93
58"" Jaargang.
Zondag 24 April 1904.
Tweede Blad.
het uitbreidingsplan
Madeline Marr's geheim.
B«ae courant verschijnt dagelijks, met uitzondering >an Zon- en Feestdagen.
Prgs per kwartaal'Voor S c k i e d a m en Ylaardingen fl. i 2o: Fianco
per pest fl. 1.65.
Prjjs per week"Voor Schiedam en "Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen wox'den dagelijks aangeaomea.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau Botcrvtraat CS.
WT
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Gioote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijn gratis aan bel Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdags ond
verschijnen, woide» zoogenaamde lileine adrertenliën opgenomen totdenprjjs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
ïusitcrc. Telefoon ATo. 123.
GEMEENTE SCHIEDAM.
Ter voldoening aan het bepaalde bij Art.
28 der wet van den 22en Juni 1901 („Stbl."
no. 158), houdende wettelijke bepalingen
betreffende de volkshuisvesting (in het ver
volg „Woningwet" genoemd) is, in opdracht
van het Gemeentebestuur van 28 April 1903
Afd. A no. 705, door den eiviel-ingenieur II.
Paul te Leiden een uitbreidingsplan der ge
meente ontworpen.
Dit plan ligt thans gedurende vier weken
ter inzage voor een ieder op de gemeente
secretarie, opdat het nadien door den Ge
meenteraad vastgesteld zal kunnen worden.
Wij stellen ons voor in de volgende rege
len het ontwerp in hoofdlijnen weer te ge
ven, doch meenen het niet ondienstig daar
aan een kort overzicht te doen voorafgaan
van de paragraaf in haar geheel der Wo
ningwet, waarvan het genoemde Art. 28
een onderdeel uitmaakt.
De bedoelde paragraaf is die, handelend
óver de uitbreiding van bebouwde kommen
en bevat twee artikelennl. Artt. 27 en 28.
In Art. 27 worden voorschriften gegeven
in het belang van een stelselmatige bebou
wing, welke ten doel hebben den bouw of
herbouw te kunnen verbieden op gronden,
die voor straataanleg in de toekomst zijn
aangewezen.
Die aanwijzing kan echter alleen geschie
den bij Raadsbesluit, goedgekeurd door Ge
deputeerde Staten, waarbij dan nog de noo-
dige bepalingen' zijn gemaakt om belangheb
benden in de gelegenheid te stellen, voor
ziening tegen het verleenen dier goedkeu
ring te vragen bij de Koningin.
Heeft echter die aanwijzing rechtskracht
verkregen, dan is tevens de zekerheid ge
boren, dat de gemeente, hij eventueelen aan
leg van de geprojecteerde straat, niet meer
gebouwde eigendommen heeft te onteigenen
dan die aanwezig waren vóór de vaststel
ling van de richting en de afmetingen dier
straat.
Hoewel hierboven alleen sprake is van
„straat", worden in de wet genoemd „slia-
len, grachten en pleinen", zoodat voor alle
drie de betreffende wetsbepalingen geldig
zijn.
Voordat echter een als zoodanig geprojec
teerde straat, gracht of plein tot aanleg
komt, moet de daarvoor noodige grond van
öen eigenaar worden onteigend. Uit de be
palingen der wet blijkt die verplichting niet
duidelijk; hij de beraadslagingen is door
de Regeering echter uitdrukkelijk op deze,
hare zienswijze, gewezen.
Zijolang echter do aangewezen gronden
aog niet zijn onteigend, kan het bouwver-
hod niet beletten, dat de eigenaar er op an
dere wijze van gebruik maakt, bijv. door
het daarop aanleggen van een tuin.
Het kan echter voorkomen dat een straat,
plein of gracht zoodanig is geprojecteerd,
dat van een bepaalden eigenaar meer dan
ten derde deel van zijn eigendom met het
servituut van niet-bebouwing wordt be-
„Heb gaat niet," - en iBDarry Denvers
flapte imefceea rijb. notitieboekje dicht. Het
vlot niet met het werk van. morgen j dei ge-
dadhten willen niet komen."
