BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Rechtzaken.
Landbouw en Teetcelt.
een goed bestuur, van veimeeixlerh] g dor
bevolking, verbetering der verkeerswegen,
den watervoorraad 01 de katoenculturm
De onderzoekingen van Sir Wingato
brachten aan liet licht, dat bet havolkings-
aantal op zeer onrustbarende wijze is ver
minderd. Voor de Dbrwisj-overflieerscbing
telde Soedan 8,525,000 zielen. Thans telt het
land slechts 1,870,500 inwoners. Bijna
6,000,000 stierven aan ziekten, ten gevolge
van binnen- eir buiteulandsdho oorlogen.
Onder deze omstandigheden dringt Lord
Cromer aan op aanmoediging van immigra
tie, vooral uit Egypte, dat overbevolkt is.
Do „New-York Herald" bericht naar
aanleiding van een telegram van de „Asso
ciated Press", dat koning Eduarcl persoon
lijk aan den ezaar heeft verzekerd, dat do
anti-Russische commentaren, welke de En-
geiscbe pers heeft gepubliceerd betreffen
de liet- Franseh-E ngclsch verdrag de gevoe
lens van de regeering niet vertolken. Het
blad zegt verder, dat lord Lausdowne aan
den 'Russisclien gezant heeft vcrklaaid,
gaarne de onderhandelingen opnieuw- to be
ginnen teneinde alle tusschen Engeland en
Rusland hangende kwesties te regelen.
België.
Tusschen België en Bulgarije is een con
flict gerezen, omtrent de overeenkomst van
uitlevering van misdadigers. Te Sofia wer
den onlangs twee jongelieden gevangen ge
nomen, uit Brussel 'komend, die 130,000
francs hadden verduisterd. België vroeg hun
uitlevering doch de Bulgaarsche regeering
stelde beide oplichters in vrijheid, kien ver
wacht nu dat België hierop zal antwoorden
door bet terugroepen van zijn vertegenwoor
diger in Bulgarije.
F r a n k r ij t.
Het verzet tegen de verwijdering van
Christus-beelden uit de gerechtszalen duurt
voort. Een groot aantal algemeene raden
teekenen protest, aan. Te Privas gaven de
debatten over deze 'kwestie aanleiding tot
eeu verbazend tumult. De vergaderden ston
den van hun zetels op, raakten handgemeen,
sloegen met de vuisten op de lessenaars en
maakten een onbesckrijféTijik rumoer. De
voorzitter was niet in staat de orde te her
stellen.
Te Nant-es werd de zitting opgeheven ten
teeten van openbare rouw.
Te Bonnes, Mende, Bodez, Azen, enz.
werden moties aangenomen, waarin wordt
voorgesteld de beelden aan de 'kerken te
Bch enken.
In andere plaatsen daarentegen werden
moties van gelukwenscli aan president Lou-
bet en den premier Combes aangenomen.
Spanje.
Honing Alfoiis zal 'keizer Wilhelm in Sep
tember Hezoeken gedurende de herfstma-
noeuvres, na eerst een bezoek to hebben ge
bracht aan president Loubet.
D'e correspondent van de „Da.il Mail" te
Barcelona meldt aan zijn blad, dab de 19-
jarige jonkman, die Mam-a aanviel, hem
een dolksteek in de borst toebracht onder
den kreet van ,,Leve> de anarahie!" Maura
bleef kalm, tro-k den dolk uit de wond en
riep„Vat den moordenaar f~ Daarna stap
te de minister zonder hulp uit zijn rijtuig.
D'o dolk, die op 't hart geriöhb Werd, was
afgestuit op een knoop van 's ministers uni
form. De dader was tot voor enkele dagen
als lakei in dienst bijl een bekende Spaa'n-
sehe familie. Koning Alfonsus heeft Maura
een bezoek gebracht.
D'e Madridsche „Coixespondencia" meldt,
dat Airtal de dader, van den politie-agent,
die hem pakte, een hevigen stokslag heeft
gekregen, die zoo geducht aankwam, dat
de man reeds overleden is. Deze tijding is
niet nader bevestigd.
