58* Jaargart:
Zondag 20 November 1904.
11111 us m m
627
Tweede Blad
De juweelen ring.
n O
UIT DE PERS.
BINNENLAND.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingenü. 1.25, Franco
per post fl. 1.65,
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingon 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur
pan het bureau bezorgd rijn.
Bureau i Bo<er«traat OS.
Geen coalitie tüssciïen Vrijzinnigen
en Sociaal-Democraten.
Terwijl er ©enigen. tijld! 'geileden op vvtardi
gprezen dat die ireiclhtierzijde iin Stamt* pers-
artilketeii die liinikculzijld'a en* ate hict ware op
weeë, dat dei fout 'baj' deze uiiöt-dteri'aail'eii
Morin sdhurfldb, dat zij zi'dh niet aaneensloten,
en dlit door es® Miacl der llinikterrijjcto wenld
genoemd eten les, die mem ook van, rijn Vijhlnl-
d'en kom teren, sdkirijlft nu, „V. D." in die
'Ji&dclolfbiuiiigflcfliei Oowrant" dab alle® bijl her
stemmingen voOAedigto sainenjwerkiliiig van
links aai to veiikirijgen zijp.
Sdlir. laat Hiterbdji in zooverre ongerepti de
vraag of er tusiadhen liberalen om. vrijjzannii'g-
denioicii'aten samonweateilng zall, afijn, d'at Ihij
oen vraagteelkiön. niet allee® achter dazci,
maai' achter elko samenwerking in liet 'lin-
ikeukamp. wensclit bei plaatsan. Voornamelijk
besprteelkt liliji de med!eweiilkin|gt van sioieiialii's-
tan.
V. D. begl.nt zijlui 'artikel met te wijzen
op fret sdhsrijveni" idea* pers va.n dhailstal'ijk'e
zijidte Waau'd'oor dlei mtetedhiristefijke partij
wordt aangesp o ordl ocm saanon te .Wenkte®.
Doch d'an vai'dlea- nagaande hoe men aan dte
rtedhterzij'd'a redeneert, koant llmj) tot de slot
som dat die sameinwodkingi wordt voor
- oogen. gesteld 'om ta Ikunncn zeggengellulkt
dit streven (om d'a regcering ba heinvinnen)
dam, zal (het nieuwe kabinet, diat dan zou
raceten optredten," aDhanlktel'ijlk zijln) van dlfc
der samelnw'edkend'e groepen, o'olk' tv'am de
uiterste groep.'' Deze* *211119116010 meent V. D.
dat aldlus bedoeld! ia„gij. ziet (liet, o kiezels
er Valt sltecilitis te iktózen tulssdton eon doulL-
tie va;n iketalficilijjkten en een cio'aliitie Vatal libe
ralen, vnijziniii'g-d'ern'oiciratein 011 eod'a.a.1-
ifemocraten, ten wijl twijfelen niet of bij| nw*
bekende socialisten-vree® «uit giij u uiteg eens
voor vi'ea' jaar im dei „eWisteÜiijlko" schaaps
kooi willen lat on opsluiten."
Sdhir. bespreekt idlaarna d'a ikans 'op samen-
weittng van socialtetlische rijde. „iMct dkte
te Voarepefllen zijin de clfcirieallon 'bladen fan
tSjld zeikier oen twintigtal jamein: Vooruit.
Ja wij houden vol d'at eten coalitie mot de
S. D. A. P.-manncni, oerst mogelijk* kan
zijln als zijl geen sociaal]-ctemo era ton
ma® zijn; als zij' hebfccln. afgeleerd do on
zinnigs dogma's, do afsto'obellijik'ei strijdwijze,
dis thans fan geze'lsdhap. door ail'Lo pairtijien
d'oet mijden", aldlus V. D., „'Heuisclh!, do
keAolijkei bladen kunnen d'o tlWr flidn ver
nuftig uitgedachte idylle „Borgesdiusi" tap
den soh'oot van Troclstrai' gerust iatcto
vatfen."
