VERSTEEG
Dü zelfionl Tan Cüllirlaita.
61*k Jaargang
Zondag 6 October 1907,
(Mo. 12508
Timede Blad
ijQ aanstaande
Kamerverkiezing.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k 9, mei uitzondering Tan Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam on Vlaardingen fl. 1.25.Franco
por post fl. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en VI aardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advcrlentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
16 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zq
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers, die Dinsda g-, D o nderdag-en Zaterdagarond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tol den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan. het Bureau te voldoen.
Intere. Telefoon
voor do Bedactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
Woensdag 9 Oct. a. s. zal het dis
trict Schiedam, hetzij in eerste in
stantie, hetzij dadelijk aanwijzen door
wien het in de Tweedo Kamer der
Staten-Generaal vertegenwoordigd
wil wezen.
Die verkiezing is noodig geworden,
zooals bekend is, door het bedanken
als Kamerlid voor Schiedam door
het zittend lid, den graaf Van Lim
burg Stirum, wiens wankele gozond-
heid hem daartoe noopte.
Een spoedi.; en volledig herstel zij
den Heer Van Stirum toegewenscht.
Hij was zeker niet een man van onze
richting, maar hij heeft de taak, die
hij op zich genomen had, steeds naar
zijn beste kunnen vervnld en de
mildheid waarmede hij zoovele nut
tige instellingen in deze stad steun
de, werd door menschen van allerlei
kleur gevoeld. Eere wien eere toe
komt.
Het is thans echter niet de tijd
bij het verleden stil te staan, maar
voor zich uit te zien. Niet minder
dan 5 eandidaten zijn gesteld. Door
de coalitie cle Christelijk-Historische
Jhr. De Geer, waarnaast de anti
revolutionairen in Vlaardingen, uit
spijt dat ze Dr. Kuyper geen can
didaat konden krijgentrots allo
vermaan uit het hoofdkwartier, als
protest-candidaat den anti-revolutio
nairen Heer Idenburg stelden Dat
alles tevens uit wrok dat de Chris-
teljjk-Historischen dit district niet
aan lien wilden overlaten.
Verder ontmoeten wij als candi-
daat van de Christen-Democraten
den Heer Staalman van de sociaal
democraten Dr. Van Leeuwen, en
wij, vrijzinnigen stelden unaniem den
Heer Versteeg, dien wij gelukkig
niet meor bij onze kiezers hebben
in te leiden. Ze kennen en waar-
deeren den man, die hier zoo lang
met eere hoofd van deze gemeente
was, die later optrad als lid van
Gedeputeerden van Zuid-Holland en
deze eervolle plaats nog zou beklee-
den als starre onverdraagzaamheid
van het Kuyperregime niet maar al
te vaak in ons vaderland den boven
toon voerde.
Ons verheugt het ten zeerste,
dat alle vrijzinnigen in dit district
zich met de candidatuur van den
heer Versteeg hebben vereenigd.
Schiedam behoort waarlijk niet on
der de districten waar de verschil
lende fracties cler vrijzinnigen zich
onderlingen strijd zouden kunnen
veroorloven. Als er nog eenigheil
van den a.s. strijd is te wachten,
zal het te vinden wezen in het pa
rool: Sluit de gelederen! Want om
eene overwinning te behalen zal
alle krachtsinspanning noodig zijn,
Eene overwinning? zegt de een of
andere laksche partijgenoot, en hij
wijst op de meerderheid, waarmede
het afgetreden lid in 1905 bij eerste
stemming uit de stembus kwam.
beleer, die meerderheid was niet
gering. Ze bedroeg bijna 700 stern-
Hen, Maar en hier moet wel
V' gelet worden bij die stemming
bleven niet minder dan een kleine
1200 kiezers thuis, die toch zeker,
af ze ter stembus waren gegaan
niet op de coalitiecandidaat zouden
hebben gestemd; in 1905 heeft de
coalitie om Dr. Kuyper als minister
te behouden, ban en achterban naar
do stembus gebracht. Als de vrij
zinnigen in 1905 eens hun best had
den gedaan om die blijkbaar onver
schilligen ter stembus te brengen
Heeft toen misschien het denkbeeld
«Wij kunnen bet toch niet winnen"
hun parten gespeeld?
