js go"* Jaargang
Zaterdag 15 December 1906
No. 12262
Zijn eigen Vrouw.
1
Bericht.
KENNISGEVING.
BUITENLAND.
11
SCHIEDAMSCHE CDURAIlir
per
Deze courantvciiscliijiii <1 ago 1 ijmot uiLzonderiiigvanZon-enFcosLdagen.
Prijs por kwartaal: Voor Sc hied a m en VI a ar din gon fl. 1.25. Franco
post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor S c li ie d a m en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
AdTertentiön voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
r aan bet bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 1regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grootö letters naar de plaats die zij
innemen.
A d vc r te n ti ën bij abonnement op voordeelrge voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te Irekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
latere. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Zij, die zich met ingang van 1 Januari
O.?, op de „Schiedamsclre Courant" abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
icrscliijnendo nummers gratis.
XOMME1UNG HUIZEN enz.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
herinneren de eigenaars, vruchtgebruikers
si beheerders van gebouwen of erven, Mat
ij volgens art. 1 van het Gemeenteblhd
no. 3 van 1893 verplicht zijn, aan den
hoofdingang van. hun gebouwen of erven
Je daarvoor aangegeven ordenummers
ing 6 c.M.) aan te brengen,
en noodigen, hen, die niet of niet vol
doende aan hot voorschrift voldeden,, als-
uit, te zorgen dat de ontbrekende nom-
mers der Juuzcn emz. vóór 1 Jan.unri a.s.
jn igeplaatst oi vernieuwd,
Schiedam, den 14den December 1906.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
v. LUIK, L. S.
Schiedam, 14 Dec. 1906.
HUITSCHLAND.
De Rijksdag is ontbonden Dat is het
groote nieuws van hedenmorgen, liet debat
en Rijksdag liep gisteren over do kolo-
annvullingfebegrooting, die in Je be-
ïrootingsco nirnissie word afgestemd. Ver
licht werd dat de meeste Centrum-leden
thans vóór de regoering zouden stemmen,
Mar met 1 6S voor enlTS stemmen togen
«rtl de koloniale begiooting v o r w o r-
jon. liet Centrum, de sterke katholieke
partij die 102 mandaten in den Rijksdag
wenschle een gioote bezuiniging >p do
tién door do getalsterkte der troepen te
rerminderen. Tevens wilde het Centrum een
manifestatie tegen Domburg, den kolonialen
directeur, houden, omdat deze te kras op -
treedt tegen de aanmatigende eischen van de
dericale partij. Keizer Wilhelm moet in de/.e
koloniale kwestie weer cons persoonlijk lich
te ingegrepen. Verteld wordt dat graaf
Matrem, de Rijksdagpresidcal, een kcizc-r-
ajk telegram ontving waarin „wrevelig", ge
sproken werd over de verwerping van <h>
koloniale begrooting door do bcgrooiings-
commksie. Of dat telegram werkelijk gezon
den is, werd niet bevestigd, maar het werd aiot
ontkend, dat de keizer over deze verwer
ping zeer boos is en dat de voorzitter van
den Rijksdag van deze stemming des keizers
O]) de hoogte werd gebracht, zoodat bij den
aanvang van de bijeenkomst van den Rijks
dag gisteren, reeds de algemeene indruk
aanwezig was: Als het centrum zich ditmaal
niet onderwerpt, komt het door den wil van
den keizer tot een conflict met het parle
ment.
Verder wordt gemeld dat rijkskanselier
Billow met het geteekende keizerlijke besluit
tot ontbinding van den Rijksdag in zijn por
tefeuille, de zittingszaal binnenstapte.
Over de Rijksdagzitting van gisteren v alt
het volgende to meldenAan de regccrings-
tafel prins Bfilow, /Dernhurg, Von Tschirsky
en v. Stengel. Mot Huis en de tribunes zijn
goed bezet. Op de agenda staat de tweede
beraadslaging over de aanvullingsbngrooting
voor Z.AV.-Afrika, waarbij 29.220.000 mark
worden gevraagd in verhand met liet onder
drukken van den opstand. De begrootings-
commissie stelt voor dezen eisch te verwerpen.
