60"° Jaargang
Zondag 15 Juli 1906,
No. 12131
Eerste Blad
Het collier van den Radjah.
Interc- Telefoon No. 123.
BUITENLAND.
SCHIEDAMSCHE COURANT,
Deze courant verschijnt(1 a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs por kwaï taalVoor S c li i c d a m en V1 a a r d i n g e n fl. 1.25. Franco
per post fl. 1.65.
Prijs perfect: Voor Schiedam en Vla ar din gen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Ad ver Urn tien voor liet eerstvolgend nummer moeten "des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Boterstraal 68.
Prijs der Advcrtentiën: Van 16 regels fl, 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats öie zij
innemen,
Advcrtentiën bij abonnement op voordeeliige voorwaarden. Tarieven
hiervan rijn gratis aan hot Bureau te bekomen,
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine adverlentiön opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau lo voldoen.
Schiedam, 14 Juli 1906.
FRANKRIJK.
N a b e t Dreyfus-proces.
In de Kamerzitting van gisteren werden
door den minister van oorlog, Eticnne, de
twee volgende wetsontwerpen ingediend
lo. de artillerie-kapitein, gebreveleerd,
Dreyfus, Alfred, wordt bevorderd tot escu-
tlronsehef om in dienst te treden op een na
der te bepalen dag.
2o. de luit.-kolonel der infanterie gebre-
veteerd Picquart, Camille-Georges, wordt we
der in het leger opgenomen en bevorderd tot
brigade-generaal, de "datum van 'rijn in
dienst treding wordt beschouwd te zijn 10
Juli 1903.
De tijd dat Picquart „kolonel en réforme"
was zal beschouwd worden als actieve dienst
tijd.
De minister van oorlog heeft beiden, Drey
fus en Picquart, voorgesteld te worden oegif-
tigd met het legioen van eer.
De wetsontwerpen werden in handen ge
steld Ynn de legercommissie. Hessiny doet
namens die commissie voorlezing van het
rapport. Onder donderend applaus van de
meerderheid deelt Messiny mede dat de
comipissie met algemeene stemmen het her
stel in actieven dienst van Picquart en Drey
fus heeft aangenomen.
Da toeliehting bij het wetsvoorstel zegt
dat de cassatie de onschuld heeft vastge
steld, met zich meebrengende ipso facto
de weder-indienst-stelling in het leger, en de
uitwissching ven alle gevolgen der veroor
deeling.
Verder wordt in de toeliehting betoogd
11
dat het to betreuren is dat do onmete
lijke moreele en muterieele schade het slacht
offer toegebracht niet te herstellen is, even
min als de betreurenswaardige gerechte
lijke dwaling.
Het is wenschelijk dat het slachtoffer ge
plaatst wordt in de positie, waarin het ver
keerd zou hebben, wanneer het op den nor-
'malen weg zijn carrière had kunnen ver
volgen.
Onmiddellijk worden de beraadslagingen
over deze wetsontwerpen aangevangen,
Messiny herinnert in zijn rapport aan do
termen van het vonnis van het Cassatie-hof,
zeggende dat er niets overblijft van do be
schuldigingen tegen Dreyfus. De Ivamer
moet nu herstellen wat er te herstellen is
Dreyfus werd 22 Sept. 1889 kapitein, in Ja
nuari 1895 werd hij gedegradeerd, op dit
oogenblik zou hij 16 dienstjaren hebben. liet
i)
HOOFDSTUK T.
„Mij is de wraak, ik zal het vergelden,"
merkte lord Peebles op. Hij schoof een Icistje
sigaren over de tafel naar zijn vriend Travers
m leunde gemakkelijk achterover in zijn
stoel, zeer tevreden over de mate van zijn
bijbelkennis.
„Een prachtige tekst en zeer geschikt om
"et geduld van iemand die niet precies een
heilige is, zwaar op de proef te stellen,"
zeide Rhys-Jones, terwijl hij met een paar
amandelen speelde.
Een negental hecren zaten rondom de eet
tafel van lord Peebles, zij hadden reeds een
paar weken op de groote, weelderig ingerich
te buitenplaats doorgebracht.
