57 jaargang.
Dinsdag 15 September 1903.
No. 11263.
ABATTOIR.
Nieuw Adeldom.
SCHOUW
s
-
BUITENLAND.
SiCHIIEDAV 1SCHE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en V laar dingen ft. 1.25. Franco
per post ft. 1.65,
Prijs per weekVoor Schiedam en V laar dingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentién voor liet, eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan liet bureau bezorgd zijn.
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels ft 0.92
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
van zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
iedere regel
plaats die zij
hier-
In de nummers, dio Dinsdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden
zoogenaamde Itleine ndvertentiUn opgenomen tot den prijs van 10 cents
per advertentie, bij vooruitbetaling aan liet Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon No. 123.
SG^rr
oyer de wateringen en licinslooten iu het
Oud- en Nteuw-west-frankeland.
W X A It S C II U W I N O.
Burge meeste n en Wethouders
van Schiedam,
Gezien art. 8 der verordening op hot icinigen
en op de gevorderde hieedte en diepte houden
van de wateringen en heinslooten in 'net Oud
en Nieuw-west-frankeland binnen genoemde ge
meente, van den 19den Mei 1881
Brengen ter kennis van de eigenaars van de
Jandei ijen, huizen en erven in genoemd Fi anke-
land, dat op IVoensdag den 30en September 1903,
des voormiddags ten negen ureeene SCHOUW
zal gedreven woiden over bovenbedoelde wate
ringen en heinslooton.
Wordende bij deze ieder, dien zulks mocht
aangaan, gewaarschuwd, te zoigen, dat aan het
bij de bovenaangehaalde verordening voorge-
Bchrevene alsdan behoorlijk voldaan zij.
En opdat niemand hiervan onwetendheid zoude
kunnen voorwonden, zal itez.e worden afgekon
digd waar het beliooit.
Schiedam, den 14den September 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
VERSTEEG.
De secretaris
V. i-ICKENGA.
II.
Tlians willen wij' even stilstaan bijl de
slachtloonen, diei ook door beide inzenders
zijn besproken.
Groningen.
Voor een rund meer dan 2 jaar oud 3.
Voor een rund minder dan 2 jaar
oud en voor oen paard of muildier 2.
Voor een muilezel', ezel', veulen, vet
kalf, graskalf of varken 1.50
Voor een schaap, lam, bok, gedt,
nuchter kalf of speenvarken 0.50
Voo-r export afzonderlijk tarief.
Nijmegen
Voor een paard, ezel, muilezel of
muddier 3.
Toor een rund ouder dan 2 jaar
(zwaarder dan 300 K.G. slaehtgo-
wichb) „3
voor een rund ouder clan 2 jaar 2 50
rund jonger dan 2 jaar 1.75
kalf „1.50
varken 1.50
nuchter kalf, schaap, lam,
bok of 'geit 0.50
Voor export afzondelijk tarief.
Maastricht
Voor een rund (minstens één doorge
broken hoektand) 3.
voor een pink „1.75
kalf (maximum 60 K G-.) 0.75
kalf (boven 60 K.G-.) 1.50
Roman uit het hedendaagsehe leven
door
P. MIOHAELIS.
voor een schaap, lam, bok of geit 0.5O
var kon 1.
speenvarken 0.25
paard of muildier 2.
veulen (hoogstens 1 jaar) 1.
ezel 0. 5
Utrecht
Voor een paard, muildier of rund 2.50
kalf, ezel,muilezel of Veulen „1.75
valken 1.50
schaap, lam, bolk, geilt of
nuchter kalf 0.50
Schiedam (volgens ontwerp)
Voor een paard of rund f 3.
kalf „1.75
varken 1.50
iiuchter kalf, schaap, bok
of geit 0.50
Zooals men ziet loop on dezo cijfers nu
niet zóó veel uit elkaar dat men d© hier
voorgestelde loonem „fabelachtigo" zoude
moeten noemen, al is heb ook niet te ontken
non, dat ze mede tot de hoogste tarieven be
lmoren.
Do beantwoording dor vraag ombr&nt de
rentabiliteit van oen abattoir bier, lijkt ons
minder bevredigend.
Daartoe werkt wel in do eerste plaats
mede, liet betrekkelijk gering gebruik van
vleeseb m doze gemeente in vergelijk met
andera plaatsen.
Wij' bebbön uit een statistiek, wellke is ge
maakt omtrent da werking van een twee
honderdtal abattoirs iu Dnitscbland een
vijftal plaatsen genomen die in'aantal inwo
ners ongeveer gelijk staan met Schiedam,
on dan blijkt daaruit dat daar worden ge
slaakt:
Aantal
inwoners.
