DWAZE
60"° laargang
Dinsdag 13 November 1906.
No. 12234
)T
BUITENLAND.
zuid-af itiitA.
BINNENLAND,
iT,
Deze courant verschijnt <1 a g e 1 ij ks, mei uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor S c h ie d a m en VI a ar d i n gen fl. 1.25. Franco
pCr post fl. 1.65.
Prijs,per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cenl.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
uur aaJ1
Advcrtentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Schiedam, 12 Nov. 190G.
Een Bocrcninyal in de
Kaapkolonie.
Pit Kaapstad wordt d.d. 10 dezer door
Reuter bericht dat de Transvaler Ferreira
en een aantal andere" Boeren écn inval
deden in bet Noordwesten van de 'Kaap
kolonie en daar trachtten een oproer te
verwekken; zo overvielen twee politiokam-
pcn-cn m'aaKion zich meester van wapens
en ammunitie. Er is cavalerie uitgezonden
om hen tegen te houden en 150 politie
mannen zijn dadelijk naar Prieska ver
trokken.
Zoodra het bericht tc Londen bekend
was, werd het Colonial Office, hot' depar
tement van koloniën, door een massa re
porters belegerd, om preciesc inlichtingen
over den Bocreninval, Maar aan liet Co
lonial 'Office weid verklaard, dat men
geen meedeeling tc doen had.
Het blijkt evenwel dat do Engelschc re
geering directe berichten heeft ontvangen
uit Kaapstad. Lord Elgin, de Biritsche mi
nister van koloniën, bleef Zaterdagavond
tot* één uur 's nachts op Downing Street,
hetgeen voor 'een Zaterdag iets buitenge
woons was. 's Middags zag mem voortdu-
ïend boodschappers aan de verschillende
ministerieele bureaux. Van andeie zijde
wordt gemeld dat Winston Churchill, de
onderstaatssecr. voor koloniën, naar zijn
landgoed is vertrokken.
la een tweede officieel telegram uit
Kaapstad wordt bericht, dat Ferreira en
een aantal andere Boeren, tot dusver werk
zaam in Duilsch Zuidwest-A frika, het
Noordwesten van de Kaapkolonie zijn bin
nengedrongen, waar zij getracht hebben
een opstand te verwekken. Zo hebben twee
door de politie bezette kampen verrast to
Abeam en te Witkop, twee soldaten ge
dood, zich meester gemaakt van wapenen
en munitie en oen korporaal van politie
gevangen genomen. Te ALiquasaar heeft
Ferreira. remden geworven; hij marcheert
nu op naar Zwarlmodder. Men zegt, dat
bij de Boeren dwingt om zich bij hem aan
te sluiten, onder voorwendsel, dat oen op
stand in Transvaal ieder oogenhlik kan
uitbarsten.' Een inspecteur is vertrokken
met 15 soldaten om den aanvallers den
weg te versperren, 25 verkenners zijn van
de grens opgeroepen en 150 man bereden
Kaapsche fuseliers zijn onmiddellijk naar
Prieska vertrokken. De Kaapsche regee
ring neemt alle noodige maatregelen oin
de beweging, die ze niet als een ernstigen
opstand beschouwt, tc onderdrukken. Het
groote gevaar schuilt daarin, dat de be
woners van bet land, die bijna geen ver
bindingen met het overige gedeelte van de
Roman naar het Duitscli van
HANS 1IOCHFELDT.
23)
Amsteg had iedere connectie met Boon-
Ad verontwaardigd ontkend, zonder te ver
meden dat deze hem tot oneerlijkheid had
J en verleiden, daar hij zich nog altijd
°or zijn eerewoord gebonden voelde.
voor het plotseling te voorschijn komen
V"1 schets kon hij geen verklaring vin-
on> want hij kwam niet op de gedachte van
lefstal. Dit punt bleef voorloopig nog een
onoplosbaar raadsel, maar de rechter bcloof-
Amsteg alles tc doen wat hij kon om zoo
■-poeajg mogelijk tot een opheldering to ko-
s.' ';mar h'j> zooals gezegd, zedelijk van
msteg s onschuld overtuigd was.