Örn na* te gaan hoe van toci'aaManïacirai-
tisdhe zij cl© over een coalitie vlan al'lid a.nti-
dfoti'cate partij® gedaich't moot woiidou,
sdhrijft V. D. het volg'enid'te
„De sociiaal-deimocratc® 1111 ontkennen
niet dab liet eerste, wat op dit ©ogenblik
®sn deugdelijke hegtesering voor do borst
®taat, Hitervoirm'iiigBwcii'k issotaialo wet-
1
Drie dagcin lang liad cl'odbm* Jloinz Wa'lt-
n® het teeuugo ,gd!iieliin Vooir sdjii jongo
vrouw tiiaidhton stt'l to liorud'eui1, thans etehr
tör, d'aar Ihiji todhi cieiir te slecht foomeidliei-
speler wias om haar zijn nteatfalaehtigihoid
jangea' to varhexg'eini, was iliijl op ihaar aian-
homttendte vraag tot eaiii voll'cdligte 'beikon-
tenis gefcomlein. Ja, liij IbadJ zoiugau, zwano
^"rgten zelfs; want voor zoov'e'r thij (kon 'na
gaan was ei'1 naiuiwdlij|ks nog oen uitweg uit
ten oweiwaicihlbs over liiem geik'oinaiii moei'-
njjklifeid, E011 vriend, vdar wilelli 'hij eten ÜKulf
galoden eten 'boirgsteMing van zes-
«oiia'and1 madk op ai'dhi gen0111011 ilvaldt, had
smadblijk! in den steak gdlaton en dte
flobuiidfedsdhfter dlie va'ni den 'and'eii'ei geioni b'el-
taling ikoin krijgen, had zond'ei" parcl'oin' nmb
aaiiklaldht blij hot gea'teiciht telgen dteni
dbotoM godliteigd', ails do zaaik niöt voor dtan
wond! van dan! vollgendtein d'ag in oirdb was.
„Da main llaiat niet mot zich, pratten,"
kiaagdJel d'e anno Hoinz. „'Ilijl w'odb, kllaifc hij
d'el giiiootsito moeilijlkihtelidl 'k*an brengen
ia d'aarcnn ooik miet tot liet Meiiiata miit-
stól te bewelgemi. Höb is om geik van t)ö
wuidiein."
Dagmair govodidiö im hot oeirata oogen-
een gewleildigen sdhiiflt, want «etehotó-
terd matdk watfieia ook vtow liaai* togrippon
kapiibajlte sommaar aa wias ondlanks
twetei hu twdntiig jarten eten! Vcmstan-
■Ylrorovtjo, dat ter nj'et aialn dateht eeln
gering, arbeidri-sbesclhterming', v'ealzelcealings-
wotten, v'einandenin'geia in Ihtdb burgmdijike
reldlib, ten wat eir mean aiiotedlig dis, om do
misstanden dor „kiapitallfejtlisdhio" samon-
tewiiig uit dein wag te ruim011. Tdrwijl zij
voor de tot staindlkoiming deEter w'ottan ihun
medeiwerkinig wel wvilen veiidteonen, gaan zij,
ondanks dlien liiea*vo'i*niiaigpz'mi, votat, togen
'kapitalisme en hioruirgeoïsite den heilig®
ooilolg te pire'chlken. ToTavijl zij| mot elke liter-
vorming de maatsahappij minldf0r 'kapitahs-
tcsicfh, do boui'geoiai'e minJclelr „faai-sdiendte
Massa maken, gamin) zijl met Ikindoriijlke stij'f-
fcio'ofd'igheid voort tegen hun „vijanden"
scherp positie ta nomew.
Och, gunnen wij huni diten sti'ijd mot
wooidengunneln wij Ihun liet geinoegen,
tot in d'eu treur© to wij^iam op dia „onbedriei-
gelijk'e'" teielkeneim van hlet „verval" dar
boiurgeoosie, van da ineenstorting van hot
kapitalistisch gebouw, ten hoe zij mear iLeei-
toai, de- vaiga artikelen dleis Marxistisinien
geil oofs.
