l:
dwazen
60'" Jaargang
Donderdag 15 November 1906.
No. 12236
BUITENLAND.
Uit de Pers.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze couran t vers oh ijiit <1 a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: voor S ch i ed a nx en VI aardingen fl. 1.25. Franco
pCr pórt A-
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Ad verten tiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Ad verten tiën: Van 1G regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Ad verten tiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen,
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van. 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
oor de Administratie No. 103.
Schiedam, 14 Nov. 1906.
FRANKRIJK.
De Kamer hervatte gisteren de discussie
die echter spoedig geëindigd zal zijn
over de toepassing van de wet op de schei
ding van Kerk en Staat,
De clericale afgevaardigde der Seine, De-
nvs-Cochin, vroeg het woord om te zeggen
dat er geen andere manier is om katholiek
te zijn, dan katholiek te zijn met den Paus,
nelke woorden door de rechterzijde natuur
lijk met applaus begroet werden. Do spre
ker wees verder on de tegenspraak tusschen
t«ee ministerieelc verklaringen, die van Vi
vian!,' welke hot atheisme van den Staat
proclameert en die van Briand, verklarende
dat de staat eenvoudig anti-godsdienstig is.
Denys Cochin rechtvaardigde,de discipline
der katholieken, zij vormen de gehoorzame
kudde van den Paus en hij verdedigde zijn
geloofsgenooten tegen de besehuldiging van
rebellie, want de Scheidingswet geeft rech
ten en legt niemand lasten op. De katholie
ken kunnen deze wet echter niet aanvaarden,
naarom beproeft de regeering niet een toe
nadering tot Rome tot siand te brengen?
Rouariet: Waarom vraagt gij niet het ge
meene recht?
Denys-CochinDe regeering zou weigeren
het ons toe te staan, haar doel is de ortho
doxie te bestrijden. Ik vrees liet gemeene
recht niet, indien het slechts zonder uitzon
dering wordt toegepast.
De afgevaardigde der Seine eindigde met
zijn vertrouwen uit te spreken dat liet on
wrikbare katholieke geloof alle vervolgingen
zou overwinnen.
Daarna beklom Jaurès, de leidei der socia
listen de tribune en aanstonds spitste do ge
lede Kamer de ooren.
Jaurès - verklaarde getrouw te zullen blij
ven, zooais Briand aan de. politiek van art. 4
Hij zal alles doen wat in zijn macht is dat
de wet volledig (intégralemont) zal worden
toegepast. Jaurès en zijn socialistische vrien
dtri willen een eind maken aan dc reltgïeuse
politiek om de sociale politiek ter. hand te
nemen. Daarom stemmen de socialisten voor
regeering. (Toejuichingen aan de uiterste
linkerzijde.)
Jaurès zegt volkomen vertrouwen te stel
len in Briand omdat hij overtuigd is dat
de minister de Scheidingswet zónder zwak
heid en zonder geweld zal toepassen. (Ap
plaus links.) Spr. vraagt aan Briand of deze
meen! het recht te hebben, zonder de wet
te schenden, de termijn voor de kerkgoede
ren op een iaar to stellen. Indien de minis
ter een jaar wacht zuilen er conflicten te
vreezen zijn. De kerken zullen geopend blij
ven, muar de gebouwen zullen aan een onge
organiseerde kerk worden toevertrouwd. Onze
tegenstanders blijven de bedreiging uiten van
Roman naar het Duitsch van
HANS HOCHFELDT.
aanstaande vervolgingen. De gebeurtenissen
zullen hen in 't ongelijk stellen. Volgens
de encycliek kan do kerk niet anders doen
dan hot gemeene recht aanvaarden.
Sprekende over de vereeniging door kar
dinaal Lccot gesticht, zegt spr. dat deze
vereen, den minister wettig toeschijnt en
vraagt of de wet van 1905 daarop wel toe
gepast is.
