60"* Jaargang,
Vrijdag 22 Maart 1907.
No. 12342
Na
zeven jaren.
binnenland!
I
J
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal; Voor Schiedam en Vlaaxdiixgcn fl. 1.26.Franco
per post fl. 1,05.
Prijs per week; Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertenliën. voor hot eerstvolgend nummer moeten des middags vóóreaa
uur aan liet bureau bezorgd zjjn,
Bnrean: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haren.)
Priis der Advcrtentiën: Van 16 regels fl, 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Adver tentiën bij abonnement op yoordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsda g-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
cn
sz.
GO
en
[el
75
;s
35
en
90
>e-
45
40
00
Bericht.
Zij, dio zich met ingang van 1 April
6,3. op de „Sdriedauischo Courant" abon
neren, ontvangen do tot dien datum
verschijnende nummox-s gratis.
BUITEN LAND.""
Schiedam, 21 Maart 1907.
FRANKRIJK.
In de Kamer werden gisteren interpol-,
laties ingediend door abbé Gayraud inzake
dc ramp van do „Jena" en door Jaurès
Irfieffendede publicatie van dc papieren
iin mgr. Montagnini, voormalig secretaris
v,m den pauselijken gezant te Parijs. De
fublieke tribune was stampvol in de hoop
iets naders te hooren omtrent de gewichtige
diplomatieke stukken van mgr. Montagnini,
onder de Kamerleden, liecrschte agitatie, maar
uuloopig zal over de laatste onderknndelin-
«n \an de regeering met het Vaticaan niet
ud bekend worden.
Een voorstel van Jaui'ès werd ten slotte
aangenomen om een talrijke commissie te be
noemen, die de papieren in de vroegere nun
tiatuur in beslag genomen, zal nagaan.
In antwoord op de interpellatie van abbé
Gayraud ten gunste van de vrijheid van uit
oefening van den godsdienst, naar unnleiding
van de ramp vau de „Jena", zeide de mi
nister van marine, dat aan de katholieken
lolkomen vrijheid was gelaten om het bezoek
ion den priester te ontvangen en dat dus
de vrijheid van godsdienst onaangetast was
gebleven. Een door den heer Gayraud inge
diende motie werd verworpen met 37S stem
men tegen 154.
De soc.-dem, Jaurès dient een motie in
strekkende tot benoeming van. een commis
sie van 22 leden, die de politieke beteckenis
«n de Montaguini-papiereu zal onderzoeken.
Jaurès zeide dat de regeering in haar poli
tiek open kaart moet spelen. De inbeslagna
me der papieren van mgr. Montagnini is'niet
allêen oen gerechtelijke, maar ook een poli
tieke daad. Men kan liet eind van het g
rechtelijk ondeizoek niet afwachten, want het
is onnoodig de publicatie der documenten uit
le stellen. De republikeinen zullen de uitda
ging van Rome aannemen, dat zij die papie
ren niet durfden publiceeren.
Castelnau cn Denjs Cochin, beiden van
le rechterzijde, bestrijden de openbuni making
«p juridische gionden. Denys Cochin protes
teert tegen het regime van republikeinsche
tjrannio.
Piclion, minister van buitenlandsche za-
kn, ontkent dat de inbeslagname der Mon-
"agnini-papieren 'de Europeesche diplomatie
tót beziggehouden. De minister vertelt dan
Itoe het niet die papieren verder is^gogaan.
20 Jan. werden ze door den advocaat van
fflgc Montagnini opgeèischt.
f'ichon antwooidde dat mgr. Montagnini,
lm na het afbreken van het concordaat geen
mandaat als gezant meer had, de papieren
!-'P oen laten namiddag besteeg de machi
nist Lankester het platfoim van zijn locomo-
de schemering, verhaast door zware
J»nnvoorspellende wolken, kroop over dc
ïjn rje 5Q0 mjjj |angC evenwijdige strepen
®daal, toebehoorende aan de aandeelhouders
®',ar Railway Company. Hij
een nieuwen stoker bezig met het for
nuis. Do machinist gevoelde zich een oogen-
ik ontstemd, want zijn stoker had al twee
Pw niet hem op dezelfde machine gestaan
01 kende de constructie van do „Mmotau-
r„en door. Het was de beste machine
j>p de lijn, maar eischte, zooals iedere goede
-«motief, de voortdurende oplettendheid
,an de beambten.