En toch fe het jiuist d'i't bijlkorasbig ver
maak, de iMarxiistiscbo 'klassenatrijcUaiisi,
cïl®, geilij'k wij zeifdlein, aillte toenadlea'ing of
samouwcirk'itiig busiacilietai vnij|zmiiilgen em sooia-
•liistcln, al •willen rij vocwlhands betdon dle-
zolfdei söoiale wetgeving, tot eeln on mag0-
1 ij 'k hoi d' maaikt."
Sdlm komt, na ta .hebben, nagelgaan wat
d'o lioor van dor Goos over hot beiwusto
vnaaigsbuk op fat eortgines der S. D. A. P.
schreef, tot d!e sllotsotm,,Ooik voor ons 'ia
tien coailiti© mot u, sod'aa'l-d'emoiorabeini, bo-
slist onaannemelijk."
Dit 'aiftüikel is klialni ook ivarinocicMiijjk: oip
ta vatten a3a bet aribw'omdl van een vrij|-
z!Mm'i!g-d!emoca*aiat (al 01F nifflt in overlag
schirijlvcndte met het bcstuiuir van don. B'omd!)
cp oen artikel voor oenigo -Wclk'en ilm „Het
Yo'ïk" geplaatst, waarin d'o ihcter Taiotelsbra,
g'e'weizen hebbende op dö va'tecSio v'oioitltdl-
ling alsof er oen algemeen lanksdli'e c'oallitïe
zou gesloten zijln of worden, 01111 hiordoor
aif ta schrikken uit vrees vor hot rood©
spook, schreef
„Hot zij dlus tijdig zoo duidelijk mogolijlk
gezegd, dat van eten coalitie bussclhon sociaal
democraten on vrijlzinUig'eu goon sprake
oout is geavclest, gee'n sprake is geen sprake
kan zijn.
Do S. D. A. P. hoeft bot taiaik, de arbav-
dersk'lasso te onganise'aren tot een „zelfstam-
d'iga poli'tieka paa-bij", die ihet kapitalisme
in al zijn mtihlgen en v'ormen bcabrijldit 011
daarnaast het „eigen ideaal" van het strij
dende proletariaat; „de sodkiifeatia der
vo'or'Hbrengun'g", en als noiod'wendüg mud-
dei daaatoa dia „veaovering der politieke
macht" dooir de arbeid'eiyklasisa, pioipagear'b.
Dit no ons ©eirete an voornaamsta weiilk,
dat al onzem ander® urbaid bdlileieascht;
waiantvan d'e heirvoirmin'gsaniba d' tl'oor valk-,
pidliiitek© ou parlementaire aktRo, eten andter-
deol eln onmisbare aianvtuHing iiS.
'Het cicirsA-n'oodiiiga wapen in dien strdjld1,
Ihict al'gemeep kiesrecht, is nog niet eens door
ons Veiiiolveird! en ons wteiik'eini daarvtoar vindt
in die vrijrinnidge partijen slecihts hij ei®
klein gedeelte stduni, bij, anderen kwallijk
ernstige toestand door kilageto of veu+wijten
nog cindragel'ijkei* to maken, Liefdevol legd'o
ziijl haar arm om dfen iliaiüsi van. hiaiair btedrulk-
ben man en vlijde haar wa,ng telg® d'e zij'ne.
„Elr zal aiog wél' raad 'geVoindiear woiden,
schat'kunne'ni we dan Ihet gelid1 nikt van
lemaaid 'borgaui? Als .wij, zeetr ©paajzaam zijn,
kiunnan wijl lieiti binnen v'ijlf maandetni zear
golad' terug betaald htebben."
„Dat wiel. Mianr tot wfen moet tik me
wenden;? O'nze vlrliendletn zijn aïla mat aaird-
scthe gosd'eren 'wterni'g bed'eeM! ten d'e teelnJiige,
dli'o ons bij zijln rijkdom aeea* gwna.kketlijk
zon kunnen, falpen, hooft zich öed'rat eenige
maanden aote IvSja'artbilijtkeild.j|k van ons afgei-
wemd-, dat het bijna onmogelijk is litem, om
Ivul'p te vxiaigein."
