg. Chopib, de groote pianist, kreeg kip-
pevel als hij een lijkkleed zag. Trischo do
Bva'he, een Dcensch astronoom, kon geen
haas of vos zien. De bekende veldheer Tu-
renne huiverde over zijn gebed© lichaam
als hij; eeu muis ontmoette. Rossini kon de
gedachte niet van zich vernetten dat hij' eens
arm zou worden en moest bedelen, niette
genstaande hij schatten gold verdiénde. In
den hoogsten graad wantrouwend waren
Napoleon I, Ariosto, Carlyle en Renan. De
schilder Gabriel Rosctti leed aan vervol
gingswaanzin, iu het gezang van de vogelen
meende hij allerlei boleedigingon te v'ilnden
om do gevleugelde zangers niet meer te hoo
ren, li'et hij ziju kamer met dikke matrassen
behangen. Ampère verbrandde een verhan
deling over de scheikunde, omdat hij| dacht
dat de duivel hem deze had ingeblazen. De
phidosoof Bobbes meende in het donker
steeds omringd te zijin door de geesten der
afgestorvenen. Peter de Groote durfde ter
nauwernood over eon rivier 'gaan. Mozart
dacht dat hiji door de Italianen Vergiftigd
zou worden en Schuman meende dat Beet
hoven's geest hem sommige composities had
gedicteerd.
Parfumt.
Het gebruik van odeurs kan men ais een
begeleidend verschijnsel van do beschaving
beschouwen. De Chiroezen en de Indiërs
hadden reeds duizenden jaien geleden groo
te vaardigheid in de gisting, de distillatie
en de vervaardiging van parfums. Overleve
ringen uit Perzië wijjzen ©r op, dat in dat
land reeds in de oudheid parfums uilt plan-
tonstoffen, gedistilleerde oliën en tërpen-
tijin bekend en gewaardeerd wareu. Yan do
Grieken weten zij, dat zij kostbare aromati
sche stoffen vervaardigden en kochten. D©
toeneming van de macht van heit Romein-
sche rijk opende voor den handel in zalven,
balsems, wierook en parfums een markt van
buitemgowonen omvang en omzet.
Het proces der droge djfetillatie.was reeds
beikend in de achtste eeuw van onze tijd
rekening en m de vijftiende eeuw werd de
distillatie van vluchtige oliën uit lavendel
en rosmarijn in het zuidwesten van Frank
rijk '"ngevoord. Volledigheidshalve mag or
aan herinnerd worden dat in 1725 d©
„echte" Johanna Marie Farina de eaude-
co'l ogno invoerde, die nog tegenwoordig vol
gens het oude recept wordt bereiild.
Uit een iu 1728 verschenen boek blijkt,
dat men toen meende' dat do essences min
stens twee bestan'ddcelen moesten bevatten
een in water niet-oplosbare, op hars gelij
kend lichaam on een etherische stof, di© zoo
gasachtig mogelijk was. Sedert dien tijid is,
waaraan een reeks van d© knapste beoefe
naars dezer wetenschap hooft deelgenomen,
dank zij onderzoekiilngen der scheikunde,
de parfum-industrie buitengewoon sterk
vooruitgegaan.
Volgens de nieuwst© onderzoekingen on-
dcischeidt men tegenwoordig drie procédé's
bij het vervaardigen van parfums. Het eer
ste betsaat in het verwijderen van d© oplos
bare bestanddeelen met een algemeen op
lossingsmiddel en daarna in d© afscheiding
dor olie zelf door behandeling met alcohol,
die het vet achterlaat. Het tweede procédé
is> de distillatie met stoom, 'het derde de .op
lossing in aceton of een andere vloeistof,
d:e bij lage temperatuur kookt.