I Gertrude was minder snel dan haar ver-
°o de den slag to boven gekomen, die als
en .bliksemstraal, uit een helderen hemel
as neergedaald en haar geluk verwoest had.
h lad bij bet vernemen van de tijding,
aj Amsteg gearresteerd was, een hevigen
j-onuwtoGval gekregen, die zicli meermaten
er aald had; zij wees alle pogingen van
aar 0In haar te troosten terug. Haar
geestelijk evenwicht was geheel verstoord en
6 0 huisdokter der Menzingens, dien
e" in allerijl gehaald had, vreesde voor
zenuwkoortsen,
voor wien, evenals voor zijn
,.0Uw ue slag zeer onverwacht kwam, maar
e natuurlijk zelfs geen seconde aan de ge-
e e onschuld van zijn aanstaande schoon
st
wereld onderhouden, op een dwaalspoor
zouden kunnen gebracht worden door over
dreven verhalen over het door Ferreira
behaalde succes. Be voornaamste Kaap
sche Hollanders raden den bewoners van
het Noordwesten, zich te scharen aan de
zijde van de regeering.
Te Londen vat men algemeen deze„Boe-
reninval" kalm op, men meent tcTechtdat
de telegrammen- de portee van dezen
„raid" sterk overdreven hebben. Een
klompje Boeren kan natuurlijk in een groot
'and als de Kaapkolonie is, moeilijk een
ernstig oproer tegen de Rritsclie regoering
in het leven roepen.
Be in de telegrammen genoemde Fer
reira, de leider der beweging, is niet de
schoonzoon van den hekenden generaal
De la Rey, hij staat ook in geen enkele
verhouding tot de Boorenchcfs. Zijn hand
langers zijn geen Transvaalsche onderda
nen, maar onverzoenlijke Boeren, die op
Duitsch grondgebied zijn uitgeweken en
hebben deelgenomen aan den strijd der
Duitschers tegen de Iiorero's en Holten-
Lollen.
Be streek bij Prieska, waar dc inval is
geschied, is zeer dun bevolkt, zoodat dc
regeering van Kaapkolonie de strijdlustige
Boeren spoedig zal hebben verstrooid.
Het eenig belangrijke van dezen Bóeren-
inval is dat de Engelschen door hel voor
val op tc blazen 'weer een wapen sme
den tegen de Boeren in do "Transvaal, die
in liet toekomstige parlement de meerder
heid zullen vormen, zeer- ten ongeriovc
van de eigenaren van de goudmijnen aan
den Rand. Herinnerd mag ook worden aan
een woord dat generaal Bo-tha onlangs
sprak over den huidige® toestand in Trans
vaal en waarin hij zeide dat het Godswil
was dat Boer ca "Brit samen woonden in
Zuid-A frika. Een bewijs ervoor, dat er in
voorname Boercnkiingen niet wordt ge
dacht aan een opstand tegen de Engel-
sche ovarheerschingde Boeren berusten
in hun lot, omdat hun sterk geloof aan
Gods wil hen zulks gebiedt.
Een gewapend verzet op dit oogenblik
zou trouwens zonder eenige kans op suc
ces zijn, de vreedzame evolutie is voor
de Boeren dc aangewezen weg en zij kun
nen bij "de stembus over enkele weken
reeds vredelievende overwinningen-behalen.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Rusland.
Bij dc ontplofüng van eon bom op het
Golavinks-prospect te Tiflis werden gene
raal Sevrejnof, de vrouw van generaal Kir-
ganof en ingenieur Artasoof gekwetst. De
laatste is reeds gestorven.
Do kiezers van den eersten graad in de
provincies ziin tegen 15/28 November op
geroepen voor de voorverkiezingen n.l, om
hun kiesmannen aan te wijzen, uit deze kies-
Prijs der Advcrtentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advcrtentiën hij abonnement op voordccligo voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advcrtentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intcrc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
zoon twijfelde had te vergeefs getracht een
onderhoud met Amsteg te krijgen. Voorloo
pig had de rechter den gevangene het ont
vangen van elk bezoek geweigerd.
