BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
TLA A RDINOEN.
Ingezonden Mededeelingen.
Indien ik geweten liad.
Rechtzat oh.
Kerk en School.
1
Staten-Generaal.
Ly een. onderzoek 'wordt gelast naar de on
lusten te Sjanghai en vervolging en be
straf hing der schuldigen. De burgerlijkeen
militaire overheden worden verantwoorde
lijk gesteld voor de handhaving van de orde.
J a pa n.
Uit Tokio wordt aan de „Daily Telegr."
gemeld, dat de progressisten zioh met de
lihex-ale partij der SeiyoekXvai verbonden
hebben tot een gemeenschappelijk optreden
tegen de regeering. waardoor een minis te-
ïieele crisis is ontstaan. De minis ter-presi
dent, graaf Katsoera. heeft voorgesteld den
leider- der Seiyoekwai, markies Saioujï, met
de vorming van een nieuw kabinet te be
lasten.
Hofberichten'.
H. M. de Koningin beeft door Ilaar
adjudant en particulier- secretaris, jhr. van
Geen, f200 doen ter hand stellen aan
mevrouw üe Tugini ah bijdrage in de op
brengst van het weldadigheidsconcert ten
bate vair de slachtoffers der aardbevingen
in Italië gegeven.
De haten van dit concert zullen vermoe
delijk meer dan f2000 bedragen.
De kerstviering ten. paleize zal nïdo Za
terdagavond, doch Zondagavond 24 dezer
worden gehouden.
De Maatschappij tot Opvoeding van Wee
zen in het Huisgezin ontvang van H. M.
de Koningin een gift van f250.
Corps diplomatique.
Graaf BreVem de Ia Gaudie, le secre
taris van de Russische legafcie te 's-Graven-
•liage wordt hedenavond in het hotel „den
Oudien Doelen" terug verwacht.
Gezantseh' ^.peu.
Onze gezant te Berlijn, baron Gevers, is
in Hotel des Inde.- te 's-Gravenhage aange
komen,
In dat hotel wordt verwacht de heer Van
Royen, gezantschapsraad van Nederland te
Londen.
Consuls.
In het h'otel „den Ouden Doden" is aan
gekomen do heer Oscar Sternberg, consul
te 'hlaanheim.
Adjudant van den minister van marine.
De liuiifenant ter zee la kl. A. Morkus,
thans op non-act viteit te 's-Gravenhage,
worde met 3 Januari werkzaam gesteld bij
■het Departement van Marine. Zooails vroe
ger reeds is gemeld, zal genoemde zeeoffi
cier bestemd worden itot adjudhnt van den
Minister van Marine.
Griffie—Eerste Kamer.
Op de lijst van hen. die wenschen in
aanmerking te komen bij "de benoeming van
een commies-griffier van de Eerste Kamer
der Sfaten-Generaai zijn geplaatst de hee-
ren:
Mr. J. C. van der Burcht van Lichten-
hergh, adv. en proc., te 's-Gravenhagemr.
A. J. L. van Beek Calkoen, adj.-comm. dep.
v. binnenl. zaken te 's-Gravenhage; jhi\ mr.
C. L. de Jonge, te 's-Gravenhage: mr. J.
Lieftinck, adv. en proc. te Haarlem; mr.
M, J. baron van Lyndon, adv. en proc.
te Arnhem; mr. J. P. de Maak, adv. en
proc. te 's-Gravenhage, mr. --E. baron Mac-
kav, adv. en proc. te 's-Gravenhage; mr.
H. W. van de Mey, adv. en proc. te 's Gra-
venhage; mr. H. W. Moquette te 's-Graven-
hage; mr. H. W. E. graaf Schimmelpen-
ninek, adv. en proc. te 's-Gravenhage; mr.
J. M. I. A. Simons, adj.-comm. dep. v. jus
titie te 's-Gravenhage; jhr. mr. G. W. H.
van Swinderen, adv. en proc. te 's-Graven
hage; mr. M. P. Thomassen a Thuessink
van der. Hoop van Slocbteren, adv. en proc.
te Slochteren; jhr. mr. E. B. F. F. Wit-
tert van Hoogland, ddj.-eomm. dep. van
,W., H. en N., te 's Gravenhage, en mr.
dr. J. C. Witteveen, adv. en proc. te 's-Gra
venhage.