Dr. Spahn, de leider van het Centrum,
zegt als rapporteur der comm. dat overste
Deimling in zijn laatste rede in den Rijks
dag een spoedige terugtrekking der troepen
uit Z.-W.-Afrika voor mogelijk hield.
Prins Bülow verklaarde daarop dat het
voorstel dor commissie onaannemelijk is. De
opstand zou Natuurlijk op onze andere kolo
nies overgaan en een algemeenen opstand
tegen de blanke heerschappij doen ontstaan.
(Toestemming rechts.) De kleine legermacht
zou tegen zulk een beweging niet ongewas
sen zijn.
Wij zouden dun voor do vraag staan of
wij de kolonie met betrekkelijk zeer groctc
offers en kosten moesten heroveren, dan
wel haar voor altijd zouden verlaten. (In
stemming rechts.) 'Het gaat hier om met
een laatste kmchtig optreden in onze kolo
nie voortdurende rust en \eilig!ieïd te her
stellen. Als wij voor deze laatste offers te-
rug deinzen, zouden wij on» schuldig ma
ken aan een ernstige nalatigheid en ons
bezondigen tegenover liet rijk. (Bijval
leclits.)
Bij het verdere debat zeide de rijkskan
selier: „Ik acht het noodig u op het laat
ste oogenblik nog te wijzen op de zware
verantwoordelijkheid die cc door de Hiaks
te nemen be-duiten op u laadt daarbij moei
immers de vniag worden beantwoord of wij
het aanzien, dat we genieten in dc wereld,
onze wapeneor, onze nationale positie in ge-
\aar zullen brengen ten einde een betrek
kelijk geringe som te sparen op het eind van
een veldtocht, die ons honderden niillioenen
hoeft gekost. Zouden we in een oogenblik
van kleinmoedigheid de vruchten van jaren
lange, dappere inspanning in gevaar bren
gen, zullen de zware olfcrs van goed en
bloed, die tot dusverre gebracht zijn, ver-
gecfsch zijn geweest? liet is toch ondonk-
aar,
maatregelen
dat liet oorlogvoeren en de militaire
afhankelijk zouden worden ge
maakt van purtijopvattingen. (Zeer juist,
beweging in hel centrum.) Zal liet Duit-
sclie volk zich kleiner befOoncn dan andere
olkon? Dat is dc vraag, waarop dc regee-
ing een antwoord wonschtwilt ge een
crisis, zoo hebt ge ze. liet gaat hier om door
den rijkskanselier na nauwgezet onderzoek
verkregen overtuigingen, hier staat onze
gehrelc koloniaal-politieke positie in de wo
rld op het spel. Meent go, dat zoo iets
geen terugwerking op het buitenland heeft?
Wat voor indruk zou liet maken in binnen-
Roman naar liet Engelseh
van FLORENCE WARDEN.
2)
Het was niet de spaarzaam gemeubileerde,
slechts met weinig oude artikelen voorziene
romer van eeu zakenman, die reeds lang in
geldwerold een zekere positie heelt inge
nomen, een bankier, wiens zaken goed gaan
een beroemd advocaat, die alleen maar
pag om zicli heeft wat hij bij zijn werk
bepaald noodig heeft en die niet om over
vloedige weelde geeft voordat zijn dagwerk
13 afgedaan. liet was veel meer het weolde-
ng ingerichte verblijf van een mail, die zich
korten tijd opgewerkt heeft en die er van
"<lt indruk te maken door het tentoon
spreiden van pracht en weelde, zelfs gedu-
telde zijn werkuren.
Het kleed dat op den vloer lag was zacht
'f dik niet warme, volkomen harmonieeren-
kleuren. Een tijgerlmid van prachtige
tekening lag in een hoek. De kamer be-
teto meer meubelen dan bepaald voor de in
richting van een kantoor noodig was en do
®csste stukken zagen er uit alsof ze regel
recht van de een of andere tentoonstelling
kwamen.
Het cylinderbureau was soliede en prac
tech, manr het droeg toch ook alle kenmer
ken van weelde en was versierd met veel
snijwerk.