«Hallo," Zei Lankester ruw, „wat doe
Jij hier?"
tic ri S'f^cr °P 611 glimlachte vluch-
6 Ultwerking, die dit op den machinist
was vsrbazend. Hij werd vuurrood, nam
w!iz^n P®' en begon onsamenhan-
v'».e verontschuldigingen te stamelen, maar
rej er v'e' hem op scherpen toon in de
Ga aan, je werk en „houd je mond!"
Brr--n'eUWe "St°icer" wns William Howard
.i,. 'a8'0I1> president van het college van
sccondUrCn' Machinist Lankester luid rijf
von a 611 r n'ct meer noodig om zich
eevon eri.scl°ici die deze ontdekking hem ge
ïnd, te herstellen. Terwijl hij zijn
niet kon opeischen. Het beste middel was dat
een vreemde ambassade zich belastte met de
belangen van den H. Stoel, 't Was pure be
leefdheid dat ik aldus handelde, voegt Pi-
chon erbij. Eenige dagen later kwam de
Oostenrijkscho gezant den minister een be
zoek brengen. Hij zeide dat zijn regeering
zich niet wilde mengen in het conflict tus-
schen Frankrijk en bet Vaticaan, maar de
Oostcnrijksche regeering wcnschte, indien
Frankrijk geen bezwaar ertegen had, dat de
Montagnini-papieren aan haar gezant wer
den terhand gesteld. De Fransche regeering
had geen bezwaar tegen dc overdracht van
de diplomatieke papieren aan den Oosten-
rijkschen gezant. Ziedaar de geheele waar
heid.
De inbeslagname der papieren was loyaal.
De regeering kon niet ontwapend blijven
tegenover een man die zonder officieel man
daat een complot kon organïsecren. Reeds
tijdens het vorige kabinet was de zending
van mgr. Montagnini, zooals bleek uit een
telegram van Delcassé aan den Paus, zonder
doel. De papieren, betrekking hebbende op
zaken vbbr de Scheiding werden ongelezen
teruggezonden.
Mgr. Montagnini bezat geen enkele offï-
cieele kwaliteit, de regeering had derhalve
het recht hem uit het land te zetten, zoo
als is geschied.
Ook Clémeneeau voert over deze kwestie
het woord. Het is gebleken, zegt hij, dat de
Italiaansche priester (mgr. Montugnini) zich
in alle ciericale manoeuvres in Frankrijk
mengde. De papieren bevestigen dat mgr.
Montagnini bevelen gaf aan de Fransche
geestelijkheid, niet alleen van godsdienstige»,
inanr ook van politieke» aard. Hij leidde de
geestelijkheid ten strijd tegen de regeering
liet betrof politieke papieren die tot de po
litiek behooren en waarop politici recht heb
ben.
Geen gezant der vreemde mogendheden
heeft ooit een woord van protest laten hooren.
Het protest van het Vaticaan,dat aan alle
mogendheden was gezonden, werd slechts
door enkelen beantwoord.
De Kamer nam daarop met 370 tegen 167
stemmen de mot ie-Jaurès aan, die door de
icgeering was aanvaard. De motie bedoelt
het instellen van een commissie van 22 leden
die de Montagnini-papieren zullen onderzoe
ken.
De commissie zal heden benoemd worden.
De nationale begrafenis van den grooten
scheikundige Marceün Berthelot zal Maan
dag plaats hebben. Verscheidene redevoerin
gen zullen daarbij worden gehouden. Namens
de regeering zal minister Briand het woord
voeren.
RUSLAND.