'„Neen, do bron scdnjlnt niet té vlooien,"
.viel 'het meisje in, dat voor dé typewriter
•zat. „Maar u zult deze geschiedenis van. de
-treek todh. af moeten hebbenin drie) weten
zal ffc niets Voor u kunnen dben en ik ge-
11 iet, dat het rechtvaardig zou zijn ten
opzichte van uw eerste hulp1, als u 'het eind'
een ander dicteerde."
„Ja, ik zal 't met u; moeten afmattetn on
dan HKj liep naar bet venster, in de af-
tellende zoldering van het kleinte kamertje
aangebracht en stootte 't open. „Het ia van
to«rgen afschuwelijk warm, Mrs. Marr."
.„Niet afschuwelijkDénk oons aan don
"°uden zomer, dien we1 hebben, gehad en
dankbaar voor dezen heerlijken Ocfco-
'wdag," zedde zijl verwijtend.
„De volgende) wteefc- gaat uw" broter Weer
Uaar do school 1"
Ma/Mina zuchtte toen ze bevestigend ant-
vobrd gaf. -
iiDhfi ia half on half, do inden van mijn
zwaard; in dat geval moeten hem de rede
nen worden medegedeeld, waarom niet tot
dadelijken aankoop of onteigening wordt
overgegaan. Hierin ligt dus een waarborg
tegen een willekeurige beperking van het
genot van den eigendom.
Die bepalingen zijn van toepassing op
alle gemeenten zonder cnderschied'; doch de
wetgever heeft voorzien, op het goede voor
beeld onzer Duitscho naburen, dat het noo-
dig is voor de grootero gemeenten en ook
voor die kleinere, wier bevolking aan sterke
uitbreiding onderhevig is, de verplichting
op te leggen, dat de uitbreiding der gemeen
te geschiede volgens een vooraf vastgesteld
stelselmatig ontworpen plan, „waarbij de
„grond wordt aangewezen, die in de naaste
„toekomst voor den aanleg van straten,
„grachten of pleinen is bestemd".
De aangehaalde zinsnede is het slot van
art. 28 sub' 1. Het is wel eigenaardig, dat in
het oorspronkelijk wetsontweip zoowel in
dit artikel als in het vorige sprake was van
„een straat, plein of park" en dat door een
amendement van den heer Mackay het
woord „park" word geschrapt, terwijl
door een amendement van den heer
Pijnappel het woord „gracht" werd opgeno
men, zoodat dus in het uitbreidingsplan
geen parken opgenomen mogen worden, ten
zij men die parken ontwerpt op gemeente
eigendommen, of de gemeente de daarvoor
noodige terreinen reeds dadelijk aankoopt.
Is nu .het uitbreidingsplan eenmaal vast
gesteld, dan wordt het ten tpinste eenmaal
in dé tien jaren herzien.
Zoowel het plan van uitbreiding als dat
van de herziening is aan de goedkeuring van
Gedeputeerde Staten onderworpen met hoo-
ger beroep op de Koningin, zoowel door den
Gemeenteraad als door belanghebbenden.
Opdat een ieder daarvan zooveel mogelijk
kennis zou kunnen nemen, liggen de ont
werpen, vóór de vaststelling door den Ge
meenteraad, en de vastgestelde plannon ge
durende minstens vier weken ter inzage ter
Secretarie.
Gaan wij thans na aan de hand van het
ontwerp-plan met bijbehooiende Memorie
van Toelichting hoe de ontwerper zich die
uitbreiding heeft voorgesteld.
Zeer terecht wordt in de Memorie ge
zegd: „De vaststelling van het uitbreidings
plan heeft een dubbel doel. In de eeiste en
voornaamste plaats zullen daardoor bepaal
de terreinen voor straataanleg worden open
gehouden en in de tweede plaats wordt door
dat plan voorloopig on in groote trekken
aangegeven, op welke wijze de stadsuitbrei
ding vermoedelijk tot stand zal komen."