Het Groene Kruis.
Te Bameveld is op initiatief der heide
plaatselijke geneesheeren een vereeniging
Het Groene Kruis opgericht. Ongeveer 40
personen zijn als lid toegetreden.
Werf Gusto.
Het vaartuig dat gisteren van de 5Werf
Gusto" is te water gelaten, is een zeewaar-
digen bakken- en proül-zuiger met pers-
inrichting, dien de firma met een zeewaar-
digen baggermolen, in aanbouw heeft voor
de Argentijnsche Republiek.
Dit werktuig heeft eene lengte van 34
meter, is 7 5 M. breed en 3 M. hol. Het is
voorzien van 2 machines van het friple-
expansie-systeem, waarvan de eene 350 pK,
en de andere 125 pK. uitoefent, van twee
stoomketels, elk van 75 vierk. meter verw.
oppervlak bij 12 alm. spanning en voorts van
de noodige stoornlieren voor het manoeu
vreeren van het vaartuig en voor het lichten
der zuigbuis.
De zuiger is in staat 300 kub. meter grond
per uur uit eene diepte van 11 meter op te
zuigen en deze opbrengt tot op een afstand
van 500 M. weg te persen.
In het ruim zijn de noodige hutten inge
richt voor logies voor de bemanning.
De verlichting op dek, in de machinekamer
zoowel als in het ruim is electrisch.
Voor den overtocht van hier naar Buenos-
Aires, de plaats van bestemming, wordt het
vaartuig als sihooner opgetuigd.
Mannenzangvereeniglng „Crescendo".
Uit oen achttal1 fcooTen, welke dlezo
zangrereetuging, onder loidiing van don heer
L. Saheffers. storen avönd 'bij een uit
voering liini Mhis:s Sadrwmi ten gehooro
hraicht, is het opnieuw geblekendat dexo
vereeniging met good' gevolg het loflijk
pogen beoogt om zioh iii koorgezang to be
kwamen. N aLuiurlijk slaagde .het eene boter
ala het andere, zoo trof ons Dn „Wijding ihii
't Gezang" op muziek ui't Mozart's „iZaubor-
flötó" on in „die Tocï.ou Glodke" van G.
Webei\ den zuiveren en bescthaafdbn toon
waarop doze nummers weiden lütgovoord
daarentegen konden „HeimavehT, Van
Kreutzer niet zoo voldben; ook „Vmefcai"
van. AbL hebben wij| bijl een vorige gelegen
heid tlbor deze voreoniging gelukkiger hoo-
ren zingen.
Wat de 'twee nummers voor dhi'bneï
fcwartefc betreft, zulten de zangers zelVen
wel 't meest overtuigd zijn, dat er veel
oefeningen noodag zuiltan zijn, oiu deagelijko
moeksldj'ko voordrachten naar ctani e'edh te
vertolken. Vooral „Schafors Sonntagshed",
van Kroutzer, liet nog al wat te wenschen
over.
'Mejuffrouw N. Feltzer verleende haar
medewerking met eem tweetal' nummers voor
piano, „VilikmetLa'' van Raff en ..Cis nidll
Impromptu". iHadi mejuffrouw Feltzer over
beter iustrumenit kunnen beschikken, dan
waren kaar goede eigenschappen dn hdt
pianospel beter tot hun i-eciht gekomen.
Toch had zij' veel1 succes en moest zelfs
nog een toegift gevenWals Van Ghopin in
Des. Na de mededbeling dat de piano nage
noeg onbruikbaar was, had het imamand'
mej. Feltzer ten kwade geduid deae num
mers van hot tiro gramma, af Ite voeren.
Ook de heer J. v. R. (bariton) heeft veel
dank iugeoogst Voor zijin voordrachten.
Deze zanger staat nog asm het begin van
zijn studiën, dde hij aan 't Conservatoir©
te 's-Hage maakt. Al' wat dezen zanger
ontbreekt, en dat is bij' den aanvanger altijd'
Veel, zal1 hij zeker wel bij ijlverig pogen
verkrijgen. De aanleg is er eu gelui'di genoeg
dus mag men iets goeds verwachten.
