60'"
Jaargang
Donderdag 5 Juli 1906.
No. 12122
BERGLUCHT.
BUITENLAND.
e r v
BINNENLAND.
G.st-ct.")
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks,me! uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor S ch i e il a m en Y1 a a r din gen fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en VI aard in gen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen,
Adverlenliën voor hei eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan liet Limeau bezorgd zijn.
Bureau: Boterstraat 68.
Prijs der Advortentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zjj
innemen.
Advortentiën bij abonnement op voonledige Voorwaarden. Tarieven
biervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsda g-, Donderdag- en Z a te rdag avo nd
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advortentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan bot Bureau te voldoen.
Intore. Telefoon No. 123.
Schiedam, 4 Juli 190G.
RUSLAND.
De czaar heeft zijn aangekondigden kruis
tocht in de Finschc Golf uitgesteld. Dit be
richt is van den ,,Temps"-eotre&p. te Pe
tersburg on wijst ontwijfelbaar op den ernst
van den binneniandschon toestand des rijks.
Te Maagdenburg loopt bet gerucht dat
Duitscliland on Oostenrijk overeen zijn ge
komen om ingeval do revolutie in Rusland
den troon van den czaar bedreigt, hem met
een leger te hulp te komen. Dnitsehland
zal do Öostzee-provincies bezetten, Oostenrijk
Polen, zoodat de Russische regeering al dn
Kozakken kan gebruiken om den opstand in
hel cent rum lo onderdrukken. De „Yor-
wiirts", bet socialistische hoofdorgaan in
Duitsciiland publiceerde dezer dagen een
zelfde bericht, nu komen de „Magdcburgcr
Ztg." en do „Petit Bleu". Wellicht is er dus
wel wat van waar en is do bewaking der
Russische grens aan Duitschc en Oostenrijk-
sche zijde een feit.
De miliiaiie muiterijen blijven nog aan de
orde van den dag. Nu komt weer bericht
dat liet garnizoen van Askabad (Turkestan)
aan liet nnitcn is geslagen. De „Now.
Wrcmjn" ontvangt bericht dat het de ge-
heolc Knuknsus in gisting verkeert.
liet gedegradeerde lo bataljon van het
Preobrajensky-rog. zal uitsluitend vervangen
worden door ridders van do St. Jorisorde.
In de vergaderzaal van de Doenm is oen
telegram aangeplakt, waarbij 200 man van
het in den Kuukasus staande Mingrelische
regiment „verzet aantcekonen tegen de ver-
oordceling van 27 van hun kameraden door
den krijgsraad.
Er bestaat onder dc soldaten een rovolu-
tiomiii'-gezindc bond. liet ministerie van oor
log heeft een onderzoek gelast in alle regi
menten om te weten to komen of de soldalen
tot dezen bond behooren. Dagelijks hebben
in verschillende garnizoenssteden bijeenkom
sten van soldaten plaats Onder de officieren
\an de garde hoerscht pessimisme, hetgeen
verklaard wordt uit liet feit dat zij door de
hoofdofficieren, onder scherpe controle wor
den gehouden. In een bijeenkomst van offi
cieren in hot kamp Vim Krasnojc Selo werd
geklaagd over de onzekerheid van do per
soonlijke vrijheid van de officieren. De subal
terne officieren krijgen grootendeels do schuld
van de muiterijen der soldaten.
De terroristen te Warschau gaan voort
met het vermoorden van do politie-agcnten.
Twee sergeants van politie zijn gisteren op
straat doodgeschoten. De daders ontvlucht
ten.
Te Bachmoet heerscht algemeene werk
staking.
De „Retsj", hot orgaan van de constit.-
democraten, sprekende over de onmogelijke
verhouding van do Doema tot de regeering,
Roman naar het Duitsch van
ADOLF OTT.
zegt dat het kabinct-Goiemykin niet kan
blijven bestaan naast de Doema. Een van
beide moet verdwijnen, öl de Doema öl de
regeering. Ontbinding der Doema zal aan
leiding geven tot een aigemcenen opstand in
hot land. De „lljctsj" besluit met te zeggen
dat het ontslag van hot ministerie onver
mijdelijk is.