Rund.
Sh
*3
M
Schaap.
Varken.
TÓ
PM
Neis 'e
24300
2511
4045
956
6281
337
Luneburg
24700
2970
134
3441
9564
99
Viersen
24800
1540
835
355
747
Inorazlow
26100
2056
4109
2477
9758
Oldenburg
26700
2040
3650
1250
7000
104
Aseherleben
27200
1165
1999
1723
9681
376
en begroot
v. Schiedam
27493
1725
496
143
3032
472
Berekenen wij do opbrengst van net
slachtloon voor dezo plaats naar den maat
staf van het loon dat hior zal berekend wor
den, dan Ikomen wij tot do volgende cijfers:
Neisse 25,522.25 Luneburg 25,508
Viersen 7379.25; Inorazlow ƒ29,234.25;
Oldenburg ƒ23,944.50; Ascberlebon
23,504.25 Schiedam 12,078.50.
Vierson buiten rekening latende, hooft
Schiedam dus maar de helft deir opbrengst
van dile. in bovengenoemd© gemeenten, ton
gevolge van het minder© verbruik van
vleescli.
Een overzicht van het verbruikt worden
de vleescli in Nederland toont ons de vol
gende cijfers:
36)
Misschien was bet ten slotte voor Lucie
zelf beter, wanneer zij met den vriend barer
jeugd zich vorbond. Want onder de gewij
zigde omstandigheden, bij de ontknooping
in G ersdorf, had Lucie voor alles een on-
Versaagden man noodig; on dat was Fraaiz
Link, dat moest Victor zichzelf bekennen.
En wat bekommerdenVictor rich ten slot
te om alle anderen 1lij moest voor zich zelf
zorgen; bij moest de band verbreken, die
hem aan Martha Link kluisterde; do prijs,
dien bij daarvoor betalen moet, is hem on-
versobilhlg, als bij) zelf er maar vrij door
komt.
Victor overlegde of hij' Franz Link, zou
opzoeken. Maar dan zou bijl ook M'artba
ontmoeten en daarvoor schrikt© Bij terug.
Hij wilde do deelgenoote in zijn schuld, die
bij eindlelijjk, toon liiji genoeg van haar
kreeg, aan de ellendo prijp gaf, niet terug
zien. Neen, dat nooitde gedachte aan haar
alleen is kean onverdraaglijk geworden. Hij
wilde niets meer van baar weten, hij wilde
zo niet meer zien, hij wilde Van haar bevrijd
z'jn tot eiken prijb.
Victor bad Franz Link door een kort
briefj© verzocht, hein iu het restaurant aan
de Friedriohstrasse te ontmoeten, waar zijl
pnkolei weken te voren eou bespreking had
den gevoerd. Ditmaal was het Victor die
wachtte.
Hij! overlegde steeds wat hij zeggen en
doen wilde. Iïet moot van daag tot een be
slissing komen, bet modht loopen zoo hot
wilde. Victor's geiLecle positie was onhoud
baar geworden. Hij bad in den laatsten tijd
ongelukkig gespeeld en zat geheel op zwart
zaad. Had hij) toevallig mijnheer voir San-
dau daareven op straat niet ontmoet, en van
hem een paai- goudstukken geleend, dan zou
hij thans niet eens zijn vertering kunnen
betalen. En met welk een verachtddjken
blik bad do lange Pommor hemi het geld
niet overhandigd, net alsof hij zeggen wilde
„Ik geef het je gaax-ne, slechts om spoe
dig van je gezelschap verlost te zijn."
Victor knarsetandde teen hij weder daar-
aan dacht. Maar dat hielp hem niet verder.
Het leed geen twijfel of hij moest zich met
een slimmen streek uit zijii netelige positie
redden. Het beste mid'dcl om zijn schuld-
eisehers den mond te snoeren, was do verlo
ving met Amalio Herzf'eki, de rijke erfge
name. Daartoe moest hij echter van zijn ver
plichtingen tegenover Martha Link totaal'
zijn ontheven.
En Victor peinst en mort, en hij kan geen
plan bedenken, Ihoo hij ach vriji moet ma-
kon, ton koste van wat daai ook.
Eindelijlk komt Franz Link.
„Gij wildot mij spreken," zegt hij on
verschillig. Maar- Victor die hom goed weet
te beoordeclen, zitot aan zijp onVoiwrikbare
gol a atsud tdrufck i n g, dat bij een moeilijke
taak zal bobben.