Ten gevolge van nieuwe betoogmg van.
de monarchisten te Barcelona om te protes-
t eer en. tegen den aanslag op Minister Maura
hadden botsingen plaats met republikei
nen en revxduticranairen. Een aantal perso
nen werd' gewond.
Italië.
Keizer Wilhelm, heeft Malta verlaten en
is in de beste gezondheid te Syracuse aan
gekomen.
Ooatenrij k-H o n g a r ij, e.
Keizer Frans Jozef wordt in Juni in En
geland verwaoht om een bezoek te brengen
aan koning Edward.
In de Hongaarsche Kamer verklaarde mi
nister-president Tisza, antwoordende op de
interpellatie betreffende de ontmoeting tus
schen de ministers van buitenlandscke za
ken van Italië eu Oostenrijk „Er zijn van
niemand economische opofferingen gevraagd
ter willo van het handhaven van liet Drie
voudig Verbond. Het onderhoud bood een
gelegenheid aan om de verdachtmakingen
betreffende onze politiek op het Balkan-
schiereiland te logenstraffen."
Ver. Staten.
EW voornaamste candidaat der democra
ten voor de a.s. presidents-verkiezing is de
New-Yor'ksclie opperrechter Parker, voor
wien ock de democraten to Brooklyn 'beslo
ten te werken. IT.earst schijnt als deonocra-
tiscih-candldaat op den achtergrond te wor
den gedrongen.
Bafael Sotomayor, binnenlandsohe- en
Aidolfo Guerreut, buitenl'. zaken; Em-ico
Rodriguez, justitie; Giiilldmo Barros, fi
nanciën; Joaquin Mtmoz Hurtado, oorlog,
Franasar Berjae Vaides, publieke werken.
Chili.
De ministerieels crisis is opgelost en heb
nieuwe ministerie is als volgt samengesteld
Hofberichten
De opper-kkmorkeer van H. M. de Ko
ningin eu do cdief van het Militaire Huis
van H. M. maken bekend aan hen die hun
opwachting bij II. M. do Koningin wen-
sclien te maken, dat daartoe in het Paleis
te Amsterdam gelegenheid zal zijtn
Op Woensdag 4 Mei 1904, des voonnid-
dags te 10 uur voor de Militaire autoritei
ten en des namiddags to 1 uur voor do
civiele autoriteiten.
Op Donderdag 5 Mei 1904, des voormid
dags to 10 uur voor commissiën.
Op Vrijdag 6 Mei 1904, des voormiddags
te 10 uur voor particulieren.
Degenen, die verlangen daartoe te wor
den toegelaten worden, uitgenoodigd om
zich in te schrijven op een der lijpten welke
aan genoemd Paleis gereed! zullen liggen,
van af heden tot en met Zaterdag 23 Aipnl
1904, des avonds te 4 uur, op weikeu tijd
de lijsteu milieu worden gesloten.
Sedert de Konmklij|ke boerderij! op Bet
Loo overeenkomstig heb verlangen van den
Prins belangrijk werd uitgebreid eai de stal
len overvloedig van kostelijtk vee werden
voorzien, is de zuivelproductie aldaar enorm
toegenomen. De boerderij levert nu per
week wel 10 maal meer dan voor het ge
bruik van bet hof noodig is, terwijl dit bo
vendien alleen maar gedurende den zomer
op Het Loo vertoeft. De Prins heeft thans,
als zuinig beheerder, gelast d'e zuivelpro
ducten geregeld te verkoopen. Ingevolge
deze lastgeving is nu als alleenverkoopstei'
van de roomboter der Koninklijke boerderij,
opgetreden, de firma Overdijiking op Het
Loo, die deze per kilo en minder omzet.
Het in zoo vorstelijke omgeving bereide
artikel vindt te Apeldoorn in zoo zeer fijne
quahteit, gretig aftrek.
II. AL de Koningin-Moeder was gister
avond bij haar bezoek aan het Toonkunst-
concert vergezeld' van de prinsessen van
Bentheim.
-X
Te Gieseri-Oud-kerk ontving een meisje,
dat te zorgen heeft voor haar ouden, gebrek-
k'gen vader, van II. M. de Koningin een
som gelds, die haar in staat heeft gesteld
eene naaimachine te koopen, waarmede zij
zal (raehten in haars vaders onderhoud te
voorzien.