Hij zong liederen van Belt jens, Hey-
blom en van onzen stadgenoot Henri
Veuglers een aardig nummertje. Van des
hoorders aandlaiesht werd wel Wat veel ge
vergd door de lange en in muzikaal opzicht
wedn'g bei-eekenende „Balair©" van Bel-
tjens; een kleiner nummer ware passender
geweekt. Mdt het toegiftje gaf hij zeker aan
veler wensah gehoor.
Ten slotte een koornummer: een Marscth
met mihliton'b'egeleidmg. een muzdkale hu
moreske, welke de bezoekers zeker in opge
wekte sternum's' db zaal deed! verlaten.
Voor d'e moeite welke db heer Schetffere
zich. met zijn wel' doordachte leiding getroost,
korta hem zeker den dank toe van. de wer
kende leden en het bestuur van het Volks
huis. waarvan dteze Vereeniging een ondter-
afdedlïng uitmaakt.
Door den heer H. Stooker, taillteur, is
een fraa' vlben.boek met maandkalender ver
zonden, dat zeker een welkom artikel op
Veler schrijftafel' zal zijn.
De L. R. Koolenians Beljnen.
Het scheepsvolk en de h'ölipetrg van den
reeder A. van der Toom Jr. zijn: uit Goede
rende van den gesfcranden logger „Sch 250"
te Seheveningen teruggekeerd. Lading, in
ventaris en bovendekgoedemn zijn er uitge
haald en te Ouddorp ingescheept op een
binnenschuit om naar Sdb'edain te wordten
vervoerd. Door d'en vertegenwoordiger van
de Onderlinge Assurantie is het wrak van
den logger Voor f 100 uit de hand aian een
sTooper verkocht. 50 'ton haring van dd la
ding 'is bij de stranding verloren gegaan.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw.
Geopend van 9l/a tot 44l/a uur voormiddag
Gevraagd arbeidskrachten.
Timmerlieden(hal\v.)
Voorslager.
Vuurwerkers, gew.
bij stoomhamer te
werken.
Wagenmaker.
Aangeb. arbeidskrachten.
Kappersbediende.
Letterzetter (halfw.).
Modelmaker.
Smidsknecht (bekwa
me vuurwerkers).
Stoffeerder.
Bakker.
Bankwerker.
Boekhouders (ged.).
Depothouder.
Distillateursknechts.
Drukkers.
Gistbewerker.
Gistzifter.
Kantoorbediende
(ook jongens.
Kistenmakers.
Kistenmakersjongens,
Koetsier.
Koperelager.
Kuipers.
Leerl, mach.-bankw.
Letterzetter.
Loodgieter
Mach.-stoker.
Molenaar.
Mouter.
Nachtwaker.
Opperman,
Pakhuisknechts.
Reiziger.
Schoenmaker.
Smidsjongens.
Smidsknechts.
Smidsleerling.
Stokers.
Stueadoor.
Timmerman.
Timm ommns jongen
Tuinmansknecht.
Verver.
Winkelbediende,
Personen voor:
lichte werkzaamh,
schrijfwerk,
loopwerk.
Geleg. gezocht opleid,
in kuipersvak,
in timmervak.
Dagmeisjes.
Dienstbode.
Schoonmaaksters.
Wasschen aan buis
gevraagd.
Portier.
De directeur verzoekt aan hen die ver
zuimden te berichten, of aij aan een opge
geven adres zijn geslaagd, bedoeld bericht
ten spoedigste te bezorgen.
Met nummer 299 van de „Staatse." zijn
verzonden afdrukken der statuten van de
Vrijzinnige propagandaclub, te Vlaardingen.
Te Seheveningen is bericht ontvangen van
den havenmeester te Vlaardingen, dat op
last van den burgemeester alleen die log-
gers ,en hommen van de Scheveningsche
vloot in de haven zullen worden opgeno
men, .waarvoor toestemming is verleend,
en dat met het oog op de beperkte ruimte
in .de haven.
80 cent per regel.