„Wel kan men met eenige zekerheid voor
spellen welke terreinen binnen enkele jaren
voor huizenbouw in aanmerking kunnen ko
men, doch niemand weet welke industrieele
inrichtingen en werkplaatsen zullen verrij
zen; daarom is aan het begrip van „naaste
toekomst" een ruime beteekenis gegeven,
zoodat dan ook vrijwel over het geheele
grondgebied straten zijn geprojecteerd en
voor die gedeelten, waar men in de naaste
toekomst geen bebouwing mag verwachten,
zijn toch nu reeds de hoofdwegen gepro
jecteerd."
Van een algemeen standpunt beschouwd,
is hiertegen niets in te brengen, doch dringt
zich de vraag op: Wat de gevolgen zullen
heengaan. Ifc aal hem ontmoeten en een
klein reisje maken door Dtritschland', omdat
i.k den lieve® jongen altijd) zoo mis na de
va can ties."
„Vindt- u hot laf weg te loopen voor et n
verzoeking?" vroeg hij plotseling k-oartaf.
„Dat hangt or, d'unkt mie, van af. Als het
©en Verzoeking is, die wd! ©ons terug kon
kom on, dan zon wegloopen verzwakken
zijnmaar er zij'n ook verzoekingen, waar
bij wegloopen getuigt van discretie -en
moed."
„HéHarry Denvers zotte rijiu schouders
achteruit, alsof hij' een bewijs Van moed wou
geven.
„Als u terugkomt, zal ifc niet meer m
Londen zijn. Ifc denk er over naar Ame
rika te gaan voor eon jaar of twee."
■Zijn blik? dwaalde over do vel© sclioor-
steenen, waarop men van uit Madeline
Marr's kantoor nteérzag en hiji zag met,
hoe haar lippen samentrokken. alsof een
plotseling© kramptrekking1 van smart haar
toerei lichaam even schokte, maar haar stern
was'geheel' kalm, toen ze luchtig zei
„Ck-lufckigeIfc héb altijd zoo graag New-
Yvrlc eens willen zien. Me dunkt u zal daar
goed' teTedht kunnen."
„Wat helpt goed terécht kunnen, al# er
zijn, wanneer in de naaste toekomst de om
standigheden mochten wijzigen, zoodat bij
zondere belangen door het reeds vastgestel
de uitbreidingsplan worden geschaad?
Dan zal de gemeenteraad het uitbrei
dingsplan moeten herzien, zelfs binnen den
termijn van 10 jaren en zoodanig wijzigen,
dat het, zonder liet algemeen belang uit het
oog te verliezen, zooveel mogelijk tegemoet
komt aan de bijzondere eischen. Een der
variaties op het plan, zooals de ontwerper
reeds vooizag, zal clan aan de orde zijn.
Wij zien nu, dat de hoofdlijnen van de
ui tbr eiding worden verkregen door evenwij
dige ciikelvonnige wegen om de oude stad
met straalsgewijze verbindingen met hot
centrum, daarbij zooveel mogelijk van be
staande hoofdwegen gebruik makende.
Bij het ontwerp is zooveel doenlijk reke
ning gehouden met de belangen der grond
eigenaren; er is getracht naar een zoo ge-
lijmatig mogelijke verdeeling van de opper
vlakte voor wegen bestemd in dier voege,
dat de aanliggende eigenaren allen daarvoor
ongeveer gelijkcribreedte van hun grond moe
ten missen of ook dat de wegen ontworpen
zijn ter plaatse der slooten die toch verdwij
nen moeten.
Al moge men, met den ontwerper, veel
over hebben voor schilderachtige grachten,
omzoomd met boomen, de ervaring leert, dat
met dat schilderachtige tevens hygiënische
missianden geboren worden, die niet anders
dan met groote kosten zijn te verbeteren. In
onze moderne steden passen die grachten
niet meer, ze worden in den waren zin des
woords „open riolen", tenzij men zorgt voor
een afdoende rioleering daarlangs, zoodat
ze vrij blijven van afvalwater en faecaliën.
Is dus een goede rioleering een gebieden
de eisch des tijds, welks verwezenlijking
groote offers van de belastingschuldigen vor
dert, waarom dan nog die offers verzwaard
door aanleg- en onderhoudskosten van
grachten?