Corps diplomatique.
In da residentie 'heeft eerrigen tijd door
gebracht de heer Glijn, lórd-bisschap van
Peterborough.
De Engelsclic gezant bij ons hof, sir
Henry Howard, bracht dezen hooggeplaat-
■sten geestelijke ©enige malen een bezoek m
het Hotel den Ouden Doelen, waar hij' ge
logeerd was, en ontving den bisschop ook
te zijment.
Onze Kamerleden.
In een vergadering van sNedeiland en
Oranje IIte 's-Gravenhage, hield ds. A S.
Talma, Tweede Kamerlid een rede, waarin
hij uiteenzette het gewicht der aanstaande
Statenverkiezingen.
Mr. 3. O. Patijn.
Da Commissaris der 'Koningin in Zuid-
Holland, de hoer Patijn, komt Zaterdag van
zijn vierweeksch verblijf buitenslands alhier
terug, teneinde a.s. Dinsdag de buitenge
wone vergadering der Zuid-Hjollandsche Sta
ten te presideerem.
van dö krachtdadige hulp dia Zwitserland
'liet diop-ongelukkige volk geboden had.
D'e president ziet er goed uit on men be
merkt aan alles, dat zijn hei-stelling flink
vordert. Zijn med-edeelingen over Afrika
komen geheel met dio van Miss Hobhouse
overeen. HSj verwacht dank dö spaar
zaamheid on eenvoud der Boeven dat zij
hun diepste ellende weldra te boven zullen
komen. En hij zelf is het beste bewijls Voor
deze meeniug: na zijn verblijf in Cannes,
d'at kern in hooge mate gesterkt heeft, is 'hij
wel allerminst een gebruiken man. Een echt
type van zijn wik, vol taaie hoop, did in
oneindig G o d s- ver trouwen nooit wankelt.
Ra allen hartelijk de hand te hebben ge
drukt, besteeg dö hoor Steyn nog wel
zeer moeilijk de hooge tzdcl'on van den
spoorwegwagen en stoomde onder een harte
lijk vaarwel naar zij'u nieuw fcuur-oo'rd in
Baden.
M. Simon Gz. -j-
Te 's-Gravenhage is overleden in den
ouderdom van 74 jaar d!o heer Ml. Simon
Gz, oud-hoofdingenieur bij den aanleg van
staatsspoorwegen eu oud-lid van, den Knad
van Toe-zicht op de spoorwegdiensten, uit
welke laatste betrekking hem ten vorigen
jare eervol ontslag werd verleend. In dat
zelfde jaar herdacht, hij zijn 50-jarigö in-
genioursloopbaau, bij welke gelegenheid hij'
van ziecr vele zijden werd gehuldigd. Do lo
gee ring schonk liem teen het officierskruis
van do Oranje-Nassau-orde, terwijl hem
reeds vroeger heb ridderkruis van den Re-
derlandschen Leeuw was verleend.
De overleden ingenieur hoeft een groot
aandeel gehad in den aanleg van staats
spoorwegen voornamelijk in Zealand' on in
het noorden des lands, in w alike provin
ciën bijna alle groote lijnen onder zijn toe
zicht- tot- stand werden gebracht. Do ter
aardebestelling heeft plaats 'Zaterdag voor
middag 11 uur op Hieuw Eik en Duinen.
Depart, van Koloniën.
Naar wij vernemen zullen de heeren A.
Mondt en J. H. Elias, beiden referendaris big
liet departement van kolon ën respectievelijk
1 Juli en 1 October a.s. 's lands dienst met
pensioen verlaten.
Ex-president Steln.
Men schrijft uit Günthersbhal 'bij Frei
burg im Bredsgau
O O
Het volgendë bulletin over den gezond
heidstoestand van president Steijn is door
professor Winkler na zijn bezoek te Gün-
tersthal op den llen dezer uitgegeven
Het onderzoek naar den toestand der
spieren van president Steijn is bevredigend
uitgevallen, Spraken, 'kauwen, slikken en
rompbewegingen zijn voortreffelijk. Die pre
sident loopt goed, al zijn dö dorsale voet-
buigers en de heupspieren nog wat zwak.