Voor geen denkbeeld zijn wij meer
bevreesd, bet verlamt den strijd.
Heeft Dr. Kuyper aldus gesproken,
toen hij nu dertig laar geleden in
meer dan één district den door de
tegenstanders hopeloos geaohten
strijd begon? Hij werd toen uitge
lachen, maar wie het laatst lacht,
lacht het best. Kan dat dezen keer
ook eens van ons vrijzinnigen ge
zegd worden?
En dan zijn er nog andere fac
toren, die ons thans ten goede ko
men. In 1905 was de Christelijk-
Historische candidaat de candidaat
van al de kerkelijke partijen, thans
komen diezelfde partijen verdeeld in
het vuur, en al maken wij ons nu geen
illusie, dat zulks heel wat schelen
zal, verschil maakt het altijd.
Daarenboven zijn er sinds 1905 on
geveer 400 kiezers bijgekomen, en
niemand kan zeggen welke partij
deze aanwas het meest ten goede
komt.
Er is dus alle reden voor ons vrij
zinnigen om de uiterste krachten in
le spannen. En wij meenen, met de
cijfers van do verkiezing van 1905
voor oogen, zonder iemand der ean
didaten onrecht te doen, gerust te
kunnen zeggen dat de strijd gaat
tusschen de heaven De Geer en Ver
steeg. Wij spreken niet ovt-r per
sonen, voor ons is een verkiezings
strijd een b e g i n s e Istrijdwij blij
ven dus van de personen af. Trou
wens voor dit district is iedere aanbe
veling van den persoon van den
heer Vei'steeg overbodig.
Maar wat wil de keuze van den
heer De Geer zeggen?
Dat wil zeggen: het bemoeilijken
van cle hoofdtaak van dit ministerie,
de grondwetsherziening die ons do
billijke oplossing van het kiesrecht-
vraagstuk zal geven, eene taak waar
aan de heer Versteeg gaarne, de
heer De Geer natuurlijk niet zal
willen medewerken
Maar het wil nog veel meer zeggen.
Het wil zeggen de triomf van een
stelsel, waarbij de Nederlandsche na
tie in tweeën wordt verdeeld, in
meerwaardige en minderwaardige
burgers al naar gelang van de wijze
waarop zij hunnen God wenschen te
ver e eren.
Waartoe dat stelsel leidt hebben
wij hier in Schiedam van nabij leeren
kennen, toen onze achtenswaardige
oud-burgemeester als lid der Staten
na trouwe diensten werd uitgeworpen,
enkel en alleen omdat onder z ij n e
belijdenis en z ij n e kerksehheid ont
brak de paraafGoedgekeurd
door Dr. Kuyper.
Eilieve, zult gij zeggenDe heer
De Geer is toch geen Kuyperiaan.
Neen, dat is hij zeker niet, wij zou
den niet gaarne iemand in de mee-
ning laten, dat wij zulks beweerden.
Maar zóólang de coalitie bestaat,
maakt zulks geen verschilwij heb
ben dat gezien toen Dr. Kuyper
minister was. En jhr. De Geer zal,
meer dan eenig ander van zijne frac
tie, der coalitie naar de oogen hebben
te zien, mocht hij gekozen worden,
omdat hij in dat geval zijne keuze
zal hebben te danken aan honderden
en honderden, die hem niet gestemd
hebben uit vrijen wil, maar omdat
ze het wachtwoord kregen van de
Standaard, die dagelijks haar best
doet de Vlaardingsche anti-revolu
tionairen te overtuigen, dat het zaak
voor hen is de candidaat, dien zij
eenmaal stelden, in den steek te laten.
Vrijzinnigen in dit district wij zijn
overtuigd, dat ge, dit alles over
wegende, met ons liet groote ge
wicht voelt van den a.s. strijd. Doet
uw plicht. Dat isKomt ter stembus,
en zorgt dat niemand van wien gij
m uwe omgeving weet, dat bij, als
cle beteekenis van den strijd hem
goed wordt uiteengezet, op den lieer
Versteeg zou stemmen, onbezocht
wordt gelaten. Zelfs al zouden wij
de overwinningniet kunnen behalen,
het is van het grootste gewicht dat
wij het hoogste stemmen cijfer uit
brengen dat wij bereiken kunnen,
dat staalt voor 1909 of zooveel eerder
als het noodig mocht wezen.