De vooruitstrevende bladen kunnen nog
zooveel beteogen over de noodzakelijkheid
van een liberaal ministerie en liervoimingen,
aan het hof schijnt men besloten te zijn, nog
„maar wat bij het oude te blijven. Pobjedo-
nostsef, de gehate reactionair neemt, als
raadsman van den czaar, deel aan de zittin
gen van den ministerraad.
De stemming van den czaar is na de jong
ste muiterijen natuurlijk zeer behoudzuch
tig, hetgeen wel blijkt uit het vasthouden
der regeering aan de doodstraf. Die dwaas
heid zal op de hoofden der regeerders zelf
neerkomen. Dc regceiingsporsonen hebben
openlijk in de Doema verklaard dat /.ij de
doodstraf wcnschtcn te behouden om de
autocratie te bevrijden van alle ongcwensch-
te elementen zooals liberalen en revolutionai
ren die de vrijheid in Rusland wcnschcn.
Het oogenblik zal komen, en dat oogenblik
schijnt niet verre meer, dat de huidige auto
riteiten niets meer te zeggen zullen hebben
over de doodstraf. Maar dan zal zij bestaan
en een wapen zijn in de handen der revo
lutie om de gehate regeerders in de eerste
plaats ermee kennis te laten maken. In
dien de Fransche nat. vergadering in 1789 dc
doodstraf lmd afgeschaft, zouden de conven
tie en de revolutionaire rechtbank onmoge
lijk zooveel menschen naar het schavot heb
ben kunnen zendon.
De executies, geschied nadat de Doema
den eisch heeft laten hooren om de doodstraf
af teschaffen, zullen hot volk prikkelen om
als het eenmaal de macht heeft dc tegen
woordige heerschers te laten boeten, als
weerwraak voor dc misdaden der regeering
en die represailles zal volkomen te billijken
zijn.
Do D o e m a heeft gisteren met 286 tegen
62 stemmen de veikiezingen van 11 Doema-
leden, afgevaardigden van Tnmbof, ongeldig
verklaard.
In de couloirs van het Tauriseho paleis
vei telt men dat dit besluit \an groot gewicht
is omdat de gemeentelijke besturen tlnms
zien dat dc Doema hun inmenging in de ver
kiezingen afkeurt.
Het wetsontwerp op de vrijheid van ver-
ceniging en vergadering is naar een com
missie van elf Doemaleden verwezen.
Spoedig zullen weer interpellaties aan dc
orde komen betreffende de doodstraf en de
gevreesde pogrom tc Batoem. Het debat over
den Jodenmoord te Bjoloslok zal Donderdag
beginnen.
Het is de vraag welken indruk het nieuwe
keizerlijk manifest zal maken, waarin grond
aan de hoeren wordt beloofd. De kroonhm-
28)
.S.V,L„- r~
Valentin was aan de deur gaan staan en
had onmiddellijk de bergen gezocht. Maar zij
waren er niet meer. Zij waren verdwenen
alsof ze er nooit geweest waren. Het was
hem alsof hij uit. een droom ontwaakte. De
hergen waren verdwenen, alles was den jon
gen man vreemd gewordenhij gevoelde
zich eenzaam en verlaten. Wat had hij toch
gewild, daar in het Zuiden waar zooeven de
bergen hom nog hadden toegewenkt?
Ilij had zich vergist, hij had slechts aan
een plotselinge opwelling gehoor gegeven toen
hij zich naar het Zuiden had gewend.
Daar was zijn plaats thans niet meer. Hij
behoorde aan Johanna's zijde. Ilij was aan
haar verbonden door de wet en de liefde.
Nu wist Valentin wat hij te doen lmd.
Hij sloeg dc richting naar de stad in en zag
geen enkele maal naar zijn geliefde geboorte
plaats meer om. Jn het begin waren zijn
schreden als van een vermoeid wandelaar,
die een zwaren last te dragen had. Hij hield
peinzend het hoofd gebogen. Werktuiglijk
volgde hij den rechten weg en vermeed het,
ver vooruit to zien. IIoo dichter hij het doel
naderde hoe vaster zijn schreden werden en
•loc haastiger hij voorwaarts ging.
