60"* laargang Zondag 19 Augustus 1906, No. 12161 Tweede Blad Van I en Amstel. De Beschermvrouw. Uit de Pers. Deze couran t verschijnt d a g e 1 ij k s, roet uitzonde ring van Zon- en Feestdagen, Prijs per kwaitanl; Voor Sch icd a m en VI aardingen fi. 1.25. Franco per post II. 1.G5. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 ceni. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advcrtentiën voor hel eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het bure.m bezorgd zijn. Bureau: BotorBtraat 08. Prijs der Advertentiën.: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. AdveTtentiën bij abonnement op voordc-elige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan liet Bureau te voldoen. Intere. Telefoon No. 123. „Is er een stad die wegens het menig vuldige water een goede verlichting noodig heeft, zoo is het waarlijk Amsterdam dat uit zooveel grachten als stralen bestaat en nog- thans was dezelve zeer slecht want op een grooten afstand vond men hier en daar lamplantarens op palen staan die zeer weinig licht gaveru De meeste verlichting brachten toen, op de grachten de huizen der aanzien lijken en, bijzonder in de straten, de win kelhuizen te weegdoch tegen den nacht hield deze verlichting op en de burger moest zich met het schemeren van de stadsinntaiens behelpen. Onder de kortstondige regecring van ko ning Lodewijk Napoleon I is echter de stads verlichting. in liet jaar 1810, aanmerkelijk verbeterd, er werden groote lantarens, wel ker licht, door tusschen de glazen gevuld water, zeer vermeerderd werd (een soort van Réverbércs), op een matigen afstand, over de straten gehangen en op deze wijze werd de verlichting merkelijk bevorderd. Alleen is deze wijze van verlichting voor de koetsiers zeer ongemakkelijk, omdat het sterke licht van deze lantaarns hun zoo danig in de oogen schijnt dat hun, in de na bijheid van dezelve, het zien voor een oogen- blik belet wordt." Aldus Cs. Js. Nie uwen hui js, in zijn „Proeve eenor geneeskundige plaatsbeschrij ving der stad Amsterdam anno 1810." Sedert heeft Amsterdam nog evenveel wa ter maar nog veel meer straten gekregen en... ook meer verlichting. De met water gevulde glazen der lantaarns moeten erg merkwaardig geweest zijn en bijzonder gecompliceerd. Maar nog mencwaardiger is de opmerking van dien schrijver dat koetsiers verblind werden door die geweldige lichten. Waarom onze goede voorvaderen zo dan niet hooger hingen, boven het gezichtsveld van de koet siers, is niet geboekstaafd efi geweldig jam mer is dat, want daaruit zou misschien af te leiden zijn de reden wnnrorn ook thans de straatlantaarns blijkbaar, wat hoogte be treft, niet hun maximum licht werpen, daar waar !t noodig is. In een kleinen cirkel, rondom de lantaarn palen is liet goed verlicht, maar eenige me ters buiten dien cirkel ho, maar. In de overigens door de winkels daghel dor verlichte straten als: do Heiligenweg, liet Koningsplein, en Leidscliestrnat, komt nu, in 1907 liet olectrisch licht en daarbij valt alles verder in 't niet. liet is aangenaam, hoewel 't pas in 1907 zal geschieden, daar nu reeds aan te mogen denken daar dc da gen thans beginnen te korten op* een manier die, vooral in de hoofdstad, in alle opzich ten, goed merkbaar is. Het is ook aangenaam, voor de burgerij, zich reeds in die schitterende grootsteed- „Het rijtuig voor de prins-es staal voor." Dezo tijding werkte als- olcdriseerend op de dames, die zioh als „beschermvrouwen." van den bazaar «enigszins als gastvrouwen mochten 'beschouwen, aan wie