Over.Daigmar's gezicht vloog eein sieliiadaiw1.
„Jo meent Btunoi Ditedlohioff? Nel® van
bdrn mag gleen apraik© rijm Hij, is de laat
ste tot -wiioni jo je wenden moogt. Dan ga ik
nog 1ti®vtar naar tante Adelo."
„Tot diat mensdh met blaar betkirompteni
ideeën, d'i'e «p haar geldkist zit als eteln
dlraallc op zijn schatten? Noen. liTavo, dat
zoiu niets dan, 0® doelil'ooECi veniöcfari'ng
zijln."
„Ais ik hab haar nu teens terg wriemdtelijk
vraag, misschien d'oeit ze het dhaii tocQn wol.
In elk igelvail kiain man het piribteeaien-"
Zij lii'et zMi niet Va,n haar vowinomen 'af-
bifagcin', faiö weinig resultaat Heinz ca' ook
vim vriiwaahtta. 'te Alüidd'aigs ging ze wdg
toclm za tegen d'en aivond teantgikwam, een
weinig verhit en opgteiwioindbn, zo^aiis 11»
zulk een maeiiijilten gang vvtel hegiijlpeilijk
vöriio'len afkeer naast sl'appö, wcli'fdlmoieidi'ga
au voorwaiard'eilijlke iiritomming; bijl waar
andleren een tögonstalnid, zóó hdalfst en
sciherp, als op Idteln dhur, in die praiktijpti,
zelfs niet bij «aa d'oel dleir chi*istölijjka pair-
tijen zal worden aangetroffen.
Eem coiali'tie met htea, die don arbielildeaig
het nnd'd'el, om diela politi'eken strijldl met
gelijkte wapenen als andere buirgtens te voe
ren, h'ardnokjkflg ointhoudietn, is natuiualijk
vooralt ij d on'dtenlkb'aiar.
Onze partij toeft dan ook in 19G1 zcilfs
bij do li ersi tam niiim ga 11 .nli'et het pa
rool' uitgegtevon Stmnmon olp de 1 i' 'b te-
ra 1 e nd'och stommen op db voteiistandeira
van algtemeen ki'asreoilit. En ar is
gueiu enkels j.ed«iii dienik'baar, 'w'aarom zij in
1905 ccin andere holudi'mg zou aannemen, of
ilieb moest d'eza zijn, dat wiij onla tih'ansi niet
Vcrgenteegen, möt aan de catidiidaiben voor
da hc'istemminigein den oisch van algeiineeini
ikiesirecht tó stellen.'
Yelrvolgems steii,do de«ö schr., hlliijlklbaiair
geinsipiroeird' 'dboii' db bAlissiiligt op hot con
gres 'g'elmlten, aan h'et licht dat mcldieavea*-
king met andera partijen v'oor del S. D. A.
P.-maim'en niet geiw®sicflit is, ten dat huini
strijd moot geniWiit 'biij.ven telgen Svet kapi-
taJisime. E',n aan liröb slot v'an diit anti-
co allitie-aatikol siehirijlft db Ihoeir Troelstnia;
„Het blöed' krniilpt, waar h'et niet gaan
kan. "Walt «Kuypeii' jegens die arheidWs mis
drijf, zit ons duet meest vectSelhi in llnet get-
'heugen. De manier, waarop Mj ent die! zijnen
do poFliti'elke lucht waipestenn, dioöt ons nog
daargelaten hun ■kapitaiitetl'Bcllii streven, dat
van elke 'biviigeirlijlko regeeii'lnig is te vcir-
wa'dh'ten mecp dan ooit snalklkon naiair
veranderimg. Het wau'e dkvaate en onoipredht
dit te willen loochenenaan dlelm imdliluik
dlaarv'an zal zich in 1905 dei sori'aal-demo
craat moeilijk fcunwrti .onttrekken."