Daarna was Menzingon naar Boonsted ge
gaan. Ilij had hem verteld welke verdenking
er op den jongen man rustte, terwijl zijn
naam in verband met dien van Boonsted ge
noemd werd. Boonsted gaf hem zijn woord,
dat van do beschuldiging geen letter waar
was en smeekte dit ook aan den rechter van
instructie mee te deolon, wat dc ander be
loofde.
Op den derden dag van Amsteg's arrestatie
bevond Meezingen zich met zijn vrouw bij
Tom Western, ten einde dezen te vertellen
welke stappen hij gedaan had en met hem
te overleggen wat hij verder zou kunnen
doen om licht in deze zaak te brengen, die
hun luiiselijken vrede en huiselijk geluk zoo
wreed verstoord had.
Tom leunde met over elkaar geslagen ar
men togen zijn schrijftafel en luisterde op
merkzaam naar de woorden van zijn vriend,
die in groote opwinding voor hem stond, ter
wijl Lotte met beschreide oogen op een
lagen, met kemelshaar bekleeden stoel zat.
„Ik zal nog eens naar Boonsted gaan,"
besloot Menzingen zijn verbaal, b,en cr bij
hem op aandringen dat hij vandaag nog zelf
naar den rechter van instructie gaat.'
„Verknoei jo kostbaren tijd toch niet,"
antwoordde Tom met een sarcastisch lachje.
„Vriend Boonsted zal er wel voor zorgen
zich niet vrijwillig in den muil van den
leeuw te wagen, De rechter van instructie
zal wel vanzelf tot de conclusie komen dat
het noodig is.ecns nader met den heer Boon
sted kennis te maken."
mannen worden de eigenlijke Doema-leden
gekozendo werklieden-kiezers ziin opgeroe
pen tegen 15/28 December, de overige stads
bewoner» tegen hel eind van December. 20
Januari zullen de eigenlijke verkiezingen
plaats hebben.
Te Odessa en in de provincie zijn alle
verkiezingseomité's opgeheven, hun werk
zaamheden zijn aan de gemeenleracLu over
gedragen. Alle verkiezingspropaganda dier
oomilé's is te nieL gedaan, alle verkiczings-
biljetten zijn van de muren verwijderd.
De veldkrijgsraad te Petersburg had twee
personen ter dood veroordeeld, toen tc elfder
ure bleek dat zij onschuldig waren. Aan
den czaar is om cassatie van het vonnis ver
zocht.
Nabij Batoem werd een personentrein door
revolutionairen aangehouden. 2 conducteurs
werden gewond en 5 reizigers van hun geld
beroofd. De prefect van Moskou heeft be
volen dc verkiezingsbiljetlen van dc constii.
democraten in beslag le nemen.
In de Skirnewitz-erstraat te Warschau
werden Donderdag de directeur van dc gas
maatschappij, de heer Welke en zijn koet
sier doodgeschotende moordenaar ont
kwam.
Frankrijk.
Alle bladen, van welke richting ook, zijn
het er over eens, dat de welsprekende rode,
Vrijdag door don minister van ecre-dienst,
Briand, gehouden, van zeer grooten invloed
op de stemming in de Kamer is geweest.
Do „Radical", de „Siècle", de „Rappel",
de „Auroro" en de „Petito Rópubliquc",
allen regeeringsgezind, keuren de verzoenen
de opvatting van het gouvernement over de
aan te nemen houding goed.
De „Rópublique Francaise" zegt, dat er
niets afkeurenswaardigs is in de woorden,
waarmee dc regeering haar daden voorbe
reidt, maar dat men die daden zelf moet af
wachten.
De „Echo de Paris" zegt, dat Briand een
wijze les aan zijn vrienden heeft gegeven.