door het be zoek der hooge vrouw een groote eer be wezen werd. Allen keken in spammimg naar den ingang der zaal, waar gravin Dronflioinn aim het hoofd van een klein coimilé Hare Koninklijke Hoogheid zou ontvangen; alten keken over de verkoopsters heen, die zic-h voor de tentjes bevonden; allen voelden, dat het hoogtepunt gekomen was, dait haar voor al htar irtoeite en offers door een vleiend woordje zou b-oloonen. Het mee&t opgewonden was do kleine me- riouw Menus, 'die inlet haar mooie dochter lekkernijen verkocht. Zo had zelf kostelijke taartjes en geurige koeken gebakken, 'de fijn ste broodjes geleverd en nik den wijnkel der van haar mini een dozijn 'flessdhen champagne! laten aanrukken, liet wasi de droom: v-an blaar loven, om ©ons aan de prinses te Worden voorgesteld, uit den door- luchtagcn m-ohd eenige vriendelijke woor den te vernamen. Roode- vlekken, glooiden op haar wan gen, haar oogen zagen onrustig rond, zo speelde zenuwachtig] mjot haar fijnen kanten zakdoek, maakte do strikken, van *haar ja pon ip orde,, waarop groote diamhnten schut- sche verlichting te mogen verheugen, daar zij dat zelf mag bekostigen zonder verhoogde belasting. Op den Heiligenweg komen 3 booglam- pen'boven dc straat voor 10G5, op het Ko ningsplein geornamenteerde drielichts en 1 dito eenlichlsmast met 7 booglichten, welke palen-op-de-strnatverrneerdering 2505 zal kosten. Dc Leidschcstraat verlichting kost ƒ3550 voor 10 booglampen, en liet Leid- sehe plein wordt met 10 geornamenteerde eenlïchts en 2 dito drielichts masten, dus met 16 booglampen verfraaid it raison van 7270. Totaal dus 14.390, een klein sommetje in een begrooting die in ontvangst en uit gaaf sluit met 30.285.173. Dertig millioen gulden, dut is een cijfer dat genoemd mag worden en waarop de Amsterdammers trotsch zijn hoewel 't onge veer een millioentje hooger is dnn in 1906. De uitgaven worden eventjes 8 ton hooger. geraamd, waarbij het huishoudelijk bestuur fungeert met een hoogeren eiseh ten bedrage van circa 42 mille, en de kosten van onder houd van gemeente-eigendommen enz. pl.m. 264.000 gulden hooger zullen zijn. Tot deze laatste posten behooren o.a. de kosten van onderhoud onzer verrukkelijke be strating il 1G.300 guldens, idem onzer rio len, goten en urinoirs h 10.900 enz. De algemeene kosten der bestrating voor 1907 zijn geraamd op 30.550. Ik heb wel eens hooien beweren door zeer deskundigen dat de gemeente alles erg duur moet betalen en dat alles door particulieren voor minder kon geleverd, gemaakt of uit gevoerd worden. Maar dat zal wel een praatje zijn. V 't Is nog niet heoleniaal tijd om reeds de ramen en gordijnen te sluiten, het gaslicht op te steken en eens dieper in die cijferpas- teien doortedringen of te gaan smullen aan begroolingsdebntten en gemeente-politiek. Toch wordt de stad weer iets gezelliger, hoewel nog tal van huizen gesloten zijn, en de grachten nog buitengewoon akelig geu ren, een stellig bewijs dat 't nog zomer in Amsterdam is, Dc theaters beginnen wem een beetje meer de aandacht te trekken. Frits, de eeuwige „Haarlemsche" Frits, opent ook weer spoe dig; liet Rembrandt-tlieater idem, "de Stads schouwburg is ook weer „Koninklijk" aan den gang gegaan met het afdraaien van 't gewone repertoire, eu de Italiannsche opera zal niet nalaten binnen enkele dagen weer te gaan schetteren met de gebruikelijke reclame. Van den onvermoeiden heer Van der Lin den bemerkt zuster Anna op geen onzer kerk torens nog iets. Komt hij, komt hij niet, hij komt, hij komt niet En zoo schuiven