Op het bevestigend antwoord "an Briand
zegt Jaurès zich te verwonderen dat door
Rome nog geen afkeuring over Lecot's werk
is uitgesproken. Jaurès eindigt, met te zeg
gen dat als de Kerk geen vrede, maar oor
log wil, de meerderheid er in berusten zal.
Ilij vraagt ten slotte aan don minister om
den termijn van Één jaar voor de kerkgoede
ren le wijzigen.
Minister Briand verklaarde in antwoord
op dc uitvoerige rede van Jaurès, dat hij
diens meening niet deelde, dat de Paus al
leen tegen de wet was, (wegens de financieele
controle door de leeken uitgeoefend, maar
dat hij ze verwierp in de meening, dat ze
in ctrijd was met de leerstellingen der
Kerk. Zich daarop tot de rechterzijde wen
dend, zeido de minister: „Geeft den Paus
den raad een verzoenende houding aan te
nemenals burgers van dit land hebt gij
niet het recht, uw belangstelling te ont
houden aan den godsdienstvrede, het is
mogelijk, dat u slechte raad is gegeven,
maar in de encycliek is u door den Paus
bevolen u rustig te houdenblijft gij rus
tig, dan zult gij uwe godsdienstplichten
kunnen vervullen, maar wanneer gij den
raad van den Paus in den wind slaat en
zult trachten do dweepzieke bevolking te
gen de wet op te „zetten, dan zult gij komen
te staan tegenover de wet in baar volle
kracht."
Tot de linkerzijde zeide minister Briand:
„Wij verzoeken u om uw volle vertrouwen,
zonder hetwelk het ons onmogelijk zal zijn
onzen plicht te doen in het belang van
Frankrijk.
De voorzitter Brisson deelde mede, dat
bij hem verschillende moties waren inge
diend. Die van de radicalen Manjan, Messimy
a., als volgt luidend: „De Kamer, de
verklaring der regeering goedkeurinde, ver
houwen stellende, in haar vast besluit om
de wet op de scheiding onveranderd toe te
passen, en iedere toevoeging verwerpend,
gaat over tot de orde van den dag" wordt
door minister-president Clómenceau overge
nomen. liet eerste gedeelte: De Kamer keurt
de verklaringen der regeering goed, wordt
aangenomen mot -105 legen 113 stemmen.
Het tweede gedeeUe met 110 tegen 1G0
stemmen, de gcheelg motie wordt aange
nomen met 416 tegen 1G3, of met 253 stem
men meerderheid. De volgende zittii
wordt op morgen, Donderdag, bepaald.
35)
„Met uw laatste bewering heeft u vol-
omen gelijk," antwoordde ülrich, nadat
A geruimen tijd had nagedacht, „cn Uc wil
?n probeeren of ik dit duel niet kan
- versta mij goed, ik spreek v s,i
uitsteKn," voegde hij er met verheffing \isu
sent bij, terwijl zijn oogen van haat foukel-
eB> „want ik zal en wil mijn wraak niet
°Pgeven. Hij moet straf hebben."
«Dat kan ook gebeuren zonder dat je
aan het gevaar blootstelt do ar" hem
"Kigeschoten te worden."
„Maar een gerechtelijke straf is mij voer
"«n schurk niet voldoende," merkte UlriJi
""g kokend van woede op.
„Je bent een dwaas," was het ietwat nor
se e antwoord van Tom. „In ieder geval
J - da je mij belooft onder alle omstan-
<-n Ket duel zoo lang te verschuiven
o net gelukt is Amsteg's onschuld zonne-
's« te bewijzen. Eerst komen hij cn je
8 er aan de beurt en'dan eerst jou wraak."
jua. (j®n korten strijd met zich zelf reikte
Torn de hand.
zij het; terwille Van Gertrude en
,Se8 zal ik mijn dorst naar wraak nog
enig«v tijd onvervuld laten."
en\a ?an nu "een Tk verwacht Boonsted
v koop dtit mijn onderhoud met hem
Wol ms'eë gunstige gevolgen zal hebben
B.i neer, 'k je hulp noodig heb zal ik je
ecn boodschap sturen."