De „Figaro" erkent, dat de redevoering
eenige werkelijk liberale verklaringen bevat.
De „Dóbats" wijst op de openhartigheid
en de duidelijkheid van Briand's verklarin
gen. liet conservatieve blad zegt dat Briand
zijn menschelijke verdraagzaamheid en zijn
takt heeft getoondhij begrijpt de „droevige
toestand dor katholieken". De „Dóbats" be
treurt dat Briand door de verbreking van
het concordaat, niet meer direct tot den Paus
kan spreken, maar raadt den katholieken
aan zich loyaal aan dc wet te onderwerpen.
In de htx.de kerkelijkgezinde pers is voor
de eerste maal een aanmerkelijke ontspan
ning tc constatceren deze is merkbaar tot
in den „Ctaulois" cn de „Libre Parole",
al blijft men daar natuurlijk vol reserves.
Dc „Gaulois" zegt, dat de minister de deur
van den vrede op een kier heeft gezethij
gaat niet naar Canossa, zegt het blad, maar
hij zou cr zich wel officieus willen laten ver
tegenwoordigen.
Kardinaal Lecot, bisschop van Bordeaux
heeft in plaats van geestelijke vereenigingen
diocesane vereenigingen opgericht, een voor
beeld dat algemeene navolging zal vinden
men meent dat er voor de katholieken een
middenweg wordt- geopend.
De bisschop van Beauvais heeft in alle
kerken zijn verbod laten voorlezen om gees
telijke vereenigingen te voimen.
Do commissie voor marine-aangelegen
heden uit de Kamer heeft het webontwerp
op den bouw van zes nieuwe linieschepen
in liet jaar 190? met bijna algemeene stem
men aangenomen.
Te Parijs is bericht ontvangen van den
commandant van de militaire post te Bilma,
dat hij op 13 Sept. op 200 K.M. afstand1-
van Bilma in gevecht is geweest met een
troep van 80 met moderne geweren gewa
pende Tocaregs. De Nomaden moesten hel
veld ruimen met achterlating van 15 dooden
en gewonden en van hun wapens. Aan
Fransche zijden vielen een onderofficier en
een korporaal.
ontvangen, wicn zij verzochten, bij dc 13a-
denschc regoering stappen le doen tof ver
mindering van de heerschendc vlccsch-
duurte.
Dc minister verklaarde, dat de Baden-
sche regecring allo pogingen doet om
opening der gionzen van Nederland en De
nemarken te verkrijgen.
Als Podbielski's opvolger worden nu we
der Von Manteuffel cn Von Miibach
Sorquillen genoemd.
„Zooveel tc boter," riep mevrouw Lotte
uit. „Dan moet Alfred dadelijk op vrije voe
ten gesteld worden."
Tom haalde koelbloedig de schouders op.
„Mogelijk, maar de verdenking blijft op
hem rusten en zijn toekomst is vernietigd."
„Dat overleeft hij niet."
„Ilij schijnt er mij dwaas genoeg voor
zich nog otn het gepraat van de mensehen
to bekommeren en aan afgodsbeelden en val-
schó begrippen van eer zijn leven te offe
ren," antwoordde Tom op spottenden toon.
„Maar geef dan toch raad, help Ran toch
Tom smeekte Lotte weenende.
„Ik kan niets doen, en bovendien je
weet hel immers liet is in strijd met
mijn beginselen die zich in den zwaren strijd
om het bestaan gevormd hebben, om me ia
de zaken van anderen te mengen."
„Ik kan niet gelooven," riep Lotte, „dat
je werkelijk ons leed zoo zult kunnen aan
zien, zonder iets tc doen. Je bent verstan
diger, je hebt meer ondervinding dan een
van ons. Je hebt invloedrijke connecties.
Wanneer ie je maar voor onze zaak wilt
spannen dan zal je wel middelen vinden om
de zaak op te helderen cn Alfred te recht
vaardigen En als je het niet doen wilt ter
wille van Amsteg en van ons, denk dan aan
ons arm kind, aan Trude, waar je toch ook
van houdt. Sedert den dag dat Alfred ge
vangen is genomen is ze geen oogenblik
moer zichzelf geweest. De dokter vreest, ais
het zoo voortgaat, een ernstige zenuwziekte.