Indien ik geweten kiadl dat do Pink Pil
len, mijl zoo gemakkelijk, zoo snol konden
genezen, zou ik niet zoo Lamg ge-loden heb
ben. „Men vindt deee> vollzin. m veto br'ö-
ven met genezings-attestern. Het is dius bijtel
dit te zoggen. „Indien gijl zMc zij[b en in dl en
de behandeling die U volgt U helpt, gaat
voort. Indien de bethandfalmgen die U ge
volgd hebt, U wet helpen, ziet alsdan of de
ziekte waaraan gij llijldt een dieir ziekten is
d'io de Pink Pillen genezen, en zoo ja, neemt
de Pink Pillen, want men moet wel weten
dat do P nk Pitten. dikvijPs 'genezen bobben,,
als wanneer de ander© geneesmiddelen
schipbreuk hebben getodbn. Indlieax Juf'fr.
Cato lier togs, Kloosterstraat 222 te Roo-
zendiaal, of haar ouders eardbr de merkwaar
dige werk cl ad'i gbei d der P.nk Pillen gfekendi
hadden, zou deze jeugdige persoon n1 et ,van
af ihlaar 14de jaar tot-in dien laatston tijd
geleden hebben. Juffrouw Hertogs is op 't
oogenblik 21 jaar oud, liet zij'n dus 7 jaren
Van haar schoonste jaren, die zij met lijden
heeft doorgebracht, en zulks had zeer ge
makkelijk vermeden kunnen worden.
Juffr. Cato Hertogs, volgens portret.
„Ifc veakllaar. zoo scürrijift ®ij, dlait ik aan
bloedarlmoede en al haar ongemakken Vanaf
den leetftijld van 14 jaren geleden heb. Ik
hen nu 21 jaar oud en gedurende 7 jaretn
gpvoelde ik mijj zwak, zonder eetlust, etoobte
spijsvertering. Dikwijls hadl i'lk scihelb hoofd
pijn, benajuwdiheid1, dhizeRgheden. De ge-
neesmiddeten die men mij gedurande ate
7 jaren heeft doen nemen, hebben mijn
toestand niet kunnen verbeteren. Eende
lijk heeft men mij' d'e Pink Pillen aange
raden. In eenïga weken tijd! hebben zijl mij
oen 'gezondheidstoestand teruggegeven waar
op ik niet meer hoopte. Indien ik de merk
waardige werkdadigiheidl d1®' Pink .Pillen ge
leend had, zou ik ze reeds veel' eerder geno
men hebben en sedert langen tijd zou nk
genezen aijfn."
Weet dus dat do Pink Pillen het genees
middel zij'n dat altijd slaagt om tegen te
2aan bloodlaumoedb, bleekzucht, neurasthé-
O 7
me, ailgemeeue zwakte, m'aagkwalen, rheu-
matiek, zenuwzwakte, schele lioofdipijraem,
zenuwpijnen, ihoupjidht.
Prijs f 1.75 de doos, f 9.per 6 doozen.
Yerkrijgbaar bij Snabilié, Steiger 27, Rot
terdam, hoofddepothouder voor Nederland
en Apotheken. Franco toezending tegen
postwissel.
De hoeir Pyttoi'sen. hoofdtedacS-eua- van de
„N. Aimh Ct." is heden gediaigvaard' om den
21 Januari! voor de rodfabank aldaar te
verschijhen ter zake van befloediging Van
dbn kapellmeesteai van het 8e regt. infan
terie, Hantsch, in een art kei over dezen
in dlalfc blad! opgenomen.
Het gerechtshof te Amsterdam behandel
de gistemamiddag in hooger beroep de zaak
van den Italiaan E. Simonie, tapper aldaar,
door de Ilaarlemsche rechtbank tot 3 jaren
gevangenisstraf yeroordeeld wegens moord
in den nacht van 31 "Aug. op 1 Sept., te
Hillegom, bij gelegenheid der kermis ge
pleegd. Hij had namelijk bij een twist ze
ze ren Roozen aan den am, en een dienst
bode, Johanna Reesma, aan hei hoofd met
een revolver verwond en een 79-jarige
.vrouw, moeder van den kastelein Schreu-
,der, in wiens herberg het tooneel zich af-
speelde, in den buik geschoten, zoodat deze
„eenige dagen daarna overleed. Na verhoor
van 8 getuigen eischte de procureur-gene-
yaal vernietiging van hel vonnis der recht
bank en veroordeeling tot 4 jaren gevan
genisstraf.
De rechtbank te Maastricht veroordeel
de gisteren W. Z„ mijnfvverker te Kerkrade,
gedetineerd, wegens mishandeling, zwaar
lichamelijk letsel tengevolge gehad hebben
de, tot 4 jaren gevangenisstraf.