we het najaar in zonder veel emotie; tenzij een hangende bootwerkers- en Veemenkwestie, thans nog een muisje, een berg baart. Natuurlijk is 't weer een verschil in mee ning tusschen werkgevers en werklieden en terden en streek over de plooien van baar zijden gewaad. „Kijk eens g-auw, Annie. Zoo is todh.al les goed?" fluisterde ze opgewonden en probeerde achter het oranjeboompje, dat haar tentje versierde, nog egns gauw de hof buiging, waarbij ze zich zoo diep voor over boog, dat bot scheen, alsof de kleine vrouw ge-heel in hot grijze atlas van haar japon wou verdwijnen. „Zekor, Manila! Heel mooi,1' zei Annie lachend. Haar stralende, jonge oogen vestig den zich. niet op den ingang dei- zaal, rnïiar zochten in hot donkere eiland, dat de zwarte rokken der heeren tusschen de vroolijkc daimesverscMjniiiigen vormden, naar een prettig jong gezidht, dat siteedis naar haar tentje keek. Telegrafie- zonder draad! Zon- dleir dat haar inbeder er iets» van. vermoedde, wisselden twee jonge, verliefde mlenscihen- kindeiren, hun groeten over de drukke, woe lige menigte heen. Een algemeen buigen toonde aan, dat de hooge gast de zaal betreden had. Nu kon mevrouw Menus -het achter in de zaal niet meer uithouden. Als een glan zende grijze mot, die door liet jicht wordt aangetrokken, ging ze naar de booge ver schijning, die nu langzaam, vriendelijk naar alle kanton groetend, naar de tentjes- toe trad, terwijl een krans van beschermvrou wen als een "door liet licht bestraalde hal ve maan do vorstelijke zon volgde. Maar Maas, hoe me-vrouw Menus ook, in de buurf kwam', hoe eerbiedig1 ze telkens- weer haar hoibuiiging maakte, de verlangde blik bleef niet op haar rusten. natuurlijk zijn vergaderingen daarover aan de orde van den dag. Bij gebrek aan ander nieuws is dat oen heerlijke kolom vulling, maar 't publiek laat 't lot nog toe absoluut koud, hetgeen in deze warme dagen dan ook wel verkieselijk is. Nog twee dingen dienen hier uil het kom- kommerland gemeld te worden: de stad is vol vreemdelingen cn het getal Amerikanen en Amerikaansehen dat hier rondtrnmt en rondlandauwert is zoo groot als 't in jaren niet geweest is, dus zeker boven de 8000 in Augustus. Ten tweede: dc Indische tentoonstelling in het Stedelijk Museum wordt goed be zocht en is dan ook zeer bezienswaardig. Vooral veel particulieren hebben ingezon den, in het bijzonder veel weefsels, batiks en wapens. De heer Lacomblé is eigenlijk d e man dezer tentoonstelling. Hij toch heeft het moeilijke werk der rangschikking volbracht, iets dat verbazend moeilijk is, wil men eenig systeem volgen en tegelijk decoratie!, weten schappelijk en praktisch werken. Zulk een Indische tentoonstelling dient echter bestudeerd tc worden cn stuk voor stuk, doek voor doek en pop na pop, nauw keurig bekeken en vergeleken. En dan moet men nog de landstreek weten Wititr dat artikel vervaardigd werd en niet alleen dat gedeelte van Indië op do kaart kunnen vinden, doch ook weer zich herinne ren welke stammen daar wonen en hoe 't daar gesteld is met de Nederlundsche in vloeden. De catalogus maakt een niet-lndisch-gast wel weg-wijs en de Amsterd, afd. dor Ver- eeniging „Oost en "West", die deze ten toonstelling organiseerde, kan er zeker van zijn dat velen zich meer zijn gaan interessee ren voor de nog betrekkelijk jonge Indische kunstnijverheid en "Huisvlijt, jong tenminste wat een meer moderne beweging daarin betreft. ENGELSCIIE IÏ1UEYEN. Van onzen Londensclien medewerker. LXXXVIII. Nu we midden ia de vacantio zijn en al een goed eind over