60"° Jaargang.
Zondag 13 Januari 1907
No. 12284
Derde Blad.
™LLÏïTi7T
SCHUMANN.
Een praatje uit Nijmegen.
Elk nieuw gebouwd huis zal direct vol
gens de regels der kunst moeten worden in
gericht en wordt zoodra het riool in de
straat, waaraan het gelegen is, gereed komt,
aangesloten. De bestaande panden moeten
binnen tien jaren alle aan het rioolnet wor
den aangesloten. Alvorens daartoe wordt
overgegaan, schrijft, de onlangs vastgestelde
SCHIIEIJilMSCHE COURANT.
jyeze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Brijs per kwartaalVoor S chi ed a ni en V1 a af dingen fl. 1.25. Franco
per post ti. 1.B5.
Prijs per week: Voor Schiedam en VI aard in gen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voce- liet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (boek Korte Haven.)
Ingevolge een besluit, door den Raad ge
nomen in het afgeloopen jaar, zal Nijmegen
de eerste stad in ons vaderland zijn, waar
een geheel volgens de eischen des tijds inge
richte rioleering wordt aangelegd. Reeds
is daarmee een aanvang gemaakt. Het ricul
is zoowel bestemd voor afvoer van huis- en
hemelwater als voor faecaliën en voert een
en onder naar de rivier. Tot heden toe
verdween het regenwater en ook een ge
deelte van het huiswater zooverre dat
laatste niet in zinkputten werd opgevan
gen in open goten langs de straten, wat
in den regel in een op een heuvel gebouw
de stad niet onpractisch werkte, doch bij
vorst groote nadeeien had. Hoe de 6traten
er dhn uitzagen vooral toen vóór den
bouw .van. het Openbaar Slachthuis de sla
gers het bloed in de goten konden doen loo-
pen is niet te beschrijven.
Ook schijnt en het is uit eon weten
schappelijk onderzoek gebleken de bodem
verontreiniging tengevolge van het hebben
van beerputten waarvan de ondoordring
baarheid wèl in latere jaren voorgeschre
ven doch op vele planteen allerminst een
feit was zeer ernstig te zijn, en heeft
dit er dan ook toe bijgedragen om den Raad
te doen besluiten een zoo omvangrijk en
kostbaar werk tot stand te brengen, waar-
meê vele tonnen gouds gemoeid zijn.
Toch bestaat, bij de vreugde over dat
besluit, onder de burgerij nog heel wat
zorg over de resultaten. Onze kundige direc
teur van gemeentewerken die het groot-
sche plan ontwierp, en vooral in Duitsche
steden, waar veel rioleeringen zijn, om rand
ging en wiens arbeid werd gecontroleerd
door wijlen den civiel-ingenieur J. de Ko
ning te Hilversum heeft een ernstige
studie van de zaak gemaakt maar de tijd
zal moeten keren of alles zóó in elkander
wordt gezet, dat- geen stank uit het riool de
woningen kan binnendringen. Daarover
wordt nl. in Duitsche steden we! eens ge
klaagd en er wordt beweerd dat evenals
de acoustiek-vraag bij den. bouw van een
concertzaal dit bij een rioleering een
kwestie vnn „geluk" is. Maatregelen om
stank tegen te gaan, schijnen zoo oppervlak
kig geoordeeld in voldoende mate genomen,
want de onlangs vastgestelde verordening
loopt over Van verplichtingen tot het aan
brengen van stankafsluiters en boven-de-hui-
zen-uitkomende luchtbuizen op privaten,
gootetcenen, enz, enz.
Den 29 Juli van het vorige jaar ver
zamelden zich op de begraatpiuats te J3onn
een groote schare voorname toonkunstenaars,
deputatiën uit muziekvercenigingen, letter
kundigen en vele mannen van beteekenis
en stand, om een grootsche hulde te bren
gen aan de nagedachtenis van Robert Schu-
mann, die, toen 50 jaar geleden, in het
krankzinnigengesticht „Endenich" bij Bonn
o\erleed en aldaar begraven werd. Het
tequiem van Peter Cornelius werd door de
zwgvereeniging Concordia uitgevoerd, zijn
grafmonument, ander bloemen en kransen
edolven. en in gevoelvolle woorden, werd
°or verschillende sprekers de groot com
ponist herdacht.