Do Gebroeders Gentis.
Do c'orretepo'niclbnt to Bataivii'a, van dia „N.
B>, Ct." seint
Oor Gentiis heeft algehteolte gratie ©11
Hennan Gentis 7 jaren «.Mag gelkregeinl.
Een advocaat ran diefstal vrijgesproken.
Do correspcindent te Batavia. va,n d© „N.
IICt." seint
Hist bof sprak den van diefstal besdbuil-
d'igdön advocaat ma*. Van Dteiden ts Soera-
ba ja vrij.
Vredesconferentie.
De Ncderlaml'scho regaering ihteeft staats
secretaris Hay kennis gelgeivten, d'at zij zetor
gaarno heb voorstel tot liet hondm van een
tweede vredtes-c'onlfc'rentici tö 's-GraVenhago
aanivaardiiM Tot 'dluavor is nog geen. ©fftdi-
eele aanneming Van db Amarilfcaainsdha uit-
•noodigllng, ill ham* gelhötel'etn) omvang, ont-
vangein, maan' 'blijna alle Eiuiroipaeaclhel md-
g'ondhed'cini luelbiben readg ta kennen gögq-
ven, dht zij de1 nitno'odi'gfag) ini fblaginsel
aannemen.
SOUIAK
Prijs der Advertentiën: Van 46 regels fl. 0,92iedere regel
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hier
van zijri gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdaga/ond
verschijnen, worden zoogenaamde Ttleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bjj vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Knterc. Telefoon Ufo, 123.
taoaeq
Do zaak-Van Diggelen.
De vergadering van vrijtzinni'go Ikliesvor-
eamgingen ta S'beomwijk is uitgesteld tot na
Ihict verschijnon van hot tocgezagdb antwoord
van mi'. P. J. G. v'an Diggelen op d'ö Memo
rie dbr 22 Statenltedbn.
was, iegd'e zij zes paiaolitiige M'auwe ihiondeari
mairk biljetten voor haaa- man op d'o tafdl
Heiimz wist Vau blijldb v'ea'rassliiig ri'dh nau
welijks good' te hlomiden
Jte .hebt het onmogelijk© dlus toöh magei-
lijk gemaakt? IToa in die weireild' hfeb jei h'et
wal' aangdegd om haai*1 tot zul'k ccli viiijge-
viigilieid te bewegen?"
„Ach, l'aiab ons diaarovea* maar v'elrdlelr nli'et
praten, mijn best© ma,n 1 De hoofdtaak üs
toch, dat iliöt geü'd' eir is, en d'at heit eterst
over zca maandon telrugbieba'ald' moet wok-
dein. Im jou plaats zooi ik nu maan" grauw
hioengaaml, om db zaak in ondb te ba'dnigen."
Dat- deed de d'ollcter d'an ooik zonldbi*' d'na-
Len. In db prettigste stemming zette hij| zich
na zij'n toruigkoer met zijln vi'otuwtj© aan
taf tel Voioa* biet avondeten1. Eensklaps riel
zijln blik op teair linkönhiand! tem hij zaïg d'at
zij zdtah dleu ringvinger met esn Mnnenlapjo
vea'btenden 'hiaicl.
„Wat ia d'at mijn liefste? Heb je jo bel-
zeer A
„Ik lieib mij; Sn dia keluken aan earn glorend'
koeten pot gebi'and. Maan lliet ri niet® vaai
betetek'ends." Eu onmiddlellMjlk b'egon aiji ovieir
i»eitis andbrs te pimtein.
On'dbr db brievten, dlie den dbkteir den vol-
gCndteui diag Van db post ontving, was cbk
een prentbriefkaart met eeni sbad^etzfebt en
daaronder stond' met de wolbekende lilanö-
pooteln, tel lezen„Vtelo groeten uit het
sishoono Mtinchen. k iBen aedbrt eetm wetelk
hier en hoiop hier nog m'imsten's een Veer
tien dagen, te blijVdni. Jo tante Adblte."