de helft van 't jaar heen, is 't niet meer dan natuurlijk dat we beginnen te „zorgen vooi den dag van mor gen", of juister voor liet volgend jaar en dc manier waarop we dan zullen kunnen pret maken. Londen heeft, naar men weet, geen kennis of kermissen in zijn 2S gemeenten, doch het heeft het voorbeeld van elders gevolgd en don 19en ecmvschen vorm der kermis, de ten toonstelling overgenomen. Een groot man op dit gebied is do heer Inire Iviralfy, die jaren lang in Earl's Court alles en nog wat tentoonstelde en daar met groote vaardigheid den vroolijken kerniisgeest wist vaardig te houden. Hij had nu liet plan opgevat een eind verder westelijk in Londen, in Shepherd's De prinses wendde zich) miet vriendelijke woorden, tot de damjes, die ze kende, die haar bij' soortgelijke g-olegenlieden voorge steld waren, en dus mloest mevrouw Menus met groote afgunst aanzien, h-oo mevrouw Wagner, die nie-t nifccr wfcih dan zijl, de eer) ge noot Hare Koninklijke Hoogheid een glas champagne aan te bieden. Had de prinses geweten, dat ze met een enk-cl woord iemand gelukkig had kunnen maken, daar zou ze in haar goedhartigheid niet geaarzeld hebben, de kleine vrouw aan zich te laten voorstellen. Maar de Verlan gende blik cn het van opwinding gloeien de gela-at, ontgingen haar. Ee-n ander, de jonge schilder Steinhofcr, die mevrouw Mcnns cn nog meer haar dochter o-pmlerkzaam gadcs-loeg, zag daaren tegen, hoe de mloeder gebod door depleoh- lighcid van liet oogcnblik in beslag weid genomen en li aar anders zoo streng bewaak te docluter Annie aan zich zelf overliet. Hij snelde dus naar haar tentje. De oogen taai was wel he-el aangenaam.', maar hij voelde reeds lang don wcnsch in haar na bijheid te zijn. „Zoo alken, juffrouw Menus? D;i,t is b-eerlijkl" fluisterde hij nijet eon hartstochte lijk™ blik cn een imri-gea handdruk. v „Mama is bij de prinses," antwoordde ze. „D-at wcot ik. Ik hleb Qp dit oogenblik gewacht. Uw moeder ie hela,as niet bizon- der op mij gesteld," voegde hiij er met een zucht bij. „Op hof laatste bal, na dien onvergelelijkon dons mlet u, moes-t u dade lijk weg cn ik had u nog zoo veel, zoo oneindig veel te zoggen." Bush een nieuw veld op dezelfde manier te ontginnen. Dit was niet zoo kwaad gezien, want Shepherd's Bush ligt aan het eind eener lijn, die dwars door Londen loopt en „two penny tube", dubbltjesbuis woult ge noemd, wijl ze ondergrondse!), door een gioo- ton ijzeren koker loopt, en een eenvormig tarief van twee stuivers beft, voor welken afstand de reiziger ook aflegt. Dat geeft dus al dadelijk liet gevoel, dat het niet veel kost om er tc komen Bovendien loopen tal van andere Londen- sche spoorlijnen op deze „two penny tube" uit, terwijl vele omnibussen en tramwagens ook al de taak op zich hebben genomen de mensehen naar Shepherd's Bush te brengen. Ongelukkigerwijze hebben e\ enwel de ma tigheidsgenootschappen don heerlviialfy tegen gewerkt. Zij hebben alles op baren en saaien gezet om te beletten dat hij de noodige ..ver gunning" voor drankverkoop kreeg en zij hebben de gansche burnt van liet tentoon stellingsterrein in 't harnas gejaagd door hot denkbeeld ingang te doen vindon dat oen kermis, met het eigenaardig volkje dat daar zaken doet, niet geschikt is om den goeden naam dier huurt te verhoogen en dus ook de huurwaarden der huizen al ras zou dalen. Zoo is dit plan in dien vorm opgegeven. Dus de heer Kiralfy heeft er nu wat nnders op gevonden. In deze dagen van interpailc- mentaire conferenties en internationale ge moedelijkheid, lag het