Ving-er- en handbewegingen zijin zeer voor
uitgegaan, zoodat heb schrijven reeds vrij
goed gaat. De mm. triceps en deltoides doen
nog weinig en oök. do rijdalingsohe bowö-
ging der oogen is nog gering. De aecomo-
datie is echter weer nagenoeg hersteld, zoo
dat ook het lezen weer mogelijk is.
Toch acht prof. Winkler het wenscke-
lij'k dat do president niet voor Januari naar
Zuid-Afrika terugkeert.
IJit Bazel meldt men aan de „Nieuwe
Courant"
Op do doorreis van Cannes naar Frei
burg 'hield zidh de oud-president van den
Oranje-Vrijstaat eenigo oogenblikkeux te
Bazel op, om rijn Zwiteersche vrienden do
hand te kunnen drukken. Onder deze brave
B oerenvrienderi waren o. a. prof. von Orelli,
von Salis en dr. Probst. Van de rijnen ver
gezeld, verliet de vereerde man den spoor
wagen, om rich eon korte wijl© in de wacht
kamer op te houden. 'Zoowel hij als zijp
Vrouw spraken, in gebroken Duitech, vooral
Arbit-age-verdrag.
De „Standaard" schrijft over da verclra-
gen van permanente arbitrage, die wij, met
Frankrijk en niet Denemarken gesloten
hebben
Het hierdoor behaalde) succes is van meer
betcokenis, dan men oppervlakkig vermoe
den zou; minder met opzicht tot het eerste,
als wel niet het oog op het tweede tractaat.
Ru Frankrijk er too ,vas overgegaan om
met Engeland en andere Staten een beperkt
verdrag van permanente arbitrage te slui
ten, en er met ons land toch onderhande-
linogn gaande waren over het leggen van de
telegraaflijn Saigou-Pontianafc, mocht ver
wacht, dat Frankrijk licht te bewegen zou
zijn, om ook met ons land soortgelijk ver
drag aan te gaan.
Al te veel geeft dit tractaat dan ook
niet. Het trekt alleen, om wat uic-u zoui kun
nen noemen interpretatieve geschillen uit
te maken, en laat alle dieper-ingrijpendo
vraagstukken buiten het geding.
Maar anders staat het ten opzichte van
het verdrag met Denemarken.
Heb met dit land! gesloten tractaat is,
zoo we wel zijn ingelicht, bijna alomvat
tend, en zonder ©enige ernstige beperking.
Bovendien bevat bet een uituoocliging, zon
der adres, aan andere Staten om tot dit
verdrag toe te treden.
En hiermee nu is oen succes van hoogo
beteökenis bereikt.
Dit verdrag toch vervult don 'hoogsten
wensch van wie scheidsgerecht voor oorlog
in de plaats wenscht te stollen.
Liberale Propaganda clnb
Mede met het oog op de a.s. verkiezingen
voor de ProV. Staten is op initiatief van liet
bestuur der vrijzinnige kiesVereeniging te
Leiden een liberale propagandaclub opge-
rickt in navolging van de anti-rewolution-
naire club van-dien naam eu de katholieke
jonge garde. Een groot aantal' jongelui vau
verschillenden stand zijn toegetreden.
Alg. Ned. Boad ran R. K. Kiosvereeu.
Het sCentrum" meldt, dat in de volgende
maand te Utrecht een vergadering zal ge
houden worden van gedelegeerden der r.-k.
kiesvereenigingen uit het geheele land, om te
verkregen een Algem. Nederlandsen Bund.
Hoager onderwijswet.
De vereeniging Volksonderwijs heeft zich
tot de Eerste Kamer gevend! met een adres
waarin zij haar hoop eu verwachting uit
spreekt, op daarvoor aangegeven gronden,
dat die kamer dit wetsontwerp niet zal aan
nemen.
Tariefwet.
Eenige handelaren in biniienlandschen en
buitenlandschen honig 'hebben zich per
adres tob de Tweede Kamer gewend, nu zij
met leedwezen hebben gezien, dat in het
ontwerp tot vaststelling cener nieuwe ta
riefwet wordt voorgesteld 'heb reolit op
honig te verhoogen van f 2.50 tob f 6 per
100 K.G.
Mejuffrouw B, Verschoor vau Qrior, leer
ling-verpleegster in Eudokia tö Rotterdam
is geslaagd hij het examen voor verpleegster.
