f laargang.
Donderdag 28 Maart 1907.
No. 12347
Tweede Blad.
Christ. Gereformeerde Kerk.
De Riolen der Samenleving.
Kunst cn Wetenschap.
Kerk en School.
Gemengd Nieuws.
Handel en Bedrijf.
S-tï
Juli
SCHIEDAMSC IE COURANT
Deze courant verschijnt dagelijks, mei uitzondering van Zon- en Feosldagen.
Prijs por kwartaal: Voor S c li ie d a rn en V laar dingen fl. 1.25. Franco
pex post f'-
Pj.ys per wenk: Voor Schiedam on V 1 a aid iug«n 10 e«nt.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnomenlen worden dagelijks aangenomen.
Advorlentiën voor hef eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
oer aan liet bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertenliën: Van 16 regels £1.0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Grootc letters naar de plaats die zij
innemen.
Ad ver tentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers, die Dinsda g-, D o nderdag-en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per' advertentie, 'bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor do Redactie No. 123.
voor do Administratie No. 103.
Indien het mogelijk ware, allen, dioecni-
gen invloed op hol bestuur van den Staat
hebben, te dwingen oru in de volgende
ireek de cellulaire gevangenissen nauwkeu
rig te gaan bekijken, dan wij zijn or ze-
jer van zou er over een paar weken
een beweging geboren zijn, die in staat zou
zijn om, politieke toernooien en minister-
crisissen ten spijt, de haeren op het Plein
én het Binnenhol' te dwingen zich ten spoe
digste te gaan bezighouden inot een hor-
vorming van het systeem, waarin deze
droevige instellingen passen.
Doch het is onmogelijk dien dwang uit
Ie oefenen en uit zichzelf gaat men bij
voorkeur niet cellulaire gevangenissen be
kijken. Integendeel men loopt er met
een eenigszins onpleiziorig gevoel voorbij.
Ja, zelfs zij, die er wel wat meer mee
te maken hebben een Nedeilandsch ge-
vangeniskundige noemt in dit verband bijv.
de rechters bemoeien zieli er niet mm*
mee dan strikt noodig is.
Zij z(jn voor de groole meerderheid der
menschen als riolen, die het vuil der maat
schappij wegvoeren, noodzakelijke inrich
tingen, doch waarover men maar liefst
zwijgt en waarmee men maar liefst zoo
weinig mogelijk te maken heefl.
En toch is dat vuil „menschen", slechte
menschen dikwijls, menschen die door aan
leg cn door omstandigheden geworden zijn
wat wij slecht plegen te noemen, doch
veelal, ja vaker dan men pleegt te mei1-
nen, ook ongelukkigen, menschen die het
slachtoffer zijn geworden van eigen zwak
heden of die op één gegeven moment hun
hartstochten niet hebben kunnen bedwin
gen en die daar nu mede zijn terechtgeko
men in deze riolen onzer maatschappij.
In onze dagen van alValwatoneiniging
cn bewerking van lioolsloffon, is men zich
natuurlijk gaan afvragen, of wat niet de
echte riolen kon gebeuren, ook niet mot
he gevangenissen kon worden gcprobeeul.
Of er ook in die klonken niet zelfstandig
heden waren, die mils goed behandeld
- weer ten nutte der menselilioid konden
«orden aangewend, of men ook in dil ge
val verantwoord was, met eenvoudig weg
Ie laten loopcn en dan, do oogeu sluitend
voor het tooneel, dat men bij de uitmon
ding der riolen te zien krijgt, aan de na
tuur over te laten, dat zij zichzelf ueiioesl.