In de koortsachtige haast waarin hij ver
keerde, toen hij naar zijn vaderland wilde,
don zullen worden afgestaan cn particuliere
gronden, niet onteigend maar door do bezit
ters tegen klinkende munt afgestaan, al die
gronden zullen blijken onvoldoende te zijn.
lil het manifest dat spoedig in zijn geheel
zal hekend worden, wordt den boeren vrij
willige ballingschap in Siberië voorgespie
geld. „Vadertje" is al to goed
Onder voorzitterschap van den burge
meester van Kaapstad is aldaar een protest-
vergadering gehouden tegen de joden
moorden i li Rusland. Christenen cn
joden woonden haar in grooten getale bij en
men drong aan op verwezenlijking van de
plannen tot joodsclic volksverhuizing in het
groot. Onder de sprekers waren dc deken
van Kaapstad en leden van de volksver
tegenwoordiging.
f
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
ten en het gebrek aan licht heeft zich
slechts korten tijd doen gelden.
had hij een grooten afstand afgelegd. Het
was reeds laat in don nacht toen hij voor do
deur van zijn woning stond. Do straat was
stil en leeg, terwijl een ijskoude wind langs
hem heen streek en de sneeuw in dikke
vlokken neerviel.
Slechts een enkel venster van zijn woning
was verlicht, liet licht brandde in de kamer
van Johanna.
Daar stond Valentin, wit besneeuwd en
zag met verlangenden, bijna angstigen blik
naar het helle schijnsel op.
Juist was hij op het punt de huisdeur
te openen, toen deze reeds van den binnen
kant geopend werd en Johanna op den drem
pel verscheen.
Hoc het gekomen was, dat zij elkaar zon
der eon woord te spieken een oogenblik luid
den aangestaard en dan elkaar omhelsd had
den, alsof zij nooit moer zouden scheiden
dat wist geen van beiden tc zeggen.
De macht dor liefde had nogmaals gezege
vierd en op dit oogenblik scheen alles ver
geten on ondergaan te zijn wat ooit belem
merend tegenover hen had gestaan.
TWAALFDE HOOFDSTUK.
De oude hoor van de Zonnehocve was on
der de verpleging van Kuni langzaam her
steld, doch nog stiller en knorriger gewor
den' dan voorheen en waakte er angstvallig
voor oen woord over zijn zoon to reppen.
Valentin schreef af en toe aan zijn vader
een korten brief, dat Dot hem goed ging en
dat hij hoopte dat ook op den Zoniiehoeve
allen in welstand verkeerden. Antwoord kreeg
hij nooit, want de boer gaf de brieven onge
opend aan Kuni met de opdracht indien er
iets bijzonders in stond hem dat te vertellen,
Frankrijk.
De procureur Baudouin ging gisteren voor
het hooggerechtshof voort met de behande
ling van de nieuwe feiten, die leidden tot
deze revisie van het Dreyfus-proces. De pro
cureur eischt cassatie van het Rennesvonnis,
zonder verwijzing van Dreyfus naar een nieu
wen krijgsraad. Het hof van cassatie is het
eenige aangewezen college om recht te doen.
De Parijsche berichtgever van de »Petit
Bleu" wijst er op dat er een beweging op
touw wordt gezet om Dreyfus' rehabilitatie
te belemmeren ten gunste van zijn vroegere
beschuldigers. Zurlinden schreef een brief
om te protesteeren tegen het verpletterende
requisitoir van Baudouin. Esterhazy kwam
een oogenblik uit zijn schuilhoek en ook
andere ex-officieren elfden hun best om den
vroegeren état major schoon te wasschen.
De vrienden van Dreyfus kunnen têvreden
zijn, want nu de falsarissen weer zijn opge
schrikt en zich laten hooren, zal het debat
voor liet hof van cassatie heftiger zijn, maar
het zal niets van zijn overtuigende kracht
verliezen de waarheid zal zegevieren en het
eerherstel van den onschuldigen Jood zal er
des te vollediger en onbetwistbaar om zijn.