Do heer A. C. A. Nolet is in "de gister
avond gehouden buitengewone algemeene ver
gadering van de IloUnndsche Algemeene
verzekeringbank in de plaats van wijlen den
lieer D. 0. Kok benoemd tot commissaris.
Het fnilissement van Casper van Leeuwen,
melkboer alhier, is door de arrondissements
rechtbank te Rotterdam opgeheven.
Flnanlieel Nieuws.
Men seint ons uit Leeuwarden
Men verneemt dat het passief in het faillis
sement van Gebr. Gratama vermoedelijk is
3.8 millioeri en het door de firma opgegeven
actief is 2 millioen.
OVERSCHIE, 14 April. De gemeenteraad
alhier zal een openbare vergadering houden
op Zaterdag 16 April a.s. voorm. 10 uur.
MAASSLUIS, 14 April. Bij dö Nod'.
Herv. Gemeente alhier ig oen beroep uitge-
gebtacht op Ds. Doorondam te ELburg.
Blijkens achterslannde advertentie vragen
regenten van het St.-Jucobs Gasthuis prijs
opgave voor de levering van voedingsmiddelen.
De directeur van sSchiedam Vooruit" deelt
ons mede dat alhier in het pand Noord-
Brabant, Lange Haven, een opslag van teer
en pek zal gevestigd worden van de firma
H. H. Roelofs Hegrmans te Rotterdam.
Gisteravond om 71/4 uur had schipper A.
Onverwacht, wonende in do Dwarsstraat en
met zijn schuit in do Voorhaven liggende,
het ongeluk van de schuit in de daarnaast
liggende roeiboot te vallen.
Naar zyn woning gedragen bleek daar dat
hij het rechterbeen bij den enkel had gebro
ken, waarom de hulp van een geneesheer
werd ingeroepen.
Het 5-jarig zoonije van A. Viijenhoek,
wonende aan den Rotterdamschen dgk had
gistermiddag te 51/2 uur het ongeluk 2ijn
handje to klemmen tusschen het dicht val-
nde Roode Hek, waardoor dat handje nog
al werd gekwetst en de knaap naar den
dokter werd gebracht.
Dinsdagavond werd de 19-jarige A, Moerer,
wonende in de Prinsesteeg, in de Vneini-
schapstraat geplaagd door H, C. alhier, die
dit zelfs zoover dieef dat lig hem rnet sleemn
wierp en ten slotte in de daar aanwezige
sloot gooide, wam uit hij echter door een
ander werd gered.
Tegen H. C. is proces-vei baal opgemaakt.
De Arbeidsbeurs.
Gevraagde werkkrachten.
Leerjongens v/h. sigarenvak. -- Schoen
makers. Jongens voor de pakkamer van
een sigarenfabr. Smidsknecht, Gasfitter
(hallwas.) Bankwerkers (halfwas,)
Draaiers. In een fabriek een jongen
bekend met kleeden naaien, Mandenmakeis
bekend met bemanden van flesschen.
Keukenmeid, Boerenknecht. Jongen
voor suiker-chocoladefabriek. Timmerman.
Kindermeisje.
Aangeboden werkkrachten.
Drukkers. Bakker. Winkelbediende.
Kantoorbediende. Boerenknechts.
- Slagersknecht. Kistenmakers.
Timmerman. Houtkoopersknecht.
Personen v. lichte werkzaamheden. -Per
sonen voor schrijfwerk. Personen voor
loopwerk. Personen voor los werk.
Gelegenheid gezocht voor jongens ter opleiding
in het smidsvak. Idem kuipprsvak. Idem
manufaclurenvak. Idem boekhandel.
ld»m timmervak, Schoonmaaksters.
Machinisl-baiikwerker-stoker, Boekbinder-
huiswerker. Wasschen aan huis gevraagd
- Dienstmeisjes voor heeie en halve dagen.
Ververs. Poriier. Reiziger. -
Depothouder. Stoker. Smidsjongen.
Koetsiers.