Het was een gure winteravond. Een ijzig-
-oude wind gierde om het huis met een
nabootsing van allerlei geluiden. Nu eens
scheen het klagend geschrei van een klein
kind gehoord te worden, dan weer was het
c6n geloei of een aantal duivels in een hui
veringwekkend geschater uitbarstten. En het
Was misschien de invloed van dezen winter
storm die aan het gesprek een ernstiger wen-
ding had gegeven. Het onderwerp „wraak"
i'113 i°r sprake gebracht. Allen hadden er
un meening over uitgesproken, behalve
wee der gasten, de eene, was een groot,
reedgeschouderd man met een zwnarmoe-
•g voorkomen, Openshaw gcheoten, de an-
er een Indiër van onvermengd bloed, wiens
naiun Athon Vihara was.
Jones had juist een geschiedenis ver-
>'"P „wreede wraak, die haar tanden
regeeringsvoorstel om hem tot escadronschef
te benoemen is een bescheiden belooning,
waarmee de leger-commissie zich kun ver
eenigen.
Messiny brandmerkt de officieren die valsch
heden en langheden bedreven en hij kwali
ficeert hen als domooren en gewetenlooze
schurken.
De nationalist Cochin protesteert tegen die
Heftige woorden, inaar de linkerzijde roept
„Mercier moet m staat van beschuldiging
worden gesteld I"
De socialist Allemane noodigt Cochin uil
te spreken over den schavuit die in den
Senaat zit," waarmee hij generaal Mercier
bedoelt.
De voorzitter Brisson wil de wetsontwer
pen in stemming brengen toen een heftig
incident voorvalt. De socialist Durre vliegt
op de banken der rechterzijde toe en roept
„Zult gij niet het woord vragen?" Lusies,
nationalist antwoordt: „Wij vragen het
woord niet omdat net ons niet lust." Beiden
worden handgemeen, maar hun vrienden we
ten hen te scheiden. Nog twee andere afge
vaardigden gaan aan 't bakkeleien.
Het wetsontwerp om Dreyfus
weer in 't leger op te nemen
wordt met 4 73 stemmen tegen
4 2 aangenomen.
Brisson zegt met trots te wijzen op de
aanneming want deze geeft wijding aan de
overwinning der waarheid die de geheele
wereld eischte.
Daarna komt het tweede wetsontwerp aan
de orde. Messiny verheerlijkt de edele gevoe
lens die kolonel Picquart aandreven om Drey
fus' onschuld te bewijzen.
Met 477 stemmen tegen 27 wordt ook
dit wetsontwerp aangenomen, waarbij Pic
quart tot brigade-generaal wordt bevorderd.
De socialist de Pressensé krijgt nu het
woord om zijn interpellatie toe te lichten, die,
zooals men weet, beoogt om de schuldigen,
Mercier, Gonse, Paly du Clnm cn andere
officieren uit het leger weg te jagen en hen
te schrappen als ridder van het legioen
van eer.
De Pressensé zeidc, dat, hoewel hij niet
betreurde, dat men de schuldigen niet voor
de rechtbank kon brengen, hij toch een uit
spraak had gcwenscht, waarbij de, misda
digers met een gloeiend ijzer werden ge
brandmerkt. Hij vroeg dtf 'de Kamer die
bende van boosdoeners' langer zal dulden
en zal toestaan, 'dab Inogelijkcrwijze de
Franscho soldaten onder bevel, van Mer
cier zonden worden geplaatst. Hij beschul
digde voorts Boisdeffre, Gonse en andoren.
De spreker wordt i.ix de. rede gevallen
door P.pgliesi Conti, die plotseling uitroeit:
„Ecu rogcering die (lo. officieren laat bo-
leedigen is een, regeering van lafaards en
ellendelingen.
Sarraut, de onderstaatssecretaris, dio
knarste in toorn". Hij was bleek geworden
gedurende zijn vertelling en op dat oogen
blik was lord Peebles met zijn tekst voor
den dag gekomen.