Daarachter zat de groole geldman en bet
*isjc zag dadelijk dat de waarschuwingen
e men tot haar gericht had welgemeend
en gerechtvaardigd geweest waren,
gj «epeer Dixon die er imponeerend en zelfs
ontzagwekkend uitzag terwijl hij in zijn bu
reaustoel achteruit leunde was blijkbaar in
geen goedgunstige en vriendelijke stemming
Door hot volle licht van den Oclobcrmor
gen, dat door liet venster tol op zijn gelaat
viel, zag het meisje nu een gezicht da!
merkwaardiger was door kracht dan door
schoonheid. Een ecnigszins vierkant gelaat
met ccn broeden neus, rechten mond, maar
volle lippen, een blozende gelaatskleur, don
kcro teint en diepe donkere oogen, waarvan
het niet gemakkelijk wtw de kleur te be
palen door hun buitengewone scherpte en
liet doordringende van hun ldik.
Meneer Dixon was breedgeschouderd en
zwaar gebouwd, zijn haar, dat reeds grijs be
gon te worden, was dun, hoewel hij niet veel
meer dan veertig jaar kon zijn. Hij droeg
een gouden lorgnet dat hij afnam en weer
opzette met buitengewone snelle abrupte ka
rakterislieke bewegingen.
Hij wierp een zijdeliflgsehen blik op het
meisje en keerde daarop, zonder haar een
onkel noord toe te voegen tot den man met
den puntbaard, die achter haar was binnen
gekomen.
„En wie is dit, Finland?" vroeg hij kot
De man met den punligen, grijzen baard
die van uit de hoogte bijna onhebbelijk
tegen haar was geweest, werd plotseling
onderdanig toen de patroon tot hem sprak.
„Tiet. is een een een meisje mijn
heer Dixon," zoo begon hij.
De financier viel hem in de rede.
„Ja, ja, dat kan ik zelf ook zien, zei-
de hij-
Zij wierp een vluchtigcn blik op den man
met don grijzen baard, een geheel anderen
blik, dan dien zij op mr. Dixon had ge
worpen en zeide daarop,
een echt vrouwelijke bedeesdheid en
achtigheid neerslaande
en
buitenland, wanneer dc regeering onder
ulke omstandigheden zou kapitulccren en
do kracht niet weten te vinden om haar
nationale» plicht te vervullen. Wij zullen
onzen plicht doen in vertrouwen op het Duit-
sche volk. (Stormachtige toejuichingen, ge
sis bij de sociaal-democraten.)
De afgev. Roeren en de koloniale di
recteur Dernhurg voeren n,og een scherp
debatje. De spanning in hot Huis neemt
toe naar mate do stemming nadert. De
vrijzinnige afgevaardigde Ablasz doetn,og
een poging om een. middenweg te vinden
en dient een. bemiddelingsvoorstel in.
Met 176 tegen en 171 stemmen voor
wordt het bemiddelingsvoorstel verworpen.
Daarna konvt het regeeadngsvoorstel in. stem
ming. Vóór stemmen 108 leden, tegen 178,
zoodat het verworpen is en dc regee-
ring de nederlaag lijdt. Aanstonds na be
kendmaking van den uitslag dezeir stem
ming staat prins Bülow op: „Ik heb," zegt
hij, „den Rijksdag een keizerlijk besluit
mee te doelen." Het gohecle Huis staat
op. Ex heerscht groole opwinding. Bravo
geroep cn handgeklap klinkt van, de tri
bunes.
Prins Bülow leest de „allerluidiste Bot
schaft" voor, waarbij de Rijksdag wordt
ontbonden. Een oorverdoovend gejuich en
handgeklap op de tribunes begeleiden deze
woorden.
De zittingen Van. den Rijksdag worden
gesloten verklaard en n,a, oen driewerf
Hocli" op 'den keizer gaan dei afgevaar
digden. opgewonden uileen.
Ingevolge de grondwet, moeten binnen
twee maanden nieuwe verkiezingen plaats
bobben en moet op z'n laatst binnen drie
maanden de nieuwe Rijksdag bijeenkomen.