De vraag stellen was haar beantwoor
den. \rooral in-de grootere steden krijgt
®en uit deze riolen een. laag bezinksel,
lot kweekbodem is voor allerlei 'nieuwe
Ciisdaden en dat onmogelijk op te ruimen
8, zoolang de toevoer niet wordt algesic
lm. Doch ook overigens constateerde men
dat de gevangenisstraf wel wreed strafte
W, doch dat zij maar heel weinig ver
gierde, dat maar zeer weinigen door haar
bt inkeer kwamcr en dat zeer velen in
Iwi later leven voel meer nadeel hadden
•'leden door den slechten naam, die hun
do gevangenis had gegeven, dan vooideel
la" de gelegenheid om tot inkeer te kq-
leh, dio de Staat, hun in de eenzame
opsluiting tracht te geven. Bovendien con-
slateerde men, dat ons huidig gevangenis-
«elset ook direct een ongunstig® invloed
Jofende op de individuen, in zooverre als
®t veelal ia bedenkelijke mate de gez.ond-
tód tier delinquenten zoowel physisrh
Psychisch aantastte. Het is waar, op
1,1 punt is wel eens wat overdreven en
v-at het psychische kwaad aangaat, is vaak
°P rekening van de eenzaamheid fier op-
suiting geschoven, wat op rekening der
ef viijheidsberooving had moeten worden
Pracht, Doch niettemin blijft het feit,
d ons huidig gevangenis-stolsel velen ziek
waakt, dat - indien wij uog eens tot
Mv wa'* crue, maar in vele opzichten
"m zeer juiste vergelijking mogen terug-
eren aar men nier een systeem van
^I-afvoer heeeft, dat wel verre van hel
j1 tot nuttige doeleinden te vervormen,
1 vuil steeds vuiler on gevaarlijker voor
c omgeving maakt. De minwaardigon,
Jaarvan 'er| zoovelen in de gevangenis te-
®it komen, worden door dit avereclüscbe
/^el-l nog minwaardiger gemaakt,om-
a «un in de gevangenis ook nog vaak
"nomen worden de wapens, die in den
tegen het kwaad van zoo groole
'■-onis kunnen zijn: physische cn psy
che gezondheid.
rijn dan ook overtuigd, dat indien
maar meerdere belangstelling kon worden
gewekt voor deze instelling, indien het pu
plick zijn afkeer kon overwinnen en in
dien aan allen duidelijk kon worden ge
maakt, dat niemand zoo hoog of niemand
zoo veilig staal, dat ook voor hem de
poorten der gevangenis niet eens zouden
kunnen worden ontsloten, dat dan de ge
lukkig reeds bestaande en lang niet zwakke
beweging tot. hervorming op dit gebied,
spoedig zeer Jmnclitig en zeer algemeen
kan worden en leiden zou tot radicale
hervorming in de richting, waarin men
al is begonnen te arbeiden.
Dat er inderdaad alle kans is, dat spoe
dig nog krachtiger in de goede richting
zal worden gewerkt, is een overtuiging,
die wij vooral hebben gekregen na lezing
van de rede, die prof. mr. Simon van
der Aa heeft uitgesproken bij de aan
vaarding van het hoogleeraars-ambt aan
de rijks-universiteit te Groningen op 26
October LI. Hier was nu aan liet woord
een man, die bijna vijfden jaar lang aan
het hoofd gestaan heeft van ons gevange
niswezen. Zoo iemand, dan kon hij oor-
doelen. Zoo van iemand, dan mocht men
van dezen jurist verwachten, dat hij, het
bestaande stelsel nauwkeurig kennende,
daarover coin mild oerdeel zon hebben
cn uiterst voorzichtig zou zijn in hel voor-
siellen van veranderingen.
En zie ook deze bekwame man blijkt
allesbehalve een bewonderaar te zijn van
den bestaanden toestand. Ook hij wijst den
weg aan, die lot verbetering zal leiden.
En met rechtmatigen trots; wijst bij op
wat, binnen de perken door de wet en
door hooger administratief gezag getiok-
ken, al is kunnen worden gedaan, om die
brood nood igc hervorming voor te bereiden
en in den legenwooi digen toestand de meer
humane ideeën zoo goed mogelijk tot hun
recht te doen komen.
Op deze merkwaardige en weldoende
redevoering is in de Ncdcvlandsche dag
bladpers fe weinig de aandacht gevestigd.
In een volgend zelfstandig artikel zullen
wij trachten een kort overzicht te geven
van de maat regelen, die in de gowcnschte
richting algemeen lijn en (volgens prol.
Simon van der Aa nog genomen moeten
worden).
Tenloonsiellingsbelangen.