voor de hand er de po litiek voor te spannen en de entente cor diale" mot Frankrijk als grondslag voor een nicuwerwetsclie „tentoonstelling" te maken. Wie zou zich tegen zoo'n vaderlandslievend, algemeen belangrijk plan kunnen of willen verzetten? Dc groote vooi standers van nau were verbinding met Frankrijk, Sir Albeit Rollit en Sir John Cockhurn hebben j^'t plan met liefde opgevat, de Fransche Kamer van Koophandel te Londen ijvert er sterk voor, teiwijl nu het vooruitzicht wordt geopend dut de amusementen van dien aard zullen we zen, dat wij een duidelijk beeld krijgen van het Fransche of meer bijzonder het Parijsche leven. Dat belooft dus watBovendien is een plan op weg om in het Strand, waar hoe langer hoe meer theaters, cafó-chantants, res taurants enz. bij elkaar komen, een soorl van gemoderniseerd Palais Royal, vooi al een levendiger dan het echte, te maken, waar men Parijs in Londen" zal krijgen. Als men nu nog niet gelooft dat de zielen der twee natiën „gloeiend aaneengesmeed" wor den, moet men al zeer weinig internationaal* politiek inzicht bezitten. Van gansch anderen aard is een veran dering die over Londen komt on die het leven daar in een ander opzicht veel aange namer zal maken en dat is de groote en steeds grooter wordende toepassing der elcc- triciteit. Het verdwijnen van de steenkolen, zal den dampkring hier belangrijk zuiverder laten, de verfoeilijke zwarte, bruine en gele misten zullen verdwijnen en schatten be spaard worden op kunstlicht, die nu uitge geven moeten worden voor die rook nevels. Ze keek onder zijn. hoeder gefluister ver ward naar de plakken, chocola, en andere lekkernijen, die voor h|aar lagen, „Och, mama koestert nu eenmaal doeer- zucht om mij barones of gravin te zien worden 1" lachte ze overmoedig'.. „Zulk een titel heeft ook wel iets ver leidelijks! Daar kan een eenvoudig schil der niet t.egcn op!" mompelde hij bitter. „Gelooft ii? Ik heb niet den minsten lust nrij aan een kring op te dringen, waarin ik slechts geduld z-ou worden!" „Uw eerzucht gaat dus niet zoo- hoog, juffrouw Menns?" vroeg hij smeckend. Hun blikken ontmoetten elkaar weer. „Is men wel vrij om zjjn toekomst te kiezen?" antwoordde ze zachtjes. „Datgaat toch maar niet zoo eenvoudig als het vaststellen van de richting eener reis. Als de liefde komt, dan moet men ham vol gen, waarheen ze ons ook voert." Hij kon uit die woorden wel een liefdes betuiging opmaken. Reeds bij den laatsten wals, dien zo samen gedanst hadden, had hij haar een hartstochtelijke vraag in het oor gefluisterd. Nu drukte hij met kwalijk bedwongen vreugde de mooie meisjeshand aan zijn lippen. „Niet waar, Annie, het wonder is ge schied. Do liefde is voor ons beiden ge komen. Nu zullen we ons door haar laten voeren, waarheen zo wil." Haar oogen knikten ja; miiar ze keek toch angstig omj of ze hier onder al die menschen niet opgemerkt werden en ze zuchtte Een der groote Spoorwegmaatschappijen heeft nu weer op vrij grooten afstand van Londen een groot electrisch station laten bou wen, vanwaar haar reusachtig eindstation in Londen zelf zijn electrisch licht zal krijgen, terwijl al de kleine stations in de voorsteden geen gas moer zullen branden, doch ook elec trisch worden verlicht. Daar staat wel tegenover dat een andere maatschappij, het nieuw gebouwde Victoria- Station, met gas gaat verlichten, aangezien dat goedkoopcr is. Iladde men Staatsexploi tatie der spoorwegen dan zou, waar het de openbare gezondheid zoo nauw raakt, dat finaneiëele argument zeker niet zwaar wegen. Intusschen