Iu vroeger eeuwen, toen de industrie en
het koopmansbedrijf in alle stadsdcelen
werd uitgeoefend, vormden die grachten goe
de onderlinge verbindingswegen, thans, nu
andere eischcn woulen gesteld en het stre
ven bestaat hot bedrijf nabij het groot
scheepvaartwater te concentieeren, nu zijn
ook uit dien hoofde die binnensteedsclie
grachicn overbodig geworden.
Toch is d© veibhuling te water niet geheel
uit hel oog vatloien en is in het plan
een nieuwe vaarweg tusschen de Schie
en de Maas opgenomen, welke ver
binding zou beslaan in een doorgra
ving van den Frankelandschen dijk
met verbreeding van den Spuihaven, het
doorgraven van den Vlaardingerdijk nabij
de voormalige poort en het doorgraven van
de Noordvestgracht in do richting naar de
spoorwegbrug in de Schie. In de doorgegra
ven dijken zonden dan schutsluizen noodig
zijn.
Een niet te miskennen zekerheid zou hier
door bereikt worden, nl. dat ten allen
tijde een verbinding tusschen Schie en Maas
door de gemeente zou bestaan, zelfs al
mocht de schutsluis in de Voorhaven on
klaar worden.
Ons inziens mag echter met reden worden
betwijfeld of in een afzienbaar tijdvak tot
het uitvoeren van een dergelijk kostbaar
werk zal worden besloten.
geen rn en sell is, diet iets can ja geeft?" viel
hij haar gemelijk in de redte.
„Dat zelfde gevoel bezielt mijl soms, ma-ai*
ik heb Bohby natuurlijk altijd1", zeidei zijl
rustig.
„Mlaar rni-n zit nu eenmaal in 't bootje 1"
„Hooit eon woordi over haar man," dacht
hiji aan 't venster staande, met zéker onge
duld, „En todh, toen ifc haar dien morgen
vroeg, of ze weduwe was, zei ze, „neen".
Zenuwachtig trommelde hij op het venster
kozijn, terwijl in zijn geest de laatste drie
maanden voorbij gingen, Waarin hij dage
lijks een urn* of drie 'e morgens en soms
'n deel van dm voor-avond! zijn nieuwen ro
man aan 't jonge meisje achter zijn ruig had
gedicteerd, bij tussdhenpooizen tot conver
satie overgaande, wat in den 'laatste® tijd
steeds vakor was gdbeuird. Hij vroeg1 zich
verwonderd af, of er wel cenig onderwerp
bestond, waarover ze het niet samen luid
den gehad, 'behalve dan over dien myste-
rieuzen Mi'. Man', van wien dé jongo Vrouw
nooit repte.
Twee keer (bad! hiji getracht, zoo fciesch
mogelijk, iets van haar geschiedenis té we
ten te komen, maar, ofschoon ze vrijmoedig
genoeg sprak van de eerste twintig jaren
haam levens, zeide zó weinig Van dé laatste
Wel zal dat gedeelte van het plan ernsti
ge overweging waard zijn, hetwelk omvat de
doorgraving van den Frankelandschen dijk
met vorbreeding van het Spuikanaal in ver
band met de ontworpen buitenhaven.
De ontworpen havens aan de oostzijde
der Voorhaven zijn overgenomen deels van
een reeds goedgekeurd ontweip en deels
van een havenplan in de Keilen, waarvoor
do Ministerieele goedkeuring is verleend.
Een haven zonder spoorwegverbinding is,
volgens do huidje opvattingen, geen goede
haven," waarom dan ook voor die havens
spoorwegverbindingen zijn ontworpen; voor
die in het Westen met de spoorlijn naar den
Hoek van Holland, voor de andere met don
spoorweg RotterdamSchiedam.
Het wil ons echter voorkomen dat finan
cieel zoowel als commeicieel die spoorweg
verbindingen volgens een geheel ander tracé
tot stand gebracht dienen te worden. Wij
mogen echter vertrouwen in het goede be
leid van ons Gemeentebestuur, dat het ook
voor de ontworpen verbindingen voordeelige
voorwaarden zal kunnen bedingen ten be
hoeve van hen, die er gebruik van zullen
moeten maken.
(Slot volgt)
BINNENLAND.
gedeeld, dat het wetsontwerp voor de ad
ministratieve rechtspraak een dezer dagen
hel departement van justitie heeft veilalen.