Met een krachtigen handdruk namen de
beide mannen afscheid.
Tom keek op de klok. Het was bijna
twaalf uur, Boonsted kon dus ieder oogen-
blik Komen. Naar den uitslag van dit on
derhoud moest hij zijn verder gedrag tegen
over Lorch regelen. Ilij lachte grimmig en
dacht met een zeker welbehagen aan de
strikken die hij wilde uitzetten om den slu
iven vos te vangen.
Het verzoek van Tom was den bankdirec
teur Boonsted wel een beetje ongelegen ge
komen, daar hij nog midden in de voorbe
reidselen zat, die voor de partij noodig wa
ren, die er dien avond gegeven zou worden
in de feestzalen van het hotel Kaiserhof
onder patronage van een tante van Ada
Den volgenden dag kon men dan uitrusten
en den dag daarop zou de bruiloft plaats
hebben. Boonsted zwom om een gemeen
plaats te gebruiken in een zee van
zaligheid want hii had eindelijk het doel
dat hij aan zijn eerzucht gesteld had, be
reikt.
VEERTIENDE HOOFDSTUK.
De arrestatie van Amsteg, die bewees
dat do autoriteiten niet geneigd waren de
zaak van het terrein in den doofpot te slop
pen, was niet in staat geweest Boonsted's
luim te bederven, evenmin nis de mededee-
ling van Menzingen dat de arrestatie bad
plaats gehad op grond van een anonieme
aanklacht, die ingezonden was tegelijk inet
een schets van Amsteg's hand. Boonsted
was in het eerste oogenblik wel onaange
naam verrast geweest en had inwendig
Lorch's onbegrijpelijke lichtzinnigheid ver
vloekt, daar door diens zorgeloosheid de
schets in handen was gekomen van een
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
Rusland.
Het bestuur der revolutionnaire socialis
ten te Petersburg heeft besloten zich gedu
rende de aanstaande verkiezingen voor dc
Rijksdoema van alle terroristische hande
lingen te onthouden.
Op bevel vau den czaar worden te
Krasnoïe Selo en Eydtkuhnen aan de Prui
sische grens stations voor draadlooze tele
grafie gesticht om ingeval een nieuwe sta
ing van telegrafisten mocht uitbreken, de
verbinding van Petersburg met de buiten
wereld te kunnen onderhouden.
De Great Northern Telegraph Comp. zal
een nieuwe zeekabel leggen van de Russische
havenstad Libau naar Denemarken.
Te New-York is een Joden-comité gesticht
onder leiding van de heeren Straus en Jacob
Schiff om de burgerlijke cn godsdienstige
rechten der Joden te beschermen, overal
waar zij worden aangevallen en ze te ver
overen waar zij nog niet bestaan. Het comité
houdt er een kas op na van een millioen
dollar, ten dienste ook van de vervolgde
Joden in Rusland.
Graaf Witte is naar Petersburg terugge
veerd en hij verklaarde aan or, Dillon,
den met hem hevriendefl correspondent van
de „Daily Telegraph", dat er absoluut geen
sprake van is dat hij de regeering weer in
handen zal nemen. Reeds zijn „zwakke ge
zondheid" verbiedt hem zulks. Witte keerde
naar Petersburg terug om de leugens der
reactionairen die verklaarden dat hij niet
durfde terugkeeren, te ontzenuwen. Witte
vreest niet voor de revolutionairen omdat
hij een voorstander van hervormingen is.
De correspondent meldt dat Witte weer
spoedig naar Brussel zal terugkeeren, waar
zijn dochter is, Witte ziet er slecht uit, hij
spreekt heesch en moeilijk.
Engeland.