Ned. Heky. Kerk.
Beroepen te Aardenhurg ds. G. A.
Jjolcama te Bergen-op-Zoomte Westerhork
(Dr.) de heer Johs, Aalhers, cand. te Gou-
tum; te Herbaijnm hij Franeker de heer
J. Aalbers, cand. te Goutum; te Vrou
wepolder ds. J. van der Vlugt te Coevor-
den; te Grootegost en Doezum (Gr.),
ds. J. Meyninck te Etersheim.
Evang. Luthersohe Kerk.
Ds. II. J. Lornan, te Bovenwijk, zal bin
nen korten tijd zijn ambt. neerleggen.
Aangenomen het beroep te 's-Herto-
genbosch door den heer II. Makkink, prop.
ie Rotlerdam.
Geref. Kerken.
Beroepen te Breda ds. G. Elshovcn
te Breukelen.
Bedankt voor het beroep te Molenaars
graaf c. a. door ds. T. J. Jhigen te Rid
derkerk.
Hooger Onderwijs.
Bevorderd tot doctor in de rechtsweten
schap aan de universiteit te Leiden naliet
verdedigen van Stellingen de heer G. F.
Evelein, geboren te üe Rijp.
Examens aan de universiteit te Leiden:
groot-ambtenaarsexamen voor den Indi-
sclien dienst, de heer J. L. van Gogih; exa
men voor den Indisehcn rechterlijken dienst
de heer mr. E. C. 0. Joakim.
Aan de universiteit te Leidenhei. grpot-
ambtenaars-examen voor den Indischen
dienst door den heer O. A. Westra.
Aan de universiteit te Utrecht is bevor
derd tot doctor in do rechtswetenschap
op proefschrift: burgerrechtelijke aanspra
kelijkheid van het bestuur der naamlooze
vennootschap, de heer A. Jonker, goh. te
Arnhem.
Examens te Utrecht: Doet. rechtsw.G.
A. M. Smeenk. Cand. scheikunde- J. Th.
Kroner.
Aan de universiteit te Groningen is ge
promoveerd tot doctor in de rechtsweten
schap op Stellingen de heer F. G. van
Binshergen, geboren te Zienkzee.
Laoer Onderwijs.
Be Amsterdamsche ondenmjzerskveestie
Men meldt dat Ged. Staten van Noord-
Holland hebben goedgekeurd het besluit
van den gemeenteraad to Amsterdam, om
de onderwijzers Edelman en Trannberg uit
hun betrekking te ontslaan.
W
TWEEDE KAMER.
Avondzitting van Woensdag 20 December.
Dö 'behanddhing' der OoorTogdbUgrooting
wordt voortgezet met. een redd van d'en heer
TER LAAN, dlie een lans teaik Voor de
minderen, wier belangen woriton veirwiaar-
loosd. d' met minachting en venviacht-
zaming worden 'behandeld1. Zóó vroeg spre
ker Waartoe dd aware wiacEïdiemdten noo-
dig zijn. Waarom trekt die Mlinistea" deze
nieb in? Wat beteekent dl© hoofdwacht, in
Den Haag Wat befceekenen de wachten voor
de .paleizen, Voor de Kamei-s? WaaaJvocn'
dienen de doellooze. Lang© marschen in bon
don weer; waai-vooi" dd manoeujvres waarlbij
de minderen ond'er den blooten 'hemel moe-
slapen Aan daze vragen Voegde spr. nog
•het veavuek toe dd herhialTin'gsoefen'mgen
niet meer in October te houdfen, om vervol
gens het gehandhaafd vehbod! van lectuur
te laken. Daarna besprak hij d!e> geruehbon
over betaald© afkeuringen Vani diienstpliich-
tigeu te Groningen en Ametead'aan, aan
welk schandaal cle Minister een eindb moet
maken.
Kteacihbig protesteerde ihij tegen do dardb
hei-halingsoefen'ng, waarddov de milioiens
nooddloos uit hun 'gezinnen worden ge
haald.
De heer ELAND, dlie dei tekwaamheddn
van don 'Minister huldigde, hiad! don indlruk
dlat dd Miwslter dichter bij de liukelvijlde
staat dan men denkt.