De distillatie met stoom wondt het vaakst
aangewend. Na eenige behandeling der
ruwe stof wordt de distillatie in een stroom
van stoom onder ihoogcn druk of door on
verhitten stoom uitgevoerd. Hlet verdicht©
product wordt dau van het water en de an
dere gedistilleerde vlooistofffen afgeschei
den, die olie in een luchtledig© ruimte ge
dihtilleerd, om zo in zuiveren toestand te
brengen.
Het is een merkwaardig feit, dat stoffen
van zeeft verschillende scheikundig© samen
stelling bijna volkomen denzelfden geur
'kunnen bezitten. Een opvallend voorbeeld
daarvoor zijn het natuurlijke en het kunst
matige muskus. Ter bereiding van parfums
zijn alle klassen van organisch© verbindin
gen, zoowel koolwaterstof, alcohol enz., ge
schikt.
hetzij voor genoegen'.Jammesr maar, datzelft
bij tochten over onze kleine Zuiderzee öl
vooral bij eenigszins harden wind, de zoo
hoogst onaangehame' zeeziek© nog zoo dik.
wijs'Voorkomt, 't Is dan'ook niet overbodi»
vooral nu hetreisseizoen is aangebroken'
iets ©Ver zeeziekte me© t& deelen. Aangaan!
de het eigenlijk© wezen'•der ziekte is men
hot nog niet "eens; vrij!'algemeen wordt och.
ter dienaangaande het volgende aangeno-
men
le. Het schommelen van heb schip v©roor-
zaakb vernauwing der slagaderen jn <jeln
schedel en daarmede samengaand© eon tijde
lijke bloedledigheid in de 'herstalen
2e. Deze bloedledigheid heeft, evenals ook
bij andere oorzaken, di© deze teweeg bron
gen, misselijkheid en braking ten gevolge;
3e. Da door dit laatste veroorzaakte ster
ke werking der buikspieren drijft een grod-
tero hoeveelheid bloed naar de horsenen
neomt d© tijdelijke bloedledigheid weg en
doet daarmede tevens da misselijkheid op
houden
4e. D© maag speelt bij da'aeeziekte slechte
een passieve rol. Zij; wordt door zenuwwer
king, die van d© hersenen uitgaat, tot bra
king opgewekt, onverschillig of zij al oï niet
gevuld is
5e. Alles wat den toevoer van bloed naar
do hersenen kan vorgrooten, wenkt gunstig
en kan or to© bijdragen, do ziekte i" vor.kv
men of t© verzachten.
Als middel om dezen „oo.voer te bevorde
ren, komt ih de eerste plaats in aanmerking
d© rustig© horizontale ligging, bij voorkeur
op den rug. Voorts kan als voorbehoedmid
del nuttig werken een krachtig© maaltijd,
te nemen eenige uren vóór men aan boord
gaat. Als geneesmiddelen zijin, zooals uit bo
venstaande is op te maken, vooral die mid
delen aan te bevelen, di© een verwijding
van de slagaderen in de hersenen kunnen
bevorderen en bedarend op do zenuwen wer
ken. Verschillend© middelen zijin hiervoor
aanbevolen, o. a. de zoo bekende antipyrine,
bromikali en ander©; tot dusverre is echter
geen onkel voor alle gevallen steekhoudend
bevonden.
litVMbUun. 4 Sept.
netr'iinni uw 7 55 r 'ito
im iur kalm, Sept. !5 Oft /Nov )5 z. f.
Bi IIAH'M 4 Sept
Tarwe. Per Ociober -7.43 kr. Mais per Sept.
6.16 kr.
tarwe
.1 au
NMV-IOHK, 4 Sept.
Sept. Dec. Jan.
872/* 88
Sept. Dec. Jan
58'/, f 83/a.
ifei
8b
Mai.
5-0/s
LEEUWARDEN, 4'Sept.
Finter. Boèreboler f'41.50 af.-—.Aanvoer
58 i;4, 15 IA en 5 l/jj tin.
Fabrieksboter f 42 50 a f 45.50. Aanvoer
6 '23 en V» vaten.