„Wanneer je nu toch met teksten voor
den dag komt," zeide Travers, „dan weet
ik or nog wel een. „Jnlocrsehheid is een
grimmigheid des mans en in den dag der
wraak zal hij niet vcrschoonen." Daar heb
jo het. Wanneer er jaloezie is komt er ook
een wraakneming in het spel. Wanneer een
man liefheeft, is hij ook juloersch. Zeg,
Openshaw Hij brak zijn zin plotseling
af door een klein incident.
Athon Vihara had een wijnglas tusschen
zijn vingers verpletterd. De roode wijn maak
te een greote vlek op het witte tafellaken.
Ilij maakte tal van verontschuldigingen, hij
kon zich niet begrijpen hoe hij tot zulk-een
dwaasheid gekomen was, neen, hij had zijn
vingers gelukkig niet bezeerd.
„Zeg Openshaw," ging Travers voort, ter
wijl hij het woord weer tol zijn linkerbuur-
man richtte, „jij kan ons zeker wel een paar
interessante en ware geschiedenissen over het
onderwerp „wraak" vertellen. Toe maak ons
erg hang vóór we naar bed gaan."
Aller oogen richtten zich op den zwaar-
moodigen man. Hij was dien avond eerst op
Seton Court, de buitenplaats van lord Pee-
les, aangekomen. Deze had hem voorgesteld
als een vriend van lord Travers.
„Waarom zou ik „ware geschiedenissen,"
zooals jij zo noemt moeten kennen?" vroeg
Openshaw met een verwonderden blik aan
zijn vriend. Deze kleurde en zag naar zijn
gastheer. Daar hij bemerkte dat deze hem
oen ontevreden blik toewierp, werd hij nog
meer verlegen. Gelukkig was Openshaw zoo
goed hem uit de verlegenheid to redden.
„Ik weet alleen/' zei hij langzaam, „dat
niet ver van de plaats van dien afgev, zit,
vliegt op den belcediger toe en slaat hem
in liet aangezicht. Daarna' gaat Sarraut
kalm naar de regeeringsbanken lerug. On-
dortusschen is men in "den „halven cir
kel" handgemeen geworden, oen lievig tu
mult ontstaat. Do voorzitter Brisson, dio
onmogelijk de herrie overschreeuwen kan,
zei zijn hoed op en veria at do zaal.
De gendarmes ontruimen dc stampvolle
tribunes. 'Om bij rijven wordl, de zitting
heropend, do gemoederen zijn wat bekoeld.
De Pressensé, zijn rede voortzettend, zegt,
dat het niet aangaat de leugenaars te hand
haven als ridders van het legioen van eer;
hij stelt een motie voor, bij welke do re-
geering wordl uitgenoodigd de personen,
tegen wie hij een beschuldiging heeft uit
gebracht, uit liet leger te verwijderen en hun
de eeretcekenen te ontnemen.
De minister van) oorlog, Elienne, ant
woordt dat do regeering besloten heeft alle
wettige eerherstel te doen. De afgev. De
Pressensé vraagt meer. Ons onderzoek, is
nog niet geëindigd. Vele officieren zijn in
deze zaak gemoeid. Er zijn, er clie dwaal
den op bevel van anderen, maar er zijn
ook schuldigen. De regeering zal doen wat
zij kan.
Maurice Rarrès (nation.) beklimt de tribu
ne. Hij verklaart niet zonder ontsteltenis de
onrechtvaardigheden tegen dc officierente
hebben gehoord, die hij acht on die te goeder
trouw handelden. Generaal Mercier isizijn
landgenoot. Hij houdt heml voor een eer
lijk man. (hm.)
„Indien ik onder, zijrt bevelen diende,
schoot ik hom vooq den kop," schreeuwt
Meslier.
Lasies komt evenals Barrès een vriend,
commandant Cuignet, verdedigen. Do Pres
sensé wijst hem op het vonnis van liet
cassatiehof.
Do minister-pros. Sarrien zegt dat de am
nestie-wet Waldeck-Rousseau elke vervol
ging van dc schuldige* officieren1,,uitsluit.