In het Lagerhuis werd eergisteren het
wetsontwerp op het grondbezit behandeld,
hetgeen 19 uien duurde. Het Huis ging gis
termorgen om 10 uur uiteen, nadat er over
den lijd, die aan icderen spreker zou worden
toegestaan, overeenstemming was verkre
gen tusschen de oppositie cn de regeering.
Te 3 uur kwam het Iluis weder bijeen en
werd de behandeling horvat.
lormorgen in tegenwoordigheid van het kei-
erlijk echtpaar, den prins-regent, alle Beier-
sche prinsen en prinsessen de plechtige eer
st e-steenlegging plaats van het Duitsclie
museum voor meesterwerken der techniek.
Keizer Wilhelm schonk voor het museum
n doorsncdc-model van een linieschip van
i nieuwste type.
De Rijksdag werd gisteren geopend. De
vrijzinnigen en sociaaldemocraten dienden
nterpellaties in bclreflrnde den vleesch-
nood. De vrijzinnigen stelden den Rijkskan
selier de vraag of hij geneigd zou zijn, met
behoud van doeltreffende maatregelen tegen
overbrenging van veeziekten, do grenzen
open te stellen en door verlaging of ophef
fing van de invoerrechten op vee en door
afschaffing van de invoerrechten op vee-
oeder aan den nood tegemoet te komen.
De interpellaties zullen worden behandeld
na dc benoeming van een nieuwen minister
an landbouw.
De „Koln. Ztg." meldt omtrent de maat
regelen, die de regeering zal nemen om aan
de duurte van hot vleesoh een einde te ma
ken, dat, naar alle verwachting, de toevoer
buitenlandsch vleesch zal worden ver
gemakkelijkt, doordat de regeering zal toe
staan, dat aan de grens slachthuizen worden
opgericht, waarin het van hot buitenland in
gevoerde vee dadelijk kan worden geslacht
en ter verzending gereed gemaakt. Der.e
maatregel zou vooral worden toegepast aan
de Nederlandse he grens.
De „Miinchener Neueste Nachricliten"
meldt, dat de proeven door de Duitsclie ma-
ine genomen met de eerste onderzeosche
boot een zoo goed gevolg had, dat bij de
eerstvolgende begrooting crediefen voor den
aanbouw van nieuwe booten van hetzelfde
type zullen worden aangevraagd
Volgens het „Tagehlatt" >s het aantal
Poolsche schoolkinderen dat zich tegen het
Duitsclie godsdienstonderwijs verzet 100.000,
en wel 40.000 in Oost-Pruisen en GO.000
in de provincie Posen.
België.
De zittingen van het parlement zijn ge
opend. Prins Albert legde in den Senaat
den gebruikelijken eed af en werd daarop
geïnstalleerd als senator.
Duitsch land.
Op het Hohleninsel le München" had gis-
derde, die de groote bcleekenïs daarvan be
grepen had en daarop do aanklacht had in
gezonden. Maar .ernstig verontrust gevoelde
hij zich verder niet over deze zaak. Hij
kon er onder geen enkele omstandigheid na
deel van hebben, daar hij met een gerust ge
weten zweren kon, dat hij van Amsteg geen
enkele mededceling ontvangen had. En hij
zou eenvoudig ontkennen dat hij de schets
ooit gezien had desnoods was hij voor
een valschen eed ook niet bang.