Zij begon zachtjes te snikken.
Tom's harde trekken schenen plotseling
door een voor hem zeer vreemde ongerust
heid verzacht to worden. Met groote stappen
liep hij de kanier op, en neer. Diepe rimpels
Sp an je.
Uit Madrid wordt gmeld dat wanneer
in dc Cortez hel wetsontwerp op do congre
gaties werd ingediend, de pauselijke nuntius
Madrid zou verlaten, zoodat dan het Vati-
caan de diplomatieke betrekkingen met
Spanje afbrak.
De „Corriere d'Italia". spreekt dit bericht
legen.
Duitschland.
Op 10 November komen koning Frederik
VIII en de koningin van Denemarken bij
keizer Wilhelm op bezoek. Dit is hun eer
ste officieele bezoek aan een bevriend hof.
Het bezoek aan Berlijn en Pot Mum zal
drie dagen duren.
Het anntal Poolsche kinderen dat in Prui-
sisch-Polen het Duilsche godsdienstonder-
wij niet bijwoont, bedraagt meer dan 4 0.000.
Het proces togen don „Ilauptmann" van
Köpcnick zal waarschijnlijk nog (lil jaar
voor liet „Schwurgerichl" komen. De in
slructie tegen Volgt nadert haar einde en
zal in den loop dezer week zijn afgcloo
pon. Ter openbare terechtzitting .zullen een
groot aantal getuigen verschijnen, zoodal
hot proces verscheidene dagen zal duren.
Volgt is thans volkomen hersteld van zijn
ziekte. Opmerkelijk is het, dat hij zeer
vaardig is met de pen en een vlotte stijl
er op na houdt
Een te Karlsruhe bijeengekomen depu
tatie der Badenscho steden, bestaande uit
de opperburgemeesters van Mannheim, Frei
burg, Pforzheim en Heidelberg, is Vrijdag
door den staatsminister, baron VonDusch,
plooiden zijn voorhoofd en hij zag somber
voor zich uit. Lotte had een gevoelige snaar
aangeroerd. Zijn liefde voor Gertrude was
sterker dan zijn zoo zorgvuldig verpleegde
beginselen. Plotseling bleef hij voor Lotte
en Menzingen staaij en terwijl hij hen scherp
aunzng zeide hij ruw
„Heb je me de volle waarheid gezegd
over Gertrude's toestand? Niet overdreven?"
„Maar Tom," riep Menzingen.
„Wij zullen toch niet spotten met het leed
van Nons kind," zeide Lotte zacht verwijtend.
„Is Gertrude's leven werkelijk in ge
vaar?" herhaalde Tom nog eens scherp en
dringend.
„Ja, ja," snikte Lotte. „Schaam je toch
ons zoo te wantrouwen
Tom zag langen tijd strak voor zich uit.
Daarop richtte hij zich in zijn volle lengte
op, als had hij oen geweldig besluit geno
men, cn zei langzaam: „Dan zal ik probeo-
ren Gei trude tc redden!"
In een opwelling van dankbaarheid greep
Lotte Toms hand, drukte die krampachtig en
riep vol hoop
„Tk wist het immers wel dat ie ons in
den nood niet zoudt verlaten."
Ook Menzingen sprak eenige hartelijke
woorden van dank. Dc belofte van Tom
scheen voor hen beiden reeds de halve over
winning. Zij kenden immers do onbuigzame
energie van dezen man, zij wisten dat hij
zich door geen bezwaren liet weerhouden om
zijn doel te bereiken en zc wisten ook dat
wat voor ieder onmogelijk scheen, hem ge
lukte.
Zij lieten zich daarom ook niet door do
ruwe wijze waarop Tom hun dankbetuigin
gen afwees de hoop benemen en gevoelden
O o s t e n r ij k-II o n g a r ij e.
