6f /aargang.
No. 12522
liiMeiw W a Glaswerk.
Woensdag 23 October 190?
ANONIEM,
Uit dc Pers.
GEMENGDE MEDEDEELINGEN.
BUITENLAND.
SCHIEDAMSCHE IÏOU IA11
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en VIaardingen fl. 1.25. Franco
per post fl. --
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor liet eerstvolgend nummer moeten des middags vóÓTeen
uur aan het bureau bezorgd zijn
Bureau: Lange Haven No. 141 (boek Korte Haven.)
Prijs dor Advertentiën: Van 1G regels fl. 0.92; iedere regel mce.r
15 cents. Reclames 30 cents per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In do nummers, die Dinsdag-, Donderdag- en Z a t o r d a g a v o n d
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Interc. Telefoon
voor de Redactie No. 123.
voor de Administratie No. 103.
De Commissie van "Beheer der Gem.-Gas
en Drinkwaterleiding, zal op Vrijdag 25 Oc
tober a.s. dee namiddags te 2 uren ten raad-
huize aanbesteden
flet verf- en glaswerkbeneoillgd voor
drie woningen, beliooventle bij den "Water
toren alhier.
Bestekken vanaf 19 Oct. a.s. verkrijg
baar ten kantore der Gasfabriek.
Inlichtingen op het bureau van architect
P. Sanders, Korte Haven, alhier, des na
middags van 2 5 uren.
ten -10' millioen en duur van den bouw -1
jaren. Deze schepen zullen in verhand met
den vooruitgang der' techniek zeker verouderd
zijn. Overigens hez.il Rusland geen torpedo-
booten noch onderzee-booten. "Evenmin ver
sterkte kustplaatsen. Lilmu, wier vestingwer
ken 100 mill, kosten cn Swcaborg z.ijn opgehe
ven, de verdedigingswerken van IVladiwortok
zijn nog niet gereed en Nicohijcf kan niet
als vlootbasis dienon. Waartoe dienen dun
slagschepen indien hot land niet in staat is
de kust behoorlijk te verdedigen. Cnncludee-
reiul besluit het Oclohristen-orgaan dut men
een tweede Tsoesjimu vooibereidt.
Schiedam, 22 Oct. 1907.
RUSLAND.
Omtrent den wederopbouw van de Rus
sische vloot, die in den oorlog met Japan
zoo goed als geheel werd vernietigd, worden
de volgende belangwekkende bijzondorheden
vermeit). 124 millioen roebel zijn bestemd
voor den aanbouw van nieuwe oorlogssche
pen. Het orgaan van de Octobristen partij
de „Stem des volks", zegt het volgende ever
de wijze waarop de marine-minister die res
pectabele som besteedt: 18 millioen zijn ge
bruikt voor den bouw van 3 kruisers, w'aar
van de „Bayan" van stapel is geJoopon.
Deze kruiser is van hetzelfde type als haar
voorgangster, die te Port-Arthur door dc
Japanners in den grond werd geschoten en
later door hen is gelicht, gekalefaterd en hij
hun marine is ingelijfd. De nieuwe „Rayon"
is pen schip van het oude type- dat 21 knoo-
pen loopt en dat in oen gevecht met mo
derne kruisers van 24 en 25 knoopen aan
non wissen 'dood niet. kan ontsnappen. Dat
zijn dus 18 millioen in 't water geworpen
Een kruiser, „Eoerik", op een Engelsche
werf in aanbouw, loopt minder vlug cn is
bewapend met kleiner geschut dan do
zelfder tijd gebouwde Engelsche kruist
Met de pantserschepen is het al e.venzoo
gesteld. De „Paul I", in 1903 op stapel
ge/.et, is eerst, in Augustus van dit jaar
voltooid. De Japansche slagschepen „Aki"
en „Sataocma", in 1905 begonnen, zijn
tn April en November van 1900 roods ie
water gelaten. De groote kanonnen van de
•Jattl I" zijn 4 stukken van 12 duim en
U stukken van S duim. 7)i<> van do „Aki
cn „Satsoema" 4 stukken van 12 duim en
12 stukken van 10 duim. Daarmee is de
minderwaardigheid van het Russische rlag-
schip bewezen.