De Doema beraadslaagde gisteren over
de verschillende commissies, zooals een
agrarische commissie, een voor financiën
cn begrooting. Het voorstel van een spe
ciale commissie voor hulp aan de hou
Iocomotief aan een nauwkeurig onderzoek
onderwierp, mompelde hij
„Hij doet het voor de grap, dat is zeker
De hemel weet, wat er het einde van zal zijn.
En ik kan niets zeggen, want ik moet om
mijn vrouw en mijn twee kleintjes denken..
En dan, 'k herinnor me, dat zo mij eens
verteld hebben, dat hij is opgeklommen van
ingenieursleerling, het is mogelijk.
In ieder geval heeft hij een paar flinke
armen aan het lijfhij is goed voor het
werk. Ja, ik zal zwijgen, maar ik zal hem
nauwkeurig in liet oog honden."
Zoo volgde hij het ontvangen bevel op en
hield zijn mondhij bracht de „Minotaurus"
uit de loods naar het station, vanwaar de
trein precies over ze-ventien minuten moest
vertrekkende eerste halt was op een af
stand van veertig mijl gelegen.
De perrons waren vol menschen, heen cn
weer gaande als een troep mieren. De elec-
trische booglampen schitterden als reusach
tige parelen, maar buiten het station was nog
het licht van den langzaam verdwijnenden
dag. Do eerste ploeg huiswaartskeeronde
Citymenschen vulde een der perrons voor
de richting naar 'dc voorsteden. Er was
een zekere vochtigheid in de lucht die een
regenachtige» avond voorspelde.
„Piper, Piper heerenschreeuwden dc
krantenjongens eentonig. Er was één nieuw
tje in de avondbladen, dat al het andere
overtrof. Het handelde over: „De zaak
WardlawMen verwacht verrassende mede-
deelingen."
De passagiers begonnen een plaats t© zoe
ken in de elf wagens, waaruit de twin 1»-
gersnood-districten gal aanleiding tot debat.
Kakloegin, afgev. van de Don, verklaarde
dat onder de kozakken hongersnood
heersebt, velen zijn genoodzaakt te bedelen.
Fedoroff uit Petersburg, bepleitte de in
voering van radicale hervormingen. Schijn-
middelen, zooals in China en Indië, baten
niet.
Vele sprekers, meerendeels boerenafgc-
vaavdigden, houden heftige redevoeringen.
Rodit&jef, de bekende radicale advo
caat uit Petersburg, betoogt, dat directe
hulp van dc Doema den hongersnood niet
zal lenigen. Hij spoort de Doema aan om
inzage der rekeningen en 'verantwoordin
gen te eischen om het ministerie van bin-
nenlandsche zaken, dat zich met de leni
ging van den hongersnood belast, te kun
nen controleeien. Zulke controle is in de
eerste plaats de taak van het parlement.
Een langgerekt en verward debat volgt
hierop.
Prof. Kiese, Moskou, sloot zich aan bij bet
beloog van Roditsjef. Hot is hoog noodzake
lijk, zei deze, de maatregelen der., legee-
ring te controleeren. Wanneer wij misbrui
ken zien, zullen wij de regeering niet toe
roepen: handen omboog, zooals Stolypin
gisteren zei, maar: handen aan don ploeg!
KoersLkevitsj, een lid van den „bond der
ware Russen", zegt, dat de linkerpartijen
door den hongersnood als uitgangspunt van
hun oppositie te nemen, van de Doema
9S.H. revolutionaire tribune aRlen. maken.
Kroesje wan, de bekende Jodenvervolger,
beklimt onder gelach en spottende opmer
kingen het spreekgestoelte. Wat deze brave
man zei, achtte Reuter niet meikwaardig
genoeg om te seinen, wij vonden er niets
van vermeld.
Na een eindeloos debat wordt tegen den
zin der linkerzijde het voorstel-Rodilsjef
(coutrole) verdaagd tot do zitting van 22
dezer.