(Heinz Walt 11 oa* wist niet, olf ihlj zajlm oogen
Liberale Propaganda-Club.
Te Lonntetór is opgem'cibt een libmailo
piropaganid'adnibor ,is aten vteoirlooipi'gi be-
stuuir gekozen.
Te Zwollo dia nra ©en lering* vani dbn hoai*
Vau dbr Wiel!®, van 'a-Gnaivenlh'aigig, oen
propaganda-duib van jonge vrijzinnigen oip-
gcr.icfiit.
Ned. Bond ran Gomeente-Ambteuftrcn.
De Nedlerlaiufechiö bond van gieimeante-
anihtenaalan ih'ouidt Zomd'ag 18 Döcembor to
Amsterdlain oen bnli'tengeiwiante «Ogemeeno
v'eagad'eriug. Onder moer komt aan dte orde
lo. een vooiisitel van (hieit bdstuim* omtrent
do voortzetting van 'het bondsklaidi; 250t. oeni
'beistuuawvoorabel om in beginsel te besiliui-
ten tot cp'iich'tiiig ciener bondthiJbliotihoek
3o. eten bestiuursvo'o.i'stol tot het houd'dn
cener tGntoonStolling op adm'i'niisitaiat'ef go-
Ibieid in don nazomer van 1905.
In da joingste veligadarimg van Ihet be
stuur vain dlten Neierl. Bondl viainl gem.-a.mibt.
is inedledJeaMn'g ged'a'an van in.gc!kom'Oti stnlk-
k'Èm, betroffendb het bezoek aan, de lodlen,
dbr Tweede Kamer gebi'adlib lin Venband
mo't de pensi'onneeuing d'ar geimaante-ambto-
mairbn, hun wed'uwen m weozleini. Die stuk-
leen en ook mondeling ter vergadering ge
dane meded'etelfagein d'oten htet bestuirur oor-
deden, d'at do ®aak der penirioinineeiring goedte
vord'eringen maiakt ten diat db 'overtuiging
van bet goed .re'cht d'eir gemeen't©-.ambto-
•niarant zieh meer en maor 'beglint te vestigen,
ooik in kringen', dio daarop oomi ateer giroiotön
invloed ton goedie kunnen oefenen. Hot bte-
rtu.ur bealioob andteire v&re'earigiingen. vian gci-
metento-amhtanaa'on, niet belhiooremd'a tot duo
wier ibe'l'ang'en d'e bondl beih'artilgt, aiau to
siporein 'tlhans ook 'krachtig v'oor d'e pena onl
ine 01'ing te wenken.
Del 11 a ml en do vratorververscliing.
Yoor d!o Haagsdho afd'eieliing va.n hot
Aaird'rijlksbund'ig Geneotsidhap lileielft do heer
A. A. Beleikman 'aldaar e©n lleiring gehou
den ovoi* „Delfland1 en die wiatervehvor-
scih'ing."
Spa*, zou zidh bepalen tot eten oibjoatieve
mtedod'eteling dör gesdlmcdelnils qp> dlit stuik,
o'm -dn 'b bijbondbr srtril to staan bijl 'dlo ge-
sbeldlhei'd! Van Delfland. Hiji eehetste hot
ontstaan dor polders; het uitwerpen van
hot water uit dio po-Mleis, dloor middel Van
molens, ini dfo natuiu'iilijlke watenien, dliö tem
slloitte ecln gohecl vormdien em tót stand
bradhten ee.» 'bo'£ta®i, omgaven door boeaem
kaden.
De af watering Van Delfland! had! aanvan
kelijk plaats d'oor sluizen op db 'Maas, later
door middel van een stoomgemaal. Maar
desondanks was dio afwatering igtebraWki^ en
men .heoft dan ook tin da jasren van 1886-
durfdb gelooven. Hlij keek naai* heb .post
stempel mi sbeildte Vast d'at db 'k'aart gjistar-
nanu'd'dlaig in, dte Beferscih© hoofdstad nia.ar
de post gebracht was, ongeveer op detnzdlif-
dleu tijili, waai*oi> Da.gmair hw lileih geLd! Van
tante Adèle voorgaf te hobbon cintvamgen
Opgewonden stemidle hlij) db kamer ztij,11011
vrouw binnen en' (IdelM ihiaar ililet carpus
dolietri vooi*.