Gedurende dit concert-seizoen zijn op
jge plaatsen in Duitschland en waar moge-
'1 ook in ons land, werken van Schumann
gegeven als vereeringsbewijs zijner groote
ïensten, °nze stad zal dezer da
gen door de vereeniging „Gemengd Koor"
n Bern. Diamant, een uitvoering van
«n. zijner grootste werken, n.l. „Dns Para-
,ea und die Peri", plaats hebben en het
nn ?aSI a,anlciding hiervan, dat het ons ge-
voorkomt een en ander over Schumann
zijn werken mede te doelen,
ra het tijdvak, in de muziekgeschiedenis
verordening tal van zeer bezwarende maat
regelen voor, die een geheeic omwenteling
in elk pand tengevolge zullen hebben en den
eigenaars op groote kosten jagen. De lust
om zich vóór den gestelden termijn te doen
aansluiten, zal zeker voorloopig niet groot
zijn en r.et eenige zorg vraagt men. zich af,
hoe onvermogende eigenaars van kleine pan
den, wien zulke uitgaven totaal onmogelijk
zijn 't zullen aanleggen om de verorde
ning na te leven. Reeds sprak men van dc
stichting van een Weidadigheidsvereeniging
tot steun van onvermogende huisbezitters!
Een riool-belasting, tot dekking der kos
ten is in bewerking, want het ligt voor de
hand dat de gebruikers liet geiag zullen
moeten betalen.
Waar het Riool-vraagstuk ook in an
dere gemeenten des lands zeker in de
toekomst op den voorgrond zal treden, zal
men wèl doen in deze een oogje te houden
op hetgeen te Nijmegen voorvalt. Er zal
zeker leering uit kunnen worden getrokken.
"'juwm, in ae nmzieKgeseniodems
kurfm j '1C' ^Heldentijdvak der Toon-
GWt' Cr 0ns H«nfH Bach, Ilayc
Mozart en Beethoven gaf (1685
DEOESTERTEELT.
De oester is ongelukkigerwijze eenweei-
de-artikeL, terwijl zij om haar voedings
waarde algemeen verkrijgbaar moest zijn.
Er is haast geen tweede voorbeeld in het
dierenrijk aan te wijzen van een vrucht
baarheid als die van de oester; toch is
ze desondanks aan het verminderen. Men
heeft op allerlei wijzen getracht dit te ver
klaren, maai- slaagde daar even weinig in,
als in een middel ter voorkoming ervan.
De grootste moeilijkheid isdat de
oester niet gemakkelijk een gescliikte
plaats vindt voor dc ontwikkeling van de
jongen, en men haast niet kan uitmaken,
waar zij die heeft neergelegd. Als liet
jonge dier niet, zoodra het de schelp ver
laat, een steunpunt vindt, d. w. z. een
plekje waarop het rustig blijft liggen, dan
is het reddeloos verloren. Al brengt een
oester ook jaren lang nog zooveel jongen
voort, haar broedsel is ten ondergang ge
doemd, als het op een modderbank te
rechtkomt, terwijl het ook wel eens dooi
de golven wordt meegevoerd naar een plaats
op den zeebodem, waar het zelfs voorden
moedigsten oestcrvisscher onberakbaai
blijft, daar woekert het voort tot het lan
gen tijd daarna wordt ontdekt en vooreen
nieuwe oesterbank verklaard
Door het licht, dat iu de laatste tijden
over de geaardheid on hot leven der oester
is verbreid geworden, hoeft men een mid
del gevonden tot een doelmatige aankwee
king. Men heeft daarbij partij getrokken
van dc ervaring, die men heeft opgedaan
met de kunstmatige vischtee.it en Noord
Amerika is hierbij voorgegaan. Toch heeft
men ook zelfs daar geen vooruitgang kun
nen bemerken, ook daar worden de oesters
zeldzaam en men kan in de Vereenigde
Staten haast van denzelfden oostornood
spreken als in Engeland en hot vasteland
van Europa. Dat in Engeland de oester
volksvoedsel was, is lang geleden, en die
tijd zal waarschijnlijk nooit teragkoeren.