0 os tenr ij k-II on gar ij c.
De Ooslenrijkseho delegatie hoeft de be
raadslaging over de begrooting van buiten-
landsche zaken hervat. Gntüf Goluchowsky
verklaarde, in antwoord op velschillende des
betreffende beweringen, dat het oveibodig
was de togen liet drievoudig Verbond ge
maakte aanmerkingen te weerleggen een
zoo beproefden grondslag te laten varen zou
heteekonon een avontuurlijke politiek te gaan
volgen, iets waartoe do minister van buiten
lundsche zaken nooit dc hand zou lcenoii.
De werklieden aan dc gasfabrieken te Boe
dapest on de lantaarnopstekers hebben het
«eik gestaakt, zoodat gedurende eenigen
tijd do stad vrijwel van liclil verstoken
was. De regeering heeft echter soldaten
gelast om den noodigen arbeid te verrich-
muar anders dc „vodden" te verbranden.
Bovendien had hij hel meisje streng verboden
ooit achter zijn rug aan Valentin te schrij
ven.
Kuni verbrandde de brieven echter niet
maar verborg ze en las ze in stilte telkens
en telkens weer over, in weerwil daarvan
dat er eigenlijk haast niets in stond.
Dc berichten uit do stad werden echter
voortdurend schaarscher. De boer vroeg
daar in 't geheel niet naar, maar Kuni
maakte zich ernstig bezorgd. Zou reeds ge
board zijn wat zij vreesde? Deze gedachte
benamen haar alle vreugd en levenslust, zij
werd bij den dag bleekci en iusteloozer. Ook
de hoer bemerkte dat ten slotte doch zcide
er geen woord over en lachte alleen af en
toe spottend.
Zijn plannen met betrekking tot Kuni
had hij namelijk nog volstrekt niet opgege
ven en met Kerstmis achtte hij den tijd ge
komen er inede voor don dag te komen.
Zij kwamen terug van de mis om mid
dernacht waarvoor ze naar Garmiseh waren
geweest. Een dikke sneeuwlaag bedekte
bergen en dalen en de rijp had de hoornen
met een schitterend kleed van diamanten
getooid. Bij iedere schrede kraakte dc harde
sneeuwbodem. Als de binnenzijde van een
reusachtige koepel) bezaaid met heldere licht
punten, welfde zich hot firmament boven
liet dal.
De ijle koude lucht deed do klank dor
klokken verweg door bet Loisachdal weer
galmen. Langs alle wegen in de vlakte en
langs de berghellingen bewogen roodgele
schommelende lichten van de fakkels et: de
lantaarns waarmede do kerkgangers hun ver
spreide woningen opzochten.
De regeering heeft op de Oostenrijkscli-
Ilongaarsche nota van 30 Juni geantwoord:
Ze aanvaardt den door Ooslenrijk-ITongarije
voorgestelde» grondslag betreffende het voor-
loopig handelsverdrag en spreekt den wensch
uit dat dit verdrag van kracht zal blijven tot
op het einde van 1906 of tot dc sluiting
van een definitief verdrag. Servië zal zijn
staatsbenoodigdheden van Oostenrijk koopen
tot een minimum bedrag van 26 mill, dina-
ren, maar behoudt zich voor vrij to zijn bij
de bestellingen van kanonnen cn artillerie-
materieel.
Personalia.
Dr. F. W. T. Hunger, privaat-docent aan
de Utrechtsclie universiteit, heeft de aanbie
ding om als directeur van bet algemeen
proefstation te Salatiga (midden-Java) op te
treden, thans definitief aangenomen.
Dr. Hunger zal zich reeds den 12don Juli
a.s. inschepen om per s.s. Oranje van Genua
naar Ned.-Duliö te vertrekken.
Atjeh en Celebes.
Blijkens uit Indië ontvangen telegraphi-
sclic berichten zijn sedert de jongste me-
dedeelingen dienaangaande in de „Nederl.