Be minister van marine besloot tot den
bouw van 2 slagschepen van het type
„Dreadnought", ieder van 20.000 ton. Kos
Engeland.
Zondag heeft or tc Manchester oen con
ferentie plaats gehad van zes verschillende
honden van spoorwegbeambten, onder welke
de Ycrcenigde Bond van Spoorwegmannen
cn dc tot dusverre met den laatslcn op
gespannen voet staande vcreeniging van
machinisten en stokers. Dc vergadering ver
klaarde zich eenparig ten gunste van de
beweging der spoorwegmannen, z.oodal nu
tweederde aller Engelsche spoorwegman
nen ziieh voor ecu staking heeft verklaard.
De vloolmanoouvres zijn gisteren begon
nen. Hot Kanaal-eskader onder lord Bores-
ford zal een dcnkbeeldigen aanval doen
op de kust. Men hecht groote beleekenis
aan deze vlootoefeningen.
meer geruststellende berichten uit liet
Rhöno-gebiied. Het water begint, hoewel
langzaam, te vallen. Maar toch staal de
gehoele streek van St. Laurant-d'A'.gouze
tot Aiigucs-Mortes nog onder water en is
het spoorwegverkeer gestremd.
Italië,
Ho Tiicino heeft bij Pavia den dijk door
gebroken en dc voorstad Bogo Ticino on
der water gezet. In wilden angst vluchtte
de bevolking dc stad in; voor zoover men
wOot is er één man verdronken.
Naar uit Milaan wordt gemeld heeft me
vrouw ToselH, de vroegere kroonprinses van
Saksen besloten haar dochtertje Pia Monica
aan het Saksische hof over tegeven. 's Konings
bijzondere afgezant zou aan mevr. Toseili
beloofd hebben, dat zij het prinsesje elk jaar
een maand bij zich mag hebben en ook
hare andere kinderen af en toe zien. De heer
en mevrouw Toseili zullen in Januari op een
rondreis naar de Vereenigde Staten vertrek
ken.
borg voor de te leveren ruwe spiritus zoo
danige prijzen te betalen, die de laagste
onder de huidige omstandigheden bedongen
prijzen nabijkomen, zelfs overtreffen. De
brandewijnprijzen worden aanzienlijk ver
hoogd. De meerdere kosten worden dooi
de verbruikers gedragen. De netto-opbrengst
van de brandewijnmonopolie zal volgende
jaren 70 millioen bedragen, daarna zullen
de inkomsten stijgen.
Het „Tageblatt" meent, dat het wetsont
werp vóór alles een agrarisch karakter heeft
en de belangen van den fiscus en van de
verbruikers in de tweede plaats komen.
Oostenrij k-H o n g a r jj e.
De plaatselijke bladen te Budapest
togen-
België.
Do gemeentelijke verkiezingen in België
zijn nog niet geheel afgeloopen. Over het
resultaat zegt de „Etocle Beige" van heden
morgen o. m„ dat de dag van 20 October
wiet aan de verwachtingen der liberalen
hoeft beantwoord. Ongetwijfeld werden dooi
de liberalen belangrijke successen behaald
in enkele groote steden, maar de legen-
partij wist op hot platteland en in de
Brus.se gr he voorsteden de liberale overwin
ningen voor zich te compenseeren.
De politiek van het liberaal-socialistische
kartel ondei vindt van de zijde der gema
tigden minder alkeer dan 2 jaren geleden.
•traffJS dc buitenlandsche berichten over
Europoesche verwikkelingen, ten gevolge \an
onveiligheid lunchen Oostenrijk en Honga
rije, wanneer Frans Jozef mocht overlijden.
De bladen zeggen, dat niets zal verande
ren: de nieuwe keizer wordt als keizer ge
kroond te Weenen, als koning te Budapest-
Keizer Frans Jozef was gisteren iets beter.
