lit
,8'" Jaargang.
Zondag 18 December 1904.
No. 11651.
Berde Blad
mmmhkm.
leu.
v
Ingezonden Mededeelingen.
Nog een overwinning
ïstrekeu
i Strijk;
'en era,
VAL
\L",
INDISCHE PENKRASSEN.
ALLERLEI.
SCHIEDAMSCH IE C0URA1IT
Pete courant verschqnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
prijs per kwartaalVoor S c h ieda m en V1 a ar d in gen fl, 1.25, Fraac»
M BOSt A- l-65-
Prijs per weekVoor Schiedam enYlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een urn
tan hei bureau bezorgd zyn.
BureauBoferstraat 68.
Pr$s der Advertentiën: Tan 46 regels fl. 0.92iedere
meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die 8$
innemen.
Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
van zjjn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die "Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdag».'on4
verschenen, wonlon zoogenaamde k!e<ne tsdvertentiën opgenomen tot den'pt^i
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon No. 123,
I.
adici
ssclien
fronts,
LXXXVI.
In ons Yowig aiitókid thiaididlem. vvii| duet d!a<n
jvtr dea daiang' naaa* meendeto onitwiiiklkie-
bn» zooals die ricfa tóer, setteBb d!a laaitete
fel jaar ta'adibilgi és gaan openteren.
Ik mankte idkarifaijt op; diaib idennis ntoteb
^aarlijlk wratten fcan en omfeumdla wel, dfoctk
y eigenlijk nog bij motetten Voiegem,
ïannesir ten minste sipoedCg de venhcraidinig
ran ovAfheeraaher en ovienlieengcibtlJ
'op radioalla wijlzei Velrandea-d! wtodib.
Blijft uien die mttollteatuels omdleM diet nilelfc-
fijwpeanfln. afls inleirieiuM wezens biefhiamd'e-
dan, ja dan gilteffc men oimwïodilg en
tod en zal langaaam 'dtocihl eriker «en. op
durar zeer igjerv'aiair'ld.illcei wtóolk igeb'omen
santen tegen hielt WvowrMahtei vrtemdto ras,
t hiep? in. Qosfc-Imdfië de lalkletosl •uaitgetefh.
Een tóndi fcan d'at begirij|pteto
Ik ga thans een ernstig ivtowd tot n.
téken, niet uit „onbetoedencieiridta Javanen-
Hbs" zooafo dia BatalviaSeto Teilleigraal-
rórreepondemt 't WeflSelt tel noemen, dbeth 'alb
arm pafaitoti, als Hofemdteni, dlle nog vast-
toudb. aan biet idteul
Girootor Nladlsrland.
Ik howp an. vertmotow, diait ddlb woordl in
séwiJltendtei «dddwteigingj zSajl) w'oWdietm geno-
nfea, Voord.' dborihieni, wiem dtei m&dkt gelgtoveu
is, nog tijdHlg ii!n te girijjpiecn).
Men Mstete dlan naair iletaand, did weet
Vat er 'akoo omgaat in die niiet-Eutt'opeesclh'e
samenlewilng, die in idle gtefegembeoldl Was om
to hoca'en «n, veel tel oibslekVeekem), die
vooitdnrenidl voeling ihondt met onDwiMteil-
Indiiéns van vcirscihil'llemd nas, die bun
i vertrouwen wlJst te vemwlelrvein en aidii
fens opwierpen will bot bun1 plioitbetegett*
Tot nog toe bekleedt die Emwpeiaaa ven
'ktvdojnieohite positie bi db Indische
maatËoKappij; ee)n posiibiiel, idtitel wis m zeker
gèaaéteafidS moet blijven tlegenöVea- del oii-
oadlige domme groote massa.
Die massai tab wordt stelfeebnalbig gesug-
göterd, dial db man v'an EluropeteS'dliie bloes-
k, een suptoriteta weiasn ns, ontzettend vier
Wen tor vdihbven.
Ik zeg Europeescih ©n niet Ne'dietiiandsch,
stat ook Frlansdbcai, Dulttecihbrs, Engel-
ien anidlera vreiam'dlei Wlelstenlinigeai,
ton idlonlkeaigetlcleuirdjei afstaimme-
woiidlen 'bovon die oiganlijkia lands-
bevoorwecibt.