De triomf van do justitie! is volkomen cn
représailles togen de schuldigen 'kunnen
het effect slechts verzwakken. Sarrien doet
een beroep op do republikcinsohe meerder
heid en bezweert haar niet weer een tijd
perk van agitatie on Tweedracht» in '4 lo
ven te roepen. Ten Silotto verklaart Sar
rien dat hij de» motie-De Pressensé niet
kan aanvaarden.
De afgev. Reveillaud stelde een andere
voor, waarin hulde wordt gebracht aan
heil, die de revisie op hel. getouw hebben
gezet en daardoor de schuldigen! aan de
misdaden, in het arrest van liet Hof van
Cassatie vermeld, aan do kaak hebben ge
steld. Deze motie, door de rogecring aan
vaard, wordt met 363 togen 103 stemmen
aangenomen.
Het voor-stel' van Breton, om) het stlof-
een man, die slechts één wonsch heeft, die
al zijn gedachten slechts op één punt con
centreert, die aan niets denkt dan aan zajn
wraak, dat zulk een man hemel, aarde noch
hel vreest. Ik geloof dat, als een volk de
Italianen liet nemen van wraak tot zulk eeu
uiterste doorvoeren, dat ze tot de scnonne
kunsten gerekend wordt."
„Eu toch," merkte lord Peebles met zijn
heldere duidelijke stem op, „was een man
dien ik kendo en die oneindige moeite be
steedde om de meest verfijnde en verschrik
kelijke dingen te bedenken om zijn wraak
zucht bot te vieren, een Indiër. Bij den he
mel," voegde hij er bij, terwijl hij met een
heftige beweging de aseli van zijn sigaar
stootte, „wanneer ik aan dien kerel deuk -
hij was een regcerend vorst - kookt mijn
bloed dat aan zulk een monster van verfijnde
wreedheid toegestaan was te leven. Zijn
naam was Radjah Da, hij stamde af van de
eens beroemde dynastie der Da's van Pun-
dore."
Hier viel Athon Vihara hem in do rede,
blijkbaar tot groot misnoegen van do andoren.
„Bah," zeide Ilij, „het is slechts een
kwestie van temperament, van klimaat. Warm
bloed is in staat tot het gevoelen van hef
tige emoties. Jelui Engelschcn zijn zoo koud.
Jelui hart kan niet in vuur komen."
Vihara sprak mot een onderdrukte woede,
die allen gevoelden. Sommigen begrepen
Item - of meenden tenminste dat zij hem
begrepen. Athon Vihara was geëngageerd ge
weest met ecu allerliefst Engelsch meisje.
Ilij was ontzaglijk rijk en had recht op den
titel van Radjah, daar hij in de provincie,
waar hij geboren was, uitgestrekte landgoe
deren bezat. Maar Mcta Earlsley hield niet
van hem. Integendeel zij sidderde bij de ge
dachte met iemand van een geheel ander ras
felijk overschot van. Emile Zola haar hel
Pantheon over "te brengen, wordt met344
tegen 210 stemmen aangenomen. De Pa-
rijsohe gemeenteraad besloot aan een straat
den naam. Emile Zola to geven.
'Ook in den Senaat is het gisteren warm
toegegaan. Nadat senator Bezard een wets
ontwerp tot wederopname van Dreyfus in
het leger had ingediend,, werd dit met
algemeene stommen door de Ipgereommis-
sie uit den' Senaat aangenomen.
Generaal Mercier cfilisocrt de procedure
voor het hof van cassatie, die met geslo
ten deuren isi gevoerd, zonder getuigen te
confronteeren; hij voegde daaraan toe, dat
het Tlof niet den tjjd heeft gehad hot bui
tengewoon groote dossier behoorlijk tebe-
studeeïen. De generaal gaf als zijn ineoning
te kennen, dat het vonnis' van den krijgs
raad te Renncs op betere gronden berustte
dan dat van gisteren. (Protesten' van de
linkerzijde.) I
De president merkte ep„' dat niemand
er belang "bijl hijd, oni( generaal Mercier
het spreken te beletten.