zijn de 28 gemeentebesturen van Londen ook al duik in do weer met liet op- en inrichten van clectrisc.hr stations voor licht cn beweegkracht en een dier be sturen heeft nu wat nieuws ingevoerd. Om dat te begrijpen dient men te weten dat hier de gewoonte geldt om op de aan slagbiljetten der plaatselijke belastingen te drukken waaraan iedere stuiver dien men betaalt, volgens de gemeente-begrooting be steed wordt. Ieder hoofd der gemeente-reke ning staat op dat biljet met het bedrag dei- belasting er achter uitgetrokken. Dc som dier bedragen vormt dan het geheel dat gij den ontvanger moet betalen. Nu heeft het bedoelde gemeente-bestuur besloten op die biljetten ook nog te drukken een becijfering waaruit blijkt hoeveel geld het den belastingschuldige bespaart, door zelve zijn electriciteit te leveren. Dat is een zeer wijze maatregel. Niet alleen m Londen toch, doch door geheel Engeland heeft het stelsel van gemeente-exploitatie van aller lei bedrijven buitengewoon groote afmetingen aangenomen. Dit is natuurlijk den grooten nnnmloozcn vennootschappen een doorn in *t oog. Zij beweren dat al die gemeentebedrijven der burgerij op onnoodige kosten jagen cn Haar overal de schulden der gemeenten toenemen on de belastingen stijgen, is menigeen ge neigd zulke beweringen maar grif aan te nemen. Ook zou het dwaasheid wezen te ontken nen dat menige gemeente-rekening den schijn draagt als wcnschtc men den geldelijke!! uit slag en het bedrijf niet duidelijk tc doen uit komen. Gaan nu de gemeente-besturen den weg op dat ze den belasting-betalers op bovenge noemde wijze klaren wijn schenken en vol ledig in hun vertrouwen nemen, dan zal dit allerwegen de verstandhouding beter maken. "Want ook in Engeland is het mogelijk de „entente cordiale" tusschen belastinggaar ders en aangeslagenen, wanner, lieflijker en teederder te ranken dan ze tot nu toe is. Het eerste jaar van het Ministerie De Meestér. „De Standaard" komt terug op 'de op merkingen, die in eenige bladen van links gemaakt zijn in zake haar artikel omtrent „Och, ik! Ik heb geen vrijen wil meer Ik' wil,, wat jij wiltl Maar niamal Papa laat zich' geheel door haar- beheerschen. Als ze haar toestemming weigert, zal het een zware strijd worden!" Hij hield aclvber het oranjeboompje haar Ifand in de zijne, en zij keek amgsilig uit of de gevreesde kleine vrouw niet kwam aarmiischcn om hun geluk te verstoren. Maar mevrouw Menns volgde nog altijd de magnetische aantrekkingskracht, maak te oen diepe buiging, zoodra de prinses haar kon zien, maar werd niet opge merkt. „Ik wou, dat 'de prinses mama eens aan sprak. Zij heeft zich. daar zoo op ver heugd! Ze zou het zoo heerlijk vinden, als zo het aan de familie buiten kon schrij ven. Dat zou zeker baar stemming! veel verbeteren." „Geloof je werkelijk, dat dit iets zou uit werken! Dan ja dan moet een gewaagde daad ons helpen! Geef mij neg eens je hand, Annie. Op jou kan ik mij verlaten, niet waar, hoe het ook gaan mag! Je hebt moed voor ons geluk. Goed, dan ga ik de prinses tegemoet. Let. o.pt" „ÏVat ga je in 's hemels naam begin nen?" riep Annie verschrikt. Maar hij wierp haar slechts con tee dc ion blik toe en ging toen door He zaal naar de kunst tent, waarvoor de prinses te midden van verschillende heeren en dames de uitge stalde beeldjes stond te bekijken. Juist kwam mevrouw Mcnns bedroefd, teleurgesteld, wanhopig bij liaar tent te rug. De prinses had al ergens anders ie tg schiedamsche coijraut i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1906 | | pagina 5