Zoolang nu, Inliarudlar an Vuelamdb Ooslt'dr-
ig dit maar bdliilelven. aian tel niejmen, gaat
is godd!, is ar niileibg tegen, als t zeltfs zeer
fetandig «n pidlïbitetk'.
Donïhaidi .ils, Jk bdrihlcaal bet hieir nog «eins,
döp gfevaiaiffijik; en iboel ziou 'n handjevol
SiTopeaoen zibh Mer kniuncm staande hou-
waniniem' hhm pmcsfcilgei nlilelb Ikhacbtriig
ran oVenh'eiildsWeigo wenkl! gesteund.
't Gaat iet' al nab me© aüs met db sulbor-
oa.be bij' do milit'adi'en
Dü is dkn oolk dlei ïtadcn, dkt illfl beb vol
nfeb eensi hlau met icfe ma&tniagelefn
b Gouivteimieimeait op Sum'afela's O'ost-
|enwmen.
De hnoohiuiro van dien ikodlatelbteSchleirmei'
v. d. Bi'and), onten D'eiliisabon IMuilitar
Wi, dia zendlmg van dien vo'lijlvielrdlgein, dloöh
miadea' taotVallLetti offibielr van juStiiltio
iShetoneiv naar blöb land] dter talblalkücemst,
TOoral oofe idsians eigenaalrdigi onpoiliüiteik top-
thden d'aair üi 'it beigiim, ailameid'e idla Euno1-
l^hcih gediaahto aotraalo dlemicbleioldfeai. Van
te gOdiNvÜlendein niileuwen Deüiöcihiqn In1-
Vaa dbn Aibeiild), laijjn aitlefmaol
-o me betol! gieVaairHjlb 1'ijPceln, in
>g gfeinometn bet lag©, ja dliledijfke
dei! ktoeGiie'&1 nktscbbt van Chitmai, on
plaontsrs, d:ait .diet dfaciplübe
on tbans tail's 't wants aiam.
en voetein igdbomdtelni isl,
Hdusdhl, dik ben nilet zoo'ii ziiePileilijlk vuiiand
^«n ai! v^ab nutara gekliduaid' ils «n dta oidkl Voilr
niet mee aan blot dbm tdetpaffiten Van
teiodrabscJilel bdgrippen milt 't Westen
a01» zl°° a'chteulijlka OoöblnidEë.
wbij'kain iimmiers ntogj geeir twsei dndfiivli1-
van één land'aakdl, Wat zeg ifc, nog jgdein
M ktodbren van één ouderpaar, op d«
tefe untform© wijbe bebandleileni, z»U) m'eta
te wèüfieiLijjk. moeneui, d'at sociale weitten
ter dbi 'HtoMandisclben -aubeliidbr noodl-
göwomden, odk aolo maaal d'adidiijk
«aak zijn voor- 't Oosten?
Ais IteHnetnid'en «n scbiijjven^ van! 't Kan-
$J' om ook dia 'auldteoi Inlia-n.-
WeOI «r «ens een oorVijy of zidlfs
van me opliepen, maar stetoda
em dadelijk van ihum wettig nedhit op belkilag
hadiden gisbbuiiik g&maaikb, d'an zfejn iflc die
ciemsitei vijftalen jaar wel ndeib uiilb 't gevang
lijo-men
Wie wat vciidltent, moot wat 'Uöbbem., is
mijn prmcilp© letix geen der bruine broodteirs
fcoestffltb wa-ota, lalbs 'hij. sobuildl bleie'ft.
't Is ia)l pu'eoies als in dilens/t'Gtodbaf m'ö,
d'e soldaten mochten mo vnotogen wieili lijdlen,
dlaib beblblon ao meer dan dens bdw'eaen en
toch. kropen, ar a'n Bol and' genoietg Injï'&jes
uonldl, diie wel oetns een geVo!eü%en tilk: van
mij heifciben igeihald'! Dat er notoilt één beeifib
geueolamëeirdl, iö wel1 'n bewijp, dbt ifc 't
go'öd' met aa vioor badIfc btejb mietnigeiOn zóó
voor Mjgmiaad&traf bebloed' en 'n flMfe
nammeling, alls standlrecbt toegepast, is to-
maraeir ian paiaidbiadlior d'an1 eenigia jajran del-
martelling 1
Br zij|n ocibter ook oMtoiieaieini, dfe milk tolen
wij'ze Van 'baindlefaa Vo!l!3br,dklt niet z»udan
goedlkeuuein, ails aijtndië gabedi dni sttrijp mot
db voarSdMftonj, aociooadl, maar gelooft me
'lëzelia, Ku&a officiielrton, die in alles mod'ed
zijn en oimo vormelijlk, zoo aüoeiüg vormo-
lijlfc blijven tegenover bhin mlindaren, aa
zij(n -veel mibdletr gezileto, dlan zdj| düb da voor-
sdbiufiteia wel ni'et zoo n'aar dfe letbetr op
nemen, wel oena wat tie iuiw te vtelrlki gaian,
maar diaandloor aoik m'elndg sloildlaiat op dien
goedbn weg babbön teruggtebrachlt.