Te Utrecht had gistermiddag onder lei
ding van den heer J. E. Schollen, lid van
de Eeiste Kamer, een algemeene vergade
ring plaats van de Vorceniging voor Ten-
too iistcll i n gabel a ngen
In verband met hot- feit, dat de Yemeni.-
ging nog slechts kort bestaat, werd nog
geen jaarverslag uitgebracht.
Uitvoerig werd van gedachten gewisseld
over dc oflieieelc vertegenwoordiging in de
sectie op de tentoonstellingen.
De bedoeling is een zaalwachter te benoe
men op een nader te bepalen salaris. De
vertegenwoordiger voor de sectie, zal, zoo
mogelijk, zijn een jong bouwkundige of
kunstnijverlieidsmau.
Getracht zal worden het ledental uit te
breiden door een 1600-tal iirma's aan te
schrijven, welke al eens geëxposeerd hebben.
De heer Anth. Begeer, uit Utrecht, be
sprak de maatregelen, welke in de toekomst
genomen zouden, kunnen worden, om. hot in
het ongcreedc geraken van goederen van
exposanten te voorkomen en voorts de wen-
schelijkheid van collectieve verzekering der
inzendingen.
Ook betoogde hij de noodzakelijkheid vnn
hel steeds aanwezig zijn in Je afdeeling van
een verantwoordelijk vertegenwoordiger van
het Comité,
De heer R. Buisman, van Leeuwarden,
leidde de vraag in op welke wijze de waarde
van bekroningen op tentoonstellingen ver
kregen, verhoogd kan woi
De jury moet z. i. ui
Ook betoogde cpr., .lal
dikwijls gezwendeld wordt met het toeken
nen van medailles en diploma's.
Ton slotte ontwikkelde de lieer N. van
Harpen, van Laren, een tentoonstel lings-
plan, hierop neerkomende, dat voortaan Ne
derland niet meer een onderafdeeling zal
vormen van een groote internationale'expo
sitie, maar geheel zelfstandig een tentoon
stelling zal houden in het buitenland, on
verschillig waar.
Op voorstel van den voorzitter werd een
commissie benoemd, die de zaak zal onder
zoeken.
In deze commissie, aan wie het recht van
assumptie werd toegekend, werden benoemd
de hoeren: J. M. Lob, -T. v, d. Bosch en
N. van Harpen.
De vergadering werd hierop gesloten.
Ned, Herv. Kerk.
Beroepen to Noorden de heer S. IJbe-
ma, cand. te Kamperland te Hasselt ds.
F. F. J. van de Plassche te Jaarsveld.
Aangenomen het beroep teFraneker
(toez.) door ds. S. Winkel te lammen.
Bedankt voor het beroep te Engelnm
door ds. L. de Baan te De Wilp (Grom)
Geref. Kerken.
Beroepen te Ylissingen (A) ds. D. Pol
te Heerjansdam to Harderwijk ds. H II.
Schoenmakers te Workum.
Aangenomen het beroep te Groningen
(13) door ds. Miedema te Charlois.
Bedankt voor het beroep te Waddings
veen door ds. door ds. N. G. Kerssies te Den
Ham.
B e d a n kt voor het beroep te Gouda
door ds. G J. Bloemendaal te Doesburg.
Hooger Onderwijs.
Aan de rijksuniversiteit te Utrecht is be
vorderd tot doctor in de rechtswetenschap
op «Stellingen" de heer T. tl. Abbing, ge
boren te Blokker.
Op een proefschrift getiteld »Die Unzu>
liinglichkeit fur reizphysiologische Untersu-
ehungen" is aan de universiteit te Groninger
bevorderd tot doctor in de plant- en dier
kunde de heer Ph. van Harreveld, geboren
te Groningen.
Aan de universiteit te Amsterdam zijn be
vorderd tot doctor in de rechtsvvetensohap op
stellingende heeren L. van Gigch, geb. te
's-Gravenliage en K. J. Pott, geb. te Buiten
zorg.
Aan de technische hoogeschool promoveerde
tot doctor in de technische wetenschappen
op een proefschrift getiteld Over de exhnust-
werking bij locomotieven, de heer F. C
Huygen, W. I., geboren te Amersfoort.