Krankzinnige misdadigers.
Naar heb „Weekblad! van het Recht" ver
neemt, heeft d'e staatscommissie, bijl Kon.
Besfl. van 31 Juni 1902' benoemd oom do
regeering van advies te dienen over do
wijze Van verpleging van fcTanikzinnige mis
dadigers en misdadige kranlkrihnigen', in.
haai* vergadering van Woensdag baan* taak
ben einde gebracht. Haan* rapport zal bin
nen enkele dagen aan H. M1. dé Koningin'
wonden aangeboden.
Hofberichten
It. M. de Koningin heeft f 100 geschonken
aan de Vereen, voor Goud-, Zilversmids- en
Diamantzetters-gezellen Het Klaverblad te
Amsterdam, ten behoeve van haar pensioen
fonds.
Jet vorstelijk paar tn Italië.
Alen schrijft uit Salerno dd. 20 April
Hedenmorgen met do Atlante is H.
AI. Koningin Wilhelmina met den Prins-Ge
maal, de Groothertogin van Mecklenburg en
haar gei olg alhier aangekomen. II. AI. werd
hartelijk toegejuicht en vertrok naar Pesto
om daar den dag door le brengen.
De gisteren gehouden fète do nuit ter eere
van den verjaardag van Prins Hendrik is
prachtig gelukt.
Splitsing van den Haag voor de prov Staten.
Naar men verneemt, bestaat hij de regee
ring het voornemen, na afloop van de ver
kiezingen voor de Provinciale Statorx het
wetsontwerp in te dienen, waarbij 's Graven-
hags ook voor de Prov. Staten-veikiczin-
gen in drie districten wordt gesplitst.
In verband daarmede zou hot aantal le
den, door 's-Grnvenhage naar de Staten af
te vaardigen, gebracht worden op twaalf,
of vier pet' district, Thans bedraagt het
tien.
Grenswijziging van Delft.
Ged. Staten hebben tot B. cn W. van Delft
een schrijven gericht, mededeelencle dat
zij er niet in geslaagd zijn de regeering te
overtuigen van de urgentie van de wijziging
der grenzen dezer gemeente.
Ged. Stalen meenen alsnu zich van ver
dere pogingen tot verkrijging Van grensver-
andering te moeten onthouden.
Wetsontwerp voor de admlnistratfeve Recht
spraak.
Bij do behandeling van de Alijnwet in de
Eerste Kanier is van Regeeringswege mee
drie. Ataar hij' wist, dat zij sinds tWoei jaar
in het 'kleine kantoortje was gevestigd. Ze
zag ar altijd treurig en verlegen uit, als er
van. haar man werd gerept. Hiji was echter
zeker van één ding ze had nooit eenig
man lief gehad, in weerwil' van haar adres
op de kantoor deurMr. Mauw. typist and
translator".
„Weet ii, dat ik er ova* denk typing, er
aan te geven?" zeido ze opeens. Ik hob veel
succes met korte varhalen in den laatste®,
tijd en heb onverwachts oen legaat van 300
pond gdkregen. TJ weet, dat ik genoeg heb
om rond te komen eii dat )0c alleen typing
doe, om wat geld voor Bobby te verdienen."
„Daar bon ifc blij Om, dat u daarmee wil
ophouden. Wijl „ik bten hier boven heel
gelukkig geweest, en Hij' bralt plotseling
af on Madeline zag hom verschrikt aan en
or kwam oen half onuendruikte uitroep over
haar lippen.
„Wat is er?lfl vroeg hij, rich haastig om
'koerende. Zwijgend hield' Ze hem 'hlaar pot,
lood toe, waarvan de punt ,vas afgesprongen
Terwijl hij' bezig Was een nieuwe punt
to slijlpen, kwam een groote jangen do deun'
bin non va llen.
„Ben je klaart" vroeg hij haastig. „O, ik
zie 't al. Goeden morgen, ACr. D'onvens."
Do hul do nan liet graf van Scliaepmnn.