De regeeringsverklaring door minister Sto
lypin in de Doema en later in den Rijksraad
afgelegd, vindt in de buiteiilandsche pers vrij
wel sympathie. Het breede hervormingspro-
gram wordt beschouwd als een vreedzame en
wijze toenadering tot een democratisch regi
me. De vraag is niettemin gewettigd, of de
eerste-minister en de bureaucratie werkelijk
geneigd zijn, liet thans beloofde program uit
te werken. Sedert het October-manifest van
1905, waarvan de regeeringsverklaring een
copie is, werd geen enkele maatregel getrof
fen om de vrijzinnige beloften te verwezenlij
ken, erger nog: de voorstandeis van een vrij
zinnig en democratisch Oewind stonden aan
een hardnekkige vervolging bloot.
fZal Stolypin na een taktiek van willekeur
en onderdrukking, waarbij ongeveer 700
menschen door de veldkrijgsraden zijn ter
dood veroordeeld en terechtgesteld, thans een
vrijzinnig bewind gaan voeren? Het is niet
te denken, maar na zijn optreden de Doe
ma en de welwillende houding van het par
lement, dat niet aanstonds zijn wantrouwen
uitsprak, schijnt de weg tot vredelievende op
lossing der crisis nog open. Het democrati
sche centrum van dc Doema zal de regeering
steunen, maar het is nog zeer twijfelachtig
of deze groep, voornamelijk liberalen, zal
slagen, waar het revolutionaire element in de
Doema zoo sterk vertegenwoordigd is.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
En g o 1 a n d.
Eenige troepjes voorstanders van vrouwen
kiesrecht trachtten gisteren weder het parle
mentsgebouw te Londen binnen te dringen;
er hadden ernstige botsingen met de politie
gdaats, 66 vrouwen werden gearresteerd.
België.
Tusschen koning Leopold en het ministe
rie de Smet de Nayer is een ernstig mee-
ningsversehi] ontstaan betreffende den Kon-
go-staat. De parlementaire commissie die ecu
onderzoek in den Kongo, waarvan koning
Leopold souverein is, zal instellen, heeft te
uitgebreide volmacht gekregen naar den zin
des konings. Ook staat het ministerie zwak
doordien bij de stemming over de mijnwet
bleek, dat het in de Kamer geen meerderheid
had. Begin April, na terugkomst des konings
uit het zuiden van Frankrijk, wordt een cri
sis verwacht, waarschijnlijk komt dan een za
kenkabinet aan het bewind.
stond, de meeste hoekplaatsjes waren spoedig
bezet. Het was gezellig druk en opgewekt;
do locomotief maakte een geluid als een
reusachtige spinnende kat, want zij had
stoom op en alles was klaar om te vertrek
ken.
Onder de heen en weer loopende passa
giers, die uitkeken naar een zitplaats, boe
ken kochten of langs het buffet drentelden,
bevond zich een goedgcklecde jonge vrouw
van omstreeks dertig jaar, met donker haar
en sprekende donkere oogen. Zij bewoog
zich onrustig en scheen uit to kijken naar
iemand dien zij kende; maar de zorgeloozc
uitdrukking, die zij daarbij aannam, was
blijkbaar gekunsteld. Driemaal was zij reeds
langs de geheele lengte van den trein geloo-
pen en een uitdrukking van onrust., droef
heid en vrees gleed over haar gezicht, dat
schoon genoeg was om menigen bewonderen-
den blik tot zich te trekken. Zij had nu
de goederenwagen achter de locomotief be
reikt,'en was op het punt voor de vierde
keer om te keeron, toen zij een stem hoor
de zeggen:
„Het was beter dat u instapte me
vrouw."
Zij keerde zich verwonderd om, en wèl
mocht zij dat, want zij bemerkte, dat do sto
ker van de locomotief haar bad aangespro
ken. Terwijl hij haar strak aanzag, vervolg
de hij
„De trein vertrekt over zeventig secon
den, ik zou u werkelijk raden in te stap
pen." Daarna ging hij weer aan zijn werk.