De promotie geschiedde met lof.
Examens aan de universiteit te Utrecht
Doet. Geneesk,J. Uermanides en E. C
C. van Lennep.
Doet. Rechtsw.B W G. Dwars.
geen letsel gekregen had. De fiets zal er wel
niet veel van navertellen.
Als Woensdag liet voorstel van den lieer
Ter I-Taart om de trnmbalkons van glas te
voorzien in den Raad komt, kan deze ge
lukkige redding die aan het open balkon te
danken is, wellicht een argument worden,
dat niet in het voordeel is van het voorstel,
meent liet ,,Nws.".
vaklieden bestaan
er helaas nog zoo
De Ilarwiehboot
Gister zijn op het voorste gedeelte van
de „Berlin" drie schoten gelost. Op het ach
terste gedeelte is men bezig den ketel
bergen.
Te Ouddorp circuleert ter teekening een
lijst uitgaande van den burgemeester tot het
inzamelen van gelden ter aanbieding van een
souvenir aan den aldaar thuisbehoorenden
visscher G. Moerkerk, voor zijn heldhaftig
gedrag en moed, betoond bij de redding van
de drie laatste schipbreukelingen van de
«Berlin".
Steenko lenborintj.
Bij de boring te Helden, is op 777 M.
diepte een kolenluag van 82 cM. aangeboord
Rei ongeluk aan de flembrug.
Gisteren had de begrafenis plaats van den
bij bet ongeluk aan de Hembrug gedooden
werkman \V. J. van den Berg uit hetmili
taire hospitaal te Amsterdam. In tegemvoor
digheid van de familie, den kapitein-hoofd
opzichter der werkplaats J. II. A. Mijsberg
en den eerste-luitenant opzichter J. Ringelin
alsmede velen van liet personeel der artille
rie-inrich ringen aan de Hembrug, werd een
toespraak bij de groeve gehouden door den
majoor der artillerie L. C. van ICuyk, hoofd
der munitiefabriek.
De roestand van den eerste-luitenant
Schuurman blijft nog steeds zeer zorgwek
kend.
Fiets en Train.
Gistermorgen kwam een fietsrijder te Am
sterdam van de Keizersgracht ai' de Leid
schestrrmt inrijden. Hij nam zijn bocht wat
te groot en botste daardoor tegen een
het Leidfechepleir. komenden tramwagen aan
Fiets- noch wagenbestuurder hadden elkaar
van te voren kunnen zien, zoodat geen van
beiden zijn vaart had kunnen verminderen
De fietsrijder zou 't er dan ook niet levend
afgebracht hebben, als hij niet de opmerk
lijkc tegenwoordigheid van geest had be
zelen op den stootbalk voor bet spatbord te
springen en zich met beide handen aan den
rand van dat bord -taande 1e houden. Zóó-
neus aan neus met den wagenbestuurder
staande, gleed de tram over de fiets heen
kijkende hij en zijn vis-h-vis elkaar aan, met
komisch-versclirikle gezichten
Toen de tram tot staan was gekomen
bleek inderdaad dat de man hoegenaamd
Vuurbol.
Men deelt aan do ,,N. Rt. Ct." mede,
chit Maandagnacht, omstreeks na vier ure,
boven do gemeente Rotterdam oen vuurbol
is gezien van aanzienlijke afmetingen. Het
lichaam bewoog zich in een richting Noord-
Zuid en verwekte een sterken lichtgloed. Na
korten tijd spatte het uiteen.
Geneeskrachtige modder.
Het bekende „Huys te NValesteyn", aan
den ranken oever van het incruateorend meer
tje „De Waal", te Rock an je, wordt door
den eigenaar, den heer Trouw, ingericht ter
opname van patiënten, lijdende aan rheuma-
tiek en zenuwziekte, dio ter genezing behan
deld wcnsclicn te worden met de genees
krachtige modder uit de bron „Betjenskel-
der" in genoemd meertje. In Mei denkt men
deze inrichting te openen.
Dierenbescherming.
De Yereeniging tegen het mishandelen van
Dieren te Haarlem zal volgens het „II. D.
doelmatig doen verspreiden de navolgende
Bode v a n e e n p a a r d.