„Wat beteeikont dat, Daigmar? Daar
zo n.i'et van je. tante Adjble zijn, waair, om
God'swkl heb ie. d'an die acsholndfead maiik
Vandaan?"
Da.gmar was zleier rood' gerwoirden on 'bleef
litem eon paar soeiond'en hung het antwoord
scih'uldigj daarna echter streek sijj eenslklaips
haai* verband af ensUiik lariiend 'Iia.aji' vinger
o'mlbotog, die 'nii'et Wet minste spoor van eau
verwouding vertoonde.
,,'Zid hier, jijl kortzi'ohtige Zi'a ja miet wat
d'am* ointlbreeikt
„Ik begaiij.p niet," stotterde liiji, „jo wilt
mb toch ni'et d'oen gelooven
„Dat ik mljln juweelen ring beleend' heb
ja, weikelïjk1, d!at heb1 ik gedlaam'. Toon
ik bij! tante Adolb's woning lvooirde dat zij
sied'sirt acht dagen veahiloikllccn was, -wirt i'k
nr'.ot audca's meeir te doen."
„E11 daarep op dien ring, dim i!k je
igegchomkeu heb, heeft m® je zul'k een som
gegevemi?"
„Ja, on ilk had er zelfs nog moer op kun
nen krij|gon, all3 ik maar gewi'ldl had. Höt
lifairt klopte me geviteldig toelni lik op db
vraag Va® don lombaidhouder heb reus-
aclitógo beding vroeg; maar de man was
1888 lliet YorveaiSiClliiiiiigslkanaal naar Schteve-
nin.gen .gegraven, om tot verbetering tte gera
ken waarmede men tevens gepoogd' hoeft
Dtel'ft ten Den Haaig af te helpen Van db
alls govollg van de vervuiling v'a.n Delflamid's
boezeim ontstane Stinkende gradlitcn.
Bijl d'en aan.lelg van Ihet Yerlveitedlliingp-
kauaai wenl dus een bwcbledSg doel' be
oogd). Eenertójldis wilde meini Delfland' va.n
een beter loorinlgmiddteli Voorzien; 'and'or-
zij|ds de verontröimiiig'ing d'etr graidhten iml d'en
IHLiag en Dolft tegtengaran. (Ma.an, door die
doorstTooniing kreeg mten wiel* oenligej vei'-
bctealing, igoonsKiins edi'ter een Volmaakten
toestand.. En ook die vorgi'ooti'n'g der iul-
lati'nlgsniidkM'en aan dei Vijf Sluizen mocht
ntiiefc alfdlo'elnido baten. Vooral in 1897 was
èn in den Haag cn ini Delft dlo toestand'
zoo 'slecht dht hij van iwloted! bleok te zijn
op 'db sterfte.
Toen weird eon pirotvinri'a.lte commissi'ö
benoemd, oh kort daaaliia ©on staotsaommis-
sita, om vooiötcllen teil* vorhetering te d'oten.
A'Ia nvidd'eil dat ook 'toelpaetai.ng Vondl, vvei'd
nigogelv'on dte .g'cöoanbd'neerde zomer- .én
wiinterapuiing. Inderdaad' word' d'aa.idöor
Veihetering* velrlu cigcin1 en db toepassing va.n
liiot middel werd to-elgejuidht. Niet cdlitea"
dbor de pold'eiibeshuaen van Delfland 011
Sdlii'eland', dfie va® de igreotte 'dbarstrooming
van het .water gelvaar vreesdbn voor do
badien. Sjn*aker!s ervaring was dat diit ge-
v'aar •voor het doorbreken d'en* kaden dtes-
tijUs nitet denkbeeldig was. Ilijl zelf antdekto
ep wandblingen 'lekken in de kaden. De
iniatingvan water nam in de jaren 1898 on
'99 stonk toe en Sclbiekund! vond 't daarom
raialdizaam de kaden te verh oogen.