,.0'cSfc lö toni, qui fait 3'a muslquia". En
dlaarenbovleta Verbeteren ie® nSlab vea-bit-
terlan, aij| da Jeuzö. Dblcili w0 b'aldlden 't oVeir
Delil
Wannelar- 'n asailstent, zoo raoemam m dlalar
'n Euiropeesdbl opzi'clhtelr, een luoeni bruitlailie
koebel, niet 'ommddlei'ïijfc met dia zWeep .tirafc-
tceiib, dam scih|rij,ft zoo'n öh&neies en z'n
dbmme kornmteax, metesbal wloest sterlaa nai-
tratuiikindöwn, d'ilfc öenvoiuidi'g wag aian vrlöes
tod eai dan is kooin assistent z'n lefreni niejt
maea' zeker I
't GeVoilg kin d!us zijn: 'n. atósbemt met
pjkbiouwtoieleU an sebtoppen un süulklkion ge
balkt en zeeir vVettdlg dan laibelr 'n tiental
Oliineelscblo Itedie's 'ails a.fBcihhnSkiwSeJkElceai!d
voorbeeld voor dia andleren, .in belt opetobaair
■opgelknoopt
Ik Voor miji, ben dan maar liever voor '11
onwettig paifc sl'aagi
IntMBSdtón molet db meendiona naituiuirlijk
gto'od weten t©genov©r w<e of bijl slbaat 'en dn
cLa allereerste plaaite moeit (hiji aiedbtvaiardiig
zijn, Strilkt rteleilitvaaildig
De ééne Soldaat b.v. zal vatbaalr zijp. voor
n ernstiig wooaidl, men (kam -op zijjn eettgavob!
werikeu ©n. beter in -doio'n igeVal dan. arrest
of politiekaimtar, belpt eeln wtefLwÈl'kindtoi leamer
raaidscihiappclllijlkte viarmabiing. Dit goldlt vfoc*r
all's inbelilecbufels in bet Leger, even goad
a's b.v. voor Hl Hl. Officieren.
Een vKarwaaailoosdl ind&vid'u eobiteU, om een
andor ualteaat'el te nelmen, oon 'kleTdl uit die
•lteffe, zondor etenilgei opvoieldjing on moreolen
aanleg, laiciht wat om 'n .prtetók", zoo'n sujet
dltent in, dbn refaruteutijld nul ©ni dlan eeUs
„göprügeit" tel wouden;, natuiuiiiijifc ondier
vitoa' oogon, missabilen redt dbt btem wlöl van
-krijigsraad en ooi.
Nui teemt) ge mijn standpunt! Erg bair-
baniscih vindt ge niet?
Dö Europeaan woaidt' dtus offkBöe!l ®r-
fconds alb db meerdere, aile de siupieatiieur Van
Inlarudksr 'eax vreemdeln Oosteatiiig. Zeen'
goed beldloisldi, dbah belaas begrijpt niiieib «lik
Kaulcaaiër z'n p'ositilei.
„Viotlbloed-blanda's" Van wtelikrilg oiuttwilk-
Itelmig ©n zeter laige afkomst on oofc Indo's
elf lhoVeir Xaimpong-sinjoi's, so'ms Voor zeven
achtste vain inllarudtablen blbodb en tel stbpn
om voor dten dluv'eil te dlanseni, maikeu. maar
al tia vaalk misibaluiki Van 'h tbeivail ibuanoa'
geboorte m zien met 'n doim veaWaandl efiilr
op „dhe isimeriigei Inlaud'd.Vi en staiairténneer 1
Oofc lifieir dus wter" 't bafcemdlel
„Als nffieifc Ikomit' tot iet,
Kent itefc 'zidb aelveu. ni'etl"
tetn Volte beirvaiaableid'!