Bij het stijgen, sla mij niet.
Bij het dalen, jaag mij niet.
In den stal, vergeet mij niet.
Hooi en graan misgun mij niet.
Onthoud mij 't frissche water niet.
Ontneem mij 't droge stroobed niet.
Ben ik warm, verkoel mij niet.
Ruk mij aan do teugels niet.
Zijt gij boos, dan beul mij niet.
Plaag mij met d'opzetteugel niet.
En bedek mijn oogen niet!
Het mes.
Te Maastricht heeft gisteren de ploegbaas
C. in zwaar beschonken toestandzekeren v
R. drie diepe messteken gegeven. Een ont
boden geestelijke moest onverrichter zake
heengaan. Op den Calvariënberg werd de
doodeiijk gewonde verbonden. De dader is
gearresteerd.
J. Raaphorst te 's-Gravenhage. Rechter
commissaris mr. Van der Lek de Clereq
curator mr. F. Woltson.
De Naaml. Venn. Prudentia, Algem. Ver-
zekering-Maatsch. te 's-Gravenhage. Rechter^
commissaris mr. Romme curator mr. W, A.
Telders.
II. A. Groos te 's-Grivenhage Rechter
commissaris mr. Van der Lek de Clereq
curator mr. C. Ilombroek,
Opgeheven;
J. L. Bakker, vroeger bierhuishouder, thans
schoenmaker te Amsterdam.
P. van der Meulen, bakker te Vlissingen,
Vernietigd*.
J Vertholen de Salve de Bruneton, ge-
pensionneerd ritmeester der huzaren te Venlo.
G. B. Ilemmer, smid te Arnhem.
te
HET AVESTLAND, 25 Maart.
Op de veilingen van hedenavond -verderi
dc volgende prijzen besteed:
Spruitkool 3 3.10, peen 45eti kroten
26 ct. per zak.
Spinazie 24 a 34 ct. en dunsel 21 ii -11
ct, per
HAMBURG, 26 Maart.
Petroleum loco 6.SO. Spiritus per Maart
'9. April/Mei 19. Stemming vast.
BUDAPEST, 26 Maart.
Tarwe per April kr. 7.00 per 50
Stemming vast.
KG.
CLJREGIIEM-AXDERLfCHT. 25 Maart,
Heden waren aangevoerd 2222 runderen
waarvan S06 ossen, 239 stieren; 1176
koeien en vaarzen. Men betaaldeossen fr.
0.80 a 1.02 stieren fr. 0.68 a 0.90
koeien en vaarzen fr. 0.G4 ii Ö.86.
Ui tl o tin gen,
LOTEN CREDIET FONCIEE DE FRANCE.
Trekking '22 Maart.
Oblig. Foncières 2.80 pet. van 1895.
No.
14336
275655
382853
De
359299
326240
128858
329644
233543
348951
442819
247601
407702
455455
Oblig
No.
57274
280060
308274
486061
D
321582
198144
14028(1
158425
285755
4546
fr.
ICO 000
25.000
10,000
volgende Nos,
No.
236430
158395
329704
elk
305314
326433
13061
274243
241444
270782
355565
198163
73403
154328
353448
276461
215229
124599
4 26936
244702
352378
1099!9
300397
497424
Communales 2.60
fr.
100,000
30,000
10,000
10,000
volgende Nns
fr. 1000
102070
324287
143198
45196
424807
104160
23914
209450
307366
229793
pet. van
No.
489992
290054
255002
162219
elk fr. 1000
463096
179*296
187737
419992
4028*27
315787
229019
437139
336935
356929
402302
6416
fr.
24*256
119410
213282
34422
73484
441484
fr.
50CO
5000
5000
259110
346379
130669
402524
394574
334253
237567
26317*2
460903
494168
1892.
fr.
5000
5000
5000
5000
326257
230484
7036
37784
303*205
80389
Hoogwater te Schiedam.
Mrt. 27v.m. 2 4-4 nam. 3.1
j '28: 3 26 3.42
j> 294.3 4.19
Hoogte van het water op de rivieren.
Berichten van 26 blaart.