Laten wij een voorbeeld nemen
aan de sociaal-democraten en chris
ten-democraten in dit district, wier
ijver toch zeker niet op o n m i d d e 1-
1 ij k voordeel is gericht.
"Wij eindigen met het bekende
woord van Dr. Schaepmandat er
voor een goed kiezer maar drie plich
ten bestaan: lo. ter stembus-gaan,
2o. ter stembus gaan en 3o. ter
stembus"gaan, maar wij voegen er aan
toe, ieder kiezer kome niet alleen,
maar brenge er minstens twee
mee van bon, die in 1905 niet ter
stembus zijn geweest.
Slechts in dat geval is er kans,
goede kans op de overwinning van
den Heer
Candidaat van alle vrijzinnigen
in het district,
Oud-burgemeester van Schiedam,
Oud-lid van Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland.
Wanneer in Frankrijk iets mis gaat, clan
krijgen de vertegenwoordigers van het dis
trict, do Kamer of de Regeering de schuld.
Minister Clémonceau, die met de wijn
boeren. van het Znitkm in dat opzicht kor
telings reeds boozc ervaringen heeft op
gedaan, heeft zich dan ook ge'haast, nu het
Zuiden weer door eon catastrophe is be
zocht, een mogelijke nieuwe vlaag van on
wil tegen de regeering al kan die het
ook met helpen, dat het nu zoo regent
af te weren door den president der Re
publiek erop rut te zendon om de bevol
king toe te spreken. Dat helpt do men
schen wel niet, maar 't he'eft tbch zijn
effect.
Wie dezer dagen een courant in handen
neemt, moet overigens wel getroffen wor
den door een hoogst paradoxale tegenstel
ling: terwijl in het waterrijkste deel van
ons eigen land, in Friesland, een nijpend
gebrek is aan water, verdrinken in Span
je en Frankrijk de bewonox-s der berghel
lingen in de overtollige hoeveelheid, welke
daar valt. 't Is erg ongelijk verdeeld in
de wereld.
Ja, daar kunnen we nu eenmaal niet
veel aan doen, zal men zeggen.
En toch... toch hebben de Fransche
wijnboeren misschien ten deele ongelijk,
wanxrecr zij ditmaal géén oproer tegen de
regeering maken omdat het zoo xogent.
Het is waar, dat de mensch regen of
droogte niet direct in de hand. heeft. Maar
indirect kan hij er wel degelijk invlo-ed
op uitoefenen, heeft hij er ook in den
loop der eeuwen invloed op geoefend, he
laas, steeds in voor hemzelf ongunstigen
zin. Men heeft altijd veel te weinig re
kening gehouden mot den grooten invloed
van boomen en bossclien op het klimaat
cn de bodemgesteldheid. Reusachtige oer
wouden heeft de cultuurmensch ran don
aardbodem doen verdwijnen. De cultuur
had inderdaad ruimte noodig voor be
bouwde velden, weilanden, stedende be
schaving heeft boomen moeten rooien.
Maar reeds lang is de mensch op liet punt
gekomen, waar het te veel rooien der boo
men omgekeerd weer een bedreiging wordt
voor de geheele menschelijke cultuur in
een bepaalde streek.
Dit is geen overdrijving. De geschiede
nis niet de geschreven historie, zoo
als we die in b'eeke'n leeren kennen en
die bijv. gaarne Spapje's ondergang als een
vergelding voor den 80-jarigen oorlog voor
stelt maar do geschiedenis, zooals wij
die tegenwoordig uit de in tien aardbodem
zelf achtergebleven sporen weer opdiepen,
dio geschiedenis leert ons, dat de mensch
met zijn eigen schendende handen reeds
halve werelddeclen voor zich onbewoon
baar heeft gemaakt.