De Rijksdag telt in, 't geheel 397 leden.
liet woord is dit» aan dc kiezeis, maat
hierbij doet zich voor dc regeoriag een
ernstige moeilijkheid -voor, daar bet kolo
niaal bezit, de inzet dezer verkiezingen,
,de groote massa van het Duitsche volk
volkomen koud laat.
Maar wat deze massa, niet koud Iaat,
dat is de tegenwoordige duurte en
schaarscblo van het vleesch. Yam deze1 din
gen nu wordt en met recht de
schuld gegeven aan de regcering, die zich
liicr tot zaak waaxneemster heeft gemaakt
van de Pruisische grootgrondbezitters.
En nu is do kans niet gering, dal de
strijd aan dc stembus, die officieel heette
gaan vóór of tcgön dc handhaving van
bet koloniaal bezit in werkelijkheid zal
loopen over dc vraag of aan de partijen
van het dure brood en vleesch nog lan
ger de' meerderheid zal worden gelaf.cn.
En dan konden de' verkiezingen wel eens
anders loope'n dan dc rcgcering thans
hoopt cn verwacht.
De Be'rlijnsche eorresp. der „N. R. CL"
preldt
Kalme politici zien de vooruitzichten
voor de regeeiinig bij de aanstaande ver
kiezingen niet zoo gunstig in. In de ste
den en de nijverheidsdistricten heerscht
jn dc burgerlijke en de arbeiderskringen
wegens de houding der regeering ten aan
zien van de vleeschscliaarsehtc, een alge
meene ontstemming, die hoofdzakelijk de
sociaal-democratie en de radicaalsten der
burgerlijke liberalen ten goede komt. In
het Oostelijk gedeelte van Pruisen, heelt
de Poolsche kwestie de gemoederen op
gewonden cn het gevaar vergroot, dat daar
het aantal nationaai-Poolschc rijksdagman
daten zal worden uitgebreid. Daarbij komt
dat dc huidige strijd tegen de clericalen
in Frankrijk heelemaal niet zonder invloed
op de stemmingen in Duitschland is ge
bleven. Het centrum-weet, dat liet sedert
het tijdperk van den Pruisische» Kultur-
kampj, bij de verkiezingen voor den rijks
dag voor zijn grootste pplitieke krachtproef
staat.
Naar het zich laat aanzien zal de aan
staande verkiezingsstrijd een der hevigste
worden. liet beste georganiseerd gaan bel
centrum en de sociaal-democraten inden
verkieziugsveldtocht, van welks aflooppok
hel lot vaal het verder aanblijven van Bii
low als rijkskanselier zou kunnen afhan
gen. Het schijnt wel, dat Bülow meer door
een stoot van boven dan door1 een eigen
besluit in dit conflict met het parlement
is geraakt, waarbij de regeering gelooft
zicli naar het Bismarcksche recept te ge
dragen als zij door een militaire kwestie
te stellen de meerderheid der kiezers voor
zich hoopt te winnen. Echter betrof het
bij Rijksdagontbindrngen van Bismarck
steeds binncnlandsche militaire kyvesties,
en gepn koloniale.
liet verluidt, dat de kern van het con
i'lict hierin schuilt, dat de keizer zich niet
door ccn meerderheid in, hetparlement
wil laten voorschrijven hoe groot het aan
tal troepen op een bepaalden tijd in Zuid-
Afrika moet zijn. Dit raakt, aangezien de
veldtocht nog niet geëindigd is, dalar zijn
rechten als „oberster Kricgsherr". Ook
schijnt het van een internalionanl-politiek
standpunt niet practJsch Zuidwesl-Afiika al
te zeer van troepen te ontblooten
ZUID-AFRIKA.
D c T r a tl s v a a 1 s c h e Gro n d w e t.