Naar wij vernemen is de toestand van on
zen Burgemeester vooruitgaande. Reeds heeft-
deze de ziekekamer weer vei laten "en kan hij
zich weer met de zaken zijn ambt bezig hou
den. ^sN. VI. Couit.")
"Bij de gisteren alhier gehouden zitiing
tot toelating van leerlingen aan school C
(Oosterstraat) hebben zich 116 leeriingen
aangemeld.
Op Maandag 18 April 'snamiddags te 4 uur
zal de eerste steenlegging plaats hebben van
de nieuwe bijzondere school voor Christelijk
meer uitgebreid lager onderwijs, in de Wil-
helminastraal, bij welke gelegenheid de drie
predikanten van de Nederl. Llerv. Gem. hei
wooid zullen voeren.
Opgave van brieven en briefkaarten, over
de Hte helft der maand April aan het
postkantoor alhier bezorgd, welke wegens
onbek-ndheid van de geadtesseerden niet
ztjn kunnen worden uitgereikt.
Brieven.
Van den ïkek, Am-lei dam.
Viej A. Traarjo, Brielle.
Pielikant gemeenie Odoorn,
W. Sehoonenlerg, Sclievoiiingen
Biiefkaaiteu-
VV. Poeltuin, 's-Giavenhnge.
D. Kouwenoord, Botterdam.
P. van Berkel, Schiedam.
Uii 't buitenland teiug ontvangen.
Brief.
F. van Kessel, Werden a/d. Roer?
Briefkaart,
Frau Touswal, Nebiingen.
De ambtenaar van het openbaar minis
terie bijl de Arn'hömsclie rechtbank is in
hoager beroep gegaan van 't vonnis waarbij
Dinsdag de [heer Pyttorsen is vrdjgcpröken.
J. J. 'Dörnhoff, beschuldigd van een po.
ging om zijn echtgonoote, Antjo Kienrpff
zwaai' lichamelijk il'cteel too te brengén'
door haar op 16 Maart 1.1. aan het Karthui-
zerkerkhof onverhoeds aan te vallen en wet
een scherp mes baar ter linkerzijde van het
lioofd' en -de bals een diepe snede to© to
brengen en terwijl zijl in een nabijge-le->en
sigarenwinkel vluchtte, haai' te) aohteml-
gen en in den. winkel haar opnieuw aan
to vallen, met het doel haar met) dat mes
opnieuw* te verwonden.
Na zes jaar- gehuwd te zijin, welk huwelijk
zeer ongelukkig was, weid! door beklaWes
wouw oditscheiding aangevraagd en was zij
niet haar unan door dfen president dbr ressht-
ban'k opgeroepen in verband, met deze eekt-
sch ei d i t' g-sproceclare.
Van het Paleis van Justitie komende
was bökl. Zijn vrouw gevolgd mot boTCaver-
meldeii trourigen afloop.
Na het plegen van rijjn daad, had1 hckl,
zich zelf aangegeven op 'heb politiö-buroau
waar hij zou gezegd! hebben, had ilc haar liet
ilioofd maar afgesneden.
In deze zaak rijtnj vijf getuigen sedae-
vaard.
Da zaak- Wessels.
Het geiechtshof te Arnhem bevestigde
heden het vonnis der Amsterdamsehe recht
bank in de bekende zaak van Wessels secre
taris van den Bootwerkersbond, die wegens
opruiing tot drie' maanden gevangenisstraf is
veroordeeld.
Voor diet 4t> kamer van strafzakon der
Amsterdamsohö rechtbank had zich heden
to verantwoorden dö 30-jari'gÖ suikerbakker
vtai
nien.
dat
daar
hang
ketel
'ccn
egd
.lijd
ktv
lfe
uien
iff,
Hanige opmerkingen voor houders van pluimvee
ten opzichte van eierproductie en
verzorging van hoenders,
V.
D c< b r e) d mi a c h i n
Ten .einde die temperatuur van 103 rit
105 graden Fahrenheit te bereiken, zou niets
gemakkelijker zij'n dan een gesloten bak,
waarin men warm water van die tempera
tuur deecl en dat om de eieren liet circulee-
ron, maar omdat de* eieren van die warmte
iu zich opnemen en daardoor weer ko-udo
aan liet water afstaat, zou men geregeld het
koude water moeten laten wegloopen en er
warm voor in de plaats stellen en dit zoo
dag en nacht door. Dit 'gaat natuurlijk niet.