't Zijin dte „ovorbitei'scihörs" nu, dboT die
Inlandlors „blanda kodlliid" of 'EmtlpeieScho
kodlie's 'gehoemdi, dülei dook hum 'atmogant,
Ibaleadliigieinid' en metestól zew onredhlüvaiar.
dig optreden, de fïjingievoeligenl fottdteH de
„oveubtowlilben", d'e meer onibwilkikaldlen
dus'j Velen Vaar -aldlefL' bioveuditein, initleus g®l-
Vanriijlfc grievm, zeikdr tab tegen de bet
dbelling va-n. bet GouVememeinib iini
'b Is daarom diat -deze P«nka1aissdn ge
sciliteven motelbon word'en. Ik beib al! vèèl-te
lang geizïw'elgen. I
■uit dlan militairen
lö leaelrs bet dhiidta-
'n ikokporaal, afikomsliig uit idlej baagisbe vol.ks-
Idlassö, 'n dito inférieur Voor altarteii leelijiks
uitmaalkt, d'an is d'at zeer vleuteattidi Van
bom en gevaarHjfc ook voor beiidon;, als d'e
mindieate 'n botreil oip bieteft, dbclï meestal
trekt ouzo dakhiunldiga raamut e|d zicb wiei-
nifg of nUets Van a'an, id'eaifct wbllüichit„stik
lamling!" boiudt erg varfètaindlg z'n jnond',
gaat naar db danitind, dlrinlkt ©r „een bak
tbo'ost" of Venonbeirt or.met sm'aaik z n „krbn-
temilkl". Voula tout!
't GeiSabile'dt diagolijlks iln alila fcazeanos
Hocgehield andlera .ils 't moreat «fferat edh-
tea", wannoer d© mindelixs ieananldl van b<so-
g'an stand!, Van ontwiilkloeiling en verfijind'o be
schaving! IcjcUer voelt dat!
Welnu, als 'n kbteliiei haletr 'n oplawaai
fkrijlgt of zelfs 'n trap, is dfcb zoo. erg mdi,
'fcwetet 't m<et zoo intenis't recMsgevtedl! dbn 'n
enkele onbesöbofba, minadhibönde opmerking
of nitdlrutekibg tSegmoVer 'n fijngevotalig,
beschaafd, ontwiikikield. miebEualopeiaian
We biegrijlpen lölikaar Pu, niet waar?
lit. Ci.ocrener Beousbok, b. d.
T'aaifc malajai.
Xng aan. vonribedld
dienst, dht gbeft Vooai
lijikst den totesbanidl wtoet
Wamiieeii-
n onbiegchalafidi SupeaSleuii'', b.v,
Telegrafische Gcineengchap.
De directeur-generaal der posterijen en to-
legraphie maakt bekend, dat, met ingang
van 19 dezer, te Scheveningcn nabij de
Visschershaven een bij-telegraafkantoor
aangeduid met den naam Seheveningcn-lla-
ven (verkort Sch.) wordt gevesligd, hetwelk
op werkdagen geopend zal zijn voor het
aanbieden van telegrammen van 8 u. 40 m.
v.m. tot 4 u. 40 m. n.m. Gr.
In dit bij-telegraafkantoor wordt, mot in
gang van denzelfden datum, bij wijze van
proef, tevens een kuststation voor
draadlooze telograpliie, tot het
wisselen van, telegrammen, met schepen in
zee, voor het algemeen verkeer opengesteld
op do volgende voorwaarden en bepalingen
lo. Het kuststation te Scheveningen-Iïa-
von is aanvankelijk ingericht met een wer
kingssfeer van 200 K.M., welk te zijner
tijd tot 350 K.M. zal worden uitgebreid. Het
is dag en nacht open, en wordt opgeroepen
mot de verkorte benaming „Sch".
2o .De telegrammen, bestemd voor of af
komstig van schepen in zee, kunnen ge
steld zijn in verstaanbare of in geheime
taal, overeenkomstig de daaiomtrent voor
gewone telegrammen bestaande regelen,
doch worden alleen aangenomen op risico
van de afzenders.