Over de grondwet, aan Transvaal \cr-
leend, worden de volgende bijzonderheden
;emeld. Het parlement bestaat uit 2 Ka
mers: lo. een Eerste Kamer van 15 leden,
minstens 30 jaren oud en minstens 3 jaren
in de kolonie wonende. Voor de eerste maal
zullen de leden van die Kamer voor 5 jaren
door de regeoriag benoemd worden; daarna
kan een wet worden gevoteerd, waarbij be
paald wordt dat liet kiezerskorps ook de
erste Kamerleden zal kunnen kiezen. 2o.
een Tweede Kamer, bestaande uit G9 gekozen
leden kiezers zijn alle blanken van Brit-
sche nationaliteit (ex-Boeren en Enge!-
chen) 21 jaar oud en minstens fi maan
den in de kolonie wonende de soldaten
der Engelsche bezetting hebben geen stom-
echt. Deze Kamer zal om de 5 jaren
aftreden, maar kan in dien tusscliontijd ont
bonden worden op bevel van don gouverneur.
De redevoeringen zullen gehouden worden
n het Engelseh of in het Hollandseli, maar
de offieieele verslagen zijn uitsluitend In bel
Engelseh gesteld. De Kamerleden ontvangen
een vergoeding van 150 p. st. (ƒ1800) nor
zitting, die verhoogd kan worden tot 300
pond.
Er wordt een ministerie ingesteld van 6
leden.
Buiten de bevoegdheid van do Kamers
vallen de wetten betreffende de inboorlingen,
de wetten tot herziening der Grondwet, do
wetten betreffende de invoering van vreemde
werkkrachten in de mijnen. Tn al die kwes
ties beslist de gouverneur.
De imperialistische bladen en de vrienden
van de Randmagnnteii bestrijden de grond
wet en voornamelijk de bepaling omtrent de
buifenlnndseho werkkrachten. Zij willen dat
le Trnnsvanlschr- Kamera liet te zoggen
zullen hebben, of er nl dan niet Chineezen in
dc mijnen zullen werken. De kolonie is huns
inziens meer bevoegd otn te oordeelcn over
deze belangrijke kwestie dan liet kabinet te
Londc-n. De liberale regoering wil n.L de
Chineezeninvoer zooveel mogelijk tegengaan
en de Randmagnaten juist andersom, van
daar hun oppositie tegen deze grondwet.
Ook dc Boeren zullen weinig ermee in
stemmen, dat zij buiten de inboorlingenkwestie
worden gehouden. De aanwezigheid van een
Engelsch-gezinde Eerste Kamer is evenmin
aangenaam, maar zij zullen zich voor het
oogenblik tevreden stellen met het nieuwe
regime, dat hun de hoop geeft do meerder
heid in de Tweede Kamer te zullen behalen.
lurnr oogen met
zenuw-
„Heb ik de eer, mijnheer Dixon te spre
ken?"
ITij knikte stijf, de wenkbrauwen boos
fronsend. Zij ging haastig verder: „Mijn
naam is Wije. Mijn vader is eenigen tiju
geleden op uw kantoor geweest
Een korte uitroep van den heer Dixon
deed haar even ophouden.
„Waarom heb je in Godsnaam dat meisje
laten binnenkomen? Jn weet dat ik geen lui
van dit slag ucnsch te ontvangen; ie weet
wat je te doen staat als er zoo iemand komt.
Laat juffrouw Wije uit."
liet meisje, trill ndc over al haar leden
weliswaar, maar vastbesloten, toonde niet de
minste neiging om te gaan. De blos van
baar kaken verdween en liet een soort van
gcel-wi'lc kleur achter. Maar ofschoon zij
liet meer met vaste stem kon spreken docli
slechts zenuwachtige brokstukken van zin
nen uitbrengen, zeide zij duidelijk genoeg
wat ze bedoelde.
„Ik wil niet uitgelaten worden, voor ik
tot u heb gesproken. U hebt mijn vader
ontslagen op grond van een fout
„Een fout! Kind, je weet niet wat de ge
volgen kunnen zijn wanneer op mijn kan
toren een fout wordt gemaaktDenk je dat
hel oen kwestie van eenige centen is wan
neer een fout wordt gemaakt in zaken zoo
als ik die drijf?"
„Neen, een fout is en blijft een fout. Wat
ik te zeggen heb is, dat liet mcnscholiil
is een vergissing te begaan en dal or op
een kantoor veel ernstiger fouten worden be
gaan dan mijn vader ooit gemankt heeft.