Staatscourant" van 7 Juni 1906, no. 130
bij dc krijgsverrichtingen
a. in Atjeh en onderhoorigheden
licht gewond, de fuseliers F. Willemstein
cn P. Sterk;
b. op Celebes
niet levensgevaarlijk gewond, do fuselier
J. II. van Vossen
licht gewond, de sergeant-majoor W. C.
II. Engclbert van Bevervoorde, de sergeant
J. W. Okhuysen en de fuseliers II. Schnei
der. W. de Jong, J. R. 3e Wit, W. H.
Blewanus, P. M. Loef en C. van Straten;
onbeduidend gewond, de sergeant D. Slic
ker en
c. op Ceram:
zwaar gewond, de sergeant W. de Lang.
Tegen wettelijke winkelsluiting.
Gisteren had te Amsterdam een alge
meene vergadering plaats uitgeschreven door
het comitó tegen wettelijke verordening op
het sluiten van winkels in magazijnen te
Amsterdam.
Daarin zouden de bezwaren tegen een
dergelijke verordening worden uiteengezet.
De inleider, mr. J. A. Levy, begon met
or ann tc herinneren, dat dit onderwerp
op het eerste middenstandscongres een punt
van bespreking heeft uitgemaakt.
Bij motie sprak men zich uit voor een
nader onderzoekdat onderzoek heeft spro
De meiden en knechts van de Zonne
hoeve haastten zich thuis te komen en wa
ren hun boer en diens eerste meid vooruit
geloopen. Dat scheen den ouden Oherwalder
een gunstige gelegenheid toe.
Ilij ging heel dicht naast het meisje loo
pen, dat in dc dikke sneeuw niet kon uit
wijken en begon„Ik heb iets heel bijzonders
met je te bespreken Kuni."
„En daarmede heb je gewacht tot Kerst
mis, antwoordde het meisje.
„Ja, een bijzondere zaak past op een bij
zondero plaats. Om kort te gaan, hoe het
met Valentin staat, dat weet je, daar be
hoef ik je niets over to zeggen, maar ik wil
van mezelf praten. Luister Kuni, 't valt me
hard om het te zoggen, maar 't moet er uit,
of het wil of niet, ik heb, behalve dal ik al
tijd vermogend geweest ben, in mijn leven
niet, zoo veel geluk gehad. Mijn vrouw zali
ger heeft daar niets aan kunnen doen, die
kon niets anders dan huishouden en sparen.
Zoo begin ik nu al haast oud te worden.
Weet je, voor het innerlijke heb ik nooit iets
gehad. Jo donkt dikwijls dat je heclemaal
d'r onder zult geraken. Toen Valentin dat
dwaze huwelijk heeft aangegaan, dacht ik
dat ik heclemaal aan den grond zou komen."
Kuni ging zonder een woord to zeggen
naast den boer en knikte alleen af en toe met
liet hoofd. Dat was nu helaas wel allemaal
waar wat hij vertelde maar waar wilde de
man toch heen?
Zij zou niet lang in twijfel blijven want
na een korte pauze ging hij verder:
„Toen ben ik begonnen over mezelf te den
ken en ik ben tot dc slotsom gekomen dat
ik niet altijd recht op hot leven heb dat ik
niet altijd in de schaduw hoef te blijven
ker's overtuiging niet verzwakt, dat men
hier staat een stap te doen op een hoogst
gevaarlijken weg.
Voorts zcide spreker te meenen, dot de
voorstanders er geen duidelijke voorstelling
van hebben, hoe dc toestand na aanneming
der concept-verordening zal zijn. Daarom
wilde hij duidelijk maken tot welken prijs
die verordening in ons recht zal worden op
genomen.
Thans bezit men drie onschatbare rech
ten. Ten eerstehet recht om te arbeiden,
dat verworven is moeten worden, hetgeen
spreker aan de hand der historie nader aan
toonde, daarbij in 't bijzonder wijzende op
Turgot, den minister van Lodewijk XVI.