Bij_ de tweede lezing van het wetsont
werp op dc kicsrechthervorming (0111 het alge
meen kiesrecht in te voeren) in het Oosten-
rijksche Huis van Afgevaardigden, begroet
te de heer Skene van de Duilsche vooruit
strevende partij dit nationale compromis
over de indeeling der kiesdistricten als den
eersten slap op den weg van een nationale
overeenkomst.
De Pool Abrnhnmowicz \ei duidelijk! nog
maals het standpunt van dc Poolsche club
in deze quaeslie en betuigt zijn leedwezen,
dat liet meervoudig kiesstelsel geen meer
derheid heeft kunnen vinden in de commis
sie en tevens over het feit. dat de uitbrei
ding van do autonomie der verschillende
landen op tegenstand was gestuitde Polen
zouden echter voor de voorstellen stem
men, tenzij hun nationale belangen wer
den geschaad. De vergadering eindigde na
een zeer rumoerig debat tusschen Al-Duit-
schers en Polen.
T u rkij e.
De Porte beeft eindelijk toegestemd in den
wensch der mogendheden betreffende 3
verhooging der douanerechten. 100.000
Turkschc ponden zijn bestemd voor do repa
ratie der douane-gebouwen. De Porte heeft
ditmaal zijn volledige toestemming gegeven
op de wouschen der mogendheden, een feit
eenig in dc geschiedenis.
Hofbericht.
II. M. de Koningin en Z. IC. H. de Prins
zijn Zaterdagnamiddag te 5.46 per gewonen
Staatsspoortrein, waarin het Koninklijke sa
lonrijtuig was ingehaakt, van 's-Gravenhage
naar Het Loo teiuggekeerd.
Corps diplomatique.
Tor gelegenheid van den verjaardag van
Z. M. den Koning van Italië, was do vlag
van dat Rijk' gisteren ontplooit aan do
woning van den Itaüaanschen gezant cn
die van den Consulairagent.
Z. M. de Koning van Italië heeft aan
den heer Tugini, gezant to 's-Gravonhage,
die den diplomatieken dienst gaat verlaten,
het grootkruis van do Orde van St. Mau
ritius en Lazarus verleend.
zich evenmin gekrenkt toen hij hun op wel
wat heel duidelijk wijze deed merken, dat
ze nu wel gaan konden.
Vooral Lotte begreep zeer goed dat Tom
eerst voor zich den strijd moest uitvechten
die deze plotselinge verandering van zijn plan
nen hem kostte. Zij gaf haar man een zach-
len wenk.
„Wij gaan meer gerust heen dan we ge
komen zijn, adieu, beste vriend," zeide ze
hartelijk.
„Adieu, adieu," bromde deze, zijn gasten
naar de deur geleidende, die hij mompelend
achter hen dichtsloot.
DERTIENDE HOOFDSTUK.
Zoonis mevrouw Lotte terecht gemeend
had streed Tom nog een zwaren strijd met
de beginselen die hij zich met zooveel moeite
in den zwaren strijd om het bestaan had
eigen gemaakt en de daardoor ontstane
kunstmatige verharding zijner natuur aan
de eeno zijde en zijn wann kloppend en ge
voelig hart aan den anderen kant. De strijd
was zwaar maar de man met het warme
hart won het van den kouden egoïst. Met
een grimmig lachje bekende hij zich zelf dat
het de Menzingens gelukt was hem tot een
„nar van hun soort" te stempelen. Hij had
zich zoo goed mogelijk verschanst maar do
kleine mevrouw Lotte was sterker geweest
dan hij. Zoodra zij Gertrude in liet vuur
gebihcht had, was haar overwinning zeker
geweest. Nu wreekte zich ziin dwaasheid
dat hij niet altijd zuiver en alleen aan zich
zelf gedacht had. Daardoor had zijn genegen
heid voor Gertrude steeds dieper in zijn
hart wortel geschoten,
(Wordt vervolgd.)