Toen deze nu het woordj weder wilde'
nemen, schreeuwde de geheele linkerzijde:
„Neen."
Senator Delpech zegt dat generaal Mer
cier in plaats van Dreyfus naar het bagno!
moest gezonden worden.
Mercier, door de meerderheid uitge
jouwd, beklimt weer de tribune om te
zeggen dat hij zijn verklaringen handhaaft,
Toen hij voorbij» den zetel* van minister4
Barthou ging, zei deze: „En ook ik hand
haaf dat het cassatiehof wettige heeft ge
oordeeld. (Applaus). t
Do president van. den Senaat merkt op;
dat de rechtspleging van hetf" cassatiehof
boven allo verdenking verheven is.
Het ontwerp opj de\ weder-indienststel-
ling van Dreyfus werd aangenomen met
183 tegen 30 stemmen' en dat op de wc-
der-indiensIs telling van Rcguart mol 185
teigen 28. j
Verschillende duels zijn jn verband mef
de jongste gebeurtenissen.' tgeleverd. Luite
nant André werd in een! duel met Pauï
do Cassagnac aan den rechterarm gewond.
Het betrof een belcediging,'den oud-minis
ter André aangedaan.
Sarraut, die dem nationalist Pujglicsi-
Conti in de* Kamerzitting ,een oorveeg gaf,
duelleerde gisteravond met den| nationa
list en werdi ernstig gewond aan de rech-
toïlong. Dc geneesheeren verklaren echte4
dat SaTraut's wond niet levensgevaarlijk is.
De Liguo des droits de Fhomme zal den
19 dezer eonj pelgrimstocht organiseeren
naar de graven van Zola en Trarieux. Kran
sen zullen gelegd worden ala hulde aan
de groote strijder^ voor do waarheid.,
tc moeten trouwen. En toen een onverwach
te erfenis het niet meer noodzakelijk maakte
dat zij haar geluk ter wille van haar familie
leden zou opofferen, verbrak zij het engage
ment, waarvoor rij huiverde. Tot deze han
delwijze werd 7,ij voornamelijk aangespoord
door een man wien zij werkelijk haar hart
had geschonken en die te veel van haar hield
om toe tc staan dat twee levens verwoest
zouden worden, ter wille van da eer.
Maar Athon Vihara was tok 'n het diepst
van zijn ziel gewond. Ilij sprak or weinig
over, maar wie hem kenden wisten dat hij
niet zou vergeten jf vergeven.
Travers geeuwde. „Tkdacht dat je ons
een interessante geschiedenis zoudt vertel
len, Peebles," zeidc hij.
Vihara vestigde den blik op Travers. Op
dat oogenblik merkte men op, en men her
innerde het zich later, toen een onverklaar
baar mysterie lien allen verschrikte, dat de
oogen van den Indiër liet gelaat van den an
der geen oogenblik verlieten, gedurende den
tijd dat lord Peebles sprak."
„Daar is niet veel te vertellen," beweer
de deze. „Zooals ik reeds zeide, ik was ge
durende eenign weken de gast van den
Radjah van Da. Tk heb eenige vage herin
neringen van marmeren zuilen, hooge koe
pels, vloeren van agaat en onyx, prachtige
klecron cn schitterende diamanten al de
pracht van een Indisch vorst die ongclo.>f°lijk
rijk was. De Radjah was een bijzonder knap
man en wanneer zijn gelaat in rust was
scheen het uit brons gegoten. Ilij mtd het
hart van een tijger. Zijn vrienden waren zijn
vrienden voor altijd en hij zou hen overladen
met de grootste en zeldzaamste kostbaar
heden. Maar hij vergaf zijn vijanden noo.t en
liij vervolgde hen altijd ten doode.
Hij toonde mij verscheidene jnstrumentei'j
De houding den regcerin.gi omj verzoe
nend op te treden en, geen représailles te
nemen tegenover do schuldige officieren,
woi'dt te Parjjs algemeen, als verstandig
toegejuicht. In plaats van opnieuw twee
dracht en. verbittering te wekken, kan men
zich volkomen tevreden, stellen met do
moreele verplettering van dc schuldigen
do generaals Mercier,^ Gonse, Boisdclfre
en alle andere officieren, zfjn officieel ge
brandmerkt.