Meu moest er daarom wat anders op vinden
en is daarin vrijiwel geslaagd. Men nam
een kist, maakte in een der zijden een lade,
met in plaats een houten een zinken bodem
met gaatjes. Deze lade is zoo geplaatst, dat
ari ze in do -kist is geschoven, deze van alle
zijden is afgesloten. Nu bracht men van
bdVeu in een ketel van oen bizond'eron
vorm: van onder geheel vlalk end© opgaan
de zijlden in den vorm v'an oen gewelf. Bo-
ven in d'ien ketel, bracht men aan een zijde
oen buis, o'm daarmede water iu dön ketel
te kunnen aanbrengen. Aan een der, zijden
maakte men een gat, waardoor oen buis
kon worden gestoken, die) dooi' den gehee-
len ketel ging en weer bov-eu uit kwam;
dus een el'boog. De openingon werden na
tuurlijk gesoldeerd, want andere zou daar
door het water van den ketel wegvloeien.
Het spreekt dus van zelf, d'ab als men heete
lucht door die gebogen buis laat gaan, de
warmte zich. aan de geheele buis mede
deelt en, daar' zijl rondom, in het water ligt,
natuurlijk haai' warmte eer aan lu-fc water
afstaat. Daar de ketel echter in do kist is
opgesloten, moeten die buizen door het hout
hcenstoken. Dit is dan ook zoo. Do buis, die
dient om den ketel met water te vullen, is
van boven afgesloten om tö beletten d'at dö
waterdamp ontsnapt en oorzaak zou wor
den, dat op een gegeven oogenHik de ketel
dro-og zou rijn en in het angereede raken.
Do buis, die dient om het water to ver
warmen, komt in een vierkant buisje uit.
D'at buisje is van onder en boven open,
maar kan van bovten met een plaatje wor
den afgesloten. Brengt meii nu ondbr het
ondersta gat een lamp, dan zal die warmte
opstijgen, maai' omdat het plaatje) dat belet,
zal ze zijwaarts eu door de buis gaanj dio
door do ketel loopt om daarna boven aan
de 'kist te ontwijken. Legt men nu door ten
gaatje in do vooikanb d'er lade) een ther
mometer, dan kan men nagaan hoe hoog do
temperatuur in de lade) is en daarnaar dö
vlam regelen.
liet zou e'cliter 'kunnen gebeuren, dat door
onvoorziene omstandigheden, de vlam te
hoog of tö laag word' eu daardoor ons broed
sel in gevaar kwam. (HEartegen moest men
zich wapea'en en deed dit op de volgende
wijfee.- men bracht van boven door do kist
en door d! e iketdl een dun buisje, zoodat
daardoor oen pen kon op en neer gaan. Dat
buisje rust van onder op een goed' gösot-
deerd doosje, waarin other gedaan wtvi
Nu is hot oen bekend feit, dat ©Ik voor
werp dat vertvamd wordt zich uitzet eu dat
vloeistoffen dat in lfoogcro mato doen-
Neem 'bijv. een ketel water, zet dli© op het
vuur on 'liet zal niet lang duron of door do
warmte zet 't water rich zoodanig uit, dat eï
in den ikotel tgeeu plaats meer is ©n't water er
over heen vlooit. Belet möu dit cloor er do
ddksol goed vast op te zotten, dan zal, ais
het water ook niet uit dö tuit kan weg
vloeien, de druk tegen den ketel zoo sterk
worden, dat als deze zich niet kan uitzetten,
hij, zal springen. D'ib is met aether ai veel
snellar het geval. Reeds bijl een geringe
warmte, zet ze rich uit ön daar liet doosje
zoo gemaakt is, dat d'e rand zich gemakke
lijk kan uitzetten, zal liet bol gaan staan an-
do pen naar boven: drukkenLdgt men iju
op die pen een dWarspen, dan feal ook dte
pen in d© hoogte) gaan en verbindt men ml
aan het einde Van die dwarspen, höb dek
seltje wat hoven liet vierkante 'baikjo bangt,
dan wordt ook dit opgelicht en do warmte,