De volgende bijzondere aanwijzingen wor
den niet toegelaten n.l. voor: a. vooruitbe
taald antwoord; b. lelcgraphisclie postwis
sels; c. betaalde collationneering; d. ken
nisgeving van ontvang; e. naseinen; f. be
taalde diensttclegrammen voor of van sche
pen in zee.
3o. Het adres van telegrammen, bestemd
voor schepen in zee, moet den naam van
den geadresseerde en de aanwijzing Sche-
veningen-IIaven, alsmede de nationaliteit en
den naam of het nummer van het schip
bevatten, onder vermelding, zooveel moge
lijk, van den vermoedelijken datum, waarop
het schip onder het bereik van het kust
station komeu dan of de Nederlandschokust
passeeren zal.
4o. Bij telegrammen, afkomstig van sche
pen in zee, wordt de aanwijzing „Scheve-
ningen-Haven", gevolgd door den naam
van het schip, als plaats van afzending
vermeld.
5o. Tijdens de proefneming worden voor
de overbrenging van telegrammen per
draadlooze telegraphic (Radiographic) tus-
schen het kuststation te Scheveningen-Ifa-
ven en schepen in zee geen kosten in re
kening gebracht.
6o. De kosten voor de overseining naar
de plaats van bestemming van telegram
men afkomstig van schepen in zee, wor
den, volgens het bestaande tele^raaftaric^
van de geadresseerden geheven. Intus-
schcn kan de afzender deze kosten voor
zijn rekening nemen, indien do daarbij be
trokken directiën van stoomvaartlijnen en
reeders, kapiteins of commandanten van
schepen zich vooraf tegenover het hoofdbe
stuur der posterijen en telegraphic aanspra
kelijk gesteld hebben tol betaling der vor-
verschuldigde kosten.
(„Sic'")
De Heer G. van Steennis, wonende Amu-
nitiehaven 15 te Don Haag, deelt ons mede
Sedert zijn geboorte heeft nnjn zesjarig
zoontje, Marlinus, aan een ongesteldheid
der nieren geleden. Hij had immer pijn in
den rug, en wanneer hij moest urineoren,
schreeuwde hij het uit van de pijn. Zijn
water was immer troebel en liet een zan
derig bezinksel na en 's nachts kon de
arme kleine haast niet slapen. ïïij Jeea
juist erg toen ik Foster's Rugpijn Nieren
Pillen zoo hoorde prijzen, en ik ontbood
onmiddellijk een doosje, dat ik hem strikt
volgens de gebruiksaanwijzing liet innemen.
Stel U mijn blijdschap voor, toen hij na
een doos te hebben geëindigd, bijna vol
komen hersteld was. Het water kwam zon
der pijn en zag er veel normaler uit, ter
wijl hij nu ook 's nachts behoorlijk kan rus
ten. Ik kan U niet genoeg dankbaar zijn
voor Uw uitstekend geneesmiddel. Wanneer
U het wenscht, kunt U dit gerust publicee-
ren, want daardoor wordt aan andere lij
ders een dienst bewezen.
Hebt gij ooit getwijfeld dat Uw nieren
de oorzaak Uwer ziekte waren? Hebt gij
pijn in den rug, in hot hoofd of in de
leden? Lijdt gij aan rhoumatiek, zwakte van
het hart of waterzucht? Is Uw urineloozing
e weinig, of te veelvuldig en is Uw water
vermengd met steen of bezinksel? Gevoelt
gjj U imcr vermoeid, terneergeslagen en
prikkelbaar? Denk er eens over na.
Verzeker U dat men U de échte Foster's
Rugpijn Nieren Pillen -geeft, dezelfde die
de heer Steennis gehad heeft. Zij zijn te
Schiedam verkrijgbaar hij de heeren KAP-
PELHOF HOVINGH (voorheen Frans Vis
ser). Toezending geschiedt franco na ont
vangst van postwissel af 1.75 voor één,
of f 10.— voor zes doozen.
nieifclaigen was, kon mem -d© iboogtoi tejnp-ora-
tmur gtoim'alkfcieilijik dowr stteaikö Osonvdiwaitergö-
lieddKngen lanigla da wandleto afkloalen'. Bovon-
diieaii teon men sborlka w'a-tasbteomein. iln
tazomdtlre fcamütein «pVanigen en afvoeirem
(Mlaiar nu mom itn fcal'k wlörikib. Sflunnani desa
hiulpmidtMou niefc mew teögefpasb woerden.