„Ik weet," antwoordt hij op jovialen toon,
„dat gij altijd drukken arbeid bobt. Men
krijgt u niet te zien, of moa moet u roepen,"
Maastricht
3715 runderen (w.o. 648 p Anken)
4872 kalvoi'en (waaronder 1534 bo
ven 60 K.G.)
1437 schapen etc.
15676 Varkens
46 speenvarkens
125 paarden
2 veulens
25873 beesten
Groningen
5062 runderen
4787 kalveren
4129 schapen
228 bokken
1162 nuchtere kalveren
12271 Varkens
3 speenvarkens
307 paarden
23 veulens
27972 beesten
Nijimegen
4142 rundei'en (w.o-. 553 heneden 2
jaar eoi 768 boven 300 K.G.
elachtgewicht)
2140 kalveren (w.o. 172 nuchtere)
76 schapen
119 geiten
8337 varkens
667 paarden
108 veulens
1 speenvarken
15490 beesten.
Schiedam
1725 runderen
496 kalveren
3032 varkens
60 nuchtere kalveren
47 sdhapen
36 bokken
472 paarden
5868 beesten.
Zooals men uit deze> cijfers ziet, neemt
Schiedam, ook bij een vergelijking met No-
deidandsclie gemeenten in verhouding tot
heb aantal inwoners een ongunstige po
sitie iu.
Een zeker niet minder belangrijke kwes
tie bij de beoordeoling Van do vraag of zal
worden overgegaan tot den bouw van een
openbaar slachthuis, is die der oprichtings
kosten.
Door dr. Oscar Schwarz wordt in zijn
handboek ,,Bau, Einriahlung und Bo-
triob öffentlicber Slacht- und Vieli-
höfo" besproken de gemiddelde kosten ver
bondon aan de stichting van een abattoir;
hij heeft daarbij! een iudeelitag gemaakt naar
het aantal inwoners waarvoor de inrichting
is bestemd.
Hij 'komt daarbij tob de conclusie dat dio
kosten zullen zijn in een gemeente van pl.m.
25,000 ziolen voor een abattoir zender koel-
„Zeker," zegt Franz Link, „ik moet wer
ken om te loven."
„Nu ja," schertst Victor, „jo neemt het
leven ook zoo zwaar op."
„hffissdliien; maar om mijl dat te zeggen,
hebt gij] mij toch niet laten roepon. Ik heb
haast."
Victor werpt hem een snellen blilk toe.
Bij dezen stijfkop stuit zijn opgewekte luim
zonder gunstige werking af.
„Ik hob u een groet over te brengen',"
zegt hij vervolgens op don onsdbuldigsten
toon.
„Van wien f" vraagt Franz wantrouwend,
„ik wist niet
„En toch zal Hij) jö zeer gelukkig maken,
daarvan ben ik overtuigd," antwoordt zdjn
vroegere vriend loorond.
Nu Icijikt Franz Link hem aan met door
borende blikken. Victor hoeft reeds als
knaap dien blik .gevreesdhij kan hem ook
thans niet wccstaan, maar bij) wendt zich
half om, om eens op straat te kijken.
„Höb jo wat op j© hart?" zegt Franz,
„spreek dan, wat is het?"
„Een groet, zooals ilk je reeds zeide."
„Zeg dan ook van wien bijl komt."
„'Hij komt uit G ersdorf."
Dat woord werkte als een toovea'slag.
Franz Link wil opspringen, bezint zich dan,
waar hij zich bevindt;hij wordt eerst bloed
rood, dan bledk.
„Speel niet met mij," zegt hij met hec-
soho stom.
„Het is zoo, jo kunt mijl gclooven," ant
woordt Victor.
„Je zuster Lucie is zij hier?" stamelt
Franz.
„Neen, maar zij heeft mij geschreven."
huis 120,000, terwijl het koolhuis een uit
gaaf zal vorderen van ƒ37,000; te samen
aldus 157,000.
Gewoonlijk echter, zoo voegt hij er dade
lijk aan toe, worden de sommen in werke
lijkheid grooter ©n hij haalt daarbij) aan de
cijfers door een anderen deskundig© ge
noemd, waarbij de kosten ongeveer 50
hooger worden begroot.
Daarom hebben wij nagegaan de kosten
der stiahting van, d© abattoirs in d© zelfde
gemeenten als hierboven genoemd en daar
bij zien wij. dat die waren voor
Aantal I
inwoners.1
Totaal
kosten
oprichting
Kosten p.|
inwoner, j
Overschot
in 1900.