LOB1TII, 8 u 's morg 14 33 Gov. 0.27 M
KOBLENZ, 6 u.
TRIER, 9 u.
KEULEN, 11 u.
RUHRORT, 8 u.
Zon
s 4.24
1.54
4.90
4.95
en Maan.
Gev. 0.48 M
Gev. 0.24 M
Gev. 0.58 M
Gev. 0.54 M
Zonsopg. Mrt. 28 5 44 vm. onderg. 6.28 nra.
295.41 x> 6.31
5 April L. K.
29
29 Maart V. M.
n r w c.
M
a i s.
NEW-YORK,
Mrt. Mei
S4i
Mei
54
26 Maart.
Juli Sept.
Dec.
53|
S5&
Sept.
Dec.
Faillissementen.
Uit de StaaU-Oourant.
Uitgesproken:
A. Qveres, schipper te A ar lander veen.
Recbter-commissaris mr. J. F. van der Lek
de Clereq; curator mr. J. A. P.NV, Slicher.
Mej. C. W P. van "Waning te Rijswijk.
Redder-commissaris mr. Ci cockewitcurator
mr. E, C. van Dorp.
a, Ivok, beeldhouwer te Delft. Rechter
commissaris mr. Romme curator mr. G. J
Stemberg.
M, de laFuente te 's-Gravenhage. Rechter
commissaris mr. E. R. E. Brants; curator
mr. L H. NV, Q. ter Spill.
Mej. A. H. Leurs, echtgenoote van Onstenk,
te 's-Gravenhage.Rechter-commissaris mr. E.
R. E Brantscurator mr, D. NV. Molhuijsen.
II J. van Drunen te's-Gravenhage. Rech
ter-commissaris mr. Croockewitcurator
mr. N. P. C. van Wijk.
Familieberichten.
(Uit eenige couranten.)
Getrouwd*. 25 Maart. S. Dresden en
J. C. A. Bhont, Middelburg, G. W. S.
Lingbeek en B. Bessem, Brommen.
Bevallen: 23 Maart. C. A. L. Slag
Willemse, Z., Amsterdam. 24 Maart.
B. PolakDe Vries, D„ Groningen.
Overleden. 21 Maart. A. C. Q.
VeencnbosWillemier, Hoorn. 22
Maart. J. Bakker—Visser, 58 j.. llpendam.
J. H. v. d. Meer Mohr, SO j., Dieren.
23 Maart. II. J. M. Waker, De Bildt.
L. NV. Vingerhoed, 64 j., Amsterdam.
C. NV. v. Zclm v. EldijkSchutter,
64 j., Amsterdam. E. G. v. Vliegen,
53 j., Amsterdam. K. Mestingh, 60 j.,
NVinschoten. Wed. S. L. NVestrav.
Ilolthe, 88 j., Assen. --- Ph. Meyer, 66 j„
Zutphcn. - - 24 Maart. S. Aa, 33 j., Am
sterdam. - A. Crok, 25 i., Beemster.
25 Maart. M. Kniest, 98 j., Hoorn.
G. ter HorstICrouwer, 41 j., Amsterdam.
AGENDA.
27 Mrt Tivoli Schouwburg. Brondgeest-
Enscmhle. De Ruijter te Syracuse.
28 Gemeenteraad Schiedam, 2 uur.
28 Groote Doelezaal, Rotterdam, 8 uur.
Kunstavond.
28 Tivoli Schouwburg. 8 u Kon. Ver.
Het Ned. Tooneel. Miquette en haar
Moeder.
29 en 30 Mrt. Tivoli Schouwburg. Ver.
Rolt. Toon Michiel Adr. de Ruyter.
31 Mrt. Groote Schouwburg. 8 u. Het Rott.
Tooneelgezelsch. Het dubbele leven.
1 Apr. Evang. Luth. Kerk Rotterdam. 2 u.
Uitvoering van gewijde muziek.
7 S.O.V. Volksbuisconcert,
40 Voikshuis. Vereen.Volkshuisvesting.
Algem. vergadering 81/2 uur.
Te Rotterdam eiken avond Circus Variété
Pflaguig en. Casino, Coolsingel.