Roman naar het Duitseh van J. JOBST.
36)
Ontevreden mot zich zelf, uiterst bezorgd
°)w de zieke, kon hij geen kalmte voor
werk vinden en hij besloot maar naar
zuster te gaan. IIij had ecu eigen slcu
tf> waarmee hij ten allen tijde het kleine
njkje betreden kon. Hij vond haar echter
®d alleen; Pohl zat bi] haar en ze praat
zoo gezellig met elkaar, dat Leinsen
ZICi'. volkomen overbodig voelde en daarom
spoedig weer afscheid nam. Toen hij
uerta dc hand drukte, keek ze naar hem
°P en lachte hem tegen.
»Je hebt toch nergens pijn, Herin?"
iiSeen, Ernst," antwoordde zo, steeds met
die zelfde lachende trokken, terwijl de oogen
•och zoo ernstig keken.
'Ra niet te laat naar bed. Verzorgt juf
rouw Goertz jc goed?"
»Ze is nog steeds de oude cn ze is-dik-
lastig voor mij met haar eeuwige zorg.
mond glimlachte weer en zweeg, maar
ernstige oogen spraken verder: „zooals
'5 allemaal mij 1e lustig worden."
Lehrseti verliet liet vertrek en liep nog een
.W langs de parkwegen. Steeds zag hij
lachende gezichtje van Ilerta voor zich.
Rad toch wel gelijk, dat lachen was oir
Utlijk. Hjj 7/Cif ]lfK| jlct t0t,
nu toe voor
uitdrukking van iemand gehouden, die
?nrgelaten draagt, maar het was zoo
8 z'jn collega had gezegddat lachen
F r a n Je r ij k.
Tijdens oen conferentie te Narbonne ge
organiseerd door de socialistische partij, ver
wierp Jaurès do theorieën van Ilervé, zeg
gende flat de-sortie oen lafheid wezen zon.
Hij zou echter geenszins willen, dat Ilervé
uit de socialistische partij gebannen werd.
Jaurès voorspelde, dat in de toekomst de
arbitrage zal bijdragen om oorlog te voor
komen.
Uil Havre komen berichten van zware
stormen op do kust. Twee vissrhersschui-
ten zijn omgeslagen on 'drie personen vonden
den dood in de golven. Gelukkig komen or
...i Bui mm ■lien i in mi ïfHT¥-iïnirrwr riTf-n
moest de omgeving op een dwaalspoor hren
gen. Misschien leed zc pijn, maar wilde dit
niet zeggen.
Daar kwam juffrouw Goertz met een
mandje aan haar arm aanze had zeker
eenige inkoopen voor morgen gedaan op hel
oogenblik, dat zo Ilerta onder goed opzicht
en bescherming wist.
„Goed dat ik u aantref, juffrouw Goerts."
„Tk moet naar mevrouw Torre, want ze
kon mij eens noodig hebben en om mij roe
pen."
,0, daar behoeft u zich niet ongerust
over te maken; dokter Pohl zit bij haar.
„Waarom die nu al weer;' mompelde j.o
verdrietig. „Als die doktoren zoo dikwijl*
hij haaf komen, dan moet ze immers wel
meenen, 'dat ze erg ziek is."
„Heeft Ilerta daarover geklaagd?"
„Neen, die klaagt nooit over iets. Die
laat alles maar zonder vreugde of verdriet
voorbij gaan."
Zij lachte me in den laalsten tijd buiten
gewoon vriendelijk toe, hot liefst echter is
ze toch alleen en dan staart ze vair zich
uit of ze schrijft. Dan moesten de doktoren
eens haar gezicht kunnen ziendan lacht
ze niet meer. Ik heb dikwijls heimelijk
haar begluurd door in de -aangrenzende ka
mer te gaan staan, waar het donker is en
'dóór het gordijn te kijken,
„Spreekt, ze ook wel tegen zich zelf als ze
alleen is en lacht zc dan stil? Of loopt ze,
als door innorlijken angst gedreven, rond?