Neisse
24300
211800
8.7
3188
Luneburg
24700
276866
11.22
8100
"Viersen
24800
126000
5.1
Inorazlow
16100
211659
8.1
Oldenburg
26700
223800
8.4
4200
Asehersleben
27200
245700
9.—
Uit dit staatje blijkt dat zoowel de wer
kelijke cijfers als dc ramingscijfcrs der op
richtingskosten nog al uiteen loopen. Leze
toch vari©eren van 5.1 tot 11.22 per inwo
ner; toch hlijikt wol dat het middoncijfei* 8
is, alzoo voor Schiedam 200,000.
Omtrent de resultaten van d© exploitatie
van Nederlandsch© abattoirs 'kunnen wij
wijzen op die te:
Maastri chb:
In het eerst© jaar van exploitatie wca'd
een verlies geleden van 1284.78^. Onder
do uitgaven is vermeld een bedrag van
8863 84| voor afschrijving ©n 13,333.69
voor rente.
N ij m e g e n
In hot eerste jaar nadat het abattoir in
werking kwam, bleef 'n saldo van ƒ1719.764.
Onder d© uitgaven is vermeld oen bedrag
van 5000 voor afschrijving en 7980 voor
rente.
In het tweede jaar 12,040; doch hierbij
is geen reut© on afschrijving geboekt. Dat
jaar was ca- echter een bijzonder© uitgaaf
noodig Van ƒ2750.
Groningen:
Over liet jaar 1902 bleef een saldo van
511.77 met een post voor rente en afschrij
ving ad ƒ24,708.51.
Hieruit blijk dab ook hiea" te lande over
het algemeen do exploitatie met gunstig ge
volg plaats heeft.
(Slot volgt.)
14 September 1903.
furhye.
JDc Macedonische opstand.
Een sensationeel© tijding komt uit Chi
cago (Vctf. Staten)De daar vertoevende
Macedonia® zullen een regiment vormen,
dat onder commando' van een gewezen lui
tenant van .hot Bulgaarsch© leger de op
standelingen zal helpen. De Forte zal niet
weten wat zij' doen moet' Wat moeten dezo
Amerikaansche Macedoniëis echter doen,
wanneer do Vereenigde Staten de vorming
van zoo'n regiment verbieden zullen Maar
al wordt dit toegestaan, hoe komen dezo
vaderlanders in Macedonië, waar de Port©
alle toegangsliavens bezet 'houdt en zij van
de zijde der mogendheden geen liulpvaaidig-
heid te verwachten bobben.
Van interventie van die zijde is ook geen
sprake. De Parijscho avondbladen publicee-
ren het volgende telegram uit Petersburg.
„Een officieclc Russisch! nota verklaart dab
er geen onkelen grond van waarheid is iu
het bericht dat in do aanstaande samen
komst van den czaar en den keizer van Oos-
t.eurijk-Ilongarij© ter sprake gebracht zal
worden een voorstel tot interventie van
Europa in don Turksdh.cn opstand.
Do Turken houden in het district Kir-
klilsse grooio opruiming. In het district be
vinden zich 28 bataljons Turksche soldaten
en 6 batterijen ouder Sadik-pacha. In do
stad Kirklisso waagt zich geen Bulgaar op
straat. Een wvodonde menigte Tinken sloeg
de ruiten in van do woning van den Fran-
solion consul lil Tökendsclio kwamen vijf
honderd vluchtende vrouwen en kinderen
binnen. D© Turksche troepen drongen bij'
dezo plaats over de Bulgaarsohe grenzen en
voerden drie kudden schapen weg.
Aan. de „Temps" wordt uit Konstanti-
nopol geseitnd Do keizerlijk© troepen violen
dc opstandelingen aan biji het Bourkovo-
meor. Toen dc Macedonieis zich hadden te
ruggetrokken, begonnen do Turkscbo troe
pen een algemeen© plundering in alle om
liggende dorpen.
Ook had een gevocht plaats dicht bij het
dorp Zvanli Eveneens bijl het dorp Tourke,
waar na een lievig treffen de Turken ge
voelige verliezen leden.
Het dorp Pouleve werd door do Turken
aangevallen. Zij vermoordden alle meuschen
dio zij' tegenkwamen.
Uit het vilayet Saloniki! wordt bericht
dat 2000 Turken uit Albanië naar Drama,
Ferrcs cn Demiihissar zijn gezonden. 18000
man redifs uit Anatolië zijn naar Adiiauo-
pel vertrokken. Alles leidt er toe dat de op
stand weldra in het noorden van Saloniki
zal uitbreken.