In Arabië, eenmaal gelukkig Arabië, lig
gen in het woestijnzand, dat er nu alles
overdekt, nog de ruines van reusachtige
sleden. Turkestan, Algerië Tunesië (Thys-
drus in de woestijnvlakte van Sfax had
eenmaal 100,000 inwoners) Perzié, Peru,
ze zijn alle vol van zulke gedenk teekenen
eener vroegere beschaving. Israël, Assur
Griekenland, Karthago, Rome, hun omlei'-
gang en ontvolking is volgens gezagheb
bende geleerden allermeest to wijten ge
weest aan het rooien der boomen In al
die landen zijn nit hun bloeitijd plaatsna
men overgebleven, die op vroegcren bosch-
xijkdom wijzen. Met de boomen zijn in
Griekenland bijv,, dat nu maar 30 inw.
per K.M.S telt, de menschen verdwexxen.
Homerus spreekt van groote rivieren en
schoone weilanden in Argos; nu zand en
steen.
Elders, in lage streken, in de Romein
sche compagna, bij Toscane, in de Landes
en Dombcs zijn na het roo'ien der boomen
onbewoonbare moerassen ontstaan.
Omgekeerd, waar nu, gelijk in de com
pagna of in de vlakte van Sfax (Tuni3)
de boomen worden herplant, daar veran
deren moerassen cn woestijnen weer in
lachexide landstreken.
Ilot wonder is begrijpelijk genoeg. Aan
den eexxen kant trekken bossclien regen
aan, omdat de lagere temperatuur, welke
er heerschl (soms een verschil van 8 gr.
C.) uit vochtige luchten, die anders zouden
overdrijven men denke aan Friesland
in dit jaar! het vocht doet neerslaan.
Aan den anderen kant wordt de vernielende
kracht van stortregens, die de teelaarde
van berghellingen zouden wegspoelen, door
het bladerdak gebroken en wordt de bo
dem door den plantengroei poreus gehou
den, geschikt om water op te nemen, tij
delijk vast te houden en maar langzaam
aan beken en stroomen af te geven. Waar
géén boomen zijn, daar krijgt men lange
perioden van droogte on in da bergstre
ken, als het regent, vermeiende stort
vloeden.
Er moet nadruk op worden gelegd, dat
in de 17e eeuw do helft der Spaansche
bevolking letterlijk is verhongerd en dat
nu hetzelfde weer gebeurt, omdat men het
land tot een boomlooze woestenij heelt
gemaakt. Voor Zuid-Frankrijk geldt het
zelfde. Van Mirabeau's tijd tot heden ging
het boboschte deel van 17 op 8 millioon
II.A. terug. De bevolking der 2 departe
menten van de Alpen daalde van 400.000
op 2SO.OOO.
De Parijsche correspondent van de „Köln
Ztg." wees er deze week juist op, dat ook
de jongste rampen in liet gebied der Ce-
vennen de ontbossching van dat gebergte
tot oorzaak hebben. Weliswaar is de re
geering in den laatsten tijd begonnen, de
hellingen aan de zijde der kust weer te
beplanten, maar het kan wel een eeuw
duren, eer de zonden der overgrootvaders
in dit gebied weer zijn goedgemaakt, zegt
de correspondent.
In Frankrijk heeft inderdaad het parle
mentaire stelsel langen tijd slechts nog
grootere onverschilligheid gebracht voor het
boschvraagstuk, zoodat de getroffen bevol
kingen wel werkelijk mot eenig recht aan
„de regeering" verwijten zouden kunnen
doen. In Duitschland is de staatszorg in
dit opzicht heel wat wijzer ingericht. Men
weet daar ook, dat hakhout, gelijk in
Frankrijk veel voorkomt, geen bosch kan
vervangen. j
Wie een boom doodt, doodt oen mensch,
zegt een Servisch spreekwoord en opeen
bepaalden cultuurtrap wordt dit waar.
Het is weinig bekend, dat do teniggang
der geboorten, dio „zelfmoord van het
Fransche volk", gewoonlijk aan onzedelijk
heid toegeschreven, inderdaad nauw sa
menhangt met het boomenvraagstuk. In
1890 zou de gemiddelde teruggang (0.18
°/o) een vooruitgang zijn geweest, wan
neer niet de ontboschte bergdepartemen-
teix zulk een ver overwegend tekort (1.G4
Vo) hadden opgeleverd.
De cultuur zelf is het, die door het
'ellen der bosschen nu, evenals in vroe
ger eeuwen, tot langzamen zolfxnoord dreigt
te voeren.