De jonge vrouw bloosde licht, want ze
vgmJ 't h**l vfsejnd, dat zulk een slecht
Hoe sommige autoriteiten over dc Joden
denken blijkt uit het volgende staaltje, ver
meld door de „Czernowitszre Allg. Zt.g."
Minister-president Cantaeuszene had Va-
sescu, den prefect van liet district Botoscliu-
ni, ontboden, om zich door dezen over den
toestand in zijn district te laten inlichten. De
prefect verklaarde, dat geen enkel Roemeen
gevaar liep, waarop de minister antwoordde,
dat allo bewoners van liet land beschermd
moesten worden. Daarop gaf de prefect ten
antwoord„Ik geef voor een millioen Joden
niet één Christenziel". En toen de minister
daarop met recht- zeide, dat hem dan met
langer het bestuur over het district kon wor
den toevertrouwd, ontving hij het brutale be
scheid: „Vrijwillig leg ik mijn betrekking
niet neder; in deze zaak laat ik me liever uit
den dienst jagen."
Duizenden boeren trekken moordend, plun
derend en brandstichtend door steden en dor
pen. Te Ilzkuny kampeeren duizenden Jo
den, Suczuwn en Czeinowitz zijn ovenuld
met vluchtelingen. Tot dusverre werden dooi
de militairen 16 boeren gedood en velen ge
wond.
Het Roemeenschc grensplaatsje Bordujeni
is met den grond gelijk gemaakt. De plaats
jes Dowhoi, Ruceci, Vererslre, Miliaileny en
Levida worden met eenzelfde lot bedreigd.
Duitschland.
De Rijksdag benoemde gisteren graaf Stol
berg definitief tot president, deed de voorloo
pige begrooting af en ging tot 10 April uit
een.
Volgens een bericht van kolonel Deimling
de opperbevelhebber in Z.W. Afrika^ beeft
Simon Copper, kapitein der Franzmann-IIot-
tentotten, die zich tot dusverre in afwachten
de houding in de voor troepen moeilijk toe
gankelijke Kalahari-woestijn ophield, zich
met zijn geheelen stam overgegeven, tegen de
belofte dat hun het leven en de vrijheid zou
worden gelaten.
llumenië.
Reeds gisteren werd in 't, kort melding ge
maakt van een boerenopstand in de provincie
Jassy, grenzende aan de Russische provincie
Bessarabië. De beweging richt zich voorna
melijk tegen de Joden.
Te Jassy werden Dinsdag de Joodrehe hui
zen verwoest, de winkels geplunderd en de
waren vernield. Te Targoel en Frennosa mar
cheerden 2000 boeren binnen en begonnen
een bombardement met steenen op de aan Jo
den toebehoorende huizen. Wie zich le weer
stelde, werd tot bloedens toe geslagen. En dit
schijnt nog slechts het begin van de ellende
te zijn, want naar het heet, heeft de Roe-
meensche minister-president een schrijven
ontvangen, meldende dat de thans begonnen
boerenopstootjes eerst het begin zijn van een
algemeenen opstand, met het doel de velden
onder de boeren te verdeden cn de Joden te
verdrijven.
gekleed man, met een over de ooren ge
trokken pet, zijn werk zou laten rusten om
haar aan te spreken. Maar zij vergat het
voorval dadelijk weer en hervatte haar onder
zoek, in iedero coupé een steelschen blik
werpend, terwijl de angstige uitdrukking op
haar gezicht toenam en haar gezicht ver
duisterde, evenals de grijze, met regen, drei
gende wolken, den verdwijnenden dag ver
donkerden.
De conducteurs sloten de portieren. De
stationchef wachtte op het vertrek van den
trein; de gesloten ijzeren hekken beletten
lcegloopers op het perron te komen. Bij de
krantenkiosk waren de jongens bezig het
laatste bulletin over liet vorige te plakken.