Hïjj Ibeboogde voort® dat, was mön inder
tijd met zijn denkbeelden als Minister mee
gegaan, men nu in werkelijkheid! een oefe-
ningdijld' van maauden zou hebben. Be-
sfrijidlendei dato het Kaïbi'n'ct-Bicjrson ver
zwaring Van militali're lasten had! opgelegd,
vroeg spreker waarom aan dezenl Mmistea-
een fair trial' woa-dt geiWeigea-dl, in wolk ver
band spreker afkeurde de redevoering van
den hee March anl.
Naar sprekers meening en hij li'chtta
d' t met voorbeelden toe 'kan bezuinigd!
worddn zondbr bapenking Van helt hudlget
van oorlbg. Als middel Van bezuiniging be
pleitte hij Vereenvoudtiginig Von Ihet mil1 tair
ondartvijjs. Door ■opheffing van dö cadetten
school en door db studbö aan de K'. M. A.
tot .2 jaremi terug Ke brengen. Yoorts bei-
proeve db Miimel^er d'en, diensttijd van 8
maanden te bekorten, zij 't riet tot 6
maanden. -
Daarna verdbdilgde db heier BRANTS lite
goed recht der miiH'itak© tehuizen waarvoor
hiji Rijkssubsidie vroeg.
De heer VAN DER ZWAAJG, voor w'.oti
'het een vraag blijft hoe een w'edkelijik Okrüs-
'ten vredte. in zijin -hart kan hebben met al
die militaire toerustingen, 'betuigtde zijn
instemm"ng met de redb vain dbn heer Van
Idsinga', ond'er opmerking dlat men nul ook
bij ldWitea door minderen niet steed'iö aan
aveadlrijjving moet denken. Hij) sl'oot zicth
Voodte aan bij, db afkeuring! in' zake-Toering
door den heer Thomson.
Do heel PASSTOORS heteeuirendb dlat db
Minister niet® wil weten van een groote be-
zuinigingSeommissia en pleitte voor afschaf
fing der derde herhalingsoefening.
De heer VAN 'KARNEBEEK het vollksi-
legor met behoud' Van 'heb beroepskaidbr ver
dedigend©, betoogde d!afc d'oor de invoering
van den persoon li jikan dfenstplidht en d'oor
de ibgerwetten, door hbierale Mffinistera in
onze dfefansie verbeteiriiigi is gebracht. En
nu conrtateerdfe spr. dat dezes Minister op
■deao grondhlageiu wil Voorttbouiwm in do
richting van een Volksleger.
Daarom, begirijjpt spireker db mismoedig
heid niet. Spreker ihandhaafb zijn vroe
gere dcukbeoltJari over heb voliklaleger, on-
dea- aanbeveling Van een Weerbefesting die
2 mdllboen kan ombrengen. Tegen ophef-
F ng, of beponking van het hüijivbndj gedeelte
heeft spr. bezwaair, omdat daarvan ami vre-
d'estijjd diensten, gdvardbrd kuainein worden.
'Zeer bedenkelijk en 'gevaarlijk achtte
spreker heb om aan alle landweeapliah-
bigen een geweer mee naar huis te geven.
Hoe zou 't, w aire! dit toen het geval!' geweest,
met de spoorwegstaking zijjn afgeïoopen
De heer TRO'ELSTR A d'an was het pre
cies 'hetzolfdlö gegaan.
De. heem VAN KARNEBEiEK, dat is
n'et te be^vijlzon, maar er is aanleoding! voot
een amdea'o vemndbrstalling.
Als geneeskundige meendb de hoor
BLOOKER te mogen zeggen, dlat do af
loop van de ziekte van dien milicien Toe
ring goan velband) houdt met 'heb vervoer.
Contetateiei'ende dat zijn partij niet spe-
aal op bezuinli'ging op oorlogsgebied! maar
over dbn gaheblem Staatsdienst hadl aange
drongen, trad' db heer TYDEMAN in oen
bestrijd ng van db reda Van dbn "neem Mar-
cliartj, heitooigendb d'at ons volk nog niet rijp
is voor eon volksleger, omdalt geest en ziel
daarvoor nog ontbreken. Eerst moeten onzo
jongens in voodbbiieaclling zöo vtea.' gebracht
word'en als d'e Zwiteors, eerst het volk o-e-
leei-d worden het Hoger lief te heibhen, waar
om het. warilrouWen moet Wordlen wegge
nomen. In dit Verband! paste spr. fo be
kend© a rcul'aire van don iMilnister toe.