Hij had aan Lorch telefonisch medege
deeld wat hij van Menzingen gehoord had
en cr eenige bittere opmerkingen aan het
adres van zijn medeplichtige aan toegevoegd
doch deze had hem doodonverschillig mee
gedoeld dat hij reeds van de gehccle zaak
op de hoogte was. Overigens moest zijn ge
eerde vriend maar geen grijze haren krijgen
over dit geval, want dat was geheel over
bodig. De geheele zaak, do schets inbegre
pen, ging hun niets aan. Op evontueelc vra
gen van de autoriteiten kondon zij antwoor
den dat zij van niets wisten. Dc koelbloe
dige, eenigszins spottende woorden van
Lorch hadden Boonsted zijn gewone bedaard
heid geheel hergeven.
liet lot van Amsteg liet dezen egoist ge
heel koud, sterker nog, hij gunde den jon
gen man een straf voor de beslistheid waar
mee deze zijn voorstellen had afgeslagen
Het kwam daardoor ook geen oogenblik in
hem op naar den rechter van instructie te
gaan zooals hij aan Menzingen beloofd had
Met een vergenoegd lachje kwam hij bij
Tom binnen, in de verwachting, dat deze
hem over belangrijke handelszaken zou wil
len spreken. Ilun kleine onecnigheid had
hij midden in zijn geluksroes reeds lang
vergeten en bovendien behoefde, volgens
zijn meening, zooiets niet te verhinderen een
uitstrekken over de geheele streek tusschen
Tanger en Larasj.
Pichon de Fnmsche minister van buiten!,
zaken deelde in den ministerraad mede
dat Spanje, Engeland en Frankrijk hadden
lipsloten geen acht te slaan op de bezwaren
van de Maglizen tegen de acte van Algé-
siras.
Marokko.
Volgens een bericht uit Tanger van de
..Exchange Telegraph Company" zal de En
gelscbe Kanaal-vloot, zoodra ze te G!
hraltar levensmiddelen en ammunitie heeft
ingenomen, naar Tanger vertrekken voor
een bclooging in de Marokkaansehe wateren,
gemeenschappelijk niet de Fransche vloot.
Raisoeli ziet zijn pogingen met gunstigen
uitslag bekroond. Volgens een Ilavas-be
richt heeft hij een officieelen brief van den
sultan ontvangen, waarbij hij benoemd
wordt tot pasja van Arzila en omliggende
provincies; zijn machtsgebied zou zich dan
handelszaak tusschen hen beidon in het
reine te brengen. Ilij knikte Tom bij het
binnentreden genoeglijk toe en verzocht
hem met zijn mededeelingen zoo kort mo
gelijk to zijn daar zijn bruidje op hem
wachtte.
„Ik zal mijn best doen zoo kort moge
lijk to zijn," antwoordde Tom, terwijl hij
Boonsted uitnoodigde plaats tc nemen en
zelf tegenover hem ging zitten. Hij fixeerde
hem sterk en vroeg toen plotseling zonder
eenige inleiding:
„Hoeveel heeft Lorch eigenlijk als bcloo-
uilig voor het overbrengen van Amsteg's
schels van u gekregen?"
Boonsted, vloog overeind alsof hij een
zweepslag had gekregen, doch trachtte «ogen
blikkelijk zijn zelfbeheersching te herwin
nen terwijl hij op onzekeren toon uitbracht
„Ik ik begrijp u niet."
Tom lachte goedmoedig.
„Maar waarde directeur, speel nu toch
met mij geen verstoppertje, wat ik U bid
den mag. Ik ben immers precies van de ge
Iieelc zaak op de hoogte gesteld."
„Dan heeft men u eenvoudig voor den
gek gehouden," antwoordde Boonsted op
doffen toon.
„Lieve hemel," lachte Tom, afwerend do
hand opstekend, „ik weet uit de beste bron
dat Lorch zijn' vriend Amsteg de bedoelde
schets ontstolen en daarna aan u gegeven
heeft." i
„Dat is niet waar," riep Boonsted opge
wonden.
„Maar waarde directeur, weet u dan nog
niet maar het is waar u heeft tegenwoor
dig meer tc doen dan zich om zulke dingen
te bekommeren. Ik wilde maar zeggen dat
Loreh vanmorgen voor den rechter van in
structie reeds bekend heeft. U moet name-
Politiek gedoe.