GEMENGDE MEPEDEELINGEN.
Rusland.
Gisteren beraadslaagde de Poema ovei*
de vraag oü zij afgevaardigden/ zou zen
don naar do interparlementaire conferentie'
te Londiexi.
Rabokof en Aladyn zeiden dat de Doe-
ma het e e n i g e parlement is'Tpr we
reld, welks leden; liet' eons')! zijn over de
afschaffing van den oorlog. Daarom kan de
Doema de leiding nemen van de beweging
der volken tot' afschaffing van, den oorlog.
Maandag zal de' Dcnema 6 leden kiezen
als afgezanten tor Londcnsche conferentie.
Officieuse berichten uit Petersburg be
twijfelen het aftreden van hel kabinet-Go-
remykin. Er wordt echter in toegegeven,
dat de mogelijkheid van, een gedeeltelijke
vernieuwing van dat kabinet bestaat.
Het bezoek van hot Engel,sche eskader
aan de Russische Oostzee-havens is, na
onderling overleg, lot een gunstiger tijd
stip uitgesteld, waarschijnlijk lof het vol
gend jaar. Zekere politieke partijen in En
geland en Rusland begonnen een agitatie
dit bezoek i«( verband te brengen met
kwesties van binnenlandscho, politiek in
Rusland en men vreest hernieuwing daar
van en incidenten, bij de komst der sche
pen, welke do verstandhouding) zouden
kunnen bcmoeiljjkcn,
Tusschen den czaar1 en, koning Edward
zijn zeer hartelijke telegrammen gewisseld.
Frankrijk.
De Kamer nam gisteren mot 448 tegen
43 stemmen een motie aan van 'Mauson,
waarbij de fiscale politick van. He regee
ring werd goedgekeurd.
Vervolgens werd met 517 tegen 50 stem-
m'en het voorstel van do vier belastingen
aangenomen.
Ook de Senaat hoeft met algemeene stem
men het wetsontwerp op de vier belastin
gen aangenomen.
Daarop werden Kamer en Senaatl voor
deze zitting gesloten.
tot wraakneming die hij zelf had uitgevon
den. Ik was verplicht te doen alsof ik dat
alles prachtig vond, terwijl ik kippenvel kreeg
van angst.
Onder deze voorwerpen was een diadeem
van prachtige robjinen en diamanten. Hij ver
zekerde mij dat de draagster van dit sieraad,
dal onbetaalbaar scheen, niet langer dan een
maand zou kunnen leven. Ilij glimlachte
toen ik hem vroeg zich nader te verklaren
en ik twijfelde er niet aan of er was iets
vreeselijks in het sieraad verborgen, dat ik
niet ontdekken kon.
„Ik geloof dat jou Radjah een beminne
lijke oude heer was," zeide een dor luiste
renden.
„Kort vóór ik weg ging," vervolgde lord
Peebics, „drong hij inij verscheidene kost
bare geschenken op, waarvan ik de meeste
diplomatisch weigerde. Onder die welke ik
aannam was een zeldzaam collier. Het wa3
samengesteld uit een dubbele rij peervormige
steenen, van grijsachtig zwarte kleur. Daar
zijn vijftig van zulke steenen en op ieder
daarvan
Een tikje op den schouder van den spre
ker deed hem den zin afbreken en zich haas
tig omwenden. Zijn vrouw stond achter hem.
Zij ging nnar de deur en hij volgde hnar
tot op den drempel. Zij sloot de deur achter
hem dicht en hij boog zich over haar heen.
„Wat is het Esta?" vroeg hij.
„Het is zoo verdrietig," fluisterde me
vrouw Peebles, „daar is weer iets weg."
„NoenIVnt is hot nu?"
„De nmethystcn broche die je "mij op mijn
verjaardag gegeven hebt."
(Wordt vervolgd.)