Niet aiboo Delft, dat aan de- klachten der
pold'orsi .g'cen .gehoor gaf, maair toch eenigs-
zins bovneosd zijnde, minder Water inliet
Toch brak in 1901 con katlte van dia Duif-
polder door, in 1904 dte kadein aan den
No oud -IC eth c-lpoldI®.
iSpr. heeft rich mot d'i'e oven stroom imtg neg
al' beriig .gehoudlen, en liet is zijn beBliilSt.0
mcieninig d'at zijl het .gevolg is geweest van d!o
z. i. onverantwoordelijk stcikia waterinl'a-
tinig aan dte Vijf Sluizen. Ean speciaJa coim-
nviga'ie uit dte Provinciale Staten is be
noemd om over d'e zaak rapport uit to
breng'en,
Voel middelen tör verbatöning zijn reuds
aangegeven, maar alloieeii&t zal raon schei
ding moeten maken tusscihen wateradbaps-
belairg on die hygiene.
De twee zake® zijn te scheiden. Alen be
ginne met d'e stilstaande boezemwateren n'i'et
te vervuiifen, d'oor ca* geen vuil ïftii to wor
pen. D011 Haag .geeft een uitstcikendi voor
beeld' Voor den aanlog en Verbetering va®
haaa* rioleeiring. Voor Delft is eon goed! mid-
dtel .een rtedhtsbrödklseihi aiool te malkan Valn)
Delft naar d'e Noordzee. Dat zal eau mil1-
lioen kosten. Dat is te veel Voor Dalift, maar
Hroivtinciila en Staiat h.öbhen tot plSclht. steuin
te Verkenen. Hot 'is 't etenigte middel tot op
lossing, ten spa*, verwaoh d'at 't tot die oplos
sing zal kom®.
zond® bedenking bereid .liet te betalen.
O, Meveling, hoe vreiescd'ijjk vrijgevig ben
jte ind'eirtijld! voor mij .geweest?"
Zijl wild'e hem omarmen; maar voor d'a
eerste maal' 'gebeurde het, dat Hein» zich
aan haar omarming onttrok.
„Dat 113 Vreeselijk," kraundle Mj. „Om
Godbwil, Daigmar, geeft mijl den cseduil
Vl'ug, vlug! E.r mag .geen nimfat ver
leren worden,."
„Wat wil je doon vroeg zij) ontsteld)
over zijn verstoord) gezicht. „Ben jo boos op
mij dat ilk Ihet g'ed'aan llielb zonder je er iets
van to zegigeu
„Jo hebt weiik'elij'k daaraan zoor vetikoerdi
gedaan. Maar ik heb ge011 reidlxt tei Var-
wijten te ïudfeui. Eu het is thans gcra® tijld.
Voor lange uitetenzeftmgon. G esf mij alsje
blieft het lombardbnefjoLater, later* zuil
je alles vernomen."
Sohioorvootond enl vcirschriikt bracht die
jonge vrouw h.em hot papiertje, d'at IToiiiz
met trïl'tend® vingers i!n, Zijn brieweuitasoh
ddecl, om zich daarna, vlug en beslist zondor
afschei'dfeigroet te verwijidkren.
Drie ure® l'ang li'ep hij' va® den oenen bc-
fc®d© na'ar d'en andeton, tot het hem ondtelr
ontfflaiggdlijk© moeliijkhcdiou gelukt was oen
som te Tteenan, dite met h«t geldl dat ilüj' neg
had, toei'caikend was ara het sieraad! weer
in te losse®. Adomi'oos, met angstig© ge
dachten, ging hij het kantoor van dteiii lom-
meariihoiud'er binnen en schuw als oen schuild-
Lewust misd'adi'ger traolitto hiji op hot go-
zicht Van den ma® te lezen, terwijl hij, hom
met iliet bescheiden verzoek 0111 terugga*, e