Juffrouw Goertz koek den dokter aan,
alsof hij een vreemde taal had gesproken,
waarvan zij de beteckonis niet begreep. Maar
langzaam werd liet haar duidelijk, wat deze
D u i Lschland.
Het zedenproces MoltkoHarden zal ver-
daagd worden, omdat ecu der voornaamste
getuigen, mevr. v. Elbe, gescheiden vromv
van Kiimo Mollke, wegens ziekte barer moe
der niet kon verschijnen
De itfcmve vloolplannon zullen den le
vensduur van slagschepen van 25 jaren op
20 jaren terugbrengen. Op de nieuwe ma
ine-hngrooting worden groote orediolen
gevraagd voor het. .an-scliatfeu van ondcr-
zeesehe booten.
Graaf Zeppelin is door den koning van
Wurtemburg geridderd Snel hef. grootkruis
,-oni- militaire verdiensten, wegens zijn sur
cos mei do militaire luchtschepen.
Volgens het „Bed, Tagebl." zal de ie-
geerang bij den Rijksdag een wetsontwerp
op het staats-bramlowijnmonopolio indienen.
Rusland.
Van 16 Juli tot 15 October zijn er in
Rusland 8299 choleragevallen voorgekomen,
waarvan 3995 met doodeüjken afloop.
In vijf provincies, Poitawa, Wolhynië, Lu
blin, Moliileff en Minsk, breidt de epidemie
zich voortdurend uit.
bervü
De oppositie-partijen, de jong-radicaien,
nationalisten, liberalen henevens de t enige
vertegenwoordiger der socialistische partij
hebben besloten gemeenschappelijk een ma
nifest te richten nan hot, volk, waarin verzet
zal worden aangeteekend tegen de verdaging
der Sköoptsjina en do treurige toestanden
in lie| land zullen worden in het licht ge
steld. Bovendien zullen overal in het land
protestvergaderingen worden gehouden.
dat zij niet verplicht waren om op Zondag
ter arbeiden.
Rechter Hertzog verklaarde te Bloemfontein
in een redevoering betreffende de godsdien
stige opvoeding op de scholen, dat de staat
niets t« doen wil hebben met de diverse
god «diensten. Generaal Christiaan De Wet
verklaarde, dat er geen socialisme was in de
streken om Bloemfontein. Be Hollanders too-
tien de zelfde loyaliteit jegens de Bfitsche
vlag, als zij deden in de verdediging van den
Vrijstaat.
Japan.
De gepantserde kruiser „Kocrama", in
1905 op stapel gezet, is gisteren te Yoko-
socka, in tegenwoordigheid van den mi
kado, to water gelaten.
Marokko.
De verkiezing van de Franschc Lroepen
tc Casablanca, waarbij oen gevecht ont
stond en twee Fransche affineren werden
werden gedood, geschiedde huilen het door
generaal Drilde aangegeven cordon. De kolo
nel Fretay kreeg 30 dagen arrest wegens
overtreding der bevelen.
"ie onderhandelingen
syndicaat zijn zoo goed
voornaamste pinden zijn
lieL spirilussyndiraat in
gen omvang. De groote spiritusfabrieken
worden door hol rijk gekocht, de kleineren
worden schadeloos gesteld. De regoering
Xödt den spiritnsfahrikanten den waar-
met. het spiiitus-
als afgeloopen. De
Dc regeering naast
zijn togen woordi-
Z u i (D A f r i k a.
Dc candidaatst,'Hingen voor den Wet ge-
venden Raad in Tran«oranje zijn bepaald
op November; de stemming op den 20ste
dier maand.