In tegenspraak met een onlangs uit het
„Centrum" oveigenomcn bericht, verneemt
de „Ned." dat de heeren Lohman en v. Bij-
landt wel te Rome liet graf van dr. Sohaep-
man hebben bezocht, maar dat door hen
daarop geen krans is gelegd.
De heer De Savornin Lohman is in net
land teruggekeerd. De heer Van Bijlandt
hoopt heden terug te komen.
Benadering van slachtvee.
Door den. heer J. v. Cr e vekl! en een aan
tal andere slagers, zal' ©en adres aan do
Tweed'o Kamer gezonden word'en, waarin
zij hun hmvaTen kenbaar maken tegen
ihfefc benaderen van slachtvee, dat tegen
woordig pl'aate heeft. Dl© commiezen loo-
pen dlaarbdjl niet den minsten risico. Im
mers dei eventueel te maken winst kunnen,
rij, behouden, terwdjjl het te) lijjdien verlies
door den staat gedékt wordt. "Verder zul
ten zij verzoeken de aanstelling vani Rijks
ambtenaren, die het vete schatten en willen
zij d'an van die schatting d'eai accijns be
talen.
A. N. V.
Den 2len Mei zal de groep Nederland
van hteb Algemeen. Nederl'audsch Verbond
te Dordt haar algemeen© vergadering hou
den, Er moeten zeven, leden van het groeps
bestuur gekozen wordteu.
In behandeling zal komen een voorstel
tot wijziging van het groepsraglement.
Onder de voorstellen, die de afdeelinigen
hebban ingediend, vermteldCn, wijl diat van
de afd'eeling Eivelingoo om „d'e meest be
kende Nedferl'anidsdlic en VTaamsohe liede
en, oude en nieuwe, vanwege hel verbond,
vierstemmig to doen uitgeven."en dat van
den Haag: „Het groepsbestuur tredé in
overleg met oen Nederlandsche Btoonfboot-
maatschappijl betreffende liob laten loopen
van Nederlandhdhe stoomschepen naar en
van Oost-Ind'ië om d'e Kaap."
Pro Jnventnte.
Dondterdag vergaderde de afdteeüing Rot
terdam der vereeniging fPtro Juventute en
werdten die Verschillende vterrilagen uitge
bracht waaruit bleek, dat de vereetoigmg
in 1903 weer hoogst nuttig wcdkzaam is
geweest, door zich weder het lot van vele
kinderen aan. te trekken. Waar de plaatsing
dikwijls niet zoo gemakkelijk gaat, daar de
gestichten owervteil rij'n, wordt dc wenschte-
lijikiheid' betoogd van dö oprichting van een
doorgangshuis te ïtotterdami. Waar het
doel in zond'erheidl motet rijn dc kinderen
uit da RijRosopvoedimgsgestiehten te hou-
sloeg haar blauws oo&ten naar
„Hoe maak je 't .Bobby?" IHkrtdijik stak
Denvers hem de hand toe. „Je moet mij een
dienst doen!"
„Ik I Niets liever 1"
„Haal je zuster dan over, om mij van mid
dag jullie gezelschap te gunnen voor een
roeitochtje op de rivier. De Volgende week
vertrek ik, en - mot smeekende oogten
wendde hij zich tot het meisje „ik ver
lang er zoo naai' een onkelen middag met
u op het water te zijtn, met Bobby als
chapeau
Madeline
hem op, en er lag iets van vrees in, toen ze
de lange wimpers ei' weer over liet Vallen.
„Ik zal ceremoniemeester rijn," zeide
Bobby, „en we zullen dollen schik hebben."
„Dan zal ik u afhalen om twee uur, als
dat goed is," zeido Dtenvers gretig. „Ik zal
vandaag dan genieten voor morgen of
Voor de volgende weck."
Zijn lach trék zelfs Bobby's opmerkzaam
heid, zoo verschilde Qrijl van zijn 'gewone,
jongensachtige vroolijikhoid, die somtijds
werkelijk iets koddigs had, bij een man als
hij van dertig jaar.
„U hebt toch geen zonnesteek?" vroeg
de jongen, half in ernst, half in gekheid.
„Neen, mijn hoofd is 'bolst in orde. dank
A/&J.
VC"-
VAN DE