Ieder Voet, die man van dö wtoiellte fc-ailMWgl
afneemt, moöb mat planikten ein pailton vea"-
zfclkeildi wioaldein. Alle oogieibbblkikieini Valt aan
deel na,ar boaedem, zoodiat dto vtarMieden'
hiandleiu vol wdfk ihieibbetn, om hun 'leven ta
bcscthietan'em. ZoMion ,is etoti taiaicihtilgiei m'an ito
sbaiait hlet l'angeir d'an een ihlaiLE unmi onder deao
omsfcandigiliiadteto unit. te ihöuidbn.
Werk diat vnoegtorl in een d!ag gtobetuirde|,
kost nu meer dam een maand stoms. Del oa-
dteteitomers ituoapefti' dait za epotodig' detee aood-
liott'i'gto kal klaag hiebh'on dborw'efflkit en wicer
op- hardere lagten zullen stoioton'.
30 cent per regel.
*1 Door werving van betere elementen voor don
arbeid zou men wellicht tot een gewengchte op
lossing kunnen bomen.
Onzen vertegenwoordiger werden do vol
gende feiten medegedeeld, welke voor het
algemeen welzijn gepubliceerd worden.
Weervoorspelling.
Er zijn al heel wat voorspellingen gedaan
over de al of met gestrengheid van den
aanstaanden winter.
Dr. Adam Paulsen, de directeur van het
metereologisch instituut in Kopenhagen en
de onderzoekingsreiziger Amdrup geven ech
ter een voorspelling, op wetenschappelijke
gronden gevestigd.
„Ten N. van 70 graden Noordeibreedtc
is in de Oost Groenlandsche zee, de ijs-
gordel smaller geweest dan andere jaren.
Buiten Angmagsalik on in de Dencmaiken-
straat was veel minder ijs. Gedurende den
zomer verminderde dit zoo sterk, dat Ang
magsalik reeds in 't eind van Augustuszon
der moeilijkheden te bereiken was. Dit
komt, vertellen deze geleerden, geheel over
een met het verloop der weertoestanden
in den afgeloopen zomer en bevestigt onze
bekende theorie. Met het ongewoon sterk
teruggaan van de drijfijs-grens in het zui
den van Groenland strookt geheel een
naar voren komen van 'het subtrophische
zomerweer naar het noorden tot ver over
de Alpen. De geslotenheid van de ijsgrens'
aan do noordoostkust van Groenland was
oorzaak, dat aa nde droogheid in midden-
Europa in eens een eind kwam. In noorde
lijker landen was dit zelfs de reden van
een algehcele verandering. Hierin ook kan
een verklaring worden gevonden van de
op sommige plaatsen sterke voorwinters.
Het spreekt wel vanzelf, dat in den winter
de gesloten drijfijs-grens met de Groenland-
golfstroom naar het zuiden komt, en de
uitbreiding van het hooge drukking-gebied
zal de banen van de Noord-Atlantische mi
nima naar Europa richten. Wij zullen dus
gedurende dezen winter voornaamelijk wes
telijko Oceaanwinden hebben, die bijzonder
warm zijn, omdat de warme golfstroom zich
reeds meermalen naar het noorden ver
schoof. In het noordoosten van Europa kan
het een normale winter worden, daar bij
Spitsbergen en Nova Zembla veel ijs werd
gevonden."
De Simplon-tunnet.
Bij de dooijgm-vinigj Yaa die. Simpten doen
zibbi th'aliH cknsibi'gto rtna«d>lijJkihjeldfeirn vootr.
Mem is nameilijik giestootein op eeln dfikfcei
k'alMiaiaigi, db'e tein^evoilige vam hiaan? tihtomisdbe
samenstelling' aian db vefcwtoeteitlrm* vain 'hiob
Water ibrfaojnidieir -.is bïootgieStJeÜd'. Daairiki ba
vinden aiicib, ontelibiatra naam ,allö itóhitóngeri
afwijkende waibematTtoiompjes, Waakvlam leMkete
zoo sterk sajia dab dfo 'asfeeadeins leibbedijk
dioor w&teirviaileto Wordem oveirStboomdL 'Zieilfs
db "blekte ftódfeir ton gubtepcirdhiaiküeeidinig is
tegen dietoen watervloed, op dien dramm nieib bto-
Sbanid. Daarbij, 'koimb do wlarmte van ihSetb wa
ter, d'iia op sommige- plaateein 50 graden
CeSsinEi bodraagdt Zoolaugi mm im vaste grai-
Van alles het grootste.