De Ohinrezen van do Niemv-Modderfon
tenmijn (Transvaal) zijn in opstand Biko
men. Zij verschansten zich in hun kamp en
veruiK'-tten do kantoren. De politie, die nmt
een hagelbui van steoncn ontvangen verd,
\uh niet bij machte door den hoofdingang
binnen te komen en trachtte zich dus toe
gang ie verschaffen door dc keukens, waar
zij in een door de koelies gelegde hinder
laag viel. Ton slotte was zij gedwongen
te vuren, kreeg eindelijk toegang en -choot
loon weer op do koelies, die uit hun kwar
tieren werden gedreven. Negentien Chineczen
werden gewond, een gedood en 24 gevan
gen genomen.
De muiterij was veroorzaakt door ep
miers, die de Chincezcn hadden verteld,
woorden wilden zeggen. De nacht was dooi
de oplichtende meeuw zoo heldor, dat ze de
trekken van den spreker kon onderscheiden
en dat hij niet in woorden uitsprak, dat las
ze maar al to duidelijk van zijn lippen.
Afschuw en toorn overmanden haar en zo
gaf encrgissch lucht aan haar volgckropt
hart
„l* nieeiit zeker, dat alle mensehen waan
zinnig moeten zijn, daarom moet zij het ook
wezen. Dat is de reden, dat dokter Pohl ook
weer bij haar zit en haar steeds aanstaart
met zijn groote oogen. Hoe kunt u dat nu
van uw zuster denken, maar dit is in geen
geval de goede plaats voor liertu, hier moet
ook een gezonde wel gee-üdijk ziek worden
en dat ze hier niet zal genezen is toch wel
te hegrijpen. Mij houdt men buiten alles;
ik weet zelfs niet eens wat er tusschen de
jonggetrouwde luidjes i.s voorgevallen maar
liet gaat mij natuurlijk ook niet aan. Maar
al dat ongeluk komt van het trouwen, ik
heli liet altijd al gezegd. Weel u nog mijn
heer, hoe Ilerta ons den avond voor het hu
welijk niet wilde loslaten en hoe zc snikte?
Hadden we haar toen maar dadelijk meege
nomen, dan zou ze nu niet zoo ongelukkig
zijn. Zoo denk ik or over. mij uiteer en nu
zal ik me haasten, dat die dokter Pohl haar
weer met rust laattegenwoordig heeft ze dc
eenvoudige Goertz, die zoo weinig heeft ge
leerd, maar zes kinderen heeft groot gebracht
het liefst, bij zich die redeneert niet zoo ge
ieerd, maar net zoo, als ze op 't oogenldik
noodig heeft !1
Lchrsen had haar laten praten en kon
een kort lachje niet weerhouden. Had die eer
lijke ziel eigenlijk geen gelijk? Lag liet niet
De Deputaten vergadering.
„Dc Standaard" is zeer tevreden over den
afloop dor depulatenvergadering, en schrijft,
in vergelijking tredende van hetgeen oor
spronkelijk geviaagd en nu eenparig toe
stemmend beantwoord werd, dat het vel
schil alleen hierin ligt, dat men voor redae-
t.iefonnutecriug nog meer dan in de oor
spronkelijke vragen, op de idéo, die er m
moest worden uitgedrukt, is teruggegaan.
Het blad besluit:
Samenwerking en eenheid van lichting
to bevorderen, is blijkens art. 1 van dc
statuten het hoofddoel van onze partij-orga
nisatie.
Tot dit doel iieeft het Centraal Comité,
meerderheid cn minderheid, nu sanuige-
werkt.
"Wc staan nu sterk voor de toekomst.
Bii zij, die roods speculeeicn op onze
veuloehlheid, zien, dat ze te vroeg zich
hadden gevleid, met wat de Verklaring,
did word aangenomen, hun vooigoed ont
gaan doei.
„Ik» (a.-r.) Rotterdammer", schrijvende
over de resolutie der anti-revolutionaire dei
pulatenveigndorinq, zegt, dat haar de af
loop dier vergadering, zuiver zakelijk
beschouwd, heeft verheugd.