Dal recht kwam ook voor in onze eerste
grondwet, docli ongelukkig staat 't er nu
niet meer inmr. J. Heemskerk Azn. lm 1!'
op deze leemte gewezen Spreker heeft
devtijd in de Kamer een voorstel ingediend
om do vrijheid van arbeid in de wet op te
nemen, doch op verzoek der regeering heeft
hij 't toen teruggenomen,op deze moticveering.
dat 't een vanzelf sprekend iets is cn do
vrijheid van arbeid daarom niet in de wet
behoort opgenomen te worden. Doch dat ver
trouwen is beschaamd.
Als liet tweede onschatbare recht noemde
de inleider de onschendbaarheid der woning,
een oud en eerbiedwaardig recht, reeds ge
huldigd in het oude Rome. En herinnerd
werd aan de Engelscho zegswijze: „my
house is my castle"in Frankrijk heet het
„charbonnior est niaitre chez soi."
Doch de autocratie eerbiedigde dc on
schendbaarheid niet, tot de Fransche revolu
tie een einde aan die uitspattingen maakte.
Ook in onze eerste staatsregeling was dit
recht opgenomen.
Het derde recht is, dat der vrije gedach-
tenuiting, dat de onderlaag vormt van onze
maatschappij, wat betreft haar publiekrech
telijke zijdewelk recht dienstbaar is aan
liet recht tot vergadering en tot vereeniging.
Do ontwerp-veroi doning op de winkelslui
ting verkrijgt men voor dezen prijs: Jat
voor den winkelier, voor zoover betreft den
omvang va" zijn zaak, van bovengenoemde
rechten niei-, geen zweem overblijft (Ap
plaus.)
Daarna besprak mr, Levy eenige artikelen
der verordening.
Als voornaamste reden voor deze verorde
ning wordt aangevoerd „bescherming van
het personeel", maar, zegt spr., als die
kwaal moet worden bestreden behoort dat
rechtstreeks te geschieden. De belanghebben
den moeten vakorganisaties in liet leven
loepen. Staatsdlvang moet steeds als laatste
middel worden aangewend.
Voorts wijst spr. op de onmogelijkheid
eener goede controle op de naleving der ver
ordening. Aan het personeel kan ander werk
voor de zaak worden opgedragenmonsters
kunnen ter keuze gegeven; bestellingen per
telefoon aangenomen worden. Ook blijft de
staan en dat zoo'n beetje zonneschijn me nog
veel goed zou doen. En toen heb ik aan
jou gedacht Kuni. Jij staat me aan, je bent
een aardig vrouwtje en als het niet zoo be
spottelijk klonk zou ik willen zeggen dat ik
bepaald verliefd op je ben."
„Maar boerriep het meisje verschrikt.
„Dus, sla toe, ik wil je tot boerin ma
ken. De menschen kunnen zeggen wat ze
willen, ik heb een breeden rug. Zoo'n mooie
kans krijgt een arme boerendeerne zooals jij
bent niet licht weer."
De boer was blijven staan en hield haar
'zijn vlakke hand voor, vast overtuigd dat
zo zou toeslaan en het groote geluk dat
haar werd aangeboden met dankbaarheid
aanvaarden.
Zijn verwondering was dus grenzeloos, toen
dit niet gebeurde, maar het meisje hem
kalm maar beslist antwoordde:
„liet is me een groote eer dat do boer
van de Zoniiehoeve aan mij gedacht heeft,
maar ik kan zijn voorslag niet aannemen,
al ben ik ook maar een arm boerenmeisje
en hij een rijke eigenboer.
„IVa-wat? Ik verkies zulke ongepaste
grappen niet aan te hooren. Wat ik gezegd
heb is me volkomen ernst en daar behoef je
niet mee te spotten," stootte hij in zijn toor
nige opwinding uit.
„En wat ik gezegd heb eveneens. Ik
heb bedankt want ik wil er geen schuld aan
hebben en er niet toe meewerken, wanneer
Valentin zijn erfpacht ontnomen wordt.
Daartoe moet je een ander zoeken, dan
Kuni, ik laat me daartoe niet gebruiken."
(Wordt vervolgd,}