„De Nederlander" opent den beslissen-
den strijd. Vóótr generaal Smeding, „dezen
gewonden licld, gewond in zijn positie,
omdat hij de stem van zijn plicht volgde,
on gewond in zijn hart, omdat neergehaald
werd wat hij had helpen opb-ouwen". En
tegen den Minister van Oorlog, „die zich
haastte den inspecteur te doen vallen en
den nobclen e-rnsl van diens daad niet
bleek te kunnen waarde eren". Ten bate
van het „land, welks defensie door dit
politiek gedoe in gevaar komt."
Politiek gedoe? Coed, maar aan welke
zijde?
Aan dc zijde van den Minister van Oor
log, van het Kabinet, van 'de .partijen die
het steunen?
De Minister van Oorlog is van oordeel,
dat het blijvend gedeelte kan worden ont
beerd. l)e inspecteur der cavalerie isvan
ander oordeel en vraagt zijn ontslag, om
dat hij thans de verantwoordelijkheid voor
zijn wapen niet langer meent te kunnen
dragen. En onder verantwoordelijkheid van
den Minister wordt dit ontslag door Hare
Majesteit verleend.
AVaar schuilt hier „politiek"? In op
rechte, zakelijke overtuiging des Ministers
kan. zij niet gelegen zijn.
Maar wel aan de overzij.
„Zij ei1 straks een Kamer schrijft
De Nederlander" die rekenschap weet
te vragen zonder aanzien des yersoo'ns,
en weet te treffen waar hel noodig is."
Ziehier een invloedrijk orgaan der rech
terzijde, dat, specificerend op de hulp van
een der linke rfraetiën, van die der oud-
liberalen, aan 'het Kabinet iu zijn Minister
van Oorlog een belangrijk échec hoopt toe
to brengen.
Wij zouden geneigd zijn ook bij „De
Nederlander" louter zakelijke motieven te
veronderstellen, ware het niet, dat dit
blad de toon van nuchterheid, die zijn ar
tikelen pleegt te sieren, ditmaal geheel be-
gijf; dat dit blad aan den Minister van
Oorlog, een man bij uitnemendheid on
politiek, niets minder dan „politiek gedoe"
verwijt. Met volle kracht spat dit verwijt
thans op „De Nederlander" zelve terug.
lijk weten dat hij gearresteerd is onge
veer een uur geleden."
„Wat? Lorch gearresteerdEn hij heeft
bekend riep Boonsted, terwijl hij doods
bleek werd. „O, die ellendige zwakkeling
Tom glimlachte tevreden. Boonsted was
werkelijk in de onhandige val geloopen, die
liij had .gesteld, misschien juist omdat ze
zoo onhandig - was. Ilij had boni toch voor
handiger en slagvaardiger gehoudenOp
kalmen vriendelijkcn toon zeide Tom daarop
tot den verschrikten man:
„Lorch heeft zich ook te dom en te groen
aangesteld. U weet toch immers wel dat de
anonieme aanklacht van Amsteg van hem
was uitgegaan."
„Geen woord wist ik daarvan," riep
Boonsted driftig. „Ilij beweerde dat hij de
schets die ik hem teruggegeven had ner
gens weer kon vinden en ze dus verloren
moest hebben." Ilij knarste van woede op
de tanden. „Die ellendeling heeft me dus
bedrogen
„Ja, ja." lachte Tom, „men kan nooit
voorzichtig genoeg zijn in de keuze van
zijn vrienden
Boonstod liep met groote stappen de ka
mer op en neer en veegde zich met den ge-
pnrfunieerden zakdoek het angstzweet van
liet voorhoofd."
„Daardoor heeft dc kerel mij in groot ge
vaar gebracht," kreunde hij bijna.
„Wel neen, u niet, waarde directeur,
alleen zichzelf," meende Tom onverstoor
baar kalm. „Ilij is er natuurlijk ieelijk
ingevlogen."
Boonsted overlegde een oogenblik.
t
(Wordt vervolgd.)