Ilot blad vei wijst naar een barer vroe
gere artikelen, waarin gehandeld werd over
het capaciteiten-kiesrecht en herinnert, dal
hei daarin zich sterk heeft verzet tegen dit
soort kiesrecht in den vorm van exanien-
kiosrccht voor mannen en vrouwen, enden
wcnscli heeft uitgesproken, dat de depu-
taten voo,r dit, capaciteiten-kiesrecht geen
gratie zouden hebben.
Reeds had liet Centraal Comité Donder
dag ter vergadering al in zooverre niet deze
oppositie rekening gehouden, dal tiet in zijn
nieuwe fomiuleeriiig lo, niet sprak over
examens, maat- over gc d i p 1 o,m cc r-
d e n, iels wat voor de toekomst van be
lang kan zijn, en 2o. uit den weg geweken
in hot beroep van den psychiater overal iets
abnormaals op te merken.
Hij moest glimlachen. Hadden de woorden
van de eenvoudige vrouw met haar hart
vol warme, bedrijvige liefde, met den in
druk van de waarschuwing van dokter Pohl
dermate verslapt, dat hij weer opgewekt do
komende dagen en dat, wat ze zouden liren
gen tegemoet zag? Gekalmeerd zocht hij
zijn kamer op en verdiepte zich in zijn werk
Het was reeds middernacht, toen hij zich
eindelijk tor ruste legde. Maar zijn rust zou
niet van langen duur zijn, want zijn hulp was
noodig. Eer nog de dag was aangebroken
hield Hert.a haar eerstgeborene in den arm
- - het was een bizonder stevige, gezonde
jongen.
TIENDE HOOFDSTUK.
Nu. juffrouw Goertz, dat is een kind om
aardigheid aan te hebben, niet?" vroeg
dokter Lchrsen, toon hij er Lij stond te kij
ken hoe de oude vrouw het driedangsc'he
kindje baadde.
„Dat zou ik meenen, dokter, zoo'n Bin
ken jongen heb ik onder mijn zes niet ge
had." De oude juffrouw Goertz sprak tegen
woordig buitengewoon voel over haar zestal
en Ilerta had nauwkeurig en in alle finesses
kunnen beschrijven hoe ze ter wereld waren
gekomen, hoe ze er uitzagen en w?*wi zc
waren gestorven. Ja deze brave oude. ziel had
veel droevigs ondervonden en vm haar zes
tal waren slechts de twee jongsten nog rn
leven.
Triumpheerend tilde zc den jingen uit
hel water en wikkelde hem in wanr.« doe
ken, steeds maar verder vertellend: „Ik wou
maar, dat de moeder evenveel schik in dien
jongen had, maar dat lijkt er nog niet naar,
misschien ook is ze er nog te zwak voor.
Als ze het kind niet altijd vlak naast haal
bed wilde hebben zou men denken, dat ze er
niets omgaf."
Herta's broer klopte aan hij de aangren
zende kamer en stapte binnen. De zuster,
die Ilerta verpleegde kwam hem tegemoet.
„Hoe gaat liet?"
„liet kon niet heter. ITet eenige wat mij
onaangenaam aandoet is de lusteloosheid e.n
de weinige belangstelling voor het kin'd.
Mevrouw Torre spreekt alteen dan, wanneer
haar iets wordt gevraagd, overigens ligt ze
stil neer en vervolgt me steeds niet de oogen
naar alles wat ik doe."
„En de eetlust?"
„Die is goed."
„Zou u ons nu alleen willen laten ik zal
u roepen wanneer ik wegga."
Zuster Anna verliet de kamer en de dok
ter liep naar Ilerta toe, die hom met. groote
oogen lag aan te staren. Hij ging op een
stoel naast liet bed -zitten en nam haar hand
in de zijne om den pols te voelen. Hij knik
te bevredigend mul het hoofd en deed toen
verschillende vragen.
Ilerta antwoordde op oen rustigen, onver
schilligen toon en alsof haar de onderzoe
kende blikken van haar broer hinderden,
sloot ze de oogen en bleef stil achterover in
liet kussen liggen.
(Wordt vervolgd.)