Nu is hij weggezonden terwijl andere kler
ken, die veel minder trouw hun pUeht be
trachten dan hij, kunnen blijven. Ja, u moet
me aanhooren. U hebt hem ontslagen en u
licht geweigerd hem een getuigschrift te go
ven. Dat beteekent een algelieele ondergang
voor hem, cn dat heeft hij niet voorzien
TI hebt geen recht iemand zoo te behande
len voor een eenvoudige vergissing en hem
dan een getuigschrift te weigeren."
De financier luisterde met een verbazing
die al even groot was als zijn woede. Fin
land had een enkele vruchtelooze poging ge
daan om liet meisje bij den arm te grijpen
en met geweld weg le leiden en was daarna
eenige schreden teruggetreden.
Toen het meisje zweeg om adem te schep
pen was er een oogenblik pijnlijke stilte.
Daarop boog de heer Dixon zich over zijn
lessenaar, zag het tengere gezichtje onder
den grooton hoed scheqi aan en zeide heel
zacht maar met een nadruk die elk woord
tot een mokerslag maakte
„Uw vader is de gekste suffer die ooit
op een kantoorstoel gezeten heeft. Ik zal
liein mot alle pleizier oen getuigschrift geven
voor het vloervegen in een kantoor. E
dan wil ik hem ook nog Jen raad geven
zija dochter te loeren zich met haar eigen
zaken te bemoeien. U kunt gaan."
liet meisje dat was gekomen vol vuur cn
ijver om voor dc zaak van lvaar armen vader
te pleiten, wiens ongeluk haar diep go
roerd had, stond geheel verslagen bij deze
woorden. De koude brutaliteit daarvan had
haar overrompeld. Zij had verwacht te wor
den afgesnauwd maar zij had ook verwacht,
onnoozel als ze was, in den almnchtigen
meester berouw te kunnen opwekken over
zijn gedrag tegenover zijn bediende die, zoo
nl niet een eerste kracht, dan toch altijd
trouw was geweest.
Zij was niet bij machte nog een woord
uit te brengen, on met een lichte neiging
nmn 7,ij de wreedc beslissing aan cn keerde
zich langzaam, aarzelend naar de deur.
Finland, met de grijze baard, opende die
voor haar, terwijl hij niet onvriendelijk fluis
terde: „Ja, ja, je had ook niet moeten
komen."
Zij sloeg er geen acht op maar ging naar
buiten, door de reusachtige antichambre,
waar twee of drie mannen stonden, die met
ingehouden adem luisterden en vol verwon
dering het mooie jonge meisje aanzagen. De
deftige man achter den lessenaar cn Brinck-
man, zagen haar beide met belangstelling
en medelijden aan, al was in hun blik ook
iets van spot te bemerken. Want inderdaad,
het contrast tusschen de drukte waarmede
ze was binnengekomen en de vreselijke
uiterlijke kalmte, waarmede zij na zoo wei
nige oogcnhlikken de kamer uitkwam
moest hen wel treffen.
Toen ze de dour uit was en de trappen
afgegaan, zonder op iemand een blik te wor
pen, barstte de storm echter los.
Mijnheer Dixon kwam uit zijn kantoor en
verweet hen met weinige scherpe woorden
dat ze hem niet voor dit onaangename in
termezzo hadden bewaard. Maar hoe ze ook
gewoon Waren aan lijn woede, wanneer h"|
uit zijn humeur was, de scherpte en nijdig
heid van dezen uitval trof hen als nieuw en
vreemd.
Zij namen zijn verwijten alle zwijgend aan.
dat was het eenige wat zij doen konden,
maar toen hij heen win schoolden ze als
een troep angstige schooljongens samen om
over hot geval to spreken.
En ondertussehen was de arme Theodora,
zich dwingende om de tranen in te houden,
naar huis gesneld, vol angst voor liet oogen
blik waarin zij haar ongolukkieen vader de
uitslag van haar vruchtelnozen toclit zou
moeten mededoelen.
fWordt, vervolgd.)
1
i