De grootste universiteit van de wereld
heeft Kaïio met 11.000 studenten; zij ko
men uit alle deolcn der Mohammedaanscho
wereld en studoeren in Kaïro liet recht
der Muzelmannen, geschiedenis en theo
logie.
Het allergrootste park der wereld is de
dierentuin hij Kopenhagen, die 4200 acres
beslaat.
De grootste tuin in Amerika is Fair-
mount-Park in Philadelphia, die 3.740
acres beslaat.
De grootste lucifersfabriek der wereld is
do Vulcanluciforsfabriek in Tidaholm in
Zweden. Zij veischaft meer dan 12.000
menschen werk en er worden dagelijks
900.000 doosjes lucifers gefabriceerd.
De grootste natuuilijke giol in de wereld
is de Mammoulhgrot in Edmonson County,
Kentucky.
Do langstu tunnel van de wereld is do
St. Gothardtunnel.
De grootste bibliotheek op de wereld is
de Bibliotbèque Nationale te Parijs, gesticht
door Lodcwijk XLV. Zij bevat 1.400.000
boekdoelen, 600.000 brochures, 175.000 ma
nuscripten, 300.000 atlassen en kaai ten en
150.000 munten on medailles.
De Chincesche muur is de grootste muur
van de wereld. Zij leidt over hooge bergen,
diepe dalen, over rivieren en andere na
tuurlijke hindernissen en is 1250 Engelsche
mijlen lang.
De grootste klok van de wereld is de
groote klok van Moskou aan den voetvan
het Kremlin, Zij hoeft een omvang van 68
voet en is moor dan 21. voet hoog. Haar
gewicht wordt op 443.700 pond geschat.
Zij is nooit opgehangen on werd waar
schijnlijk gegoten op do plaats, waar zij
nu staat.
Het grootste brood ter wereld is twee
jaar geleden to Londen gebakken, liet was
12 voet lang en 2 voet breed.
De grootste kaas, welke ooit word ge
maakt was een Canadeesche, tentoongesteld
te Ontario. Zij woog 22.000 pond en voor
het bereiden was de melk gebruikt, welke
op een dag van 10.000 koeien werd ver
kregen.
Een wonderpaard.
Sedert eenigen tijd leeft te Berlijn een
paard dat bijzonder in de rekenkunst thuis
is. Zelfs mannen van wetenschap hebben
zich het geval aangetrokken en Prof. Karl
Slump! heeft in allen ernst getracht het
wonderbare tol klaarheid te brengen.
Met welwillende medewerking van enkele
andere wetenschappelijke mannen heeft de
professor gedurende de jongste weken, de
verschillende experimenten van „knappen
Hans", (zoo heet hef paard) gevolgd en
onderzocht, zoowel bij aan- als afwezigheid
van den eigenaar Von Oslen.
Zoodra men het paard geschreven getal
len voorhoudt, die de aanwezigen niet kun
nen zien, en waarvan vooral de vrager
niet op de hoogte is gesteld, antwoordt het
onjuist. Hel is dus alvast duidelijk te con-
stateeren, dat het paard noch lezen, noch
schrijven, noch rekenen kan. Wanneer de
vrager daarentegen wèl van de vragen op
de hoogte is, maar als men het paard 't on
mogelijk maakt, om hem te zien, dan ver
gist „zijne geleerdheid" zich ook. Het heeft
dus gezichtkundige hulp (optische Hülfe")
noodig, zegt professor. Het meest merk
waardige is echter, dat deze hulp niet op
zettelijk, ja, men zou kunnen zeggen „af
gesproken" behoeft te wezen. Hot paard
beantwoordde verschillende vragen, tijdens
de afwezigheid van den heer Von Osten,
zondor dat de vragers bewust waren, oeni-
ge bijzondere teekens te geven.
Zoo •k'oimb mem dhrn tot 'db ooncihisïei, diat
iJLb'I.