Een bataljon Turksche soldaten moot te
Mclnik door do iusurgenteu zijn gedeci
meerd. Do opstandelingen lagen in ihet ge
bergte verscholen.
In het kantoor van ecu aanzienlijk Bul
gaar te Saloniki, Souromoyeff, is oen bom
gevonden. Do mail is in do gevangenis ge
worpen. Tijdons do dynamiet-aanslagen te
Saloniki werd hij eveneens gearresteerd,
doch döor gebrek aan bewijzen vrij gelaten.
Onder de Bulgaarsch© hoeren iln het vila
yet Adrianopol hcerscht een paniek. Zij be
groeven bun kostbaarbeden, beducht voor
een uitbreking van oen. Turksch-Bulgaar-
sclion oorlog.
„Geef den brief hier," roept Franz adem
loos, daar 'liij zifet dat Victor een brief uit
den zak baalt.
„Halt,mijn waarde, niet zoo haastig,"ant
woordt Victor, terwijl hiji den brief terug
trekt.
„Je kwelt me onverdraaglijk," zegt
Franz, nog altijd verlangend.
„Dat was niet mijfu bedoeling, integen
deel, iik meende je een vreugde te berei
den."
,,'Zo heeft aan mij gedacht," mompelt
Franz, „ze heeft mij. toelh niet vergeten."
„Ik geloof het zelf bijna," antwoordt Vic
tor.
„Maar hoe kwam ze ertoe, hoe wist zij
dat ik hier was?"
„Ziet gij), oude jongen," antwoordde Vic
tor mot een spotachtigen lach. „Ik ben nog
beter dan gij. dacht. Ze weet liet van mij."
„Van jou?" vraagt Franz ongeloovilg.
„Ja, ja, het is zoo. Ik wist immers todli,'
gaat Victor voort, „dat ziji gaarne iets voor
jo over heeft. Waarom moest ik haar dan
geen kleine vreugde bereiden Toen heb ik
haar dan geschreven, dat ik je hier weerge
vonden heb."
„Heb je dat gedaan? Maai' lieg me niet
iets voor," voegt hij erbij), „want er zijn din
gen die ik nibt 'kan verdragen."
„Alsjeblieft, lees zelf," antwoordt Victor.
Hij reikt hem den brief over.
Franz igrijjpb er naar met begeerigbeid en
eerbiedig© schuwheid.
„Van haar!" zegt hij dan bevend. Ja, dat
zijn dezelfde krachtige en toch zulke sier
lijke letters, die bijl zoo goed kende; niet
meer zoo week ©n onvast als voorheen, iets
harder en scherper van uitdrukking, als oen
karakter dat in lijden ©n strijden geoefend
is: maar toch nog steeds die rustige een
voud, dat zelfbewustzijn van een edel ka
rakter.
„Van baai*!" Voor de eerste maal na vijf
lange jaren, die hij van haar gescheiden was,
waarin geen toon, geen blik van hem tot
haar, en van haar tot hem doordrong, ont
vangt hij van haar weder een teoiken van
leven.
En dan leest hij, elk woord, el'ke lettor-
greep. En als met gloeiende tcekens word
alles in zijn ziel geprent. Ziji gedeukt zijner.
En zij heeft niet vergeten den laatsten
avond, dat Franz Link zonder afscheid van
haar wegging. Franz weet nu wite van dat
onzalige misverstand de schuldige is en dat
Lucie hem daarvan valscholijik moot ver
dacht hebben. En toch niet een nog zoo ge
ringe toespeling of verwijt, geen hoogmoe
dig woord, slechts vriendelijke 'herinnering
en hartelijke deelneming.
Ze schrijft van den schoonsten en geluk
kigsten tijd van haar jeugd, en Franz ziet,
terwijl hij] die regels leest, diten tij'd weder
voor hem. En do hoop op wederzien, waar
op zij zoo den nadruk legt, vervult zijn hart
met de zoetste verwachtingen. Hij' ziet haar
voor zich, in schoone jeugcl-gcstalte, en toch
reeds ontwikkeld tot vrouw, en hij1 gelooft
den druk. barer handen te voelen, die zij
hem verlangend tegemoet steekt.
Victor ziet met verbazing toe, half spot
tend, half ontsteld, hoe de innerlijke gevoe
lens zich op Franz Link's gelaat afteekeuen.
Hij' durft echter hein niet te storen.
Wordt vervolgd.)