Van de groote landen, die zich mot do
oesterteclt bezighouden, zijn Engeland en
Frankrijk de voornaamste. Engeland is
echter in de laatste jaren in dat opzicht
zeer achteruitgegaan, en wel omdat de
handelaars, daartoe gedreven doordehooge
prijzen, hun banken te veel verzwakten,
ja zelfs geheel vernietigden.
ïn Fnkrijk is het anders gesteld. Daar
geschiedt het kweeken met verstand en
zorg. Er heeft verdeeiing van arbeid bjj
plaats. De oesterkweekers krijgen de jonge
dieren, als ze zoo groot zijn ais een tien-
stuivers tukje; zij zien ze dan in den tijd
van twintig maanden de grootte vaneen
rijksdaalder bereiken; in dat stadium wor
den de dieren aan een anderen Icwecb-r
den meester, overgegeven. Een dcei van
de handelaars houdt zich alleen bezig mot
den verkoop van de allerjongste dieren,
die zij in hun banken opkweeken, om ze
aan de kweekers te verknopen. In Arca-
chon heeft men nu een bloeiende oesiterteelt
die nog maar betrekkelijk korten tijd be
staat en geheel Frankrijk, ja in deniaat-
sten tijd ook een deel van Engeland van
oesters voorziet. Ook op het eiland Ró
voor La Roebelle worden veel oesters ge
kweekt. Hier worden de jonge dieren in
zoo groote menigte door de golven aan den
oever gespoeld, dat de eilandbewoners ze
opzamelen, opkweeken, tot ze geschikt zijn
op de markt gebracht te worden en zoo
voor een groot deel in de behoefte aan
oesters voorzien.
1827), openbaarde zich in de wijze van
componcoren een strooming, een richting
naar het romantische, naar het dramatische,
wel alles voornamelijk door den invloed en
navolging van Beethoven, maar ook de
groote Duitsche dichters bezielden de com
ponisten en was dit de oorzaak van de
wederopleving van het lied, dat door die
toonkunst in d eerste helft der 19e eeuw-
tot groote out wikkeling en populariteit ge
komen is.
Dit tijdperk, bekend als de „romantische
school der 19e eeuw", omvat al de groote
talenten van omstreeks 1800 tot ongeveer
1S7Ö. Om ons tot zeer enkelen, maar dc
voornaamste meesters dezer „school der
Duitsche Romantiker" te bepalen, noemen
wij Schubert, Schumann, Mendelssohn, Gade,
Brahms, en tot zekere hoogte ook Litzt
deze hebben zich op alle mogelijk gebied
der toonkunst bewogen, terwijl hun tijdge
nooten Weber, Spohr, Mar.-ehner, Lortzing
en Nicolni zich meer voor de opera voelden
geroepen, welke door Richard "Wagner, zijn
volkoming bereikte in het Muziek-Drama"
Onder de cerstgenoemden dan, mag Schu
mann met recht naast MendeHsohn en Schu
bert als een der grootste meesters genoemd
worden. Geboren te Zwickau in Saksen
S Juli 1810, openbaarde zich, zooals bij de
meeste genieën, vroegtijdig de bijzondere
aanleg voor de muziek, en toen hij op 10
jarigen leedtijd te Carlsbad de beroemde
pianist Moscheles had liooren spelen, was
van dien tijd af zijn loopbaan bepaald. Hij
legde zich met ijver op de piano toe en
beproefde kleine compositiën te scheppen
niettegenstaande zijn nog zeer oppervlakkige
Prijs der Advertenliën: Van 16 regels 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertenliën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau le bekomen.
In de nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kloiue advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau le voldoen.
Intorc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
1 voor do Administratie No. 103.
EIGENAARDIGE UITVINDINGEN
EN UITVINDERS.
Dat van de zoogenaamde beroepsuitvin-
ders velen in het krankzinnigengesticht ein
digen, is een oude, treurige waarheid
Deels met het doel om gauw rijk te wor
den, deels om beroemd te worden, kwellen
de menschen zich af om iets uit te vinden,
wat zelfs, als het gelukte, niet de minste
waarde zou hebben, geven zij zich der
mate aan hun uitvindingswoede over, dat
ten slotte hun geest gekrenkt wordt of zij
zich tenminste belachelijk maken.