Dit laatste papier bevatte het volgende op
schrift: „De zaak-Wardlaw", verbazingwek
kende onthullingen.
Eou waarschuwend gegil van naderend
vertrek, ontsnapte aan de stoomfluit en
stierf weg, heel hoog, tegen de glazen bekap-
ping. De groote zuigers begonnen te wer
ken, met i-en diep gegrom zetten de rade
ren zich langzaam in beweging.
Op het oogenblik dat de kreet „achter
uit" langs het perron klonk, gaf de dame,
die naar een bekende had uitgezien v toe aan
een plotselinge ingeving, cn greep het hand
vat van een waggon. Een beambte sprong
toe om haar terug te hóuden, maar eer hij
iets kon doen, werd de deur aan de binnen
zijde geopend, een man greep haar stevig
bij den arm en hielp haar in de coupé.
De woedende beambte wierp een dreigen
den blik in de cerste-klag coupé, sloot het
portier m ging achteruit.
P e r z i
Volgens een mededeeling van den Engel-
schen staatssecretaris Runciman berichtte de
Britsche gezant te Teheran dat er kleine vrr-
sterkingen aangekomen zijn voor do wachten
van het Russische gezantschap te Teharnn
en de Russische consulaten te Tabriz en te
Urmia. Soortgelijke stappen van de zijde der
Britsche 'regceiing worden voor het oogen
blik noch noodzakelijk, noch wensehelijk ge
acht.
De gouverneur van de provincie Q.Sar.
heeft verklaard niet bij machte te zijn de
schulden van zijn provincie te betalen nan dc
Russische bank, een filiaal van de Russische
staatsbank. Dit feit wordt als ernstig be
schouwd, want het kan Rusland een voor
wendsel geven om tusschenbeide te komen.
V enezuela.
President Castro is van zijn langdurige
ziekte hersteld en heeft een plechtigen intocht
gehouden in zijn hoofdstad Caracas, waar hij
door vice-president Gomez werd ontvangen.
Hofberichten.
Z. K. II. Prins Hendrik wordt a, s. Za
terdag naar Vlissingen vergezeld door vice-
admirual 'Ellis, Ilr. Ms. adjudant, in bui
tengewone» dienst en luitenant tor zee le
kl. Baron van Asbeck, adjudant van Z. K. II.
Z. R. H. de Prins zal hedenavond 'de
receptie bozoeken, welke de Belgische ge-
Do sneltrein reed het station uit met
een diep gesnor van grooter wordende snel
heid hij gleed naar buiten in den nacht
in den nu vallenden regen en schoot rate
lend en schokkend over de wissels.
V
Do dame zonk ademloos op de kussens.
Haar lippen beefden. Zij was op hot punt
in tranen uit te barsten, en vermeed daar
om de oogen van baar helper, het evenmin
wagend een woord van dank te spreken.
„In zulk een spannend oogenblik mag
ik nauwelijks hopen herkend te worden,"
zei een stem. De dame zag op. Zij was
bleek, maar nu scheen iedcren droppel bloed
uit haar gezicht te wijken, om weer le koe
ren in een gloeienden blos, die haar gelaat
en hals bedekte. Hot was een knap, vrooüjk-
glimlachend gezicht, dat zich tegenover haar
bevond. Er liep een enkele zilveren draad
door het haar, hoewel de man niet ouder
dan veertig jaar was; de oogen waren grijs
en de schaduw van droefheid als een lichte
wolk in hun diepte, was in sterke tegen
spraak niet den lachenden mond en het
vroolijk voorkomen.
„Waarom hebt u tot het laatste oogenblik
gewacht," ging Roderick Harding voort,
haar strak aanziend, hoewel hij zijn polsen,
voelde kloppen en zijn hoofd duizelde onder
den indruk van een dierbare herinnering.
(Wordt vervolgd.)
U
tilt
&I
I1-
SCHIEDAMSCHE COURANT.
1
i
el
jet
'•r,
;n
ts
Hf'rr -tv -r,.«irnu,fc