BINNENLAND.
Consulaire berichten.
De heer A. Al. Marckx, benoemd tot
vice-consul der Nederlanden tc Frankfurt
a/AL. is in die hoedanigheid door de Duit-
sche rogeering erkend. Aan den heer Marckx
kan in het Nederlandsch worden gcschrexen.
Uct ressort van liet vice-consulaat strekt
zich uit over de stad Frankfurt a. AI.
(„Stek")
Audiënties.
De audiënties van de ministers van Justi
tie en L., N. en II. zullen aanstaande week
niet plaats hebben.
Het keizerlijk bezoek aan Holland.
Uit officieele Nederlandsche bron, ver
neemt het „Berliner Tageblatt" het vol
gende
In 1891 vertoefde keizer Wilhelm II, den
laatsten keer iri Amstrdam om de Ko
ninklijke Familie te bezoeken. Koningin
Wilhelmina was toen nog mindex'jarig, en de
Koningin-Moeder nam het regentschap waar.
Eerst vele jaivn later bracht de Koningin
een tegenbezoek aan Duitschland. Den 31en
Mei 1901, dus tien jaren na hot bezoek aan
Amsterdam, kwam de Koningin, begeleid
door Haar Gemaal, te Potsdam.
Tijdens de onthulling van het standbeeld
van wijlen groothertogin Alexandrine van
Schworin, einde Augustus van hetzelfde
jaar, ontmoetten de keizer en de Koningin
elkander weer. De Koningin woonde destijds
in het Haar toebehoorende slot „Dobbin"
bij Schwcrin en nam met den keizer deel
aan cle onthulling van het standbeeld.
Bij deze gelegenheid moet het nu voorgo-
nomen bezoek voor het eerst zijn besproken.
Dc verdere bijzonderheden werden in den
loop van September tusschen den Duitschen
gezant Von Schlözer cn de Nédexlandscho
regeering in Den Haag geregeld.
De Hollandsche gezant te Berlijn, baron
Gevers, zal gedurende het kenzerlijk bezoek
in Den Haag verblijf houden. Uit deze om
standigheid moet echter niet de gevolgtrek
king worden gemaakt, dat het bezoek een
politieke beteekenis heeft. Do verhouding
tusschen beide landen is zoo hartelijk moge
lijk.
Voor het waarschijnlijk tuschen den 18den
en 20sten November plaats hebbende bezoek
van het keizerlijk echtpaar (dag en uur zijn
nog niet vastgesteld), zijn twee dagen be
stemd.
De keizer en de keizerin zullen hun in
trek nemen in het Koninklijk paleis.
Op het programma staat voorloopig een
feestmaaltijd, een revue der troepen, een
vlootrevue bij Vlissingen en een bezoek aan
den Koninklijken Schouwburg.
levensidealen van wijlen J. C. van Marken.
„Aan familieleden en vrienden" werd gis
teren te Delft door mevr. wed. A. van
Marken-Matthes aangeboden een boek: Le
vensidealen, van wijlen J. C. van Alarken.
In een als voorwoord toegevoegd sclnij-
ven van de schenkster, wordt gezegd, dat
dit boek bevat: „een bloemlezing van zijn
brieven en gedichten, dio tijdens de studeu-
tcnloopbaan en hot begin van den mnat-
schappelijken werkkring in Delft, geschre
ven zijn."
Volledigheidshalve zijn mede opgenomen
enkele niet uit zijn pen gevloeide geschriften,
om het gelukkig milieu te schetsen, waaruit
de jonge industrieel is voortgekomen en
langzamerhand tot rijpheid geworden.
In opvolgende doelen zal worden geschetst,
wat Van Marken van deze „idealen" wist te
verwezenlijken. („N. R. Ct.")
Yredesconierentle.
(Alondelinge xnededeeling aan de pers.)
Bij den aanvang der vergadering heeft
de president der conferentie, de hoer Neli-
dow, medegedeeld, van de Nederlandsche
regeering bericht tc hebben ontvangen, dat
dc regeering van Honduras erkend was en
dat haar afgdevaardigden dus worden toe
gelaten, om tor conferentie zitting te ne
men.
SCHIEDAMS! KE COURANT
raB4saib*m6Gss5saifM*