Zoo werd eens in, Parijs een man naar
het krankzinnigengesticht gebracht, die een
aanslag op president CarnoL pleegde. Ilij
schoot een geweer af in dc lucht, toonde
president uitreed, alleen, om van zich
te doen spreken,; hij verklaarde, dat hij
het. publiek wou dwingen zich met hem
bezig te houden, omdat hij zeer merk
waardige uitvindingen had gedaan. Toen
men onderzocht met welke uitvindingen hij
de wereld gelukkig wilde maken, bleek
hot, dat hij voor de vinterveldtochten te
verwannen laarzen en zelfs trommels
wcnschte te verschaffen.
Toen het Boulangisme in Frankrijk zijn
hoogtepunt had bereikt en Boulangcr naar
Brussel was gevlucht, meldde zich bij Cav-
not eon uitvinder aan, die een plan bij
zich had om Boulangcr gemakkelijk om Se
brengen. Men moest hem daarvoor van
Parijs uit in Brussel aan de telefoon laten
komen en hem dan aan de telefoon met
behulp van een dynamomachine zulk een
geweldigen slag toebrengen, dat hij er dooi
zou sterven. Natuurlijk maakte men ook
dezen uitvinder onschadelijk.
Is het geen dwaasheid, als een Ameri
kaan patent aanvraagt voor een elektrische
uitvinding, waal-door alle oorlogen zullen
ophouden, doordat de beide legers gewel
dige dynamomachincs met zich voeren en
als ze elkaar tegenkomen, kunstmatig on
weer kunnen 'doen ontetaan, welks blik
semstralen don vijand 'treffen? En wat
moet men zeggen van een Engelschman, die
een kat vervaardigde uit papier macho
met groenachtige gloeiiichtjos op dc plnaLs
dor oogen en Irewoerdc, dat 'die kat alle
muizen en ratten verdreef, als men haar
op een korenzolder zette, omdat die die
ren haai- voor een werkelijke kat hielden
Als men hoort welke sommen enkele
uitvinders voor dingen van betrekkelijk wei
nig beteekenis kregen, kan men toch
ecnigszins begrijpen, hoe menschen uit
zupht om rijk te worden aan een ware
uitvindingskoorts lijden. Zoo krijgt een
Amerikaan, die een dansend poppetje als
kinderspeelgoed uitvond, daarvoor een
jaarlijksch inkomen van 180.000 gld. Een
landgenoot van hem, die op de gedachte
kwam, metalen punten aan kinderschoenen
te betten, om die langer te doen duren,
heeft een vermogen van 5 millioen gul
den nagelaten. De uitvinder Van de gla
zen klokjes, die men boven de gasvlam
men hangt, om de plafonds niet vuil te
doen worden, verdiende hiermee 3 mil
lioen gulden.
begripp, van harmonie. Een poging om zich
bij Car! Maria von Weber in de muziek
te bekwamen leed schipbreuk cn Schumann
zette zijn muzikale studiën voort zonder
andere leiding dan zijn fantasie en zijn in-
stinc.
Na don dood van zijn vader in 1S26
moest dc jonge S. op verzoek van zijn moe
der cn van zijn voogd, die niet met zijn
kunstenaarsloopbaan ingenomen waren, die
muzikale studiën grootendeels opgeven.
Nadat hij zich aan het gymnasium te
Zwickau had voorbereid, ging hij te Leipzig
in de rechten studeercn. Nu was doze stad
in die dagen het brandpunt van het muzi
kale levengeen wonder dus dat de jonge
man nog meer voor de kunst gevoelde, en
het grootste deel van den dag hield hij zich
dan ook bezig met mnsieeeren. Hij leerde
Mm-schner en Friedrieh Wicck kennen en
onder leiding vnn laatstgenoemde zette hij
zijn studies in liet klavierspel voort; schreef
enkele coinpositiéu voor klavier, een strijk
kwartet, en "ederen. Op aandrang van zijn
familie besloot hij zich ernstig op zijn we
ten schap toe te leggen, verliet Leipzig en
ging naar Heidelberg om aan de hooge
school aldaar zijn rechterlijke studiën te vol
eindigen, doch ook hier was de drang naar
de kunst te sterk, zoodat na langen tegen
stand zijn moeder eindelijk toegaf en hij
zich gehce! aan dc kunst zou wijden.