Nuteerii.g van de Commissie. lekwaI.Fabiiek6-
fcoter 144.50
Landb. 1/4 val: le keur f4i.50 tot f
2e keur f 40. tot f 3e keur f 30.
lot '4e keur ftot f
2/s, vat: 1a keur f41150'tot t2o keur
t 40.tot f 3e 'k'enrt 39.tot f
4e keur
Aanvoer 8 1/4, 13 '/ren 3 '/je vaten.
Fabrieksboier 142 50 f 45,50 Aanvoer
14 '/a e" 4 vaten.
Juli.
Jul..
Faillissementen.
Oft de Staatt-Covrant.
i. itgeeproken:
B, Tghuis, landbouwer te Noord-Deurriin-
g-n, g< meente Deniikamp. Rechter commis
saris mr, A. Crobckewitctlrator mr. G. J.
ter Kuile.
F. Comelis-e, kruidenier, en C. Heimip-
iiian, ka-telein, te Amsterdam. In beuie
fdilli-semeriten rechter-eommissaris mr. B.
Simons; curator mr. J. G. Huyser.
C. Bosman, mede-directeur der naamiooze
vennootschap de Schevemngsche Bank,"thans
te e en Ham. Rnchter-commissaris mr. W.
H. Roijer; curator mr. C. H Thiebout.
L Klaster, weduwe G. H. Mulder, te
Uiever. Rectuer-commissaiis mr. J J. Wil-
lingecurator mr. Vi. Doornbos, të tAeppel-
O pgehevón:
J. H. Roy, te 'n-Gfavenhage.
Geëindigd:
A. S. ^endriksen, coiffeur te Zeist.
Zeeziekte.
Tengevolge van do ligging van Nederland
aan Noord- eri Zuiderze© wordt uit den aard
der zaak door velen ihior te land© van zee
tochten gobniik gemaakt, hetzij' voor zaken,
Hob(wa(er te écbledam.
Sept 6 v.m. 3 35 nam. 4. 3
7 4. 6 4 32
84.37 k 5. S
Hoogte T»n liet mier op de RWieren.
Berichten van 4 Sept.
LiOBlTll, 2 uur 's wi'ld. 14.10 Gev. 0.14 M.
KOBLENZ, 6 uur motg. 2.5'0 Gev 0.07 M.
TRlr R 10 uur 's midd. Ó.40 Gev. 0.06 M.
KEULEN, ti ü'tir 's niöig. 2 55 Get. 0.11 M.
RCJHRORT, 8 uur 's morg. 2.01 Gev. 0.12 M.
Zon ea Slaan.
Zonsopg S.pt, 6: 5.19 v.m onderg. 6.36 n.ffl
75.20 6.34
85 22 32
7 Sept V. Maan. 14 Sept. L Knarlier.
Fitiiiliebertoiitèn.
(Uit èeriige contanten.)
Getrouwd: 2 Sept.F. A. Jansen van
Raa(j en M, J C Vogelvanger, Watergraafs
meer. 3 Sept.J. N. Kattenburg en S.
Scbrjjver, Amsterdam. H. F. P. Rupert
en J. A. M. Smolders, Amsterdam. Ph.
F. Bouffaer en A. van Sctiaik, Arnhem-
C. A, van Hoolweiff en A M..Heimsme(jer,
Amsterdam. 1. J. W. Schol ten en A. ti
de Jong, Arnhem. G. Hoogkamer Jr. ®n
D. van Vliet, Ouderkerk a-d', IJsel.
Be val len: 2 Sept.: R. J. Bóssevain-
Wilson, z., Amsiórifath
Overleden: i Sept.G. J. van "00'*
weiff, 30 j, ïOianje Nassau's Oordt.
Sept. G. H, Dijk, 5 j., Zwolle.
Gedeukt m Dsdkkjlrij v. d. Sowkdaiuohr Cou**3™-