De hoor TALMA zette uiteen wat db
resultaten ee.ner hezniinigiingscomimissio kun
nen zijn en dhong or op aan een einde te
maken aan do al of nnii gegrond© bewering
dat ons leger te dbur is.
Daarom weusehte Mj van «en Darle-
mentaire enquête niets vervVacihtende
instelling van 0011 Staatscommissie om v ast-
te sMfen of db geldlen nuttig hesteed'
worden.
De (heer VAN VLIJMEN steundb clion
wenscli.
Dondterdagodhtend' 10 uiur ia de Mi'nistov
aan het woord.
Zitting van Donderdag 21 December -1905.
Oorlogsheg rooting.
De algemeene beschouwingen worden
voortgezet.
De MINISTER VAN OORLOG heioogde
dat zijn houding niet in strijd is met het
program van den kabinetsformateur. Rond-
boistig heeft de Minister gevraagd wat hij
voor het leger noodig heeft.
Over dat begrip kan men van meening
verschillen. Natuurlijk, maar dat mag een
Minister niet weerhouden, te vragen wat
hij noodig acht. Het bleek bij den oorlog
in 1870 dat ons leger mindeilwaardig was,
en sedert dien en ook nu nog heeft men
er naar gestreefd en moei men er naar
streven daarin verbetering te brengen. Ons
leger moet niet slechts de neuli all lei t kun
nen handhaven, maar een vijandelijke macht
ook kunnen beletten ons land diep binnen
to dringen.
Tredendende in do critiek op de beoor-
deolingslijsten, betoogde de Min. dat deze
noodig zijn 0111 met eerlijkheid, onpartijdig
heid en doelmatigheid het kar akte r van
de officieren te beoordeelen, niet om be
schuldigingen uit te spreken, teihvijl zij ook
noodig zijn om den Munster van dienst
Te zijn hij liet doen van speciale opdrach
ten. Het golden hier tccre, persoonlijke
kwesties. Daarom kan de Minister de he-
oordeolingslijsten niet overleggen, maar hij
is bereid de Kamerleden in zijn Kabinet
te ontvangen en hen in te lichten. Dan
zou elk wantrouwen verdwijnen, daarvan is
de Minister zielsovertuigd. Er is wel eens
misgcgiepcn, maar nooit moccÜwillig.
Trou/weris, do Minister heeft zijn bekende
ciiculaire tot het leger gericht omdai hij
daarin een goeden geest wenscht. De Mi
nister heeft de macht om ,'die circulaire
te doen naleven. Jlij zal die macht ook
uitoefenen. Hij wil-jhet leger het vertrou
wen doen herwinnen.
Wil de Kamer dit ook, dan moeten de
leden wanneer 's Ministers wil zoo krach
tig blijkt zich van verdachtmakingen ont
houden.
Besprekende enkele in hot debat ge
brachte gevallen, betoogde de Minister dat
het geval van oversle De Kok geheel is
afgedaan onder zijn voorganger. I11 dit vcr-
banil betoogde de Minister dat de inspec
teurs van de .wapens nooit moedwillig,
verkeerd, steeds met eerlijkheid de hande
lingen van ondergeschikten hebben beoor
deeld.
Wat nu hot. volksleger aangaat, de Mi
nister adviseerde in 1889 al om daartoe te
komen. Hij wil dit, nog, maar met bedacht
zaamheid.
Nu krachtens de lege uwe l.ton allen weer-
plichtig zijn gehvorden, moeten de vooroefe
ningen eerst goed geregeld worden. Zoo
lang dit niet het geval is, mag de oefc-
n.ingsiijd niet verder verkort
worden. Er kan thans nog geen dag van
gemist worden. De Minister is voornemens
jle viermaanders afzonderlijk in
te doelen, en hen te laten oefenen door
daarvoor hijzonder aangefwezen kapiteins.
Dit is een proef, maar pief om f.o komen
to't verkorting van den oefeningstijd
wel om tc komen tot verbetering.
Door Verbetering ook van de voor
oefeningen, geleid door burger- en mi
litaire ondeifwijzers, hoopt de Minister den.