Zijn voornemen, klaviervirtuoos te wor-
den werd verijdeld door onoordeelkundige
toepassing van mechanische hulpmiddelen
voor de ontwikkeling zijner klavicrtech
nickcn, met liet gevolg van een gedeeltelijke
verlamming van zijn rechter hand. Doch
hier bijeen. Niet slechts de natuur zorgl
hier voor allerlei afwisselende indrukken,
de. dames, die in dc balzaal haar genoe
gen zoeken, vinden dit in even gibote mate
als de sportman, the op de tennisbaan, wed*
emnon of op mooie jachten wil genieten.
Ook aan historische herinneringen is het
strand der Riviera ovenrijk By Sint Ra
phael wijst temidden van kleine bei keil
een miniatuurpyi amide de plaats aan,
waar Bonaparte landde. Een herinnering
aan verdwenen grootte, verloren glans,
waarmee de heerlijke natuur schijnt Ie
spotten, in haar eeuwige, zichzelf gelijk
blijvende sprookjesachtige schoonheid. Err
op Kaap St. Martin wandelt, in de geurige
eenzame wegen van haar paik in de villa
Cymos Eugenic, dc gewezen keizerin
van Frankrijk. Een door het lot gebogen,
gebroken grijze vrouw, een vorstin zonder
land, wier eens zoo stralende oogen geen
tranen meer hebben om don droom van
hel verleden te beween en. Polilick en lief
de, haat en ijverzucht zc liggen lang
achter de ongelukkige, die naar den dood
verlangt. In dc krijgsvlanrmen van Sedan
is het tweede keizerrijk in asch onderge
gaan en tusschen Farnborough Iliil en de
witte villa Cyrnos leeft haar eenzaam trcu-
rig bestaan de vroxnv, tot wie eens de
gehcele wereld bewonderend opzag.
DE KrVTERA.
Terwijl bij ons de winter ons noodzaakt
ons genoegen in huis te zoeken, bereidt
men zich aan het strand der Middeiland-
sche zee reeds voor een vroolijk lentefcesl
voor. Het vroolijke carnaval staat voorde
deur, en de natuur, die aan de Riviera
onafgebroken doorgaat met scheppen, viert
er altijd door feest: de kleuren vcrblceken
er nooit en men voelt er overal den le
vensdrang en de begeerte naar licht van
een paradijs-achtigen plantengroei. Nuko
men daar van alle richtingen de gelukki
gen, wien een gevulde beurs toestaat van
het winterlandschap naar dc lente, uit de
droeve schemering naar dc stralende zon
to gaan. lher ontmoeten elkaar do nriliiar-
dairs der nieuwe wereld, schrijvers cn kun
stenaars genieten er volop van de natuui
en het levengrootvorsten, die hei woe
lige Rusland ontvlucht zijn, politici, die
voor een korte spanne tijds zich aan de
eischen der maatschappij onttrekken, kort
om allen van eenige ireteekenis, komen
nu legde hij zich mol des te grootcr ijver
too op de compositie en ouder leiding vnn
Ileinrieli Born bekwaamde hij zich in har
monie en contra punt, cn was weldra zoo
ver, dat hij een symphonic kon schrijven
(1S32) welke spoedig gevolgd .werd-door
verschillende kleine en groote composition
voor klavier en o. a. Impromptu's Carna
val (op: 9), en Etudes symphoniques (op
13). In de jaren 1836'39 ontsotndon zijn
voornaamste klavierwerkende groote Phan
tasie in C (op. 7), twee sonaten, de Phan
tasic Stucke, dc Davidsbundlerta' /.e, de No
veletten de Kindereccncn, dc Humoreske, de
Faschingstechwanka cn de Romancers.
Ook was Schumann sedert enkele jaren
hooidredneteur van het „None Zeitschrift
für Musik", waarbij ook Wiedt. Ludwig
Scliunkc, en Julius Knorr hun medewer
king verleenden, en menig pittig, scherp
artikel verscheen van zijn hand, en voerde
hij in dit tijdschrift een feilen strijd tegen de
oppervlakkige wansmaak en armelijk dilot
tantismc wat in die dagen in de kunst ov
heerschend was.
Met Mendelssohn was S. groot bevriend,
en koesterde voor dezen meester, die in 1835
te Leipzig het hoofd der muzikale wereld
was, tot diens dood in 1847, een groote
vereering.
In den zomer van 1837 vroeg Schumann
Clara Wicck, de dochter van zijn vroege
re n leermeester, ten huwelijk, doch papa
Wieck, niet heel gemakkelijk uitgevallen,
weigerde beslistdoch, zooals het meestal
gnat, de aanhouder overwint en toen. de
finantieeie positie van den jongen man dan
ook werkelijk verbeterd was, verkreeg hij
LICHTGEVENDE SNEEUW.
Als ave ïn een nacht zonder maneschijn
wandelen in een met sneeuw bedektland-
schap, dan nierken we op, dat het niet
zoo donker is ais wanneer er geen sneeuw
ligt. Dat koint omdat de sneeuw de licht
stralen terugkaatst cn het licht, dat de
sterren uitstralen, niet in de donkere aar
de verloren gaat. Zeer krachtig komt dit
in <Ie landen van de poolstreek uit, daar
om is ook daar in den maandenlnngcn
Poolschen nacht de duisternis voor do
menschen niet zoo ondraaglijk. Bij ons
kan men toch ook al waarnemen, dat er
hier en daar op een besneeuwde vlakte
een eigenaardige scliemcring ligt. 't Schijnt,
alsof dc sneeuw liedit geeft. Dit kan wel
waar zijn. In het hooggebergte heeft men
meermalen lichtgevende sneeuw opgemerkt.
Zoo zag men in het dal van Arosa, dat
een klein vekl bij den Arosa Rothorn op
'n Augustusnacht straalde van fosforisoeren-
den glans; spookachtig bewoog het matte
licht heen en weer, en dit verschijnsel
duurde een half uur. Verder heeft men
ook bij liet neervallen van lawines soms
een lichten van sneeuw- en ijsmassa's
waargenomen. Die verschijnselen zijn nog
niet verklaairi. Dikwij's zal dit licht aan
de zon ontleend zijn geworden. Men heeft
daai reeds proeven over genomen. Daan-toe
nam men firn en ijs, dat op dagen van
vorst hol door de zon beschenen was en
bracht dat in een donkere kamer. Daar
zag men een zwakke fosforiseerende sche
mering.
toestemming, en in September 1810 werd
Clara Wieck, Schumann's eehtgenoote. Zij
was een groote klavier-vittuose, die niet
alleen de compositiën van-haar echtgenoot
meesterlijk vertolkte, maar ook alles van
Bach tot Beethoven op haar repertoire ltud.
Het veis een zeer gelukkig huwelijk, de
zonneschijn in zijn leven en hel is in deze
blijde jaren, dat zijn voornaamste compo
sitiën zijn ontwotpen, een vruchtbare lijd
voor zijn inspiratiesIn do eerste plaats een
groot aantal liederen, wel een 110-ial. de aan
zijn bruid opgedrongen Liedcrkreis „Myr-
then", de cyclus „Fraupnliebe und Lcben"
in 1842 de drie strijkkwartetten aLmcdc
liet heerlijke klavier-cpuntet. een l.wnitet
in Es, in 1843 „Das Paradies und die
Peri", do f'-dur Symphonic, de muziek voor
„Manfred", in 1848 de opera „Genoveva"
en de „Fausi-seènen" in 1850. de Es dur
symphonic. Rose Pilgorfahrt en nog veie
klavier-com position.
Toen in 1843 te [rei prig het conserva
torium geopend werd, verkreeg S. den post
van leeraar en klavierspel in compositie.
Doch voor onderwijs was hij niet geschikt
Na een jaar nam irij ontslag en vertrok
naar Dresden, nadat hij met zijn eehtge
noote een kunstreis door Rusland had ge
maakt. Hij leefde in Dresden zeer afgezon
derd. Ferdinand IliHor behoorde tot de wei
nigen met wie hij vertrouwelijk omging, en
hij hield zich uitsluitend met componecren
bezig. Tot 1850 bleef S. te Dresden en
werd daarna te Dusseldoxp als directeur
van een liedertafel cn oen gemengd koor
benoemd, doch 't bleek weldra, dat S.
weinig talent bezat vooj- directeur, vooral
